Gemeente Haarlem, Afdeling Onderzoek en Statistiek
Recessiemonitor Haarlem eerste kwartaal 2014
Recessie-monitor Haarlem eerste kwartaal 2014
Onderzoek en Statistiek Haarlem, mei 2014
Colofon Opdrachtgever
Gemeente Haarlem
Samensteller
Gemeente Haarlem Hoofdafdeling Concernstaf Afdeling Onderzoek en Statistiek Postbus 511, 2003 PB Haarlem Telefoon: 023-5113018 Fax: 023-5113441 E-mail:
[email protected] Internet: www.haarlem.nl/feitenencijfers
Bezoekadres
Stadhuis, Grote Markt 2, 2011 RD Haarlem
Samenstellers
Kaft
Recessie-monitor Haarlem
Jan Kersloot Kees Otto
Vormgeving en Drukwerk
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Leeswijzer De Recessie-monitor rapporteert over indicatoren, waar de economische recessie mogelijk op van invloed zou kunnen zijn. De meeste gegevens in deze monitor gaan over de periode 1 januari 2008 - 1 april 2014. In de rapportage is een aantal grafieken opgenomen waarin Haarlem wordt vergeleken met de andere middelgrote steden (100.000 inwoners en meer exclusief de vier grote steden). Het gaat om: Almere, Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem, Breda, Dordrecht, Ede, Eindhoven, Emmen, Enschede, Groningen, Haarlemmermeer, Den Bosch, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Tilburg, Venlo, Zaanstad, Zoetermeer en Zwolle. In deze grafieken wordt de ontwikkeling in Haarlem afgezet tegen het gemiddelde van de middelgrote steden over de periode die in de grafiek zichtbaar is. Tevens zijn bij sommige afbeeldingen de steden opgenomen die zich het sterkst onder- of bovengemiddeld hebben ontwikkeld. In deze rapportage zijn - incidenteel - ook jaarcijfers opgenomen van Haarlem en de vergelijkbare steden wat betreft de omvang van de werkgelegenheid en het aantal bezoeken aan Haarlem. De cijfers over openstaande vacatures van het UWV zijn met ingang van het derde kwartaal van 2013 niet meer beschikbaar op het niveau van individuele steden. De gegevens zijn thans gekoppeld aan regionale werkpleinen (waarin bovengenoemde middelgrote steden zijn opgenomen). Het is niet goed mogelijk om alle werkpleinen van de met Haarlem vergelijkbare steden te verwerken in een gemiddelde. Daarom is de Haarlemse situatie vergeleken met het landelijke gemiddelde. Met ingang van het derde kwartaal van 2013 is wat betreft de leegstand in de detailhandel overgestapt op cijfers van de Werkgroep Acquisitie. Deze cijfers hebben uitsluitend betrekking op de binnenstad (informatie over de rest van de stad is bij Onderzoek en Statistiek niet beschikbaar). Ze geven het percentage van de leegstand van winkels weer (ongeacht de vloeroppervlakte). De reeks faillissementen van de Kamer van Koophandel heeft met ingang van 2013 een wijziging ondergaan omdat men wil aansluiten bij de definitie van het CBS. Het is in deze rapportage nu voor het eerst mogelijk om een betrouwbare lokale trend te schetsen vanaf het eerste kwartaal van 2013. Er zijn ook landelijke cijfers van het CBS verwerkt (zie rubriek ontwikkelingen landelijk en regionaal). De reeks hotelbezoek (logiesaccommodaties) is door het CBS herzien vanaf het eerste kwartaal van 2012. Zo is de methode voor het bijhouden van het populatiebestand geupdate. CBS maakt daarnaast meer gebruik van het handelsregister en ook van andere bronnen. Verder is de CBS-methode verbeterd om de analyse beter toe te kunnen spitsen op regio’s. Met ingang van deze monitor is de indicator met het bedrag voor verleende bouwvergunningen verruild voor de indicator 'leges verleende omgevingsvergunningen'. Cijfers over het Amsterdamse bedrijfsleven (COEN-enquête) zijn niet in deze rapportage verwerkt.
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Samenvatting
Samenvatting Landelijk gezien is het conjunctuurbeeld begin 2014 verbeterd. Veel Haarlemse indicatoren van deze monitor staan echter in mineur. Dat geldt echter niet voor alle indicatoren.
Meer winkelleegstand, leegstand kantoren gedaald In het centrum van Haarlem stond april 2014 7,9% van de winkels (94 winkels) leeg. Er is sprake van een stijgende tendens. In december 2013 was het percentage nog 6,1 (72 winkels). Deze trend is nieuw in deze monitor. Ook nieuw in deze monitor is dat aan de oplopende leegstand van Haarlemse kantoorruimte in de afgelopen jaren een einde is gekomen in 2014 (6.800 m² ten opzichte van 2013). Verdere groei werkloosheid, daling werkgelegenheid De Haarlemse werkloosheid is in het eerste kwartaal van 2014 verder gegroeid van 3.020 naar 3.610 tussen de eerste kwartalen van 2013 en 2014. Ten opzichte van vergelijkbare steden blijft Haarlem het qua niveau van de werkloosheid echter nog steeds goed doen. De jeugdwerkloosheid kwam in 2013 tot een stabilisatie maar stijgt weer opnieuw tot 725 in het eerste kwartaal van 2014 (was 661 in het eerste kwartaal van 2013). Tussen 2008 en 2013 daalde de werkgelegenheid in Haarlem van 68.800 naar 64.900. Binnen de vergelijkbare stedengroep is er sprake van stabiliteit na 2008 en ten opzichte daarvan steekt de Haarlemse ontwikkeling dus ongunstig af.
Groei voedselpakketten en schuldhulpverlening, bijstand stijgt niet verder Na begin 2011 is er sprake van een voortdurende toename van het aantal voedselpakketten tot een recordaantal van bijna 4.200 in het eerste kwartaal van 2014. In het eerste kwartaal van 2013 bleef de teller nog steken op 3.318 pakketten. Tot nu toe konden we steeds berichten dat het niveau van de schuldhulpverlening stabiel bleef. Dit kwartaal is er echter sprake van een toename tot 633 (in het eerste kwartaal van 2013 was het niveau 583). In het eerste kwartaal van 2014 zijn er 3.160 bijstandontvangers en dat waren er 3.149 in het eerste kwartaal van 2013. Ongeveer net zoveel dus. Positief is ook, dat de omvang van de bijstand een lager niveau heeft dan in steden die zijn te vergelijken met Haarlem. Daling parkeringen en bezoeken Het niveau van het aantal parkeringen was in 2013 2,7% lager dan in 2012. De ontwikkeling in het eerste kwartaal van 2014 (449.300 parkeringen) volgt deze dalende tendens (460.600 parkeringen in het eerste kwartaal van 2013). Het aantal binnenlandse bezoeken aan Haarlem daalde tussen 2008 en 2013 van 2,7 miljoen naar 2,3 miljoen. We zien in de vergelijkbare steden gemiddeld eveneens een daling in deze periode die relatief gezien echter omvangrijker is dan de afname in Haarlem. Minder vacatures In het eerste kwartaal van 2014 is het aantal openstaande vacatures 630 en dat zijn er minder dan in hetzelfde kwartaal van 2013 (765). Dit is een doorgaande trend: in 2013 was het aantal openstaande vacatures lager dan in 2012. Positief is dat het aantal Haarlemse vacatures in het eerste kwartaal van 2014 iets hoger is dan landelijk gemiddeld. Meer verkochte woningen, geen verder prijsherstel In het eerste kwartaal van 2014 zijn er 327 woningen verkocht en dat zijn er meer dan in het eerste kwartaal van 2013 (266). Al vanaf het derde kwartaal van 2013 zit het aantal verkopen weer in de lift. Het prijsherstel waarover we rapporteerden in de vorige versie van deze monitor zet echter niet door; de gemiddelde prijs van de verkochte woningen komt in het eerste kwartaal van 2014 op 220.800 euro uit en dat is onder het niveau van het eerste kwartaal van 2013 (228.000 euro). De tijd dat woningen te koop staan laat een stabiel beeld zien sinds het vierde kwartaal van 2013. Niet alle indicatoren in mineur Hiervoor vermelde positieve ontwikkelingen betreffen: de woningmarkt, de leegstand van kantoren en de bijstand (stabilisatie). Andere positieve ontwikkelingen, die nog niet zijn genoemd, zijn een daling van het aantal faillissementen en een toename van de hotelovernachtingen.
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Ontwikkelingen landelijk Conjunctuurbeeld CBS landelijk Het conjunctuurbeeld was aan het einde van de maanden januari en februari beter dan een maand eerder. Het conjunctuurbeeld is van februari op maart niet veranderd. Verbeteringen en verslechteringen in de Conjunctuurklok hielden elkaar in evenwicht. Het zwaartepunt van de indicatoren in de Conjunctuurklok ligt eind maart in de fase van herstel. Op vier na presteren alle indicatoren echter nog onder hun langjarige trend. Het consumentenvertrouwen steeg in maart 3 punten en kwam uit op -7. De stemming onder consumenten is sterk verbeterd, maar de indicator is nog negatief. De stemming onder producenten in de industrie verbeterde ook. De indicator van het producentenvertrouwen steeg van -0,1 in februari naar 1,1 in maart. Een uitgebreidere beschrijving van de recente inzichten in relatie tot de Conjunctuurklok en het verloop van de recessie, staat op de website van het CBS, zie: www.cbs.nl/conjunctuurklok. Faillissementen landelijk (bron: CBS) In maart 2014 zijn 521 bedrijven en instellingen (exclusief eenmanszaken) failliet verklaard. Dit zijn bijna 100 faillissementen minder dan in februari 2014. Vergeleken met maart 2013 was het aantal faillissementen meer dan een kwart lager. In 2013 zijn 12.306 faillissementen uitgesproken; 10 procent meer dan in 2012. Dit is het hoogste aantal sinds de start van de waarneming in 1951. Wel was de toename van het aantal faillissementen in de tweede helft van het jaar kleiner dan in de eerste helft. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.
Landelijke woningmarkt eerste kwartaal 2014 (bron: www.nvm.nl) Het eerste kwartaal van 2014 laat voor het eerst in drie jaar een lichte prijsstijging zien. De huizenprijzen liggen 1,2% hoger dan een jaar geleden. Vorig kwartaal was er nog sprake van een lichte prijsdaling van -0,8%. Dit blijkt vandaag uit de (voorlopige) cijfers van de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) over het eerste kwartaal. Het aantal woningverkopen zit voor het derde achtereenvolgende kwartaal in de lift. NVM-makelaars verkochten in het eerste kwartaal van 2014 24.360 woningen (naar schatting 32.700 in de totale markt). Dat is 41,5% meer dan in hetzelfde kwartaal een jaar geleden.
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Faillissementen In het eerste kwartaal van 2014 is het aantal faillissementen (21) lager dan in het eerste kwartaal van 2013 (27).
De reeks faillissementen van de Kamer van Koophandel heeft met ingang van 2013 een wijziging ondergaan omdat men wil aansluiten bij de definitie van het CBS. Het is dit kwartaal (voor het eerst weer) mogelijk om een betrouwbare lokale trend te schetsen, vanaf het eerste kwartaal van 2013. Er zijn eveneens landelijke cijfers van het CBS verwerkt (zie rubriek ontwikkelingen landelijk).
Aantal faillissementen in regio Haarlem per kwartaal, 2008-2014 50
40
30
20
10
1e kw.2014
4e kw.2013
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
Bron: Kamer van Koophandel (definitiewijziging in 2013)
Faillissementen in regio Haarlem per kwartaal, 2008-2014 1e kwart.
2e kwart.
9 14 29 17 20 25 20 15 26 24 definitiewijziging 2013 2013 27 42 2014 21 2008 2009 2010 2011 2012
3e kwart.
4e kwart.
TOTAAL
12 20 14 28 26
20 22 17 23 32
55 88 76 86 108
37
24
130
Bron: Kamer van Koophandel (definitiewijziging in 2013)
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Leges verleende omgevingsvergunningen Er is sprake van een dalende trend van de leges verleende omgevingsvergunningen. In 2013 was het niveau 3 miljoen. Dat is lager dan de omvang in 2012 (4,5 miljoen) en in 2011 (4,4 miljoen). Met ingang van deze monitor is de indicator met het bedrag voor verleende bouwvergunningen verruild voor de indicator 'leges verleende omgevingsvergunningen'.
Leges verleende omgevingsverg. WABO in Haarlem per kwartaal, 2008-2014 2.500.000
2.000.000
1.500.000
1.000.000
500.000
1e kw.2014
4e kw.2013
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
Bron: Gemeente Haarlem
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Woningmarkt In het eerste kwartaal van 2014 zijn er 327 woningen verkocht en dat zijn er meer dan in het eerste kwartaal van 2013 (266). Al vanaf het derde kwartaal van 2013 zit het aantal verkopen weer in de lift.
Aantal verkochte woningen in Haarlem, 2003-2013 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Bron: www.woningmarktcijfers.nl
Aantal verkochte woningen in Haarlem per kwartaal, 2009-2014 600 500 400 300 200 100 0 1e kwartaal
2e kwartaal 2009
2010
3e kwartaal 2011
2012
2013
4e kwartaal 2014
Bron: www.woningmarktcijfers.nl
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Prijs verkochte woningen Het gemiddelde prijsniveau komt in het eerste kwartaal van 2014 op 220.800 euro uit. Deze waarde ligt iets onder het niveau van het eerste kwartaal van 2013 (228.000 euro). Het prijsherstel waarover we rapporteerden in de vorige versie van deze monitor zet dus niet door. In het vierde kwartaal van 2013 was het gemiddelde prijsniveau 247.500 en dat was hoger dan in het vergelijkbare kwartaal een jaar daarvoor (240.100 euro).
Gemiddelde prijs verkochte woningen in Haarlem, 2003-2013 300.000
250.000
200.000
150.000
100.000
50.000
0 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Bron: www.woningmarktcijfers.nl
Gemiddelde prijs verkochte woningen in Haarlem, kwartalen 2009-2014 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 1e kwartaal
2e kwartaal 2009
2010
2011
3e kwartaal 2012
2013
4e kwartaal 2014
Bron: www.woningmarktcijfers.nl
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Looptijd verkochte woningen De tijd dat woningen te koop staan, is tot voor kort steeds aanhoudend toegenomen. De looptijd is in het vierde kwartaal van 2013 - met 146 dagen - echter nagenoeg gelijk aan de waarde in het vierde kwartaal van 2012 (145 dagen). Voor het eerste kwartaal van 2014 geldt hetzelfde (156 versus 158 dagen). Dit is een teken van stabilisatie.
Looptijd verkochte woningen per kwartaal, mediaan, 2008-2014 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 1e kwartaal
2e kwartaal 2008
2009
3e kwartaal 2010
2011
2012
4e kwartaal 2013
2014
Bron: NVM (het marktaandeel van de NVM is ongeveer 89%), 1e kwartaal 2014 voorlopig cijfer
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Leegstand kantoorruimte (update peilmoment 2014 in deze rapportage) Aan de oplopende leegstand van kantoorruimte in de afgelopen jaren is in 2014 een halt toegeroepen. De leegstand is in 2014 6.800 m² gedaald ten opzichte van 2013. In Oost en in het Centrum nam de leegstand wel toe tussen 2013 en 2014.
Van de leegstand in 2014 is 15.800 m² verhuurd maar nog niet betrokken en van 122.200 m² is geen huurder bekend. Het saldo van functiewijziging/sloop was in 2013 negatief, met name in West.
Leegstand aantal m² kantoorruimte in Haarlem per 1 januari 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2006
2007
2008
2009
2010
leegstand, onverhuurd
2011
2012
2013
2014
leegstand, verhuurd
Bron: kantorenmonitor.nl
Leegstand m² kantoorruimte in Haarlem naar stadsdeel, 2011-2014 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 Centrum
Noord
Oost 2011
Waarderpolder 2012
2013
West
Zuid
2014
Bron: kantorenmonitor.nl
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Wijziging kantoorvoorraad in Haarlem naar stadsdeel in 2013 4.000 3.000 2.000 1.000 0 -1.000 -2.000 -3.000 -4.000 -5.000 -6.000 Centrum
Noord
Oost
opgeleverd 2013
Waarderpolder
West
Zuid
saldo functiewijziging/sloop 2013
Bron: kantorenmonitor.nl
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Aanbod winkelruimte In het centrum van Haarlem stond op 13 april 2014 2014 7,9% van de winkels (94 winkels) leeg. Er is sprake van een stijgende tendens. Op 8 december 2013 was het percentage nog 6,1 (72 winkels).
Leegstand winkels en horeca in Centrum Haarlem per 2 maanden in %, 2013/14
Bron: Werkgroep Acquisitie
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Vacatures In het eerste kwartaal van 2014 is het aantal openstaande vacatures 630 en dat zijn er minder dan in hetzelfde kwartaal van 2013 (765). Dit is een doorgaande trend: in 2013 was het aantal openstaande vacatures lager dan in 2012. In het eerste kwartaal van 2014 waren er in Haarlem iets meer vacatures per 1.000 banen dan landelijk gemiddeld. Daarmee wordt een trend onderbroken. Tot nu waren er, na 2012, in Haarlem minder openstaande vacatures per 1.000 banen dan gemiddeld of de Haarlemse positie was gelijk aan het landelijke gemiddelde.
Aantal openstaande vacatures in Haarlem per kwartaal1, 2008-2014 Midden- en Zuid Kennemerland 700
1000
600 800 500 600
400 300
400
200 200 100
1e kw.2014
4e kw.2013
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
1e kw.2012
3e kw.2011
1e kw.2011
3e kw.2010
1e kw.2010
3e kw.2009
3e kw.2008
1e kw.2008
1e kw.2009
1
Bron: UWV
2e kw.2012
0
0
: 3-maandelijks gemiddelde.
Ontwikkeling openstaande vacatures op banen, jan.2012-mrt.2014 8 7 6 5 4 3 2 jan. 12
apr.12
jul.12
okt.12
jan.13
Haarlem (Midden/Zuid-K'land)
apr.13 Nederland
jul.13
okt.13
jan. 14
Noord-Holland
Bron: UWV Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Werkloosheid: niet werkende werkzoekenden (NWW) Vanaf eind 2012 is er sprake van een aanhoudende toename van het aantal nietwerkende werkzoekenden: van 3.748 in het derde kwartaal van 2012 naar 6.554 in het eerste kwartaal van 2014. Ook bij de jeugdwerkloosheid is deze ontwikkeling zichtbaar. De doorgaande groei van de jeugdwerkloosheid was echter gestopt in 2013, doch in het eerste kwartaal van 2014 zien we weer een toename tot 725. Dit blijkt uit cijfers van het UWV (Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen).
Aantal niet-werkende werkzoekenden in Haarlem per kwartaal1, 2008-2014 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000
4e kw.2013
1e kw.2014 1e kw.2014
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
4e kw.2013
1
Bron: UWV
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
: 3-maandelijks gemiddelde.
Aantal niet-werkende werkzoekenden tot 27 jaar per kwartaal1, 2008/14 800 700 600 500 400 300 200 100
Bron: UWV
Recessie-monitor Haarlem
1
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
: 3-maandelijks gemiddelde.
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Werkloosheid (NWW): stedenvergelijking Haarlem doet het qua werkloosheid binnen de hele groep van steden niet slecht. In de gehele onderzoeksperiode, ook in het eerste kwartaal van 2014, is het (relatieve) niveau van de werkloosheid namelijk lager dan gemiddeld. Bij de jeugdwerkloosheid zien we dezelfde ontwikkeling. Het niveau blijft onder het gemiddelde van de stedengroep.
Ontwikkeling werkloosheid, % ontvangers op inw.15-64 jr., jan.2010-mrt.2014 12 10 8 6 4
gemiddeld steden
Haarlem
Haarlemmermeer
jan. 14
sept.13
mei.13
jan.13
sep.12
mei.12
jan.12
sep.11
mei.11
jan.11
sep.10
mei.10
0
jan.10
2
Enschede
Bron: UWV
Ontwikkeling jeugdwerkl., % werkzoekenden op inw.15-27 jaar, 1/2010-3/2014 8 7 6 5 4 3 2
gemiddeld steden
Haarlem
Haarlemmermeer
jan. 14
sept.13
41395
jan.13
sep.12
mei.12
jan. 12
sep.11
mei.11
jan.11
sep.10
mei.10
0
jan.10
1
Emmen
Bron: UWV
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Werkloosheid: WW-ontvangers Naast de maat van de niet-werkende werkzoekenden (NWW) is er ook die van de ontvangers van een werkloosheidsuitkering (WW). Deze groep is kleiner omdat niet iedereen zonder baan voor een werkloosheidsuitkering in aanmerking komt (bijvoorbeeld een starter op de arbeidsmarkt). Vanaf 2012 loopt het aantal WW-uitkeringen op tot een recordaantal in het eerste kwartaal van 2014: 3.610. In vergelijking met de andere steden scoort Haarlem relatief gunstig: onder het gemiddelde van de stedengroep.
Aantal WW-ontvangers in Haarlem per kwartaal (begin periode), 2008-2014 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 1e kw.2013
2e kw.2013
3e kw.2013
4e kw.2013
1e kw.2014
1e kw. 2013
2e kw. 2013
3e kw. 2013
4e kw. 2013
1e kw. 2014
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
Bron: CBS, 1e kwartaal 2014 voorlopige cijfers
Ontwikkeling WW-ontvangers op inw. 15-64 jaar, 2008-2014 6 5 4 3 2
gemiddeld steden
Haarlem
Ede
4e kw.2012
3e kw. 2012
2e kw. 2012
1e kw. 2012
4e kw. 2011
3e kw. 2011
2e kw. 2011
1e kw. 2011
4e kw. 2010
3e kw. 2010
2e kw. 2010
1e kw. 2010
4e kw. 2009
3e kw. 2009
2e kw. 2009
1e kw. 2009
4e kw. 2008
3e kw. 2008
2e kw. 2008
0
1e kw. 2008
1
Emmen
Bron: CBS, 1e kwartaal 2014 voorlopige cijfers Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Bijstand (stedenvergelijking tot en met oktober 2013) Het aantal bijstandontvangers is sinds 2013 in niveau verhoogd (+358 in het eerste kwartaal van 2013 tot 3.149). De waarde is in het eerste kwartaal van 2014 nog steeds in lijn met deze niveauverhoging (3.160). De stijging die zich in de loop van 2010 voordeed heeft te maken met het wegvallen van de 'work first' regeling. Mensen gaan nog wel steeds aan de slag (bijvoorbeeld bij Paswerk), maar dan met behoud van uitkering (de omvang van het aantal personen in de 'work first' regeling bedraagt naar schatting 300-400). Haarlem doet het beter dan gemiddeld binnen de stedengroep. De (relatieve) omvang van de bijstand blijft in de gehele onderzoeksperiode (cijfers tot en met oktober 2013) onder het gemiddelde.
Aantal bijstandontvangers (WWB) in Haarlem per kwartaal1, 2008-2014 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500
1
Bron: Gemeente Haarlem
1e kw.2014
4e kw.2013
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
3e kw.2012
4e kw. 2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw. 2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
: 3-maandelijks gemiddelde.
Totaal aantal WWB-uitkeringen in % op bevolking 15-64 jaar, jan.2011-okt. 2013 8
6
4
2
gemiddeld steden
Haarlem
Haarlemmermeer
sept.13
jul.13
mei.13
mrt.13
jan.13
nov.12
sept.12
jul. 12
mei.12
mrt.12
jan.12
nov.11
sept.11
jul. 11
mei.11
mrt.11
jan.11
0
Groningen
Bron: CBS Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Budgetbeheer/ schuldhulp Het aantal lopende budgetregelingen was al een aantal kwartalen min of meer stabiel doch in het eerste kwartaal van 2014 zien we een toename tot 633 (in het eerste kwartaal van 2013 was het niveau 583). De daling in 2011 is veroorzaakt door veranderde werkwijze: het laten uitstromen van klanten die wel een budgetregeling hebben maar geen schuldhulpverlening. Klanten die het niet zelfstandig redden, is men aan het overdragen aan de stichting Budget. Zij nemen de administratie over.
1
Aantal lopende budgetregelingen in Haarlem per kwartaal , 2009/2014 1000
2e kw.2010
3e kw.2010
1e kw.2011
1e kw.2010
4e kw.2010
4e kw.2009
552
575
587
583
567
565
579
4e kw.2011
1e kw.2012
2e kw.2012
3e kw.2012
4e kw.2012
1e kw.2013
2e kw.2013
3e kw.2013
4e kw.2013
3e kw.2009
551
633
543
647
2e kw.2009
760
788
766
804
745
674
732
691
733
690
600
1e kw.2009
800
400
200
Bron: Gemeente Haarlem
Recessie-monitor Haarlem
1
1e kw.2014
3e kw.2011
2e kw.2011
0
: 3-maandelijks gemiddelde.
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Aantal gestarte en beëindigde budgetreg. in Haarlem per kwartaal, 2009/14
200
150
100
50
gestart
1e kw.2014
4e kw.2013
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
0
beëindigd
Bron: Gemeente Haarlem
Budgetregelingen in Haarlem per kwartaal, 2009-2014 1e kwart.
2e kwart.
3e kwart.
4e kwart.
TOTAAL
47 80 81 64 55
78 73 52 56 71
244 290 236 274 194
29 45 193 43 60
41 32 102 36 65
178 220 472 222 231
Gestarte budgetregelingen 2009 2010 2011 2012 2013 2014
61 69 58 82 29 98
58 68 45 72 39
Beëindigde budgetregelingen 2009 2010 2011 2012 2013 2014
57 92 91 68 51 59
51 51 86 75 55
Bron: Gemeente Haarlem
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Voedselbank Vanaf begin 2011 is er sprake van een voortdurende toename van het aantal verstrekte voedselpakketten tot een recordaantal van bijna 4.200 in het eerste kwartaal van 2014.
Aantal verstrekte voedselpakketten in Haarlem per kwartaal, 2009-2014
3880
3964
3e kw.2013
4e kw.2013
3318 1e kw.2013
3851 3357 4e kw.2012
3119 3e kw.2012
2448 4e kw.2011
3211
2433 3e kw.2011
3048 2392
2295
2e kw.2011
1.500
2082
2866 1e kw.2010
2216
2800 4e kw.2009
2.000
2436
2716
2.500
3e kw.2009
3.000
2e kw.2012
3.500
2e kw.2013
4.000
4181
4.500
1.000 500 1e kw.2014
1e kw.2012
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
0
Bron: Voedselbank
Verstrekte voedselpaketten in Haarlem per kwartaal, 2009/2014
2009 2010 2011 2012 2013 2014
1e kwart.
2e kwart.
3e kwart.
4e kwart.
TOTAAL
. 2.866 2.295 3.048 3.318 4.181
. 2.436 2.392 3.211 3.851
2.716 2.216 2.433 3.119 3.880
2.800 2.082 2.448 3.357 3.964
9.600 9.568 12.735 15.013
Bron: Voedselbank
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Hotelovernachtingen regio Haarlem In 2013 was het totale aantal hotelovernachtingen 76.600 hoger dan in 2012 (+14%). Het aandeel buitenlanders was in 2012 en 2013 respectievelijk 51% en 53%.
De reeks hotelbezoek (logiesaccommodaties) is door het CBS herzien vanaf het eerste kwartaal van 2012 (zie ook leeswijzer).
Aantal overnachtingen in hotels in agglomeratie Haarlem, 2008-2013 200.000
200.000
150.000
150.000
100.000
100.000
50.000
50.000
0
0 1e kwart.
2e kwart. 2008
3e kwart.
2009
4e kwart.
2010
1e 2e 3e 4e kwart. kwart. kwart. kwart. 2012 2013
Bron: CBS (nieuwe definitie met ingang van 2012)
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
50.000
50.000
0
0
Nederlanders
Buitenlanders
Nederlanders
4e kw.2013
100.000
3e kw.2013
100.000
2e kw.2013
150.000
1e kw.2013
150.000
4e kw.2012
200.000
3e kw.2012
200.000
1e kw.2012
250.000
1e kw.2008 2e kw.2008 3e kw.2008 4e kw.2008 1e kw.2009 2e kw.2009 3e kw.2009 4e kw.2009 1e kw.2010 2e kw.2010 3e kw.2010 4e kw.2010 1e kw.2011 2e kw.2011 3e kw.2011 4e kw.2011 1e kw.2012 2e kw.2012 3e kw.2012 4e kw.2012
250.000
2e kw.2012
Aantal overnachtingen in hotels naar land van herkomst, 2008-2013
Buitenlanders
Bron: CBS (nieuwe definitie met ingang van eerste kwartaal van 2012)
Overnachtingen in regio Haarlem per kwartaal, 2008-2013 1e kwart. 2008 w.o. buitenlanders 2009 w.o. buitenlanders 2010 w.o. buitenlanders 2011 w.o. buitenlanders 2012 w.o. buitenlanders 2013 w.o. buitenlanders
2e kwart.
3e kwart.
4e kwart.
TOTAAL
101.300 160.200 36.100 91.300 96.947 145.333 30.885 68.925 102.600 171.100 33.800 88.000 114.900 175.000 49.200 97.900 nieuwe telling 90.000 181.200 34.800 99.600 105.200 190.300 45.100 103.100
167.000 87.300 171.033 76.596 196.100 106.100 175.600 92.600
114.500 36.600 108.700 37.700 117.600 43.100 120.600 48.900
543.000 251.300 522.013 214.106 587.400 271.000 586.100 288.600
182.200 96.500 197.500 114.200
102.600 51.400 139.600 69.500
556.000 282.300 632.600 331.900
Bron: CBS
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Gebruikers van parkeergarages Het aantal gebruikers van parkeergarages was in 2013 48.900 lager dan in 2012 (-2,7%). De ontwikkeling in het eerste kwartaal in 2014 (449.300 parkeringen) volgt deze dalende tendens (460.600 parkeringen in het eerste kwartaal van 2013). 2012 was overigens een 'topjaar' wat betreft het aantal gebruikers van parkeergarages in Haarlem: ruim 1,8 miljoen en dat betekent een toename van 263.600 ten opzichte van 2011. Ook 2011 was een groei-jaar: 104.900 meer gebruikers van parkeergarages dan in 2010.
Parkeerders in de Haarlemse parkeergarages per kwartaal, 2008-2014 600.000
500.000
400.000
300.000
200.000
100.000
1e kw.2014
4e kw.2013
3e kw.2013
2e kw.2013
1e kw.2013
4e kw.2012
3e kw.2012
2e kw.2012
1e kw.2012
4e kw.2011
3e kw.2011
2e kw.2011
1e kw.2011
4e kw.2010
3e kw.2010
2e kw.2010
1e kw.2010
4e kw.2009
3e kw.2009
2e kw.2009
1e kw.2009
4e kw.2008
3e kw.2008
2e kw.2008
1e kw.2008
0
Bron: Servicebedrijf Haarlem, per 1-3-2013 bewonersdeel Conjégarage niet meer meegeteld
Parkeerders in de Haarlemse parkeergarages per kwartaal 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
1e kwart.
2e kwart.
3e kwart.
4e kwart.
TOTAAL
353.899 343.582 370.120 329.881 458.684 460.561 449.306
355.171 350.191 351.813 347.483 453.881 450.538
342.565 324.953 379.681 411.484 421.190 389.448
392.708 385.571 369.472 487.170 505.875 490.174
1.444.343 1.404.297 1.471.086 1.576.018 1.839.630 1.790.721
Bron: Servicebedrijf Haarlem
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Werkgelegenheid De omvang van de werkgelegenheid binnen de grenzen van de gemeente Haarlem volgt een dalende trend. Binnen de vergelijkbare stedengroep is er sprake van stabiliteit na 2008 en ten opzichte daarvan steekt de Haarlemse ontwikkeling dus ongunstig af.
Ontwikkeling aantal banen in Haarlem, 2008-2013 70.000
64.850
65.610
64.000
65.580
65.000
2012
66.000
66.920
68.350
67.000
68.810
68.000
2011
69.000
63.000 62.000 61.000
2013
2010
2009
2008
60.000
Bron: LISA
Indexcijfers ontwikkeling aantal banen, 2008-2013 (2008=100) 110
105
100
95
90 2008
2009 gemiddeld steden
2010 Haarlem
2011 Zwolle
2012
2013
Zoetermeer
Bron: LISA
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Binnenlandse bezoeken Het aantal binnenlandse bezoeken aan Haarlem laat na 2010 een daling zien, Ten opzichte van het gemiddelde van de stedengroep is deze afname beperkt; elders is de afname van het aantal binnenlandse bezoeken omvangrijker dan in Haarlem.
Ontwikkeling aantal bezoeken van Nederlanders in Haarlem, 2008-2013 2.900.000
2.593.000
2.652.000
2.500.000
2.791.000
2.700.000 2.600.000
2.849.000
2.825.000
2.800.000
2.400.000
2.331.000
2.300.000 2.200.000 2.100.000 2.000.000 2008
2009
2010
2011
2012
2013
Bron: NBTC-NIPO
Indexcijfers ontwikkeling binnenlandse bezoeken, 2008-2013 (2008=100) 120 110 100 90 80 70 60 2008
2009 gemiddeld steden
2010
2011 Haarlem
2012 Zaanstad
2013 Breda
Bron: NBTC-NIPO
Recessie-monitor Haarlem
Onderzoek en Statistiek Haarlem
Uitgave van de gemeente Haarlem, Concernstaf, Onderzoek en Statistiek
Adres: Grote Markt 2 2011 RD Haarlem T 023 – 511 30 18 E-mail:
[email protected]
Internet: www.haarlem.nl/ feitenencijfers
Auteurs: dr. J.M. Kersloot C.A. Otto
April 2014