Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
Amsterdam Augustus 2014
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
Inleiding Op 10 maart 2014 heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) een inspectiebezoek gebracht aan Boba Levensloopbegeleiding (voorheen stond Boba voor Bureau Opvang Begeleiding Autisme) te Dordrecht. Dit inspectiebezoek maakt onderdeel uit van het toezicht op nieuwe/ onbekende toetreders, die vallen onder de Kwaliteitswet zorginstellingen. Uw organisatie is een zorginstelling zoals bedoeld in deze wet. Het doel van dit inspectiebezoek is geweest om nader kennis te maken met Boba Levensloopbegeleiding en na te gaan of voldoende voorwaardenscheppende maatregelen zijn getroffen die moeten leiden tot het bieden van verantwoorde zorg. Bij de beoordeling op naleving van de wettelijke eisen richt de inspectie zich in het bijzonder op de naleving van de Wet klachtrecht cliënten zorgsector, het Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg en de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen.
Korte beschrijving van de organisatie Boba Levensloopbegeleiding is ingeschreven in het Handelsregister op 10 mei 2011 als Besloten Vennootschap en heeft een WTZi-toelating, laatstelijk gewijzigd 15 januari 2014, voor de functies persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding, behandeling (extramuraal), verblijf en als instelling voor medisch specialistische zorg. Naast Boba Levensloopbegeleiding is er ook VirenzeBoba. Dit is een aparte onderneming die, middels een franchise constructie met Virenze, medisch specialistische zorg levert. In de WTZi-toelating van 15 januari 2014 heeft een naamswijziging plaatsgevonden van Boba GGZ naar Boba Levensloopbegeleiding. Deze toelating, voor Boba Levensloopbegeleiding, bevat echter ook de functie medisch specialistische zorg terwijl hiervan geen sprake (meer) is. De inspectie verzoekt u de WTZi-toelating voor Boba Levensloopbegeleiding aan te passen. Virenze-Boba valt nu onder de WTZi-toelating van Virenze. De inspectie heeft zich tijdens dit bezoek alleen gericht op Boba Levensloopbegeleiding. Boba Levensloopbegeleiding is begonnen als eenmanszaak en is gericht op cliënten met een autismespectrumstoornis. Boba Levensloopbegeleiding levert vooral extramurale zorg en is werkzaam in de regio's Amsterdam, Leiden, Den Haag, Gouda, Delft, Hoeksche Waard, Rotterdam, Drechtsteden en Gorinchem. Ook levert men weekendopvang in Den Haag. Boba Levensloopbegeleiding heeft ten tijde van het bezoek 45 personeelsleden in dienst. Er wordt niet gewerkt met ZZP’ers of uitzendkrachten. Het merendeel van de medewerkers van Boba Levensloopbegeleiding is op HBO/universitair niveau geschoold. Er zijn zo’n ± 300 cliënten in zorg met voornamelijk een klasse 2 indicatie. De zorg wordt geleverd op basis van PGB of Zorg in Natura (ZIN). Er is een contract met 9 zorgkantoren (Waardenland, Midden Holland, Nieuwe Waterweg Noord, Delft/Westland/Oostland, Haaglanden, Zuid Hollandse Eilanden, Rotterdam, Amsterdam en Zuid Holland Noord). PGB Levensloopbegeleiding kan altijd geboden worden. Hiervoor is geen overeenkomst voor nodig met een zorgkantoor. Boba Levensloopbegeleiding is niet aangesloten bij een branchevereniging omdat deze ontbreekt maar heeft een actieve rol in het convenant Autisme. Hier wordt kennis gedeeld met ketenpartners. Boba biedt scholing, coaching en intervisie aan de Levensloopcoaches. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van vakliteratuur, toegespitst op de doelgroep. Er is een Raad van Commissarissen, bestaande uit een jurist en een bestuurder van een ouderenzorg instelling.
Bevindingen De inspectie heeft gesproken met de Algemeen Directeur en Manager en er zijn documenten en zorgdossiers ingezien. De inspectie beoordeelt Boba Levensloopbegeleiding op 16 onderwerpen. Per onderwerp staat aangegeven of documentatie is aangetroffen en of deze ook in praktijk wordt gebracht.
V1001002
Pagina 2 van 8
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
Indien noodzakelijk wordt de score toegelicht in de kolom ‘toelichting’. Ook de onderwerpen die niet aan bod komen maar naar het oordeel van de inspectie risicovol zijn voor de kwaliteit van zorg binnen uw organisatie, benoemt de inspectie onder het kopje ‘overige opmerkingen’. Document1 1 2
Zorgplan Klachtenregeling/klachtencommissie
Aanwezig Ja/deels/nee/nvt Ja Deels
3
Medezeggenschap
Ja
4
Afspraken tussen hoofdaannemer en onderaannemer
Ja
5
Samenwerkingsafspraken met ketenpartners
Ja
6
Personeelsopbouw: beschikbaarheid deskundigheid in relatie tot de doelgroep Gedragscode
Ja
7
1
Ja
Toelichting
Boba heeft een klachtenregeling, te vinden op de website bij de informatie voor cliënten en in het privacyreglement. Rechtstreekse toegang tot de klachtencommissie is echter niet aangegeven. Zie ‘overige opmerkingen’. Boba Levensloopbegeleiding heeft een actieve cliëntenraad, bestaande uit 9 personen. De raad komt 4x per jaar samen. Boba werkt als onderaannemer voor “Voorzet” (vanuit het UWV) en incidenteel voor Humanitas en Yulius. Via het convenant Autismenetwerk ZuidHolland Zuid is er contact met ketenpartners.
Hoewel de gedragscode niet is vastgelegd in één document, zijn kernwaarden, normen en regels voor de organisatie en de medewerkers voor de omgang met patiënten en met elkaar wel vastgelegd in diverse andere documenten. De inspectie raadt aan dit op te nemen in één document.
Zie bijlage 1
V1001002
Pagina 3 van 8
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
8
Opleidingsplan
Ja
9 10
Kwaliteitssysteem Uitsluitingscriteria cliënten
Ja Ja
11
Meldingen incidenten cliënten/patiënten (MIC/MIP)
Ja
12
N.v.t.
14
Uitvoeringsprotocollen van voorbehouden en risicovolle handelingen Toets bekwaamheid van medewerkers en/of zelfstandigen van voorbehouden en risicovolle handelingen Beleid vrijheidsbeperkende maatregelen
15
Medicatiebeleid
Ja
16
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Ja
13
Er wordt 2 x per jaar een studiedag georganiseerd. De scholingsbehoefte wordt op individueel niveau geïnventariseerd vanuit de functioneringsgesprekken. ISO 9001:2008 Uitsluitingscriteria zijn aanwezig. Op de website worden insluitingscriteria vermeld. Er is een aandachtsfunctionaris voor MIC/MIP.
N.v.t.
Deels
In het handboek voor medewerkers zijn wel regels voor goed hulpverlenerschap opgenomen. Het medicatiebeleid geldt voornamelijk voor logeeren weekendopvang. Ambulante cliënten hebben hun medicatie in eigen beheer. Hiervoor is een aandachtsfunctionaris aangesteld.
Overige opmerkingen De inspectie verzoekt u uw klachtenregeling zo bij te stellen, dat het duidelijk is voor de klager dat hij of zij zich ook rechtstreeks kan wenden tot de onafhankelijke klachtencommissie. In het privacyreglement (hfst 5.5 Klachtenbehandeling) en het Reglement klachtencommissie Cliënten wordt wel verwezen naar onafhankelijke klachtenbehandeling, echter het vermelde adres is het adres van Boba Levensloopbegeleiding. Dit kan een drempel opwerpen voor de klagende partij.
Conclusies Op basis van bovenstaande bevindingen trekt de inspectie de volgende conclusies: uw organisatie voldoet deels aan de voorwaardenscheppende onderwerpen (zie 14). Uw organisatie voldoet deels aan één door de wet vastgestelde eis, zoals vastgelegd in de WKCZ, het Besluit Zorgplanbespreking AWBZ of Wmcz (zie 2)
Te nemen maatregelen Het geheel overziende verwacht de inspectie van u voor uiterlijk 8 juli 2014 te ontvangen: -
een klachtenregeling conform de Wet klachtrecht cliënten zorgsector artikel 2, lid 2 en een klachtenreglement opgesteld door klachtencommissie conform de Wet klachtrecht cliënten zorgsector artikel 2, lid 3.
V1001002
Pagina 4 van 8
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
Bijlage 1 Toelichting 1. Het zorgplan (Besluit Zorgplanbespreking AWBZ-zorg; maart 2009) Het zorgplan (ook wel behandelplan, leefplan, ondersteuningsplan of begeleidingsplan genoemd) is een onderdeel van het zorgdossier. Aan de inhoud worden eisen gesteld: De zorgaanbieder is verplicht in samenspraak met de cliënt een zorgplan te maken. Binnen zes weken na aanvang van de zorgverlening moet de zorgaanbieder een zorgplan opgesteld hebben waarin in ieder geval de volgende onderwerpen aan bod komen: a.
welke doelen worden met betrekking tot de zorgverlening voor een bepaalde periode gesteld, gebaseerd op de wensen, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt;
b.
op welke concrete wijze zullen de zorgaanbieder en de cliënt de gestelde doelen trachten te bereiken;
c.
wie is voor de verschillende onderdelen van de zorgverlening verantwoordelijk, op welke wijze vindt afstemming tussen meerdere zorgverleners plaats, en wie kan de cliënt op die afstemming aanspreken;
d.
met welke frequentie en onder welke omstandigheden gaat de zorgaanbieder de zorgverlening in samenspraak met de cliënt evalueren en actualiseren. Voor ‘Bopz-aangemerkte’ instellingen moet het zorgplan tevens voldoen aan de eisen van de Wet Bopz.
Het zorgdossier bevat voorts alle informatie die voor de zorg aan en de begeleiding en eventuele behandeling van de cliënt relevant is: -
persoonsgegevens cliënt;
-
zorgovereenkomst;
-
diagnose(s);
-
toestemming voor uitvoering zorgplan;
-
naam en toestemming cliëntvertegenwoordiger voor uitvoering zorgplan (indien van toepassing);
-
verslag evaluatiegesprekken; Het zorgplan wordt minimaal een keer per jaar met alle relevante betrokkenen geëvalueerd en zo nodig bijgesteld.
-
rapportage; Verslaglegging ten behoeve van de continuïteit van de dagelijkse zorg en uitvoering van het zorgplan;
-
naam behandelend (huis)arts en eventueel andere behandelaars;
-
actueel medicatieoverzicht, indien zorgaanbieder (een deel van) het medicatieproces overneemt; Een actueel medicatieoverzicht met soort medicatie, dosering en tijdstippen van medicatieverstrekking, naam voorschrijvend arts en leverend apotheker. Bij voorkeur wordt dit overzicht door de apotheker geleverd.
Wanneer de instelling ook kraamzorg levert dient tevens in het dossier aanwezig te zijn: temperatuurlijst moeder; -
temperatuurlijst kind;
-
LIP-formulier;
-
overdracht naar de jeugdgezondheidszorg;
-
vochtbalans kind;
-
voedingsgerelateerde gegevens;
V1001002
Pagina 5 van 8
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
-
informatie over overleg met de verloskundige(n).
2. Klachtenregeling/ klachtencommissie (Wet Klachtrecht cliënten zorgsector) Elke cliënt heeft de mogelijkheid om over de geboden zorg een klacht in te dienen bij de klachtencommissie van de instelling. Een klacht kan door de cliënt zelf of zijn vertegenwoordiger worden ingediend en heeft betrekking op “een gedraging van de zorgaanbieder of van voor hem werkzame personen jegens de cliënt”. Tijdens het bezoek worden de volgende criteria gehanteerd: -
Er is een klachtenregeling conform bovengenoemde wetgeving en deze is onder de aandacht van cliënten gebracht.
-
De zorgaanbieder heeft een klachtencommissie conform bovengenoemde wetgeving. Deze bestaat uit ten minste drie leden waaronder een voorzitter die niet werkzaam is voor of bij de zorgaanbieder.
-
Zowel de cliënt als iemand die hem vertegenwoordigt, kan rechtstreeks bij de klachtencommissie een klacht indienen tegen de zorgaanbieder of diens personeel.
3. Medezeggenschap (Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen) Medezeggenschap betekent dat zowel cliënten als cliëntvertegenwoordigers als collectief invloed kunnen uitoefenen op besluiten in de organisatie die van invloed zijn op de positie van cliënten. De instelling heeft vastgelegd hoe zij deze medezeggenschap heeft geregeld en op welke onderwerpen zij advies inwint bij cliënt(vertegenwoordigers). De cliënten en hun vertegenwoordigers worden op een voor hen begrijpelijke manier en tijdig geïnformeerd over belangrijke wijzigingen in de organisatie. Tijdens het bezoek wordt gelet op de volgende zaken: -
Is er een regeling waarin vastligt hoe de medezeggenschap binnen de instelling is geregeld?
-
Hebben cliënten aantoonbaar inspraak op het niveau van de eigen woon/zorglocatie (bijvoorbeeld in de vorm van een periodiek overleg met schriftelijke vastlegging)?
-
Worden relevante beleidsbeslissingen tijdig besproken en heeft de mening van de cliënten een zichtbare invloed op het gevoerde beleid?
4. Deskundigheid personeel Deskundig personeel is in staat om de noodzakelijke en gevraagde zorgverlening en ondersteuning aan cliënten te bieden. Het personeel voldoet aan de eisen die aan de functie(s) worden gesteld en is waar nodig bekwaam en bevoegd om specifieke functie(s) uit te oefenen. Tijdens het bezoek wordt o.a. gelet op de volgende zaken: de aanwezigheid van gedragscode; -
kwalitatief en kwantitatief voldoende aandacht voor (bij)scholing gericht op de ondersteuningsvragen van de cliëntgroepen (scholingsplan);
-
uitsluitingscriteria cliënten; zijn de grenzen aan zorg duidelijk beschreven;
-
bekwaamheid en bevoegdheid van medewerkers om voorbehouden en risicovolle handelingen uit te voeren.
V1001002
Pagina 6 van 8
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
5. Melding Incidenten Patiëntenzorg (MIP) De zorgaanbieder draagt zorg voor een interne meldingsprocedure voor fouten en (bijna-)ongevallen. De zorgaanbieder is van deze fouten en (bijna-) ongevallen op de hoogte en neemt corrigerende en preventieve maatregelen ter verbetering van de zorgverlening en ter voorkoming van herhaling. Bij het bezoek wordt o.a. gelet op: -
de aanwezigheid van een MIP-procedure en een MIP-commissie;
-
de beschikbaarheid voor personeel van een meldformulier voor (bijna)incidenten.
6. Vrijheidsbeperkende maatregelen (Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen) Bij vrijheidsbeperkende maatregelen gaat het om die maatregelen waardoor de cliënt in zijn vrijheid wordt beperkt. Mogelijke maatregelen zijn: gesloten kamer of afdeling, bedhekken, fixatie, afzondering, separatie, gecamoufleerde medicatie en gedwongen medicatie, vocht- en voedinginname. Indien er cliënten verblijven met een Bopz-status, dient de instelling te voldoen aan de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen. Tijdens het bezoek wordt o.a. gelet op de volgende zaken: -
heeft de instelling beleid ten aanzien van vrijheidsbeperking;
-
wordt vrijheidsbeperking toegepast en zo ja, vindt dit verantwoord en conform wet- en regelgeving plaats.
7. Medicatiebeleid Het medicatiebeleid van de organisatie bevat tenminste de beschrijving van de taken, verantwoordelijkheden en afspraken omtrent het gehele medicatieproces. Het beleid moet in lijn zijn met de richtlijn: “veilige principes in de medicatieketen”. Bij het bezoek wordt gelet op: -
deskundigheid personeel op gebied van medicatieverstrekking;
-
aanwezigheid van medicatiebeleid.
8. Gebruikersvergunning U heeft een gebruiksvergunning nodig wanneer u in een gebouw of ander bouwwerk: bedrijfsmatig of in het kader van verzorging nachtverblijf aan meer dan 10 personen gaat verschaffen, bijvoorbeeld in een hotel, pension, kampeerboerderij, ziekenhuis, verpleeg- of verzorgingshuis of gevangenis of dagverblijf gaat verschaffen aan meer dan 10 kinderen onder de 12 jaar, bijvoorbeeld in een basisschool of kinderdagverblijf of dagverblijf gaat verschaffen aan meer dan 10 lichamelijk of verstandelijk gehandicapte personen, bijvoorbeeld door dagopvang. Zie voor verdere informatie: gebruikersbesluit; De gebruikersvergunning en de gebruikersmelding. Te downloaden via rijksoverheid.nl
V1001002
Pagina 7 van 8
Rapport van het inspectiebezoek aan Boba Levensloopbegeleiding te Dordrecht op 10 maart 2014
Bijlage 2 Wetgeving en veldnormen
Dit rapport is gebaseerd op wetgeving en de daarvan afgeleide veldnormen van de koepelorganisaties en beroepsverenigingen, waarvan de belangrijkste hieronder worden genoemd. Wetgeving: -
Kwaliteitswet zorginstellingen;
-
Wet klachtrecht cliënten zorgsector;
-
Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen;
-
Besluit zorgplanbespreking AWBZ-zorg;
-
Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet BIG);
-
Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO);
-
Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (wet Bopz).
Veldnormen: -
Op weg naar normen voor Verantwoorde zorg, Stuurgroep Verantwoorde zorg 2005;
-
Kwaliteitskader Verantwoorde zorg, Stuurgroep Verantwoorde zorg 2007;
-
Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg, visiedocument 2007;
-
Kwaliteitskader Verantwoorde zorg, Stuurgroep Verantwoorde zorg 2010;
-
Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg, 2010.
-
Kwaliteitsdocument 2012 Verpleging Verzorging en Zorg Thuis
-
Veilige principes in de medicatieketen, 2012.
V1001002
Pagina 8 van 8