Raadsinformatiebrief
GEMEENTEBESTUUR
onderwerp
Motie Startersbeurs
RIB nummer 2015
2015-14
collegevergadering d.d. programma
24-02-2015
team SLSTA steller HA Bannink doorkiesnummer +31 77 3596341
portefeuillehouder
Participatie en werkgelegenheid V. Tax
e-mail
[email protected] registratienummer datum bijlage(n) motie startersbeurs datum verzonden
Informatie voor de raad (voor kennisgeving) Op woensdag 29 januari 2014 heeft u de Motie Startersbeurs unaniem aangenomen. Met deze brief informeren wij u over de resultaten van het onderzoek naar de Startersbeurs. Op basis van het onderzoek hebben wij besloten de Startersbeurs niet in te voeren. Burgemeester en wethouders van Venlo de secretaris de burgemeester
Piet Lucassen
Antoin Scholten
Raadsinformatiebrief
Samenvatting (Verplicht, maximaal een half A4) Tijdens de gemeenteraadsvergadering van 29 januari 2014 is er een motie ingediend en unaniem aangenomen betreffende de Startersbeurs (raadsnummer 14-1129). U heeft ons verzocht de mogelijkheden voor de invoering van de startersbeurs nader te onderzoeken. Op basis van onderzoek voeren wij de Startersbeurs niet in. Wij zijn van mening dat de Startersbeurs geen adequate toevoeging is aan de huidige re-integratie instrumenten, en dientengevolge niet ingevoerd dient te worden. Het is een aanbodgericht instrument voor hogeropgeleiden met een niet arbeidsmarktrelevante studiekeuze. Mochten bedrijven niet kunnen voorzien in hun vraag naar gekwalificeerde arbeidskrachten, kunnen zij gebruikmaken van middelen uit O&O-fondsen voor om- of bijscholing. Bij onze overwegingen hebben wij het initiatief Startersbeurs Limburg van de provincie Limburg betrokken.
Bijlagen Nr. 1. 2. 3. 4. 5.
Naam Motie 14-1129
Datum .. .. .. .. ..
.. .. ..
2
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
Onderbouwing Algemene toelichting
1.
Wat is de kernopgave (Wat wordt voorgelegd aan de raad?)
Uw raad heeft zich ten doel gesteld om inwoners van Venlo, waar nodig, te ondersteunen om economische en maatschappelijk actief deel te kunnen nemen aan de samenleving. Inwoners die om welke reden dan ook tijdelijk werkloos zijn, worden ondersteund om zo snel mogelijk weer actief mee te kunnen doen op de arbeidsmarkt. Om dat tot stand te brengen zijn er allerlei instrumenten die de re-integratie bevorderen. De Startersbeurs is een re-integratie instrument, bedoelt voor jongeren (18-27 jaar) die na hun afstuderen nog geen werk hebben gevonden. Het is een aanbodgericht instrument. Dat wil zeggen, dat het uitgaat van de arbeidsmarktsituatie van de jongere. 2.
Waarom? (Wat is het doel van de raadsinformatiebrief?)
Door deze informatiebrief krijgt u informatie over het gebruik van de Startersbeurs dat is onderzocht door ReflecT, het onderzoeksbureau van de Universiteit van Tilburg1. Daarnaast krijgt u informatie over de kansen, de aandachtspunten en investeringen. Op basis van deze gegevens is het College van mening dat de Startersbeurs geen adequate toevoeging is aan de huidige re-integratie instrumenten, en dientengevolge niet ingevoerd dient te worden. Er zijn andere mogelijkheden voorhanden om bedrijven/organisatie met een groeiende onvervulbare vraag te voorzien in hun behoefte aan arbeidskrachten. Dat kan via de cao-gerelateerde O&O-fondsen. Branches en sectoren die te kampen hebben met een groeiende vraag naar gekwalificeerde arbeidskrachten kunnen via hun O&O-fonds middels een sectorplan een beroep doen om extra middelen voor om- of bijscholing van (bedreigd) werklozen. Daarnaast kunnen sectoren gebruikmaken van algemene fondsen zoals Stichting GAK of VSB. 3.
De informatie
De Startersbeurs is een landelijk re-integratie instrument voor jongeren (18-27 jaar) waar gemeenten bij aan kunnen sluiten. Het doel van de startersbeurs is om pasafgestudeerde jongeren die niet meteen een betaalde baan vinden werkervaring op te laten doen om hun arbeidsmarktkansen te verbeteren. De werkervaringsperiode duurt maximaal 6 maanden en in die periode worden de voor de werkplek benodigde competenties in beeld gebracht en de ontwikkelingen hierin gevolgd. Na afloop kunnen de jongeren met een kortdurende opleiding/cursus deze competenties versterken. Voor het vinden van een geschikte werkplek kan de jongere gebruikmaken van de landelijke site Startersbeurs 2. Op deze site kunnen bedrijven/organisaties uit deelnemende gemeenten leerwerkplekken (vacatures) aanbieden die specifiek gericht zijn op jongeren. Onder het mom van stagevergoeding ontvangen de deelnemende jongeren iedere maand € 500 netto. Daarnaast wordt iedere maand door de bedrijven/organisaties € 100 gespaard. Na afloop van de periode kunnen de jongeren het gespaarde bedrag met een maximum 1
Eerste evaluatie Startersbeurs, ReflecT, Tilburg University september 2014
2
Kijk op: www.startersbeurs.nu
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
van € 600 gebruiken voor ontwikkeling van hun competenties. De onkosten die bedrijven/organisatie maken (stagevergoeding, begeleidingskosten en werkgeverslasten) worden door de deelnemende gemeenten vergoed. Dat zijn overigens niet de enige kosten, want de gemeente betaald ook de kosten voor de uitvoering en communicatie/promotie. Dat betekent dat één startersbeurs ca. € 3.916 bedraagt. Voorwaarden De gemeente is vrij om eigen beleid en voorwaarden te stellen. Gemeenten die reeds de Statersbeurs hebben ingevoerd stelden voorwaarden zoals: - Jonger dan 27 jaar op het moment van aanvraag - Niet werkend, niet schoolgaand - Geen uitkering - Bijbaan van maximaal 12 uur per week Ervaringen met de Startersbeurs Uit de eerste evaluatie Startersbeurs ReflecT3 blijkt dat op het moment van onderzoek 4, 1500 jongeren uit 152 deelnemende gemeenten gebruikmaakten van de Startersbeurs. De onderstaande gegevens zijn gebaseerd op onderzoek onder 258 deelnemende jongeren. De meerderheid van de deelnemers (55.9%) is tussen 24-26 jaar, is vrouw (74%), heeft een Nederlandse nationaliteit (96,6%), is inwonend bij ouder(s) (41%) en is hoog opgeleid (86%) en inwonend bij ouder(s) Resultaten - 52.3% vindt betaald werk door inzet statersbaan en een meerderheid - 36,7% krijgt een contract aangeboden bij het leer-werkbedrijf, vaak in sociaalmaatschappelijke of dienstverlenende sector - 59.6% vindt werk op het niveau en inhoudelijk aansluitend bij opleiding. De opgedane werkervaring blijkt hiervoor doorslaggevend. - 76,9% geeft aan dat het werk past bij opleidingsniveau - 20,0% haakt voortijdig af Opleidingsrichting is minder bepalend dan opleidingsniveau. Kanttekening ReflecT geeft aan dat met de nodige voorzichtigheid de resultaten gehanteerd en geïnterpreteerd dienen te worden. Er is namelijk geen controlegroep onderzocht. Kosten Uit de notitie van Drechtsteden, als voorbeeld van een vergelijkbare gemeente die niet heeft meegedaan in het ontwikkeltraject van de Startersbeurs, is het onderstaande kostenstructuur afkomstig. De kosten zijn gebaseerd op basis van 100 te verstrekken beurzen: Kostensoort Startersbeurs incl. werkgeverslasten
Aantal 100
Stuksprijs € 3.305,76
Totaal € 330.576
3
Bron eerste evaluatie Startersbeurs, ReflecT, Tilburg University september 2014
4
www.tilburguniversity.edu/nl/onderzoek/instituten-en-researchgroepen/reflect/nieuws-events/item-eerste-evaluatie-startersbeurs/
4
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
Vaste kosten Handelingskosten variabel Ontwikkeling lokale website Totaal bij 100 beurzen Totaal per beurs
Jaar 100
€ 15.000,€ 450,-
€ 15.000,€ 45.000
Eenmalig
€ 1.000,-
€ 1.000,€ 391.567 €
3.915,67
Investering Uitgaande van de berekening van Drechtsteden dient rekening gehouden te worden met een minimale investering van € 420.000. In bovenstaand overzicht zijn kosten voor communicatie en voorlichting niet opgenomen. - Directe kosten € 400.000 (uitgaande van 100 deelnemers Startersbeurs) - Indirecte kosten € 20.000 (communicatie en voorlichting) In het genoemde bedrag zijn de kosten voor communicatie niet opgenomen. Die worden geschat op € 20.000 (5% van de directe kosten). Deze kosten zijn nodig om de regeling onder de aandacht te brengen van jongeren en bedrijven/organisaties. Denk hierbij aan informatievoorziening aan MBO/HBO/WO-instellingen gedurende de afstudeerperiodes aangezien. Opleidingen hebben vaak een goed beeld van het arbeidsmarktperspectief van afgestudeerden. De gemeente betaalt per startersbeurs tussen € 666 (50 beurzen) en € 660 (100 beurzen) per maand. Dit bedrag is exclusief provinciale bijdrage. Financiering De financiering van de startersbeurs is mogelijk vanuit verschillende financieringsbronnen, het participatiebudget, budget jeugdwerkloosheid, ESF (actie A) en provinciale subsidies. De vergoedingen die aan de werkgever betaald worden t.b.v. de begeleidings-/re-integratie kosten, vallen onder de ESF subsidie actie A. Hiermee kan 40% terugontvangen worden. Deze aanvraagperiode voor ESF is echter afgesloten. De ESF subsidie is door de arbeidsmarktregio Noord-Limburg aangevraagd voor de doelgroep kwetsbare jongeren. De toegekende ESF-middelen kunnen daarom niet worden ingezet voor uitvoeringskosten Startersbeurs. De provinciale staten Limburg 8 november 2013 hebben een motie5 aangenomen die oproept om een faciliteringsregeling voor de invoering van de startersbeurs uit te werken. Op 25 november 2014 is bekend geworden dat de provinciale bereid is tot cofinanciering 50/50. De provincie draagt 50% met een maximum van € 250 per maand per startersbeurs bij. Het provinciale bedrag is bedoeld voor de vergoeding van de kosten voor de leerwerkstage, begeleiding en ondersteuning. De provinciale bijdrage is niet bedoeld voor uitvoeringskosten. Kostensoort Startersbeurs incl. werkgeverslasten Subsidie provincie Vaste kosten 5
Aantal 100
Stuksprijs € 3.305,76
Totaal € 330.576
100 Jaar
€ 1.500 -/€ 15.000,-
€ 150.000 -/€ 15.000,-
Motie 477
5
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
Handelingskosten variabel Ontwikkeling lokale website Totaal bij 100 beurzen Totaal per beurs
100
€ 450,-
€ 45.000
Eenmalig
€ 1.000,-
€ 1.000,€ 241.576,€ 2.415,76
De kosten voor invoering en toepassing zijn afhankelijk van het aantal deelnemende jongeren en deelname door regiogemeenten. Hoe de kosten oplopen respectieve aflopen naarmate het aantal deelnemers, kunt u lezen in het bijgevoegde overzicht6. Er is overleg geweest met regiogemeenten over de wens tot inzet startersbeurs, deze kiezen ervoor om de Startersbeurs niet in te voeren. Conclusie Er zijn een aantal kansen en aandachtspunten voor wat betreft de Startersbeurs: Kansen - Sluit aan bij visie stad van actieve mensen - Sluit aan bij eigen kracht - Biedt perspectief na weinig kansrijke studierichting Aandachtspunten - Gaat uit van arbeidsmarktsituatie persoon (aanbodgericht en niet van de vraag uit de markt (vraaggericht) - Extra kosten voor de gemeente - Geen schadelastbeperking, omdat met name thuiswonende jongeren gebruik maken van dit re-integratie instrument - ESF-subsidie mag ingezet worden, echter is deze nu geheel gereserveerd voor kwetsbare jongeren - Gemeentelijke middelen inzetten om het probleem van verkeerde studierichting op te compenseren gaat ten koste van kwetsbare jongeren tenzij andere middelen worden gevonden Kosten
- Gemeente betaalt per startersbeurs tussen € 666 (50 beurzen) en € 660 (100 beurzen). In de begroting is hiervoor geen dekking aanwezig, Besluit Het college voert de Startersbeurs niet in. De kosten wegen niet op tegen de opbrengsten. Het is een aanbodgericht re-integratie instrument dat vooral wordt gebruikt door hoog opgeleide thuiswonende jongeren. Zij kunnen even adequaat hun arbeidsmarktpositie verbeteren met de huidige re-integratie voorzieningen. Om te kunnen voorzien in de vraag naar gekwalificeerde arbeidskrachten vanuit de markt staan eveneens voldoende andere middelen en instrumenten ter beschikking. Daarnaast is het College van mening dat de Startersbeurs geen adequate toevoeging is aan de huidige re-integratie-instrumenten. 6
Startersbeurs
6
Raadsinformatiebrief - onderbouwing
4.
Relatie met programma
Participatie en Niet werkgelegenheid. van toepassing 5. Vervolgprocedure voor de raad
7
