QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
M. CARANSA B.V.
Februari 2011 DEFIN ITIEF C01012.100086
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Inhoud 1 Inleiding ___________________________________________________________________ 1 1.1
Aanleiding ____________________________________________________________________________________________3
1.2
Gevolgde werkwijze ____________________________________________________________________________________3
1.3
Leeswijzer ____________________________________________________________________________________________ 4
2 Wettelijk kader ______________________________________________________________ 1 2.1
Inleiding ______________________________________________________________________________________________ 5
2.2
Soortbescherming; Flora en Fauna wet ___________________________________________________________________ 5
2.3
Gebiedenbescherming; Ecologische Hoofdstructuur_________________________________________________________ 5
3 Beschrijving van het projectgebied en plan ______________________________________ 1 3.1
3.2
Gebiedsbeschrijving____________________________________________________________________________________ 7 3.1.1
Ligging ______________________________________________________________________________________ 7
3.1.2
Beschrijving van de huidige situatie _____________________________________________________________ 7
Voorgenomen ruimtelijke ingreep ________________________________________________________________________8
4 Soortbescherming: Flora- en faunawet __________________________________________ 1 4.1
Aanwezigheid beschermde soorten _______________________________________________________________________9 4.1.1
Vaatplanten __________________________________________________________________________________9
4.1.2
Vogels_______________________________________________________________________________________9
4.1.3
Zoogdieren__________________________________________________________________________________ 10
4.1.4
Reptielen ____________________________________________________________________________________ 11
4.1.5
Amfibieën ____________________________________________________________________________________ 11
4.1.6
Vissen _______________________________________________________________________________________ 11
4.1.7
Vlinders, libellen en overige ongewervelden______________________________________________________ 12
4.2
Mogelijke effecten op beschermde soorten _______________________________________________________________ 12
4.3
Voorkomen en beperken van schade _____________________________________________________________________ 13
4.4
Mogelijkheden voor vrijstelling en ontheffing ______________________________________________________________ 14
5 Gebiedsbescherming: Ecologische Hoofdstructuur ________________________________ 1 5.1
Ecologische Hoofdstructuur ____________________________________________________________________________ 16
6 Conclusies __________________________________________________________________ 1 6.1
Conclusie Flora- en faunwet ____________________________________________________________________________ 18
6.2
Conclusie Gebiedsberscherming ________________________________________________________________________ 18
6.3
Vervolgstappen_______________________________________________________________________________________ 19
Bijlage 1
Bronnen ___________________________________________________________________________________________ 1
Bijlage 2
Wettelijke kaders ___________________________________________________________________________________ 1
Bijlage 3
Ecologisch werkprotocol _____________________________________________________________________________ 1
C01012.100086
ARCADIS
2
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H OOFDSTU K
1.1
1
Inleiding
AANLEIDING M. Caransa B.V. is voornem ens tot het bouw en van een nieuw hotel op d e locatie van een bestaand com plex m et aanvullend nieuw e short-stay aanlegplaatsen en tw ee kleine bijgebouw tjes op schiereilandjes. Parkeren zal gebeuren ond er het hotel, d at ingeklem d ligt tussen d e A2, d e N 201 en d e Vinkeveense Plassen. De verschillende vleugels van het nieuw e hotel w ord en 5 en 7 verd iepingen hoog.
Afbeelding 1.1 Locatie van het projectgebied (rood omcirkeld). Bron: Google Maps
De ruim telijke ingrepen die plaatsvind en tijd ens d e w erkzaam hed en kunnen m ogelijk negatieve gevolgen hebben voor aanw ezige bescherm d e natuurw aard en op en rond om d e planlocatie. M. Caransa B.V. heeft ARCADIS d aarom verzocht het verkennend e ond erzoek te d oen naar d e aanw ezige natuurw aard en in het projectgebied en d e voorgenom en plannen te toetsen aan d e natuurw etgeving. Deze quick scan is het resultaat van het ond erzoek naar het voorkom en van w ettelijk bescherm d e soorten en d e geld end e gebiedsbescherm ing van d e locatie w eergegeven .
1.2
GEVOLGDE WERKWIJZE De afstand van het bestaand e com plex ligt op circa 2,5 kilometer van het N atura 2000gebied Botshol. In d e bestaand e situatie zijn er geen effecten op d it N atu ra 2000-gebied . H et
C01012.100086
ARCADIS
3
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
nieuw e hotel en d e bouw van het hotel hebben ook geen effecten op d it N atura 2000-gebied d oor d e grote afstand in relatie tot d e activiteit. H ierd oor is toetsing aan d e N atuurbescherm ingsw et 1998 niet nood zakelijk. H et perceel grenst aan d e ecologische hoofd structuur, w aard oor bij verand ering van het w ateroppervlak en oevers m ogelijke verand eringen kunnen optred en. Daartoe is een toetsing aan d e beleid skad ers van d e Ecologische H oofd structuur (EH S) nood zakelijk. Toetsing aan d e Flora- en faunaw et is altijd verplicht bij ruim telijke ingrepen. Ind ien d e gekozen voorkeursvariant afw ijkt van, of als er and ere ruim telijke ingrepen gaan plaatsvind en and ers d an d e beschreven ingrepen (in paragraaf 3.2), d ienen ook d eze ingrepen getoetst te w ord en aan het w ettelijke kad er. De getrokken conclusies uit d eze rapportage kunnen d an afw ijken. H et ond erzoek bestaat uit een veld bezoek en uit literatuurstud ie. H et veld bezoek heeft plaatsgevond en op 29 septem ber 2010. H et veld bezoek is uitgevoerd in d e vorm van een habitatgeschiktheid sbeoord eling. Een habitatgeschiktheid sbeoord eling is een veld ond erzoek w aarbij op grond van fysieke, landschappelijke en vegetatieken m erken van het terrein een ind icatie verkregen w ord t van het (m ogelijk) voorkom en van bescherm d e soorten planten en d ieren.
1.3
LEESWIJZER In H oofd stuk 2 is het w ettelijk kad er w eergegeven. H oofd stuk 3 gaat in op d e huidige en toekom stige situatie in het projectgebied . H oofd stuk 4 beschrijft d e effecten op bescherm d e soorten en d e consequenties vanuit d e Flora- en faunaw et. Hoofd stuk 5 beschrijft d e eigenschappen van d e EH S en d e effecten van d e gepland e ingreep op d e EH S. H oofd stuk 6 beschrijft d e conclusies en aanbevelingen. In Bijlage 1 zijn d e gebruikte bronnen op genom en.
C01012.100086
ARCADIS
4
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H OOFDSTU K
2.1
2
Wettelijk kader
INLEIDING H et N ed erland se natuurbeleid kent tw ee sporen, d e gebiedsbescherm ing en de soortenbescherm ing. H ieraan w ord t via verschillend e w etten en beleidsregels invulling gegeven, w aarvan in toepassing op het projectgebied d e N o ta Ruim te (bescherm ing EH S) en d e Flora- en Faunaw et d e belangrijkste zijn. In dit hoofd stuk w ord t kort d e w ettelijke kad ers toegelicht. Voor een nad er toelichting op d e verschillend e bescherm ingsregim es w ord t verw ezen naar bijlage 2.
2.2
SOORTBESCHERMING; FLORA EN FAUNA WET De Flora- en faunaw et regelt de bescherm ing van in het w ild voorkom end e planten en d ieren. In d e w et is ond er m eer bepaald d at bescherm d e d ieren niet ged ood , gevangen of verontrust m ogen w ord en en bescherm d e planten niet geplu kt, uitgesto ken of verzam eld (algem ene verbod sbepalingen, artikelen 8 t/ m 12). Bovend ien d ient ied ereen vold oende zorg in acht te nem en voor alle in het w ild levend e planten en d ieren (algem ene zorgplicht, artikel 2). Daarnaast is het niet toegestaan om d e d irecte lee fom geving van bescherm d e soorten, w aarond er nesten en holen, te beschad igen, te vernielen of te verstoren. De Flora en faunaw et heeft d an ook belangrijke consequenties voor ruim telijke plannen. In bijlage 2 is d e uitleg van d e bovenstaand e w etgeving opgenom en.
2.3
GEBIEDENBESCHERMING; ECOLOGISCHE HOOFDSTRUCTUUR
Afbeelding 2.2 Ligging van het projectgebied (rood omlijnt) ten opzichte van EHS (groen vlak). Bron: Provincie Utrecht, 2010
C01012.100086
ARCADIS
5
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H et bestaand e com plex grenst aan d e Ecologische hoofd structuur (EH S). De tuin van het com plex is zelfs ond erd eel van d e EH S, als bestaand e natuur. De toetsing is gericht op d e vraag of d e functionaliteit van d e ecologische hoofd structuur zal verand eren d oor d e bouw van het nieuw e hotel en d e verand eringen in d e tuin m et een klein ruim tebeslag d oor d e bouw van een bijgebouw (zie afbeeld ing 2.2). Voor activiteiten in d e EH S geld t een „nee tenzij‟-benad ering. Door deze benad ering zijn nieuw e activiteiten w aarbij een bestem m ingsplanw ijzing nod ig is in principe niet toegestaan, m its ze passen binnen het provinciale kad er van d e „nee-tenzij‟-benad ering van d e provincie Utrecht. Toetsing van externe w erking van het projectgebied op d e EH S valt ook binnen d e beleid skad ers van d e EH S. Meer achtergrond inform atie over d e „nee-tenzij‟-benad ering van d e EH S is opgenom en in bijlage 2.
C01012.100086
ARCADIS
6
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H OOFDSTU K
3
Beschrijving van het projectgebied en plan 3.1
GEBIEDSBESCHRIJVING
3.1.1
LIGGING H et projectgebied is gelegen in d e gem eente De Rond e Venen (provincie Utrecht) en betreft een perceel m et in d e huid ige situatie een hotel en een aanlegsteiger . De locatie van het projectgebied is ingesloten d oor d e rijksw eg A2 en d e provinciale w eg N 201 en grenst aan d e Vinkeveense Plassen. Aan d e noordkant w ord t het projectgebied begrensd d o or een lood s w aarin zich een w inkel voor boot accessoires en d uikm ateriaal verhuur bevind t. In afbeeld ing 2.2 is d e ligging van het projectgebied w eergegeven. H et projectgebied is rood om lijnd .
3.1.2
BESCHRIJVING VAN DE HUIDIGE SITUATIE In het projectgebied staat een hotel m et tw ee verd iepingen en een zold erruim te. H et gebouw is opgetrokken uit baksteen en betim m ert m et houten planken en heeft houten puntd aken bed ekt m et d akleer. Achter enkele planken van de betim m ering zitten kieren. In d e m uren zijn geen gaten w aargenom en. Rond het gebouw staat een d rietal houten schuren m et gaten ond er in d e m uren (zie afbeeld ing 3.3). Op het terrein rond het gebouw staan veel aangeplante struiken en heggen. Aan d e voorzijd e van het gebouw staat een grote plataan. Verd er kom en op het terrein enkele grotere bom en voor van w ilg, berk, kastanje en hazelaar voor, in geen van d eze bom en zijn holtes ontd ekt.
Afbeelding 3.3 Plattegrond van het huidige complex (rode lijn). Bron; Borger & Burghouts.
C01012.100086
ARCADIS
7
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Aan d e noordkant van het projectgebied , tussen het hotel en d e lood s, loopt een sm alle ond iepe w atergang w aar een aantal bootjes in liggen. Langs d e gehele noord en w est zijd e w ord t het hotel begrensd d oor een kad e w aar boten aangelegd kunnen w ord en. N aast d e w atergang aan d e w estzijd e ligt een land tong m et gras en een aantal bom en en struiken.
3.2
VOORGENOMEN RUIMTELIJKE INGREEP De voorgenom en ruim telijke ingreep bestaat uit d e sloop van het huid ige hotel en d e d rie schuren, het opschonen en bouw klaar m aken v an het terrein, d e bouw van een nieuw hotel m et tw ee bijgebouw en en d e aanleg van aanlegsteigers t.b.vshort -stay. Daarbij w ord t in d e w estelijke punt van het projectgebied een w aterpartij uitgebreid . In het m id d en w ord t de aanlegplaatsen voor short-stay uitgebreid . In het noorden w ord t d e sm alle w aterloop ged em pt over een lengte van 15 a 20 m eter (zie afbeeld ing 3.4).
Afbeelding 3.4 Contouren van de geplande nieuwbouw (geblokt gearceerd). De nieuw aan te leggen aanlegsteigers grenzen aan het nieuwe hotel (ingetekende bootjes). De uit te breiden waterpartij is gelegen aan de westzijde van het hotel. Bron: Borger & Burghouts
C01012.100086
ARCADIS
8
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H OOFDSTU K
faunawet
4
Soortbescherming: Flora- en
Op 29 septem ber 2010 heeft een veld bezoek plaatsgevond en in het projectgebied in Vinkeveen d oor een ged iplom eerd e veld ecoloog van ARCADIS. Een stand aard fijnm azig RAVON -schepnet is gebruikt voor het ond erzoek naar in het w ater levend e soorten. Op basis van het veld bezoek en literatuurgegevens (verspreid ingsatlassen en w ebsites) is in beeld gebracht w elke bescherm d e soorten in het projectgebied aanw ezig (kunnen) zijn. Dit is hierond er uitgew erkt.
4.1
AANWEZIGHEID BESCHERMDE SOORTEN
4.1.1
VAATPLANTEN Tijd ens het veld bezoek zijn geen bescherm d e soorten w aargenom en . Een groot ged eelte van het gebied rond om het hotel is gecultiveerd en verhard . Bescherm d e vaatplanten w ord en niet in het gebied verw acht.
4.1.2
VOGELS Tijd ens het veld bezoek is één d uid elijke broed locatie van huism us w aargenom en in het d ak van het hotel (zie afbeeld ing 4.5) en zeker zes huism ussen w aren aanw ezig in het projectgebied . De w atergangen in het projectgebied zijn, afhankelijk van d e w ind richting m ogelijke rustlocaties voor m eerkoet en w ild e eend. In d e struiken zijn nesten van algem ene broed vogels w aargenom en. H u ism us staat op d e lijst van vogels m et jaarrond bescherm d e nesten in categorie 2. In categorie 2 zijn nesten van koloniebroed ers opgenom en d ie elk broed seizoen op d ezelfd e plaats broed en en d ie d aarin zeer honkvast zijn of afhankelijk van bebouw ing. De (fy sieke) voorw aard en voor d e nestplaats zijn vaak zeer specifiek of lim itatief beschikbaar. H et projectgebied is door d e bebouw ing en d e tuin een geschikte nestlocatie voor huism us. Door d e ligging van het projectgebied naast d e Vinkeveense plassen w ord t ver w acht d at vogels d e Vinkeveense plassen verkiezen boven het projectgebied . Daard oor w ord en geen and ere soorten m et jaarrond bescherm d e nesten in het projectgebied verw acht.
C01012.100086
ARCADIS
9
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Afbeelding 4.5 Links; Invliegopening van een nest van huismus met sporen van aanwezigheid aan de oostkant van het hotel. Rechts; Locatie van het nest op de plattegrond (blauwe stip). Bron: ARCADIS
4.1.3
ZOOGDIEREN Tijd ens het veld bezoek zijn geen bescherm d e zoogd iersoorten w aargenom en . De strikt bescherm d e soorten noordse w oelm uis (tabel 3, Bijlage IV H R) en w aterspitsm uis (tabel 3) w ord en in het projectgebied niet verw acht d oor d e bebouw ing, hoew el voorkom en van d eze soorten in d e „tuin‟ aan d e w estkant van het hotel niet uit te sluiten is. Dicht bij het projectgebied , tussen Vinkeveen en Kockengen, zijn zeer recent (24 oktober 2010) d oor d e Zoogd iervereniging w aterspitsm uizen w aargenom en. De schuren kunnen het gebied m ogelijk geschikt m aken als leefgebied voor d e steenm arter (tabel 2). Deze soort kom t in d it d eel van N ed erland echter niet voor, d aarom kan het voorkom en van d e steenm arter in het projectgebied uitgesloten w ord en. Algem ene soorten zoals m ol, konijn, w ezel, egel en w oelm uis zoud en in en rond het gebied voor kunnen kom en. And ere bescherm d e zoogd iersoorten w ord en d oor d e ligging, aard en grootte van het gebied niet verw acht.
Vleermuizen Tijd ens het veld bezoek, d at overd ag plaatsvond , zijn geen vleerm uizen w aargenom en. In de gebouw en zijn w el m ogelijkhed en voor verblijfplaatsen van gebouw bew onend e vleerm uizen aanw ezig. Deze m ogelijke verblijfplaatsen zijn te vind en achter d e houten betim m ering vanaf d e tw eed e verd ieping tot aan het d ak, achter d e d aklijsten, in de spouw van het stenen hoofdgebouw en in via d e stenen schoorstenen in d e schouw of d e vergad erzaaltjes. Er zijn in d e aanw ezige bom en geen holten w aargenom en die m ogelijk een verblijfplaats kunnen zijn voor vleerm uizen. Voorbeeld en van vleerm uissoorten d ie in het gebied volgens d e typologie voor kunnen kom en zijn gew one d w ergvleerm uis, laatvlieger, m eervleerm uis, gew one grootoorvleerm uis en baard vleerm uis. Van d e gew one d w ergvleerm uis, laatvlieger en gew one grootoorvleerm uis is bekend d at ze in gebouw en verblijven.
C01012.100086
ARCADIS
10
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
4.1.4
REPTIELEN Tijd ens het veld bezoek zijn geen bescherm d e reptielen w aarg enom en. H et gebied is erg nat en d aarom m ind er geschikt voor d e m eeste reptielen. De ringslang zou w el in d e omgeving van het projectgebied voor kunnen kom en, d eze soort gebruikt d e oevers om langs te m igreren. In d e tuin zijn geen broed hopen van ringslan g w aargenom en, hierd oor is het niet w aarschijnlijk d at er in het projectgebied ringslang voorkom t, m ed e om d at er teveel bebouw ing aanw ezig is. Mogelijke locaties van ringslang in d e om geving van het projectgebied w ord en eerd er verw acht op plaatsen langs d e oevers van d e Vinkeveense plassen met m ind er bebouw ing en m enselijke activiteit. H ierd oor kan het voorkom en van ringslag in het projectgebied w ord en uitgesloten. Daarnaast zijn d e w aarnem ingenkaart van RAVON uit 2007 (afbeeld ing 4.7) geen w aarnem ingen van ringslang in d e om geving van het projectgebied bekend .
Afbeelding 4.6 Waarnemingenkaart voor ringslag van RAVON (2007) Bron; RAVON.
4.1.5
AMFIBIEËN Tijd ens het veld bezoek zijn geen bescherm d e am fibieën w aargenom en. De om geving van d e w atergangen kunnen geschikt overw interingbiotoop vorm en voor gew one pad en bruine kikker (beid e tabel 1). Deze soorten overw interen op het land , bij voorkeur in blad hopen of and ere ruige terreind elen.
4.1.6
VISSEN De kleine m od d erkruiper (tabel 2 Flora- en faunaw et) en bittervoorn (tabel 3 Flora- en faunaw et, Bijlage IV H R) zijn tijd ens het veld bezoek niet w aargenom en. Op basis van d e habitatkenm erken en d e verspreid ing van d eze soorten, kunnen in d e ond iepere d elen van het w ater in d e tuin (w estzijd e) en in d e sm alle w atergang (noord zijd e) langs het hotel d eze soorten toch w ord en aangetroffen. In het w ater rond om het hotel, d at in open verbinding staat m et d e Vinkeveense plassen w ord en geen individ uen verw acht van d e grote m od d erkruip er (tabel 3), d eze soort is kenm erkend voor m eer geïsoleerd e w ateren m et een rijke ond erw atervegetatie. Deze habitatkenm erken ontbreken in het projectgebied
C01012.100086
ARCADIS
11
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
4.1.7
VLINDERS, LIBELLEN EN OVERIGE ONGEWERVELDEN Tijd ens het veld bezoek zijn geen bescherm d e soorten aangetroffen. Besch erm d e soorten w ord en niet verw acht, om d at er voor d eze soorten in het gebied geen geschikte biotopen aanw ezig zijn.
4.2
MOGELIJKE EFFECTEN OP BESCHERMDE SOORTEN De belangrijkste ingrepen m et m ogelijke gevolgen voor bescherm d e soorten zijn: H et slopen van hu id ige gebouw en; H et opschonen en bouw rijp maken van het terrein; De bouw van een nieuw hotel; De bouw van d e bijgebouw en; De aanleg van d e steigers voor d e short-stay aanlegplaatsen; De aanvoer van m ateriaal Opschonen en vergroten van het w ater in d e tuin (w estzijd e); H et d em pen van d e w atergang langs het hotel (noord zijd e). De m ogelijke gevolgen van d e ingrepen voor bescherm de soorten zijn: Bij het slopen van d e gebouw en kunnen nesten van huism us en verblijfplaatsen van vleerm uizen vernietigd w ord en; Bij het verw ijd eren van struiken van het terrein kunnen nesten van algem ene broed vogels vernietigd w ord en; Tijd ens d e bouw w erkzaam hed en van d e nieuw e gebouw en kunnen broed vogels die in het gebied en in d e aangrenzend e gebied en broed en verstoord w ord en. Globaal loopt d eze period e van 15 m aart tot 15 juli; Wanneer tijd ens het opschonen en/ of d em pen van d e w atergangen (w estelijke d eel in d e tuin en noord elijk d e sm alle w atergang langs het hotel) w atervegetaties verd w ijnen, w ord t m ogelijk een d eel van het leefgebied van bittervoorn en kleine m od d erkruiper verstoord . Tijd ens d e aanleg van d e w aterpartij en het bijgebouw in d e tuin (w estelijke d eel) kunnen holen, leefgebied en ind ivid uen van d e w aterspitsm uis vernietigd w ord en. Bij het uitvoeren van w erkzaam hed en na zonsond ergang en voor zonsopkom st kunnen vleerm uizen verstoord w ord en; Am fibieën d ie in het projectgebied kunnen overw interen (bruine kikker en gew one pad ) kunnen tijd ens d e w erkzaam hed en verstoord w ord en; Ind ivid uen en / of verblijfplaatsen van algem ene kleine zoogd ieren kunnen tijd ens het betred en van d e oever, struikgew as en blad erhopen verstoord en / of vernietigd w ord en.
Toetsing aan de Flora- en faunawet In d e ond erstaand e tabel zijn d e m ogelijke overtredingen van d e verbod sbepalingen van de Flora- en faunaw et opgenom en. Tabel 4.1
Beschermde soorten
Verbodsbepaling
Mogelijke overtredingen van algemene
Vissen Bittervoorn en kleine modderkruiper
Verstoring van verblijfplaatsen (art. 11) Doden en/of verontrusten van dieren (art. 9 en/of 10)
Broedvogels Onder andere wilde eend, meerkoet, huismus
Vernietigen van holen en/of verblijfplaatsen (art. 11)
Amfibieën
Vernietigen van holen en/of verblijfplaatsen (art. 11)
verbodsbepalingen van de Flora- en faunawet
C01012.100086
ARCADIS
12
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
4.3
Bruine kikker, gewone pad
Doden en/of verontrusten van dieren (art. 9 en/of 10)
Vleermuizen
Vernietigen van holen en/of verblijfplaatsen (art. 11)
Zoogdieren Waterspitsmuis, mol, konijn, wezel, egel, woelmuis
Vernietigen van holen en/of verblijfplaatsen (art. 11) Doden en/of verontrusten van dieren (art. 9 en/of 10)
VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN SCHADE In het ond erstaand e ecologisch w erkprotocol zijn een aantal aanvullend e m aatregelen en uitvoeringsvoorschriften voor d e bescherm ing van d e aanw ezige flora en fauna opgenom en, w aarm ee d e negatieve gevolgen voor in het w ild voorkom end e bescherm d e soorten planten en d ieren zoveel m ogelijk kunnen w ord en voorkom en: Met betrekking tot d e period e van uitvoering van het plan: De w erkzaam hed en d ienen bij d aglicht plaats te vind en. De bom en w ord en gekapt vlak voor aanvang van d e graafw erkzaam hed en voor het nieuw e w ater van d e short-stay aanlegplaatsen. Dit d eel van het plan w ord t uitgevoerd na d e bouw van het hotel. Op d eze w ijze zijn d e bom en beschikbaar om alternatieve verblijfplaatsen tijd ens d e bouw van het hotel te herbergen in d e vorm van vleerm uiskasten; Schad e aan broed vogels d ient altijd voorkom en te w ord en. Wanneer er zich nesten binnen het projectgebied bevind en dienen d e w erkzaam hed en m inim aal buiten het broed seizoen van vogels (d us vóór half m aart en na half juli) te w ord en gestart; Voor aanvang van d e sloopw erkzaam hed en w ord t bij gebouw en in d e omgeving (de buren) nestkasten opgehangen voor huism ussen (voor tenm inste 6 broed paar) om d e period e van sloop en nieuw bouw te overbruggen. De hegbeplanting tussen d e provinciale w eg en het projectgebied w ord t zoveel m ogelijk gehand haafd , zeker in d e sloopperiod e van het gebouw , om d at d eze groenstructuur geleid ing geeft naar d e alternatieve nestlocaties bij d e buren. De locatie van m et huism us w ord t verw ijd erd buiten het broed seizoen, d eze is langer d an d e m eeste vogels. De period e loopt van half m aart tot eind augustus. In het nieuw e gebouw w ord t aan d ezelfd e zijd e als in d e huid ige situatie nestgelegen voor huism ussen ingem etseld of los op d e w and geplaatst. De constructie zoals op d e foto is ook m akkelijk in te m etselen in d e m uur. De nestkasten van huism ussen hoeven niet te w ord en schoongem aakt. In het nieuw e gebouw kom en tenm inste nestgelegenheden voor 10 broed paar, verd eelt over tw ee locaties. Meer inform atie is te vind en op w w w .vogelbescherm ing.nl of w w w .stichtingd em us.nl Tu ssen d e provinciale w eg en het nieuw e hotel kom t beplanting van struiken en heggen om als schuilplaats te d ienen voor d e huism ussen.
C01012.100086
ARCADIS
13
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Werkzaam hed en aan w atergangen en -partijen in beginsel uitvoeren in de period e van 15 juli tot 1 novem ber, m et een voorkeur voor d e m aand en septem ber en oktober. Dit is d e period e tussen d e voortplanting en d e w interrust van vissen en am fibieën. Bovend ien hebben in d eze period e vrijw el alle w ater - en oeverplanten zaad gezet. In d e m aand en novem ber- d ecem ber kan nog w ord en gew erkt zo lang d e w interrust van vissen en am fibieën nog niet is ingetreden, d at w il zeggen, zolang d e w atertem peratu ur boven d e 10°C blijft; In tw eed e instantie kan aan w atergangen w ord en w erken tussen 1 juni en 15 juli en na het intred en van d e w interrust (tussen 1 novem ber en 15 m aart), m its d e w erkzaam hed en op kleinere schaal en gefaseerd plaatsvind en. Dat w il zeggen als ook lokaal zo veel leefgebied w ord t gespaard (m inim aal 25%), als nod ig is om de functies van het leefgebied van te bescherm en soort(en) te kunnen behoud en. Door fijnm aziger te w erken kunnen te bescherm en soorten vluchten, d an w el d e gebaggerd e d elen opnieuw bevolken. Tu ssen 1 juni en 15 juli m oet bovend ien goed gelet w ord en op nesten van broed end e (w ater)vogels, d eze m ogen niet beschad igd w ord en.
Met betrekking tot d e gebruikte m ethod en: Bij d e w erkzaam hed en één kant op w erken, om het voor d ieren m ogelijk te m aken d e w erkzaam hed en te ontvluchten. Bij d e aanleg van d e w aterpartij en het bijgebouw in d e tuin d ient aanvoer van m ateriaal zoveel m ogelijk over één zo sm al m ogelijk w erkpad plaats te vind en. Wanneer voor d e bouw van het bijgebouw vrachtw agens d oor het gebied m oeten , d ient d it w aar m ogelijk zo veel m ogelijk beperkt te w ord en. Er kan overw ogen w orden om d e m aterialen aan te voeren vanaf d e kad e langs het hotel. Dit om te voorkom en dat holen en ind ivid uen van w aterspitsm uis vernietigd of ged ood w ord en. Vanuit d e algem ene zorgplicht d ient tijd ens d e w erkzaam hed en continu te w ord en gelet op aanw ezigheid van al d an niet bescherm d e planten en dieren. Bij aantreffen van d ieren en planten m oet w ord en voorkom en d at d eze ged ood of verw ond c.q. onnod ig aangetast (bij planten) w ord en. In het geval d at een ingreep toch sam envalt m et d e aanw ezigheid van bescherm d e soorten, w ord en passend e m aatregelen genom en of er w ord t naar een and ere oplossing gezocht.
4.4
MOGELIJKHEDEN VOOR VRIJSTELLING EN ONTHEFFING Door d e uitvoering te laten plaatsvind en volgens d e bovenstaand e schad e beperkende m aatregelen (ecologisch w erkprotocol) kan een deel van d e negatieve gevolgen voor bescherm d e soorten voorkom en of beperkt w ord en. Echter niet alle schad e is te verm ijd en, w aard oor voor een aantal soorten verbod sbepalingen w ord en overtred en. De Flora- en faunaw et bied t m ogelijkhed en om uitzond eringen te m aken op d e verbod sbepalingen, in de vorm van vrijstellingen en ontheffingen. De ond erstaand e tabel geeft aan w elke vrijstellingen en ontheffingen van toep assing zijn.
Tabel 4.2
Beschermingsniveau Flora- en faunawet
Beïnvloede soorten
Beschermde soorten waarvoor de Flora-
1. Soorten met algemene vrijstelling
Mol, konijn, woelmuis, egel, wezel, bruine kikker, gewone pad.
en faunawet (mogelijk) van toepassing is 2. Overige soorten met voorwaardelijke vrijstelling (vrijstelling indien goedgekeurde gedragscode wordt gebruikt)
C01012.100086
ARCADIS
14
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
3. Streng beschermde soorten. Ontheffing mits gunstige staat instandhouding soort, geen andere bevredigende oplossing en dwingende redenen van groot openbaar belang.
Vleermuizen
Voor vleerm uis (Tabel 3, H abitatrichtlijn bijlage IV) geld t een zw aar bescherm ingsregim e. Voor d eze soort geld t geen vrijstelling voor ruim telijke ontw ikkeling en inrichting. Ontheffing voor het overtred en van verbod sbepalingen kan in d it geval alleen verleend w ord en w anneer er geen and ere bevred igend e oplossing bestaat of w anneer er sprake is van een bij AMvB bepaald belang (zie bijlage 2). Ruim telijke ontw ikkeling is geen AMvB bepaald belang w aard oor een ontheffing voor vleerm uizen niet m ogelijk is. Voor vleerm uizen m oet altijd voortijd ig vold oend e m itigatie plaatsvind en voord at d e ruim telijke ontw ikkeling w ord t uitgevoerd .
C01012.100086
ARCADIS
15
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H OOFDSTU K
5
Gebiedsbescherming: Ecologische Hoofdstructuur 5.1
ECOLOGISCHE HOOFDSTRUCTUUR H et projectgebied ligt aan d e grens en voor een klein deel binnen d e begrenzing van d e Ecologische H oofd structuur.
Afbeelding 5.7 Ligging van het projectgebied (rood omlijnt) en de EHS (groen gearceerd). Bron: Provincie Utrecht, 2010
Beschrijving effecten Ruimtebeslag en versnippering De w erkzaam hed en in d e tuin, het aanpassen van d e w aterpartij (w estzijd e) en d e bouw van een bijgebouw vind en plaats in d e EH S. H et d eel van d e tuin d at in d e EH S ligt beslaat ongeveer 3250 m 2. Slechts een klein deel (naar een ruw e schatting 1000 m 2) hiervan bestaat d aad w erkelijk uit ruim tebeslag, d it is het d eel w aar het bijgebouw gebouw d w ord t. H et projectgebied bevind t zich aan d e rand van d e EH S, hierd oor vind t geen versnippering plaats. Tijdelijke verstoring Tijd ens d e sloop - en bouw w erkzaam hed en zal een tijd elijke verstoring van d e EH S van geluid en trillingen voorkom en. Deze verstoring is van tijd elijke aard . Bij ingebruiknam e van het nieuw e hotel en short-stay aanlegplaatsen zal d e verstoring ten opzichte van d e huid ige situatie niet toenem en. Waterhuishouding Tijd ens d e bouw w erkzaam hed en w ord t tijd elijk een bronbem aling toegepast om d e ond ergrond se parkeergarage aan te kunnen leggen. N a afrond ing van d e bouw w erkzaam hed en w ord t d eze bem aling gestopt. De tijdelijke bronbem aling heeft geen
C01012.100086
ARCADIS
16
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
effecten op d e w aterhuishoud ing in d e om geving, om d at d e ond ergrond bestaat uit veen en d e bouw locatie grenst aan een groot oppervlaktevlakte w ater (Vinkenveense plassen).
Externe werking De bouw van het n ieuw e hotel kan leid en tot een groter aantal verblijven van m ensen in d e nabijheid van d e EH S. De uitstraling van licht en geluid van het nieuw e hotel en haar activiteiten blijft gelijk m et d e huid ige situatie. H ierd oor zijn verstorend e effecten d oor externe w erking op d e EH S uit te sluiten.
Toetsing effecten Er vind t een klein d eel (1000 m 2) ruim tebeslag plaats. Dit oppervlak bevind t zich aan d e rand van d e EH S, zeer d icht bij bebouw ing en op een locatie d ie intensief voor recreatie w ord t gebruikt. H ierd oor w ord t niet verw acht d at effecten op d e kw aliteit van d e EH S significant zullen zijn. Doord at het projectgebied zich aan d e rand van d e EH S bevind t, is er geen sprake van versnippering. Er is geen sprake van een toenam e in verstoring op de EHS. Er is geen sprake van een tijd elijk of perm anente verand ering in de w aterhuishoud ing van d e EH S.
C01012.100086
ARCADIS
17
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
H OOFDSTU K
6.1
6
Conclusies
CONCLUSIE FLORA- EN FAUNWET Op grond van d it ond erzoek kunnen d e volgend e conclusies w ord en getrokken: In het projectgebied en d e d irecte om geving kom en bescherm d e soorten van d e Flora- en faunaw et voor; Door naleving van het ecologisch protocol (zie paragraaf 4.3 en bijlage 3) kan het grootste d eel van d e negatieve gevolgen voor bescherm d e soorten voorkom en of beperkt w ord en. N iet alle schad e is te verm ijd en, w aard oor voor enkele zoogd ieren en am fibieën van tabel 1 verbod sbepalingen w orden overtred en. Voor d eze soorten geld t een algem ene vrijstelling bij ruim telijke ontw ikkelingen Voor het niet overtreden van verbod sbepalingen voor vleermuizen is m eer inzicht nod ig in het voorkom en en gebruik van verblijfplaatsen in het bestaand e com plex. De huid ige inform atie is onvold oend e om d e om vang en het gebruik voor tijd elijke verblijfplaatsen van vleerm uizen te kunnen inschatten. Voorafgaand e aan d e sloop vind t er een inspectie van het gebouw plaats naar d e aanw ezigheid van vleerm uizen. Met het resultaat van d e inspectie w ord en d e te volgen stappen bepaald . Ontheffing voor het overtred en van verbod sbepalingen kan voor soorten van tabel 3 (in d it geval vleerm uizen , d ie voorkom en op Bijlage IV H abitatrichtlijn) alleen verleend w ord en w anneer er geen and ere bevred igend e oplossing bestaat of w anneer er sprake is van een bij AMvB bepaald belang. Ruim telijke ontw ikkeling is geen AMvB bepaald belang w aard oor een ontheffing voor vleerm uizen niet m ogelijk is. Voor vleerm uizen in relatie tot ruim telijke ontw ikkeling is alleen een positieve afw ijzing m ogelijk, w aarbij d e m itigerend e m aatregelen zorgen d at er geen verbod sbepalingen w ord en overtred en . Bij het voorkom en van vleermuizen is altijd voortijdig aan de ruim telijke ontw ikkeling vold oend e m itigatie nod ig om d e functionaliteit van d e leefom geving te garand eren . In het nieuw e hotel zijn volop m ogelijkhed en om vold oend e verblijfplaatsen te creë ren, ongeacht het inzicht in het huid ige aantal aan verblijfplaatsen in het bestaand e com plex. De opd rachtgever geeft invulling aan d e (voorbereidend e) mitigerend e m aatregelen, zoals het ophangen van vleerm uiskasten en het creëren van nieuw e verblijfplaatsen in het nieuw e hotel.
6.2
CONCLUSIE GEBIEDSBERSCHERMING Op grond van d it ond erzoek kunnen d e volgend e conclusies w ord en getrokken: Door d e bouw w erkzaam hed en zou d oor geluid of trilling verstoring van d e EH S op kunnen tred en. Dit is echter van tijd elijke aard en er w ord t geen significant effect op d e EH S verw acht. De tijd elijke bronbem aling tijdens d e bouw w erkzaam hed en zal geen tijd elijk of perm anente verand ering in d e w aterhuishoud ing ter w eeg brengen
C01012.100086
ARCADIS
18
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Door d e locatie en de aard van d e plan w ord en geen sign ificante effecten op d e kw aliteit van d e EH S verw acht. Bij uitvoering van d e plannen vind t ruim tebeslag op d e EH S plaats. Voor het ruim tebeslag geld t de „nee-tenzij‟-benad ering. Deze benad ering is van toepassing op het m om ent d at er voor de bouw van het bijgebouw in d e tuin een bestem m ingsplanw ijzing m oet plaatsvind en. Is d e bouw van het bijgebouw en d e functie van d it gebouw geregeld binnen het huidige bestem m ingsplan d an is er geen verd ere toetsing nood zakelijk aan d e EH S.
6.3
VERVOLGSTAPPEN Uitvoeren van d e voorbereid end e m itigerend e m aatregelen voor vleerm uizen en huism ussen uit het ecologisch w erkprotocol. De m itigerend e m aatregelen zijn opgenom en in bijlage 3. Voorafgaand e aan d e sloopw erkzaam hed en w ord t het gebouw geïnspecteerd op vleerm uizen. Word en vleerm uizen aangetroffen d an w ord en d e stappen/ m itigerend e m aatregelen uitgevoerd uit bijlage 3. Ind ien tijdens de inspectie van het gebouw voorafgaand e aan d e sloop vleerm uizen w ord en aangetroffen, is het mogelijk om m et d e aangetoonde aanw ezig van vlee rm uizen en d e opgesteld e m itigerend e m aatregelen (bijlage 3) een ontheffing voor vleerm uizen (tabel 3) aan te vragen. N a toetsing d oor ELI kan goed keuring w ord en verleend aan d e voorgesteld e w erkw ijze. Deze goed keuring heeft w ettelijk d ezelfd e status als een ontheffing Flora en faunaw et. Is er sprake van een bestem m ingsplanw ijzing d an d ient er contact opgenom en te w ord en m et het bevoegd gezag in verband m et d e EH S. Voor m eer inform atie over d e EH S kan contact w ord en opgenom en m et het bevoegd gezag, Provin cie Utrecht. De contactpersoon voor d e „nee-tenzij‟-benad ering is Dhr. Jaap d e Pater (030-2582053).
C01012.100086
ARCADIS
19
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
BIJLAG E
1
Bronnen Digitale zoogd ieratlas van N ed erland . w w w .zoogd ieratlas.nl. H oogenstein, L., en Meesters, G., 2009. H and boek vogels van N ed erland . KN N V Uitgeverij. Ministerie van LN V. Soortendatabase. w w w .m inlnv.ned erland sesoorten.nl. N atuurloket, rapportage voor kilom eterhokken . w w w .natu urloket.nl. RAVON , Reptielen Am fibieën Vissen Ond erzoek N ed erland , w w w .RAVON .nl w w w .telm ee.nl Zoogd iervereniging w w w .vzz.nl w w w .vleerm uis.net w w w .w aarnem ing.nl w w w .vogelbescherm ing.nl w w w .stichtingd em us.nl w w w .provincie-utrecht.nl
C01012.100086
ARCADIS
20
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
BIJLAG E
2
Wettelijke kaders Flora en Faunawet De Flora- en faunaw et (2003) regelt d e bescherm ing van in het w ild voorkom end e planten en d ieren. In d e w et is ond er m eer bepaald d at bescherm d e d ieren niet ged ood , gevangen of verontrust m ogen w ord en en bescherm d e planten niet geplu kt, uitgestoken of verzam eld (algem ene verbod sbepalingen, artikelen 8 t/ m 12). Bovend ien d ient ied ereen vold oende zorg in acht te nem en voor alle in het w ild levend e planten en d ieren (algem ene zorgplicht, artikel 2). Daarnaast is het niet toegestaan om d e d irecte leefom gev ing van soorten, w aarond er nesten en holen, te beschad igen, te vernielen of te verstoren. In d e Flora- en faunaw et zijn de soortbescherm ingsbepalingen uit d e Eu ropese Vogel- en H abitatrichtlijn geïm plem enteerd . De Flora- en faunaw et heeft dan ook belangrijke consequenties voor ruim telijke plannen. De interpretatie van d e w et is in 2009 aangescherpt. Deze aanscherping is in ond erstaand e uitleg opgenom en.
ALGEMENE ZORGPLICHT
In het kad er van d e Flora- en faunaw etgeving geld t d at alle d ieren en planten een zekere
Artikel 2 Flora- en faunawet m ate van bescherm ing genieten , om d at hun bestaan op zichzelf w aard evol is, zond er te
kijken w elk nut d e d ieren en planten voor d e m ens kunnen hebben. Dit w ord t d e intrinsieke w aard e genoem d . Vanuit d eze intrinsieke w aard e is d e algem ene zorgplicht als vorm van “basisbescherm ing” opgenom en (artikel 2). H ierin staat d at ied ereen voldoend e zorg in acht m oet nem en voor d e in het w ild levend e dieren en planten en hun leefom geving. Ook m ag m en het w elzijn van d ieren niet onnod ig aantasten en d ieren onnod ig laten lijd en. De algem ene zorgplicht geld t voor alle in het w ild levende d ier - en plantensoorten, ook voor de soorten d ie niet als bescherm de soort aangew ezen zijn onder d e Flora- en faunaw et. H et is een aanvulling op d e algem ene verbod sbepalingen d ie uitsluitend betrekking hebben op bescherm d e soorten. H et artikel bied t d e m ogelijkheid om op te tred en tegen ongew enste hand elingen jegens bescherm de d ieren en planten, w elke niet nad rukkelijk in één van d e verbod sbepalingen zijn genoem d . Er bestaat geen w ettelijke sanctie op overtred ing. Wel kunnen activiteiten d oor d e Algem ene Inspectied ienst (AID) w ord en stilgelegd . VERBODSBEPALINGEN
De algem ene verbod sbepalingen, d ie hand elingen d ie het voortbestaan van planten en d iersoorten in gevaar kunnen brengen verbied en, is een belangrijk ond erd eel van d e Flora en faunaw et. Deze verbod en zorgen ervoor d at in het w ild levend e soorten zoveel m ogelijk m et rust w ord en gelaten. De belangrijkste, voor ruim telijke plannen relevante w ettelijke bepalingen staan hierond er genoem d . ALGEMENE VERBODSBEPALINGEN FLORA - EN FAUNAWET (ARTIKELEN 8 T/M 12) Artikel 8. Het is verboden planten, behorende tot een beschermde inheemse plantensoort, te plukken, te verzamelen, af te snijden, uit te steken, te vernielen, te beschadigen, te ontwortelen of op enigerlei andere wijze van hun groeiplaats te verwijderen. Artikel 9. Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te doden, te verwonden, te vangen, te bemachtigen of met het oog daarop op te sporen. Artikel 10. Het is verboden dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, opzettelijk te verontrusten.
C01012.100086
ARCADIS
21
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Artikel 11. Het is verboden nesten, holen of andere voortplantings- of vaste rust- of verblijfplaatsen van dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te beschadigen, te vernielen, uit te halen, weg te nemen of te verstoren. Artikel 12. Het is verboden eieren van dieren, behorende tot een beschermde inheemse diersoort, te zoeken, te rapen, uit het nest te nemen, te beschadigen of te vernielen.
VRIJSTELLINGEN EN
Bij ruim telijke plannen , m et mogelijke gevolgen voor bescherm d e planten en d ieren , is het
ONTHEFFINGEN
verplicht vooraf te toetsen of deze kunnen leid en tot overtred ing van algem ene verbod sbepalingen. Wanneer d at het geval d reigt te zijn, m oet ond erzocht w ord en of er m aatregelen genom en kunnen w ord en om d it te voorkom en of om d e gevolgen voor bescherm d e soorten te verm ind eren. Ond er bepaald e voorw aard en geld t een vrijstelling , w ord t d oor het m inisterie van LN V goed keuring gegeven aan d e m itigerend e m aatregelen, of is het m ogelijk van d e m inister van LN V ontheffing van d e algem ene verbod sbepalingen te krijgen voor activiteiten op het gebied van ruim telijke ontw ikkeling en inrichting. Ten aanzien van d e criteria d ie voor vrijstellingen en ontheffingen geld en, kunnen verschillende groepen soorten w ord en ond erscheid en. Deze groepen zijn benoem d in het “Besluit van 28 novem ber 2000 houd end e regels voor het bezit en vervoer van en d e handel in bescherm d e d ier- en plantensoorten”, kortw eg genoem d “Besluit vrijstelling bescherm de d ier- en plantensoorten”. Dit besluit heeft d e status van een AMvB. Ond erstaand e heeft betrekking op vrijstellingen en ontheffingen voor ruim telijke ontw ikkeling en inrichting. Voor and ere activiteiten geld en and ere regels.
BESCHERMINGSCATEGORIEËN
Categorie: Tabel 1, algemene soorten
AMVB ARTIKEL 75 FLORA- EN
Ontheffing of vrijstelling bij ruim telijke ontw ikkelingen: Algem ene vrijstelling van d e
FAUNAWET
verbod en 8 tot en m et 12, w el zorgplicht, m .u.v. artikel 10 Categorie: Tabel 2 Overige soorten Ontheffing of vrijstelling bij ruim telijke ontw ikkelingen: Vrijstelling is m ogelijk, m its gebruik w ord t gem aakt van een d oor d e m inister goedgekeurd e gedragscod e. In alle and ere gevallen is ontheffing nood zakelijk (toetsing aan gunstige staat van instand houd ing en zorgvuld ig hand elen ). Daarbij geld t een eventuele m itigatie- en com pensatieplicht. Ook kan d oor het m inisterie een beschikking w ord en afgegeven w aarin goedkeuring w ord t gegeven voor m aatregelen ter voorkoming van het overtred en van verbod sbepalingen. Deze goed keuring heeft d e vorm van een afw ijzing van d e ontheffingsaanvraag, m .u.v. artikel 10. Categorie: Tabel 3 Soorten van bijlage 1 van de AMvB Ontheffing of vrijstelling bij ruim telijke ontw ikkelingen: Voor volgens art 75 lid 6 bij AMVB aangew ezen soorten geld t een zw aar bescherm ingsregim e. Voor d eze soorten geld t, ook w anneer w ord t gew erkt volgens een goed gekeurd e ged ragscod e, geen vrijstelling voor ruim telijke ontw ikkeling en inrichting. Ontheffing voor het overtred en van verbod sbepalingen kan alleen verleend w ord en w anneer: er geen and ere bevred igende oplossing bestaat; er sprake is van een bij AMvB bepaald belang. Voor d eze groep is per AMvB bepaald d at een ontheffing verleend kan w ord en (m et inachtnem ing van het voorgaand e) bij: d w ingend e red en van groot openbaar belang; ruim telijke ontw ikkeling en inrichting (zolang er geen sprake is van benutting of gew in van d e bescherm d e soort);
C01012.100086
ARCADIS
22
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
enkele and ere red enen d ie geen verband houd en m et ruim telijke ontw ikkeling, zoals volksgezond heid , openbare veiligheid , voorkom en van ernstige schad e; er geen afbreuk w ord t ged aan aan d e gunstige staat van instand houd ing van d e soort; er zorgvuld ig w ord t gehand eld . Ook kan d oor het m inisterie een beschikking w ord en afgegeven w aarin goedkeuring w ordt gegeven voor m aatregelen ter voorkom ing van het overtred en van verbod sbepalingen. Deze goed keuring heeft d e vorm van een afw ijzing van d e ontheffingsaanvraag. Categorie: Tabel 3 Soorten op Bijlage IV Europese Habitatrichtlijn Ontheffing of vrijstelling bij ruim telijke ontw ikkelingen: Voor volgens art 75 lid 6 aangew ezen soorten die voorkom en op bijlage IV van d e H abitatrichtlijn geld t een zw aar bescherm ingsregim e. Voor d eze soorten geld t, ook w anneer w ord t gew erkt volgens een goed gekeurd e ged ragscod e, geen vrijstelling voor ruim telijke ontw ikkeling en inrichting. Ontheffing voor het overtred en van verbod sbepalingen kan alleen verleend w ord en w anneer: er geen and ere bevred igende oplossing bestaat; er sprake is van een bij AMvB bepaald belang. Voor d eze groep is bij AMvB bepaald d at een ontheffing verleend kan w ord en (m et inachtnem ing van het voorgaand e) bij: d w ingend e red en van groot openbaar belang N b: voor d eze groep kan er geen ontheffing w ord en verleend op basis van het belang “ruim telijke ontw ikkeling en inrichting”. Volgens d e AMvB kan d it w el, echter recente uitspraken van d e Afd eling Bestuursrechtspraak van d e Raad van State (ABRvS) laten zien d at d e AMvB op d it punt een onjuiste im plem entatie van d e Eu ropese H abitatrichtlijn is. enkele and ere red enen d ie geen verband houd en m et ruim telijke ontw ikkeling, zoals volksgezond heid , openbare veiligheid , voorkom en van ernstige schad e; er geen afbreuk w ord t ged aan aan d e gunstige staat van instand houd ing v an d e soort; er zorgvuld ig w ord t gehand eld . Ook kan d oor het m inisterie een beschikking w ord en afgegeven w aarin goedkeuring w ordt gegeven voor m aatregelen ter voorkom ing van het overtred en van verbod sbepalingen (LNV hanteert nu d e term “Positieve Afw ijzin g”). Deze goed keuring heeft d e vorm van een afw ijzing van d e ontheffingsaanvraag Vogels Vanw ege d e bepalingen in d e Eu ropese Vogelrichtlijn, d ie overgenom en zijn in d e Flora- en faunaw et, geld t voor vogels een afw ijkend bescherm ingsregim e. Uit recente uitspraken van d e ABRvS blijkt d at d e m anier w aarop in N ed erland tot voor kort w erd om gegaan m et ontheffingen voor vogels in strijd is m et d e Eu ropese Vogelrichtlijn. De Vogelrichtlijn staat een ontheffing alleen toe w anneer: er geen and ere bevred igende oplossing is; er tevens sprake is van één van d e volgend e belangen - bescherm ing van flora en fauna; - veiligheid van luchtverkeer; - volksgezond heid en openbare veiligheid.
C01012.100086
ARCADIS
23
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
Dit betekent d at voor het verstoren van broed end e vogels, hun eieren of jongen slechts in uitzond erlijke gevallen ontheffing kan w ord en verleend voor een ruim telijke ingreep, nam elijk als vold aan is aan het bovenstaand e. In d e praktijk betekent d it d at voor vogels gestreefd m oet w ord en naar het voorkom en van het overtred en van verbod sbepalingen . In veel gevallen kan overtreding van verbod sbepalingen w orden voorkom en d oor (verstorend e) w erkzaam hed en buiten het broed seizoen (d e period en d at het nest in gebruik is voor het broed en of grootbrengen van jongen) aan te laten vangen. Binnen d e groep van vogels zijn er soorten w aarvan het nest w ord t aangem erkt als een zogenaam d e “vaste rust- of verblijfsplaats”. Dergelijke verblijfplaatsen zijn jaarrond bescherm d ond er artikel 11 van d e algem ene verbod sbepalingen, en vorm en d e m eest streng bescherm d e groep . Vaste rust- en verblijfplaatsen van vogels zijn aangew ezen in d e “aangepaste lijst jaarrond bescherm d e vogelnesten” (Ministerie van LN V, 2009) en bestaan uit d e categorieën van vogelsoorten opgenom en in ond erstaand e tabel B.1. Vogels
Tabel B.1 Categorieën broedvogels
Categorie
Type verblijfplaatsen
Categorie 1
Vaste rust- en verblijfplaatsen; nesten die, behalve gedurende het broedseizoen als nest, buiten het broedseizoen in gebruik zijn als vaste rust- en verblijfplaats.
Categorie 2
Nesten van koloniebroeders; nesten van koloniebroeders die elk broedseizoen op dezelfde plaats broeden en die daarin zeer honkvast zijn, of afhankelijk van bebouwing of biotoop
Categorie 3
Honkvaste broedvogels en vogels afhankelijk van bebouwing; nesten van vogels, zijnde geen koloniebroeders, die elk broedseizoen op dezelfde plaats broeden en die daarin zeer honkvast zijn, of afhankelijk van bebouwing of biotoop
Categorie 4
Vogels die zelf niet in staat zijn een nest te bouwen; vogels die jaar in jaar uit gebruik maken van hetzelfde nest en zelf niet of nauwelijks in staat zijn een nest te bouwen
Categorie 5
Niet jaarrond beschermd, inventarisatie gewenst; nesten van vogels die weliswaar vaak terugkeren naar de plaats waar zij het jaar daarvoor hebben gebroed of de directe omgeving daarvan, maar die wel over voldoende flexibiliteit beschikken om, als de broedplaats verloren is gegaan, zich elders te vestigen.
Of voor het (buiten het broed seizoen) w egnem en van jaarrond bescherm d e vaste rust - en verblijfplaatsen een ontheffing nood zakelijk is, d ient te w orden vastgesteld m et behulp van een zogenaam d e om gevingscheck 1. Daarnaast is d e nood zaak tot een ontheffing m ed e afhankelijk van d e m ogelijkheid tot het m itigeren (inclusief het aanbied en van verv angend e nestgelegenheid ) van negatieve effecten. PLICHT OM VOORAF TE
Wanneer plannen w ord en ontw ikkeld voor ruim telijke ingrepen of voornem ens ontstaan
TOETSEN
om w erkzaam hed en uit te voeren, dient vooraf goed te w orden beoord eeld of er m ogelijk nad elige consequenties voor bescherm d e inheem se soorten zijn. In beginsel is d aarvoor d e initiatiefnem er zelf verantw oord elijk. Deze m oet tijd ens d e uitw erking van zijn plannen of tijd ens het plannen van w erkzaam hed en het volgend e in kaart brengen: w elke bescherm d e d ier- en plantensoorten kom en in en nabij het projectgebied voor?
1
Een deskund ige d ient vast te stellen of in d e om geving voldoend e gelegenheid is voor d e soort om
zelfstand ig een vervangend nest te vind en.
C01012.100086
ARCADIS
24
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
heeft het realiseren van het plan of d e uitvoering van gepland e w erkzaam hed en gevolgen voor d eze soorten? zijn d eze gevolgen strijd ig m et d e algem ene verbod sbepalingen van d e Flora- en faunaw et betreffend e planten op hun groeiplaats of d ieren in hun natuurlijke leefom geving? kunnen het plan of d e voorgenom en w erkzaam hed en zod anig aangepast w ord en d at d ergelijke hand elingen niet of in m ind ere m ate gepleegd w ord en, of zod anig uitgevoerd w ord en d at d e invloed op bescherm d e soorten verm inderd of opgeheven w ord t? is, om d e plannen te kunnen uitvoeren of d e w erkzaam hed en te kunnen verrichten, vrijstelling m ogelijk of is ontheffing (ex-artikel 75 van d e Flora- en faunaw et) van d e verbod sbepalingen betreffende planten op d e groeiplaats of d ieren in hun natuurlijke leefom geving vereist (tabel 3, soorten van bijlage 1, AMvB)? is er, op basis van een ged egen m aatregelenpakket ter voorkom ing van het overtred en van verbod sbepalingen, zicht op een beschikking van het m inisterie w aarin goedkeuring w ord t gegeven voor dit m aatregelenpakket (LN V hanteert nu d e term “Positieve Afw ijzing”, eerd er w erd een ontheffing afgegeven) ( tabel 3, soorten van Bijlage IV Eu ropese H abitatrichtlijn)? w elke voorw aard en zijn verbond en aan vrijstellingen of ontheffingen en w elke consequenties heeft d it voor de uitvoering van het plan?
Ecologische Hoofdstructuur (EHS) Om d e natuur in N ed erland w eer tot een goed functionerend ecologisch netw erk te m aken, w ord t d e EH S begrensd en aangelegd, als netw erk van bestaand e en nieuw e natuur. H et w ettelijk kad er voor het aanw ijzen (begrenzen) en bescherm en van d e EH S is d e PKB N ota Ruim te. H et ruim telijk beleid voor d e EH S is gericht op behoud , herstel en ontw ikkeling van d e w ezenlijke kenm erken van d e EH S, w aarbij tevens rekening w ord t gehoud en m et d e and ere belangen d ie in het gebied aanw ezig zijn. H et EH S-bescherm ingsregim e is opgebouw d uit verschillend e elem enten. Dit zijn naast het „nee, tenzij‟-regim e, m et als sluitstuk natuurcom pensatie, d e m aatw erkinstrum enten EHS-sald obenad ering en H erbegrenzen EH S. Definitie wezenlijke kenmerken & waarden in de Nota Ruimte (2004, p.114): “de wezenlijke kenmerken en waarden zijn de actuele en potentiële waarden, gebaseerd op de natuurdoelen van het gebied. Het gaat daarbij om: De bij het gebied behorende natuurdoelen en –kwaliteit, geomorfologische en aardkundige waarden en processen, de waterhuishouding, de kwaliteit van bodem, water en lucht, rust, stilte, donkerte en openheid, de landschapsstructuur en de belevingswaarde”.
’N ee, tenz ij’-regim e en com pensatiebeginsel H et ruim telijke beleid voor d e EH S is gericht op behoud en ontw ikkeling van d e w ezenlijke kenm erken en w aard en. Daarom geld t in d e EH S het „nee, tenzij‟-regim e. . Dat w il zeggen d at ontw ikkelingen in d e EH S d ie significante gevolgen hebben voor d e kenm erken en w aard en van d e EH S alleen kunnen w ord en toegestaan als er sprake is van een groot openbaar gelang en er geen alternatieve oplossingen zijn. Indien een voorgenom en ingreep d e „nee, tenzij‟-afw eging m et positief gevolg d oorloopt kan de ingreep plaatsvind en, m its de eventuele nad elige gevolgen w ord en gem itigeerd en resterend e schad e w ord t gecom penseerd . Ind ien een voorgenom en ingreep niet vold oet aan d e voorw aard en uit het „nee, tenzij‟-regim e d an kan d e ingreep niet plaatsvind en.
C01012.100086
ARCADIS
25
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
.
Externe w erk ing In d e brief van 3 d ecem ber 2004 heeft d e m inister van LN V, m ed e nam ens d e m inister van VROM, besloten om in d e N ota Ruim te het 'nee, tenzij'-regim e op gebied en in d e nabijheid van EH S te laten vervallen (TK 29 576, nr 12). In een brief van 5 juni 2008 heeft d e m inister van LN V nogm aals aangegeven d at ingrepen buiten d e EH S niet w ord en beoord eeld op hun effecten op de w ezenlijke kenm erken en w aard en binnen d e EH S (TK 29 576, nr 12). In d e beantw oord ing van een aantal vragen van d e vaste Kam ercom m issie voor LN V in 2008 is expliciet tot uitd rukking gebracht d at d it `N ee-tenzij' regim e niet van toepassing is op ingrepen buiten d e EH S d ie gevolgen kunnen hebben voor d e EH S zelf, d e zgn. "exter ne effecten"(TK 29576, nr. 52). Dit betekent overigens w el, d at bij een ingreep in d e EH S, ook rekening gehoud en moet w ord en m et ind irecte effecten, zoals geluid sverstoring en stikstofd epositie naar and ere d elen van d e EH S. Prov inciale uitw erk ing De EH S w ord t op provinciaal niveau uitgew erkt in streekplannen en natuurgebied splannen. Via d at spoor d aalt d e bescherm ing neer in bestem m ingsplannen w aarm ee d e bescherm ing van d e EH S in d e ruim telijke ord ening geregeld is. Doord at de EH S d oor d e provincies uitgew erkt w ord t, zijn er tussen d e provincies verschillen tussen bescherm ing en afw egingskad er. Dit betekend voor d e provincie Utrecht d at het toetsingskad er over „Externe w erking‟ d at d oor d e m inister in 2004 heeft besloten te laten vervallen w el van toepassing is, om d at d it kad er al w as vastgelegd in het provinciale streekplan 2005-2015. Binnen d e Ecologische H oofd structu ur geld t d e “nee, tenzij” -benad ering. Dit houd t in d at bestem m ingsplanw ijziging niet m ogelijk is als d aarm ee d e w ezenlijke kenm erken of w aard en van het gebied significant w ord en aangetast, tenzij er geen reële alternatieven zijn en er sprake is van red enen van groot openbaar belang.
C01012.100086
ARCADIS
26
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
BIJLAG E
3
Ecologisch werkprotocol In het ond erstaand e ecologisch w erkprotocol zijn een aantal aanvullend e m aatregelen en u itvoeringsvoorschriften voor d e bescherm ing van d e aanw ezige flora en fauna opgenom en, w aarm ee d e negatieve gevolgen voor in het w ild voorkom end e bescherm d e soorten planten en d ieren zoveel m ogelijk kunnen w ord en voorkom en: Met betrekking tot d e period e van uitvoering van het plan: De w erkzaam hed en d ienen bij d aglicht plaats te vind en. De bom en w ord en gekapt vlak voor aanvang van d e graafw erkzaam hed en voor het nieuw e w ater van d e short-stay aanlegplaatsen. Dit d eel van het plan w ord t uitgevoerd naar d e bouw van het hotel. Op d eze w ijze zijn d e bom en beschikbaar om alternatieve verblijfplaatsen tijd ens d e bouw van het hotel te herbergen in d e vorm van vleerm uiskasten; Schad e aan broed vogels d ient altijd voorkom en te w ord en. Wanneer er zich nesten binnen het projectgebied bevind en dienen d e w erkzaam hed en m inim aal buiten het broed seizoen van vogels (d us vóór half m aart en na half juli) te w ord en gestart; Voor aanvang van d e sloopw erkzaam hed en w ord t bij gebouw en in d e omgeving (de buren) nestkasten opgehangen voor huism ussen (voor tenm inste 6 broed paar) om d e period e van sloop en nieuw bouw te overbruggen. De hegbeplanting tussen d e provinciale w eg en het projectgebied w ord t zoveel m ogelijk gehand haafd , zeker in d e sloopperiod e van het gebouw , om d at d eze groenstru ctuur geleid ing geeft naar d e alternatieve nestlocaties bij d e buren. De locatie van m et huism us w ord t verw ijd erd buiten het broed seizoen, d eze is langer d an d e m eeste vogels. De period e loopt van half m aart tot eind augustus. In het nieuw e gebouw w ord t aan d ezelfd e zijd e als in d e huid ige situatie nestgelegen voor huism ussen ingem etseld of los op d e w and geplaatst. De constructie zoals op d e foto is ook m akkelijk in te m etselen in d e m uur. De nestkasten van huism ussen hoeven niet te w ord en schoongem aakt. In het nieuw e gebouw kom en tenm inste nestgelegenheden voor 10 broed paar, verd eelt over tw ee locaties. Meer inform atie is te vind en op w w w .vogelbescherm ing.nl of w w w .stichtingd em us.nl. Tu ssen d e provinciale w eg en het nieuw e hotel kom t beplanting van struiken en heggen om als schuilplaats te d ienen voor d e huism ussen. Werkzaam hed en aan w atergangen en -partijen in beginsel uitvoeren in de period e van 15 juli tot 1 novem ber, m et een voorkeur voor d e m aand en septem b er en oktober. Dit is d e period e tussen d e voortplanting en d e w interrust van vissen en am fibieën. Bovend ien
C01012.100086
ARCADIS
27
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
hebben in d eze period e vrijw el alle w ater - en oeverplanten zaad gezet. In d e m aand en novem ber- d ecem ber kan nog w ord en gew erkt zo lang d e w interrust van vissen en am fibieën nog niet is ingetreden, d at w il zeggen, zolang d e w atertem peratu ur boven d e 10°C blijft; In tw eed e instantie kan aan w atergangen w ord en w erken tussen 1 juni en 15 juli en na het intred en van d e w interrust (tussen 1 novem ber en 15 m aart), m its d e w erkzaam hed en op kleinere schaal en gefaseerd plaatsvind en. Dat w il zeggen als ook lokaal zo veel leefgebied w ord t gespaard (m inim aal 25%), als nod ig is om de functies van het leefgebied van te bescherm en soort(en) te kunnen behoud en. Door fijnm aziger te w erken kunnen te bescherm en soorten vluchten, d an w el d e gebaggerd e d elen opnieuw bevolken. Tu ssen 1 juni en 15 juli m oet bovend ien goed gelet w ord en op nesten van broed end e (w ater)vogels, d eze m ogen niet beschad igd w ord en.
Met betrekking tot d e gebruikte m ethod en: Bij d e w erkzaam hed en één kant op w erken, om het voor d ieren m ogelijk te m aken d e w erkzaam hed en te ontvluchten. Bij d e aanleg van d e w aterpartij en het bijgebouw in d e tuin d ient aanvoer van m ateriaal zoveel m ogelijk over één zo sm al m ogelijk w erkpad plaats te vind en. Wanneer voor d e bouw van het bijgebouw vrachtw agens d oor het gebied m oeten, d ient d it w aar m ogelijk zo veel m ogelijk beperkt te w ord en. Er kan overw ogen w orden om d e m aterialen aan te voeren vanaf d e kad e langs het h otel. Dit om te voorkom en dat holen en ind ivid uen van w aterspitsm uis vernietigd of ged ood w ord en. Vanuit d e algem ene zorgplicht d ient tijd ens d e w erkzaam hed en continu te w ord en gelet op aanw ezigheid van al d an niet bescherm d e planten en dieren. Bij aantre ffen van d ieren en planten m oet w ord en voorkom en d at d eze ged ood of verw ond c.q. onnod ig aangetast (bij planten) w ord en. In het geval d at een ingreep toch sam envalt m et d e aanw ezigheid van bescherm d e soorten, w ord en passend e m aatregelen genom en of er w ord t naar een and ere oplossing gezocht.
Met betrekking tot vleermuizen; Voorbereid end e m itigerend e m aatregel; Ruim (3 tot 6 m aand en) voor aanvang van d e sloopw erkzaam hed en van het gebouw w ord en in d e d irecte om geving, net buiten d e invloed sfeer van d e w erkzaa m hed en, 4 a 6 vleerm uiskasten opgehangen. H et ophangen van d e vleerm uiskasten, d e aanvang van d e sloopw erkzaam hed en en d e nieuw e verblijfplaatsen in het hotel w orden begeleid d oor een d eskund ige op het gebied van vleerm uizen. Ook bij vragen van d e aannem er of projectleid er w ord t er contact opgenom en m et een d eskund ige op het gebied van vleerm uizen. In d e nieuw bouw w ord en vold oend e nieuw e verblijfplaatsen voor vleerm uizen ingericht. Voor aanvang van d e sloop w ord t het gebouw geïnspecteerd op het voorkom en van vleerm uizen. Vanaf d it m om ent zijn er tw ee scenario‟s m ogelijk. Word en er geen vleerm uizen aangetroffen d an kan d e sloop w ord en voortgezet. Word en er w el vleerm uizen aangetroffen d an m oeten d e volgend e stappen/ m itigerend e m aatregelen w ord en uitgevoerd ; 1
Er w ord t bepaald of d e aangebod en vleerm uiskasten vold oend e zijn. Zijn er m eer vleerm uiskasten nod ig d an w ord en deze gelijk in d e directe om geving opgehangen.
C01012.100086
ARCADIS
28
QUICK SCAN ECOLOGIE HOTEL RESIDENCE TE VINKEVEEN
2
Voorafgaand aan d e sloop w ord t het binnenklim aat verstoord d oor m idd el van vleerm uisvriend elijk strippen en het creëren van tochtgaten. Dit vind t plaats in d e period e m aart tot eind april of 1 septem ber tot half novem ber. De verd ere sloop kan hierna buiten d eze period e plaatsvind en. De geschiktheid van d eze periode voor d e uitvoering van d e w erkzaam hed en w ord t bepaald d oor een d eskund ige op gebied van vleerm uizen.
3
N a het verstoren van het binnenklim aat w ord t ten m inste 2 w erkd agen gew acht voord at d e d aad w erkelijke sloopw erkzaam hed en beginnen.
4
Word t er tijdens de sloop toch vleerm uizen aangetroffen, d an w ord en d e w erkzaam hed en stil gelegd . Vaak vlucht een vleerm uis gelijk vanzelf of is and ers d e volgend e d ag verd w enen.
C01012.100086
ARCADIS
29