Journée d’études - Studiedag
Publieke en non-profitsector, interne controle en deugdelijk bestuur Secteurs public et non marchand, contrôle interne et bonne gouvernance 17.10.2008
Studiedag - Journée d’études
Publieke en non-profitsector, interne controle en deugdelijk bestuur: een efficiënter bestuur en meer betrouwbare financiële stromen
Crowne Plaza, Diegem
17.10.2008
1
Studiedag - Journée d’études
Bestuurdersaansprakelijkheid
Stefaan Tuytten, Senior Consultant Social Profit SBB Accountants & Adviseurs 17.10.2008
Procura-systeem Vereniging aansprakelijk voor fouten die kunnen toegerekend aan haar aangestelden of organen Principe: bestuurders geen aansprakelijkheid: verbinden in principe niet zichzelf, maar de vereniging: - contractuele aansprakelijkheid - extra contractuele aansprakelijkheid - strafrechtelijke aansprakelijkheid
2
Procura-systeem Strafrechtelijke aansprakelijkheid mits -begaan door orgaan vereniging én - misdrijf intrinsiek verband met verwezenlijk maatschappelijk doel of waarnemen belangen vereniging of gepleegd voor rekening vereniging
Contractuele aansprakelijkheid Aansprakelijkheid tov vereniging Basisverwachting: mandataris oefent mandaat uit binnen de grenzen mandaat (evt volgens spelregels afgesproken tussen hem en de vereniging)
3
Contractuele aansprakelijkheid Individuele aansprakelijkheid voor individuele fouten: - aanrekening fout aan diegene die hem heeft gemaakt - geen collectieve aanrekening - geen hoofdelijke aansprakelijkheid
Contractuele aansprakelijkheid Fout meerdere bestuurders of raad van bestuur => gezamenlijke aansprakelijkheid in solidum Beslissing mandataris aansprakelijk stellen: - algemene vergadering (geen decharge) - gewone meerderheidsbeslissing (uitz: statuten) - bewijs: mandaat, fout, schade, causaal verband
4
Contractuele aansprakelijkheid Enkel aansprakelijk voor: - rechtstreekse schade (niet voor onrechtstreekse schade) - voorzienbare schade (niet voor onvoorzienbare schade)
Contractuele aansprakelijkheid Kwijting - exclus bevoegdheid AV - nav goedkeuring jaarrekening - tot uitdrukking in jaarrekening - dekt enkel fouten tav vereniging (bindt derden niet) - definitief: niet herroepbaar (uitz bedrog) - uitdrukkelijk of stilzwijgend geven
5
Extra-contractuele aansprakelijkheid Obv onrechtmatige daad ikv art 1382 BW Onrechtmatige daad = inbreuk op - wettelijke norm - algemene zorgvuldigheidsplicht - combinatie beiden Zorgvuldigheidsplicht: normaal, bekwaam, bedachtzaam, voorzichtig mandataris
Extra-contractuele aansprakelijkheid Individuele onrechtmatige daad => individuele aansprakelijkheid - aanrekening aan dader onrechtmatige daad - geen collectieve aanrekening - geen hoofdelijke aansprakelijkheid
6
Extra-contractuele aansprakelijkheid Fout meerdere bestuurders of raad van bestuur => gezamenlijke aansprakelijkheid in solidum Samenlopende fout: individuele onrechtmatige daad die niet zou kunnen zonder individuele fout anderen Samenlopende fout => gezamenlijke aansprakelijkheid in solidum
Extra-contractuele aansprakelijkheid Beslissing aansprakelijkheidstelling: derde (geen contractuele relatie) Bewijs: mandaat, fout, schade, causaal verband Mogelijkheden: - vereniging ipv mandataris - vereniging + mandataris - mandataris - opeenvolgend vereniging en mandataris
7
Extra-contractuele aansprakelijkheid Aansprakelijk voor - rechtstreekse én onrechtstreekse schade - voorzienbare én onvoorzienbare schade
Extra-contractuele aansprakelijkheid Vrijwaring: vereniging garandeert als mandataris schade heeft toegebracht aan derde door fout of onrechtmatige daad: - vereniging veroordeeld: niet verhalen op mandataris - mandataris veroordeeld: schadevergoeding overgenomen door vereniging
8
Extra-contractuele aansprakelijkheid
Vrijwaring => verzekering Vereniging = verzekeringsnemer Dekt in principe alle fouten Contractuele beperkingen
Strafrechtelijke aansprakelijkheid Bestuurder aansprakelijk voor - eigen strafbare feiten - strafbare feiten gepleegd door werknemer waarvoor verantwoordelijk 2 soorten misdrijven - niet specifiek betrekking verenigingsleven - specifiek ivm verenigingsleven
9
Strafrechtelijke aansprakelijkheid Misdrijven specifiek ivm verenigingsleven oa: - Private omkoping - Misbruik maatschappelijke goederen - Subsidiemisbruik - Misbruik vertrouwen
Strafrechtelijke aansprakelijkheid Naast mandataris ook vereniging strafrechtelijk veroordeeld voor: - misbruik intrinsieke band verwezenlijk doel en waarneming belangen vereniging - voor rekening vereniging gepleegd Vereniging + mandataris samen vervolgd: - zwaarste fout - beiden veroordeeld mits mandataris feiten wetens en willens pleegde
10
Specifieke aansprakelijkheid Obv specifieke wetgeving Bv - aansprakelijkheid bestuurders grote vzw’s bij herhaaldelijk niet doorstorten bedrijfsvoorheffing of BTW
11
