November 2009
VOOR IEDE REEN DIE W IL WETEN W BIJ HET HO AT ER RIZON COL LEGE GEBE URT
Publiek ontdekt beroepsonderwijs tijdens Open Huis Lees meer op pagina 13 P5 Horizon biedt bouwstenen voor succesvol ondernemerschap P7 Taalvaardigheid is speerpunt binnen alle opleidingen P8/9 Nederlandse les voor laaggeletterden P11 Techniek investeert in apparatuur en in relaties P15 Medewerkers krijgen scholing om geweld vroegtijdig te signaleren
HORIZONCOLLEGE.NL ALKMAAR • HEERHUGOWAARD • HOORN • PURMEREND
IN DIT NUM
MER:
Horizon College biedt bouwstenen voor succesvol ondernemerschap Veertig procent van de startende ondernemers overleeft de eerste vier jaar niet. Oorzaak is vooral gebrek aan praktische kennis. Pag 5
Ook een stukkie appeltaart, mees? Zomaar een vraag die mij enkele weken geleden werd gesteld toen ik vier deelnemers tegen het lijf liep in de gang. Enigszins verbaasd door de spontane vraag maar ook enthousiast gemaakt, nam ik het eigen baksel aan. Dit leidde tot een gesprek met deze jongeren waardoor mijn talenkennis flink werd uitgebreid. Jongeren hebben een eigen taal en taalbeheersing ontwikkeld door de komst van e-mail,
Taalvaardigheid is speerpunt binnen alle opleidingen
sms en instant messaging zoals ICQ en MSM. Bij het bekijken van de chatboxen, waar
Het Horizon College doet er alles aan om de taalachterstand aan te pakken. Goed taalonderwijs is daarom een speerpunt binnen de opleidingen. Pag 7
overstijgen mijn creativiteit. Door de angst voor ruis in mijn communicatie naar hen meed
Les in Nederlands voor laaggeletterden
MVG Edward van der Zwaag
De inzet van ambassadeurs laaggeletterdheid is succesvol. Door hun voorlichting is de drempel om een cursus lezen en schrijven te volgen veel lager. Pag 8/9
ook de deelnemers van ons roc regelmatig gebruik van maken, vinden discussies plaats die voor mij als volwassene bijna niet meer zijn te volgen. Afkortingen zoals HHH (hiep hiep hoera) kan ik nog aan maar GTJ (ga toch janken) of PLZ4GVME (please forgive me) ik deze leeftijdsgroepen dus maar en ging er met een boog omheen. Niet doen! Het spontaan gewoon neerdalen op de grond in de gang, met appeltaart, zorgde voor meer begrip naar beide kanten. Sindsdien zie ik ze regelmatig en ben ik weer een van hen geworden.
Hoofd Bestuursondersteuning, Communicatie en Onderwijsbeleid
Techniek investeert in apparatuur en in relaties De investeringen stellen de deelnemers in staat om te werken met apparatuur waarmee ze tijdens hun stage ook te maken krijgen. Pag 11
Open Dag010
bruari 2 e f 5 g a d Vrij 0 uur 16.00-21.0 s Alle locatie
Colofon
Publiek ontdekt beroepsonderwijs tijdens Open Huis Het Open Huis is onderdeel van de eerste 6-Daagse Beroepsonderwijs, een landelijk initiatief om duidelijk te maken hoe belangrijk beroepsonderwijs en vakmanschap voor de samenleving zijn. Pag 13
GO! is het algemene relatieblad van ROC Horizon College en verschijnt drie keer per jaar in een oplage van 10.000 exemplaren. Uitgave Bureau Communicatie Redactie Trudy Blauw, Henk Povee
Medewerkers krijgen scholing om geweld vroegtijdig te signaleren Om deelnemers die lijden onder geweld snel en adequaat te kunnen helpen, worden medewerkers geschoold zodat zij de signalen vroegtijdig herkennen. Pag 15
Tekstbijdragen Tekstbureau C&M Media Foto’s Tekstbureau C&M Media Vormgeving en opmaak Jona Kok Advertenties BeauMedia, Alkmaar
‘Je inspireert elkaar enorm’
Horizon College biedt bouwstenen voor succesvol ondernemerschap Veertig procent van de startende ondernemers overleeft de eerste vier jaar niet. Oorzaak is vooral gebrek aan praktische kennis. Het Horizon College springt hier op in met de cursus Bouwstenen voor Ondernemerschap. De Kamer van Koophandel, Rabobank, Belastingdienst, het MKB en andere organisaties die betrokken zijn bij ondernemerschap werken actief aan de cursus mee. Deelnemers maken ondermeer hun eigen ondernemingsplan. Een forum van deskundigen uit het bedrijfsleven beoordeelt deze. Praktijkgerichter dan dat kan het niet!
Contract- en regulier aanbod
Bouwstenen voor Ondernemerschap bestaat uit vijf modules: Aandacht voor ondernemen, Marketing, Financieel beheer, Basisvaardigheden Boekhouden en Het Ondernemingsplan. Een of meerdere modules kunnen in een willekeurige volgorde gevolgd worden. ‘’De cursus wordt als een onderneming aangeboden’’, vertelt Jan Ferwerda. ‘’Deelnemers bepalen voor een groot deel zelf de inhoud en organisatie. Zo leren ze wat er van ze wordt verwacht als ondernemer en op welke vlakken ze zich nog moeten ontwikkelen. De cursusleider coacht en bewaakt het niveau. Bedrijven en organisaties spelen een rol in kennisuitwisseling door het leveren van gastsprekers.’’
Waar? De cursus Bouwstenen voor Ondernemerschap kan worden gevolgd in de vestigingen Heerhugowaard en Purmerend.
Meer informatie? www.bouwstenenvoorondernemerschap.nl
Brainstormsessies “Het werken met gastsprekers uit verschillende disciplines vind ik erg nuttig. Ze kijken vanuit allerlei invalshoeken met je mee en belichten wat hun rol in het geheel is. Waar ik het meeste aan gehad heb zijn de brainstormsessies met andere starters. Je inspireert elkaar enorm. Voor ik met de cursus begon, twijfelde ik of het ondernemerschap echt iets voor me was. Na afloop was ik zeker genoeg om de stap te wagen. Als je voor jezelf wilt beginnen is deze cursus een absolute aanrader!’’ NOVEMBER 2009
Bouwstenen voor Ondernemerschap wordt via contract- en regulier onderwijs aangeboden. In het laatste geval afdelingoverstijgend. Dit betekent dat deelnemers de cursus naast hun eigen mbo-opleiding volgen. ‘’De deelnemers zijn erg enthousiast over de praktische invulling van de cursus’’, weet initiator en projectleider Jan Ferwerda. ‘’Dat geldt ook voor de meewerkende organisaties en bedrijven. Vorig jaar heeft de cursus de MBO Award voor Ondernemerschap in het Onderwijs in de wacht gesleept.’’
Zelf bepalen
Eugene Jordens heeft meegedaan aan de cursus Bouwstenen voor Ondernemerschap. Na afloop is hij samen met zijn broer een succesvol bedrijf in sierhekwerken begonnen. ‘’De cursus is heel inspirerend’’, vertelt hij. ‘’Je kruipt als het ware in de huid van een ondernemer om te ontdekken of het ondernemerschap iets voor jou is. De begeleiding is heel motiverend. Er is altijd iemand die over je schouder meekijkt en je aanmoedigt. Maar er wordt ook op de rem getrapt als dat nodig is. Dan word je op de consequenties van je handelen gewezen.”
5
Zonder goede taalbeheersing mag je in bepaalde branches niet werken
Taalvaardigheid is speerpunt binnen alle opleidingen Een goede beheersing van de taalvaardigheden lezen, luisteren, schrijven, spreken en gesprekken voeren is van groot belang om succes te hebben in een opleiding, stage of beroep. En om zonder problemen door te kunnen stromen naar een vervolgopleiding. Daarom is goed taalonderwijs een speerpunt binnen de opleidingen van het Horizon College.
lands werd binnen het mbo vooral gebruikt in relatie tot het beroep. De notie dat het Nederlands ook een doel
NOVEMBER 2009
op zichzelf is, raakte hierdoor naar Het Horizon College is gestart met het de achtergrond. Goede beheersing project Talen met Ambitie. Projectleider van de taal is een voorwaarde om een Aad Kuling: ‘’We houden vast aan het opleiding met succes te beginnen en Raamwerk Nederlands voor (v)mbo, af te ronden. Behalve op het beroep gebaseerd op het Common European richten de taallessen zich nu ook op Framework of Reference for Languages taalvaardigheden zoals brieven schrij(CEF), dat in opdracht van de Raad van ven, instructies geven en informatieve Europa is ontwikkeld. Daarin staat aan teksten lezen. welk taalniveau deelnemers moeten voldoen Goede beheersing Extra lessen als ze met een diploma van de taal is een Bij aanvang van een op zak onze onderwijsvoorwaarde om een opleiding testen we instelling verlaten. Niet opleiding met succes of een deelnemer volalleen wat betreft de te beginnen en af te doende taalvaardig is. Nederlandse taal, ook ronden. Wie problemen heeft als het gaat om krijgt extra lessen. vreemde talen.” Door de nieuwe aanpak zullen minder deelnemers voortijdig de opleiding Instaptoets verlaten. Bovendien is doorstroom Jaap Tesselaar, docent Nederlands en naar het hbo makkelijker.’’ lid van het projectteam: ‘’Het Neder-
Taal en taalbeheersing worden steeds belangrijker als je na je opleiding ergens aan de slag wilt. In sommige branches kun je niet eens meer terecht als je het Nederlands niet goed beheerst. Aad Kuling: ‘’Het staat bijvoorbeeld duidelijk in de Wet Kinderopvang. Wie niet goed Nederlands spreekt, mag niet in die branche werken. Ook alle 35.000 gastouders in Nederland moeten vanaf 1 januari 2010 goed Nederlands spreken.’’ ‘’Taal en taalbeheersing zijn zo belangrijk omdat mbo’ers niet alleen een vak uitoefenen, maar ook in een netwerk of team moeten opereren’’, legt Aad Kuling uit. ‘’Dan moet je kunnen communiceren, begrippen hanteren, informatie opnemen en geven en gegevens op een duidelijke manier kunnen overdragen op iemand anders. Het is bovendien zo dat mbo’ers steeds meer in multidisciplinaire teams samenwerken met hbo’ers en academici. In die gevallen is taalontwikkeling niet alleen belangrijk voor de informatieoverdracht en communicatie, maar juist ook om een gelijkwaardige samenwerking, zelfwaarde en zelfvertrouwen te kunnen waarborgen.’’
7
Les in Nederlands voor laaggeletterden ´Als ze wisten hoe leuk het hier is, zou de drempel veel lager zijn´ Eén op de tien Nederlanders heeft moeite met lezen en schrijven. Vaak durft hij of zij er niet voor uit te komen. Het Horizon College werkt er actief aan om laaggeletterden uit hun isolement te halen. Met cursussen Nederlands die speciaal op hen zijn toegesneden.
Huiswerk ´´Eenmaal begonnen aan een cursus lezen en schrijven voor laaggeletterden willen de deelnemers het liefst jaren blijven´´, vertelt Agnes Melis, die de intakegesprekken verzorgt. ´´Vaak moeten wij hen stimuleren om naar een andere cursus uit te kijken als ze zijn uitgeleerd, zo leuk vinden ze het. Het probleem is echter om laaggeletterden te bereiken en binnen te krijgen. Wie laaggeletterd is, heeft veel minder kans van slagen in de maatschappij. Het is veel moeilijker om een baan te krijgen en te houden. Ook is het heel vervelend als je kinderen hebt en niet kan helpen met het huiswerk.’’
Het Horizon College werkt met ambassadeurs laaggeletterdheid. Zij bezoeken scholen en bedrijven om voorlichting te geven. Gerrit Kwakkel uit De Rijp is een van hen. Als kind kon hij niet goed meekomen op school. Later op zijn werk wist hij goed verborgen te houden dat hij amper lezen en schrijven kon. ‘’Ik was een stille jongen, had geen zelfvertrouwen en liet iedereen over me heen lopen.’’ Dat veranderde radicaal toen zijn baas ontdekte dat Gerrit geen formulier kon invullen. ‘’Ik werd naar een cursus lezen en schrijven voor laaggeletterden gestuurd. Ik was doodsbang voor wat er komen zou. Ik dacht dat ik net als vroeger op school niet mee zou tellen. Maar het was heel anders. De klas was klein en ik kreeg heel veel aandacht. Het is een van de beste dingen die me in mijn leven is overkomen. Ik ben veranderd van een stille jongen die altijd bang was om te falen in een zelfverzekerd persoon die zijn mondje goed roeren kan!’’
goed kunnen lezen en schrijven. Ze komen met uitvluchten als ‘dat formulier vul ik thuis wel even in’, ‘sorry, ik ben mijn bril vergeten’, of ‘ik schrijf zo onleesbaar, doe jij dat maar even voor me’. ´´Vaak hebben ze een ontzettend goed ontwikkeld geheugen omdat ze alles moeten onthouden´´, legt Agnes Melis uit. ´´Ik ken iemand die bij de post werkte en niet kon lezen en schrijven. Hij keek naar de vormen op de pakketjes en vergeleek die met de vormen op de straatnaamborden en huisnummers.´´
Ik ken iemand die bij de post werkte en niet kon lezen en schrijven.
Uitvluchten Laaggeletterden bedenken vaak allerlei manieren om te verbloemen dat ze niet
8
Veilig voelen
´´Het is voor laaggeletterde mensen een opluchting als blijkt dat zij niet de enigen zijn en dat er cursussen zijn waar je met andere laaggeletterden aan de slag kunt. Vaak moet er wel heel wat overwonnen worden om naar een intakegesprek te komen. Laaggeletterden kunnen zich aanmelden via het meldpunt Leer lezen en Schrijven. Maar anderen kunnen daar ook heen bellen om iemand op te geven. Wij worden door het meldpunt
ingeseind en nemen contact op met de persoon die problemen met lezen en schrijven heeft. Ik stel potentiële deelnemers altijd op hun gemak en leg uit dat ik weet dat het heel eng voor ze is om naar een cursus te gaan. Ik vertel ze dat ze in een kleine groep komen
´Als ze wisten hoe leuk het hier is, zou de drempel veel lager zijn´ - Agnes Melis -
Lesgeven aan laaggeletterden is ontzettend dankbaar werk ‘sorry, ik ben mijn bril vergeten’
waar ze zich veilig kunnen voelen, dat de docenten erg lief en geduldig zijn en dat ze alles duizend keer mogen vragen. Naar het intakegesprek dat volgt hoef je trouwens nooit alleen te komen. Je mag iemand meenemen. Dat haalt al enorm veel spanning weg.´´
Zelfvertrouwen ´´Het mooie van lesgeven aan laaggeletterden is dat het ontzettend dankbaar werk is´´, zegt Agnes Melis. ´´Deelnemers komen meestal gespannen binnen, maar al snel zie je dat ze mondig worden en zelfvertrouwen krijgen.’’
De lessen Nederlands voor laaggeletterden vinden zowel overdag als ´s avonds plaats op de locaties Hoorn en Alkmaar. De groepen zijn klein en overzichtelijk. Het Meldpunt Leer lezen en Schrijven is bereikbaar via 0800 - 023 4444
9
GPS-landmeter maakt meten stuk eenvoudiger
Techniek investeert in apparatuur en in relaties De sector Techniek van het Horizon College volgt technologische ontwikkelingen op de voet. Om goed aan te blijven sluiten op de praktijk zijn afgelopen jaar verschillende machines en apparaten aangeschaft of door sponsoring verkregen.
‘’Investeren in techniek betekent niet alleen investeren in machines en apparaten, maar ook in relaties’’, stelt Theo van den Wijngaard, opleidingsmanager Voertuigentechniek. ‘’De technische vooruitgang gaat snel. Het is financieel onmogelijk om alle technische hoogstandjes in huis te halen. Goede relaties resulteren vaak in sponsoring. Zo kregen we onlangs van Mitsubishi drie auto’s, voorzien van de nieuwste technische snufjes. Zelf hebben we een vermogensrollerbank, verlichtingspanelen, een VW Touran en een Smart aangekocht waarmee we technische storingen kunnen simuleren.’’
Infra en Vormgeving: ‘’Goed technisch onderwijs sluit aan op de praktijk. De investeringen stellen de deelnemers in staat om te werken met apparatuur waarmee ze tijdens hun stage ook te maken krijgen.’’
Vacuümbank De opleidingen Bouw & Interieur zijn onlangs verblijd met een spiksplinternieuwe state-of-the-art afzuiginstallatie, aparte zaagmachines voor grof en fijn zagen en de nieuwste meetapparatuur. Ook is er een vacuümbank gekocht.
Excursie Professionele Apples
NOVEMBER 2009
De opleiding Vormgeving en Design is sinds dit jaar twintig professionele Apples rijker die ook in de grafische industrie worden gebruikt. Daarnaast is foto- en filmapparatuur aangeschaft, evenals software om foto’s te bewerken. Jan Kwakman, opleidingsmanager Bouw,
Opleidingsmanager Chris Bakker: ‘’We willen onze deelnemers graag met de nieuwste technieken laten werken. Maar er is meer voor nodig om bij te blijven. Regelmatig op excursie gaan naar bouwlocaties en bedrijven is net zo van belang.’’
De opleiding Infra heeft een GPS-landmeter aangeschaft. De landmeter maakt het meten in het veld een stuk eenvoudiger. Jan Kwakman, opleidingsmanager Infra: ‘’Het GPS-systeem bestaat al enige tijd, maar was te duur om aan te schaffen. Inmiddels is de prijs zo dat het wel haalbaar is om er als onderwijsinstelling een te kopen. We zijn er erg blij mee. Ten eerste omdat onze deelnemers er tijdens stages vaak mee moeten werken. Dan is het handig als ze er tijdens de opleiding al ervaring mee op hebben gedaan. Ten tweede omdat het GPS-systeem het werk van landmeten een stuk vereenvoudigt. Het oude systeem van meten met een tachymeter moest altijd door twee personen worden gedaan. Het meten met het GPS-systeem kan iemand in zijn eentje af. Daarbij komt dat je met het GPS-systeem geen oriëntatiepunten meer nodig hebt. Het apparaat ontvangt informatie van satellieten. De coördinaten van het instrument zijn onmiddellijk bekend. Ook kun je met de GPS-landmeter nauwkeurig tot op de centimeter meten. Onze deelnemers zijn erg enthousiast over het instrument.’’
11
Publiek ontdekt beroepsonderwijs tijdens Open Huis Alle vestigingen van het Horizon College hielden zaterdag 10 oktober jl. Open Huis. Iedereen was welkom om het beroepsonderwijs te komen ontdekken. Het Open Huis is onderdeel van de eerste 6-Daagse Beroepsonderwijs, een landelijk initiatief om duidelijk te maken hoe belangrijk beroepsonderwijs en vakmanschap voor de samenleving zijn.
Het belang van het mbo wordt gestaafd met indrukwekkende cijfers. Bijna de helft van de werkende bevolking in Nederland heeft een mbo-opleiding gedaan. Ruim een half miljoen jongeren volgt momenteel een beroepsopleiding aan een roc, een aoc of een vakinstelling. En daar zijn er ruim zeventig van in Nederland gevestigd.
Nieuwsgierigheid
Culinaire kunsten In de bakkerij bijvoorbeeld werden heerlijke producten gemaakt, terwijl in het kooklokaal deelnemers hun culinaire kunsten vertoonden. Deelnemers van de opleiding Facilitaire Dienst demonstreerden schoonmaakmachines. Bij de technische opleidingen konden geïnteresseerden de aanwezige machines en apparaten bekijken.
Kammen Voor de salon van de kappersopleiding mochten bezoekers hun haar laten kammen, föhnen of zelfs knippen.
Tandtechniek De opleidingen in de gezondheidszorg verzorgden ondermeer demonstraties tandheelkundige behandeling en tandtechniek, bloeddruk meten en medicijnen maken.
Open Dag 2010 De volgende Open Dag van het Horizon College vindt plaats op vrijdag 5 februari van 16.00 tot 21.00 uur. Alle vestigingen zijn geopend.
NOVEMBER 2009
Het Open Huis trok veel eindexamenkandidaten met hun ouders en volwassenen die hun kansen op de arbeidsmarkt willen vergroten. Daarnaast waren er ook belangstellenden die uit nieuwsgierigheid kwamen kijken hoe zo´n gebouw voor mbo-opleidingen er nu eigenlijk van binnen uitziet en welke
opleidingen er worden gegeven. Bezoekers werden van informatie voorzien over het competentiegericht onderwijs door deelnemers en docenten. Ook bedrijven en instellingen presenteerden zich. Daarnaast demonstreerden deelnemers allerlei vaardigheden.
13
leerprestaties, totdat je weet waar de leerling mee zit. Als het bijvoorbeeld gaat om eergerelateerd geweld zou een deelnemer daardoor in gevaar gebracht kunnen worden. De vraag of iemands leven in gevaar is, moet altijd als eerste gesteld worden. Als dat zo is, stappen we samen naar de politie.’’
Medewerkers krijgen scholing om geweld vroegtijdig te signaleren Geweld en de dreiging van geweld kunnen overal voorkomen, ook onder onze deelnemers. Het vroegtijdig signaleren van geweld maakt dat deelnemers die er onder te lijden hebben snel en adequaat geholpen kunnen worden. Maar hoe signaleer je dat iemand slachtoffer is van geweld en welke stappen moet je dan ondernemen? Begin volgend jaar worden docenten, mentoren, conciërges, receptionisten, voorlichtingsmedewerkers en vertrouwenspersonen van het Horizon College hierin geschoold. “Roc’s zijn grote instituten waar veel jongeren bij elkaar zijn. Daarom is het dé plek om geweld vroegtijdig te signaleren’’, vertelt Lenie Willers, docent en tevens vertrouwenspersoon bij het Horizon College. “Deelnemers kunnen met allerlei vormen van geweld te maken hebben. Zoals huiselijk geweld, kindermishandeling, oudermishandeling en eergerelateerd geweld, maar ook vormen van dwang zoals huwelijksdwang en achterlating in het geboorteland. En niet te vergeten niet-lichamelijk geweld als roddelen, iemand buiten de groep sluiten, stalken en pesten via msn en hyves.”
“Het draait bij ons instituut in de eerste plaats om onderwijs”, legt Lenie Willers uit. “We kunnen geweld en problemen
Ook het overleggen met collega’s over een deelnemer die te maken heeft met geweld is uit den boze. “Wat je vijand niet mag weten, moet je je vriend niet vertellen’’, stelt Lenie Willers. “Ik vertel als vertrouwenspersoon de dingen die ik hoor zelfs niet aan mijn man. Natuurlijk kun je er behoefte aan hebben om met iemand over de problemen van een deelnemer te praten. Vooral als die pro-
“Wat je vijand niet mag weten, moet je je vriend niet vertellen’’
die daaruit voortvloeien niet zelf oplossen. Wel kunnen we signaleren en doorverwijzen naar de juiste hulpverlening, zoals het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) en de politie. Als we deelnemers op deze manier helpen, zorgen we er tegelijkertijd voor dat voortijdig schoolverlaten wordt voorkomen.’’
blemen heftig zijn. In de training wordt duidelijk bij wie je je verhaal wel kwijt kunt. Dat kan bijvoorbeeld iemand uit de hulpverlening of van de politie zijn.’’
Gevaar
Training voor deelnemers
Docenten en andere medewerkers wordt geleerd hoe zij geweld kunnen signaleren. Ook is er aandacht voor het stellen van de juiste vragen als men vermoedt dat een deelnemer onder geweld lijdt. “Belangrijk is ook dat je weet wat je niét moet doen als je denkt dat er geweld in het spel is’’, aldus Lenie Willers. “Een voorbeeld is dat je nooit de ouders van een deelnemer moet bellen in geval van spijbelen of verslechterde
Mogelijk volgt er ook een training voor deelnemers van het Horizon College, waarin ze geweld leren signaleren maar ook leren omgaan met vormen van geweld waarmee ze zelf te maken kunnen hebben, op school, via de computer of de mobiele telefoon. Lenie Willers: “Doel van deze training is deelnemers te leren dat erkenning van elkaar en respect voor elkaar belangrijk zijn.’’
NOVEMBER 2009
Juiste hulpverlening
Heftig
15
