Projectvoorstel Den Haag Wereldhuis,

Projectvoorstel Den Haag Wereldhuis, 2014-2016

Den Haag, 30 juli 2013 Aklil Getachew, projectleider Den Haag Wereldhuis

INHOUDSOPGAVE 1. AANLEIDING EN DOELSTELLING VAN HET PROJECT

pagina 2

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

pagina 3 pagina 4 pagina 5

Aanleiding Doelgroep Opdrachtgevers Doelstelling Gewenst/beoogd resultaat Maatschappelijk effect

2. UITWERKING VAN HET PROJECT 2.1

Plan van aanpak

3. UITVOERING 1

3.1 3.2 3.3

pagina 5

Werkstructuur Communicatie Tijdsplanning en oplevering

pagina 10

1. AANLEIDING EN DOELSTELLING VAN HET PROJECT 1.1 Aanleiding Naar schatting verblijven er ongeveer 10.000 tot 20.0001 Europese en niet-Europese ongedocumenteerde migranten in Den Haag. Deze mensen wonen en werken hier en maken deel uit van de Haagse samenleving. Sinds 2011 kunnen ongedocumenteerden met hun hulpvragen terecht bij Den Haag Wereldhuis, een centrum voor informatie, ondersteuning en netwerkvorming. De toeloop overtrof vanaf het begin de verwachtingen van de organisatoren. De positie van ‘spin in het web’ tussen de verschillende reeds bestaande voorzieningen voor deze doelgroep bleek een gelukkige en werkbare keuze. Signalen werden, gevraagd en ongevraagd, gegeven in verschillende vormen aan een breed scala aan organisaties. Om het werk van het Wereldhuis voort te zetten zijn na drie jaar de bakens verzet en is – met de kennis van nu – gezocht naar een nieuwe formulering van het werk van Den Haag Wereldhuis.

2

1.2 Doelgroep De doelgroep van dit project zijn ongedocumenteerde migranten in Den Haag, met name zij die geen netwerk hebben. Het gaat hier om mannen, vrouwen, kinderen en jongeren die zonder papieren (dus zonder legale verblijfsvergunning) in Den Haag wonen, werken en studeren. Deze doelgroep bestaat onder meer uit: 1. irreguliere (arbeids-)migranten 2. slachtoffers van mensenhandel 3. mislukte huwelijksmigranten 4. uitgeprocedeerde asielzoekers 5. mensen die tussen wal en schip vallen (bijv. ex- alleenstaande minderjarige asielzoekers, achtergelaten kinderen) 6. niet-rechthebbende EU-burgers.

1.3 Opdrachtgevers De opdracht wordt gegeven door Stek en VluchtelingenWerk Zuidvleugel, locatie Den Haag. Stek voert haar werk uit in opdracht van en met de financiële steun van de Diaconie van de Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage (PGG ). Stek – voor stad en kerk

VluchtelingenWerk Den Haag Zuidvleugel, locatie Den Haag 1

Vanuit haar ervaring met het bieden van ondersteuning aan ongedocumenteerden op verschillende locaties van Stek. Vanuit haar expertise op het gebied van begeleiden, ondersteunen en belangen

Zie: http://portal.hhs.nl/xmsp/xms_itm_p.download_file?p_itm_id=32095

behartigen van asielzoekers, vluchtelingen, alleenstaande minderjarige asielzoekers (Ama’s), uitgeprocedeerde asielzoekers en overige nieuwkomers in Den Haag. Stek – voor stad en kerk – en VluchtelingenWerk Zuidvleugel, locatie Den Haag zullen vanuit hun taakstelling blijven bijdragen aan de invulling van het Wereldhuis. Partnerorganisaties in de stad dragen ook bij door verwijzing en advieswerk. Voor Stek betekent dit dat zij uren kan inzetten voor onder meer: • Een rol in de uitvoering. • Werving, inwerking, begeleiding en aansturing van vrijwilligers. • Monitoring, signalering en rapportage. • Plannen en coördineren van activiteiten. • Werken aan kennisopbouw, -onderhoud en –overdracht over de situatie van de doelgroep. Voor VluchtelingenWerk Zuidvleugel, locatie Den Haag betekent dit dat zij uren kan inzetten voor onder meer: • Advisering en ondersteuning. • Verzorging van trainingen voor de vrijwilligers. • Beschikbaarstelling van kennis over de doelgroep. • Fungeren als BackOffice voor de doelgroep met juridische vraagstukken. 3

Deze twee organisaties werken samen met andere organisaties in de stad, die zich met de doelgroep bezig houden en die veelal bijeenkomen in het Breedstedelijk Overleg voor Ongedocumenteerden, zoals onder meer Ondersteuningskomitee Illegale Arbeiders (Okia), De Zichtbare Schakel, Multicultureel Ontmoetingscentrum H. Hart (MOC), en Wereldvenster. Het Wereldhuis neemt tevens deel aan diverse overlegorganen, zoals GGZ en ongedocumenteerden, (Gezinnen met) kinderen zonder papieren en het Medisch Overleg Ongedocumenteerden. Door deelname aan deze overlegorganen krijgt het Wereldhuis toegang tot professionals werkzaam in het maatschappelijk middenveld. Deze professionals dragen ongedocumenteerden een warm hart toe en denken graag mee over het welzijn van de doelgroep. De professionals weten het Wereldhuis te vinden en wij hen. De lijnen zijn kort en de drempels laag.

1.4 Doelstelling Doel van het project is om ongedocumenteerden te helpen instrumenten in handen te krijgen waarmee zij zich staande kunnen houden in de Haagse samenleving en zich kunnen oriënteren op hun toekomst. Het versterken van de capaciteiten om te participeren in de samenleving van ongedocumenteerde migranten, met name zij die in een isolement terecht zijn gekomen door hun status, staat hierbij voorop. Deze migranten worden weerbaarder gemaakt en ondersteund bij het nemen van weloverwogen beslissingen over hun toekomst, op basis van advies en juiste informatie over hun rechten en plichten. Uitgangspunt in het contact met de doelgroep is om hun situatie niet te problematiseren, maar vooral te focussen op hun kracht

en op wat ze zelf kunnen. Voor het bereiken van zijn doelstelling heeft het Wereldhuis gekozen voor een gecombineerde benadering van individuele begeleiding en groepsgerichte activiteiten. In de Huiskamer van het Wereldhuis krijgen bezoekers individueel gerichte begeleiding en ondersteuning. Tijdens de maandelijkse themabijeenkomsten met maaltijd in groepsverband krijgen ze informatie in de zogeheten Eetkamer. Door het bieden van een Eet- en Huiskamer, als fysieke plek, geeft het Wereldhuis zijn doelgroep de gelegenheid om: • inzicht te krijgen in de eigen situatie om op grond daarvan keuzes te kunnen maken, de regie over het eigen leven ter hand te kunnen nemen, reëel zicht te krijgen op perspectief; • goede informatie tot hun beschikking te hebben; • elkaar te ontmoeten en te ondersteunen; • te bouwen aan een netwerk; • tot ontspanning te komen; • eigen activiteiten te ontplooien; • onderling de eigen krachten en talenten te delen; • te participeren in inkomensgenererende activiteiten; • hand- en arbeidsvaardigheden te ontwikkelen.

4

Het signaleren en rapporteren (ter bewustmaking) over deze doelgroep is tevens een additionele doelstelling van dit project. Het Wereldhuis is een verzamelplaats van signalen vanuit de dagelijkse praktijk, die worden gebruikt om een bijdrage te leveren aan de verbetering en bewustwording van de situatie van ongedocumenteerde migranten in Den Haag.

1.5 Gewenst/beoogd resultaat Het project beoogt de volgende meetbare resultaten te bereiken en zal daarvoor tussentijds en aan het eind van het project geëvalueerd worden: • In een periode van één jaar hebben 250 bezoekers het inloopspreekuur en de themabijeenkomsten bezocht. • Het werven, trainen en binden van vrijwilligers zowel vanuit de doelgroep als vanuit de bredere samenleving krijgt hoge prioriteit. Uitbreiding van het vrijwilligersbestand krijgt tevens prioriteit. • De bezoekers van het Wereldhuis zijn hebben zich ontwikkeld om zichzelf te helpen; ze hebben een netwerk opgebouwd, ze weten aan informatie te komen en ze weten waar ze terecht kunnen met hun informatievragen. • Waar er geen sprake is van perspectief, wordt terugkeer als een mogelijke optie bespreekbaar gemaakt. • Signalen vanuit de dagelijkse praktijk worden gebruikt om een bijdrage te leveren aan de verbetering van of bewustwording over de situatie van ongedocumenteerde migranten in Den Haag. • Samenwerking met derden wordt actief gezocht.

1.6 • • •

• •

Maatschappelijk effect Uitbuiting van ongedocumenteerde migranten wordt indirect tegengegaan doordat ze goed geïnformeerd en geadviseerd worden over hun rechten en plichten. Criminalisering van ongedocumenteerden wordt indirect bestreden doordat ze een eigen plek in de stad hebben waar ze terecht kunnen om zelf activiteiten te organiseren en deel te nemen aan inkomens-genererende activiteiten. De verspreiding van besmettelijke ziektes wordt tegengegaan door ze te informeren over hun recht t.a.v. toegang tot medisch noodzakelijke zorg. Voorlichters uit organisaties zoals de GGD krijgen een podium om voorlichting te geven over o.m. SOA. Ze worden in een neutrale setting zodanig gesterkt dat het mogelijk wordt om over terugkeer na te denken. De samenleving heeft baat bij de signaleringsfunctie van het Wereldhuis. Instanties en particulieren kunnen terecht met hun vragen bij het Wereldhuis. Signalen worden gedeeld, en indien nodig stappen ondernomen om verandering te brengen in een bepaalde situatie.

2. UITWERKING VAN HET PROJECT 5

2.1 Plan van aanpak Om het beoogde resultaat te bereiken, zijn de volgende activiteiten noodzakelijk: 1. Aantal bezoekers Huiskamer en Eetkamer waarborgen De kernactiviteiten van het Wereldhuis zijn het inloopspreekuur en de themabijeenkomsten met maaltijd. Beide activiteiten hebben in de afgelopen drie jaar naamsbekendheid gekregen. Zowel bezoekers als partnerorganisaties weten ervan en maken gebruik van de geboden dienst. Het Wereldhuis heeft een eigen website en maakt tevens gebruik van sociale media (Twitter, LinkedIn, Facebook) om aandacht te vestigen op zijn werk. Aankondigingen en verslagen van activiteiten, worden gepost op de website. Instrumenten die gebruikt worden om de uitgevoerde activiteiten zowel kwantitatief als kwalitatief te volgen en te waarborgen, zijn: - Klantentevredenheidsenquête (huiskamer-inloop en themabijeenkomsten); - Registreren van onderwerpen die bezoekers interesseren (themabijeenkomsten); - Registeren van aantal bezoekers van de activiteiten; - Naamsbekendheid via deelname aan diverse overlegorganen; - Via presentaties, interviews, etc. bekendheid geven aan het project en de activiteiten van het Wereldhuis.

2. Werving, training en begeleiding vrijwilligers Voor het uitvoeren van de activiteiten is het Wereldhuis zeer afhankelijk van de inzet van vrijwilligers. Deze vrijwilligers zijn afkomstig uit zowel de doelgroep als de brede samenleving. Bij activiteiten valt te denken aan: organiseren van themabijeenkomsten, huiskamer-inloop, koken, etc. Uit ervaring van de afgelopen 3 jaar is gebleken dat het werven, trainen en binden van vrijwilligers zeer moeilijk is. Het Wereldhuis heeft een sterk wisselend reservoir aan vrijwilligers. Er liggen hier verschillende redenen aan ten grondslag. Wat betreft vrijwilligers vanuit de doelgroep is hun situatie zeer instabiel (geen werk, geen inkomen, geen vast adres, Nederland geen laatste station, etc.), waardoor ze niet in staat zijn om zich voor langere tijd te binden aan een project. Andere vrijwilligers committeren zich bij voorkeur niet lang aan één project. Vaak zijn zij werkloos geworden en doen ze in deze periode vrijwilligerswerk. Ze blijven sollicitatieplichtig. Zodra ze werk vinden, moeten ze afscheid nemen.

6

In de komende jaren zal er meer aandacht komen voor het werven van vrijwilligers die niet meer in het arbeidsproces zitten. Het is te verwachten dat mensen die niet sollicitatieplichtig zijn, zich langer zullen committeren aan dit project. Er zal tevens samenwerking gezocht worden met scholen. Het bieden van een stageplek voor HBO of MBO studenten zal aandacht krijgen. Studenten binden zich één à twee jaar aan een stageplek. Dit zou de continuering van de kennisopbouw van het Wereldhuis ten goede kunnen komen. Mogelijke kanalen om vrijwilligers en stagiaires te werven zijn: o Persoonlijke benadering/via-via; o Netwerk migrantengroepen; o Hogescholen en MBO’s in Den Haag en Rotterdam; o Vacaturebanken (PEP, Leidschendam-Voorschoten); o Vacaturebank van Stek; o Eigen website (www.denhaagwereldhuis.nl). Het streven is om jaarlijks zes spreekuurmedewerkers (vrijwilligers en wellicht een stagiaire) ter beschikking te hebben die het spreekuur zelfstandig kunnen draaien. Voor de continuïteit van de deelactiviteiten is het belangrijk dat er per deelactiviteit één vrijwilliger is die de coördinatie op zich kan nemen, onder begeleiding van de projectleider. Naast deze vrijwilliger, zal er per deelproject gekeken worden hoeveel medewerkers nodig zijn om het project te draaien. Er zal binnen de doelgroep zelf gekeken worden of zij zelf iets kunnen doen als vrijwilliger.

3. Empowerment Een empowerment-benadering zet aan tot het maken van keuzes die engagement en eigen initiatief opleveren, waardoor zelfvertrouwen en zelfinzicht worden versterkt. Het gaat erom mensen in staat te stellen zelf regie te nemen in het vinden en behouden van eventueel werk, inkomen en voldoende levensbescherming. Daarnaast wordt met hen nagedacht over de keuzes die men wil en kan maken, ook in heel lastige situaties. Kortom, controle over de

eigen situatie, vertrouwen in de eigen capaciteiten en het gevoel dat wat mensen willen ook bereikbaar is. Hoe bevorder je empowerment van mensen wanneer hun primaire behoeften niet worden vervuld? Ongedocumenteerde migranten hebben geen toegang tot sociale voorzieningen (uitkeringen, onderdak, kinderbijslag, etc.), die voorhanden zijn voor alle Nederlandse burgers. Tevens zijn ze uitgesloten van arbeidsparticipatie. Het leven van onze bezoekers kent een grote mate van onstabiliteit. Ze zijn afhankelijk van hun netwerk om te kunnen overleven. Zonder werk hebben ze geen inkomsten waar ze van kunnen leven. Ze kunnen zich geen onderdak permitteren, ze kunnen geen eten kopen, reizen met openbaar vervoer is onmogelijk. De lijst van beperkingen gaat zo maar door. Het organiseren van activiteiten in groepsverband is zeer belangrijk voor het empowermentproces van de bezoekers van het Wereldhuis. Zo wordt er doelmatig gewerkt aan het sterker maken van de bezoekers binnen hun eigen sociale context en netwerk, zodat ze beter in staat zijn om controle te krijgen over hun leven en om hun hoofd boven water te houden. Waar een eigen sociaal netwerk ontbreekt, wordt er gewerkt aan het opbouwen en uitbreiden van een sociaal netwerk. Zelfredzaamheid staat voorop. Ongedocumenteerde migranten zijn zeer gebaat bij het versterken van hun sociaal netwerk, willen zij overleven. Zij kunnen immers niet rekenen op de verzorgingsstaat. Hun netwerk is hun sociaal kapitaal. Met dit in gedachten, heeft het Wereldhuis het aanbod van activiteiten en ondersteuning aan de doelgroep in groepsverband zorgvuldig bepaald en begrensd. 7

Zo zijn er in de loop van de tijd organisch deelactiviteiten ontstaan, zoals het jamproject. Dit is een deelproject waarbij een aantal mannen elkaar wekelijks in de keuken van het Wereldhuis ontmoet waar ze chutney, koekjes, jam en pickles maken, die op kleine schaal verkocht worden. Dit deelproject heeft als doel om de deelnemers uit hun isolement te halen, in contact te brengen met anderen en om ze te voorzien van een kleine vergoeding. Een ander deelproject betreft de muziekgroep die eens in de drie weken bij elkaar komt om muziek te maken. De gezamenlijke liefde voor muziek brengt de doelgroep bij elkaar en door, onderling en elders, optredens te verzorgen, laten ze tevens Haagse inwoners zien dat ze talent hebben. Verdere uitbreiding van de bestaande activiteiten in groepsverband is zeer wenselijk. Te denken valt aan inkomensgenererende activiteiten en activiteiten die bijdragen aan het ontwikkelen van bepaalde kennis. Te weten: o Beroepstrainingen o Handvaardigheid o Weerbaarheidstrainingen o Kookgroep o Mannengroep o Omgaan met stress o Repair Café

Indien er sprake is van terugkeer kunnen de bezoekers die bepaalde kennis en vaardigheden hebben opgedaan, deze mee nemen naar het land van herkomst. De nieuwe deelactiviteiten zullen moeten voortkomen uit de al bestaande activiteiten. Een kerngroep van vrouwen en mannen die deelnemen aan de vrouwen- en mannenactiviteiten zullen de basis vormen voor de nog te ontwikkelen activiteiten. De vrijwilligers die reeds bij de mannen- en vrouwenactiviteiten betrokken zijn, zullen in eerste instantie fungeren als coördinatoren. Te allen tijde wordt er rekening gehouden met de wensen en verlangens van de doelgroep zelf. De deelprojecten moeten gedragen worden door de vrijwilligers en er moet draagvlak voor zijn onder de doelgroep zelf. Een aanlooptijd is nodig om deze nieuwe deelprojecten te realiseren en in te bedden. Het Wereldhuis zoekt samenwerking met andere organisaties voor de uitvoering van deze projecten, te denken valt aan: • De Paardenberg • Vadercentrum ADAM • PEP Den Haag (Promotie Haags Vrijwilligerswerk) • Partners in het Breedstedelijk Overleg met name voor workshops • VluchtelingenWerk Zuidvleugel, locatie Den Haag • Locaties van Stek zoals Kariboe Bibi (Afrikaans Vrouwenventrum)

8

4. Opzetten netwerk van samenwerkingspartners In Den Haag zijn, behalve de initiatiefnemende organisaties (Stek en VluchtelingenWerk Den Haag), vele andere partijen/actoren actief die ongedocumenteerden ondersteunen. Contact blijven bewerkstelligen en onderhouden met relevante samenwerkings- of netwerkpartners is belangrijk om het project succesvol te laten verlopen. Verschillende platforms zullen gebruikt blijven worden om bekendheid te geven aan het project en samenwerkingsverbanden te zoeken, waar dat mogelijk of nodig is. Vooral het netwerk binnen het Breedstedelijk Overleg Ongedocumenteerden zal hiervoor benut worden. Andere samenwerkingspartners zijn migrantenorganisaties zelf (Yes we Can, vereniging van domestic workers uit Indonesië en de Filippijnen, Nedsom, etc.) en migrantenkerken (via Loket Migrantenkerken), waar Stek contact mee onderhoudt. In het kort: het is van belang om optimaal gebruik te maken van bestaande infrastructuren en netwerken. Mogelijke kanalen om bekendheid te geven aan het Wereldhuis en samenwerkingsverbanden te zoeken, zijn: • Netwerk binnen het Breedstedelijk Overleg Ongedocumenteerden • Netwerk binnen de migrantenkerken en eigen organisaties van migranten • Netwerk van VluchtelingenWerk Zuidvleugel, locatie Den Haag • Netwerk van Stek, en van de verschillende diaconale locaties • Diverse overlegorganen, in en buiten Den Haag. Door de huisvesting van het Wereldhuis in de Julianakerk, waar kerk-en-buurthuis De Paardenberg tevens gehuisvest is, is er een nauwe samenwerking ontstaan. Het Wereldhuis

verwijst een groot aantal van de cliënten door naar de Voedselbank van De Paardenberg, het Wereldhuis gebruikt sinds juni 2012 de ruimte van De Paardenberg om de themabijeenkomst met maaltijd te houden, en steeds meer van de Wereldhuisbezoekers doen mee aan activiteiten die georganiseerd worden door De Paardenberg, zoals taalles, fietsles en zomerkamp. Een aantal van de deelactiviteiten van het Wereldhuis wordt tevens in de ruimte van De Paardenberg gehouden, zoals het jamproject, workshops en de vrouwengroep. Geplande activiteiten voor de toekomst zullen, met de goodwill van dit kerk-en-buurthuis, in hun ruimte gehouden worden.

5. Signaleringsfunctie en communicatie naar buiten toe Het Wereldhuis zal gevraagd of ongevraagd signalen, die het in de dagelijkse praktijk tegenkomt, blijven delen met derden. De projectleider en vrijwilligers zullen tijdens het inloopspreekuur de gegevens en vragen van de bezoekers registeren en bijhouden. Welke vragen en behoeften leven er onder deze bezoekers? Tegen welke knelpunten lopen ze aan? In augustus 2011 heeft de Diaconie van de Protestantse Gemeente Den Haag, mede op basis van informatie van het Wereldhuis, een signaleringsbrochure uitgebracht over de situatie van ongedocumenteerden in Den Haag. Eenzelfde soort brochure zal mogelijk uitgebracht worden in 2015. 9 6. (Tussentijdse) evaluatie van het project en voortgangsbewaking De projectleider zorgt voor verslaglegging van knelpunten en successen en zal zorgdragen voor halfjaarrapportages. Na ieder jaar dient er een evaluatie met bijpassende begroting en tijdspad gedaan te worden. Deze evaluatie dient als basis voor het overleg met de opdrachtgever en financierder(s) over de wijze van voortzetting van het project. Om een evaluatie uit te voeren moeten zowel kwantiteits- als kwaliteitinstrumenten ontwikkeld worden. • Klanttevredenheidsenquête (huiskamer-inloop en themabijeenkomsten); • Registreren van relevante gegevens en vragen van ongedocumenteerden tijdens de inloop; • Registreren van signalen en van mogelijke thema's voor de maandelijkse bijeenkomsten; • Registreren hoeveel bezoekers deelnemen aan de verschillende activiteiten; • Registeren hoeveel bezoekers advies over terugkeer hebben gevraagd. In de halfjaarrapportages wordt steeds een tussentijdse evaluatie gemaakt. Onderdelen in de rapportages zijn: • Kwalitatief: a.d.h.v. de uitslag van de klanttevredenheidsenquête besluiten over het nut/ de effectiviteit van de diverse activiteiten;

• Kwantitatief: hoeveel ongedocumenteerden hebben de inloop en themabijeenkomsten bezocht? En hoeveel hebben deelgenomen aan de deelactiviteiten? • Empowerment en zelfstandigheid van de bezoekers • Succesfactoren • Verbeteracties • Communicatie tussen samenwerking- en netwerkpartners De projectleider verzorgt de rapportages.

3. UITVOERING 3.1 Werkstructuur In de uitvoering van het project voert de projectleider regie over het gehele project. Ze wordt ondersteund (af en toe geadviseerd) door een senior projectleider van VluchtelingenWerk Zuidvleugel, locatie Den Haag. De projectleider verzorgt tevens de terugkoppeling van en naar de klankbordgroep. Ten slotte worden alle vrijwilligers aangestuurd door deze projectleider. De klankbordgroep komt drie keer per jaar bijeen om de projectleider te adviseren in het uitvoeringsproces. 10

Klankbordgroepleden: - Margriet ten Hove VluchtelingenWerk Den Haag - Marijke Bijl Okia - Hilly Merx Stek - Henk Baars Stek

3.2 Communicatie De website van het Wereldhuis en sociale media zullen ingezet worden om derden in te lichten over ontwikkelingen in het Wereldhuis, maar ook ze te informeren over ontwikkelingen rondom ongedocumenteerden in de stad/politiek. Communicatie naar buiten toe/derden (fondsen, welzijnsorganisaties, etc.) zal via verschillende middelen plaatsvinden: flyers, brochure, (PowerPoint) presentatie, enzovoorts.

3.3

Tijdsplanning en oplevering

2014 – Herstart • Vrijwilligers zijn gericht geworven. • Een methode is ontwikkeld om nieuwe vrijwilligers te trainen. • Samenwerkingspartners zijn gezocht waarmee intensief samengewerkt kan worden. • Oriëntatiefase voor het starten van de nieuwe deelprojecten is gerealiseerd; vrijwilligers en deelnemers zijn geworven, een locatie is geregeld, etc.

• Aantal bezoekers Huiskamer en Eetkamer is gewaarborgd. • Bezoekers zijn in staat gesteld meer regie over hun leven te voeren (empowerment). • Perspectiefloze bezoekers zijn geïnformeerd over mogelijkheid tot terugkeer; indien gewenst, zijn ze in contact gebracht met de juiste instanties en geholpen bij het realiseren van hun besluit/wens. • Kennisuitwisseling en -vergroting over de situatie van deze doelgroep is gerealiseerd. • 250 ongedocumenteerden hebben de huiskamer-inloop en themabijeenkomsten bezocht.

2015 – Bestendigen en uitbreiden • Vrijwilligers zijn geworven en getraind volgens een specifieke methode. • Bestaande vrijwilligers hebben training gekregen om hun kennis op peil te houden en te vergroten. • De deelprojecten zijn geëvalueerd, en indien wenselijk voortgezet en uitgebreid. • Bezoekers zijn versterkt om beter te participeren in de samenleving. • Perspectiefloze bezoekers zijn geïnformeerd over mogelijkheid tot terugkeer; indien gewenst, zijn ze in contact gebracht met de juiste instanties en geholpen bij het realiseren van hun besluit/wens • Kennisuitwisseling en -vergroting over de situatie van deze doelgroep is gerealiseerd. • 300 ongedocumenteerden hebben de huiskamer-inloop en themabijeenkomsten bezocht.

11

2016 – Evalueren Kwantitatieve gegevens uit de tussentijdse rapportages en de resultaten van een enquête onder de bezoekers van Den Haag Wereldhuis, moeten jaarlijks inzicht geven in de resultaten van het project. • •

Een evaluatie is geschreven waarin datgene wat gerealiseerd is in het project naar voren komt. De diverse deelprojecten zijn geëvalueerd.