PROJECTDEFINITIE NIEUWBOUW EN RENOVATIE “GBS De Vlinderdreef” redactie 26 september 2011 actualisering op 3 februari 2013 1 augustus 2013 22 oktober 2013 22 november 2013
Deze tekst werd opgesteld door de schooldirectie in nauw overleg met het schoolteam. De redactie ging gepaard met verschillende bezoeken aan scholen in de omgeving en ervaringsuitwisselingen met hun staf.
INHOUDSTAFEL 1. Kennismaking met de school ............................................................................................................... 5 1.1 Een echte dorpsschool .................................................................................................................. 5 1.1.1. Sterke punten van de school ................................................................................................. 5 1.1.2. Huidige schoolbevolking ........................................................................................................ 5 1.1.3. Hoe komen kinderen naar school? ........................................................................................ 5 1.1.4. Personeelsteam .................................................................................................................... 5 1.1.5. Betrokkenen .......................................................................................................................... 5 1.2. Ruimtelijke situering...................................................................................................................... 6 1.2.1. Moerbeke .............................................................................................................................. 6 1.2.2. Site ........................................................................................................................................ 6 1.3. Organisatie ................................................................................................................................... 7 1.3.1. Pedagogisch project .............................................................................................................. 7 1.3.2. Visie ...................................................................................................................................... 8 1.3.3. Ambities en aspiraties ........................................................................................................... 8 1.3.4. Ons aanbod ........................................................................................................................... 8 2. Aanleiding tot het project...................................................................................................................... 9 2.1. Stijgend aantal leerlingen.............................................................................................................. 9 2.2. Onaangepaste infrastructuur ........................................................................................................ 9 2.2.1. Blok D .................................................................................................................................... 9 2.2.2. Blok C .................................................................................................................................. 10 2.2.3. Blok B .................................................................................................................................. 10 2.2.4. Blok A .................................................................................................................................. 10 2.2.5. Buitenruimtes ...................................................................................................................... 11 2.2.5.1. Speelplaatsen kleuterschool ........................................................................................ 11 2.2.5.2. Openluchtklas kleuterschool ........................................................................................ 11 2.2.5.3. Speeltuin kleuterschool ................................................................................................ 11 2.2.5.4. Speelplaats lagere school ............................................................................................ 11 2.2.5.5. Toegang ....................................................................................................................... 12 2.2.5.6. Tuin .............................................................................................................................. 12 2.2.6. Verkeerssituatie in de schoolomgeving ............................................................................... 12 2.3. Concrete informatie .................................................................................................................... 12 2.3.1. Adres ................................................................................................................................... 12 2.3.2. Omvang project ................................................................................................................... 12 3. Programma van eisen ........................................................................................................................ 13 3.1. Nieuwbouw kleuterschool ........................................................................................................... 13 3.1.1. Klaslokalen kleuterschool .................................................................................................... 13 3.1.2. Centrale speelhal ................................................................................................................ 14 Inhoudstafel
3
3.1.3. Bergruimte ........................................................................................................................... 14 3.1.4. Sanitair ................................................................................................................................ 15 3.2. Gebouwen A, B, C en D ............................................................................................................. 15 3.2.1. Algemene renovatie blokken C en D ................................................................................... 16 3.2.2. Centrale leraarskamer en administratief centrum in blok D ................................................. 16 3.2.2.1. Administratief centrum ................................................................................................. 16 3.2.2.2. Centrale leraarskamer.................................................................................................. 17 3.2.3. Renovatie of nieuwbouw van de blokken A en B ................................................................. 17 3.2.3.1. Refter (ong. 150m²) ...................................................................................................... 17 3.2.3.2. Turnzaal (ong. 300m²).................................................................................................. 17 3.2.3.3. Berging en extra ruimtes .............................................................................................. 17 3.2.3.4. Zes Klassen ................................................................................................................. 18 3.3. Buitenruimtes .............................................................................................................................. 18 3.3.1. Toegangswegen .................................................................................................................. 18 Ingang 1 .................................................................................................................................... 19 Ingang 2 .................................................................................................................................... 19 Ingang 3 .................................................................................................................................... 19 3.3.2. Buitenruimtes ...................................................................................................................... 19 3.3.2.1. Nieuwe kleuterspeelplaats ........................................................................................... 19 3.3.2.2. Speelplaatsen van de lagere school ............................................................................ 20 3.3.2.3. Verlichting .................................................................................................................... 20 3.3.2.4. Openluchttheater / arena ............................................................................................. 20 3.3.2.5. Groen ........................................................................................................................... 20 3.4. Algemene aandachtspunten ....................................................................................................... 20 3.4.1. Uitstraling ............................................................................................................................ 20 3.4.2. “Brede School” .................................................................................................................... 21 3.4.3. Duurzaamheid en ecologie .................................................................................................. 21 3.4.4. Verwarming, ventilatie warmwaterproductie en zonwering .................................................. 21 3.4.5. Veiligheid en toegankelijkheid ............................................................................................. 21 3.4.6. Onderhoud .......................................................................................................................... 22
4
GBS “De Vlinderdreef”
1. Kennismaking met de school 1.1 Een echte dorpsschool GBS De Vlinderdreef is een echte dorpsschool. De meeste kinderen van Moerbeke komen naar ‘hun’ school in Moerbeke. De schoolbevolking is dus ook een afspiegeling van de bevolking van Moerbeke; alle lagen van de bevolking zijn vertegenwoordigd. Een aantal kinderen is ook afkomstig uit de buitenwijken Kruisstraat en Koewacht. Er is een verwaarloosbare instroom van leerlingen uit Wachtebeke, Stekene, Lokeren en Nederland (Koewacht). We willen een echte dorpsschool blijven waar alle kinderen van Moerbeke zich goed voelen, waar alle ouders van Moerbeke hun kinderen naar toe willen sturen, en waar pluralisme een belangrijk basisprincipe is.
1.1.1. Sterke punten van de school -
inzet en creativiteit van het personeel een open sfeer samenwerking met ouders sterke ondersteuning en betrokkenheid van het gemeentebestuur gemengde leerlingengroepen (sociale achtergrond, geslacht, schoolse capaciteiten, deelname aan het sport- en verenigingsleven)
1.1.2. Huidige schoolbevolking - 150 kleuters (7,5 klasgroepen) - 215 lagere schoolkinderen (12 klasgroepen)
1.1.3. Hoe komen kinderen naar school? -
met de fiets met de wagen te voet met de schoolbus met het openbaar vervoer
1.1.4. Personeelsteam -
1 directeur 9 kleuterleidsters 1 kinderverzorgster 11 ambten lager onderwijs 1 zorgcoördinator 1 leerkracht LO 1 bijzondere leermeester godsdienst 1 bijzondere leermeester zedenleer 1 administratief medewerker 1 technisch ICT-coördinator 1 verantwoordelijke voor het onderhoud van de website, output en digitale agenda 4 personeelsleden die instaan voor het onderhoud 4 middagtoezichters
1.1.5. Betrokkenen - kinderen - personeel - ouders 1. Kennismaking met de school
5
-
- als ouder van een kind - als helpende ouder (leesmama, rekenhulp, creaouders, begeleiding bij feesten, …) - als lid van het oudercomité, schoolraad, medezeggingsschapscollege gon-begeleiding CLB-medewerkers toezichters ‘s middags externe zorgverleners gemeentebestuur: Schepen van onderwijs, College van Burgemeester en Schepenen, gemeenteraad gemeentepersoneel: gemeentesecretaris, financiële dienst, sportdienst, jeugddienst, bibliotheekpersoneel, technische dienst vrijwilligers: vrije medewerkers bij projecten, collega’s van de middelbare school ‘De Moerbei’, vertegenwoordigers van de lokale gemeenschap van Moerbeke, …
1.2. Ruimtelijke situering 1.2.1. Moerbeke De gemeente Moerbeke is een zelfstandige landelijke gemeente met meer dan 6000 inwoners, gelegen in het noorden van Oost-Vlaanderen, vlak tegen de Nederlandse grens. Door de gemeente loopt slechts 1 grote verkeersader: de E34 (A11) Antwerpen – Knokke. Ten zuiden van deze snelweg bevindt zich het centrum van Moerbeke (I) waar ook de school is gevestigd. Ten noorden van de E34 liggen de woonkernen Kruisstraat (III) en Koewacht (II). De school is gevestigd in het centrum (I) van de gemeente aan de Drongendreef, een zijstraat van de Opperstraat, de hoofdstraat van het centrum.
1.2.2. Site Het schoolterrein bevindt zich in het centrum van de gemeente. Op onderstaande satellietfoto is het perceel afgebakend door een blauwe lijn. De beschikbare site voor de uitbreiding is aangeduid met een blauwe stippellijn. 6
GBS “De Vlinderdreef”
De site is grotendeels afgesloten van de omgeving. Ze wordt meestal begrensd door de omliggende straten en de naburige privéterreinen. De school beschikt niet over 1 centrale ingang waardoor de leerlingen en andere bezoekers toegang hebben vanuit vier verschillende ingangen, hierdoor is er een gebrek aan hiërarchie en structuur op de site. Aan de oostzijde van de bestaande site is de voorziene aangrenzende uitbreidingszone aangeduid met een blauwe stippellijn. Het gaat om de grond waar vroeger een bloemisterij stond maar die in 2011 werd verworven door de gemeente Moerbeke om de uitbreiding van de school mogelijk te maken. De school vervult niet alleen sociaal maar ook ruimtelijk haar centrale rol. Ze is ingebed in het centrum van Moerbeke. Momenteel beschikt de school niet over één hoofdingang maar over 4 verschillende ingangen (gele pijlen op de satellietfoto). De kleuterschool is echter wel goed voorzien van de nodige afsluiting en biedt de nodige geborgenheid maar is relatief ver verwijderd van de straat en de parkeergelegenheid op de markt.
1.3. Organisatie 1.3.1. Pedagogisch project Voor het volledige pedagogisch project verwijzen we naar de website van de school. De voornaamste items zijn hieronder vermeld: - kinderen moeten graag naar school komen - De Vlinderdreef moet een school zijn voor alle kinderen - onderling respect en een open sfeer tussen leerlingen – leerkrachten – ouders, …. - democratische besluitvorming - pluralisme met zicht op de wereld - aandacht voor milieu en sociaal engagement - sport & muzische vorming vragen bijzondere noden - brede school, de school is diep ingebed in het sociaal-culturele leven van Moerbeke 1. Kennismaking met de school
7
1.3.2. Visie We werken in de school met het leerstofjaarklassensysteem. Dit betekent dat er voor elke klasgroep een klaslokaal ter beschikking is evenals voor godsdienst, zedenleer en een turnzaal voor lichamelijke opvoeding, tevens is er een computerklas. Voor de kleuters is er een eigen afzonderlijke speelzaal. Om te werken in een goede sfeer tussen alle leerlingen van de school zijn er regelmatig klasdoorbrekende activiteiten op school. De huidige infrastructuur nodigt nog onvoldoende uit tot samenwerken. De zorg voor het individuele kind wordt alsmaar belangrijker. De zorgcoördinator is de spilfiguur in dit hele gebeuren. Samenwerking met externe zorgverleners (CLB, GON, ouders, overkoepelende zorgco, …) is onontbeerlijk. Dit betekent dat er een aantal kleinere ruimtes beschikbaar moeten zijn voor individuele begeleiding van kinderen en voor overleg.
1.3.3. Ambities en aspiraties De school moet een gebouw op maat van alle gebruikers zijn. In de eerste plaats zijn dat de kinderen van de gemeenteschool van Moerbeke, maar anderzijds ook het personeel en de ouders. Als brede school houden we ook rekening met de nabijheid van de buitenschoolse kinderopvang, de speelpleinwerking, het kinderatelier, de sportdienst en alle andere externe verenigingen die deel uitmaken van ons kloppend hart.
1.3.4. Ons aanbod - kleuterschool vanaf 2,5 jaar - lagere school - de voor- en naschoolse opvang gebeurt op school maar wordt verzorgd door de gemeentelijke buitenschoolse kinderopvang “Alles Kids”. - cultuuraanbod in samenwerking met kinderatelier “De Speelvogels” en de openbare bibliotheek - sportactiviteiten: zowel binnen als buiten de schooluren, in samenwerking met SVS, de gemeentelijke sportdienst en de buitenschoolse opvang “Alles Kids”. - klasdoorbrekende activiteiten: peer-tutoring (leerlingen van L2 lezen met leerlingen van L5), kamishibai (door L6 zelfgemaakt verteltheater voor L1), toonmomenten (poppenkast, show, schoolfeesten, grootouderdag, Sinterklaasbezoek,…) - projectweek: schooloverkoepelend project waarbij alle klassen worden betrokken - werkgroepen: alle leerkrachten maken deel uit van minstens 1 werkgroep: hoogbegaafdheid, differentiatie, milieu, speelplaats, muzische vorming, sport, gezondheid, sinterklaasfeest…
8
GBS “De Vlinderdreef”
2. Aanleiding tot het project 2.1. Stijgend aantal leerlingen De laatste jaren stijgt het aantal inschrijvingen in onze school gestaag. Dit komt enerzijds door de nominale bevolkingstoename in de gemeente Moerbeke, anderzijds door de efficiënte en gedreven aanpak van het schoolteam. In 2008 werden al 2 containerklasjes geïnstalleerd voor de kleuterschool. Dit brengt het huidig aantal kleuterklassen op 7. Deze zijn momenteel allemaal bezet en de instapklas die halverwege het schooljaar 2013-2014 zal ontstaan, zal noodgedwongen in de speelzaal worden geïnstalleerd. Dit betekent dat we opnieuw met een lokalentekort worden geconfronteerd. Door de logische doorstroming naar de lagere school ontstaat ook daar een capaciteitsprobleem. In 2012 heeft de lagere school ook de oude bibliotheek in gebruik genomen wat de lagere school 2 extra lokalen opleverde, een groot en een klein. Momenteel zijn daar de 6des ondergebracht. Alle lokalen zijn bezet.
2.2. Onaangepaste infrastructuur 2.2.1. Blok D Blok D omvat 5 kleuterklassen, een speelzaal, 2 sanitaire ruimtes, enkele gangen, een kleine berging en een stookplaats. Het gebouw beschikt over een kruipkelder. De dubbele beglazing heeft haar isolerende werking verloren en vertoont interne condensatie. Daarenboven zijn heel wat vensters versleten en zijn ze inbraakonveilig. Veel deuren draaien nog naar binnen (niet in de vluchtrichting), er zijn te weinig toiletten en de elektrische installatie is sterk verouderd. De klassen aan de noordkant zijn te koud in de winter, klassen aan de zuidkant zijn te warm in de zomer. De kapstokken worden door de brandweer als onveilig beschouwd, de klassen en vooral de gangen geven een sterk verouderde indruk.
vocht tussen de beglazing
deuren draaien niet in de vluchtrichting
De gangen geven een sterk verouderde indruk: verouderde lambrisering, verf valt van de muren, vochtproblemen…
2. Aanleiding tot het project
9
2.2.2. Blok C Blok C omvat 6 volwaardige leslokalen, 1 kleinere klas voor zedenleer, 1 directiekantoor en 2 bureaus voor de administratieve bediende en de zorgcoördinator. Daarenboven is er sinds kort een doorgang gemaakt naar de zolder. Het gebouw beschikt tevens over een kruipkelder. Net zoals in blok D en alle andere gebouwen draaien deuren in de verkeerde richting, zijn de elektrische en de sanitaire installaties en leidingen verouderd en is de dubbele beglazing versleten, zijn de kapstokken onveilig (zie brandweerverslag). Alle klassen zijn gericht naar het zuiden en worden veel te warm in de zomer, er is onvoldoende ventilatie en zonnewering.
2.2.3. Blok B Blok B omvat 6 lokalen waarvan 1 computerklas, 1 godsdienstklas en 4 leslokalen. Het gebouw beschikt niet over een kruipkelder. In het schooljaar 2011 – 2012 startte de school met 1 leslokaal te kort. Een zesdes werd tijdelijk ondergebracht in de computerklas; na Nieuwjaar werden de zesdes ondergebracht in Blok A waar vroeger de bibliotheek was. Blok B is het oudste gebouw dat echter wel werd gerestaureerd tijdens de bouw- en verbouwingswerken in 1970. Verstoppingen, verouderde elektrische en sanitaire installaties en vochtproblemen zijn extra problemen bovenop de versleten dubbele beglazing, in de verkeerde richting draaiende deuren en onvoldoende ventilatie.
2.2.4. Blok A Blok A omvat de oude bibliotheek, een refter, een afwaskeuken, een kleine berging, een doorgang met kleedkastjes, een materiaallokaal/kleedkamer, een turnzaal, 2 afzonderlijke toiletten, een berging voor turnmateriaal, een leraarskamer met toilet en een stookplaats. Gezien het bijzonder intensieve gebruik van dit gebouw beschikt zowel de bibliotheek, de refter als de turnzaal over te weinig nooduitgangen (verwijzing naar het brandweerverslag van 1 december 2010) en de nodige compartimentering. De turnzaal en refter worden vaak gebruikt voor sociaal-culturele activiteiten van de school en is daarvoor onvoldoende uitgerust. Er is een rechtstreekse ingang van de straat naar deze gebouwen. Een grondige herdenking van dit concept is noodzakelijk. De houten parketvloer in de turnzaal vertoont al heel wat verzakkingen, er werden al verstevigingen aangebracht door het gemeentepersoneel. Deze parketvloer is niet geschikt voor de sociaal-culturele activiteiten en sportlijnen blijven niet kleven. Daarenboven is de akoestiek bijzonder slecht in de zaal. In de kruipkelder blijken (volgens gemeentewerkmannen) de waterleidingen er slecht aan toe te zijn. In blok A is een groot tekort aan bergruimte, sanitair en gescheiden kleedkamers voor de leerlingen. De refter is te klein en het is niet mogelijk om van de refter en de turnzaal 1 geheel te maken. De bibliotheek beschikt over te weinig daglicht en heeft geen enkele sanitaire voorziening boven. Het gebouw beschikt over een beperkte kelder en een kruipkelder.
Ramen sluiten niet meer, installaties voor lichamelijke opvoeding zijn onveilig en versleten
10
GBS “De Vlinderdreef”
de verlichting in de refter is onvoldoende en is onherstelbaar versleten, in sommige armaturen kan slechts de helft van de capaciteit worden benut, bij andere kan geen enkele lamp meer branden
oude installatie werken niet meer, er zijn vochtproblemen op de platte daken en aan de lichtkoepels
2.2.5. Buitenruimtes 2.2.5.1. Speelplaatsen kleuterschool De kleuterschool beschikt over een afgescheiden speelplaats, een deel daarvan is overdekt. Deze speelplaats wordt langzamerhand te klein voor het grote aantal kinderen. Daarenboven rijden kleuters op fietsjes op deze drukbevolkte speelplaats. Een afgescheiden fietsparcours is binnen de bestaande context helaas niet mogelijk. De huidige silextegels zijn versleten evenals de ondergrondse leidingen.
De silextegels zijn versleten en putjes moeten regelmatig worden hersteld.
2.2.5.2. Openluchtklas kleuterschool Aan de noordzijde van de kleuterschool bevindt zich een kleinere buitenruimte bestaande uit een zandbak, een terrasje en een ‘bosje’. Deze openluchtklas is niet rechtstreeks bereikbaar vanuit de klassen. 2.2.5.3. Speeltuin kleuterschool De school beschikt over een grasplein dat aansluit bij de speelplaats. Deze speeltuin beschikt over een aantal speeltoestellen en een grote zandbak, echter zonder zonnewering. 2.2.5.4. Speelplaats lagere school De speelplaats van de lagere school bestaat uit een 6-tal delen; een overdekte fietsenstalling, een overdekte speelplaats, een voetbalterrein, een basketbalterrein, een inkomhal en een smalle doorgang naar de refter en turnzaal. De silextegels zijn volledig versleten, net als de gemetste putjes die zeer regelmatig moeten worden hersteld door het gemeentepersoneel. 2. Aanleiding tot het project
11
De plafonds van zowel de overdekte speelplaatsen als de fietsenstalling verliezen geleidelijk hun bezetwerk, de fietsenstalling wordt te klein voor het groeiend aantal leerlingen en is niet goed georiënteerd ten opzichte van de ingangen.
de overdekte speelplaatsen zijn versleten, noodwerken zijn reeds meer dan 10jaar geleden uitgevoerd
2.2.5.5. Toegang De school is momenteel toegankelijk via 4 ingangen; via de refter, via de overdekte speelplaats tussen blokken A en B, via het poortje naast blok B en via het groot hek aan de oude spoorwegbedding. Momenteel kunnen wachtende ouders bij regenweer niet schuilen. Er is onvoldoende (eigenlijk geen) toegangscontrole. De toegangspoorten zijn verouderd, onbeveiligd en ogen niet aantrekkelijk. 2.2.5.6. Tuin De Vlinderdreef beschikt over een klein tuintje met een tuinhuisje en een kleine fietsenstalling voor de kleuters.
2.2.6. Verkeerssituatie in de schoolomgeving Tweemaal per dag wordt de Drongendreef geconfronteerd met een klein verkeersinfarct. Auto’s kunnen in twee richtingen door de straat rijden en aan 1 kant kan er worden geparkeerd. Daardoor gebeurt het vaak dat auto’s over het voetpad rijden of dat mensen geen parkeerplaats kunnen vinden, zeker op dinsdag. Ouders geven vaak aan dat ze de verkeerssituatie aan de school onveilig vinden. Sinds 2011 bevindt zich aan de achterkant van de school een noodparking met toegang tot de kleuterschool, wat de situatie al heeft verbeterd.
2.3. Concrete informatie 2.3.1. Adres Gemeentelijke Basisschool ‘De Vlinderdreef’ Drongendreef 1, 9180 Moerbeke-Waas directie: Stijn Deschepper – +32(0)9 346 88 34
2.3.2. Omvang project Voor het bepalen van de omvang van het project verwijst de gemeente naar de financiële en fysische norm vastgelegd door het Agion. De ontwerper zal er voor zorgen dat de gemeente de maximale subsidiëring verkrijgt zodat de gemeentelijke investering 30% bedraagt.
12
GBS “De Vlinderdreef”
3. Programma van eisen Dit hoofdstuk omvat strakke randvoorwaarden, concrete verwachtingen, en suggesties i.v.m. met de nieuwbouw en de renovatie van GBS De Vlinderdreef. We hebben de scope zo ruim mogelijk gehouden om een aanzet te geven tot een proces dat gaandeweg leidt tot de school van onze dromen: we verwachten dat het ontwerpteam al zijn professionaliteit inzet om onze verlangens kritisch te bekijken, aan te vullen, en te verfijnen.
3.1. Nieuwbouw kleuterschool Op het bouwperceel aan de oostzijde van de bestaande schoolsite dient een nieuwbouwproject te worden gerealiseerd. Indien het ontwerpteam bij de bouw van een kleuterschool gebruik wenst te maken van een verdieping moet hij er over waken dat de trappen niet te steil worden en eventueel een hellend vlak of een glijbaan ontwerpen zodat kleuters (en kinderen met een fysische handicap) zich veilig van de ene verdieping naar de andere kunnen verplaatsen. In die situatie verkiezen we om de 2 multifunctionele klassen en de kleine lokalen voor zorg/GOK daar te voorzien.
3.1.1. Klaslokalen kleuterschool - 10 rechthoekige ruime kleuterklassen van 70m² (7mx10m) met buitenterras (7mx5m), telkens met een gemeenschappelijke sanitaire ruimte: - 2 peuterklassen - 2 klassen voor 1ste kleuterklas - 2 klassen voor 2de kleuterklas - 2 klassen voor 3de kleuterklas - 2 multifunctionele klassen met verschuifbare wand zodat ze kunnen worden vergroot tot 1 groot lokaal (refter, poppenkast, kookactiviteiten, muzische vorming, toneelklas…). In één van deze twee lokalen dient een kitchenette te worden voorzien (incl. grote huishoudelijke oven, 2 inductiekookplaten, huishoudelijke afwasmachine, aanrecht met dubbele gootsteen, voldoende bergkastjes) alsook een wasgoot op leerlingenhoogte voor de kinderen met 6 kraantjes. Eveneens dienen deze lokalen in de onmiddellijke nabijheid van de centrale toiletruimte te worden gesitueerd zodat hier geen afzonderlijk toiletruimte moet worden geïnstalleerd (bij een eventueel verdiep is dit anders). De andere multifunctionele klas biedt ook plaats aan de poppenkast die met een 3-tal richtspots kan belicht worden tijdens de voorstelling. Deze multifunctionele klassen kunnen worden gebruikt als kleuterrefter en zijn een ideale plaats voor huishoudelijke activiteiten. Anderzijds bieden ze de mogelijkheid om in de toekomst een nog grotere groei van de school onmiddellijk op te vangen. - 2 kleine lokaaltjes voor zorg, GOK en individuele begeleiding van kinderen - vloerbekleding: soepele vloerbekleding (zoals op de foto’s) in alle klassen en ruimtes, warme kleuren en lijnen in de vloer voor kleuterturnen. Hierover dient de ontwerper te overleggen met een delegatie van de kleuterleidsters.
- in elke kleuterklas een groot schuifraam naar een terrasje met een buitenkraantje - de verschillende terrasjes worden gescheiden door struikjes voorzien met een kleine doorgang; per 2 klassen een gemeenschappelijke zandbak voorzien (per leeftijdsgroep zoals bij de gemeenschappelijke toiletruimte). 3. Programma van eisen 13
- per klas een rij inbouwkasten - per klas een wastafel op leerkrachtenhoogte - de huidige kalenderborden worden verplaatst naar de nieuwe klassen, er dient echter wel een vast interactief tv-toestel te worden voorzien voor het gebruik van digitale vertelboeken. - per klas 12 stopcontacten voorzien: 2 per hoek; telkens 2 centraal op leerkrachtenhoogte, 2 op het buitenterras (eveneens op hoogte van de leerkracht). - houten mezzanine (voorbeelden op de foto’s) in iedere klas behalve in de 2 multifunctionele klassen indien dit voor de poppenkast in de weg zou staan.
- voldoende prikborden aan de wanden - de nodige maatregelen dienen genomen te worden om lawaai uit de centrale hal tegen te houden (bijvoorbeeld bij turnlessen): geschikte materialen voor de wanden, akoestische deuren (zoals op de foto)...
3.1.2. Centrale speelhal - 1 grote centrale polyvalente speelhal (250m²) waarop alle kleuterklassen uitkomen (uitgerust voor kleuter turnen, binnen spelen, klas overschrijdende activiteiten…) en met grote eenvoudig te bedienen schuiframen die de buitenspeelplaats bereikbaar maken. - per klas veilige maar gemakkelijke kapstokken voorzien (min. 30 per klas)
3.1.3. Bergruimte -
14
per klas een ruime berging (ong. 9m²) berglokaal met warm en koud water, ten dienste van het onderhoudspersoneel berging A 30m² voor buitenspeelgoed en fietsjes met aansluiting naar het fietsparcours berging B 30m² voor turnmaterialen met aansluiting op de centrale speelhal berging C 30m² voor gemeenschappelijk gebruik en stoelen/tafels berging D 30m² voor de gemeentelijke buitenschoolse opvang “Alles kids” technische ruimte
GBS “De Vlinderdreef”
3.1.4. Sanitair - per 2 klassen een gemeenschappelijke sanitaire ruimte volgens de specifieke noden: - voor de peuterklassen: 4 zeer lage toiletten + verzorgingstafel op leerkrachtenhoogte met wasgelegenheid om ‘ongelukjes’ snel en comfortabel op te lossen. Zeer lage wastafel voor de leerlingen in de klas met 3 gemakkelijk te bedienen kraantjes (bewegingsensor). - voor de 1ste kleuterklassen: 4 zeer lage toiletten + verzorgingstafel op leerkrachtenhoogte met wastafel + wastafel op kinderniveau met 3 eenvoudig te bedienen kraantjes (eventueel met een bewegingssensor) (niet te hoog plaatsen tegen het spatten). - voor de 2de en 3de kleuterklassen: 4 lage toiletten + 2 urinoirs + werktafel en lavabo op leerkrachtenhoogte + wastafel op kindhoogte met 4 gemakkelijk te bedienen kranen. De kraantjes voor de leerlingen niet te hoog hangen (tegen het spatten), bij de leerkracht een hoge kraan voorzien zodat een emmer kan worden gevuld, ook met warm water - verlichting in sanitaire ruimte voorzien vanuit de zijmuren + centraal met een bewegingsdetector
- grote centrale sanitaire ruimte voorzien aan de centrale hal met voldoende toiletten voor kinderen en voor personeel en bezoekers (minimum 4) vlakbij de 2 multifunctionele klassen. - per sanitaire ruimte een automatische handdoekautomaat (zie foto) - vingerveilige lage deurtjes voorzien voor de kleutertoiletjes aan de centrale toiletruimte zoals op onderstaande foto’s, een afzonderlijke toiletruimte voor volwassenen (4 toiletten, uiteraard met gewone deuren) - wastafel met 6 kraantjes met sensor voor leerlingen op leerlingenhoogte - wastafel met 2 kraantjes op leerkrachtenhoogte
3.2. Gebouwen A, B, C en D - In totaal dienen 16 ‘grote’ klassen te worden gerealiseerd voor de lagere school, een turnzaal, een refter, sanitair en heel wat extra ruimtes zoals verder beschreven in de punten 4.1.3 tot 4.1.5. - De zedenleerklas kan haar functie behouden. - Het huidige secretariaat, het huidige directiekantoor en de huidige zorgklas worden volledig ten dienste gesteld van de zorgwerking en het individueel begeleiden van leerlingen. Er is ook nood aan een ICT-werkplaats met voldoende ventilatie. In deze lokalen mogen krijtborden worden voorzien. - De verlichting van de klas dient grondig onderzocht te worden: wat zeggen de normen over lichtintensiteiten, maar ook, wat zijn geschikte lichtintensiteiten (niet alle gebruikers verdragen de intensiteiten voorgeschreven door de normen). Hoe verlichten we het krijtbord en het digitale bord? Hoe wordt het licht bediend (aanwezigheidsdetectoren of afwezigheidsdetectoren)? - Elke klas dient te beschikken over een sanitair meubel met aanrecht, gootsteen met verhoogde kraan (zodat er een emmer onder past), warm en koud water en een kastje eronder. - Elke klas dient te zijn uitgerust met een digitaal bordsysteem of interactieve televisie die elektrisch bedienbaar op en neer gaat. Deze digitale bordinstallatie dient tevens te worden voorzien van een 3. Programma van eisen 15
goede geluidsinstallatie. - Elke klas dient te zijn uitgerust met ingemaakte kasten (graag tot tegen het plafond) en voldoende prikborden.
3.2.1. Algemene renovatie blokken C en D Hierna enkele suggesties die grondig moeten getoetst worden aan een technische evaluatie door het ontwerpteam. - Vervangen van ramen en deuren, buitendeuren naar buiten laten draaien. Mogelijks plaatsen van draaikipramen in functie van een globale evaluatie van de ventilatie. Er moet een geïntegreerde geluidsinstallatie voorzien zijn binnen de vaste uitrusting. - De binnenramen tussen de klassen en de gang en de bestaande inbouwkasten mogen worden vervangen door hoge inbouwkasten. De ingebouwde kasten dienen ook dieper te zijn dan de huidige. De kastdeurtjes (eventueel schuifwanden?) worden als magnetisch bord ingezet. De andere zijde aan de kant van de gang, waar momenteel nog glas zit, is geschikt als foto-muur. - Is het behoud te overwegen van de bestaande plafonds, verlichting, noodverlichting en alarmcentrale? - Het brandweerverslag voorziet in de traphallen rookluiken die ingewerkt worden in de ramen. - Waar compartimentering nodig is worden zelfsluitende Rf-deuren geplaatst. Kan er gewerkt worden met vrijloop drangers die zelfsluitend zijn bij brand? Zijn de nieuwe componenten compatibel met de bestaande brandmeldcentrale? - Verzakkingen in de vloeren herstellen, of per samenhangend geheel volledig vervangen. - Isoleren van het dak op zolder - Zonwering in alle klassen waar oververhitting mogelijk is. - Vervangen of renoveren van de lambrisering in de gangen. - Schilderwerken in overleg overleg met het team. - Vervangen van de regenpijpen en dakgoten - Renovatie van de buitengevels. - De gebouwen C en D worden momenteel gescheiden door toiletruimtes: dit concept dient te worden herbekeken zodat de gangen van blokken C en D op elkaar aansluiten. - Grondige renovatie van alle toiletruimtes, waarbij de toiletten over voldoende daglicht beschikken. - Voldoende wastafels voorzien met hygiënische handdrogers met hoge droogsnelheid. -
handdrogers met infraroodsensors voor gebruik zonder aan te raken?
3.2.2. Centrale leraarskamer en administratief centrum in blok D Het administratief centrum bekleedt een centrale rol in het geheel. Het centrum is via de hoofdingang gemakkelijk toegankelijk voor ouders, voor kleuters en hun leidsters en voor kinderen van de lagere school en hun leerkrachten. 3.2.2.1. Administratief centrum De huidige peuterklas in blok D, haar kleine inkomhal en aansluitende peutertoiletruimte, moeten plaats bieden aan een toiletruimte (incl. 2 toiletten, een urinoir, een lavabo met spiegel, met hygiënische handdrogers met hoge droogsnelheid) rechtstreeks toegankelijk vanuit het leraarslokaal, een directiekantoor dat goed zicht heeft op de ingang en op de speelplaats van de lagere school en dat beschikt over een ingebouwde kluis, een kantoor voor de zorgcoördinator, een vergaderruimte tussen beide kantoren, het kantoor heeft, een verhoogde balie (met extra verwarming aan de desk) met plaats voor 2 administratieve medewerkers met zicht op de centrale inkom en bediening van de toegangscontrole, een archiefruimte, een kopieerruimte, een EHBO-lokaal, allen met voldoende ingebouwde kasten. Het geheel dient uitnodigend, open en transparant te zijn. Sas als inkomdeur, bijvoorbeeld een draaideur en warme luchtblazer. 16
GBS “De Vlinderdreef”
Het administratief centrum dient inbraakveilig te zijn. Het moet volledig afsluitbaar zijn van de centrale leraarskamer. 3.2.2.2. Centrale leraarskamer Bij de plafondwerken van juli/augustus ’11 werd de belichting in de kleuterspeelzaal al aangepast zodat deze ruimte kan worden gebruikt als leraarskamer/auditorium, de zaal dient een centrale ontmoetingsruimte te worden voor alle personeelsleden, bezoekers, ouders maar ook kinderen. De ligging is centraal gelegen tussen de bestaande lagere en de toekomstige kleuterschool en ligt vlak bij het nieuw administratief centrum en moet vanuit beide schooldelen vlot toegankelijk zijn. Tevens een groot schuifraam voorzien naar de kant van de nieuwe kleuterschool. In deze zaal dient een klein toogje te worden voorzien vlak bij het keukentje/kitchenette met frigo’s. In de zaal dient men tevens een projectiescherm, beamer, ophanging voor beamer, elektriciteit en vaste geluidsinstallatie te voorzien (100V luidsprekers zijn reeds ingewerkt in het plafond). De ruimte dient te worden uitgerust met een keukentje/kitchenette: aanrecht met dubbele gootsteen, microgolfoven, diepvriezer, voldoende kastruimte, frigo’s, huishoudelijke afwasmachine, een toogje naar de zaal.
3.2.3. Renovatie of nieuwbouw van de blokken A en B 3.2.3.1. Refter (ong. 150m²) Multifunctionele refter met afwaskeuken (vrije werkruimte van 40m²), een voorraadkamer (30m²) met koele berging. Een afwaskeuken en een toog met frigo’s en een afsluitbaar doorgeefluik (bijvoorbeeld met rolluik), ingebouwde frigo’s onder de doorgeeftoog. Projectiescherm + beamer + vaste geluidsinstallatie. De refter is voorzien van voldoende verlichting voor dagelijks gebruik + dimbare sfeerverlichting. Goede ventilatie in de refter. Voldoende afvoermogelijkheden voor kuiswater (liever goten dan klokken, zodat het wegtrekken van kuiswater gemakkelijk verloopt). De refter is volledig verduisterbaar. 3.2.3.2. Turnzaal (ong. 300m²) Multifunctionele turnzaal met vast podium, vaste toneelbelichting en geluid, nooduitgangen, multifunctionele vloer (bijvoorbeeld soepele vloerbekleding zoals in de kleuterschool) met vaste belijning voor een volleybal- en badmintonveld. Efficiënte maatregelen om de akoestiek in de zaal significant te verbeteren. Het podium in de turnzaal dient buiten de bestaande zaal te komen om geen turnruimte te verliezen. Dit kan worden geïntegreerd met een stooklokaal, een ruime backstage (met kleedruimte, decorruimte en een toilet). Aan de andere zijde van de turnzaal dient een technische ruimte te worden voorzien voor de bediening van licht en geluid van de vaste toneelbelichting en geluidinstallatie. Voldoende nooduitgangen voorzien om de bruikbare oppervlakte van de zaal te optimaliseren (zie brandnormen en aanbevelingen brandweer). Flexibele mogelijkheid om de refter en de turnzaal tot 1 grote zaal te maken om te vormen. De turnzaal is voorzien van voldoende verlichting voor dagelijks gebruik + dimbare sfeerverlichting. Goede ventilatie van de turnzaal, sanitaire ruimtes en kleedkamers. De turnzaal is volledig verduisterbaar. De turnzaal beschikt over een 8-tal veilige stopcontacten, verspreid over de zaal. Een 5-polige stekker met 32A dient te worden voorzien aan het podium. De turnzaal dient met een 10-tal sportramen en nieuwe klimtouwen te worden uitgerust. Putjes voorzien voor rekstokken, evenwichtsbalk en volleybalnet. 3.2.3.3. Berging en extra ruimtes - 1 bergruimte voor het oudercomité van 30m² 3. Programma van eisen
17
- 1 bergruimte voor de speelpleinwerking “De Suikerspin” van 30 m² - 1 bergruimte voor de onderhoudsmaterialen en producten - 1 ruimte van 10m² voor de organisatie van een uitleendienst voor speelgoed aan de kant van de speelplaats. Er dient een doorgeefluik met schuifraam op kinderhoogte te worden voorzien zodat speelgoed door het raam kan worden aangegeven. Voldoende rekjes voorzien in deze ruimte. - 2 kleedkamers met douche, ook bruikbaar als backstage, kapstokken en vaste bankjes voorzien aan de muren. Grote ‘lockers’ voorzien per klas om turnkledij in op te bergen (12 lagere klassen en 8 kleuterklassen) + enkele kleine lockers voor leerkrachten en bezoekers. - 2 toiletruimtes; 1 voor jongens/heren (3 toiletten, 2 urinoirs, 1 kleutertoilet) en 1 voor meisjes/dames (5 toiletten, 2 lavabo’s, 1 kleutertoilet), toegankelijk voor zowel de gebruikers van de refter als voor de gebruikers van de turnzaal, voldoende wastafels voorzien met hygiënische handdrogers met hoge droogsnelheid. - 1 bergruimte van 30m² voor sportmaterialen met grote toegangsdeur naar de turnzaal, uitgerust met 1 wand met inbouwkasten tot tegen het plafond, haken voor hoepels, netten en volleybalpalen, rekstokken, … . Eveneens een werktafel met stopcontact voorzien. - 1 bergruimte van 30m² voor de opslag van stoelen, tafels en andere grote materialen, centraal tussen refter en turnzaal 3.2.3.4. Zes Klassen - 6 klaslokalen van minimum 64m² uitgerust met goede verlichting, bordverlichting, noodverlichting, digitaal bord en sanitair meubel zoals reeds beschreven in 4.1.2 - extra toiletruimte aan de klaslokalen, met 2 toiletten, urinoirs, handwasmogelijkheden…
3.3. Buitenruimtes 3.3.1. Toegangswegen
Het aantal toegangen dient beperkt te worden tot 3 (genummerde sterren op het plan): 18
GBS “De Vlinderdreef”
Ingang 1 Centrale hoofdingang bij het administratief centrum met toegangscontrole en camerabewaking, eveneens doorgang voor hulpdiensten naar de volledige site, overdekte fietsenstalling voor ongeveer 200 fietsen bevindt zich vlak bij de hoofdingang. Een fietspad dat aansluiting geeft vanaf de oude spoorwegbedding tot aan de hoofdingang. Om beheer overzichtelijk te houden valt dit fietspad buiten de omheining van het schoolgebouw. Aan de hoofdingang wordt een overdekking voorzien zodat wachtende ouders kunnen schuilen bij regenweer. Ook een aantal zitbankjes kan het wachten aan de schoolpoort aangenamer maken. Om de nieuwe hoofdingang te bereiken dient een nieuwe straat te worden aangelegd. Deze straat beschikt over een ruime parkeerruimte voor leerkrachten en bezoekers en een uitgebreide exclusieve zone voor kiss & ride. Wij geven er de voorkeur aan dat dit een doodlopende straat wordt, eindigend op een rotonde om een vlotte en natuurlijke verkeersdoorstroming te realiseren. Op deze manier wordt het verkeer opgesplitst in 2 delen: kleuters vooral via de nieuwe weg en de hoofdingang, de lagere afdeling kan dan nog steeds gebruik maken van de ingang in de Drongendreef. Dit biedt een oplossing voor de Drongendreef en het zorgt ervoor dat de nieuwe straat niet onmiddellijk wordt overbelast. Op deze manier kan een natuurlijke, vlotte verkeersdoorstroming worden gerealiseerd. Deze rotonde kan daarenboven bijdragen tot de uitstraling van de school: kan hier geen gepast kunstwerk geplaatst worden? Ingang 2 Grote toegangspoort via de Drongendreef met overdekte stelplaats voor de schoolbus, via deze ingang is eveneens een doorgang voor hulpdiensten voorzien en een 2de ingang op piekmomenten voor de leerlingen van de lagere school zodat zij de school via de Drongendreef kunnen bereiken en zodat het verkeer aan de hoofdingang kan worden ontlast. Het hek is te bedienen vanuit het administratief centrum (met bovendien een automatisatie met tijdsklok), maar ook via een afstandsbediening vanuit de schoolbus en via een codeklavier langs weerszijden van het hek, alsook een noodbediening bij stroompanne. Ingang 3 Rechtstreekse toegang naar de turnzaal en de refter via de Drongendreef, zodat gebruikers van deze ruimtes ’s avonds het schoolplein niet hoeven te betreden, de ingang beschikt over een elektronische toegangscontrole.
3.3.2. Buitenruimtes 3.3.2.1. Nieuwe kleuterspeelplaats De nieuwe kleuterspeelplaats van minimum 800m² is een niet-noordgerichte speelplaats die aansluit op de grote overdekte speelhal en ook aansluit aan het grote schuifraam van de gemeenschappelijke leraarskamer in blok D. Er is een afzonderlijk fietsparcours voorzien vlak bij de berging voor fietsjes zoals beschreven in 4.1.1 bij bergruimte. “Dode hoeken”, dit zijn plaatsen waar toezicht moeilijk is, worden absoluut vermeden. Een nieuwe speeltuin (grasplein met speeltoestellen) met zeer grote zandbak (met bescherming tegen de zon) sluit aan bij de speelplaats. Ondergrond speelplaatsen: gladde ondergrond (vb. gepolijst beton, grootschalige effen tegels…) zodat vallen geen schaafwonden veroorzaakt. Het oudercomité voorziet een budget om speeltuigen in te plannen: hiervoor wordt een ruimte van ongeveer 100m² met zachte ondergrond voorzien. Het oudercomité dient hier ten gepaste tijde geraadpleegd te worden. Het zou een meerwaarde voor de gemeente betekenen dat de speeltuin toegankelijk is voor bezoekers buiten de schooluren terwijl hij afgesloten blijft tijdens de schooluren. 3. Programma van eisen
19
3.3.2.2. Speelplaatsen van de lagere school De volledige site dient te worden hertekend en de speelplaats vergroot door de toevoeging van de bestaande kleuterspeelplaats. Ook hier een gladde ondergrond voorzien. De ontwerper houdt zeker rekening met volgende aandachtspunten: - De fietsenstalling dient vlak bij de hoofdingang te liggen, evenwel binnen de omheining van de school om diefstal van fietsen te voorkomen (camerabewaking bij de fietsstalling). - De doorgang vanaf hoofdingang 1 naar ingang 2 dient open te blijven voor de hulpdiensten. - De bestaande afdaken zijn aan vervanging toe. Ter vervanging wordt voorzien in een grote luifel van ongeveer 200m² die afsluitbaar is via dekzeilen. - De speelplaats dient een gezellige plaats te zijn waar kinderen tal van mogelijkheden hebben: voetbal op een graspleintje (met kunstgras om slijtage tegen te gaan), zitbankjes voor de toeschouwers, basketbalterrein, een volleybalterrein, een terrein met zachte ondergrond voor een speeltoestel (het oudercomité voorziet budget voor de toestellen), een vrije ruimte, enkele rustige plekjes waar kinderen alternatieve rustige spellen kunnen spelen, een overdekt gedeelte van ongeveer 200m² (zoals beschreven in vorig puntje) en de arena. - De bestaande kleuterspeelplaats, de afdaken, een deel van het grasplein en de huidige speelplaats voor het lager worden geïntegreerd tot één doordacht geheel. - De containerklassen (blok E) blijven staan om de buitenschoolse kinderopvang te herbergen als afzonderlijk deel van de site. Het grasterrein voor dit gebouw dient tot net voorbij de zandbak grotendeels te worden behouden als speelterrein voor de opvang. - Een overdekt afvalhok dicht bij de straat (Drongendreef). 3.3.2.3. Verlichting Alle speelplaatsen en toegangswegen dienen te worden voorzien van gezellige, maar voldoende verlichting, centraal te bedienen vanuit het administratief centrum (met bewegingsdetector en tijdsklok). 3.3.2.4. Openluchttheater / arena Een gezellig amfitheater dient te worden geïntegreerd op de site, ofwel op de speelplaats (bijvoorbeeld op de huidige kleuterspeelplaats) maar ook de vrije ruimte tussen blok C en de oude spoorwegbedding kan hiervoor in aanmerking komen. Het openluchttheater wordt aangelegd in een U- of cirkelvorm. Het theater/arena omvat een klein podium van 4m x 6m. De arena biedt plaats aan ongeveer 250 kinderen. Het beschikt over verlichting en elektriciteit.
3.3.2.5. Groen In het plan dient voldoende groen te worden voorzien, het biedt tevens de nodige schaduw. We wensen na het ontwerp van de gebouwen overleg over de aanleg van beplanting.
3.4. Algemene aandachtspunten 3.4.1. Uitstraling De school is er in de eerste plaats voor de kinderen: er gaat dus bijzonder veel aandacht naar de belevingswereld van het kind. Dit uit zich in de eerste plaats in een praktische aandacht voor alle schikkingen en uitrustingen die aangepast zijn aan de leefwereld van kinderen. Daarbij mag de grote verbeel20
GBS “De Vlinderdreef”
dingskracht van kinderen niet uit het oog verloren worden. Zij hebben het vermogen om lokalen en ruimtes een heel eigen betekenis te geven. Het “kindvriendelijke” karakter gaat voorbij de anekdotiek. In de geschiedenis van de architectuur, en vooral sinds het begin van de twintigste eeuw, zien we een bijzonder grote aandacht voor schoolgebouwen. Er zijn ettelijke traktaten en boeken over geschreven, en we beschikken over een hele resem van uitdagende voorbeelden die uitgebreid gedocumenteerd zijn in boeken en tijdschriften. We vermelden slechts het schooltje van Terragni in Como, de Montesori-school van Aldo VanEyck in Delft, of nog de open scholen van Hertzberger in Amsterdam…
3.4.2. “Brede School” De school moet buiten de schooluren opengesteld kunnen worden voor externe gebruikers: - buitenschoolse opvang “Alles Kids”: refter, turnzaal, speelzaal kleuters, speelplaats - speelpleinwerking “De Suikerspin”: refter, turnzaal, speelzaal kleuters, speelplaats, enkele klassen - kinderatelier “De Speelvogels”: refter en turnzaal - sportkampen van de gemeentelijke sportdienst: turnzaal - vergaderlokalen voor diverse gemeentelijke diensten (jeugdraad, feestcomité, …): refter, leraarszaal - allerlei verenigingen: refter en turnzaal - speelpleinwerking, de opvang, het kinderatelier: het amfitheater - de speeltuin is bruikbaar zowel binnen de schooluren als daarbuiten De klaslokalen blijven exclusief voor de klasgroep en hun leerkracht voorbehouden.
3.4.3. Duurzaamheid en ecologie De ontwerper zal in de eerste plaats aandacht hebben voor een weloverwogen keuze van de materialen. Hierbij worden alle aspecten van het materiaal in rekening gebracht gedurende de hele levenscyclus ervan: de ontginning van grondstoffen, de productie, het ter plaatse brengen, de verwerking, de kwaliteit in gebruik, het onderhoud en tot slot, de verwijdering en afvalverwerking wanneer het materiaal versleten is. Uitbreiding en verbouwing moeten duurzaam zijn maar ook flexibel zodat ze toekomstige mogelijkheden kunnen opnemen. Er moet ook aandacht zijn voor ecologie (regenwaterrecuperatie, isolatie, zonnewering) en voor toegankelijkheid voor anders valide mensen. Om de exploitatiekosten te beperken dient ook voldoende aandacht te worden besteed aan een onderhoudsarm en een energievriendelijk concept.
3.4.4. Verwarming, ventilatie warmwaterproductie en zonwering De problematiek van verwarming, ventilatie, warmwaterproductie en zonwering dient samenhangend bestudeerd worden. Mogelijke oplossingen dienen geëvalueerd op hun haalbaarheid, doeltreffendheid, werkbaarheid, installatie- en verbruikskost. Ze zullen het voorwerp uitmaken van grondige gesprekken met de gebruikers en de directie. Bijzondere aandacht gaat naar: - comfort van vloeren: enerzijds voldoende warme vloeren omdat kinderen veel op de grond spelen (vloerverwarming?) maar anderzijds voldoende beperking van de vloertemperatuur om vermoeide benen te voorkomen; - mogelijke snelle bijverwarming in winter en tussenseizoen; - de leerkracht moet de temperatuur per klas manueel kunnen instellen; - ventilatie in alle klassen en sanitaire ruimtes; meer dan de EPB vereisten dient ook aandacht te gaan naar beperking van energieverbruik, gebruiksgemak, onderhoudskosten… - er komt best zon binnen in de klassen, maar er dient aandacht te gaan naar het verhinderen van mogelijke hinder: oververhitting, verduistering, verblinding… De keuze van het type zonwering (zonwerende beglazing, elektrisch bediende buitenscreens, luifels… dient samenhangend bestudeerd te worden. Ook de toegankelijkheid tot de buitenterrassen dient meegenomen te worden.
3.4.5. Veiligheid en toegankelijkheid - Uiteraard wordt aan alle wettelijke verplichtingen voldaan (rook- en gasdetectie, compartimentering, branddeuren, noodverlichting, nooduitgangen, pictogrammen, haspels,… ). We verwijzen in dit ver3. Programma van eisen
21
-
-
-
band naar het huidige brandweerverslag. De nieuwe plannen zullen ook het voorwerp uitmaken van gesprekken met brandweer, preventieadviseurs, veiligheidscoördinatoren… Alle vereisten dienen echter kritisch bekeken in functie van hun werkbaarheid: we denken onder meer aan de zeer hinderlijke zelfsluitende deuren bij brand, die meestal leiden tot onveilig gedrag (spie onder de deur waardoor ze in geval van nood niet werken!)… Het schoolteam suggereert het gebruik van kleuren om de kinderen wegwijs te maken in het gebouw: bv. specifieke kleur voor klassen, personeelsruimtes, dienstruimtes, technische ruimtes… Kleuren kunnen ook ingezet worden als middel om de toegankelijkheid te verhogen. De opdrachtgever vraagt een meer dan gewone aandacht voor het toegankelijkheidsvraagstuk. We verwachten dat de ontwerper kritisch, creatief en proactieve de desbetreffende verordening implementeert. Een kwestie die bijzondere aandacht vraagt in heel de school is de akoestische kwaliteit. Als bijlage voegen we en artikel dat de bijzondere akoestische problemen in kaart brengt van het kleuteronderwijs. Het gaat hier zowel om de isolatie van de lokalen onderling als om de akoestische kwaliteit (beperking van de nagalm…) van de lokalen zelf. De ontwerper dient een plan uit te werken voor de (ont)sluiting van de hele school. Hij brengt de verschillende systemen in kaart: traditionele veiligheidscilinders, diverse soorten programmeerbare elektronische cilinders, badge-lezers, systemen met dongel… Hij onderzoekt de pro en contra’s van ieder systeem: kostprijs bij plaatsing, beheer, kostprijs van bijkomende bestellingen, onderhoudscontract… In gesprekken met de opdrachtgever wordt de hiërarchie van de ontsluiting in kaart gebracht: wie mag wanneer waar binnen? De ontwerper overlegt ook met de brandweer over een gegarandeerde toegang van de nooddiensten: overhandigen van een hoofdsleutel, plaatsen van sleutelkokers die alleen door de nooddiensten kunnen bediend worden… Aan de centrale ingang wordt elektronische toegangscontrole voorzien met beveiligingscamera en inbraakbeveiliging
3.4.6. Onderhoud Per verdieping, per gang en dit in alle gebouwen wensen we een lokaaltje (met slot) voor de opslag van onderhoudsproducten en onderhoudsmaterialen met warm en koud water en een uitgietbak. Bijlage - brandweerverslag - Artikels: “Kleuters bezorgen hun juffen gehoorproblemen” en “Kleuters maken evenveel lawaai als straaljager” - kadasterplan
22
GBS “De Vlinderdreef”