PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING
HAVO 4 cursus 2015/2016
GERRIT VAN DER VEEN COLLEGE
INLEIDING Beste leerlingen, Dit boekje is het eerste deel van jullie programma van toetsing en afsluiting (PTA). Je zit nu in de Tweede Fase en dat betekent dat je vanaf klas 4 havo bezig bent met je examen. Dat examen bestaat uit een schoolexamen en een centraal examen. Het centraal examen vindt plaats aan het einde van klas 5 havo. Voor een aantal vakken doe je zowel een schoolexamen als een centraal examen, voor een aantal vakken doe je alleen een schoolexamen. HET SCHOOLEXAMEN Het schoolexamen bestaat uit toetsen, praktische opdrachten, handelingsdelen en een profielwerkstuk. Het profielwerkstuk moet je in 5 havo afgemaakt hebben. Voor toetsen en praktische opdrachten krijg je een cijfer in je examendossier, voor de handelingsdelen krijg je een beoordeling “voldoende” of “goed”. Niet alle vakken hebben dezelfde soort eisen: sommige vakken kennen geen praktische opdrachten, maar wel een aantal handelingsdelen. Voor culturele en kunstzinnige vorming (ckv) en lichamelijke opvoeding (lo) krijg je geen cijfer, maar een beoordeling. Tijdens het vierde leerjaar zijn er toetsen, praktische opdrachten en handelingsdelen die meetellen voor het schoolexamen. Deze cijfers en beoordelingen neem je mee naar klas 5. Een aantal vakken wordt in klas 4 afgesloten: de vakken ckv en maatschappijleer. HET PTA In dit boekje staan de eisen, die elk vak aan het schoolexamen stelt, beschreven. Voor de vakken is aangegeven welke toetsen, praktische opdrachten en handelingsdelen worden afgenomen. Ook de weging van de praktische opdrachten en toetsen is vermeld. Verder is aangegeven in welke periode een onderdeel wordt afgenomen. Daarnaast kun je ook nog een overzicht per periode vinden. De behaalde resultaten worden vermeld op je dossierkaart. De gemaakte toetsen en praktische opdrachten worden op school bewaard tot na je examen. Je bent zelf verantwoordelijk voor het kunstdossier. Het spreekt vanzelf dat je het kunstdossier zorgvuldig moet bewaren tot het einde van je schoolloopbaan. HERKANSINGEN In 4 havo is er in periode 3 een toetsperiode voor de meeste vakken en in 5 havo is er zowel in periode 1, 2 als 3 een toetsperiode voor de meeste vakken. In 4 havo heb je recht op één herkansing in periode 3. In 5 havo heb je recht op één herkansing per periode, dus 3 in totaal. Zie voor de regeling ook het examenreglement art. 7 en 8. Als je door ziekte een dossiertoets mist, kun je deze toets op de herkansingsdag inhalen, maar deze toets kan niet meer worden herkanst! Voor een praktische opdracht is geen herkansing. Wanneer een praktische opdracht niet op tijd wordt ingeleverd, krijg je de mogelijkheid dit onderdeel binnen een week in orde te maken, maar het kan je wel een herkansing kosten! Zorg er dus voor dat je op deze manier niet je herkansingen verspeelt. De mondelinge dossiertoetsen bij Nederlands en de moderne vreemde talen mogen niet herkanst worden. HEREXAMEN MAATSCHAPPIJLEER Voor het vak maatschappijleer dat je aan het einde van het vierde leerjaar afsluit, mag je (als je als eindcijfer een 5 of lager dreigt te halen) een herexamen aanvragen. Dit herexamen wordt nog vóór de zomervakantie afgenomen en beoordeeld en daarmee ligt het eindcijfer vast.
COMBINATIECIJFER De afgeronde cijfers voor het vak maatschappijleer en het cijfer voor het profielwerkstuk worden gecombineerd tot het combinatiecijfer en dit cijfer telt mee voor de slaag-/zakregeling. De onderdelen van het combinatiecijfer mogen niet lager dan een 4 zijn. DE REKENTOETS Sinds het schooljaar 2013-2014 is iedere havo- en vwo-examenleerling verplicht deel te nemen aan de rekentoets. Het eerste afnamemoment is in 4 havo. In het examenjaar zijn er nog drie mogelijkheden om de rekentoets te maken. Het behaalde cijfer telt mee in de slaag-/zakregeling. DE DOSSIERKAART Bij je overgang van 4 havo naar 5 havo ontvang je een kopie van je dossierkaart, een kaart waarop alle behaalde cijfers voor de dossiertoetsen en praktische opdrachten vermeld staan. Deze kaart moet je tekenen voor akkoord. Let op: het cijfer van een toets voor het schoolexamen kan verschillen van een rapportcijfer. Bij een rapportcijfer worden ook voortgangstoetsen en oefenopdrachten meegerekend; bij het schoolexamen niet. In 5 havo mag je deelnemen aan het centraal examen wanneer je examendossier compleet is. Dat houdt in dat je alle toetsen en praktische opdrachten van de afgelopen twee jaar moet hebben gemaakt. Ook moet je alle handelingsdelen “voldoende” of “goed” hebben gemaakt. Dat laatste geldt ook voor de vakken ckv en lo. HET SCHOOLEXAMENREGLEMENT Naast dit boekje ontvang je een schoolexamenreglement. Daarin staat vermeld op welke manier de school het schoolexamen heeft geregeld, wat je moet doen bij ziekte en absenties en hoe de herkansingen en het herexamen zijn geregeld. De regels voor het centraal examen kun je op de website vinden.
Mocht je vragen hebben over het PTA, dan kun je contact opnemen met je mentor of met de teamleider bovenbouw, mevr. drs. H. de Gier.
Mevr. drs. E. Veenemans, rector van het Gerrit van der Veen College Amsterdam, september 2015
De indeling cursusjaar 2015 – 2016
HAVO 4
Periode 1
maandag 17 augustus t/m vrijdag 30 oktober Dossiertoets maatschappijleer: dinsdag 27 oktober, 2e en 3e uur Herkansen/inhalen: donderdag 26 november, 2e en 3e uur
Periode 2
maandag 2 november t/m/ vrijdag 15 januari Dossiertoets maatschappijleer: woensdag 6 januari, 2e en 3e uur Herkansen/inhalen: maandag 8 februari, 2e en 3e uur
Periode 3
maandag 18 januari t/m vrijdag 18 maart TOETSPERIODE : dinsdag 8 maart t/m dinsdag 15 maart, inclusief toets maatschappijleer en rekenen Inhalen toets maatschappijleer: donderdag 21 april, 2e en 3e uur
Periode 4
maandag 21 maart t/m vrijdag 15 juli Dossiertoets maatschappijleer : maandag 27 juni Inhalen toets maatschappijleer: dinsdag 5 juli, 2e en 3e uur SE-cijfer maatschappijleer onvoldoende: herexamen maandag 11 juli, 2e en 3e uur
Examendossier vak: Nederlands Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen: Periode Toets
Stofomschrijving
Weging
Vorm*
Herkansbaar
Toets motivatiebrief Duur: 85 minuten**
10%
S
Ja
1 2 3
Motivatiebrief
Praktische opdrachten:
Periode
Stofomschrijving
Inleverdatum
Weging
Vorm*
Herkansbaar
Literatuur***: boek – film vergelijking Je maakt dit werkstuk in tweetallen
Donderdag 29 januari 2016
15%
PO
Nee
1 2.
3. 4.
* ** ***
Vorm: S = schriftelijk/ PO = praktische opdracht Er is geen tijdverlenging. Leerlingen die recht hebben op tijdverlenging kunnen op een laptop werken. Het niet op tijd inleveren van de PO literair werkstuk levert het cijfer 1,0 op.
Examendossier vak: Aardrijkskunde Klas: 4 havo Cursusjaar: 2015-2016 a. Toetsen: Periode
Toets
Weging
Stofomschrijving
SE
20%
Systeem Aarde (Hoofdstuk 3): Klimaat en landschapszones Systeem Aarde (Hoofdstuk 4): Natuurgeweld in de VS
1 2 3 4
b. Praktische Opdrachten: Periode + inleverdatum
Opdracht
Weging
Een droomexcursie voor aardrijkskunde
20%
1 2 3 4
Examendossier vak: Geschiedenis Klas: 4 havo Cursusjaar: 2015 – 2016 Periode 1
Toets
Tijdsduur
Weging
Stofomschrijving .
2 Praktische Opdracht
20 %
-
Onderwerp naar keuze Tijdvakoverstijgend
Docent dient zowel onderwerp als hoofdvraag en deelvragen goed te keuren
3 Dossiertoets 1 Duur 85 minuten
20 %
-
Feniks : H 1 tot en met H 7
-
Historische Context 1
Aanvullende informatie: A ) Onderdeel Domein D: Geschiedenis van de rechtsstaat en van de parlementaire democratie is een verplicht onderdeel en dient in Havo 4 te worden afgerond. De leerling kan: - verband leggen tussen het ontstaan van vrijheidsrechten en politieke rechten in bepaalde historische tijdvakken en kenmerkende aspecten van die tijdvakken; - belangrijke denkers noemen en hun opvattingen over de relatie tussen staat en onderdanen; - uitleggen onder invloed van welke factoren de rechtsstaat zich in Nederland heeft ontwikkeld en welke actoren erbij betrokken waren; - uitleggen onder invloed van welke factoren de parlementaire democratie zich in Nederland heeft ontwikkeld sinds 1795; - de ontstaansgeschiedenis van de belangrijkste politieke stromingen en partijen weergeven sinds 1848.
B ) Te gebruiken methode: Feniks overzicht van de geschiedenis. Geschiedenis voor de bovenbouw Havo.
Examendossier vak: Economie Klas: 4 havo Cursusjaar 2015-2016
Toetsen Periode
Soort toets + tijdsduur
Weging
Stofomschrijving
Schriftelijke toets 85 minuten
20%
Economie in Context H 1 t/m 5
1 2 3
Inkomens, Renteberekeningen, Verzekeringen, Huizenmarkt 4
Praktische Opdrachten Periode 1
Inleverweek Week 44
Weging 20%
Opdracht Schriftelijke opdracht (werkstuk maken) Keuze uit vier economische onderwerpen.
2 3 4
Handelingsdelen Periode 1 2 3 4
Inleverweek
Opdracht
Examendossier vak: Wiskunde A Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen Periode 1 2 3
Soort toets + tijdsduur
Weging
Stofomschrijving
Schriftelijke toets Duurt 85 minuten
15%
Methode: Getal & Ruimte 11 editie Wiskunde havo A deel 1 & deel 2 H2: Verwerken van data H6: Statistiek en beslissingen *Deze dossiertoets is herkansbaar
e
4
Praktische Opdrachten Periode 1
Inleverweek
Weging
Opdracht
Wordt nader bepaald.
10%
PO H8 (Statistiek met computer) waarbij de kennis van H2 (Verwerken van data) en H6 (Statistiek en beslissingen) kan worden toegepast. *Deze praktische opdracht is niet herkansbaar
2 3 4
Tijdsduur: aantal minuten **)
Stofomschrijving: welke hoofdstukken, onderwerpen en de naam van de methode
Examendossier vak: Wiskunde B Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen Periode
Soort toets + tijdsduur
Weging
Stofomschrijving
Schriftelijke toets Duurt 85 minuten
15%
Methode: Getal & Ruimte 11 editie Wiskunde havo B deel 1 & deel 2 H3: Hoeken en afstanden H7: Lijnen en cirkels *Deze dossiertoets is herkansbaar
1 2 3
e
4
Praktische Opdrachten Periode
Inleverweek
Weging
Opdracht
Wordt nader bepaald.
10%
PO waarbij de kennis van H5 (Machten, exponenten en logaritmen) en H8 (Goniometrie) kan worden toegepast *Deze praktische opdracht is niet herkansbaar
1 2 3 4
Examendossier vak: Rekenen Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen: Periode
Soort toets + tijdsduur
Weging
Stofomschrijving
De toets wordt gemaakt op de computer.
**
Rekenexamen 3F
1 2 3 4 30 mei t/m 10 juni 2016
Duur 120 minuten* Rekenmachine is op de computer aanwezig. Pen nodig voor schrijven op kladpapier (kladpapier wordt verstekt).
Samenstelling 45 opgaven Waarvan een aantal zonder rekenmachine en een aantal met rekenmachine. 15 contextloze opgaven 30 contextopgaven Domeinen Getallen 30% Verhouding (procenten) Meten en meetkunde 20% Verbanden 20%
30%
* Sommige leerlingen met dyslexie of dyscalculie hebben tijdverlenging van 30 minuten. **Het cijfer telt mee voor het slagen. De norm wordt later vastgesteld. De verwachting is dat je een 6,0 moet halen om te slagen voor de rekentoets. Indien je de rekentoets niet haalt dan moet je in het examenjaar verplicht rekenlessen volgen.
Examendossier vak: Natuurkunde Klas: 4 havo Cursusjaar: 2015-2016 Methode: Stevin natuurkunde bovenbouw Havo deel 1 van Biezeveld en Mathot.
Toetsen:
Periode 3
Soort toets en toetsduur Schriftelijk 100 minuten
Weging
Stofomschrijving
20%
Eenparige beweging, versnelde beweging, kracht, Wetten van Newton, scalars, vectoren, krachten in evenwicht. Hoofdstukken 1 t/m 4 uit Stevin Havo Deel 1.
Examendossier vak: Scheikunde Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen Periode 1
Soort toets + tijdsduur *)
Weging
Schriftelijk 120 minuten
20 %
Stofomschrijving **)
2 3
Chemie: Hoofdstuk 1 t/m 5
4 N.B. toegestane hulpmiddelen: Binas +gewone rekenmachine (géén GR)
Praktische Opdrachten Periode 1
Inleverweek
Weging
Opdracht
In de les in mei/juni
5%
Onderwerp volgt later
2 3 4
Handelingsdelen Periode 1
Inleverweek
Opdracht
2 3 4
*)
Soort toets: schriftelijk of mondeling Tijdsduur: aantal minuten
**)
Stofomschrijving: welke hoofdstukken, onderwerpen en de naam van de methode
Examendossier vak: Biologie Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen Periode Soort toets + tijdsduur 1 2 Schriftelijk 85 3 min.
Weging Stofomschrijving
20%
Th5:ord en evolutie; th1:B5+6 onderzoek;th2:B6t/m8 membraantransport; th3: B4 hormonen; th4 B4+5 kruisingen
4
Praktische Opdrachten Periode 1 2 3 4
Inleverweek
Weging
Opdracht
23
10%
ethologie
Handelingsdelen Periode 1 2 3 4
Inleverweek
Opdracht
Examendossier vak: Kunst Beeldend Klas: 4 havo Cursusjaar 2015– 2016
Toetsen Periode
Soort toets + tijdsduur *)
Weging
1
Stofomschrijving **) **)
2 3 4
Praktische Opdrachten Periode 1
Inleverweek
Weging
Opdracht
2
1 uiterlijk 5 januari
20%
2 dimensionaal werkstuk(vlakke werkvorm)
23 uiterlijk 23 juni
20%
3 dimensionaal beeld(ruimtelijke werkvorm)
3 4
Handelingsdelen Periode 1
Inleverweek
Opdracht
2 3 4
*)
Soort toets: schriftelijk of mondeling Tijdsduur: aantal minuten
**)
Stofomschrijving: welke hoofdstukken, onderwerpen en de naam van de methode
Examendossier vak: Kunst Drama Klas: 4 havo Cursusjaar 2015 – 2016
Toetsen Periode
Soort toets + tijdsduur
1
*)
Weging
Stofomschrijving **)
2 3 4
10%
Je levert je map in voor theorie theater achter de schermen; hierin zitten alle schrijfopdrachten die je hebt gemaakt gedurende het jaar, en een aantal andere korte opdrachten. Samen worden deze – als portfolio – beoordeeld als dossiertoets. niet herkansbaar
Praktische Opdrachten Periode
Inleverweek
Weging
Opdracht
30%
Je maakt een eigen scene die je opvoert binnen school. in principe niet herkansbaar
1 2 3 4
Handelingsdelen Periode
Inleverweek
1
Opdracht Per periode lever je 1 bewijsstuk in van een voorstelling die je bezocht hebt.
2 3 4
*)
Aan het eind van het jaar heb je dan 4 handelingsdelen/ bewijsstukken in je map gedaan.
Soort toets: schriftelijk of mondeling Tijdsduur: aantal minuten
**)
Stofomschrijving: welke hoofdstukken, onderwerpen en de naam van de methode
Examendossier vak: Kunst Muziek Klas: 4 havo Cursusjaar: 2015-2016
a. Toetsen: Periode 1
2
Toets /
Weging
Muziek theorie hoofdstuk 1 t/m 8
Telt voor overgang rapport periode 1
Muziektheorie hoofdstuk. 1 t/m 8
Ritme blz 1 t/m 16
Ritme blz 1 t/m 16
60 min.
( methode boek)
Muziek theorie 2 en Instrumentenleer 60 min.
3
Stofomschrijving
Muziekgeschiedenis en Vormleer
20%
Theorie 2 en Instrumentenleer
Telt ook als overgangscijfer periode 2
(Website digischool)
20 %
Muziekgeschiedenis en Vormleer
Telt ook als overgangscijfer periode 3
60 min.
(Website digischool)
4
b. Praktische Opdrachten: Periode Opdracht
Weging
1
Muziekpresentatie MSA
Telt als cijfer periode 1
2
Muziekpresentatie MSA
Telt als cijfer periode 2
3
Muziekpresentatie MSA
10% telt ook als cijfer periode 3
4
Muziekpresentatie MSA
Telt als cijfer periode 4
c. Theoretische opdrachten: Periode
Opdracht
1 2
Power point presentatie muziek instrument
3
Power point presentatie en werkstuk componist klassieke muziek
4
Power point en presentatie pop muziek geschiedenis
Examendossier vak: Maatschappijleer Klas: 4 havo Cursusjaar: 2015-2016
a. Toetsen: Periode
Toets
Weging
Stofomschrijving
1
DT Inleiding & Rechtsstaat
20%
Thema’s deel 1/2
2
DT Politieke besluitvorming
20%
Thema’s deel 3
3
DT Pluriforme samenleving
20%
Thema’s deel 4
4
DT Verzorgingsstaat
20%
Thema’s deel 5
b. Praktische Opdrachten: Periode + inleverdatum
Opdracht
Weging
3
CultiDoc documentaire
20%
Waarvan: Kijkverslag documentaire Werkplan Eindproduct
handelingsdeel 6% 14%
Examendossier vak: CKV Klas: 4 havo Cursusjaar 2015– 2016 a. Toetsen geen
b. Praktische Opdrachten geen
c.
Handelingsdeel
Periode/inleverdatum
Opdrachten
Studielast
Periode 1
Diverse oriënterende opdrachten voor.
20 lesuren contacttijd
Opdrachten bij Architectuur en Literatuur.
(twee wekelijkse lesuren)
Bezoek aan minimaal 1 culturele activiteiten in groepsverband.
15 uur zelfwerktijd.
Opdrachten bij Beeldende kunst en Theater.
20 lesuren contacttijd
Bezoek aan minimaal 2 culturele activiteiten in groepsverband.
(twee wekelijkse lesuren)
Periode 2
15 uur zelfwerktijd. Periode 3
Opdrachten bij Nieuwe media e Muziek.
20 lesuren contacttijd
Bezoek aan minimaal 2 culturele activiteiten in groepsverband.
(twee wekelijkse lesuren) 15 uur zelfwerktijd.
Periode 4
Opdrachten bij Erfgoed en Design.
20 lesuren contacttijd
Bezoek aan minimaal 1 culturele activiteiten in groepsverband.
(twee wekelijkse lesuren) 15 uur zelfwerktijd.
Schrijven eindevaluatie. Afsluitend gesprek.
Examendossier vak: LOB (Loopbaanoriëntatie en –begeleiding) Leerjaar: 4 havo Cursusjaar 2015– 2016 a. verplicht Maand
4 HAVO
Inleverdatum
Sept – okt 2015
1. Voorlichting LOB
Nov 2015
2. Voorlichtingsavonden hoger onderwijs
Feb 2016
3. Kennismakingsdag hbo INHOLLAND
Maand
5 HAVO
Sept – okt 2015
1. Voorlichting LOB
Nov 2015
2. Voorlichting aanmelden hoger onderwijs
Mrt 2016
3. Eindverslag
Mrt 2016
4. Eindgesprek (= facultatief)
Inleverdatum
Verslag inleveren uiterlijk vrijdag 11 maart 2016 bij de decaan
N.B. Heb je de Voorlichtingsavonden hoger onderwijs gemist? Dan doe je een vervangende opdracht (b. keuze) in overleg met de decaan! b. keuze e
e
Uit de onderstaande activiteiten dient de leerling in het 4 en 5 leerjaar tenminste twee keuzeopdrachten te doen. Zie Informatieboekje LOB HAVO hoofdstuk 6: http://www.gerritvdveen.nl/leerlingen/begeleiding/lob-tweede-fase.html
Activiteit
Inleverdatum
Interessetest
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Studiekeuzetest
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Open Dagen
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Meeloopdagen of Proefstuderen
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Snuffelstage
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Internetsites
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Een eigen LOB-activiteit
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
Buitenland
Verslag inleveren binnen twee weken bij de decaan.
LOB staat op de dossierkaart. Dit betekent dat je het LOB-programma met een voldoende moet afsluiten. Indien je een verplichte activiteit om wat voor reden dan ook hebt gemist, zul je een vervangende opdracht LOB hiervoor moeten doen. Dit doe je in overleg met de decaan. Zittenblijvers zijn niet vrijgesteld van het LOB-programma. In onderling overleg met de decaan wordt het programma voor dit schooljaar vastgesteld. Heb je geen voldoende voor LOB, dan kun je geen eindexamen doen!
Examendossier vak: Lichamelijke opvoeding Leerjaar: 4 havo Cursusjaar 2015– 2016
Periode/inleverdatum
Handelingsdeel
1 WEEK: 34 t/m 44 Week 43: herfstvakantie
-coopertest -hockey -softbal -fitness -basketbal -badminton -shuttlerun test -kickboxen -volleybal -spinning -bodywork -bewegen en regelen -sportdag
2 WEEK: 45 t/m 03 Week 52 + 53: kerstvakantie
3 WEEK: 04 t/m 13 Week 9: voorjaarsvakantie 4 WEEK: 14 t/m 27 Week 17 +18: Meivakantie
Studielast
LESTIJD=STUDIELAST
LESTIJD=STUDIELAST
LESTIJD=STUDIELAST
LESTIJD=STUDIELAST
TOELICHTING BIJ P.T.A. – L.0. (LICHAMELIJKE OPVOEDING). Beoordeling en afsluiting. Beoordeling van vorderingen vindt tijdens de lessen plaats. Afsluitende toetsen vinden (indien noodzakelijk) in de reguliere lessen plaats. Wat er getoetst wordt staat in het P.T.A.. De beoordeling van de afsluitende toetsen (handelingsdelen) moet voldoende of goed zijn . Het resultaat wordt aangegeven op een afvinkschema, welke in het bezit is van de docent. Is de toets niet voldoende, dan dient deze opnieuw te worden afgelegd of ingehaald. Het afvinkschema is onderdeel van het examendossier. Voor een voldoende beoordeling per periode is nodig: 1. Beoordelingen van de handelingsdelen die voldoende of goed zijn 2. Voldoende aanwezigheid waarbij ZINVOL en ACTIEF wordt meegedaan. Meedoen kan ook betekenen optreden als scheidsrechter, coach, observator etc (bijv. indien geblesseerd). Als een leerling door ziekte of blessure meerdere lessen moet missen en niet aan zijn/haar studielastpunten kan komen, kan er dispensatie verleend worden en moet er in samenspraak met de docent een vervangende opdracht gemaakt worden. Deze dispensatie wordt alleen toegekend als de blessure van langere aard is en dit is afgedekt met een brief ondertekend door dokter en/of fysiotherapeut (en ouders). Hierin moet vermeld staan de aard van de blessure, de ernst en hoelang het herstel gaat duren. Deze brief wordt bewaard in het examendossier en dient ter verantwoording van de verleende dispensatie. Aanwezigheid gekoppeld aan ZINVOL en ACTIEF meedoen wordt gewaardeerd met 1 studielastpunt per les. In het gehele cursusjaar mogen er slechts 3 lessen (studielastpunten) gemist worden met een gegronde reden. Bovendien mogen er geen 2 absenties in 1 periode plaatsvinden. Meer absentie betekent dat er zo spoedig mogelijk een les moet worden ingehaald. Het is de verantwoordelijkheid van de leerling om direct een inhaalafspraak te maken. Bij laat komen of niet zinvol en actief meedoen aan de les kan de docent besluiten een half of geen studiepunt toe te kennen. Als de leerling alle lessen en geplande activiteiten in een periode aanwezig was en zinvol en actief heeft meegedaan krijgt hij/zij een bonuspunt. Bonuspunten kunnen in de volgende periode ingezet worden voor een les met geoorloofde afwezigheid. Alleen een les die niet is ingevuld met een handelingsdeel mag hiervoor gebruikt worden. De docent geeft aan welke lessen hier voor in aanmerking komen. Heeft een leerling niet voldoende lessen (activiteiten) meegedaan of is het afvinkschema niet in orde, dan kan hij/zij niet zonder vervangende opdracht bevorderd worden c.q. aan het centraal schriftelijk examen deelnemen.