10-10-2014
Programma 09.00
Ontvangst
09.30
Opening
09.35
Emissiebeleid
09.50
Regelgeving en consequenties
10.15
Emissiemetingen onder scope 6
10.35
Rijkswaterstaat – Infomil Piet Kruithof, Ministerie I&M Wim Burgers, Rijkswaterstaat - Infomil Marius ten Ham, SCIOS
Koffie Mogelijke maatregelen bij ketels
11.00 Rob v/d Pol, 70 mg.nl Marcel van Kuilenburg, 70 mg.nl 11.30
Subsidieregelingen
11.45
Vragen
Piet Kruithof, Ministerie I&M
Stookinstallaties 2017 ‘70mg-bijeenkomsten’
Maandag 8 september Lelystad Dinsdag 9 september Den Haag Woensdag 10 september Den Bosch Donderdag 11 september Utrecht Donderdag 9 oktober Den Bosch
1
10-10-2014
Stookinstallaties 2017 ‘70 mg – bijeenkomsten’ Toelichting op het emissiebeleid Piet Kruithof Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Beleid Luchtkwaliteit = gezondheid en natuur -
Nederland dichtbevolkt; Luchtkwaliteit voor NOx voldoet niet;
Stookinstallaties: - NOx - SO2 - Stof
2
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
1
10-10-2014
3
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Beleid
4
2
10-10-2014
Beleid -
Middelgrote stookinstallaties vaak lage emissiepunten;
-
Middelgrote stookinstallaties = ca 25% NOx-uitstoot van stationaire bronnen = ca 8% nationale NOx-uitstoot;
-
Uitgangspunt: beste beschikbare technieken
-
Kosteneffectiviteit
-
Lokale milieukwaliteit
5
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Beleid Koplopers - stimuleren Peloton – regelgeving Achterblijvers - handhaven
6
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
3
10-10-2014
Beleid Achterblijvers – handhaven – Bevoegd gezag – Bestuursrechtelijk – Strafrechtelijk
7
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Beleid Peloton – regelgeving
8
4
10-10-2014
Beleid Koplopers - stimuleren • Fiscaal • VAMILregeling • Milieu-investeringsaftrek (MIA)
9
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
10
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
5
70 mg bijeenkomsten september 2014
Stookinstallaties 2017 ‘70mg-bijeenkomsten’ Regelgeving en consequenties Wim Burgers Rijkswaterstaat - InfoMil
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5.
Regelgeving stookinstallaties Consequenties ketels Consequenties gasmotoren Consequenties voor noodvoorzieningen Samenvatting
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
2
-1-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Regelgeving stookinstallaties (1) Vijf smaken voor emissie-eisen 1. Activiteitenbesluit hoofdstuk 5.2 Afval(mee)verbrandingsinstallaties
2. Activiteitenbesluit hoofdstuk 5.1 Nieuwe grote stookinstallaties (≥50 MWth)
3. Bees A Bestaande grote stookinstallaties (≥50 MWth)
4. Activiteitenbesluit hoofdstuk 3.2 (evt. maatwerk) Middelgrote stookinstallaties gestookt op standaard brandstoffen
5. Vergunning Overige stookinstallaties Stookinstallaties in IPPC-installatie
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
3
Regelgeving stookinstallaties (2)
Rijkswaterstaat - InfoMil 4
-2-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Regelgeving stookinstallaties (3) Scope presentatie Nieuwe eisen voor bestaande middelgrote stookinstallaties vanaf 2017 In gebruik voor 1-4-2010 Ketels vanaf 1 MWn, alle gasturbines en motoren 2019 voor offshore en Gestookt op standaard brandstoffen tuinders met extern CO2 Dus niet voor Ketels <1MWn, fornuizen, ovens, drogers en thermische olie ketels Andere brandstoffen
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
5
Consequenties (1a) - ketels vanaf 1000 kWn
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
6
-3-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Consequenties (1b) - ketels vanaf 1000 kWn
€5-€15/kW Noodzakelijke acties voor 2017 Ketels voor 1998 <70 mg NOx/Nm3 • aanpassing brander of brandervervanging (of nieuwe ketel) • contact met leverancier over mogelijke emissiereducties • daarna NOx meting Gelijktijdig met keuring Ketels 1998-2010 • typekeuring afgeschaft • meetrapport aanwezig? Zo niet, NOx-meting Ketels vanaf 2010 • meetrapport aanwezig? Zo niet, NOx-meting
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
7
Consequenties (2a) - gasmotor <2500 kWth
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
8
-4-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Consequenties (2b) - gasmotor <2500 kWth
Noodzakelijke acties voor 2017 Gasmotoren tot 2500 kWth voor 1994 <340 mg NOx/Nm3 • vervanging gasmotor of plaatsen SCR €35-€80/kW • periodieke NOx-meting (eens per vier jaar) • indien SCR continue meting of periodieke NOx-meting met ureumregistratie Gasmotoren tot 2500 kWth van 1994-2010 <340 mg NOx/Nm3 • aanpassing motormanagement Business as • periodieke NOx-meting (eens per vier jaar) usual Gasmotoren tot 2500 kWth vanaf 2010 • periodieke NOx-meting (eens per vier jaar)
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
9
Consequenties (3a) - gasmotor ≥2500 kWth
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
10
-5-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Consequenties (3b) - gasmotor ≥2500 kWth
Noodzakelijke acties voor 2017 Gasmotor vanaf 2500 kWth voor 2010 <100 mg NOx/Nm3 • indien nog niet aanwezig SCR plaatsen • SCR continu in bedrijf • continue NOx-meting of periodieke NOx-meting met ureumregistratie <1500 mg CxHy/Nm3 • periodieke CxHy-meting (eens per vier jaar) • als gasmotor niet voldoet contact met leverancier over mogelijke aanpassingen
€20-€50/kW
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
11
Consequenties (3c) - gasmotor ≥2500 kWth
Business as Noodzakelijke acties voor 2017 usual Gasmotor vanaf 2500 kWth na 2010 • continue NOx-meting of periodieke NOx-meting met ureumregistratie <100 mg NOx/Nm3 • eens per vier jaar CxHy-meting <1500 mg CxHy/Nm3 • als gasmotor niet voldoet contact met leverancier over mogelijke aanpassingen
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
12
-6-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Consequenties (4) - noodvoorzieningen Noodzakelijke acties voor 2017 Backup ketels minder dan 500 uur/jaar in bedrijf • Geen emissie-eisen geen maatregelen • Bedrijfsuren registratie opzetten Noodaggregaten minder dan 500 uur/jaar in bedrijf • geen emissie-eisen indien uitsluitend voor eigen E-gebruik • externe levering dan maatregelen treffen om aan emissie-eisen te voldoen
Rijkswaterstaat - InfoMil 10 oktober 2014
13
Samenvatting AB-eisen voor nieuwe installaties vanaf 2017 ook voor bestaand! • niet alleen , maar ook andere stookinstallaties en emissies bv niet-WKK-dieselmotoren Emissie-eisen AB 3.2.1 vanaf 1-4-2010
NOx
Stof
(vast bij 6 vol% O 2; overig bij 3 vol% O 2)
(mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3) (mg/Nm3)
Ketel (vast) 1 MWn - 50 MWth Ketel (vloeibaar) 1 MWn - 50 MWth Ketel (biomassa) 1 MWn-5 MWth ketel (biomassa) 5 MWth - 15 MWth Ketel (gas) 1 MWn - 50 MWth Dieselmotor ≤ 50 MWth Gasmotor (≤ 2,5MWth of biogas) Overige gasmotoren 2,5 MWth - 50 MWth Gasturbine (vloeibaar) ≤ 50 MWth Gasturbine (gas) ≤ 50 MWth
100 120 200/230 145 70 450 340 100 140 140
5 5 20 5 50
15
SO2 200 200 200 200 200 200 200 200 200 200
CxHy
1500
• niet alleen emissie-eisen, maar ook meet- en registratieverplichtingen Rijkswaterstaat - InfoMil 14
-7-
70 mg bijeenkomsten september 2014
Nu aan de slag voor 2017!
Info op: www.70mg.nl of www.infomil.nl/stookinstallaties2017
Rijkswaterstaat - InfoMil 15
-8-
10-10-2014
Stichting SCIOS Certificatieregeling inspectie en onderhoud aan technische installaties
Emissiemetingen onder Scope 6 SCIOS
1
Voorstellen Marius ten Ham Onafhankelijke Voorzitter College van Deskundigen SCIOS
2
1
10-10-2014
Naamgeving De ‘Stichting Certificatieregeling Inspectie en Onderhoud aan Stookinstallaties’ Gaat verder onder de naam: ‘Stichting SCIOS’ Certificatieregeling Inspectie en Onderhoud aan Technische Installaties Roepnaam blijft: SCIOS
3
Inhoud presentatie • • • • • • • • •
Organisatie schema SCIOS SCIOS Scopes Uitvoerders emissiemetingen Kwaliteitsborging SCIOS emissiemetingen – Meetschema – Geschiktheid meetapparatuur Uitvoering Foto’s Opleiding Vragen Slotwoord
4
2
10-10-2014
Organisatie Schema SCIOS Vertegenwoordigers van:
SCIOS BESTUUR
- Inspectiebranche S: UNETO-VNI - Inspectiebranche E: NVIB - Installatie-eigenaren: o.a. TATA steel
College van Deskundigen
- Toezichthouder
Secretariaat
- Vereniging Overleg Certificerende instellingen (VOC) - Belangen Vereniging SCIOS-bedrijven
Klachten Opleidingen
Opleidingen
Commissie S
Commissie E
commissie
- etc. - Onafhankelijke voorz. Bestuur - Onafhankelijke voorz. CvD.
Helpdesk
5
SCIOS Scopes -
Scope 1: Atmosferische toestellen Scope 2: Ventilatorbranders toestellen Scope 3: Stoom & heetwaterketels Scope 4: Gas/dieselmotoren en Gasturbines Scope 5: Bijzondere stookinstallaties Scope 6: Emissiemetingen Scope 7a: Brandstoftoevoerleiding voor aardgas met een ontwerpdruk ≤ 0,5 bar Scope 7b: Brandstoftoevoerleiding voor aardgas met een ontwerpdruk > 0,5 bar Scope 7c: Brandstoftoevoerleiding olie Scope 8: Elektrische Installaties Scope 9: Arbeidsmiddelen. 6
3
10-10-2014
Kwaliteitseisen emissiemetingen Kwaliteitseisen in Activiteitenbesluit • Geaccrediteerde meetinstanties – Emissiemetingen stookinstallaties < & > 50 MW – Geaccrediteerd door RvA – Uitvoering volgens Europese normen
Of • SCIOS bedrijven gecertificeerd voor scope 6 – Emissiemetingen stookinstallaties < 50 MW – Gecertificeerd door een CI – Uitvoering volgens scope 6 (gelijkwaardig aan Europese normen)
7
Kwaliteitsborging SCIOS Emissiemetingen • Meetschema • Toepassen van de referentie methode voor monstername en rapportage • Meetmethode gelijkwaardig aan Europese norm – Nu nog uitsluitend voor NOx
• Validatie principe is aanwezig • Deelname aan ringtest – meerdere bedrijven meten aan één schoorsteen – resultaten binnen vooraf vastgestelde eisen
8
4
10-10-2014
Meetschema SCIOS 1. Opnemen installatiegegevens en emissie-eisen
Ja
Onderhoudskalibratie
2. Meetvlakbeoordeling
3. Verificatie voor meting (met nul- en controlegas)
Opnemen procescondities aanvang meting
Afwijking t.o.v. controlegas: nul >5% of span >10%? Nee Diameter rookgaskanaal groter dan 0,35 m? Nee 4-7. 4x puntmeting (15-30 min)
Opnemen procescondities einde meting 9. homogeniteitstest in geval van traversemeting
Ja
Berekenen gemiddelde concentraties
4. Referentie puntmeting (procesvariaties)
10. Berekenen drift gecorrigeerde concentraties
5-7. 3x traversemeting (15-30 min)
Berekenen emissies bij ref O2 of in g/GJ (evt. ISO)
Berekenen gemiddelde (snelheidsgewogen) conc.
Opstellen rapportage
8. Verificatie na afloop meting (met nul- en controlegas) Ja
Drift >5%?
Nee 9
Geschiktheid meetapparatuur Door: • Berekening totale onzekerheid van het meetapparaat • of verklaring fabrikant waarin wordt bevestigd dat het geleverde meet instrument geschikt is voor zijn toepassing • Jaarlijks aantoonbare onderhoudskalibratie • Aantoonbare verificatie voor en na afloop van meting – drift van verificatie > 5% meting afgekeurd
10
5
10-10-2014
Uitvoering Uitvoeren meting: • Vaststellen emissie eis stookinstallatie • Wat meten • Waar meten – Verplicht werkwijze NEN-EN 15259 te volgen
• • • • • •
Verificatie meting uitvoeren Metingen uitvoeren Verificatie meting uitvoeren Driftcontrole uitvoeren Berekening uitvoeren Rapport opstellen 11
Foto uitvoering Meetinstantie (1)
12
6
10-10-2014
Foto uitvoering Meetinstantie (2)
13
Foto uitvoering SCIOS (1)
14
7
10-10-2014
Foto uitvoering SCIOS (2)
15
Opleiding Emissiemetingen Scope 6 • • • •
Opleiding is verplicht Opleidingsinstituten geven een rekentool mee Opleiding wordt afgesloten met een SCIOS erkend examen CI houden toezicht of er een SCIOS erkend examen behaald is
16
8
10-10-2014
SCIOS Technisch Document 8 • Alles over emissiemetingen vindt u in TD 8 • Wilt u dit document inzien ga dan als volgt te werk – Vraag bij
[email protected] een inlog code aan. – Met deze inlog code heeft u toegang tot • SCIOS certificatieregeling Hoofdocument.
– Deelregeling scope 1 t/m 7 – Deelregeling scope 8 en 9 • Technische documenten waaronder TD 8 Emissiemetingen.
17
Vragen? Discussie aan het eind van de presentaties
18
9
10-10-2014
Namens SCIOS bedank ik u voor uw aandacht.
Marius ten Ham
19
10
10/10/2014
70mg NOx
UW EN ONZE UITDAGING VOOR DE KOMENDE 2 JAAR 11.00 – 11.30 uur Sprekers: Rob v/d Pol en Marcel van Kuilenburg - 'FIGO'
Fabrikanten en Importeurs van Gas- en Oliebranders
1
10/10/2014
Hoe groot is de uitdaging? Situatie bestaande installaties groter dan 1 MW van de doelgroep voldoet ca. 50% niet aan 70 mg 1. brander-installanties 'geboren' vóór 30-04-1998: 95-100% 2. brander-installaties met NOx-keur? (vanaf 30-04-1998) Oorzaak: 1. ontworpen voor optimaal regelbereik en korte vlam door intensieve menging >>> gevolg: NOx 120-150 mg 2. NOx-keur = Ontwerp voldoet in diverse situaties aan eis = Geen garantie dat uw installatie voldoet
Over welke installaties praten we? WARM WATER
Utiliteit
HEET WATER
Glastuinbouw
STOOM
Industrie
2
10/10/2014
Waar komen we ze tegen? • • • • • •
Scholen (basisscholen t/m ROC’s) Zwembaden Gebouwen Ziekenhuizen (Glas-)tuinbouwbedrijven Industrie
Hoe ontstaat NOx? • • • •
Als we lucht voldoende verhitten ontstaat NOx vanzelf. N + O2 wordt NO2 (gedeeltelijk via tussenstap NO). NOx: Som van NO (95%) en NO2 (5%). In de atmosfeer reageert NO naar NO2
3
10/10/2014
Hoe ontstaat NOx?
Hoe ontstaat NOx?
4
10/10/2014
Hoe reduceren we NOx uitstoot? • Minder NOx maken (voorkomen) • NOx verwijderen uit rookgassen
NOx-maatregelen branders 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Meten allemaal geldig meetrapport Afstellen als eis net niet gehaald wordt NOx-retrofit als afstellen onvoldoende is Rookgasrecirculatie " Nieuwe brander " Nieuwe ketel en brander "
5
10/10/2014
Opties Branders 'in bedrijf' voor 1998 • Retrofit • Nieuwe brander
Retrofit Maatwerk oplossing afstemmen op: • Benodigd vermogen • Vuurhaard-afmetingen • Herbruikbare componenten
6
10/10/2014
Rookgasrecirculatie
Interne recirculatie 'in furnace'-techniek
7
10/10/2014
'in furnace' low-NOx system
Nieuwe ketel en brander • Wanneer nieuwe ketel nodig om aan eis te voldoen? Als ketel niet voldoet aan eisen/voorwaarden brander Kans op noodzaak tot vervangen bij o.a.: Keervlamketels Hoogbelaste vuurgangen
8
10/10/2014
Voorwaarden nieuwe ketel
Drietreksketel
Afdoende vuurhaardafmetingen
Nieuwe brander
9
10/10/2014
Conclusie: 70 mg is óók voor u haalbaar, mits we 'morgen' aan tafel zitten
(met uw installatiebeheerder)
we 'overmorgen' kunnen beginnen (met de verkenning/meting) overeenstemming begin 2015
(uitvoering in overleg)
Neem in het gesprek opties voor energiebesparing mee, dit kan van invloed zijn op de samenstelling van de installatie en voorkomt dubbele uitgaven.
Optioneel O2-regeling
O2 omlaag = rendement (en NOx) omhoog
10
10/10/2014
Uw rendement verhogen 14,00
O2 verlagen: bij 243 graden rookgas betekent 2% O2 verlagen ca. 1% minder verlies
13,00 12,00 11,00 10,00
Rookgastemperatuur verlagen:
9,00
bij 4% O2 betekent elke 20 graden afkoelen
8,00
ca. 1% minder verlies
7,00 6,00 5,00 4,00 3,00
2%
2,00
3%
4%
5%
6%
1,00 0,00 60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
210
220
230
240
250
Effect rookgaskoeler 140
Niet condenserende rookgaskoeler levert u: ca. 1% van het ketelrendement per 20 graden afkoeling
130 120
= ca. 0,5% van het ketelrendement per 10 graden afkoeling
110 100
Condenserende rookgaskoeler levert u: ruim 4% per 10 graden (bij afkoelen van 58 naar 48 graden)
90 80
Dauwpunt
70 60 50 40 30 20 10
METING: O2 in % Temp. rookgas in ˚C Temp. verbrandingslucht in ˚C
4,0 140 0
Berekend resultaat: Stookrendement (bw) in % Verlies t.o.v. bovenwaarde in % Stookrendement (ow) in % Verlies t.o.v. onderwaarde in %
83,0 16,1 92,3 7,7
0 0
1 2 3 4 5 6 7 8 besparing in % t.o.v. 140 graden
9
10 11 12 13 14 15 16
+ 3,5 = 16% Tot 12,5 % incl. condensatie
11
10/10/2014
Als we het toerental terugbrengen tot 50% (25Hz ipv 50Hz) levert de branderventilator: • 50% van het volume bij 50Hz (1/2) • 25% van de druk bij 50Hz
(1/4)
Energieverbruik in %
Besparing hulpenergie 100
80
50% energy e gy reduction c
60
En vraagt: • 12,5% van het e-vermogen bij 50Hz
40
(1/8)
80% energy reduction uction
20% spee speed e reduction o
20 50% % speed reduction d
0 0
20
40
60
80
100
Snelheid in %
Vragen? Voor info kijk op www.70mg.nl Vragen kunt u nu (of ook later) stellen aan: Marcel van Kuilenburg
Rob van der Pol
12
10-10-2014
Stookinstallaties 2017 ‘70 mg – bijeenkomsten’ Subsidieregelingen Piet Kruithof Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
Beleid Koplopers - stimuleren • Fiscaal • VAMILregeling • Milieu-investeringsaftrek (MIA)
2
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
1
10-10-2014
VAMIL en MIA -
Nog niet gangbaar Nog niet verplicht Meerkosten Milieu-investeringen
-
Aangifte IB of VPB Milieulijst Melding aan Belastingdienst Uitvoering RVO en Belastingdienst
3
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
VAMIL -
4
Willekeurige afschrijving (fiscaal) Budget 38 mln (2014) 75% in één keer af te schrijven Rentevoordeel Liquiditeitsvoordeel Peakshaving Winst
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
2
10-10-2014
MIA -
Investeringsaftrek – extra aftrekpost Budget 93 mln (2014) Verschillende aftrekpercentages: hier 27% Winst
5
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
VAMIL - MIA • Milieulijst A 4121 Luchtemissiebeperkende voorziening voor een bestaande stookinstallatie • 1-50 MWth • vóór 1 april 2010 in gebruik genomen, en • voldoet aan het Activiteitenbesluit, • bestaande uit: nageschakelde techniek, aanpassing van een bestaande stookinstallatie.
6
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
3
10-10-2014
VAMIL - MIA - Aanschaffingskosten - Voortbrengingskosten - Bijkomende kosten - Melding - digitaal - binnen 3 maanden - Voordeel via aangifte IB/VPB 7
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
VAMIL - MIA • Milieulijst A 4121 Luchtemissiebeperkende voorziening voor een bestaande stookinstallatie • Per 1-1-2017 verplicht • Per 1-1-2016 geen VAMIL en MIA meer • Investeren in 2014/2015 • www.rvo.nl/subsidies-regelingen/mia-en-vamil 8
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
4
10-10-2014
9
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
10 oktober 2014
5