Programma juni november Exposities Walk of Wisdom Gebroeders van Limburg Orgelconcerten 024 Geschiedenis

Programma juni – november 2015

Exposities Walk of Wisdom Gebroeders van Limburg Orgelconcerten 024 Geschiedenis

Welkom in de Stevenskerk We zijn er bijna! De restauratie van de Stevenskerk nadert zijn voltooiing. De Stevenstoren is al helemaal klaar en staat te stralen als nooit tevoren. Bezoekers kunnen eindelijk weer de 200 treden beklimmen om van het schitterende uitzicht te genieten. In het najaar zullen de werkzaamheden aan de buitenkant van de kerk afgerond zijn. Binnen in de Stevenskerk gaan de activiteiten gewoon door. In deze derde editie van het programmaboekje vindt u een overzicht van de activiteiten in de maanden juni tot en met november. Ook voor het komende halfjaar staat er weer veel moois op het programma. Om er een paar pareltjes uit te pikken: de openingsceremonie van de Walk of Wisdom, een eigentijdse pelgrimsroute, en de presentatie van Seizoenen van het Leven, een hedendaags getijden- en pelgrimsboek. Verder in juli de StevenskerkLiveconcerten tijdens de Vierdaagse en in augustus het Gebroeders van Limburg Festival. Op de volgende pagina’s vindt u nog veel meer bijzondere activiteiten. Wij wensen u veel inspiratie, plezier en ontroering in de Stevenskerk!

Heleen Wijgers, directeur Paul Schreurs, communicatie & fondsen­werving

Inhoud Agenda Kunst Muziek Ontdekken Muziek Historie Spiritualiteit Verhuur Vrienden & Steveniers Algemene Info

4 6 12 14 16 19 24 25 26 27

Colofon Ontwerp: SJALOT ontwerp Druk: MediaMail BV Beeldmateriaal: Jan Heijmans, RAN, Intermedi-Art, archief Stevenskerk, SJALOT ontwerp

kunst agenda

Juni Pagina 6 1 6.0 0 - 1 6.45 Stichting Ontcommer, vesper 23 7 1 3.0 0 - 1 7.0 0 Stichting Muziek Festival Nijmegen, optredens van diverse koren 7 14.0 0 - 1 5.0 0 ‘Rondje om de Stevenskerk’, rondleiding 19 12 1 5.0 0 - 1 8.0 0 Titus Brandsma Lezing door prof. dr. Ernst Hirsch Ballin 14 14.0 0 - 1 5.0 0 ‘Katholieke sporen in de protestantse Stevenskerk’, rondleiding 19 2 0 t /m 1 0 -7 Geert-Jan Albers, foto-expositie 8 2 1 1 2 .3 0 - 14.0 0 Walk of Wisdom, openingsceremonie van een eigentijds pelgrimspad 22 2 3 2 0.3 0 - 2 1 .45 Dirk Luijmes, openingsconcert Zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring 17 2 8 14.0 0 - 1 5.0 0 ‘Orgels in de Stevenskerk’, rondleiding 16 3 0 2 0.3 0 - 2 1 .45 Jetty Podt, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring 17 Juli 2 1 9.0 0 - 2 2 .3 0 5 14.0 0 - 1 5.0 0 7 2 0.3 0 - 2 1 .45 11 1 0.0 0 - 1 2 .0 0 12 14.0 0 - 1 5.0 0 14 2 0.3 0 - 2 1 .45 18 1 7.0 0 - 1 8.0 0 19 1 0.0 0 - 1 2 .0 0 19 t /m 2 3-8 19 2 0.3 0 - 2 1 .3 0 2 0 2 0.3 0 - 2 1 .3 0 2 1 2 0.3 0 - 2 1 .3 0 2 2 2 0.3 0 - 2 1 .3 0 2 3 2 0.3 0 - 2 1 .3 0 2 4 2 0.3 0 - 2 1 .3 0 2 8 2 0.3 0 - 2 1 .45

Concert Cambridge Kiwanis Choir (Canadees koor) ‘Katholieke sporen in de protestantse Stevenskerk’, rondleiding Ben van Oosten, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring Joost Langeveld, excursie Königorgel, Nijmeegse Orgelkring ‘Van een graftombe, een familieruzie en de duivel’, rondleiding Berry van Berkum, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring Frank Boeijen, StevenskerkLive concert Stichting Vierdaagsemis, dienst van Woord en Tafel Kunst in de Kerk, Intermedi-Art, ZomerExpo Douwe Bob, StevenskerkLive concert Will and the People, StevenskerkLive concert The Slow Show, StevenskerkLive concert Typhoon, StevenskerkLive concert Danny Vera, StevenskerkLive concert Ozark Henry, StevenskerkLive concert Léon van den Brand, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring

19 17 16 19 17 12 12 6 12 12 12 12 12 12 17

Augustus 2 14.0 0 - 1 5.0 0 4 2 0.3 0 - 2 1 .45 9 14.0 0 - 1 5.0 0 11 2 0.3 0 - 2 1 .45 15 1 0.0 0 - 1 2 .0 0 16 14.0 0 - 1 5.0 0 18 2 0.3 0 - 2 1 .45

‘Heiligen in de Stevenskerk’, Powerpoint-lezing Cor Ardesch, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring ‘Rondje om de Stevenskerk’, rondleiding Kristian Krogsøe, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring Joost Langeveld, excursie Königorgel, Nijmeegse Orgelkring ‘De bouwgeschiedenis van de Stevenskerk’, rondleiding Andreas Warler, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring

19 17 19 17 16 19 17

4

Augustus Pagina 22 20.30-23.00 Intermedi-Art, Nijmegenavond 7 23 14.00-1 5.00 ‘Van Preekstoel tot Prinsenbank’, rondleiding 19 25 20.30-21 .4 5 Petra Veenswijk, zomerconcerten Nijmeegse Orgelkring 17 29 11.00-2 3.3 0 Gebroeders van Limburg Festival, diverse activiteiten 20 3 0 10.00-1 2 .00 Oecumenisch City Pastoraat, i.s.m. Gebroeders van Limburg Festival, 20 dienst van Woord en Tafel 3 0 12.00-1 7.00 Gebroeders van Limburg Festival, diverse activiteiten 20 September 1 20.30-21 .4 5 Joost Langeveld, laatste zomerconcert Nijmeegse Orgelkring 5 16.00-1 6.4 5 Stichting Ontcommer, vesper 6 14.00-1 5.00 ‘Katholieke sporen in de protestantse Stevenskerk’, rondleiding 12 & 13 Open Monumentendag (thema: kunst & ambacht) 13 15.00-1 7.00 Stichting Nijmeegse Orgelkring, kinderorgelconcert 19 & 20 Aimée Rhemrev, expositie 20 14.00-1 5.00 ‘Restauratie van de Stevenskerk 1948-1969’, Powerpoint-lezing 27 10.00-1 2 .00 OCP en Protestantse Kerken Nijmegen, familieviering 27 14.00-1 5.00 ‘Van Preekstoel tot Prinsenbank’, rondleiding

17 23 19 21 17 9 19 24 19

Oktober 3 t/m 25 3 16.00-1 6.4 5 4 14.00-1 5.00 10 10.00-1 2 .00 11 14.00-1 5.00 18 14.00-1 5.00 23 18.00-22 .00 24 10.30-1 6.3 0 25 14.00-1 5.00 31

Cor Litjens, expositie Stichting Ontcommer, vesper ‘Begraven in de Stevenskerk’, rondleiding Stichting Nijmeegse Orgelkring, Joost Langeveld, excursie Königorgel ‘Orgels in de Stevenskerk’, rondleiding ‘De bouwgeschiedenis van de Stevenskerk’, rondleiding 024 Geschiedenis, feestelijke openingavond 024 Geschiedenis, geschiedenismarkt ‘Van een graftombe, een familieruzie en de duivel’, rondleiding Thomas Vorm Omgeving, Lifestyle beurs

10 23 19 16 16 19 21 21 19 2

November

m. i .v 3 nove mbe r va n maa ndag t/m v r i jdag ke rk g e slo te n

5

12.00-2 2 .3 0

Cadenza-productions, Carmina Burana, concert 7 16.00-1 6.4 5 Stichting Ontcommer, vesper 27 10.00-22 .00 Muziektheater Oude Wind & Harde Noten, concert

18 23

Programma onder voorbehoud. Actuele informatie vindt u op: www.stevenskerk.nl 5

kunst

Zomerexpositie:

Seizoenen van het Leven 19 juli t/m 23 augustus 2015 vrij entree Het idee om in navolging van de Duc de Berry een getijdenboek uit te geven ontstond twee jaar geleden tijdens een vakantie. Het is gelukt! De gedrukte, rijk versierde uitgave van Seizoenen van het Leven, een hedendaags getijden- en pelgrimsboek verschijnt op 21 juni tijdens de opening van de Walk of Wisdom. Dit is de eerste pelgrimsroute ter wereld die onafhankelijk is van een religie en die draait om de wijsheid van het leven. De originele miniaturen (kleine schilderijtjes) voor het getijdenboek zijn – samen met ander recent werk van de makers – te zien tijdens de zomer­ expositie 2015 in de Stevenskerk. Om een vergelijking met de oorspronkelijke getijdenboeken mogelijk te maken, stelt Museum Het Valkhof voor deze expositie facsimile-uitgaven beschikbaar van middeleeuwse getijdenboeken met miniaturen van de Gebroeders van Limburg.

Nijmegenavond Terwijl de kaarsenkronen branden, sluiten we de Zomerexpositie weer feestelijk af. Zangeres Ida Gorissen, pianiste Cathelijne Maat (foto hieronder) en danseres Minke Tettero brengen muziek tot leven in een beeldend programma vol herkenbare emoties. Muziek spreekt tot het hart. De Seizoenen van het Leven zijn een eindeloze inspiratiebron voor componisten van alle tijden. Na dit optreden is er volop gelegenheid om na te praten, kunst te kijken en het glas te heffen. Toegangskaarten zijn vanaf 27 juli te koop in de Stevenskerk tijdens de openingstijden van de Zomerexpositie. Zaterdag 22 augustus, 20.30 uur (kerk open 20.00 uur). Entree € 15,- inclusief consumptie. Nadere informatie: www.intermedi-art.nl, tel: 024 3 604 694, [email protected]

Traditiegetrouw neemt ook de Nijmegenprent een belangrijke plaats in tijdens de Zomerexpositie. De tweeëntwintigste prent is gemaakt door Ardi Brouwer. In het jaar van het Industrieel Erfgoed legt zij in haar monumentale litho de Nijmeegse elektriciteitscentrale vast, een beeldbepalend element van de skyline van onze stad. Nadere info: www.intermedi-art.nl, tel. 024 3 604 694, [email protected]

6

7

kunst

Expositie BEELDENSTROOM

Expositie Aimée Rhemrev

De tentoonstelling BEELDENSTROOM omvat een tiental foto’s die – de naam zegt het al – als beelden voorbijstromen. Zij begint met hemelse visioenen van Walhalla en Toscane, hoog in de wolken. Na een afdaling door de bergen volgen meer aardse taferelen: landschappen en stadsgezichten. Beelden uit eeuwenoude genres, maar hier duidelijk herkenbaar als zijnde van deze tijd. Hijskranen zijn niet weggeveegd, maar torenen als hedendaagse totempaal (Thorhamer, Antoniuskruis, …) uit boven de stad. Gebouwen en beeldhouwwerken zijn verankerd in een verdronken aarde na de zondvloed. Weidse luchten zorgen voor diepte en een sfeer die zowel dreiging als rust uitademt. Naar het einde worden de foto’s bijna aanplakbiljetten. Er is aandacht voor de moderne waanzin van oorlog en rampspoed en tot slot de eindeloze stroom papiergeld als carnavaleske confetti. Geert-Jan Albers fotografeert in de traditie van symbolisten, magisch - en surrealisten met een knipoog naar eigentijdse cultuur. Herkenbare beelden die ruimte laten voor eigen gedachtenvorming en waarin meer is te zien dan op het eerste oog lijkt. Bij herhaald kijken worden achterliggende thema’s als escapisme, waanzin, verval en transhumanisme duidelijk.

8

8-20 september 2015 - vrij entree

Afbeelding bovenin is een uitsnede uit ‘Stilleven-1’ van Aimée Rhemrev

20 juni t/m 10 juli - vrij entree

Na vijf jaar opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Arnhem, midden jaren ’60, opende Aimée Rhemrev een atelier voor moderne sieraden in een van de net herbouwde Kanunnikenhuisjes naast de Stevenskerk. Ze exposeerde haar sieraden op tal van plaatsen in Nederland en daarbuiten (onder andere op de Wereldtentoonstelling in Osaka). Daarnaast was ze twintig jaar lang als docent edelsmeden verbonden aan de Vrije Akademie de Lindenberg. In de jaren ’70 begon ze te schilderen, eerst achter glas en later op doek, ook daarmee exposeerde ze in tal van galeries. De laatste jaren experimenteert ze met collages, installaties en fotografie. De expositie in de Stevenskerk toont een overzicht van vijftig jaar werkzaam zijn als beeldend kunstenaar: sieraden uit verschillende perioden, achter-glas-schilderijen, werken op doek en haar nieuwe werk. 9

kunst

Expositie Cor Litjens 3 t/m 25 oktober 2015 - vrij entree

De beelden van Cor Litjens lijken op bouwwerken en delen daarvan. Van brons of staal maakt hij vloeren, wanden, kamers en gangen, waarin raam- en deuropeningen toegang geven tot verrassende andere ruimtes. Gevels met veel vensters als flarden flatgebouw worden samen geplaatst in groepen, als verbeelding van een dichtbebouwde stad. Niet duidelijk is of de gevels in opbouw zijn of fragmenten van muren in verval. Het gaat niet om gebruiksfuncties, de schaal of het karakter van die bouwsels, maar om ruimtes die in elkaar overgaan, die plotseling afbreken, die zich van twee naar drie dimensies ontwikkelen om samen een ruimtelijk verhaal te vormen. Soms zo samengesteld dat je ogen het gevoel hebben door een stad te wandelen; een stad van ruimtelijke sensaties. Zo complex als sommige werken zijn, zo eenvoudig en dramatisch zijn een aantal andere. Een stuk wand dat uit de vloer oprijst met daarin slechts een enkele deur of venster. Het ultieme overgangsmoment van de ruimte waarin je je bevindt naar de wereld daarachter.

Kunst in de Stevenskerk Naar kunst kijken in de Stevenskerk kan ook als er geen exposities zijn. In de zuidelijke zijbeuk van de Stevenskerk bevinden zich twee bijzondere glas-in-loodramen, ontworpen door kunstschilder Marc Mulders. De ramen zijn in 2001 geschonken door de Radbouduniversiteit en het RadboudUMC ter gelegenheid van vijftig jaar universitaire gezondheidszorg in Nijmegen. In het middeleeuwse traceerwerk zijn glaspanelen in een vloeiend lijnenspel met elkaar verbonden. Mulders maakt in deze composities gebruik van bekende christelijke symbolen zoals de vis (symbool voor Christus), de duif (symbool voor Noach en de Heilige Geest) en de pelikaan (symbool voor de zelfopofferende Christus). Het venster rechts, Stigmata, beeldt de zes wonden van de gekruisigde Christus uit: de wonden aan het hoofd, de handen, de voeten en in de zij. Het linker venster Pelikaan kent twee delen: in de linker­ helft zien we een stengel, die geworteld in de hemel, omlaag groeit (symbool voor het menselijke leven) ; in de rechterhelft een stengel die vanuit zijdewond van de gekruisigde Christus naar de hemel groeit (symbool voor het geloof dat voortkomt uit de dood van Christus). Het stralende zonlicht door deze prachtige gekleurde vensters versterkt het bovenaardse karakter van de voorstelling. Een gedetailleerde beschrijving is in de kerk verkrijgbaar.

In oktober wordt in de Stevenskerk de beeldengroep Binnenstad geëxposeerd. De beeldengroep is grotendeels gerealiseerd met een crowdfunding-actie.

10

11

muziek

Programmaoverzicht StevenskerkLive Kaartverkoop via www.vierdaagsefeesten.nl

Frank Boeijen Zaterdag 18 juli 17.00 – 18.00 uur Entree: € 16,00

Vierdaagsekerkdienst 2015 Traditiegetrouw is er op de zondag voorafgaand aan de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen een bijzondere kerkdienst. De 54e Vierdaagsekerkdienst wordt op zondag 19 juli 2015 in de St. Stevenskerk gehouden. Voorgangers zijn pater Schaas Vermeulen en dominee Co Janssen. Muzikale medewerking zal worden verleend door de Koninklijke Gemengde Zang­ vereniging Orpheus uit Druten o.l.v. Maarten-Jan Dongelmans met de Krönungsmesse van W. A. Mozart. Organist is Cor van Wageningen. Aanvang van de viering: 10.00 uur. De Kerk is geopend vanaf 09.00 uur. Het bestuur van de Stichting Vierdaagsemis nodigt u hierbij van harte uit.

StevenskerkLive Ook in 2015 geniet de Vierdaagsefeestenbezoeker van een prachtige concertreeks in de Stevenskerk. De opening van StevenskerkLive wordt op zaterdagmiddag op bijzondere wijze ingevuld door Nijmeegs trots Frank Boeijen, die ook ’s avonds een publieksoptreden verzorgt. En wat dacht u van Douwe Bob op zondag? Deze pas twintig lentes jonge Amsterdamse singer-songwriter die werkelijk overal een feest van maakt, is te zien op zondag 19 juli. Op maandagavond 20 juli klinken de klanken van Will and the People door het historische kerkhart van Nijmegen, met o.a. hun gigantische hit Lion In The Morning Sun. Op woensdagavond verwelkomen we Typhoon. Hiphop, calypso, jazz, folk: de stijl van Typhoon is moeilijk in één woord te vatten. Donderdagavond 23 juli brengt Danny Vera speciaal in de StevenskerkLive een semi-akoestische show ten gehore. En op vrijdagavond zal Ozark Henry StevenskerkLive in stijl afsluiten, hij presenteert hier zijn nieuwe project Paramount compleet met piano en strijkerskwartet. Dat maakt deze concertenreeks voor Vierdaagsefeesten 2015 meer dan compleet. 12

Douwe Bob Zondag 19 juli 20.30 – 21.30 uur Entree: € 16,00

Will and the people Maandag 20 juli 20.30 – 21.30 uur Entree: € 15,00

The Slow Show Dinsdag 21 juli 20.30 – 21.30 uur Entree: € 10,00

Typhoon

Woensdag 22 juli 20.30 – 21.30 uur Entree: € 17,00

Danny Vera Donderdag 23 juli 20.00 – 21.00 uur Entree: € 15,00

Ozark Henry Vrijdag 24 juli 20.30 – 21.30 uur Entree: € 15,00

ontdekken

kunst muziek

De orgels van de Stevenskerk

Concertzomer Nijmeegse Orgelkring

In de Stevenskerk bevinden zich maar liefst vier orgels. Het oudste instru­ment staat in het koor van de kerk en dateert uit de tweede helft van de zeventiende eeuw. Het heeft een typisch Waals karakter; de bouwer is onbekend. De beide kapellen aan weerszijden van de toren herbergen twee andere kleine orgels: een instrument van de Nederlandse orgelbouwer Pieter Assendelft, gebouwd rond 1750, en een orgel uit het midden van de negentiende eeuw van de Belgische bouwer Jan Arnold Clerinx, met twintigste-eeuws pijpwerk van de firma Verschueren.

Ieder jaar organiseert de Nijmeegse Orgelkring tijdens de zomermaanden orgelconcerten op dinsdagavonden. De Concertzomer 2015 in de Stevenskerk begint en eindigt met clowns. Dirk Luijmes heeft voor zijn avondconcert in juni en het kinderconcert in september dezelfde twee clowns uitgenodigd. Niet om met een lollige invulling de orgelconcerten populairder te maken; deze clowns hebben echt een functie. Zij zijn bij uitstek personages die onbevangen hun emoties uiten. Muziek speelt in op emotie. Waar de gemiddelde luisteraar zijn emoties niet zal uiten, doen de clowns dat wel. Het programma tussen het openings- en het kinderconcert volgt het stramien van vorige zomer – concertseries: Bachconcerten, buitenlands talent, Frans symfonische orgel­muziek, swingende jazz en een film met improvisatie. Mét het kenmerk dat alle organisten garant staan voor een goede kwaliteit. De Nijmeegse Orgelkring wenst u een mooi concertseizoen.

Maar verreweg het grootste en belangrijkste van de vier orgels is het ­monumentale Königorgel aan de westkant van het schip. Het is in de jaren 1773-1776 gebouwd door de befaamde Keulse orgelbouwer Ludwig König. Het orgel bevat ca. 3600 pijpen, verdeeld over 54 registers en bespeeld op drie klavieren en een pedaal. De indrukwekkende orgelkas, ruim 13 meter hoog, werd vervaardigd door Jan van der Hart uit Amsterdam en versierd met beeldhouwwerk van de Rotterdammer Johan Keerbergen. Toen tijdens het bombardement van Nijmegen de kerktoren instortte, liep met name het pedaal-gedeelte forse schade op. Maar dat alles is tijdens een omvangrijke restauratie door de firma Koff in Utrecht in de jaren 1965-1970 weer ongedaan gemaakt, zodat het Königorgel in nagenoeg oorspronkelijke staat hersteld is en tot de belangrijkste historische stadsorgels van ons land behoort.

Aanvang concerten: 20.30 uur. Kassa open: 20.00 uur. De toegangsprijs bedraagt € 10,- per concert. Zie voor het programma de agenda op pagina 4 en 5. Meer informatie over alle activiteiten van de Nijmeegse Orgelkring, waaronder de excursies, is te vinden op www.nijmeegseorgelkring.nl

Wat dit orgel zo bijzonder maakt is de ongelooflijke rijkdom aan klankkleuren: warme prestanten, weldadige fluiten, lichtvoetige boventoonregisters en krachtige trompetten, gedragen door de waarlijk kathedrale akoestiek van de Stevenskerk.

16

17

kunst muziek

Carmina Burana The New Romanian Symphonic Orchestra & Choir met solisten o.l.v. Raymond Janssen donderdag 5 november 2015, 20.00 uur Het muzikale genie Carl Orff is vooral bekend om zijn befaamde Carmina Burana, een uniek werk uit de muziekhistorie. Want wie kent niet O Fortuna, een onvergetelijk stuk dat al in vele films, commercials en als basis voor moderne hits werd gebruikt? In de dertiende eeuw bezongen rondtrekkende monniken en studenten, als een reactie op de strenge en vrome idealen van de kerk, het genot van de liefde, de drank en het zwerversleven. Orff gebruikte deze Latijnse en Duitse teksten als basis en liet zich inspireren door uiteenlopende muzikale bronnen. Het resultaat was een krachtig en opzwepend muziekstuk met voortstuwende ritmes en – mede dankzij de uitzonderlijke koor- en orkestbezetting – een overweldigend geluid. De mystieke en muzikale aantrekkingskracht van de Carmina Burana spreekt eeuwen later nog steeds vele muziekliefhebbers van alle nationaliteiten en leeftijden aan. Komend seizoen kan het Nederlandse publiek eindelijk weer gaan genieten van de prachtige uitvoering van het majestueuze meesterwerk Carmina Burana. Uitvoerenden: The New Romanian Symphony Orchestra & Choir met solisten o.l.v. dirigent Raymond Janssen Entree: € 59,- aan de kassa en in de voorverkoop t/m 1 oktober € 39,- via www.carmina-concert.nl

18

dehistorie orgels

Geschiedenis van de Stevenskerk Met de bouw van de kerk werd omstreeks het midden van de dertiende eeuw begonnen. In 1272 werd de kerk gewijd door Albertus Magnus, wijbisschop van Keulen. Van deze romaans-gotische kerk resteren de onderbouw van de toren en de meest westelijke traveeën van het schip. Grootscheepse nieuwbouw vond plaats in de loop van de vijftiende eeuw, zoals het koor en de straalkapellen in een rijke laatgotische stijl. Na 1560 stokte de bouw, waardoor de kerk onvoltooid bleef. De bouwgeschiedenis van de toren is een hoofdstuk apart: de nieuwe vijftiende-eeuwse klokken­ verdieping werd drie maal verwoest door brand en oorlogshandelingen. In de jaren 1604-1605 vond herbouw plaats in een rijke renaissancestijl en daarmee ontstond het zo karakteristieke silhouet van de toren. Bij het bombardement op 22 februari 1944 stortte de toren voor een groot deel in. Daarbij werd het zuidwestelijke deel van de kerk zeer zwaar beschadigd. De kerk liep nog meer schade op in de periode dat Nijmegen frontstad was. Na de Tweede Wereldoorlog volgde een periode van intensieve restauratie; pas in 1969 werd de kerk feestelijk heropend. In de zomer van 2014 is gestart met de restauratie van het naoorlogse herstel van zowel de Stevenstoren als het kerkgebouw. Vooral de tufstenen ornamenten waren aan vervanging toe. Najaar 2015 zullen alle werkzaamheden zijn afgerond. Een uitgebreide monografie over de (bouw)geschiedenis van de kerk en van de restauratie verschijnt voorjaar 2016.

Rondleidingen Over de boeiende geschiedenis van de Stevenskerk kunnen de leden van de Stevenskring, een organisatie van ca. 85 enthousiaste vrijwilligers, u nog veel meer vertellen. Voor het overzicht van de gratis themarondleidingen op zondag zie de agenda. De kring verzorgt tevens rondleidingen op aanvraag; de prijs is € 3,50 per deelnemer. Kijk op www.stevenskerk.nl.

19

kunst historie

Gebroeders van Limburg Festival

de orgels

Open Monumentendag

29 & 30 augustus

Ter ere van de wereldberoemde middeleeuwse miniatuurschilders Herman, Johan en Paul van Limburg uit Nijmegen wordt voor de elfde keer een groots festival georganiseerd in het centrum van Nijmegen: het Gebroeders van Limburg Festival. In het Valkhofpark (de oude burcht) worden voor middeleeuwse adel van de Hertog van Gelre en zijn gevolg kampementen opgebouwd met een ridderkamp en verscheidene ambachten. De middeleeuwers flaneren in authentieke kostuums door het Valkhofpark, maar doen ook de binnenstad aan. Er is een belevenisroute langs verschillende locaties (winkels, cafés, etc.) met middeleeuwse elementen. Daarnaast komen ze naar de Stevenskerk, waar middeleeuwse medici een spreekuur houden en operaties uitvoeren als keisnijden en een aderlating. Ook zijn er middeleeuwse muziek- en dansgroepen, troubadours te horen en te zien. Zondagochtend 30 augustus wordt er in de Stevenskerk, in samenwerking met het Oecumenisch City Pastoraat, een middeleeuwse kerkdienst gevierd. Deze wordt voorafgegaan door een processie met middeleeuwse geestelijken en gilden. Om 12.00 uur is er een Middeleeuws concert van Intervalli. Ook wordt er in de Waagh een brunch geserveerd (reserveren via de site). Vanaf 12.30 uur loopt de Blijde Incomte door de binnenstad: een optocht met veel middeleeuwse re-enacters en praalwagens, ter ere van adel of de vorst. Hierbij etaleert de stad zich en zet haar beste beentje voor. De stoet loopt vanaf Plein 1944 via de Grote Markt en de Burchtstraat naar het Valkhof. Bij extreem slecht weer verhuist de hele stoet naar de Stevenskerk. Entree voor park en locaties: € 5,00 volwassenen. Meer informatie over het programma op www.gvlimburg.nl

20

In het weekend van 12 & 13 september 2015 is het weer Open Monumenten­ dag en is een groot aantal Nijmeegse monumenten gratis toegankelijk. De deelnemende monumenten zijn te herkennen aan de Open Monumentendagvlag. Het thema van 2015 is Kunst & Ambacht. In de Houtstraat, Stikke Hezelstraat en Lange Hezelstraat is een kunst- en ambachtenroute ontwikkeld. Het programmaboekje is te downloaden via www.nijmegen.nl of op te halen in de Stevenskerk en het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis in de Mariënburgkapel. Er is een informatie­punt ingericht in de Stevenskerk.

Programma Stevenskerk Op 12 september demonstreert stadsorganist Jetty Podt het monumentale Königorgel. Haar spel is live te volgen via een beeldscherm in de kerk. Aanvang: 14.00 uur. Zondag 13 september is er om 15.00 uur een kindervoorstelling rond het Königorgel: Het orgel en de rode neuzen. `Wat heeft die orgelspeler nou aan zijn fiets hangen? Wil ie mooie muziek uit de pijpen blazen, staan er opeens clowns op de stoep. Wat doen die grappenmakers daar tussen de pilaren? Ze steken hun rode neuzen overal in. Wat er ook gaat gebeuren: het wordt in elk geval een vrolijke boel. Als ze maar van het grote König-orgel afblijven!’ Ook staat er vanaf 13.00 uur een markt opgesteld met historische ambachten, zoals boekbinden en oude schildertechnieken.

024 Geschiedenis Dit jaar is het Thema van de Maand van de Geschiedenis Tussen Droom & Daad. De verschillende historische verenigingen en culturele instellingen van Nijmegen zullen in het weekend van 23 t/m 25 oktober, middels een gezamenlijk programma, aan dit thema inhoud geven. De Stevenskerk is dit jaar een van de hoofdlocaties: hier vindt de feestelijke openingsavond plaats én een groots opgezette geschiedenismarkt. Meer informatie: www.maandvandegeschiedenis.nl/nijmegen

21

kunst spiritualiteit

Opening Walk of Wisdom

Capella Cumerana & Stichting Ontcommer

Burgemeester Bruls opent op 21 juni in de Stevenskerk om 12.30 uur de Walk of Wisdom. Het wordt de eerste pelgrimsroute ter wereld die onafhankelijk is van een religie en draait om de wijsheid van het leven: de ervaring. De route sluit aan op de moderne zin-zoekspiritualiteit, waarbij mensen hun inspiratie halen uit velerlei bronnen; niet alleen religie, maar ook kunst, vriendschap en sport. De Stevenskerk wordt het begin- en eindpunt van de 136 kilometer lange route, die geleidelijk wordt uitgelegd naar de rest van de wereld. Een van de belangrijkste rituelen wordt het hedendaags getijden- en pelgrimsboek Seizoenen van het Leven. Dit boek staat centraal tijdens de Zomerexpositie (zie pagina 6). Pelgrims die de route uitlopen, mogen een pagina insturen voor toekomstige uitgaven.

Onder de titel Zaterdagmiddag in de Stevens worden in de Nijmeegse Stevens­ kerk regelmatig vespers en zogeheten Concerts Spirituels uitgevoerd. Een aanbod zowel kunstzinnig als spiritueel van aard, op (bijna) elke eerste zaterdag van de maand, met uitzondering van juli en augustus. De organisatie van deze uitvoeringen is in handen van Stichting Ontcommer, genoemd naar de vrouwelijke heilige die in de noordelijke kooromgang van de Stevenskerk is uitgebeeld. De vespercantorij Capella Cumerana onder leiding van Jetty Podt is het vaste koor in de vespers en in de kerstnachtdienst. Regelmatig worden ook gastkoren en solisten uitgenodigd. Stichting Ontcommer is financieel gezien geheel afhankelijk van donateurs. Wilt u de activiteiten van de stichting ondersteunen, dan kunt u uw gift overmaken naar IBAN NL47 INGB 0008488420, ten name van ‘Stichting Ontcommer’ te Nijmegen.

Programma Openingsceremonie

Kerkelijke verantwoordelijkheid

Presentatie Seizoenen van het Leven Opspelden icoon Pelgrim door Huub en Adelheid Kortekaas Donderpreek Jan Terlouw Overwegingen filosofe Désanne van Brederode, stadsdichter Frouke Arns en geestelijk verzorger Marinus van den Berg • Wereldpremière pelgrimslied van Mark Schilders met o.a. Zwaan de Vries, Die Flegel, en Joost Langeveld o.l.v. Peter Freijssen • Uitgeleide door straat- en strijdorkest Kladderadatsch

De vespers en de kerstnachtdienst worden gehouden onder de kerkelijke verantwoordelijkheid van de Protestantse Gemeente te Nijmegen.

• • • •

Voor het programma zie www.capellacumerana.nl

De opening is vrij toegankelijk, maar aanmelden op walkofwisdom.org is noodzakelijk.

22

23

kunst spiritualiteit

Oecumenisch Citypastoraat

verhuur

Bijzondere locatie

Het Oecumenisch Citypastoraat is thuis in de Stevenskerk; het is een eigen­tijdse geloofsgemeenschap waar u van harte welkom bent. Mensen uit Nijmegen en de wijde omtrek ontmoeten elkaar bij de wekelijkse vieringen in de Stevenskerk, waarin voorgangers uit verschillende kerken voorgaan. Ook kinderen en jongeren zijn welkom in onze vieringen. De kinderen mogen naar de oppas of sluiten aan bij de kindernevendiensten. In de zomerperiode vieren we op zondag in de Grote Kerk, vanaf september/oktober gaan we naar één van de kapellen. Iedere zondag een oecumenische viering om 10.00 uur. Er zijn ook verschillende bijzondere vieringen. Zie hiervoor de agenda op pagina 4 en 5. Voor meer informatie: Website: www.ocp-nijmegen.nl Contact: [email protected] Facebook: Oecumenisch Citypastoraat Stevenskerk

Vrijdagmiddaggebed Het vrijdagmiddaggebed duurt twintig minuten. Het wordt elke vrijdag gebeden om 13.00 uur, behalve in januari en februari. Er wordt een psalm gelezen, een schriftlezing gedaan, er is stilte, gebedsintenties worden uitgesproken en er wordt gezongen. Het vrijdagmiddaggebed is een gemeenschappelijk initiatief van de Nijmeegse Raad van Kerken en het Oecumenisch Citypastoraat. Het gebed vindt plaats in de Stiltekapel, waar ook het Cross-of-Nails hangt, een herinnering aan de Tweede Wereldoorlog. De Nijmeegse Stevenskerk behoort tot de Europese kerken die in de Tweede Wereldoorlog werden verwoest, maar die nu plaatsen zijn waar men zich engageert voor vrede en verzoening. In al deze kerken bidt men op vrijdagmiddag hiervoor. 24

De Stevenskerk is niet alleen een indrukwekkend middeleeuws monument, maar ook een bijzondere locatie voor bijeenkomsten. De schitterende architectuur en de prachtige kroonluchters verlenen extra allure aan congressen, symposia, concerten, diners, recepties, exposities en andere evenementen. Voor een gezelschap van enige honderden gasten is de Grote Kerk uitermate geschikt. Bent u met een kleinere groep dan biedt een van de kapellen de intimiteit en entourage die u zoekt. Voor kleine exposities is de koor­omgang samen met het koor een mooie ruimte met een prachtige lichtinval. De Zuiderkapel is een bijzonder sfeervolle ruimte voor huwelijks­ voltrekkingen, zowel kerkelijk als burgerlijk. Deze kapel is eveneens geschikt voor ontvangsten tot 120 personen, voor presentaties en concerten (kleine bezetting). Andere ruimten om te huren zijn de Gerfkamer, de Noorderkapel en de Crypte. Voor meer informatie: bezoek onze website www.stevenskerk.nl of bel 024-3604710. 25

vrienden & steveniers

algemene info

Vrienden & Steveniers

Openingstijden Stevenskerk

Doelstelling van Stichting Stevenskerk is de instandhouding en openstelling van de Stevenskerk. Omdat de stichting geen structurele subsidie ontvangt, kan zij behoud van de kerk niet waarborgen. Ze is in grote mate afhankelijk van fondsenwerving om de kosten voor onderhoud te kunnen dekken. Vrienden en Steveniers helpen ons om de kerk te behouden voor volgende generaties en open te stellen voor bezoekers. Steunt u ons al?

In de maanden juni t/m augustus is de kerk geopend van 10.30 tot 17.00 uur en op zondag van 12.00 tot 17.00 uur. In de maanden september t/m november is de kerk geopend van 10.30 tot 17.00 uur en op zondag van 12.00 tot 16.30 uur. Vanwege verhuur kan van onderstaande openingstijden worden afgeweken. Kijk op www.stevenskerk.nl voor de actuele openingstijden.

Vrienden dragen structureel bij vanaf € 35,- per jaar. Ze krijgen korting op de toegangsprijs van eigen en enkele externe activiteiten. Steveniers dragen structureel bij vanaf € 365,- per jaar. Particulieren doen dit voor minimaal vijf jaar, zodat ze recht hebben op fiscaal voordeel volgens de Geefwet. Bedrijven doen dit voor minimaal drie jaar. Omdat de stichting is aangemerkt als culturele ANBI, zijn giften zeer gunstig fiscaal aftrekbaar: voor 125% van de inkomstenbelasting in box 1 en voor 150% van de vennootschapsbelasting. Steveniers onderhouden symbolisch één dag per jaar de kerk. Op die dag wordt – indien gewenst – de naam van de Stevenier in de kerk vermeld. Ze ontvangen een speciaal voor deze groep ontworpen bronzen miniatuur van de waterspuwer. Uiteraard gelden de bovengenoemde voordelen voor Vrienden ook voor Steveniers. Help ons dit monument te behouden! Word Vriend of Stevenier via een invulformulier op www.stevenskerk.nl of een flyer verkrijgbaar bij de kerk. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Paul Schreurs: [email protected] of 024-3604710.

26

De restauratie De restauratie van de Stevenskerk zal dit najaar afgerond worden. Gedurende de restauratie blijft de kerk opengesteld en vinden alle geprogrammeerde activiteiten doorgang. De toren is met ingang van juli 2015 weer open. Toegangsprijs en kaartverkoop Toegang tot de Stevenskerk is gratis. Wel vragen wij u om een vrijwillige bijdrage van minimaal € 2,- p. p. om dit monumentale gebouw open te kunnen houden. Voor kaartverkoop van de evenementen kijkt u op www.stevenskerk.nl/events of neemt u contact op via 024-3604710. Bereikbaarheid De Stevenskerk ligt midden in het centrum van Nijmegen. De kerk is met het openbaar vervoer uitstekend te bereiken: vrijwel alle bussen stoppen op Plein 1944, waarvandaan

het twee minuten lopen is naar de Stevenskerk. Rolstoelgebruikers kunnen gebruik maken van een gelijkvloerse ingang. Het NS-station ligt op ca. 15 minuten loopafstand. Parkeergarages in de omgeving: Eiermarkt (loopafstand 3 minuten) Kelfkensbos (loopafstand 6 minuten) Mariënburg (loopafstand 8 minuten) Bezoekadres: St Stevenskerkhof 62, 6511 VZ Nijmegen Postadres: Kerkboog 2, 6511 VX Nijmegen Telefoon: 024-3604710  E-mail: [email protected] Website: www.stevenskerk.nl Stichting Stevenskerk: NL72 ABNA 0442 7400 50 Stichting Vrienden van de Stevenskerk (donaties): NL75 RABO 0135 8286 78 27

Steun de Stevenskerk! De restauratie loopt ten einde, maar steun voor de Stevenskerk blijft hard nodig! Het onderhoud van de kerk kost jaarlijks ruim 100.000 euro. Word nu Stevenier en ondersteun het behoud van Nijmeegs grootste monument! Kijk op www.stevenskerk.nl/steveniers of in deze brochure voor meer informatie.