nieuws uit de markt 4 Agenda juni
• VISEM Technodag Technische dag van de Vereniging Industriële Spuit- en Moffelbedrijven 5 juni, Soesterberg, www.VISEM.nl • Technische dag CVD/PVD Technische dag van het Kennisplatform Oppervlaktetechnologie KP•OT 13 juni, www.KPOT.nl •New Concepts for Anticorrosive Coatings European Coatings Conference van Vincentz Network, over zelfherstellende lagen, dunne lagen, polymeren en testmethoden. Berlijn, 14-15 juni www.Coatings.de/events • Farbe und Lack Seminar: Coloristik, Modul 2: Vertiefende Einblicke in die Farbmetrik Seminar van laktechnologietijdschrift
productnieuws
Het Kennisplatform Oppervlaktetechnologie KP•OT organiseert op 27 juni de jaarlijkse Total Perfomance Approach-dag.
4 Architectenburo Bart Coenen wint Beneluxtrofee Farbe und Lack in samenwerking met het Forschungsinstitut für Pigmente und Lacke e.V. 19-22 juni, www.coatings.de
[email protected] • CoSI Coating Science International Laktechnologiecongres van de TU-Eindhoven, 25-29 juni, Noordwijk www.coatings-science.com •Sustainable Development in the Coatings Industry Symposium van de Paint Research Association, 26 juni, Hampton, Engeland www.PRA-world.com/conferences
[email protected]
september
• Eurocorr 2007 Europees Corrosiecongres 9-13 september, Freiburg im Breisgau, Duitsland, www.eurocorr.org
oktober
• Eurofinish 2007 Vakbeurs voor oppervlaktebehandeling 3-5 oktober, Gent (B), VOM België, Vereniging voor Oppevlaktetechnieken van Materialen, www.VOM.be www.Eurofinish.be • Surfacts Vakbeurs voor oppervlaktebehandeling 10- oktober, Karlsruhe, Duitsland K & R Messe, www.Surfacts.de • High Performance Waterborne Clearcoats
internetevenementen:
European Coatings WebTutorials: • 11-12 juni: Chemistry of Polyurethane Coatings • 19-20 juni: the Chemistry of Radiation Curing Coatings • 26-29 september: Surfactants in Waterborne Formulations www.coatings.de/webevents
[email protected]
farbe + lack webseminars
• 11-14 juni Lack, Modul Pigmente • 18-19 juni: Lack, Modul Füllstoffe • 20-22 juni: Lack, Modul Lösemittel • 26-28 juni: Lack, Modul Lackrezeptierung • 2-5 juli: Lackherstellung & Lackfehler • 17-20 september: Lack, Modul Bindmiddel www.coatings.de/webevents
[email protected]
voor thermisch verzinken met woning in Nijlen
Architectenburo Bart Coenen te Antwerpen heeft de Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken 2007 gewonnen voor het ontwerp van de woning van de familie Van RemortelBaert te Nijlen (B). De Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken (BTTV) is ingesteld door de Stichting Doelmatig Verzinken en haar Belgische zusterorganisatie proGalva. De brancheorganisaties beogen met de prijs aandacht te vragen voor de vaak uitstekende ontwerpen op basis van thermisch verzinkt staal van architecten, constructeurs en ontwerpers uit de Benelux. Sinds 1997 reiken de organisaties tweejaarlijks prijzen uit voor projecten die, mede door toepassing van thermisch verzinkt staal, innovatief zijn voor wat betreft het ontwerp, de architectuur of de constructie.
familie Van Remortel-Baert te Nijlen, steekt volgens de jury boven alle inzendingen uit en werd daarom beloond met de Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken 2007. “Het eenvoudige volume is zeer consequent ruimtelijk uitgewerkt met de toepassing van thermisch verzinkt staal voor de constructie van gevel, vloeren, plafond en buitentrap. Het industriële karakter, gewenst door opdrachtgever en architect, komt door de toepassing van thermisch verzinkt staal uitstekend tot uitdrukking”, aldus het juryrapport. “De snelle bouw van deze woning De BTTV-winnaar bij dag (foto Domnique van Huffel).
In totaal werden deze keer 146 inzendingen ontvangen, waarvan een twaalftal door de jury werd genomineerd. Het totale prijzenbedrag van 6.000 euro werd verdeeld onder vier prijswinnaars; aan één project werd het predicaat ‘eervolle vermelding’ toegekend. Woning Van Remortel-Baert Eén van de prijswinnaars, de woning van de
was opvallend. Bij de aannemer is alle werk voorbereid, zodat op de bouwplaats alleen montage nog nodig was.” De jury vermeldt verder: “Ook in het interieur is het thermisch verzinkt staal in het zicht gehouden. De eigenaar is voor elke fase van zijn leven verzekerd van een goede woning door de aanpasbaarheid, die deze staalbouw mogelijk maakt. Deze woning is het beste bewijs dat thermisch verzinkt staal in de woningbouw een grote toekomst heeft.” De overige prijzen werden toegekend aan architect Kas Oosterhuis van ONL (Oosterhuis & Lenard) voor het ontwerp van de Hessing Cockpit en Acoustic Barrier, Pieter Meuwissen van VBM Architecten voor het ontwerp van het Administratief Centrum te Bonheide (B) en AZCADUS SPRL voor het ontwerp van de Promenoir des Cimes te Bon Secours (B). Een eervolle vermelding werd toegekend aan Luk van Soom voor het kunstwerk Noli me tangere. Meer informatie Stichting Doelmatig verzinken Postbus 2600 3430 GA Nieuwegein tel.: 030-7509801 / fax: 030-7509802
[email protected] / www.sdvonline.nl
4 Foundry prime: nieuw beschermingssysteem voor robots
versnelt het waterstraalreinigen van productieonderdelen
Robots die worden ingezet voor het waterstraalreinigen van productieonderdelen, staan bloot aan hitte, vocht, vuil en andere extreme omgevingsomstandigheden. Met Foundry Prime biedt ABB nu een nieuw systeem om deze robots effectief en doeltreffend te beschermen zonder gebruik te maken van een dure beschermende afdekking. Dankzij de Foundry Prime bescherming kan een 6-assige robot in een productiecel nu worden geïntegreerd met beproefde reinigingsprocessen, zonder dat hiervoor kwetsbare afdekkingen, folies of schermen noodzakelijk zijn. Daarmee leidt het systeem in de praktijk tot aanzienlijke productieverbeteringen. Het nieuwe systeem van ABB geldt daarnaast als zeer duurzaam en kenmerkt zich door lage onderhouds- en servicekosten. Het Foundry Prime beschermingssysteem bestaat uit een aantal elementen die speciaal werden ontworpen voor een lange levensduur van de robot, zelfs in extreme omgevingsomstandigheden. Zo is de robot zelf opgebouwd uit corrosievrije onderde-
6
European Coatings Conference van Vincentz Network, over zelfherstellende lagen, dunne lagen, polymeren en testmethoden. Berlijn, 18-19 oktober www.Coatings.de/events • Protective Coatings Internationale Conferentie van de Paint Research Association met als thema “Het substraat én het milieu beschermen” Amsterdam, 24-25 oktober
[email protected] www.pra-world.com/conferences
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
len terwijl de motoren en elektronica zodanig zijn ontworpen dat er geen vocht kan binnendringen. Om de robot te beschermen tegen externe invloeden, is deze voorzien van 3 lagen speciale epoxyverf voor de agressieve omgeving van een reinigingscel. Robots met Foundry Prime bescherming zijn dan ook volledig bestand tegen het vocht en de waterdamp van een klassieke waterstraalreinigingsinstallatie. Voor waterstraalreiniging in omgevingen met hoge vochtigheidsgraad, kan de robot tegen aangepaste snelheid werken met een maximale temperatuur van het reinigingsbad tot 60°C. Naast de bescherming van de robots biedt Foundry Prime de mogelijkheid voor totaal nieuwe productieconcepten waarbij verschillende onderdelen door slechts één geïntegreerde robot worden gereinigd. Hierdoor worden niet alleen tijds- en geldbesparingen
gerealiseerd maar wordt ook de productiviteit verhoogd. Doordat robots met Foundry Prime geen speciale afdekking nodig hebben, zijn deze even beweeglijk en flexibel als standaardrobots. Deze flexibiliteit vereenvoudigt de programmering en biedt de mogelijkheid aanzienlijk kleinere productiecellen te bouwen waar veel verschillende onderdelen in dezelfde cel kunnen worden gereinigd door slechts één robot. Op deze manier worden een uitgebreide herprogrammering voor de behandeling van verschillende onderdelen of tijdrovende aanpassingen van de cel vermeden. Alleen de programmering van de robotbesturing moet worden aangepast aan de gewijzigde geometrie van het werkstuk. Hogedrukbehandelingen zijn nu mogelijk in verschillende toepassingen. Zo kan de waterstraalreiniging worden toegepast voor het verwijderen van koel- en snij-
oliën na bewerking door een gereedschapsmachine, alsook voor het verwijderen van spanen en bramen na verspanende bewerking. Meer informatie: Met meer dan 125.000 geïnstalleerde robots wereldwijd is ABB toonaangevend robotfabrikant. Op gebied van robotica werkt ABB met een netwerk van ruim 5.000 medewerkers in circa 100 landen. ABB NV Hoge Wei 27 B-1930 Zaventem, België tel.: 0032-2-7186361
[email protected] [email protected] www.abb.com/robots
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
7
nieuws uit de markt 4 Dycomet Europe introduceert Cold Metal Spray in Nederland Het Cold Metal Spray-systeem dat door Dycomet in Berlikum op Materials Engineering over het voetlicht werd gebracht, betekende een ware beursprimeur voor ons land. “Een metaalspuittechniek niet op basis van smelten en stollen, maar op basis van supersonische snelheden en kinetische energie”, zo omschrijft business manager Robert van den Berg deze nieuwe technologie. Het metaalpoeder wordt door
middel van verwarmde perslucht met een temperatuur van gemiddeld 400°C en met een druk van 6 bar op een hard oppervlak gespoten, waarbij snelheden van enkele honderden meters per seconde ontstaan. Als gevolg van de hoge kinetische energie ontstaat een uitstekende hechting. Het grote voordeel is dat de temperatuurbelasting van het substraat beperkt blijft tot niet meer dan 40°C tot 100°C, zodat uitzet-
ting en vervorming achterwege blijven. Omringende delen worden bovendien niet beïnvloed. Met name bij nauwkeurige en fragiele producten in metaal of keramiek (kunststoffen lukt nog niet) kan dat doorslaggevend zijn. Dycomet biedt de Cold Metal Spray-technologie aan voor vijf metalen (aluminium, zink, koper, tin en nikkel) en daarvan afgeleide samenstellingen, in combinatie met keramische deeltjes. De laagdikte kan variëren van enkele micrometers tot circa 5mm, zodat de techniek zich ook leent voor de reparatie van scheuren (bijvoorbeeld in gietijzer als alternatief voor het temperatuurbelastende MIG-lassen). Van den Berg laat de resultaten zien van een bij TNO uitgevoerde corrosietest, specifiek gericht op agressieve milieus, waaruit blijkt dat de Cold Metal Spray-technologie op dat punt beduidend beter scoort dan klassieke methodes als thermisch en elektrolytisch verzinken. Qua mechanische sterkte (hechting en krasvastheid) komt de technologie beter uit de bus dan de veel toegepaste zinksilicaatcoatings. Dankzij de uitstekende hechting zijn de lagen verder goed bestand tegen temperatuurschokken.
4 Overname door Atotech van KUNZ GmbH en de zinklamellen
en elektrochemische activiteiten van SIDA S.A.
De Meern, 14 Mei 2007 Atotech kondigt de overname aan van KUNZ GmbH, gevestigd in Trebur (D), en SIDASA, gevestigd in Barcelona (ES). Deze overname heeft zowel betrekking op het zinklamellen-proces van KUNZ GmbH en haar dochterondernemingen ICP GmbH, UCI GmbH en DCS GmbH als op de elektrochemische activiteiten van SIDASA. Door deze overname versterkt Atotechs wereldwijde marktpositie voor corrosiebestendige neerslagen aanzienlijk. Het Zintek-assortiment van zinklamellen (zinc flake) en de geavanceerde galvaniseer- en nabehandelingstechnologieën zijn een ideale aanvulling op het productenpakket van Atotech. Deze overname maakt deel uit van Atotechs strategie om een mondiale en volwaardige partner voor de automobielindustrie en hun leveranciers te vormen. Hierdoor voorziet Atotech de klant met toonaangevende technologieën en uitstekende (locale) service op alle vlakken van de oppervlaktebehandeling. Met de overname van KUNZ en SIDASA profileert ATOTECH zich als de enige leverancier van zowel elektrochemie als zinklamellencoatings. Daarnaast is Atotech toegewezen als exclusieve distributeur van SIDASA’s coating equipement voor zinklamellen. Het voormalige hoofdkantoor van KUNZ in Trebur is geïntegreerd in de Atotech-organisatie als R&D-centrum voor het zinklamellenproces en sealers en productieplant voor zinklamellenproducten. SIDASA’s medewerkers actief in de elektrochemische en zinklamellen divisies zijn opgenomen in de Atotech-organisaties in Spanje, Italië en Frankrijk. KUNZ en SIDASA klanten profiteren nu ook van het wereldwijde distributie en service netwerk van Atotech.
Over Kunz Het in 1988 opgerichte KUNZ GmbH ontwikkelt en distribueert general metal finishing (GMF) producten voor elektrochemie en zinklamellen. Kunz verkreeg wereldwijde marktacceptatie door zijn hoge corrosiebestendige oplossingen. Over Sidasa SIDASA startte haar activiteiten op het gebied van chemische processen voor het elektrochemisch galvaniseren van zink, nikkel en chroom in 1952. SIDASA realiseerde met haar elektrochemische en zinklamellen activiteiten een grote marktpositie in Spanje, Italië, Frankrijk, Portugal en Brazilië. Meer informatie Atotech is een wereldwijde toonaangevende leverancier van processen en equipement voor de PCB industrie en de decoratieve en functionele galvanische en elektrochemische industrie. Met het hoofdkantoor gevestigd in Berlijn (D) biedt ATOTECH werkgelegenheid aan ongeveer 3350 personen in meer dan 30 landen. Atotech Nederland BV Evelyne Kulk tel: 030-240 90 14 / fax: 030-240 90 20
[email protected] / www.atotech.com
productnieuws
Meer informatie: Dycomet Europe, Berlikum tel.: 0518-46 12 37 / fax: 0518-46 12 78 www.dycomet.nl
4 Decorrodal voor voorbehandeling van aluminium
in een standaard ijzerfosfateerinstallatie
Vraagstelling De vraag naar chroomvrije producten ten behoeve van een hoogwaardige voorbehandeling van aluminium voor buitentoepassing neemt hand over hand toe. Bovendien moeten deze producten verwerkt worden in standaard 3-zone ijzerfosfateertunnels: ontvetten/fosfateren, spoelen, spoelen en drogen. Antwoord Decorrodal 43, een gecombineerd ontvettings- en ijzerfosfateringsmiddel in combinatie met Decorrodal AL 240 A. Bij toepassing van dit systeem worden
8
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
bijvoorbeeld op aluminiumprofielen zoutsproeiresultaten behaald van 1.000 uur. Tevens bewijst dit systeem ook zijn kwaliteiten op andere substraten zoals staal, zink en sommige legeringen. Bij toepassing van de combinatie Decorrodal 43 en Decorrodal AL 240 A, is slechts een geringe aanpassing aan de bestaande installatie noodzakelijk. Zo moet na zone 2 (spoelen) een spoelkrans worden ingebouwd die een extra naspoeling met demiwater mogelijk maakt. Het verbruikte demispoelwater loopt terug in zone 2 en wordt op deze wijze hergebruikt.
Voordelen: • dosering met een pH-gestuurde pomp waardoor constante concentratie van actieve bestanddelen; • geen handmatige controles; • lage aanvangs- en nadosering, waardoor lage chemicaliënkosten; • 1.000 uur zoutsproeitest volgens DIN 50021 SS en GT waarden van 0; • tevens geschikt voor andere substraten zoals staal, zink en vele andere legeringen; • geheel chroomvrij proces.
Het proces: zone 1 ontvetten/fosfateren
spoelkrans demiwater
zone 2 spoelen met leidingwater
Decorral 43
Meer informatie Het Kluthe-practicum staat ter beschikking voor het uitvoeren van testen onder praktijkomstandigheden. Neem hiervoor contact op met de afdeling Verkoop, tel. 0172 – 51 60 20
zone 3 passiveren Decorral AL240 A (no rinse)
Kluthe Benelux BV Produktieweg 8 2404 CC Alphen aan den Rijn Contactpersoon: S. Vos verkoopleider chemie Nederland tel.: 0172-516000 www.Kluthe.com
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
9
nieuws uit de markt 4 ASV Stübbe Nederland BV pakt uit in de Benelux
4 Materiaalkeuze bij het ontwerp
4 Akzo Nobel neemt Ceilcote over
Op 01 oktober 2006 opende pompen- en appendageleverancier ASV Stübbe de deuren van een eigen vestiging voor het Beneluxgebied. Directeur Christiaan Soerjo gaat met een team van vier à vijf mensen, van wie één Franstalig, de Benelux bedienen met ventielen, pompen, doseerkranen en aanverwante vanzelfsprekende -maar onmisbare- onderdelen van oppervlaktebehandelingsinstallaties voor natchemische processen. Het verlaten van de situatie met een distributeur voor de Benelux en het starten van een eigen vestiging met directe klantcontacten en ondersteuning van de fabriek in Vlotho (Duitsland) als systeemleverancier, betekent voor Soerjo dat hij de basis moet leggen voor een professionele organisatie. Zijn team kon hij uit zeventien sollicitanten selecteren.
Een multidisciplinaire aanpak Een tweedaagse cursus van de Stichting Post academisch technisch onderwijs PATO op 7 en 8 juni 2007 in Utrecht. Deze cursus verschaft een systematische en multidisciplinaire aanpak voor het maken van keuze van materialen bij het ontwerpen van moderne producten. Door een combinatie van theorie en praktijkgerichte oefeningen leert de deelnemer dat een goede materiaalkeuze op basis van meerdere factoren moet worden gemaakt. Deze factoren zijn onder meer: materiaaleigenschappen, functie-eisen van het product/onderdeel, verwachte of gewenste levensduur van het product, beschikbaarheid van het materiaal, kosten en/of het product met een gegeven materiaal vervaardigbaar is. De cursus bestaat uit hoorcolleges afgewisseld met practica. Tevens worden er uitgebreide oefeningen met behulp van de computer gedaan.
Akzo Nobel neemt een producent van antiroestmiddelen over van het Duitse KCH Group. Het chemieconcern betaalt hiervoor 12 miljoen euro. Dat liet Akzo Nobel vrijdag weten. De nieuwe aanwinst, Ceilcote, is gevestigd in Cleveland in de Amerikaanse staat Ohio. Er werken 36 mensen. Bron: ANP, 20 april 2007
Mede dankzij zijn bedrijfseconomische MBA-studie heeft Soerjo gezien dat ASV Stübbe de juiste beslissingen genomen heeft de laatste jaren. “Er staat een goede organisatie. Dat blijkt ook uit de feedback van een aantal OEM referenties. ASV Stübbe belevert bijvoorbeeld al jaren een machinebouwer die heel specifieke pompen voor zijn proces nodig had waarvan de vloeistofturbulentie minimaal moest zijn. Die opdrachtgever ging in China uitbreiden, wilde graag de relatie voortzetten maar stelde als voorwaarde dat ASV Stübbe deze stap ook zou maken. Sinds twee jaar beschikken we nu ook over productiefaciliteiten en een verkooporganisatie in Shenzen.” Diversiteit ASV Stübbe is al ruim tachtig jaar actief, realiseerde in 2006 met 350 medewerkers wereldwijd 24 miljoen omzet en is vooral bekend van het kunststof spuitgieten. Viervijfde van de componenten is eigen vervaardiging, eentiende zijn handelsdelen en de rest wordt in China geproduceerd. Er wordt niet alleen aan de oppervlaktebehandelingswereld geleverd, maar ook aan de chemische sector waar kwaliteit, betrouwbaarheid en veiligheid de belangrijkste criteria zijn. Milieutechniek en nutsvoorzieningen als gas en water zijn ook markten die bediend worden. ASV Stübbe heeft een breed pakket kogelkranen. Van de acht typen is de zogeheten S16 een uniek product. Het is de enige kogelkraan ter wereld de chemische resisten-
10
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
tie en slijtvastheid van kunststof combineert met de mechanische sterkte van een metalen kraan. Het geheim heeft te maken met een volledig omspoten verzinkte stalen spindel, een concept waar al sinds 1961 een unieke marktpositie mee verworven is. “Met pompen hebben we een goede naam, maar we weten dat we prijstechnisch niet altjd competitief waren. Zo’n situatie roept om strategische keuzen. Er zijn in de productontwikkeling voor de komende 2 jaar zo’n achttien nieuwe producten voorzien. De naam ASV Stübbe zal dan ook steeds meer gecombineerd worden met een concurrerende prijsstelling. De feedback van onze klanten bevestigt al jaren dat de ASV Stübbe overdruk- en reduceerventielen de beste zijn. De rol van processmonitoring en –aansturing wordt steeds groter. Ons nieuwe opneemelement ZE 3000 neemt debietdata trap- en contactloos op geeft deze door naar de procesaansturing. Wat noviteiten op pompgebied betreft: trillingen temperatuurprofielen bieden een solide basis voor Intelligent Preventive Maintenance Technology. R&D is heel ver met de productontwikkeling op dit gebied.” Een nieuwe bedrijfsorganisatie opzetten Christiaan Soerjo heeft al eerder een bedrijf vanaf nul opgezet: voor een Duitse firma met focus op grondstofspecialiteiten voor de kunststofindustrie. “De eerste paar jaar deed ik dat met mijn boerenverstand en mijn HTS-achtergrond, later kreeg ik meer behoefte dat met bedrijfskundige theorie te onderbouwen. Voor mij als bedrijfskundige is het interessant om te zien en aan den lijve te ondervinden, hoe een radicale koerswijziging plaatsvindt, zoals die nu binnen ASV Stübbe als geheel gaande is. De voorgaande decennia heeft ASV Stübbe veel in de techniek gedaan en een goede naam verworven, maar de klantfocus was soms ver te zoeken. Toen Klaus Warnecke kwam, de nieuwe CEO in Duitsland die 16 jaar een Amerikaanse firma geleid heeft, ging die aan de slag om “the best of both worlds” te creëren. Technisch nog altijd vooraanstaand, maar nu ook met een internationale aanwezigheid en de klantfocus waaruit onder andere de serie nieuwe producten voortkomt: die is namelijk gebaseerd op signalen van klanten. Tot 2003-2004 was 30% export en 70% nationale markt. Doelstelling is om die verhouding omgekeerd te hebben tegen 2010.
Christiaan Soerjo stelde uit 17 sollicitanten een slagvaardig team samen. En de omzet is al gestegen van zo’n 17 miljoen, vier jaar geleden, naar 24 miljoen in 2006. Doel is in 2010 op 40 miljoen te komen door organische groei. De technische competentie is er, de slagvaardigheid is er. Dat zijn voor mij persoonlijk sterke motivatoren om aan deze toekomstvisie bij te dragen. Ik heb een tijd bij een firma gezeten waar weinig marktfocus en visie was, daar werd ik niet gelukkig. Uit de literatuur weet ik dat de successen van bedrijven die zichzelf opnieuw uitvinden schaars zijn. Vooral het vanaf nul beginnen is leuk en ik ben zelf een doener met een academische inslag. Het praktische verhaal en het managementgedeelte combineren is een ideale uitdaging voor mij. Ik besef heel goed dat ik begin met een kleine kern van een nieuwe organisatie. Als ik niet de goede keuzes maak kan ik niet het bedrijf opbouwen dat ik voor me zie. Dus heb ik veel tijd in de eerste sollicitatieronde gestoken. Ik merk iedere dag in de dagelijkse praktijk dat mijn horizon breder geworden is dankzij de veertien vakken van mijn MBA-studie en dat je van uit een stabielere basis je beslissingen neemt,” aldus de van oorsprong werktuigbouwkundige. “Ik denk dat we daar als organisatie ons voordeel mee kunnen doen.”
Meer informatie ASV Stübbe Nederland B.V. Kronenburgsingel 60-02 6831 GX Arnhem tel.: 026-3831246 / fax: 026-3830334 mob.: 06-21270800
[email protected] www.asv-stuebbe.de
De volgende onderwerpen komen aan bod: Dag 1: • Inleiding tot keuze van traditionele en moderne materialen; • Mechanische eigenschappen van materialen; • Breukmechanica: levensduur van materialen onder mechanische belasting; • Warmtebehandeling van metallische legeringen; • Corrosie van metallische materialen; • Ontwerpen met kunststoffen; • Praktische oefening: materiaalkeuze; • Praktische oefening: ontwerpen voor levensduur; • Case-studie. Dag 2 • Vervaardigingstechnieken; • Principes van schade-onderzoek;
• Praktische oefening: schade-onderzoek; • Economische factoren: kosten, beschikbaarheid, markt; • Toepassingen bij hoge temperaturen; • Praktische oefening: ontwerpproject met materiaalkeuzes; • Bespreking van ontwerpen. Verzorgende instantie Stichting PATO, Sectie Werktuigbouwkunde en Industrieel Ontwerpen in samenwerking met deskundigen uit het bedrijfsleven en Universiteit. Cursusleiding Prof.dr. W. Wei (WEI Consulting) Docententeam: dr.ing. H. Altena (Philips DAP), ir. M.J. ten Bouwhuijs (Universiteit Twente, dr.ir. A.ten Busschen (Tech-Wood Nederland), Ir. A. van de Grijn (v.h. Philips DAP, dhr. R. van Langh (Rijksmuseum Amsterdam), dhr. J. de Vrij (v.h. TNO Den Helder), prof.dr. W. Wei (Wei Consulting / v.h. Universiteit Twente). Meer informatie: Ir. M.F. Versteeg (Stichting PATO) tel.: 015-2852574
[email protected] / www.PATO.nl
4 Dekracoat meldt zich op Materials Engineering
als nieuw VOM-lid
Op de eerste dag van Materials Engineering kon Dekracoat in Eindhoven worden begroet als het jongste VOM-lid. Directeur Alex de Kramer meldde zijn bedrijf ter plekke aan op de centrale VOMstand binnen het oppervlaktecollectief. “Als prominente speler in de markt op het gebied van de PVD-technologie hoor je lid te zijn van een overkoepelende organisatie als de VOM, die opkomt voor
de gezamenlijke belangen van de sector”, aldus zijn verklaring. Dekracoat brengt PVD-lagen aan op een grote diversiteit van producten, variërend van boren en frezen tot matrijsdelen en implantaten en beschikt daartoe over een installatie met een diameter van 700 mm en een hoogte van 1.000 mm. Bijzonderheid is dat gebruik wordt gemaakt van niet minder dan 24 verdampers voor het verdampen van de kathodes, zodat zeer homogene lagen worden bereikt. Het bedrijf telt acht medewerkers en profileert zich vooral als jobcoater binnen de regio. Met name het naburige België blijkt een groeimarkt en daar wordt inmiddels al de helft van de omzet bereikt. Snelle leveringen (alles binnen 48 uur) en een snelle service bij problemen noemt De Kramer, naast kwaliteit en deskundig advies, als belangrijke handelsmerken van Dekracoat. Vooral op het gebied van kwaliteit en levertijden verwacht hij te kunnen leren van de expertise en ervaringen binnen de VOM. Meer informatie Dekracoat, Eindhoven tel.: 040-262 80 70 / fax: 040-262 32 43 www.dekracoat.nl
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
11
nieuws uit de markt 4 AIMT presenteert Nitrotec als
4 Galvano Hengelo sleept publieksprijs in
alternatief voor hardchroom
Sinds 2006 zijn alle activiteiten op het gebied van warmtebehandeling en oppervlaktetechnieken binnen Aalberts Industries samengevoegd onder de noemer AIMT (Aalberts Industries Material Technologies), met hoofdzetel in Kerpen (D). Met 58 vestigingen in Duitsland, Zweden, Denemarken, Groot-Brittannië, Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk, Italië, Spanje en Portugal en een totaal van circa 2.500 medewerkers is AIMT Europees gezien een van de grote spelers op het gebied van materiaalveredeling. Inmiddels zijn alle activiteiten op het gebied van CVD en PVD binnen de groep samengebracht onder de noemer V-Proteq. Volgens Louis Tegelaers, specialist op het gebied van CVD en PVD bij H&ST in Eindhoven, horen bij het PVD-proces opmerkelijk lage temperaturen beneden 100 °C tot de mogelijkheden binnen AIMT. “Met name bij kritische producten zoals binnen de halfgeleiderindustrie is dat een groot
de wacht met Keronite-proces
winstpunt, omdat er geen sprake is van thermische vervorming. Bij het aanbrengen van reflecterende lagen op PS kunnen we zelfs temperaturen beneden 40 °C realiseren.” Verder werd vooral de aandacht gevestigd op de Nitrotec-technologie, waarbij het proces van nitrocarboneren wordt gevolgd door een oxidatiebehandeling. Het resultaat is een slijtvaste en corrosiebestendige laag met een mooi zwart uiterlijk, dat wordt gezien als een goed alternatief voor hardchroom. Meer informatie AIMT, Eindhoven tel.: 040-266 30 37 / fax: 040-266 30 03 www.aimt-group.com
De officiële Innovation Award van de vakjury was voor het kunststofbedrijf Promolding, maar de Publieksprijs werd op Materials Engineering in de wacht gesleept door Galvano Hengelo. Het Keronite-proces, dat het bedrijf in Nederland in licentie aanbiedt, spreekt blijkbaar zeer tot de verbeelding van de constructeurs en ontwerpers die in groten getale te vinden zijn op Materials Engineering. Bij dit proces wordt een product (uit aluminium of magnesium; titaan is in ontwikkeling) gedompeld in een laag geconcentreerd elektrolytisch bad, waarna een gepulseerde wisselstroom zorgt voor een plasmaontlading aan het oppervlak. Daarbij ontstaat een keramische coating met bijzondere eigenschappen, zoals een hoge hardheid tussen 800 en 2.000 HV, een grote slijtvastheid, een uitmuntende corrosiebestendigheid (met geseald oppervlak meer dan 2.000 uur volgens ASTM B117) en een thermische isolatie tot 500°C (2.000 °C gedurende korte periodes). “Net een stap verder dan hardanodiseren”, zo vat directeur Peter Bebseler het eigenschappenbeeld samen. Vanwege de hoge hardheid ziet hij voor Keronite-behandeld aluminium zelfs mogelijkheden als alternatief voor staal. Vooralsnog is het aantal concrete toepassingen evenwel beperkt, waarbij Bebseler voorbeelden noemt als tandwielen en klapschaatsen. “Het Ke-
Uit handen van hoogleraar dr.ir. W.A. Poelman ontvangt P. Bebseler de Materials Engineerig Publieksprijs 2007 (midden: beursorganisator Han Bosman)
ronite-proces is voor ontwerpers nieuw, testprocedures duren lang en een Keronitebehandeling staat nog niet in specificaties voorgeschreven. Daarom staan we ook op een beurs als Materials Engineering, want hier kunnen we de constructeurs en engineers direct bereiken.” Voor de toekomst is hij vol vertrouwen: “Het toenemend gebruik van lichte materialen als aluminium
en magnesium vormt een krachtige stimulans en met name vanuit de automotive hoek bespeuren we een groeiende belangstelling.” Meer informatie Galvano Hengelo, Hengelo (Ov) tel.: 074-248 41 42 / fax: 074-248 41 41 www.galvanohengelo.nl
4 Gelijmde pijpleidingen van Shell en
Lijmpraktijk bestand tegen 215 bar
mes blijkt daarbij aan twee kanten te snijden: “Door die diverse contacten hebben we zelf ook weer ideeën opgedaan voor nieuwe applicaties, waar we anders ongetwijfeld niet aan gedacht zouden hebben.” Didden verwacht dat het nieuwe bedrijfspand van CZL in september 2007 in gebruik zal worden genomen.
via een Shell-patent. Meer nog dan in de lijm zit het geheim van de nieuwe pijpverbinding in het aangepaste ontwerp van de pijpeinden in combinatie met een serie lepel-key verbindingen aan de buitenzijde van de pijp. Via dit ontwerp wordt een robuuste mechanische verbinding bereikt met een minimale naad voor de afdichting door de lijm. Als lijm wordt een standaard industriele 1-component epoxylijm toegepast, die geselecteerd is op zijn hoge treksterkte en bij uitstek bestand is tegen chemicaliën. Bij het Fraunhofer Institut in Duitsland is de verbinding inmiddels op druk getest, waarbij is gebleken dat tot een druk van 215 bar (ruim boven de voorgeschreven testdruk van 183 bar) de lijmverbinding zonder problemen intact bleef.
Meer informatie: CZL, Tilburg tel.: 013-570 33 70 / Fax: 013-570 49 06 www.czltilburg.biz
Meer informatie Lijmpraktijk B.V., Den Haag tel.: 070 - 307 47 23 / fax: 070 - 307 47 20 www.lijmpraktijk.nl
4 CZL doet nieuwe ideeën op temidden van fijnproevers Als bezoeker had Rob Didden, technisch adviseur en manager HVOF bij CZL in Tilburg, al enkele keren geproefd van de aard en allure van Materials Engineering. Reden om in 2007, samen met OAK Advanced Coating Technologies in Heerlen, de mogelijkheden op het gebied van hoogwaardige oppervlaktebehandelingen eens als exposant onder de aandacht te willen brengen. Voor CZL zijn dat naast HVOF (High Velocity Oxygen Fuel) onder meer chemisch zwarten, stroomloos vernikkelen, hardverchromen, micro chrome plating en Dicronite droge smering. Uit de eerste reactie van Did-
12
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
den na bijna twee beursdagen (“ik vind het geweldig”) blijkt dat een en ander boven verwachting is uitgepakt. Hij spreekt van zeker twintig nieuwe contacten per dag, “net zoveel als op de ESEF in een hele week.” Maar het blijkt vooral het kaliber van de bezoekers dat tot Didden’s verbeelding spreekt. “Materials Engineering is voor de technische fijnproevers. Het zijn vooral constructeurs en ontwikkelaars die je hier ontmoet en die op zoek zijn naar nieuwe mogelijkheden en combinatie van mogelijkheden. Dat zijn ook de mensen die de toekomstige ontwikkelingen bepalen.” Het
Niet eerder op een beurs te zien was de gelijmde oliepijpleiding op de stand van Lijmpraktijk B.V. uit Den Haag. Deze is samen met oliegigant Shell ontwikkeld en inmiddels beschermd
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
13
nieuws uit de markt 4 PGE kan zaken doen op Materials Engineering Fotochemisch etsen en galvanisch bedekken van substraten, zoals PGE Etching in Eindhoven dat samen met PGE Adenco in Mechelen (B) beoefent, is bij uitstek geschikt voor fijne bewerkingen in 2D en 3D. Sales manager Bonny van Geel noemt als voorbeelden scheerfolies, luidsprekerspoelen, afstandstukken en implantaten en botprotheses, naast andere toepassingen uit de lucht- en ruimtevaart, automotive en de medische en militaire industrie. Naast een
groot aantal productielijnen beschikt het bedrijf ook over eigen laboratoria, ruimtes voor proeffabricage en drie stofarme ruimtes (klasse 10.000). Bij het galvanisch bedekken gaat het onder andere om vergulden, vernikkelen, stroomloos vernikkelen, verzilveren en vertinnen in diverse varianten, bij het etsen kunnen gaatjes van 0,9D worden vervaardigd in materiaaldiktes vanaf 40 µm. Vanwege het bijzondere specialisme is Materials Engineering daarom
een belangrijke beurs voor Van Geel: “Dit is geen relatiebeurs voor jan en alleman. Hier komen klanten met specifieke vragen en problemen, hier kun je zaken doen.” Meer informatie PGE Etching, Eindhoven tel.: 040-273 31 58 ax: 040-273 45 93 www.PGE.nl
4 Luchtgedreven membraanpompen voor
viskeuze en agressieve vloeistoffen
Corode in Boxtel heeft sinds kort een nieuwe reeks luchtgedreven membraanpompen opgenomen in haar programma voor de Benelux-markt. Dit type pompen, met een capaciteit die kan oplopen van 50 l/uur tot 30.000 l/uur (in een enkele uitvoering zelfs tot 50.000 l/uur), is volgens directeur Pete Odekerken bij uitstek geschikt voor het verpompen van hoogviskeuze en agressieve vloei-
stoffen. De pomphuizen zijn leverbaar in diverse uitvoeringen en materialen, zoals PP, PTFE, RVS en AISI 316, voor de membranen worden viton, teflon en neopreen toegepast. De pompen zijn zelfaanzuigend en kunnen zonder problemen drooglopen. Omdat gebruik wordt gemaakt van perslucht in plaats van motoren doen problemen met asafdichtingen zich niet voor. De pompen zijn bovendien snel te plaatsen en in hoge mate ongevoelig voor storingen. Daarnaast brengt Corode ook vatpompen in een nieuwe uitvoering op de markt, afhankelijk van aard en agressiviteit van de over te pompen vloeistof eveneens verkrijgbaar in diverse kunststofmaterialen. De nieuwe pompen passen in het streven van Corode (zusterbedrijf van CKB, Corode Kunststofinstallatie Bouw) om een compleet programma te bieden voor de galvanische industrie, van bakken en opslagtanks tot pompen, afzuigingen en leidingen. Meer informatie: Corode, Boxtel tel.: 0411-68 55 00 ax: 0411-68 60 67 www.corode.nl
14
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
Hendor BV Leemskuilen 15 5531 NK Bladel tel 0497 339 389 fax 0497 381 593
i
[email protected] www.hendor.com
seal-, magneet-, dompelen filterpompen, filterkaarsen, filterpapier en alle filtermaterialen, kunststof bakken / opslagtanks
Corode Benelux BV
Postbus 854 - 5280 AW, Boxtel tel. 0031 (0)411 685500 - fax 0031 (0)411 686067
[email protected] - www.corode.nl
Oppervlaktetechnieken nr. 5 - 2007 - 51e jaargang
15