Premies en goedkope leningen
om uw woning te renoveren 2011
Inhoudsopgave
Inleiding door de Minister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Waarom investeren in uw woning ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Steun van de federale overheid, het gewest en de gemeente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Alle steun in een oogopslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Voorbeelden uit de praktijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Tien prioriteiten voor een energiezuinige woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Energieprestatiecertificaat : ken uw woning beter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Naar de passiefwoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Laag inkomen ? Hogere premies ! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Steun voor ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Meer informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
SIMULATOR PREMIES Met behulp van onze onlinesimulator kunt u afhankelijk van uw situatie bepalen welke energiebesparende investering het interessantst is en kunt u berekenen voor welk bedrag u premies kunt krijgen. U kunt ook bellen om ons te vragen een simulatie op te sturen met de post.
www.leefmilieubrussel.be/ energieinvesteringen
02 775 75 75
2
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
« Duurzaam » bouwen en renoveren : steunmaatregelen op maat Minder energie verbruiken, natuurlijke bouwmaterialen gebruiken, het gebruik van chemische stoffen inperken,… voor vele kandidaat-(ver)bouwers zijn het onderhand belangrijke bekommernissen. Een en al winst voor het leefmilieu en het budget van huisgezinnen, bedrijven en overheidsdiensten. Sinds een aantal jaar zet ik er mij voor in om deze beweging aan te moedigen. Zo werden er ondertussen 267.000 m² aan voorbeeldgebouwen met 19 miljoen euro steun vanwege het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gebouwd. Ze verbruiken tot tien keer minder energie en werden gebouwd met bij voorkeur ecologische bouwmaterialen. Sinds 2004 werden er trouwens om en bij de 114.000 energiepremies, ofwel 68 miljoen euro, aan de Brusselaars toegekend zodat ze werkzaamheden konden uitvoeren voor een betere energie-efficiëntie alsook een hogere milieukwaliteit van hun woning : isolatie, dubbele beglazing, vervanging van ketels, fotovoltaïsche zonnepanelen, enz. Premies die, het is maar al te weinig bekend, cumuleerbaar zijn met de renovatiepremies die het Gewest eveneens toekent, met een fiscale vermindering die de federale regering toekent en bepaalde gemeentelijke premies. Kortom, als men al deze investeringssteunmaatregelen cumuleert, kan men heel wat werkzaamheden nagenoeg volledig afschrijven. Hoe lager het inkomen van het huisgezin trouwens ligt, hoe meer het Gewest bijpast ! Deze premies zijn dus erg rendabel. Dan zwijgen we nog over de besparingen die men op de energiefactuur realiseert ! Dankzij al deze steunmaatregelen kan iedereen actie ondernemen. Voor de minder kapitaalkrachtige huisgezinnen heb ik bijvoorbeeld een financieringsmaatregel uitgewerkt in de vorm van een sociale groene lening aan een rentevoet van 0 % ! In deze brochure maakt u kennis met alle steunmaatregelen waarmee u van uw woning een energiezuinige en milieuvriendelijke woonst maakt, waar het goed om te leven is. Weer een stap verder om van Brussel een Duurzame Stad te maken ! Veel leesplezier !
Evelyne Huytebroeck
Brussels minister van Leefmilieu, Energie en Stadsvernieuwing
Waarom investeren in
Pourquoi investir dans son logement ?
WARMTEVERLIES BIJ EEN RIJWONING
1
Huizen als een zeef ?
-37%
Een Brussels gezin betaalt gemiddeld 1.400 € per jaar voor zijn energieverbruik. Daarvan gaat 60 % naar verwarming. De allergrootste prioriteit om die factuur te verminderen, is isolatie. Zeker als men weet dat de Brusselse huizen doorgaans heel slecht geïsoleerd zijn.
-27% %
-15%
-21
2
De oliepiek, die maken we nu mee
80
bron : www.aspo.be
olieproductie
(in miljoenen vaten per dag)
In de toekomst gaat de energieprijs nog stijgen. De grafiek maakt duidelijk waarom : er zal niet meer voldoende olie zijn om aan de steeds toenemende vraag naar energie tegemoet te komen. Onze facturen zullen steil de hoogte in gaan. Moeten we ons daar zomaar bij neerleggen ?
2010
70 60 50 OLIEPRODUCTIE IN DE WERELD bereikt zijn piek en neemt nadien af
40 30 20 10 0 1960
4
1980
2000
2020
2040
2060
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
jaar
uw woning ?
4
Financiële steun voor iedereen
Door alle steunmaatregelen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te combineren en aan te vullen met andere voordelen, zoals de fiscale aftrek, kunnen we een belangrijk deel van onze investeringen dekken. De steun is ook hoger naarmate het inkomen lager is. Gezinnen met een laag inkomen kunnen met een sociale groene lening trouwens tegen 0 procent intrest geld lenen. Meer info op de volgende pagina’s.
3
De aarde warmt op
Er is geen twijfel meer mogelijk : door onze uitstoot van broeikasgassen raakt het klimaat in de war. Er zullen waarschijnlijk meer hittegolven en misschien ook meer koudegolven voorkomen. Door uw woning te isoleren, beschermt u zich tegen de koude én de hitte. CO2
DE CO2-CONCENTRATIE is nooit zo hoog geweest als nu
C° 14,5
390 14,3
370 350
14,1
330
5
Een belegging voor de toekomst
Binnenkort moet elke woning een energieprestatiecertificaat (EPB) hebben. Dat is een soort van energierapport. Als u voor uw woning in energiebesparing investeert, zorgt dat uiteraard voor een beter rapport. Meer info op pagina 15
13,9
310 290
13,7
270 13,5
250 1000
1100 1200 1300
1400 1500 1600 1700 1800
1900 2000
jaar
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
5
Steun van federale overheid, gewest en gemeente Er bestaan verschillende vormen van steun, premies en subsidies voor de Brusselaars. Allemaal samen zullen die stimulansen uw investering bijzonder rendabel kunnen maken.
Gewestelijke energiepremies : tot 50 %
Gewestelijke renovatiepremies : tot 70 % (van een subsidieerbaar bedrag)
De Energiepremies van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betalen snel tot de helft van uw investering terug. U kunt premies krijgen voor de isolatie van uw gebouw, de efficiëntie van uw verwarmingsinstallatie, het gebruik van hernieuwbare energie, audits en efficiënte huishoudtoestellen. Nieuw in 2011 is dat de premie stijgt voor gezinnen met een laag inkomen en dat er drie premies bijkomen, namelijk voor een efficiënte ventilatie, een verwarmingscirculatiepomp van klasse A en de isolatie van de buitenmuur via een opvulling van de holle muren. Info : Leefmilieu Brussel 02 775 75 75 –
[email protected] www.leefmilieubrussel.be/energiepremies
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kent Renovatiepremies toe. Die mogen worden gecombineerd met de Energiepremies en met de federale belastingverminderingen. Het bedrag van de premie wordt berekend in functie van waar de woning gelegen is, het bedrag van het gezinsinkomen en de bedragen die zijn vastgelegd en geplafonneerd per type van werken. Die premies worden beperkt tot de eigenaars die zelf in hun woning wonen of die ze ter beschikking hebben gesteld van een sociale huisvestingsmaatschappij en gelden enkel voor gebouwen van ten minste 30 jaar oud. Info : WoonInformatieCentrum 0800 40 400 – www.renovatiepremie.irisnet.be
Belastingvermindering : tot 40 %
! Enkel voor geregistreerde aannemers
Alle steun die in deze brochure vermeld staat, is beperkt tot de werken die gebeuren door geregistreerde en desgevallend erkende aannemers.
6
U kunt een belastingvermindering krijgen van 40 % op uw energiebesparende investeringen, met een maximumbedrag van 2.830 € (en maximum 3.680 € voor zonnepanelen). Wanneer het bedrag van die 40 % hoger ligt dan het maximumbedrag per jaar (2.830 of 3.680 €), kan het overschrijdende deel van dat bedrag over de drie volgende belastingjaren afgetrokken worden (voor woningen van vijf jaar en ouder). Voor de renovatie of bouw van een heel energiezuinig gebouw wordt gedurende tien jaar een bijkomende vermindering toegekend van
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
zonder inkomensvoorwaarde een vermindering van 1,5 % moeten toekennen op de rente voor leningen die dienen om investeringen voor energiebesparing of hernieuwbare-energieproductie te financieren. Info : zie p.17
1 Zich informeren over de administratieve en technische vereisten van de steunmaatregelen.
Gemeentelijke premies Veel Brusselse gemeenten kennen premies toe voor energiebesparende investeringen. De regeling hangt sterk af van gemeente tot gemeente : verifieer welke specifieke technische en administratieve voorwaarden uw gemeentebestuur hanteert. Info : De Stadswinkel www.curbain.be, 02 219 40 60 of in uw gemeente.
Leningen en voorfinancieringen Er zijn drie manieren om een voorfinanciering of een lening te krijgen voor werken aan uw woning. • Sociale groene lening : als aan bepaalde inkomensvoorwaarden voldaan is, kent het Brusselse Gewest via de solidaireleningenorganisatie Credal sociale groene leningen toe aan particulieren tegen een intrest van 0 %. • Renovatiepremie : vóór de werken aan uw woning van start gaan, kunt u een voorfinanciering krijgen van 90 % van het bedrag van de renovatiepremie. • Rentesubsidie van 1,5 % : dat is een initiatief van de federale overheid waarbij de banken iedereen en
2 Verschillende offertes vragen aan geregistreerde aannemers.
3 De aannemer kiezen en van stappenplan
420 € (lage-energiewoning), 850 € (passiefwoning) of 1.700 € (nulenergiewoning). Info : Federale Overheidsdienst Financiën 02 572 57 57, www.minfin.fgov.be > Thema’s > Woning > Energiebesparing
hem de nodige informatie eisen voor het verkrijgen van de steunmaatregelen.
4 De aanvraag voor de Reno vatiepremie indienen en het antwoord van de administratie afwachten. (min. 1 maand).
5 De werken uitvoeren. 6 De aanvraag voor de Energie premie indienen, max. 4 maanden na de facturatie van de werken.
7 Uw uitgaven opnemen in uw volgende belastingaangifte.
! Technische en administratieve vereisten
Let op : alle gesubsidieerde werken moeten voldoen aan bijkomende technische en/of administratieve vereisten. Informeer u alvorens met de werken te beginnen !
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
7
Alle steunmaatregelen voor particulieren ENERGIEPREMIE +10 % als het gebouw zich in een RVOHR-zone bevindt Studies en follow-up
Energieaudit
50 % (max 400 €)
Technische follow-up
Isolatie en ventilatie
Verwarming
Passief- of lage-energiegebouw
50-130 €/m² tot 100m², 25-65 €/m² indien groter (zie ook p.16 : ‘Een bonus van 100€/m²’)
Dakisolatie
15€-35€/m² (max 50 %)
Isolatie van de muren
8-65 €/m² (max 50 %)
Isolatie van de vloer
20-40 €/m² (max 50 %)
Plaatsing isolerende beglazing
5-80 €/m² (max 50 %)
Groendak
10-35 €/m² (max 50 %)
Zonnebescherming buiten
25-65 €/m² (max 50 %)
Ventilatie
50-3500 €/installatie (max 50 %)
Verwarmingsketel
300-600 €/installatie (max 30 %) + inbuizing 25€/m (max 250 €)
Verwarmingsinstallatie Onderhoud Boiler
125-500 €/installatie (max 50 %)
Warmteregulatie
5-20 €/kraan + 25-100 €/thermostaat (max 50 %)
Warmtepomp
2000-2500 €/installatie (max 30 %)
Thermische zonnepanelen
2500-3500 €/installatie + 200 €/m² als meer dan 4 m² (max 50 %)
Fotovoltaïsche zonnepanelen
0,25-1 €/piekwatt (max 30 %)
Warmtekrachtkoppeling
3500-4500 €/installatie (max 30 %)
Elektrische huishoudtoestellen
Koelkast en diepvriezer
50-300 €/installatie (max 50 %)
Droogkast
200-700 €/installatie (max 50 %)
Andere
Regenwatertank
Hernieuwbare energie
Verbetering binnenterrein van huizenblok Sanitaire apparaten met beperking van het waterverbruik
8
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
Renovatiepremie Bedrag van de subsidieerbare werken waarop een wegingscoëfficiënt wordt toegepast
Belastingaftrek
Sociale groene lening
Groene lening
40 % (max 2.830 €)
ja
max 12 % van de subsidieerbare werken 420-1.700 € x 10 jaar 20 of 25 €/m² (+ dichting 80 of 100 €/m² + structuur 65 €/m²)
ja
ja
20 of 25 €/m² (+ gevelbekleding 40-60 €/m² + cementeren 50 €/m2)
ja
ja
20 of 25 €/m² + ondervloer en vloer 40 €/m²
ja
ja
40 % (max 2.830 €)
ja
ja
40 % (max 2.830 €)
ja
150 tot 300 €/m² + akoestische beglazing 50 €/m²
40 % (max 2.830 €)
130 of 260 €/geventileerd vertrek 1.500 €/woning
ja ja
25 of 35 €/m2 40 % (max 2.830 €) 1.250 €/woning
ja ja
inbegrepen in ‘Verwarmingsinstallatie’
40 % (max 2.830 €)
ja
ja
40 % (max 2.830 €)
ja
40 % (max 3.680 €)
ja
40 % (max 3.680 €)
ja
! 1.500 € max 2000 €/woning
Allemaal cumuleerbaar
max 750 €/apparaat + max 5 apparaten/woning
Alle steun is met elkaar te combineren. Maar samen mogen de energiepremie en de renovatiepremie het bedrag van de investering niet overschrijden.
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
9
Voorbeelden uit de praktijk Het is nog nooit zo rendabel en makkelijk geweest om te investeren in energiebesparing. De samenvoeging van alle steun vermindert vaak drastisch de aanvankelijke investering. Het bedrag van de steun hangt af van verscheidene criteria : het type van investering, uw inkomen, de plaats waar uw woning zich bevindt, enz. We geven enkele voorbeelden op basis van werkelijke cijfers, om u een idee te geven van de mogelijkheden (de namen van de personen werden gewijzigd).
77 %
Dakisolatie en verwarmingsketel…
terugbetaald
Mohammed Hajji is 45 jaar oud en woont met zijn vrouw en twee kinderen in een rijwoning met twee verdiepingen. Zijn eigendom is gelegen in een zone waarvoor hogere premies gelden (zone met een Duurzame Wijkcontract [zie * p.12]). Mohammed en zijn vrouw hebben samen een belastbaar inkomen van 68.432 €. Ze komen daarmee in een gunstiger belastingschijf terecht, want ze hebben kinderen en hun twee inkomens worden samengenomen. De werken : het dak isoleren met natuurlijke materialen en een hoogrendementsketel installeren voor de verwarming.
Dak
Verwarmingsketel
Geraamde kosten
7.600 €
4.760 €
Steunmaatregelen
6.440 €
3.075 €
Werkelijke kostprijs
1.160 €
1.685 €
356 €
307 €
3,3 jaar
5,5 jaar
Energiewinst Terugverdientijd
10
50 % Fotovoltaïsc he terugbetaald
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
93 %
Ramen met dubbele beglazing…
terugbetaald
Julie Janssens is 34 jaar oud en heeft haar grootmoeder ten laste. Ze heeft net een tweegevelwoning gekocht en wil al haar ramen met enkel glas vervangen door hoogrendementsramen (k 1.0 en ‘warm edge’). Ze wil ook de geluidsoverlast van de straat in huis beperken. Voor de ramen wil ze mooi hout dat gelabeld is, omdat ze daarvoor hogere premies ontvangt. aluminium of pvc
duurzaam hout
Geraamde kosten
9.200 €
12.060 €
Steunmaatregelen
7.017 €
11.277 €
Werkelijke kostprijs
2.183 €
783 €
231 €
231
9,5 jaar
3,5 jaar
Energiewinst Terugverdientijd
he zonnepanelen…
66 %
Fatima Dubois is eigenares van een appartement op de hoog ste verdieping van een recent passiefgebouw. Ze wil zonlicht omzetten in elektriciteit. Op die manier hoopt ze haar aardgas- en elektriciteitsfacturen te compenseren. Die kosten haar momenteel 854 €. De werken : installatie van zonnecollectoren van 1,9 kWp.
Geraamde kosten
8.641 €
Steunmaatregelen
3.931 €
Werkelijke kostprijs
4.709 €
Energiewinst
303 €
Jaarlijkse verkoop van groenestroomcertificaten
906 €
Terugverdientijd
4 jaar
Isolatie van het kelderplafond…
terugbetaald
Jacques Moreau is eigenaar van een rijwoning van 180 m² die net buiten de ontwikkelingszone ligt. Hij heeft het dak van zijn woning al goed geïsoleerd, maar hij wil zijn verbruik nog verder verminderen. De volgende stap is het plafond in de kelder en de garage (80 m²) isoleren. Zijn belastbaar inkomen bedraagt 44.721 €.
klassieke natuurlijke isolatie isolatie Geraamde kosten
4.640 €
5.120 €
Steunmaatregelen
2.600 €
3.400 €
Werkelijke kostprijs
2.040 €
1.720 €
5,5 jaar
5 jaar
Terugverdientijd
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
11
Muur- en zolderisolatie…
89 %
Gregor Doulis is 30 jaar en ontvangt een sociale uitkering. Hij woont alleen in een huur terugbetaald appartement van 50 m² dat gelegen is in een RVOHRzone*. Hij komt dus in aanmerking voor een hogere premie. De werken : de muren aan de binnenkant alsook de vloer van de zolder met natuurlijke materialen isoleren. Zolder
Muren
Geraamde kosten
4.750 €
3.456 €
Steunmaatregelen
4.700 €
2.568 €
Werkelijke kostprijs Energiewinst Terugverdientijd
50 €
1.685 €
223 €
250 €
minder dan een jaar
7 jaar
Bovendien kan Gregor rekenen op een Sociale groene lening met 0 % interest om de werken te financieren. Hij hoeft dus niets op voorhand te betalen. En hij betaalt zijn lening terug met de energie die hij uitspaart.
.Volledige renovatie…
57 %
Geneviève Thyssen bezit een halfopen bebou wing in een zone met een Duurzame Wijkcontract en RVOHR*. Ze komt daardoor in aanmerking voor hogere premies. Bovendien wordt de woning verhuurd via de Sociale vastgoedmaatschappij. De werken : het huis volledig renoveren zodat het veel minder energie verbruikt (tot het niveau ‘zeer lage-energiewoning’). Geraamde kosten voor energieuitgaven
51.200 €
Steunmaatregelen
29.093 €
Werkelijke kostprijs
22.107 €
Energiewinst Terugverdientijd
terugbetaald
1.528 € 14,5 jaar
En u ? * RVOHR staat voor Ruimte voor Versterkte Ontwikkeling van de Huisvesting en de Renovatie. Het gaat om prioritaire zones inzake stadsrenovatie. De gewestelijke renovatiepremies en energiepremies liggen er hoger. De Duurzame Wijkcontracten zijn programma’s om bepaalde wijken opnieuw tot leven te brengen. De renovatiepremies liggen er nog hoger. Om te weten in welke zone uw woning ligt : www.primes-renovation.be/reno_carte.php
Met behulp van onze onlinesimulator kunt u afhankelijk van uw situatie bepalen welke energiebesparende investering het interessantst is en kunt u berekenen voor welk bedrag u premies kunt krijgen. U kunt ook bellen om ons te vragen een simulatie met de post op te sturen. www.leefmilieubrussel.be/ energieinvesteringen
02 775 75 75
12
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
Tien prioriteiten Titel een energie voor zuinige woning Wat voor zin heeft het te investeren in een superefficiënte verwarmingsketel als het huis niet geïsoleerd is en de warmte zomaar naar buiten vliegt ? Dit voorbeeld toont goed aan dat we stap voor stap te werk moeten gaan als we
Milieuvriendelijk isolatiemateriaal Als verschillende isolatiematerialen dezelfde thermische eigenschappen hebben, kies dan voor het milieuvriendelijkste materiaal. Aanbevolen materialen zijn cellulosevlok-
energie willen besparen. Hier zijn tien prioritei-
ken, houtwol, hennepvezels, vlasvezels of
ten die ons de juiste weg wijzen.
kokosvezels, kurk, stro, veren, rietplaten, schapenwol of katoenwol. Die zogenaamde natuurlijke isolatiematerialen komen van
1. Een balans en een stand van zaken opmaken Een eerste onmisbare stap is om een stand van zaken op te maken. Ofwel doen we dat zelf, ofwel doen we daarvoor een beroep op een specialist, de energieauditor. Die kan snel een balans opmaken en ons zeggen wat er moet gebeuren. Wie een erkende auditor kiest, krijgt een energiepremie en belastingvermindering. Meer info : www.leefmilieubrussel.be > Particulieren > Energie > Een energieaudit uitvoeren
een hernieuwbare bron. Ze geven u recht op een Energiepremiebonus van 10 € per m² en op een Renovatiepremiebonus. Ze zorgen voor comfort in de zomer en voor een veel betere vochtregeling dan de klassieke isolatiematerialen. Kies overigens voor duurzaam gelabeld hout wanneer u uw ramen moet vervangen of een zonnewering moet aanbrengen. Voor duurzaam gelabeld hout krijgt u een Energiepremiebonus van 30 € per m² en een Renovatiepremiebonus. Info : de gratis brochure van Leefmilieu Brussel ‘Renoveren en bouwen’, 02 775 75 75.
2. Het dak isoleren Een slecht geïsoleerd dak kan het energieverlies enorm doen oplopen. Die prioritaire isolatie zal niet alleen het warmtecomfort vergroten maar ook het akoestisch comfort.
3. De deuren en vensters isoleren Met behulp van de moderne technieken valt het warmteverlies met 80 procent te verminderen. Terwijl ons comfort er alleen maar op verbetert.
4. De muren en de vloer isoleren Via de muren en de vloer kan tot 36 procent van de warmte in een woning verloren gaan. Als er goed over isolatie wordt nagedacht, kan dat de verspilling drastisch terugschroeven.
5. De woning verluchten In een goed geïsoleerd huis is een goede verluchting absoluut noodzakelijk om de vochtigheid en de
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
13
vervuilde lucht af te voeren en te vervangen door verse lucht. Kies voor een gecentraliseerd verluchtingssysteem met warmterecuperatie.
INFO De gratis infofiches van Leefmilieu Brussel • www.leefmilieubrussel.be/energiefiches
6. De verwarmingsprestatie verbeteren Nadat de woning geïsoleerd is, kunt u aan een efficiënte verwarmingsinstallatie beginnen te denken: een moduleerbare condensatieketel, een watercirculator klasse A et temperatuurregeling (ventielen, thermostaten...).
• www.leefmilieubrussel.be/ecoconstructie
• 02 775 75 75 Leefmilieu Brussel drukt en verstuurt gratis specifieke infofiches
Duizenden Brusselaars gaan de Energie-Uitdaging aan en besparen 400 €/jaar
7. De warmwaterproductie optimaliseren Een zonneboiler of een efficiënte instant-aardgasgeiser zal de energierekening fors doen dalen.
8. Zuinige huishoudtoestellen kiezen De meest gesofisticeerde moderne huishoudtoestellen verbruiken tot drie keer minder energie dan oudere toestellen. Kies voor de hoogste energieklasse : A++.
Een huis kan perfect geïsoleerd zijn, de best mogelijke verwarming en de meest efficiënte uitrusting hebben, toch hangen het energieverbruik en de energierekening daarvoor ook af van hoe wij ons gedragen.
9. Zuinig verlichten Met lampen die heel weinig energie verbruiken, kunt u heel veel besparen.
Leefmilieu Brussel daagt de bewoners van de hoofdstad uit met de Energie-Uitdaging. 2.500 Brusselaars zijn die al aangegaan : ze besparen zo gemiddeld 400 euro per jaar ! Info : www.energie-uitdaging.be, 0800 85 301.
10. Hernieuwbare energie gebruiken Wilt u nog een kers op de taart van uw energiebesparing ? Gebruik dan hernieuwbare energie – een zonneboiler, fotovoltaïsche zonnesystemen, een warmtepomp, enz. – of warmtekrachtkoppeling met condensatie.
14
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
EPB-certificaat : ken uw woning beter Elke woning zal een certificaat moeten hebben
Regelgeving verwarming EPB
om de energieprestatie en het binnenklimaat
Een slecht afgestelde verwarmingsinstallatie kan veel meer brandstof verbruiken dan noodzakelijk. Wie zijn verwarmingsketel goed laat afstellen, kan dus veel geld besparen. Vanaf januari 2011 moet elke eigenaar van een verwarmingsketel van meer dan 20 kW de nieuwe regels voor verwarmingsketels naleven (verbrandingsrendement, trek, enz.) en zijn verwarmingsketel regelmatig laten controleren (een verwarmingsketel op stookolie om het jaar en een verwarmingsketel op gas om de drie jaar). In de loop van 2011 zullen eigenaars ook een diagnose moeten laten stellen voor installaties van ouder dan vijftien jaar en nieuwe installaties moeten laten opleveren. Die diagnoses en opleveringen moeten gebeuren door vaklui die erkend zijn door Leefmilieu Brussel.
van het gebouw te bepalen (EPB). Dat is een soort van energierapport van de woning. Het maakt deel uit van een nieuwe reglementering die het Gewest heeft aangenomen om wie een woning wil huren of kopen te informeren over de kwaliteit van het goed.
Het EPB-certificaat Elke eigenaar zal dat ‘energierapport’ van een gebouw aan elke huurder moeten tonen, en elke verkoper aan elke koper. Op dat certificaat zal net als voor een koelkast een energiecategorie vermeld staan, gaande van A (heel zuinig) tot G (zeer energieverslindend). Op het document komen ook aanbevelingen om de energieprestatie van de woning te verbeteren. Een EPB-certificateur zal het opstellen en het zal minder dan 300 € kosten. Het certificaat zal tien jaar geldig zijn. Wanneer een overheid het gebouw betrekt, moet aan de ingang ervan een EPB-certificaat voor openbaar gebouw zichtbaar geafficheerd worden.
Nieuwbouw en grote renovatiewerken Als u van plan bent te bouwen of grote renovatiewerken te laten uitvoeren, waarvoor een stedenbouwkundige vergunning nodig is, dan moet u de EPB-vereisten voor energie en ventilatie naleven. Een woning die de huidige wetgeving naleeft, zal 72 procent minder energie verbruiken dan een oude, niet-geïsoleerde woning.
Meer info www.leefmilieubrussel.be > Particulieren > Energie > Wat is de energieprestatie van een gebouw (EPB) ? 02 775 75 75
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
15
Naar de passiefwoning Een lage-energiewoning of beter nog, een passiefwoning kan zelfs zover gaan geen radiatoren nodig te hebben. Honderden Brusselse
zonnewering en een goede regeling van de ventilatie zorgen ervoor dat het in de zomer niet te warm wordt in de woning.
eigenaars hebben de sprong al gewaagd, met succes. De grote financiële steun moedigde hen daarbij aan.
Een bonus van 100 euro per m2 Sinds 2007 heeft het Gewest driemaal een projectoproep gelanceerd voor
Een lage-energiewoning verbruikt tot drie keer minder verwarming dan een niet-gerenoveerde woning. Dat renovatieresultaat is perfect haalbaar in heel veel Brusselse huizen. Dit zijn de grote principes van die revolutie. • Een efficiënte isolatie, waarbij rekening wordt gehouden met koudebruggen om het warmteverlies zo veel mogelijk te beperken. Het komt er als het ware op neer het huis een warme trui aan te doen. • Een goede luchtdichtheid, die het warmteverlies en de toevoer van koude buitenlucht helpt verminderen. • Een efficiënt ventilatiesysteem, dat de warmte van de uitgaande lucht recupereert om er de binnenkomende lucht mee te verwarmen. Het gaat om een mechanische ventilatie met warmteterugwinning. • Een uiterst beperkte warmteproductie-instal latie (miniverwarmingsketel, kachel, enz.) of hernieuwbare energie (zonnewarmte, fotovoltaïsche zonne-energie, warmtepomp, enz.) voldoet voor een groot deel aan de behoeften van de bewoners.
Voorbeeldgebouwen. De jury analyseerde de bouw- of renovatieprojecten die werden ingediend op basis van vier criteria : de energieprestatie, de impact op het leefmilieu, de herhaalbaarheid van de toegepaste technieken en de architecturale waarde van het gebouw. De 117 winnaars tot nu toe hebben een bonus ontvangen van 100 €/m². Ze realiseren vandaag samen 267.000 m². Hun Voorbeeldgebouwen dragen bij aan het feit dat Brussel een duurzame stad is. • Bekijk de projecten : www.leefmilieubrussel. be/voorbeeldgebouwen • Blijf op de hoogte van nieuwe projectoproepen : abonneer u op ons magazine Mijn stad onze planeet of op onze digitale nieuwsbrief : www.leefmilieubrussel.be/ abonnement, 02 775 75 75.
De passiefwoning gaat nog verder dan de lage-energiewoning en verbruikt tot tien keer minder energie dan een klassieke woning. Het warmteverlies blijft zodanig beperkt dat het vermogen van een strijkijzer een huis ’s winters comfortabel kan verwarmen ! De
16
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
Laag inkomen ? Hogere premies ! De financiële steun blijft niet buiten het bereik van eigenaars en huurders met een laag inkomen. Helemaal niet zelfs, want de premies die het Gewest toekent, liggen voor hen zelfs hoger. Het is voortaan voor iedereen mogelijk om te investeren in energiebesparing en om zijn energierekening fors te doen dalen.
Energiepremies en renovatiepremies De energiepremies en de renovatiepremies, allebei premies die het Gewest toekent, werken met drie inkomensdrempels : • lage inkomens (< 30.000 €) = hoge premies • gemiddelde inkomens (30.000 - 60.000 €) = gemiddelde premies • hoge inkomens (+ 60.000 €) = lage premies Die drempels worden verhoogd met 5.000 € per persoon ten laste en met 5.000 € als de aanvrager jonger is dan 35 jaar. Voor de Energiepremie worden die gezinsinkomendrempels bovendien met nog eens 15.000 € verhoogd voor de partner.
verhoogd met 5.000 euro per persoon ten laste of als de aanvrager jonger is dan 35 jaar. Zelfs huurders kunnen die Sociale groene lening krijgen. Info : www.credal.be, 02 340 08 78. 2. Renovatiepremie : voorschot van 90 % Eigenaars die een Renovatiepremie aanvragen, hebben recht op een voorschot van 90 procent van het geschatte premiebedrag. Info : WoonInformatieCentrum : 0800 40 400, www.renovatiepremie.irisnet.be 3. Federale groene leningen : -1,5 % U kunt bij verscheidene banken een groene lening krijgen, met een intrestvermindering van 1,5 %. Het is de federale overheid die dergelijke leningen ondersteunt. U hoeft geen enkele formaliteit te vervullen : u ondertekent een leningsovereenkomst met de bank en die stuurt de aanvraag naar de federale administratie. Info : www.minfin.fgov.be > Thema’s > Woning > Energiebesparing, 02 572 57 57.
Blijven huurders in de kou staan ? Helemaal niet. Ook huurders kunnen Energie-
Investeren zonder besparingen
premies en belastingvermindering krijgen. Dat
1. Sociale groene lening : 0 % intrest Met de Sociale groene lening kunnen mensen tegen 0 procent intrest geld lenen voor isolatiewerken en verbeteringen aan de verwarmingsinstallatie. Alle inwoners kunnen die lening krijgen, voor zover het inkomen minder dan 30.000 euro per jaar voor één persoon bedraagt of minder dan 60.000 euro voor samenwonende personen. Die plafonds worden
huisvestingsmaatschappij de woning beheert,
geldt trouwens ook voor eigenaars die hun woning verhuren. Als bovendien een sociale dan kan die Renovatiepremies aanvragen en ook de hoogste schijf van de Energiepremie krijgen. Doe de simulatie in de plaats van uw eigenaar en laat hem zien wat er allemaal mogelijk is voor hem ! (voor de simulaties kunt u terecht op www.leefmilieubrussel.be/energie investeringen of 02 775 75 75)
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
17
Steun voor ondernemingen Ook voor de professionelen heeft het Brussels Gewest allerhande steun en premies ingevoerd om minder energie te verbruiken.
Energiepremies Met de Energiepremies van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunt u tot de helft van uw investering terugbetaald krijgen. De premies bestrijken alle domeinen, gaande van de isolatie van het gebouw over sensibiliseringsinitiatieven en hernieuwbare energie tot efficiënte verwarmingsinstallaties en verlichtingsinstallaties. Info : www.leefmilieubrussel.be/energiepremies, 02 775 75 75
vesteringen wel degelijk behoren tot de in aanmerking komende investeringscategorieën. Formulier : minfin.fgov.be > formulieren > Myminfin (zonder authentificatie) > formulieren > Identificatienummer : 275u Info : minfin.fgov.be > publicaties > brochures en folders > zelfstandigen : investeringsaftrek 02 57 257 57
Premies voor kmo’s Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest biedt u tot 80.000 euro aan steun aan voor uw investering. Die premies zijn echter bestemd voor bepaalde activiteitensectoren en kunnen niet worden gecombineerd met de Energiepremies. Info : www.primespme.be, 02 800 34 27
Belastingaftrek voor energiebesparende investeringen De federale overheid kent bedrijven een fiscaal voordeel toe wanneer ze investeren in energiebesparing. Het gaat om een investeringsaftrek van 13,5 % van de investeringswaarde. Die aftrek gebeurt op de winst tijdens de investeringsperiode. Het Brussels Gewest levert een attest af waarin staat dat de in-
18
Wedstrijd Leefmilieu Brussel organiseert elk jaar wedstrijden voor professionelen. Wat valt er te winnen ? Audits, haalbaarheidsstudies, premies,… Daarnaast lanceert het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geregeld een projectoproep voor de bouw of renovatie van Voorbeeldgebouwen (zie p.16).
Steun op maat : de facilitatoren Leefmilieu Brussel heeft een netwerk van deskundigen op uw maat ontwikkeld : de ‘facilitatoren’. Die deskundigen werken bij particuliere studiebureaus en zijn gekozen op basis van hun competenties. U kunt bij de uitvoering van uw verschillende projecten
Pre mi e s e n goe d ko p e l e n i n g e n o m uw w o n ing te r e no ve r e n
gratis gebruik maken van hun expertise. Elke facilitator heeft zijn eigen expertisedomein. algemeen infonummer : 0800 85 775 e-mailadressen : • Facilitator Energie Tertiaire Sector (en industriële sector) :
[email protected] • Facilitator Energie Collectieve Huisvesting :
[email protected] • Facilitator Energie Warmtekrachtkoppeling :
[email protected] • Facilitator Hernieuwbare Energie Grote Systemen :
[email protected] • Facilitator Ecoconstructie :
[email protected]
Premies voor professionelen van de collectieve huisvesting Ook de professionelen in de sector van de collectieve huisvesting kunnen een beroep doen op de steun die de federale en regionale overheden hebben ingevoerd. Er zijn dus ook Energiepremies (zie hoger) voor de gemeenschappelijke delen of installaties van appartementsgebouwen. En ook de belastingaftrek geldt voor alle zelfstandigen, vrije beroepen en vennootschappen. De sociale huisvestingsmaatschappijen kunnen dankzij de Energiepremie en de Renovatiepremie een bijkomende bonus krijgen.
Informatie-instrumenten • www.leefmilieubrussel.be : gratis seminaries en opleidingen, beheersinstrumenten die u helpen bij het meten en beheren van uw verbruik, informatie over ecologisch beheer, enz. • Leefmilieu Brussel News : gratis driemaandelijks magazine. U kunt zich inschrijven op www.leefmilieubrussel.be/abonnement • E-News : gratis maandelijkse elektronische nieuwsbrief. U kunt zich inschrijven op www.leefmilieubrussel.be/abonnement
P re mi e s e n g o e d ko p e l e n i n g e n o m uw w o ni ng t e r e no ve r e n
19
Meer informatie Publicaties Er zijn verscheidene brochures en infofiches die kunnen dienen als leidraad voor de projecten ter verbetering van uw gebouw. Neem contact met ons op om ze aan te vragen : 02 775 75 75,
[email protected].
Website Op www.leefmilieubrussel.be vindt u informatie over energieverbruik, de vrijmaking van de energiemarkt, hernieuwbare energie, de EPB-wetgeving (energieprestatie en binnenklimaat van gebouwen), energieaudits, premies, enz. En op www.brussel.irisnet.be > burgers > huisvesting vindt u algemene informatie over huisvesting.
Individuele technische hulp • voor de gezinnen : het Brussels Energie Agentschap (ABEA), De Stadswinkel, Sint-Goriksplein 1, 1000 Brussel, 02 512 86 19,
[email protected], www.stadswinkel.be • voor de professionelen : de facilitatoren van Leefmilieu Brussel : 0800 85 775
Redactie en coördinatie : Xavier Van Roy Herlezing : F rédérique Bouras, Ismaël Daoud, Hélène Dekker, Rik De Laet, Fabienne Demarteau, Louis Grippa, Wilfried Ideler, Jean-Luc Point, Pierre Sibille, Laurence Stevelinck Layout : Wim Didelez Wettelijk depot : D/5762/2011/03 Fotokredieten (©) : Leefmilieu Brussel p 1, 6, 15 ; Wim Didelez p 4 - 5, p 10-11-12 ; Pavel Losevsky p 7 ; Thinkstock p 10, 13, 16, 17, 18 ; Ivan Put p 18 ; B. Deprez p 19 Verantwoordelijke uitgevers : Jean-Pierre Hannequart & Eric Schamp, Gulledelle 100, 1200 Brussel Gedrukt met plantaardige inkt op gerecycleerd papier De teksten in deze publicatie dienen ter verduidelijking van wettelijke bepalingen. Voor de werkelijke juridische draagwijdte verwijzen we naar de teksten in het Belgisch Staatsblad, alsook naar de specifieke formulieren van de premies. © Leefmilieu Brussel-IBGE – Januari 2011