Poli krijgt kleurrijke garderobe

donderdag 11 februari – nummer 3

Kinderstad viert tweede verjaardag

Vrijwillig tolken zware klus

Training versterkt genezingsproces

Massaspectrometer levert jaren tijdwinst op

Het woord is aan: Edwin Vandewalle

Er kwamen ruim 160 ouders en kinderen naar de verjaardag van Kinderstad. De zesjarige Lindsey Spier is de nieuwe burgemeester  ▶ pagina 3

Tolkende collega’s komen in situaties terecht die vele malen heftiger zijn dan hun normale werksituatie  ▶ pagina 3

Patiënten verliezen snel conditie in een ziekenhuisbed. Fysiotherapie biedt hen daarom een hierop afgestemde training  ▶ pagina 7

De allernieuwste massaspectrometer moet biomarkers identificeren om dikkedarmkanker sneller op te sporen  ▶ pagina 8

‘Door de hectiek en de drukte zit plannen er soms niet in’

Poli krijgt kleurrijke garderobe



▶ pagina 9

Avondje uit populair keuzekado Maar liefst 620 collega’s gebruikten hun eindejaarsgeschenk om naar de bioscoop te gaan. Het was daarmee het meest populaire cadeau uit de lijst waaruit medewerkers kunnen kiezen. Sowieso scoorde een avondje uit hoog, want 414 medewerkers kozen voor een theater- en concertbon, 271 voor het etentje voor twee en 267 voor een high tea. De Philips waterkoker en de Kinta schaal eindigden met respectievelijk 453 en 381 exemplaren ook bovenaan de lijst. Er waren 69 collega’s die hun hart lieten spreken. Zij schonken de cadeaubon aan Goed verzorgd, beter gevoel. Hiermee kunnen kankerpatiënten adviezen krijgen over de gevolgen van chemotherapie en bestraling op de uiterlijke verzorging en een schoonheidsbehandeling ondergaan. Medewerkers kunnen tot uiterlijk 28 februari hun cadeaubon inwisselen.

Foto Mark van den Brink

Loting: Gratis openbaar vervoer

Maar liefst 392 kasten voor de dames en 110 voor de heren telt de nieuwe garderobe bij patio Y op -1 in de poli. Frisse kleuren moeten het gemakkelijk maken de ‘eigen’ kast terug te vinden en de codesloten zorgen voor de nodige privacy. Binnenkort kan al het medisch en paramedisch personeel in de poli dat een uniform draagt van de nieuwe garderobe gebruik maken.

Meer patiënten in 2009 VU medisch centrum heeft in 2009 meer patiënten behandeld dan in het jaar daarvoor. Het aantal opnamen bedroeg in totaal bijna 26.000, waarvan het in circa eenvijfde van de gevallen een eendaagse opname betrof. In totaal waren hier 155.462 verpleegdagen mee gemoeid. Wat betreft de polikliniek: daar kwamen 94.041 patiënten voor een eerste consult en bijna 225.000 voor een herhaalconsult. De spoedeisende hulp kreeg 37.729 bezoekers, waarvan er bijna 3.000 op de eerste hart hulp terecht kwamen. Het aantal poliklinische bevallingen bedroeg 1.371 en in totaal werden er 3.764 ivf-behandelingen verricht. Opvallend in de lijst is de stijging van het aantal patiënten dat naar VUmc komt voor een cochleair implantaat. In 2006 waren er dat nog slechts 24, terwijl verleden jaar 38 maal zo’n elektronisch implantaat werd aangebracht dat geluid omzet in elektrische pulsen die de gehoorzenuw direct stimuleren. Het aantal niertransplantaties bleef vrijwel gelijk aan dat in 2008: 21 nierpatiënten ontvingen een nier van een familielid of partner.

De komende tijd zullen een aantal garderobes op de verschillende etages gefaseerd worden opgeheven. Medewerkers krijgen tijdig te horen wanneer hun garderobe naar de nieuwe ruimte verhuist.

Puzzel De inrichting van een nieuwe garderobe was noodzakelijk wegens de komst van het Alzheimercentrum en

de toekomstige verbouwing van de entree op de begane grond. Daardoor kwamen er een aantal garderobes te vervallen. “Het ontwerp was nog een heel gepuzzel”, vertelt Gerda Maarse, projectleider planontwikkeling bij projectbureau huisvesting. “Uiteindelijk ben ik er met collega Josianne Mol en unithoofd Ellen de Thouars van het facilitair bedrijf in geslaagd om alle kasten

in de beschikbare ruimte te krijgen. Naast de douches is er bovendien plaats voor een toiletvoorziening. Verder is de garderobe overzichtelijk en efficiënt zodat de ruimte gemakkelijk is schoon te houden en is de indeling flexibel, omdat er geen muren staan. Mocht er in de toekomst behoefte zijn de verhouding tussen dames- en herenkasten aan te passen, dan is dat eenvoudig te realiseren.”

Ontsteking slijmvlies maagdarmkanaal

Norovirus slaat weer toe Het norovirusseizoen is begonnen en ook in VU medisch centrum steekt het virus de kop weer op. Het aantal uitbraken van gastroenteritis is de afgelopen weken in het hele land sterk toegenomen. De meeste uitbraken doen zich voor in zorginstellingen. Norovirussen zijn kleine, zeer besmettelijke virussen die een ontsteking van het maagdarmkanaal veroorzaken, ook wel ‘buikgriep’ genoemd. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 4,5 miljoen mensen buikgriep. In ongeveer een half miljoen gevallen wordt de buikgriep veroorzaakt door het norovirus.

Symptomen Symptomen van een infectie met het norovirus zijn overgeven en diarree. Meestal treden deze symptomen tussen de 15 en 48 uur na besmetting op. Het

overgeven is vaak heftig en kan heel plotseling optreden. Naast overgeven en diarree, komen misselijkheid, koorts, hoofdpijn, buikpijn en buikkramp voor. In de meeste gevallen verdwijnen de symptomen na een tot vier dagen vanzelf. Bij mensen met een verminderde weerstand, zoals ziekenhuispatiënten, ouderen en jonge kinderen, kunnen de klachten langer duren.

Besmetting voorkomen Een besmetting met het norovirus is in de meeste gevallen niet gevaarlijk. Verreweg de meeste mensen zijn na één tot twee dagen ziekte weer op de been. In uitzonderlijke gevallen kan een besmetting met het norovirus tot uitdroging leiden. Er bestaan geen medicijnen tegen het norovirus. Bij infectie is het belangrijk dat er voldoende

gedronken wordt. Verdere behandeling is niet nodig. Om verspreiding binnen VUmc te voorkomen verzoekt de werkeenheid infectiepreventie de medewerkers en/of behandelaars van patiënten bij het constateren van een mogelijke norovirusbesmetting contact op te nemen met de werkeenheid infectiepreventie. Deze is bereikbaar via tracer *98 6293 (kantooruren) of via [email protected]. In het weekend kan, zoals gebruikelijk, de dienstdoende artsmicrobioloog worden benaderd. Patiënten die verdacht worden van een norovirusinfectie dienen in contactisolatie verpleegd te worden. Medewerkers met klachten moeten direct naar huis gaan en zich melden bij de dienst arbo en milieu, tst. 89008. Pas als de medewerker 48 uur klachtenvrij is mag hij weer komen werken.

VU medisch centrum wil het gebruik van het openbaar vervoer voor het woon-werkverkeer stimuleren. Daarom maakt iedere VUmc-medewerker op wie de cao umc van toepassing is kans om een jaar lang gratis met het openbaar vervoer te reizen. Deelnemers moeten vóór 1 maart aanstaande aangeven in aanmerking te willen komen voor een jaarabonnement op het openbaar vervoer. Ook houders van een jaarabonnement hebben kans om de prijs te winnen. De verloting vindt plaats op donderdag 4 maart. Dan worden ook de namen van de prijswinnaars bekendgemaakt. De namen worden na 13.00 uur vermeld op het p&o intranet en in Tracer 5, 11 maart. Medewerkers van de personeelsadministratie van divisie III bieden hun hulp aan. Zij zijn bereikbaar tussen 10.00-12.00 uur en 14.30-16.30 uur op tst. 44948, [email protected], kamer pk 5Z 178.

inDrukken ook voor VUmc Binnenkort kunnen ook medewerkers van VUmc inDrukken lezen, het medewerkersblad van ggz inGeest. In de loop van februari krijgt het blad een nieuw jasje en verschijnt vanaf dan om de vier weken. In het vernieuwde blad wordt aandacht besteed aan kort en actueel nieuws vanuit ggz inGeest. Nieuws over medewerkers, cliënten, projecten, beleid, onderzoek et cetera. inDrukken verschijnt binnen VUmc als katern bij Tracer. Vice versa wordt Tracer verspreid over alle locaties van ggz inGeest. n AB

Maandberichten

‘Verloskunde moet academiseren’ Wilt u weten waarover de raad van bestuur wekelijks vergadert? Op intranet, bij de site van de raad van bestuur, vindt u de agenda van de vergaderingen. Daarnaast geeft een lid van de raad van bestuur in de Tracer-rubriek maandberichten een toelichting op een onderwerp dat in een van de vergaderingen aan de orde is geweest. Deze keer Wim Stalman over de benoeming van een hoogleraar fysiologische verloskunde. VUmc krijgt binnenkort een hoogleraar fysiologische verloskunde, een unicum in Nederland. De leerstoel is ingesteld door de Academie voor Verloskunde Amsterdam–Groningen (avag). Een hoogleraar verloskunde? Die hebben we toch al tijden bij verloskunde & gynaecologie? “Het klinkt inderdaad verwarrend,

maar het gaat in dit geval niet om de klinische verloskunde, maar om extramurale verloskunde, bedreven door een verloskundige. Dat wil dus zeggen de zorg tijdens de bevalling voor vrouwen die geen medische behandeling nodig hebben, maar een natuurlijk geboorteproces meemaken. In het Engels heet dat midwifery science, zeg maar vroedvrouwkunde, maar dat woord bestaat niet in het Nederlands. De nieuwe hoogleraar gaat ook niet bij verloskunde & gynaecologie werken, maar binnen midwivery science, een nieuwe afdeling van divisie vi, net als de andere extramurale specialismen huisartsgeneeskunde, verpleeghuisgeneeskunde en sociale geneeskunde.” Waarom wil AVAG zo’n leerstoel? “De verloskundeopleiding moet academiseren. Er is meer wetenschappelijke kennis nodig en dat bereik je met zo’n leerstoel. De nieuwe hoogleraar zal zich met name rich-

ten op de kwaliteit van de verloskundige zorg. Dit is namelijk nog nauwelijks onderzocht. We hebben als VUmc al het initiatief genomen om een grote nationale studie te starten naar de kwaliteit van thuisbevallingen. Dat onderzoek wordt uitgevoerd binnen emgo. Maar we willen meer weten. Hoe verloopt de samenwerking tussen verloskundigen en andere zorgprofessionals? Is de zorg voldoende toegankelijk? Welke vormen van pijnbestrijding zijn effectief? We willen dat soort vragen kunnen beantwoorden.” Wat is de relatie tussen AVAG en VUmc? “Academie voor Verloskunde Amsterdam-Groningen is een oud opleidingsinstituut dat al 150 jaar verloskundigen opleidt. Sinds een aantal jaren zijn VUmc en de hogeschool INHolland een samenwerkingsverband aangegaan, dat de avag heeft geadopteerd. Samen met

F o t o P e t e r Va l c k x

n Monique krinkels

VUmc kan avag zich op het gebied van onderzoek verder ontwikkelen. Naast een hoogleraar zijn er inmiddels zes onderzoekers bezig om een wetenschappelijke basis voor fysiologische verloskunde te creëren.” Waarom is dat niet al veel eerder gebeurd? “Toen ik begin jaren 80 op de Veluwe als huisarts werkte heb ik veel thuisbevallingen ‘gedaan’. Dat kon toen nog, het waren relatief jonge moeders en gezinnen van zijf, zes kinderen waren niet ongebruikelijk.

Nieuw MFVUbestuur heeft er zin in

Tegenwoordig zijn de vrouwen vaak ouder en krijgen minder kinderen, dus de risico’s tijdens een bevalling zijn groter. Tegelijkertijd wil je het bevallen niet medicaliseren, want zwangerschap is een natuurlijk proces en een zwangere vrouw is niet ziek. Ze hoort dan ook eigenlijk niet in een ziekenhuis thuis. In dat krachtenveld is een solide wetenschappelijke basis een must.” Op dit moment verzorgen verloskundigen poliklinische bevallingen binnen VUmc. Moeten die omzien naar een andere locatie? “Ik heb tijdens mijn oratie al een balletje opgegooid hierover. Vroeger had elke stad wel een gespecialiseerde kraamkliniek. In het buitenland kom je dat nog steeds tegen. Misschien moeten we naast de universitaire huisartsenpraktijk in de toekomst ook een kraamkliniek starten. Zo’n integrale aanpak staat mij persoonlijk wel aan.”

Opvallend

Tijdens de Actieve Leden Vergadering op 14 januari is het 59ste bestuur der mfvu benoemd. Het bestuur van de medische faculteitsvereniging bestaat in 2010 uit Nora van Gaal (voorzitter), Stephanie van Druten (penningmeester), Rosalien van der Burgh (secretaris internus), Koen Willemsen (secretaris externus), Isabelle Vergroesen (sponsorcoördinator), Emma van de Weerdt (onderwijscontactpersoon) en Sytske van der Velde (winkelcoördinator). Zij zullen na een intensieve inwerkperiode veel aandacht besteden aan de onderwijsgerelateerde zaken binnen de vereniging. Daarnaast staan zij het komende jaar klaar voor alle andere leuke activiteiten die de mfvu te bieden heeft. Met 24 commissies, ongeveer 2.000 leden en 134 actieve leden kan het Boven, van links naar rechts: Rosalien van der Burgh, Koen Willemsen, Stephanie van Druten mfvu veel bereiken. “Wij zijn er trots Onder, van links naar rechts: Emma van de Weerdt, Nora van Gaal, Sytske van der Velde, Isabelle Vergroesen op dat wij er met z’n zevenen voor mogen zorgen dat dit gaat gebeuren in het jaar 2010. Het wordt een Op weg naar de beste patiëntenzorg mooi jaar. Wij hebben er zin in”, aldus voorzitter Nora van Gaal.

!

Immunoloog-viroloog Michiel Pegtel analyseerde met zijn onderzoeksgroep op welke manier cellen van het afweersysteem met elkaar communiceren en hoe virussen hierop reageren. Het blijkt dat afweercellen via kleine blaasjes pakketjes met genetische informatie uitwisselen. Virussen kunnen deze boodschappen manipuleren om zo onzichtbaar te blijven voor het menselijk afweersysteem. De wetenschappers toonden aan dat er in niet geïnfecteerde cellen in het bloed van patiënten genetisch materiaal, zogenaamde micrornas, aanwezig was afkomstig van het Epstein-Barr virus. De resultaten worden binnenkort gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift ‘Proceedings of the National Academy of Sciences’ (pnas). Dit gerenommeerde tijdschrift is één van de meest geciteerde wetenschappelijke publicaties ter wereld.

Een VUmc-breed opleidingsplan

9e jaargang, nummer 3 11 februari 2010



Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­de­lijk­heid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland Redactiesecretariaat



dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: [email protected] Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor exmedewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen



Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, e-mail [email protected].

Volgende Tracer



D e volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 25 februari. Deadline voor kopij is 17 februari om 12.00 uur.

2

In de week van 22 november komen vertegenwoordigers van niaz naar VU medisch centrum om te toetsen of aan alle voorwaarden van accreditatie is voldaan. Maar voor het zover is moet er nog heel veel werk worden verzet om van VUmc een organisatie te maken, waar alles continu gericht is op het verbeteren van de zorg. Iedereen, van schoonmaak tot raad van bestuur, krijgt met de niaz-accreditatie te maken. Nog 284 dagen om alle zaken op orde te krijgen. In deze derde aflevering van de serie over de niaz-accreditatie vertelt teamleider neurologie Annemarlies Huizinga over de ‘aanbeveling tot het opstellen van een VUmc-breed opleidingsplan’ die zij opstelde. Toen Huizinga in 2008 bij VUmc in dienst kwam, was zij al bezig met de opleiding management in zorg en dienstverlening. Vanuit haar opleiding werd de vraag gesteld een verbeterplan op te stellen voor de werkplek. Ze had goede hoop aan de hand van standaarden vanuit de

Illustratie: Rick Dros

285 284 283

VU een verbetervoorstel te kunnen doen voor betere registratie van opleiding en scholing van de medewerkers. Echter: “Centraal liggen er geen standaarden vast over de registratie en toetsing van kennis en kunde van verpleegkundigen. Het is nu afhankelijk van de prioriteit die leidinggevenden eraan geven, of een afdeling een opleidingsplan heeft of niet. En dus of verpleegkundigen gestimuleerd

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

worden een opleiding te volgen.” Werk aan de winkel, vond Huizinga. Ook omdat de niaz-visitatie eraan zit te komen. In de niaznormen wordt erop gehamerd dat er een opleidingsplan is, waardoor kennis en kunde meetbaar en inzichtelijk is. Ook voor de bigherregistratie moet een verpleegkundige aan kunnen tonen aan bijscholing te hebben gedaan. Huizinga besloot een aanbeveling te

schrijven, die dan op afdelingsniveau nader ingevuld kon worden. “Ik doe onder meer de aanbeveling om VUmc-breed een opleidingsplan te ontwikkelen dat voor alle afdelingen bruikbaar is en om na te denken over functiedifferentiatie, om het kennisniveau van alle verpleegkundigen inzichtelijk te maken.” Het belangrijkste overall doel van de aanbeveling is dat scholing en de registratie daarvan hoge prioriteit krijgt op alle afdelingen. Dat is ook wat in de niaz-normen staat: inzichtelijk maken van het kennisniveau en bepalen wat belangrijk is voor een specifieke afdeling. Op haar eigen afdeling is Huizinga al met de verpleegkundigen in gesprek gegaan. “Eigenlijk is het wonderlijk dat we zo streng selecteren bij de poort, maar eenmaal binnen wordt er vanuit gegaan dat de medewerker kundig en gekwalificeerd is, zonder dat we dat toetsen. Terwijl protocollen, technieken en handelwijzen eigenlijk continu veranderen.” Huizinga hoopt nu met andere afdelingen in gesprek te kunnen gaan om meer inhoud te gaan geven aan de aanbeveling. n EKl

Tolken in VUmc: dankbaar werk met een keerzijde

Jarig Kinderstad krijgt nieuwe burgemeester

n Pauline Diemel

De Inspectie voor de Gezondheidszorg stelt als norm dat als de patiënt geen taal deelt met de hulpverlener een professionele tolk moet worden ingeschakeld. Ellis van der Putten, die samen met haar collega Geraldine van der Waal de coördinatie van de Tolkenpool op zich neemt, legt uit dat in spoedeisende situaties niet direct een professionele tolk beschikbaar is. “Om de patient dan toch van dienst te kunnen zijn, is in 2008 de VUmc tolkenpool opgericht. De pool bestaat uit medewerkers

van VUmc die naast het Nederlands ook een andere taal goed beheersen en die in noodgevallen bereid zijn op vrijwillige basis te tolken voor patiënten die hun taal spreken.”

Dertig talen Inmiddels bestaat de Tolkenpool uit ongeveer tachtig tweetalige VUmc medewerkers die samen dertig talen spreken. De tolkende VUmc medewerkers hebben verschillende functies, zo zijn er verpleegkundigen bij, maar ook bijvoorbeeld administratief medewerkers. Van der Putten merkt dat veel medewerkers zich enthousiast aanmelden maar zich niet altijd realiseren dat zij met ernstige omstandigheden te maken kunnen krijgen. “Het gaat altijd om noodsituaties, zoals een reanimatie. In andere gevallen is er tijd om een professionele tolk in te schakelen. Tolkende medewerkers komen hierdoor meestal in heftiger situaties terecht dan in hun eigen werk. Mocht het nodig zijn, dan ben ik als opgeleid ‘collegiaal opvanger’ altijd beschikbaar om vertalers op te van-

gen na een ingrijpende gebeurtenis.” Van der Putten waakt er echter voor om negatief over te komen. “De tolkenpool loopt heel goed. Er wordt veel gebruik van gemaakt en de reacties zijn positief. Wat ik alleen duidelijk wil maken is, dat tolken dankbaar werk is, maar dat er ook een belangrijke keerzijde aan zit.”

Goed voorbereiden Een ander belangrijk punt dat Van der Putten aan wil stippen is dat veel hulpverleners niet weten dat de tolkende medewerkers geen professionele tolken zijn. De hulpverleners gaan er van uit dat de tolk op de hoogte is van de situatie. Van der Putten: “Het zou al helpen als de tolkende medewerker van te voren een korte briefing krijgt over wat hij of zij binnen aantreft. En om de tolkende medewerker goed voor te bereiden, organiseren wij één keer per jaar een bijeenkomst. Verder zijn we van plan rondleidingen op de ic te geven, zodat de medewerkers kunnen zien hoe het er op zo’n afdeling aan toe gaat.”

F o t o Da n i e l P a t r i a s z

Vanachter je computer plotseling weggeroepen worden om te vertalen bij een reanimatie. Tolkende medewerkers van VU medisch centrum komen in situaties terecht die vele malen heftiger zijn dan de normale werksituatie. Volgens de coördinator van de VUmc tolkenpool Ellis van der Putten zijn medewerkers die zich als tolk opgeven zich daarvan niet altijd bewust.

Gastvrij VUmc

Precies twee jaar geleden werd Sanne Weber geïnstalleerd als kinderburgemeester van Ronald McDonald VU Kinderstad door het prinselijk paar Maurits en Marilène. Zondag 7 februari, tijdens het tweede verjaardagsfeestje van Kinderstad, vond ze het tijd om het stokje over te dragen aan Lindsey Spier. Het zesjarige meisje wordt regelmatig opgenomen en komt dan zo vaak mogelijk spelen in Kinderstad. Op de vraag waarom ze de functie geaccepteerd heeft, zegt Lindsey dan ook zelf: “omdat ik het heel leuk vind in Kinderstad.” De ideale kinderburgemeester dus. Nicole van den Kroonenberg, assistent-stadhouder van Kinderstad, noemt Lindsey ‘born to be a star’, wat Annemarie Jorritsma, voorzitter van Stichting Ronald McDonald VU Huis/Kinderstad, de uitspraak ontlokt dat dát een hele goede eigenschap is voor een burgemeester! Er kwamen ruim 160 ouders en kinderen naar de verjaardag van Kinderstad. Het feest begon met een vertolking van ‘Geloof in jezelf’ uit The Wizz door Vannessa Timmermans onder begeleiding van pianist Mark Peter. n MK

F o t o P au l l e C l e r c q

‘Alle gegevens bij de hand op een visitekaartje’

“Patiënten die hier in de poli bij een arts zijn geweest, vergeten al snel met wie ze gesproken hebben. Voor ze weer thuis zijn, zijn ze de naam vaak al kwijt”, ontdekte Antwine de Bruijn, werkplekmanager poliklinieken reumatologie, longziekten en nierziekten. Afdelingshoofd Mark Kramer heeft daar een oplossing voor. “Alle artsen, en dat zijn er meer dan zeventig bij interne geneeskunde, hebben een visitekaartje, dat hun patiënten meekrijgen. Dan hebben ze niet alleen de naam, maar ook het telefoonnummer, de fax en het emailadres. De patiënten reageren in eerste instantie verbaasd, want ze zijn het niet gewend, maar ze zijn er duidelijk enthousiast over. Het blijkt een goede aanvulling op onze service.”

Sportcentrum biedt Valentijns­geschenk

Piet Hoogland

Weekend God schiep de wereld in zes dagen en rustte vervolgens een dag uit: zondag dus. Dit Bijbelse gegeven heeft ervoor gezorgd dat wereldwijd de zondag wordt gezien als een rustdag. Een rustdag voor iedereen, dus ook voor mensen die de hele week helemaal niets uitgevoerd hebben. Alleen pastoors, dominees en ziekenzorgers werken nog op zondag. Omdat we met zijn allen een nijver volkje zijn en iedereen maar wil werken, hebben we zo’n 50 jaar geleden in Nederland ook de zaterdag vrij gemaakt. Er zouden dan meer mensen een baan kunnen krijgen. Maar ook om andere redenen was een vrije zaterdag wel

prettig. Zaterdag was immers van oudsher de dag dat je je wekelijkse bad nam. In plaats van een klein wasbeurtje bij het aanrecht in de keuken kwam er nu tijd vrij voor een uitgebreide schoonmaakbeurt. Maar de vrije zaterdag stimuleerde de werkgelegenheid niet voldoende. De veertigurige werkweek werd teruggebracht naar 36 uur. Lekker veel vrij en een betere verdeling van de werkgelegenheid. Maar de koek lijkt daarmee nog niet op. Vrijdagmiddag is het al verontrustend stil in de gebouwen van de faculteit en dat lijkt dan weer samen te hangen met de vervroeging van

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

de avondspits die op vrijdag al om twee uur ’s middags begint. Afspraken maken voor de vrijdagmiddag is een utopie. Kortom, nog even en de vrijdag is ook een vrije dag. En dan hebben we met zijn allen zoveel vrije tijd dat we alle klussen thuis zelf kunnen gaan doen. Loodgieters, metselaars, automonteurs, hoveniers en schilders verliezen hun baan. Dat maakt dat de werkeloosheid weer gaat stijgen en dat zal wel weer tot arbeidstijdverkorting leiden. Ooit zullen we op die manier dus met zijn allen stoppen met werken. Maar wie doet mij tegen die tijd, als hulpbehoevende bejaarde, nog op zaterdag in bad? Piet Hoogland is hoogleraar klinische anatomie

Sportcentrum VU heeft voor Valentijnsdag een speciale kortingsactie: medewerkers die met z’n tweeën een abonnement komen halen, hoeven maar voor één persoon te betalen. De actie loopt tot 14 februari. De korting is alleen van toepassing op het passepartout. Dit abonnement omvat twaalf sporten, zoals aerobics (met daarin onder andere zumba, bbbb, bodypump, spinning en steps), fitness, badminton, vrij spelen, basketbal, boksen, capoeira, kickboksen, krav-maga, nordic walking, looptraining, roeiergometeren, thaiboksen, volleybal en zaalvoetbaltraining. Er mag onbeperkt worden getraind. De prijs van een passepartout geldig tot 4 juli is voor geneeskundestudenten 150 euro, voor hbo- en mbo-studenten 200 euro en voor medewerkers 220 euro. Het Sportcentrum VU heeft drie locaties: in het ozw-gebouw, de Van der Boechorststraat en Uilenstede. Alleen in de laatste twee worden ook lessen gegeven. n MK 3

Baby’s en peuters blij met nieuwe Olifantje

Foto Mark van den Brink

De buitenkant oogt niet meteen als een kinderdagverblijf, maar eenmaal binnen is er geen twijfel mogelijk: de nieuwe locatie van ’t Olifantje aan de Fred Roeskestraat is voor de kinderen tussen 0 en 4 jaar een walhalla. Volop gelegenheid om het lopen te oefenen, te spelen met andere kindjes, of de trapauto uit te proberen. Het uit containers opgetrokken gebouw, is ruim, fris en licht. Locatiemanager Edith van Ingen is enthousiast: ”We hebben hier snel onze draai gevonden. Ook de ouders zijn inmiddels gewend. Het is heerlijk dat we nu ook een grote buitenspeelplaats hebben.” En er is plaats voor nieuwe initiatieven. Zo is een ruimte speciaal ingericht voor muziek, dans en drama. “We willen kinderen al jong bekend maken hiermee. Dat is niet alleen goed voor hun (taal)ontwikkeling, ze vinden het ook erg leuk. We hebben elke maand een thema en daar spelen de muziek- en dansdocente ook op in.” ’t Olifantje op de Fred Roeskestraat heeft 106 kindplaatsen per dag. Er is nog ruimte voor peuters vanaf negen maanden. n EK

Chirurg waarschuwt tegen volcontinue inroostering

Nachtdienst eist zijn tol Een doorwaakte nacht met een of meer spoedeisende ingrepen en de volgende dag direct weer op de OK aan de slag. Het is geen uitzondering. In Amerika is onderzoek gedaan naar de gevolgen van dergelijke volcontinue inroostering van specialisten. Chirurg Donald van der Peet schrijft erover in het jongste nummer van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. n Marianne Meijerink Niet zozeer de nachtdienst als zodanig, maar vooral de mate

reglement is voor specialisten. “Terwijl de werktijden van de aios steeds strikter gereguleerd worden, lijken specialisten hier vooralsnog van vrijgesteld”, stelt hij. Het nieuwe arbeidstijdenbesluit voor aios en basisartsen is sinds eind vorig jaar van kracht. Aan het Amerikaanse onderzoek, dat werd gepubliceerd in het februarinummer van jama, namen ruim 900 chirurgen en gynaecologen/verloskundigen deel; de controlegroep bestond uit ruim 3500 specialisten die geen nachtdienst vervulden. Gekeken werd naar het vóórkomen van complicaties bij geplande ingrepen na de dienst

van slaapgebrek wreekt zich de volgende dag, zo laten de Amerikaanse cijfers zien. Met minder dan zes uur slaap kwamen significant meer complicaties voor bij ingrepen die aansluitend op de nachtdienst door dezelfde chirurg werden uitgevoerd. Bij gynaecologische ingrepen en verlossingen was effect minder sterk.

Geen regulering Donald van der Peet vindt het belangrijk dat dit onderzoek meer licht werpt op de gevolgen van nachtdiensten. Er is heel weinig over bekend. Hij verbaast zich erover dat er geen werktijden-

Wetenswaardig

4

Foto Mark van den Brink

vorm van kanker heeft gekregen. Bij kinderen en jong-volwassenen zijn dit met name weke-delentumoren en botkanker. Volwassenen op middelbare leeftijd krijgen met name borst-, blaas- en longkanker. De oorzaak van deze grotere kans is tweeledig. Enerzijds is dit het gevolg van een fout in het dna van de patiënten, waardoor aanvankelijk ook de oogtumor zich kon ontwikkelen. Anderzijds komt het door de behandeling, met name de bestraling verhoogt de bestaande kans op kanker op latere leeftijd. Marees maakte voor haar onderzoek gebruik van gegevens uit ’s werelds meest complete database. Hierin staan de gegevens van retinoomblastoompatiënten die het langst zijn gevolgd en waarover dus veel bekend is over de medische historie. Retinoblastoompatiënten blijven in VUmc langdurig onder controle van een multidisciplinair team. Hierin werken verschillende specialismen samen: de oogarts, de (kinder)oncoloog, patholoog, klinisch geneticus, radioloog en psycholoog. Doel is om een korte lijn te creëren tussen arts en patiënt, zodat de patiënt direct bij een specialist terecht kan indien nodig.

Naar huis “Met de invoering van het werktijdenbesluit voor assistenten

lijkt nu ook de tijd rijp om de werktijden van specialisten te reguleren”, besluit Van der Peet. “Dit onderzoek draagt bij aan de schaarse literatuur over de gevolgen van te weinig slaap op het functioneren van medisch specialisten. Vaststaat dat nachtelijke procedures kunnen bijdragen aan complicaties de dag erna.” Bij VU medisch centrum is het overigens wél goed geregeld. “Bij ons is het regel dat een chirurg die ’s nachts in de ok heeft gestaan, ’s morgens naar huis vertrekt”, aldus Van der Peet. Alleen als iemand voldoende nachtrust heeft gehad mag hij bij heelkunde aan het werk.”

Hollandse klompen voor nieuwe OK-collega’s

Erfelijk belaste oogkankerpatiënten Erfelijk belaste oogkankerpatiënten lopen een hoger risico om op latere leeftijd andere vormen van kanker te krijgen. Dat blijkt uit onderzoek van Tamara Marees. Vooral jonge kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar krijgen de kwaadaardige oogtumor retinoblastoom, een oogkanker die in het netvlies ontstaat. Hoewel de ziekte goed te behandelen is blijkt uit recent onderzoek dat de medische gevolgen op latere leeftijd aanzienlijk zijn. Dat geldt met name voor patiëntjes die de erfelijke variant van retinoblastoom hebben. Zij lopen ruim twintig keer meer kans om een andere vorm van kanker te krijgen dan de gemiddelde Nederlander. Voor erfelijk belastte retinoblastoompatiënten die behandeld zijn met bestraling is het risico op een andere vorm van kanker drie keer hoger dan voor diegenen die op andere wijze zijn behandeld. Verder zijn er aanwijzingen in het dna gevonden die zorgen voor zowel een verhoogd als een verlaagd risico op een andere vorm van kanker. Veertig procent van de patiënten met retinoblastoom hebben de erfelijke variant. Het blijkt dat 40 jaar na de retinoblastoom diagnose 28% van de patiënten een andere

(respectievelijk na een normale nacht bij de controlegroep), zoals infecties, bloedingen, beschadigingen aan organen en het vasculaire systeem. In totaal werd van vele honderden ingrepen het soort complicatie en de ernst ervan geregistreerd. In deze opzet is het onderzoek uniek. De onderzoekers geven aan dat de uitkomsten aansluiten bij bevindingen uit onderzoek naar voorspellers van medische fouten. Ook daaruit komt slaapgebrek als een van de boosdoeners naar voren.

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

De nieuwe ok-assistenten uit India ontdekten op maandag 1 februari dat Nederland een koud land is. Net op Schiphol gearriveerd vermaakten ze zich met een sneeuwballengevecht met hun collega’s. De eerste dagen stonden vooral in het teken van acclimatiseren. Het vijftal, vier vrouwen en een man, werden ondermeer begeleid door Marlo Ozinga en Christine Hoebe, p&o adviseurs divisie iv, Viola Brouwer, unitleider operatiekamers en een aantal ok-assistenten. Er moest van alles worden geregeld, van het openen van een bankrekening tot een rondleiding door een supermarkt en de aanschaf van warme kleding. En natuurlijk hebben ze inmiddels ok-klompen ontvangen. De komende weken staan in het teken van het Nederlands leren, pas daarna kunnen ze echt aan de slag. “Het is de bedoeling dat ze dat meteen in praktijk gaan brengen. Het lijkt handig om Engels met hen te spreken, maar we moeten ze de kans geven Nederlands te oefenen”, aldus Marlo Ozinga.

Vacatures VUmc De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar ‘vacatures VUmc’, en af te halen bij het loopbaancentrum in de polikliniek.

Vacatures van 27 jan. t/m 2 feb. Uiterlijke reactiedatum 15 februari 2010 Secretaresse D4.2010.00014 afdeling/dienst divisiebureau, divisie IV werktijd 24 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. J.M. VerkaikPorton, senior secretaresse, e-mail: [email protected] of tst. 42065 Student assistent D4.2010.00015 afdeling/dienst anesthesiologie, divisie IV werktijd 8 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen R.Krage, e-mail: [email protected] of tst. 42779

Opleiding verpleegkunde HBO-V D4.2010.00013 afdeling/dienst praktijkopleiding verpleegkunde, divisie IV werktijd 32 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen Secretariaat praktijkopleiding verpleegkunde, e-mail: [email protected] of tst. 42590 Verpleegkundig hoofd D2.2010.00008 afdeling/dienst poliklinische zorgeenheid oogheelkunde, divisie II werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Prof. dr. P.J. Ringens, e-mail: [email protected] of tst. 44795

In memoriam

Secretaresse fondsenwerving/ medewerker informatiebalie D7.2010.00004 afdeling/dienst dienst communicatie, stafdiensten werktijd 32 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. M. Bolluijt, directeur dienst communicatie, tst. 43444 Medewerker medische administratie D4.2010.00008 afdeling/dienst cardiologie, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 5 inlichtingen Mw. M. Berkhout, leidinggevende, e-mail: [email protected] of tst. 45331, seinnr *986794 Opleiding verpleegkunde MBO-V D4.2010.00012 afdeling/dienst praktijkopleiding verpleegkunde, divisie IV werktijd 32 uur per week salarisschaal 4 inlichtingen Secretariaat praktijkopleiding verpleegkunde, e-mail: [email protected] of tst. 42590

Leerling radiodiagnostisch laborant D5.2010.00010 afdeling/dienst radiologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal leerling A inlichtingen Mw. M. Vrede, hoofd werkeenheid/opleidingen tst. 42863

Onderzoeker in opleiding D6.2010.00006 afdeling/dienst huisartsgeneeskunde, divisie VI werktijd 36 uur per week salarisschaal OIO inlichtingen Mw. dr. L. Welschen, e-mail: [email protected] of tst. 45263

Vacatures van 3 febr. t/m 9 feb. Uiterlijke reactiedatum 22 februari 2010

Verpleegkundige (alleen nachtdiensten) D1.2010.00005 afdeling/dienst longziekten, divisie I werktijd 16-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. I. Pomstra, hoofd zorgeenheid, tst. 42379 of seinnr *987515

Wetenschappelijk onderzoeker a D6.2010.00005 afdeling/dienst huisartsgeneeskunde, divisie VI werktijd 28 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Mw. dr. L. Welschen, e-mail: [email protected] of tst. 45263 Medewerker werving & selectie D7.2010.00005 afdeling/dienst dienst personeel & organisatie, stafdiensten werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Mw. L. Baselaar, adviseur arbeidsmarktcommunicatie, tst. 42706

Secretaresse D7.2010.00006 afdeling/dienst instituut ondersteuning patiëntenzorg (IOP), stafdiensten werktijd 36 uur per week inlichtingen Mw. M. d’Azevedo, tst. 43555 Phd-student post doc D2.2010.00010 afdeling/dienst psychiatry, divisie II werktijd 36 uur per week inlichtingen Prof. dr. B. Penninx, e-mail: [email protected] of tel. 020 788 5674

Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via [email protected]

Fleur Wigbers Tot ons grote verdriet is op 15 januari 2010 onze studente Fleur Wigbers overleden. In september 2008 kreeg Fleur te horen dat zij aan een ernstige en zeldzame vorm van kanker leed. Haar start met de studie geneeskunde bij UvA-AMC moest hierdoor uitgesteld worden. Omdat zij in VUmc behandeld werd, vroeg ze de faculteit geneeskunde van VUmc of ze het hier opnieuw mocht proberen. Dat mocht uiteraard. Zij zou in augustus 2009 een laatste behandeling krijgen. Het was de verwachting en hoop dat dit de laatste zou zijn, dat ze daarna beter zou zijn. In haar verzoek tot overstappen schreef zij: “Nu ik zelf heb ondervonden hoe het is om erg ziek te zijn, ben ik extra gemotiveerd om andere mensen te helpen en beter te maken.” De droom die ze had willen verwezenlijken is helaas zeer vroegtijdig onderbroken. Wij wensen haar familie en dierbaren veel kracht en liefde op het pad dat volgt, namens de faculteit geneeskunde VUmc, Prof. dr. Gerda Croiset Programmadirecteur  geneeskunde

Titel voorbeeld titel

Het Heilig VU-UUR Donderdag 18 februari 2010 in de Amstelzaal, VUmc

Prof.dr. Annemarie Mol Socrates hoogleraar Sociale Theorie, humanisme en materialiteit Vakgroep Sociologie & Antropologie van de UvA “Dokteren: wetenschap en de logica van het zorgen” Stelling I Bij dokteren gaat het niet primair om het lichaam, of, breder, om de ‘bio-psycho-sociale toestand’ van patiënten, maar om hun leven.

Stelling II Het laboratorium hoort de kliniek te dienen, en niet te regeren.

De lezing is bedoeld voor alle medewerkers. Aanvang: 12.00 uur (met broodjes, koffie, thee, etc.). Begin voordracht: 12.30 uur (duur voordracht is 25 tot 30 minuten met aansluitend 10 minuten discussie).

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – S e r v i c e p a g i n a

Ringbandhoezen Af te halen bij het CMA voor uw afdeling 23 rings hoezen! Ze zijn af te halen bij de balie van het centraal medisch archief in de polikliniek op PK -1 Z 055. J.Tamse, Seniormedewerker CMA tst. 41262 [email protected] Doe mee aan ijsstrijd 2010 Geef alles voor nierpatiënten! De Nierstichting is op zoek naar zo’n 300 ‘IJsstrijders’ die op 20 februari een unieke schaatsprestatie willen neerzetten. Durf jij het aan om individueel of in een team van maximaal acht personen 200 kilometer te schaatsen? Samen schaatsen we € 500.000,bij elkaar voor de ontwikkeling van de draagbare kunstnier. Een droom voor veel nierpatiënten. Help jij deze droom met Henk Angenent en Ireen Wüst waar te maken? Gratis trainingsdag op 6 februari Op 6 februari is er een gratis informatie- en trainingsdag bij FlevOnice. Je bent van harte welkom! Je krijgt informatie over het evenement, de kunstnier en krijgt tips om geld te werven en te trainen. Je ontmoet nierpatiënten die dagelijks ondervinden wat een grote impact het leven met een nierziekte heeft. En je kunt deelnemen aan een schaatsclinic. Lees alles op www.ijsstrijd.nl Wandel voor kinderen in Uganda Doe deze zomer op 5 en 6 juni mee aan Oxfam Novib Trailwalker. Een loodzware, non-stop wandeltocht van 100 kilometer binnen 30 uur. Je loopt dwars door de prachtige natuurgebieden van de Veluwe, over onverharde paden, langs bossen, zandduinen en heidevelden. Voor kinderen in Uganda. Elk team brengt minstens € 3000 bijeen. Zodat kinderen in dit land zelf kunnen werken aan een betere toekomst. Het gezamenlijke doel: 30.000 kinderen naar school. Ga de uitdaging aan met vrienden of collega’s en schrijf je in op www.oxfamnovib. nl/trailwalker of bel (088) 366 54 61. Papierarmwerken Per 1 februari 2010 neemt de afdeling KeelNeus-Oorheelkunde/Hoofd-halschirurgie deel aan een pilot “papierarm werken”. Doel van deze pilot is het vereenvoudigen van de ingewikkelde logistieke papierstroom. De beschikbaarheid van medische informatie via het zorgwerkstation MIRADOR betekent dat het niet meer noodzakelijk is alles ook nog eens op papier te printen en in het dossier op te bergen. Vanaf bovengenoemde datum zullen daarom de ontslagbrieven en OK-verslagen

van de afdeling KNO niet meer worden gearchiveerd in het klinisch dossier. Voor de complete medische informatie van patiënten wordt verwezen naar zorgwerkstation Mirador en/of de overige informatie systemen zoals het systeemdeel PATBRIEF en CS-OK. De pilot zal medio mei 2010 worden geëvalueerd. Heeft u door deze beleidswijziging vragen dan kunt u contact opnemen met het secretariaat van de afd. KNO, toestel 43690. Wanneer u ook wenst deel te nemen aan deze pilot dan kunt u contact opnemen met de heer S.A.M. Schermer Voest, Zorgadministrateur/Hoofd CMA, via telefoonnummer 41255 of per e-mail: sam. [email protected]. 10-jarig lustrum kindergeneeskunde Op vrijdag 19 februari a.s. vindt het tweede lustrum van de Affiliatiedag Kindergeneeskunde VUmc en het cosymposium “De co vertelt van eigen werk” plaats. Voor de tiende keer ontmoeten de co-opleiders van alle affiliatieziekenhuizen van kindergeneeskunde en alle coassistenten kindergeneeskunde elkaar. In de ochtend staat het thema “Hoe word je een betere basisarts anno 2010?“ centraal, waarbij er aandacht is voor e-learning, internationalisering en de ervaringen in de masterfase van het nieuwe curriculum. In de middag presenteren co-assistenten uit alle ziekenhuizen een casus en strijden daarmee om de “Nutricia-Thei Haumann Prijs”, tevens wordt de “Abbottprijs voor de beste wetenschappelijke stage kindergeneeskunde” uitgereikt. Geïnteresseerden zijn van harte welkom vanaf 9.15 uur in de Amstelzaal (meer info: [email protected]). Interculturalisatie Het programma interculturalisatie zoekt verpleegkundigen, dokters, managers en anderen die ‘iets’ hebben met feestdagen uit respectievelijk het hindoeïsme, het jodendom en de islam; omdat die thuis gevierd worden, of gewoon uit interesse. De bedoeling is samen te kijken hoe rond de data van deze feesten iets van de sfeer en het gevoel van deze feesten zicht- en ervaarbaar gemaakt kan worden in VUmc, als verrijking naast de feesten die van oudsher al hier gevierd worden. Een feest heeft altijd iets te vertellen over de mens, zijn relaties met de en de cultuur er omheen. Het delen van deze verhalen draagt bij aan een beter VUmc. We denken voor dit jaar aan de feesten Holi, Divali, Yom Kippur, Sukkoth en twee islamitische feestdagen.

Wie geïnteresseerd is om mee te denken en/of te doen, kan contact opnemen met Archie de Ceuninck, geestelijk verzorger en contactpersoon voor het onderdeel “religieuze feesten VUmc” van het programma interculturalisatie via 43475 of [email protected]. Zuidas Executive Pit-stop Seminar In samenwerking met TiasNimbas Business School organiseert Amsterdam Bright College weer een viertal pit-stop lezingen. De eerste lezing met Prof. dr. Erik van de Loo heeft als thema ‘Leadership and Complexity: Building the organisation of the future’. Hoe blijven we betrokken in een steeds sneller en oppervlakkiger wordende wereld, en hoe creëren we de noodzakelijke stabiliteit om mee te komen met alle veranderingen? Erik van de Loo is hoogleraar Leidershap en Gedrag aan de Vrije Universiteit, adjunct professor of management aan INSEAD en docent aan de TiasNimbas Business School. Wanneer Dinsdag 16 februari 2010 17.00 – 19.00 uur Borrel na afloop Waar: Grand Café Bright City Claude Debussylaan 2-8 Amsterdam Kosten € 95,00 Inschrijven via www.amsterdambrightcity.nl Nieuwe locatie Trainingslokaal voor Computertrainingen Het trainingslokaal voor Computertrainingen was voorheen gelokaliseerd op -1, in de polikliniek, de z.g. ‘Curiezaal’. Per 1 februari is deze Curiezaal opgeheven, en met ingang van heden worden de scholingen in een nieuw lokaal van het KTC (Klinsch Trainingscentrum) gegeven. Het adres is: PK 4 X 019. Ga naar begane grond polikliniek, loop de gang door tussen poliklinische apotheek en stilte ruimte richting patio West, met de lift 4e etage, uit de lift de gang direct links en daarna eerste deur recht. Voor de goede orde: in het leslokaal mag geen consumptie gebruikt worden. Voor het lokaal rechts is een goede ruimte om te pauzeren en iets te nuttigen. Er een automaat waaruit verschillende verfrissingen gehaald kan worden, echter er moet betaalt worden met een chipknip. Voor aanmelden voor scholingen van nieuwe medewerkers kunt u, zoals altijd, terecht bij Rob Westerman [email protected]

5

Menu Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet

donderdag 11 februari gebakken vis, remouladesaus, Koninginnemelange, gebakken aardappelschijfjes, vegetarische loempia, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 12 februari macaroni-schotel, vegetarische macaroni-schotel, komkommersalade, geraspte kaas, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep zaterdag 13 februari kip Marrakesh, vegetarische Marrakesh, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 14 februari Wienerschnitzel, vegetarische schnitzel, jus en vegetarische jus, spinazie, carrée aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep maandag 15 februari casselerrib, groenteschnitzel, jus + vegetarische jus, stamppot zuurkool, vegetarische stamppot zuurkool, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische Madrileense soep dinsdag 16 februari kipsaté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek, gebonden kippensoep, heldere uiensoep, gebonden vegetarische crème soep, heldere vegetarische uiensoep woensdag 17 februari drumsticks, sperzieboontjes met ui, aardappel stoofschotel, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische Chinese soep donderdag 18 februari cannelloni, in salata, foccacia, gebonden aspergesoep, tandoorisoep, gebonden vegetarische aspergesoep, vegetarische tandoorisoep vrijdag 19 februari cordon bleu, jus, harricots verts, gekookte aardappelen, gebonden kipkerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaatvermicellisoep zaterdag 20 februari kipfilet, vegetarische schnitzel, paprikasaus + jus, Koninginnen melange, frituur aardappel, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 21 februari gestoofde zalm, omelet asperges, Hollandaisesaus, spinazie, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 22 februari Tjap Tjoy met kip, vegetarische Tjap Tjoy, witte rijst, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 23 februari gegrilde white copperfilet, rode wijnsaus, gegrilde groenten, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden Champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep woensdag 24 februari gegrild 1/2 haantje, mayonaise, appelmoes, frites, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep

6

Personalia

Ondernemingsraad Informatie over de OR vindt u ook op intranet onder http://intranet/OR

Aan de ORde 11 februari 2010 De ondernemingsraad heeft het jaar 2009 afgesloten met besluitvorming over een aantal zaken zoals: Adviesaanvraag sectie O&S Binnen IOO Om het omschreven doel van de reorganisatie daadwerkelijk te bereiken ziet de ondernemingsraad een aantal knelpunten. Ten aanzien van boventalligheid: Ondanks de uitspraak bij de plenaire bijeenkomst op 31 maart jl: ‘Geen gedwongen ontslagen, voor iedereen die mee wil doen is er plaats’ is inmiddels bekend dat boventallig verklaringen onvermijdelijk zijn gebleken. Ook is toen aangeven: ‘zorgdragen’ dat iedereen naar vermogen goed terecht komt’. In het verlengde hiervan pleit de OR voor een soepele omgang van het sociaal beleidskader (SBK). Dat wil zeggen mocht blijken dat een boventallige na verstrijken van de 6 maanden geen goede match of andere baan buiten de matching om heeft kunnen vinden, de mogelijkheid wordt geboden het SBK met 2x3 maanden te verlengen. Wellicht ten overvloede wil de ondernemingsraad opmerken dat een goede aanvullende match voor gedeeltelijk boventalligen een lastige zaak zal zijn. Werving OK assistenten India de OR heeft besloten een positief advies uit te brengen over het inmiddels gestarte project Indiase OK-assistenten. Zoals afgesproken tijdens het technisch overleg wil de OR medio november 2010 dit project graag evalueren aan de hand van de volgende criteria: Is de OK capaciteit toegenomen? Zijn de vaste en India medewerkers, artsen, andere stakeholders tevreden? Lijkt aanbod/voldoende nieuw personeel opgeleid en behouden te worden? Reorganisatie werving & selectie De volgende opmerkingen maken deel uit van het positief advies. De ondernemingsraad vindt het belangrijk dat het aantal weken in de procedure (vanaf melden vacature tot het in het dienst nemen) wordt teruggebracht. In het takenpakket van de medewerkers moet worden opgenomen dat zij de vacaturehouders ondersteunen in de tijdsbewaking. Tenslotte vindt de ondernemingsraad het belangrijk dat medewerkers die nu kiezen voor W&S straks niet opnieuw meegenomen worden in de aangekondigde reorganisatie van P&O. Specifiek Bedrijfsnoodsplan SEH De ondernemingsraad heeft zijn instemming aan het ‘specifiek bedrijfsnoodplan van de SEH’. verleend. Adviesaanvraag benoeming Hoogleraar- afdelingshoofd Een afvaardiging van de OR heeft kennis gemaakt met de heer dr. Peter H.T.G. Heuts. De ondernemingsraad is van mening dat in de heer van Heuts een uitstekende kandidaat is gevonden, zeker met het oog op het toekomstige samenwerkingsverband RCA/JBI – VUmc. De Klokkenluidersregeling De ondernemingsraad heeft zijn instemming gegeven aan de klokkenluidersregeling Integratie Facilitair Bedrijf VUmc & GGZ inGeest Het Facilitair Bedrijf stelt in deze adviesaanvraag voor samen te werken op inhoud, onderdelen samen te voegen waar wenselijk en mogelijk, maar waarbinnen sprake is van gescheiden/identificeerbare

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – S e r v i c e p a g i n a

processen ten behoeve van de twee organisaties. Rekeninghoudend met de organisatorische verschillen, de verschillen in bekostiging en de multilocale omgeving van GGZ inGeest. De leidende principes behorend bij de eerder genoemde hoofdlijnen zijn ook in dit plan duidelijk terug te vinden. De samenvoeging heeft geen consequenties voor het personeel. De inhoud van de functies veranderen niet, net als de standplaats. Wel wijzigen voor een aantal managementfuncties de verantwoordingslijn. Dit alles ligt in de lijn van de wens tot intensieve samenwerking en integratie en krijgt de instemming van de ondernemingsraad. In de periode tot 2012 wordt toegewerkt naar een volledig geïntegreerde organisatie. Reorganisatie crediteurenadministratie De ondernemingsraad wel een aantal kanttekeningen bij deze reorganisatie plaatsen. De ondernemingsraad vindt het belangrijk dat in het SLA (service level agreement) regels worden opgenomen o.a. over inspanningsverplichtingen en resultaten, om het risico van het uitbesteden te beperken De ondernemingsraad kan dit aspect nu onvoldoende beoordelen. Een ander aandachtspunt voor de ondernemingsraad zijn de personele consequenties. OV Chipkaart oplaadpunt Tijdens een overlegvergadering met de Raad van Bestuur is door de OR de vraag gesteld naar een vestiging van een ov chipkaart oplaadpunt in VUmc Het Facilitair Bedrijf zal zich hiermee bezig houden. Lid Raad van Toezicht De ondernemingsraad heeft een kandidaat voorgedragen voor de aanwijzing van een tweede lid in de Raad van Toezicht die in het bijzonder het vertrouwen geniet van de medezeggenschap. Gewijzigde regeling beoordeling en jaargesprek De ondernemingsraad heeft in januari een verzoek tot instemming ontvangen. Avond OK diensten Tengevolge van OK capaciteitsinkrimping door de huidige verbouwing heeft de ondernemingsraad een verzoek ontvangen tot instemming om tijdelijk extra avondddiensten te draaien voor de OK. Afd.Neonatologie De ondernemingsraad heeft een adviesaanvraag ontvangen voor een voorgenomen besluit van het divisiebestuur van divisie III inzake reorganisatie van de subafdeling neonatologie/zorgeenheid neonatologie. Dagelijks bestuur OR Inge Schadee-Eestermans (voorzitter), Willy Arjaans (vice-voorzitter), Andy Higgs, Emile Heilbron, René van Andel (ambtelijk secretaris) Inlichtingen: Bureau medezeggenschap, Hoogbouw H 322, Tel 43478, e-mail or@ vumc.nl, http://intranet/afdelingen/ orgaan/OR/

In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij­ willigers een stuk plaatsen over geslaagden en of een afscheid van medewerkers. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via e-mail: [email protected]

VUmc ging naar de beurs ? Inderdaad ! 11 en 12 december in de RAI op de zorg carrière beurs De fantastische manier waarop VUmc zich heeft kunnen manifesteren werd vooral mogelijk gemaakt door Ingrid Ambagtsheer, Teddy Aukema, Joeri Boer, Eduard Bootsma, Roel Breuls, Theo Brouwer, Albertine Dap, Jessica Dittman, Engelien Dommerholt, Laszlo Fel, Hennie van de Glind, Marieke Hamming, Kwint Jonker, Jannie Kamerman, Marieke Klappe,

Annelies Kort, Yvonne Koter-Smits, Lide Maas, Nicole Meijer, Coen Ouwehand, Titia van Pel, Marleen van de Pol, Emmy Rijnsburger, Heleen van de Sand, Amarinske Sminia, Irma Spaans, Jan Spee, Ivette Sprenkels, Ramona Stui, Brechje Swart, Gerard van Tricht, Edith de Vast, Hanneke de Vreugt, Joyce van Wetering, Petra van Wettum, Danielle Wittenberg, Shamiso Zutphen-Marumbwa en Eva van der Zwan Geslaagd Op 28 januari 2010 zijn de volgende studenten geslaagd voor de Vervolgopleiding tot Dialyse Verpleegkundige Engelien Dommerholt Loes Winters Van harte gefeliciteerd!

Personeel en organisatie Informatie over personele zaken vindt u ook op intranet onder de rubriek ‘personeel’

Een jaar lang gratis reizen met het openbaar vervoer! Gratis openbaar vervoer VU medisch centrum wil het gebruik van het openbaar vervoer voor het woonwerkverkeer stimuleren. Daarom maakt iedere medewerker die in dienst is bij VU medisch centrum (alleen voor medewerkers op wie de CAO UMC van toepassing is) kans om een jaar lang gratis met het openbaar vervoer te reizen.

het management de informatie die nodig is om VUmc beter te maken.”

Wat moet u hiervoor doen? U moet vóór 1 maart aanstaande aangeven in aanmerking te willen komen voor een jaar abonnement op het openbaar vervoer. Ook als u al een jaarabonnement heeft heeft u kans dat u uitgeloot wordt. De medewerkers van de personeelsadministratie van divisie III kunnen u hierbij verder helpen. Zij zijn bereikbaar tussen 10.00-12.00 uur en 14.30-16.30 uur op telefoonnummer 44948, kamer PK 5Z kr. 178 en per e-mail [email protected].

Klokkenluidersregeling beschermt medewerkers “Eigenlijk wil je niet dat iemand deze regeling nodig heeft. Want je wilt dat de cultuur open en veilig genoeg is om fouten en misstanden te bespreken, en er geen externe instantie nodig is.” Ankie Koker, beleidsadviseur arbeidsvoorwaarden, heeft het over de klokkenluidersregeling die per 1 februari van kracht is. “Aangezien VUmc een behoorlijk open cultuur heeft, is deze regeling vooral een soort garantie.” Meer informatie hierover op het P&O intranet onder de nieuwsberichten. Benieuwd naar jouw pensioenbeleving! Hoe kijk jij tegen je pensioen aan? Op welke manier ben je geïnformeerd? En ben je tevreden over de informatievoorziening? Deze en andere vragen komen voor in een enquete van ABP naar de pensioenbeleving van VUmc-medewerkers.

Datum verloting De verloting is op donderdag 4 maart aanstaande. Dan worden ook de namen van de prijswinnaars bekendgemaakt. De namen worden na 13.00 uur vermeld op het P&O intranet en in de Tracer. Medewerkeronderzoek verder uitgerold Medewerkers van de stafdiensten, het facilitair bedrijf, ICT en het instituut voor onderwijs en opleiden kunnen vanaf 8 februari in een decentraal medewerkeronderzoek hun mening geven over het werken bij VUmc en hun specifieke afdeling. De vragenlijst wordt in principe online ingevuld, op het werk of thuis, maar waar nodig kan het ook schriftelijk en voor medewerkers van het facilitair bedrijf is ook voor een Engelse vertaling gezorgd. Deelname aan de enquête is anoniem; achteraf zal niet te herleiden zijn wie precies welk antwoord heeft gegeven. Het zal medewerkers naar schatting twintig minuten kosten om de enquête in te vullen. Mirjam Schipper, projectleider van de stafdienst P&O, hoopt dat alle medewerkers die tijd ervoor willen uittrekken. “Geef

Eind 2009 werd de werkbeleving van medewerkers van de divisies al onderzocht. De analyse van die resultaten is in volle gang. Zodra de rapporten gereed zijn, zal het management de conclusies met de medewerkers bespreken en samen met hen aan de slag gaan met de belangrijkste verbeterpunten.

Pensioenvoorlichting Als werkgever willen we jou goed informeren over je pensioen en alles wat daar bij komt kijken. Samen met ABP, ons pensioenfonds, willen we weten hoe je tegen pensioen aankijkt en of je je voldoende geïnformeerd voelt. Aan de hand van de resultaten kunnen we dan bekijken of we de pensioenvoorlichting moeten aanpassen. Jouw mening telt Daarom vragen we je medewerking bij dit onderzoek. Op het P&O intranet staat de link naar de enquete. Het beantwoorden van de vragen duurt ongeveer 10 minuten. Uiteraard zijn je antwoorden anoniem en worden ze vertrouwelijk behandeld. Alvast dank voor je medewerking!

Revolutie micro­ biologische diagnostiek maakt nieuwe opleiding nodig

Onderweg naar morgen ‘Kennis maakt ons beter’ luidt de missie van VU medisch centrum en het succes van ons wetenschappelijk onderzoek laat zien dat we daar hard aan werken. VUmc is innovatief en verlegt grenzen. Maar wat doen de onderzoekers nu eigenlijk precies en wat gaat dat in de toekomst voor patiënten betekenen? Een rondgang langs de onderzoekinstituten. Deze keer MOVE, waarin VUmc, bewegingswetenschappen en ACTA samenwerken.

n Jeroen Kleijne

De Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie heeft samen met zeven UMC’s de afgelopen twee jaar een nieuwe opleiding voor medisch moleculair microbiologen ontwikkeld en goedgekeurd. De opleiding is in het leven geroepen vanwege de grote veranderingen in de microbiologische diagnostiek. Binnenkort begint de eerste VUmc medisch moleculair microbioloog aan de tweejarige praktijkopleiding.

wie Astrid Bakker, 34 jaar, medisch biologe en universitair docent bij ACTA wat doet onderzoek bij MOVE naar botcellen

“Daar wil ik meer over weten”, wist Astrid Bakker meteen toen ze als studente medische biologie hoorde uitleggen dat bot zich aanpast aan hoe je beweegt en hoeveel je beweegt. “Net zoals je spieren door de sportschool dikker en sterker worden, doet bot dat ook. Maar hoe ‘weet’ bot dat je beweegt, hoe voelt een bot dat, welke stoffen maakt bot aan als je beweegt?” Die fascinatie is haar werk geworden. Eerst als promovendus, nu als universitair docent en onderzoeker bij acta. Dergelijk onderzoek helpt ontdekken hoe botontkalking – waar oudere vrouwen vaak last van hebben – ontstaat en voorkomen kan worden. “Eén van de stofjes waardoor bot wordt aangemaakt, is stikstofoxide. Dat zit bijvoorbeeld ook in Viagra. Medisch biologen zoeken op celniveau wat die stof precies doet.” In haar huidige onderzoek, getiteld ‘Aanpassing van bot aan mechanische belasting’, kijkt Astrid Bakker vooral naar wat ontstekingen met bot doen. “Bijvoorbeeld: je hebt stevig kaakbot nodig zodat je tanden en kiezen hun werk kunnen doen. Maar tandvleesontstekingen zorgen ervoor dat bot lokaal verdwijnt. Alsof door die ontsteking de botcellen niet weten dat ze het bot moeten herstellen. Ik wil weten welke stoffen, die bij een ontsteking vrijkomen, daar de oorzaak van zijn. Want met die kennis kunnen we ook het botverlies te lijf dat bij ontstekingen zoals reuma optreedt. Met specifiekere medicijnen en andere behandelingen.”

Klinische oefengroep fysiotherapie

Regelmatige training versterkt genezingsproces n Marc Rietberg en Edwin Geleijn

Na drie weken in een ziekenhuis­ bed had de dertigjarige Ingrid Weima haar spierkracht goed­ deels verloren en was haar conditie ronduit slecht. “Daarbij kreeg ik veel klachten van het in bed liggen, zoals rugpijn en vocht in de benen. Toen ik naar VUmc was overgebracht stelde mijn arts gelukkig meteen voor om met fysiotherapie te starten om de klachten tegen te gaan.” “Ik kwam in VUmc na vier weken ziekenhuisopname elders, waarvan ik drie weken volledig in bed had gelegen”, vertelt Ingrid Weima. “Ik was ondervoed en mijn conditie was volledig weggeëbd. Toen ik hier aankwam kreeg ik langzaam weer een beetje energie door intraveneuze voeding en kwam ik weer wat in beweging. Ik schrok van mijn conditie; mijn fysieke belastbaarheid was minimaal en dat had ook effect op mijn mentale weerbaarheid.” Weima kon de dag daarop al terecht bij de fysiotherapeut van de afdeling, die haar vertelde over de klinische oefengroep. Dagelijks kunnen patiënten onder begeleiding

De klinische oefengroep vindt dagelijks van 14.30-15.30 uur plaats. Een geschreven consult fysiotherapie van de arts is voldoende om het proces in gang te zetten. De afdelingstherapeut analyseert met welke vorm van begeleiding de patiënt het meest gebaat is.

Foto Mark van den Brink

Organisatie Zeven umc’s, waaronder VUmc, zijn in 2007 erkend als opleidingsinstituut voor medisch moleculair microbioloog. “De afgelopen jaren hebben we vooral besteed aan de administratieve organisatie en richtlijnen, maar de druk vanuit de markt was zo groot dat er in de tussentijd ook al mensen in opleiding zijn gegaan. De eerste twee hebben eind januari hun certificaat gekregen, van wie een onder verantwoording van VUmc. Deze kandidaat heeft de opleiding overigens gevolgd bij Isala klinieken in Zwolle. Inmiddels heeft de raad van bestuur van VUmc besloten om een eigen opleidingplaats te financieren, waar ik natuurlijk erg blij mee ben. De afgelopen maanden hebben we daarvoor flink geworven.” In totaal 25 personen hebben belangstelling getoond voor de tweejarige opleidingsplaats. Savelkoul: “Stuk voor stuk goede kandidaten. Ze moesten niet alleen gepromoveerd zijn in het microbiologisch vakgebied, maar ook een registratie hebben als medisch microbiologisch onderzoeker (mmo) - een soort basisdiploma. Uiteindelijk hebben we hieruit een uitstekende kandidaat geselecteerd, die wat ons betreft zo snel mogelijk begint. Een persoon met een dergelijke achtergrond en kennis heeft een toegevoegde waarde voor VUmc. Een voorbeeld: in ons laboratorium hebben we relatief weinig onderzoek gedaan naar hepatitis, omdat we niet zo’n grote patiëntenpopulatie hebben. Als iemand daarover kennis meebrengt, kunnen we daar veel van leren. In die zin is het echt een win-winsituatie.”

n Barbara van Male

Foto Mark van den Brink

“Al sinds de dagen van Louis Pasteur wordt de microbiologische diagnostiek bepaald door het kweken van bacteriën en virussen”, vertelt Paul Savelkoul, opleider medisch moleculair microbioloog (mmm) en hoofd van de unit moleculaire diagnostiek van infectieziekten. “Vaak duurt het dagen tot weken voor er een uitslag voorhanden is. Op dit moment vindt echter een grote verandering plaats die het vakgebied voor het eerst een geheel andere dynamiek zal geven. Het onderzoek naar dna en rna van bacteriën en virussen maakt dat er snel, nauwkeurig en zeer specifiek een oorzaak van een infectie kan worden vastgesteld zonder kweek. Nederland loopt voorop in die hele ontwikkeling. Moleculaire diagnostiek vereist een speciale labinrichting en specialistische kennis van bijvoorbeeld dna, de verschillende onderzoekstechnieken en eigenschappen van microorganismen. Vandaar de noodzaak van een nieuwe opleiding tot medisch moleculair microbioloog.”

De bottenkijker

Ondersteund door fysiotherapeut Josien Jongejan doet Ingrid Weima (links) drie maal per week haar oefeningen. ‘Mijn rugpijn is voorbij en ik voel mij weer een stuk lekkerder als ik ’s ochtends opsta’ hun conditie verbeteren. “In een individueel gesprek bedachten we een trainingsopzet die bij mij past.”

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

Fysiotherapeut Nienke Assink, coördinator van de klinische oefengroep: “Uit de literatuur blijkt dat elke klinisch opgenomen patiënt in conditie achteruit gaat. Voor ernstig zieke patiënten of patiënten die voorafgaand aan de opname al fragiel zijn geldt dat nog sterker. Inactiviteit heeft een nadelige invloed op de uiteindelijke uitkomst van de zorg. Daarom is de sectie fysiotherapie vorig jaar gestart met een pilot ‘Klinische oefengroep’. We kunnen patiënten toch geen zorg onthouden die bewezen effectief is?” Weima gaat drie keer per week naar de trainingsgroep. “Dat doe ik al zeven weken. Ik vind het lekker om even van de verpleegafdeling af te

zijn en te bewegen. Fietsen, gewichtheffen, maar ook badmintonnen of voetballen. De fysiotherapeuten geven advies over de oefeningen, zodat ik tot een optimaal resultaat kan komen. Het bewegen in de trainingsgroep helpt mij om opnieuw te leren vertrouwen op mijn lijf en dat is voor mij toch belangrijk om weer beter te kunnen worden. Het geeft mij bovendien de mogelijkheid zelf aan mijn herstel te werken.”

Pilot evalueren De klinische oefengroep is aanvullend op de individuele zorg die de fysiotherapeuten in de kliniek bieden. Sommige patiënten zullen na intake alleen in de groep getraind worden, terwijl anderen individueel of in combinatie worden behandeld. De pilot loopt tot juli 2010, daarna wordt besloten of de oefengroep blijft bestaan. In de huidige opzet, waarbij maximaal zes patiënten per dag deel kunnen nemen, is de bezetting 90%. “Heel goed dus”, meent Assink. “Toch moet de bekendheid op de zorgeenheden nog beter om iedereen die tot de doelgroep behoort ook daadwerkelijk te bereiken.” 7

Promoties vrijdag 12 februari – aula, 10.45 uur, B. Moraal, ‘3D and subtraction MR imaging in multiple sclerosis: improved detection of spatiotemporal disease activity’ promotoren: prof.dr. F. Barkhof, prof. dr. C.H. Polman; copromotoren: dr. J.J.G. Geurts, dr. H. Vrenken vrijdag 12 februari – aula, 13.45 uur, N. Tolboom, ‘Imaging Alzheimer’s disease pathology in vivo: towards an early diagnosis’ promotoren: prof.dr. Ph. Scheltens, prof. dr. A.A. Lammertsma; copromotoren: dr. B.N.M. van Berckel, dr. W.M. van der Flier maandag 15 februari – aula, 15.45 uur, P.K.E. Börjesson, ‘Radioimmunodetection and radioimmunotherapy of head and neck cancer’ promotoren: prof.dr. G.A.M.S. van Dongen, prof.dr. C.R. Leemans; copromotor: prof.dr. R. de Bree woensdag 17 februari – aula, 13.45 uur, P.J. van ’t Veer-Tazelaar, ‘Prevention of depression and anxiety in older people’ promotoren: prof.dr. H.E. van der Horst, prof.dr. A.T.F. Beekman; copromotoren: dr. H.W.J. van Marwijk, dr. P.C. van Oppen woensdag 17 februari – aula, 15.45 uur, P.D.D.M. Roelofs, ‘Managing low back pain with lumbar supports and medication’ promotoren: prof.dr. W. van Mechelen, prof.dr. B.W. Koes; copromotoren: dr. M.N.M. van Poppel, dr. S.M.A. Bierma-Zeinstra vrijdag 19 februari – aula, 13.45 uur, B.M. Tijink, ‘Targeted therapies in head and neck cancer’ promotoren: prof.dr. G.A.M.S. van Dongen, prof.dr. C.R. Leemans; copromotor: prof.dr. R. de Bree donderdag 25 februari – aula, 11.45 uur, J. de Wilde, ‘Molecular insights in cervical carcinogenesis with emphasis on hTERT’ promotoren: prof.dr. P.J.F. Snijders, prof.dr. C.J.L.M. Meijer; copromotor: dr. R.D.M. Steenbergen woensdag 3 maart – aula, 15.45 uur, C.J.A. Haasbeek, ‘Image-guided stereotactic radiotherapy for early stage lung cancer: techniques and clinical outcomes’ promotoren: prof.dr. S. Senan, prof.dr. B.J. Slotman; copromotor: dr. F.J. Lagerwaar donderdag 4 maart – aula, 13.45 uur, B.M.A. Schout, ‘Training in urology. From virtual to reality’ promotoren: prof.dr. B.L.H. Bemelmans, prof.dr. A.J.J.A. Scherpbier; copromotoren: dr. A. Hendrikx, prof.dr. F. Scheele dinsdag 9 maart – aula, 13.45 uur, S.H. van Oostrom, ‘Return to work for employees with distress. Cost-effectiveness of the participatory workplace intervention’ promotoren: prof.dr. W. van Mechelen, prof.dr.ir. H.C.W. de Vet; copromotoren: dr. J.R. Anema, dr. B. Terluin vrijdag 19 maart – aula, 11.45 uur, W.J. Rijneveld, ‘Donor tissue for corneal transplantation: trust and control’ promotoren: prof.dr. H.J. VölkerDieben, prof.dr. P.J. Ringens; copromotor: dr. E. Pels vrijdag 19 maart – aula, 13.45 uur, M.A. Bekedam, ‘Skeletal muscle in chronic heart failure’ promotor: prof.dr. A.C. van Rossum; copromotor: dr. W.J. van der Laarse vrijdag 26 maart – aula, 11.45 uur, K.S.S. Steen, ‘The decline of NSAID gastropathy in rheumatoid arthritis’ promotoren: prof.dr. B.A.C. Dijkmans, prof.dr. W.F. Lems; copromotoren: prof. dr. M. Boers, dr. M.T. Nurmohamed Cursussen donderdag 18 en 19 februari – Aristo, Amsterdam, Teach the teacher, ‘Didactische basisprincipes’ Meer informatie: Christel Sluis, tst. 48444, [email protected] Symposia donderdag 25 en 26 februari – Amstelzaal, Symposium ‘Techniques in cancer genomics’ Toegang gratis mits geregistreerd bij [email protected]

8

Verpleegkundig platform geïnstalleerd

Het Verpleegkundig platform vormt een klankbord vanaf de werkvloer, buiten de hiërarchische lijnen om

Vijftig senior verpleegkundigen, vertegenwoordigers van de verpleegkundig specialisten (nurse practitioners) en leden van de verpleegkundige advies raad (var) komen vanaf nu elk kwartaal bij elkaar om de trends en ontwikkelingen te bespreken in het verpleegkundig platform. Dit platform, een initiatief van de var, werd op 18 januari officieel geïnstalleerd. Doel is om een klankbord vanaf de werkvloer te creëren. De var wil graag buiten de hiërarchische lijnen om geïnformeerd worden over ontwikkelingen in het ziekenhuis, trends en eventuele problemen. Daarnaast wil de var de seniorverpleegkundigen en verpleegkundig specialisten met elkaar in contact brengen. Zij kunnen knelpunten inventariseren en onderling

kennis en ervaring uitwisselen. Seniorverpleegkundigen zijn ervaren verpleegkundigen die zowel zorgtaken als projecttaken hebben. Ze houden zich ondermeer bezig met de coördinatie en organisatie van zorg, preventie, gezondheid, voorlichting en opvoeding (gvo), werkbegeleiding, kwaliteitszorg en deskundigheidsbevordering. De contactpersonen voor het verpleegkundig platform zijn: voor seniorverpleegkundigen Irene van Stein (i.vanstein@VUmc. nl ), voor de var Ann van Putten ([email protected]), en voor verpleegkundig specialisten Mirjam Bode ([email protected]). De volgende bijeenkomst vindt plaats op 18 april, om 12.00 uur op de zorgeenheid kort verblijf, 1B92. Voor aan- en afmeldingen: Ann van Putten, [email protected]

Zijn voorganger is van een beduidend groter formaat, maar zijn prestaties zijn er niet minder om. Het OncoProteomics Laboratorium in het VUmc Cancer Center Amsterdam werkt vanaf nu met de nieuwste versie van de massaspectrometer. Met de komst van dit meetinstrument zet VUmc op het gebied van kankeronderzoek een belangrijke stap vooruit. n Ruud Pattiapon Connie Jimenez, hoofd van het OncoProteomics laboratorium, doet onderzoek naar afwijkende eiwitten bij kankerpatiënten. “We werken met massaspectrometers om eiwitbiomarkers op te sporen en te valideren”, legt ze uit. “Voor een snelle gevoelige validatie hebben we deze machine in gebruik genomen. Met de spectrometer meten we gericht eiwitten die een rol kunnen spelen bij een vroege detectie van een dikkedarmkanker of bij stratificatie voor therapie. Hebben we die in tumorweefsel opgepikt, dan willen we die op een non-invasieve manier gaan meten in lichaamsvloeistoffen als bloed en ontlasting. Met dit apparaat kunnen we aan de hand van moleculegewichten een kandidaat-biomarker specifiek gaan meten. Dat kan heel nauwkeurig, tot op de duizendste dalton.” (1 dalton is gelijk aan het gewicht van 1 waterstofatoom, red.)

DeCoDe Het meetinstrument is door het Center for Translational Molecular Medicine (ctmm) aan VUmc ter beschikking gesteld. Met name

F o t o J aap v a n V e l d hu i s e n , f o t o d i e n s t pa t h o l o g i e V U m c

Agenda

Met de allernieuwste massaspectrometer willen Connie Jimenez en Remond Fijneman biomarkers vinden om dikkedarmkanker sneller op te sporen

Nieuwe massaspectrometer gaat jaren tijdwinst opleveren Gerrit Meijer, hoofd pathologie, heeft zich daar sterk voor gemaakt. Hij speelde een belangrijke rol in het project dat de naam DeCoDe (Decrease Colorectal Cancer Death) heeft gekregen. “Hij is de initiatiefnemer en voor de financiering heeft

hij partners uit de academische en industriële wereld bij elkaar gebracht”, aldus projectmanager Janneke van Denderen. “De kracht van die samenwerking is dat er zoveel verschillende expertises en instellingen aan meedoen. Dat maakt het

Uitgelicht

Preventie van angst en depressie bij ouderen succesvol Ouderen boven de 75 jaar hebben vijftig procent minder kans op een depressie of angststoornis wanneer ze bij lichte klachten deelnemen aan een preventieprogramma. Dat blijkt uit onderzoek van Nelleke van ’t Veer-Tazelaar waarop ze 17 februari promoveert. Voor het onderzoek zijn ouderen benaderd met lichte somberheidsof angstklachten, omdat milde problematiek op dit gebied een verhoogd risico betekent op het ontwikkelen van een volwaardige depressie of angststoornis. De

helft van de deelnemers kreeg een preventieprogramma aangeboden. Dit bestaat uit het stapsgewijs aanbieden van informatie, een zelfhulpcursus, gesprekken met een sociaal psychiatrisch verpleegkundige of het bespreken van medicatie. Na een jaar bleek dat in deze groep de kans twee keer zo klein was om een volwaardige depressie of angststoornis te ontwikkelen ten opzichte van de groep ouderen die het programma niet gevolgd hadden. De stapsgewijze zorg benadering in deze studie werkte beter dan

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

gangbare huisartsenzorg. Dit is van groot belang voor de praktijk want depressie en angst komen vaak voor bij ouderen. Ongeveer een derde van de oudere patiënten in de huisartsenpraktijk heeft last van een van beide ziektebeelden en bestaande behandelmethoden bieden te weinig soelaas. De studie van Van’t Veer-Tazelaar is een van de eerste studies waarin wordt beschreven dat de preventie van depressie en angst (kosten) effectief en haalbaar lijkt te zijn. De effecten lijken bovendien op langere termijn aan te houden.

zo uniek. Als er een patent uitkomt, dan kunnen we dat ook vermarkten. Wat je noemt een win-win-situatie.”

Forse tijdwinst Het gebruik van massaspectrometers is vrij algemeen. “Maar deze specifieke machine kan wel eens de eerste in Nederland zijn”, meent Jimenez. “Dit is de nieuwste generatie met betere software; gevoeliger en sneller.” Voor VUmc betekent de ingebruikneming van het apparaat dat er forse tijdwinst kan worden geboekt op het gebied van kankeronderzoek. “We kunnen nu eerder een vertaalslag maken van kandidaat-biomarkers naar gevalideerde markers.” Een traject van zes tot acht jaar kan worden teruggebracht tot één à twee jaar. “Op de traditionele manier synthetiseer je antilichamen voor iedere kandidaat-biomarker om die vervolgens één voor één te meten in een groot cohort van bloed. Met dit apparaat kunnen we heel gevoelig en specifiek wel honderd kandidaat-biomarkers tegelijk meten in een grote multiplex massaspectrometrische analyse. We verwachten daarin winst van jaren te kunnen maken.” 8

Edwin Vandewalle: ‘Door de hectiek en de drukte zit plannen er soms niet in’

‘De terughoudende positie van de overheid is nog altijd zichtbaar. Screening op Down syndroom is tegenwoordig weliswaar voor vrouwen onder de 36 jaar beschikbaar, maar zij moeten er zelf voor betalen. Daarmee is een balans gezocht tussen het beschermen tegen mogelijke nadelen van bevolkingsonderzoek en de toenemende wens van de burger zelf een autonome keuze te maken.’ Medisch historicus Carla van El naar aanleiding van het verschijnen van Silent Seminar, over genetische screeningscriteria. De Praktijk, radio I, 28 januari.

n Ursula Wopereis

Sinds september 2009 is Edwin Vandewalle medisch coördinator van de spoedeisende hulp. Een heftig beroep dat hoge eisen stelt. Tanzania “Een prachtig land. Na mijn opleiding wilde ik graag in een andere cultuur leven en werken. We waren net getrouwd, vertrokken met een baby en kwamen zes jaar later met drie kinderen terug. De omstandigheden op het platteland waren primitief, maar het was de mooiste tijd van mijn leven. In één kliniek was zelfs geen elektriciteit. Voor operaties waren we aangewezen op een generator, kaarslicht of olielampen. De overgang van Tanzania naar Nederland gaf een enorme cultuurschok.”

Humor “Zonder gevoel voor humor en relativeringsvermogen is dit werk niet te doen. Het valt me op dat zelfs als patiënten er slecht aan toe zijn, ze vaak hun gevoel voor humor behouden. Ook empathie is essentieel. Je moet het werk wel kunnen loslaten, het mag geen invloed uitoefenen op je emoties en beoordelingsvermogen, want er is altijd een volgende patiënt. Ter ontspanning loop ik graag hard. Ik streef ernaar om twee keer per week te rennen, maar dat schiet er de laatste tijd een beetje bij in.” Uitdaging “Je moet jezelf blijven

Foto Mark van den Brink

Macho “Welnee! Het werk van een seh-arts is wel veeleisend. Je moet altijd klaar staan, de patiëntenzorg komt altijd op de eerste plaats. Het aanbod varieert van patiënten met trauma’s en acute, soms levensbedreigende, aandoeningen tot minder urgente situaties. Een aantal patiënten dragen we over aan een specialist, maar veel acute aandoeningen handelen we zelf af. Je bent voortdurend probleemoplossend bezig. Ik superviseer de poortartsen, coördineer de opvang door het shockroomteam en ben aanwezig bij alle trauma’s en reanimaties en elke patiënt die op de shockroom komt. Is het rustig, dan is er altijd nog de administratie, maar daar kom ik nauwelijks aan toe. Door de hectiek en de drukte zit plannen er soms niet in. Ik ben actief op zoek naar een nieuwe collega. Dan kunnen we het werk verdelen en kan ik de coördinerende taken gestructureerd uitvoeren.”

‘Met 340 geregistreerde artsen en pakweg honderd vacatures in Nederland is het niet makkelijk om mensen te halen. Als dit zo doorgaat, zullen MDL-artsen geen interesse hebben om naar Apeldoorn te komen en zal Gelre het met Duitsers moeten blijven doen.’ mdl-arts Chris Mulder over de komst van een nieuw medisch centrum in Apeldoorn. De Stentor, 2 februari.

‘Je motiveert jezelf door steeds nieuwe uitdagingen en doelen te stellen’ Geboren in Haarlem in 1963. Studie geneeskunde VU, vervolgopleiding tropische geneeskunde KIT. 19942000 arts in Tanzania. Opleiding tot SEH-arts in het OLVG. Sinds 2009 medisch coördinator spoedeisende hulp (SEH) VUmc. motiveren door steeds nieuwe uitdagingen en doelen te stellen. Hiervoor heb ik als seh-arts in Rijnstate in Arnhem gewerkt. Daar hebben

we binnen afzienbare tijd een seh opgebouwd met acht seh-artsen en bijna 24-uursdekking. De grote uitdaging is: kan dat ook in een academisch ziekenhuis? Om dat te bereiken moeten we onze organisatie en de patiëntenzorg op de seh verder professionaliseren en willen we meer bruggetjes slaan naar de kliniek. Tot nu toe werden patiënten meestal aangemeld voor één specialisme, maar soms is de oorzaak van een aandoening complex of niet

Cursisten én vrijwilligers blij met echocursus Op donderdag en vrijdag 21 en 22 februari bezocht een groot aantal cursisten en docenten uit binnenen buitenland VUmc om te leren driedimensionale echobeelden (3D) en filmpjes (4D) te maken. Gynaecologen Hans van der Slikke en Hans Brölmann organiseerden deze cursus voor de zesde keer in samenwerking met de firma Medison, die de apparatuur voor de cursus levert. Van der Slikke legt uit wat er zo bijzonder is aan een 3D- en 4D-echo. “De 3D en 4D echo werden in eerste instantie voornamelijk gebruikt voor de

bekend. We streven naar een geïntegreerde samenwerking met alle betrokken disciplines om patiënten beter te kunnen opvangen. VUmc is in februari 2009 gestart met de opleiding tot seh-arts. Het verbeteren van het zorgproces op de seh en het overdragen van kennis hebben voor mij de hoogste prioriteit. Omdat de terugkoppeling meestal ontbreekt, kunnen we door multidisciplinair casusoverleg leren van onze fouten en onze werkwijze verbeteren.”

Vrijwilligster Marloes laat maar al te graag haar kindje nog een keer in beeld brengen

‘pretecho’s’, waarbij aanstaande ouders hun kindje in 3D kunnen bewonderen, en misschien zelfs al kunnen zien op wie van de

ouders de baby lijkt. Ook kunnen er filmpjes gemaakt worden van het kindje. Tegenwoordig wordt deze techniek veel breder toegepast,

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g

ook in de gynaecologie. Vooral de mogelijkheid om complete ‘volumes’ aan beeldmateriaal te bewaren en later terug te kijken, zorgt ervoor dat vrouwen niet terug hoeven te komen, wanneer bijvoorbeeld een mogelijke afwijking door een collega bekeken moet worden.” Deze tweedaagse cursus levert veel leuke reacties op. De cursisten zijn erg positief en leren veel, en de zwangere vrouwen, die zich vrijwillig konden opgeven, vinden het erg leuk om hun baby’tje nog een keer extra te kunnen zien. n BvB

‘Er is niets verboden voor mij. Hij heeft het volste vertrouwen in mij en weet dat ik mijn mond kan houden.’ Marian Soulier, secretaresse van Elmer Mulder, over haar baas en hun samenwerking. Zorgvisie magazine, februari. ‘Het is belangrijk dat longkankerpatiënten meteen na de diagnose op deze mutatie worden getest. Patiënten met deze vorm van longkanker hebben een gunstiger prognose en hebben baat bij een andere behandeling dan chemotherapie.’ Longarts Egbert Smit over een pil waarmee een bepaalde vorm van longkanker kan worden onderdrukt. De Limburger, 3 februari. ‘Vooral jonge kinderen in de leeftijd van nul tot vier jaar krijgen de kwaadaardige oogtumor retinoblastoom. Het is een oogkanker die in het netvlies ontstaat. Hoewel de ziekte goed te behandelen is, kunnen de medische gevolgen op latere leeftijd aanzienlijk zijn.’ Promovenda Tamara Marees stelt dat deze erfelijke vorm van netvlieskanker de kans op een andere tumor vertwintigvoudigt. De Standaard, 4 februari. ‘Het gebruik van anabole steroïden kan onder andere leiden tot onvruchtbaarheid, borstvorming, acne, leverschade, hoge bloeddruk en een scala aan psychische bijverschijnselen.’ Internist-endocrinoloog Pim de Ronde over de polikliniek anabole steroïden die VUmc is gestart. nos journaal, 4 februari. ‘Diëtisten hebben vanuit hun beroep een pragmatische kijk op eten. Door hun wetenschappelijk gefundeerde kennis van voeding zijn zij in staat gezondheidshypes te relativeren.’ Diëtist Gerdien Ligthart-Melis over orthorexia, waarbij mensen zodanig doorschieten in gezond eetgedrag dat het ten koste gaat van hun (geestelijke) gezondheid. nrc, 6 februari. ‘De ziekte van Parkinson is werkelijk een afschuwelijke aandoening, die het totale zenuwstelsel beheerst. Alle denkbare facetten van het bestaan worden erdoor aangetast. De specifieke bewegingsstoornis wordt veroorzaakt door een gebrek aan dopamine, een cruciale boodschapperstof in het lichaam.’ Neuroloog Erik Wolters over de ziekte van Parkinson en zijn afscheid van VUmc. Telegraaf, 8 februari. 9

Prikbord

Aa ngeb od en ee n 42 in ch tv

F o t o P au l l e C l e r c q

Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Som mige berichten zijn wel erg bijzonder.

zoontje nog tevreden stellen met de zenders op de kabel, maar dat blijft natuurlijk niet zo. Het apparaat is wel geschikt voor Digitenne, een ZiggoDigitaal-pakket gaat helaas niet zonder aparte decoder.” Het is een bijzondere uitvoering. “De LG 42LT75 is maar heel kort op de Nederlandse markt geweest. Het apparaat heeft een ingebouwde harddisk recorder en is

ff aansnijden

Ruud Dzialiner, financieel manager van het instituut voor onderwijs en opleiden, heeft nog geen enkele reactie gekregen op zijn verzoek om een startbewijs voor de elfstedentocht. Maar gelukkig heeft Wiebe Wielink, voorzitter van de Vereniging de Friesche Elf Steden, ook het ‘it giet oan’ nog niet laten horen. Ondanks het winterse weer heeft het 199 kilometer lange traject niet de vereiste ijsdikte van minimaal 15 centimeter bereikt. Mocht er deze maand een stevige vorstperiode aanbreken dan houdt Ruud zich natuurlijk nog steeds aanbevolen.

VUmc-er & auto Dit jaar is het precies 75 jaar geleden dat het blad Arts & Auto voor het eerst verscheen. Het blad was bedoeld om de verkeersveiligheid van artsen te bevorderen, omdat dit de eerste beroepsgroep was die op grote schaal auto’s gebruikte. Voor sommigen bleef de auto niets meer dan een handig transportmiddel, voor anderen groeide het uit tot een passie. Anne Marie Fallon-Buur van het secretariaat epidemiologie en biostatistiek viel voor de klassieke Austin Seven.

Koffiepauze, een overleg, een afscheids­ borrel of een verjaardag­s­feestje. Er zijn veel momenten om als collega’s ff bij elkaar te komen. Tracer legt ze vast.

‘T

oen het eerste nummer van Arts & Auto in 1935 van de persen rolde, zou er zomaar een advertentie voor een Austin Seven in hebben kunnen staan”, vertelt Anne Marie FallonBuur. De ‘Baby Austin’, zoals de auto werd genoemd, werd tussen 1922 en 1939 in Groot Brittannië geproduceerd en was een van de meest populaire auto’s van zijn tijd. “Mijn man Andrew kocht deze auto in 1969 en in 1970, toen hij naar Nederland verhuisde,

wie zorgeenheid 5B (longen vaatchirurgie) en 5C (cardiologie en cardiochirurgie) wanneer maandag 1 februari waar in de versierde overlegruimte van de afdeling waarom introductie van Logboek op Maat opvallend de taart was versierd met een foto van het logboek

Maandagochtend 1 februari was het eindelijk zover voor de werkgroep Logboek op Maat. De afgelopen maanden is hard gewerkt aan een persoonlijke informatiemap voor patiënten van de zorgeenheid 5B en 5C. Aanleiding voor dit project was het winnen van de verpleegkundeprijs in 2009. Klokslag 11.00 uur werden alle collega’s verwacht in de versierde overlegruimte, waar

Helaas

ideaal voor de Olympische Winterspelen en het wk voetbal. Je kunt tijdens een wedstrijd rustig even weglopen. Als je op pauze drukt gaat de harddisk recorder opnemen en als je terug komt kijk je verder waar je gebleven was.” Er mankeert verder niets aan de televisie. “Alleen de afstandsbediening heeft een gebrek. Mijn zoontje heeft het batterijklepje beschadigd.”

iedereen welkom werd geheten door Arianne ten Klooster. Het logboek werd officieel ‘gedoopt’ door verpleegkundige Eva Wildbret, die de taart, prachtig gedecoreerd met een foto van de map, aansneed. Ook werd het eerste logboek overhandigd aan een patiënt op de afdeling, samen met een lekker stukje taart. Het logboek heeft als doel de patiënt meer de interactie te laten opzoeken

met de zorgverlener en hem meer betrokken te laten voelen bij zijn eigen behandelproces. Op beide afdelingen vindt gedurende twee maanden, onder een aantal patiënten, een proef plaats. Hierna wordt het logboek geëvalueerd en wordt bekeken of het gewaardeerd wordt onder patiënten en zorgverleners. Uiteindelijk bepaalt deze evaluatie of de map op beide afdelingen ingezet wordt.

Lorenzo

F o t o P au l l e C l e r c q

Pas anderhalf jaar geleden schafte Nand Maas, technisch support medewerker bij fysica en medische technologie, een 42 inch flatscreen aan en nu zet hij hem al op het prikbord. Wil hij een nóg groter scherm? “Nee hoor, maar op dit apparaat kan ik geen kinderzenders ontvangen en dat hebben we binnenkort wel nodig. Nu kan ik mijn anderhalf jaar oude

kwam de auto mee. We zijn er zelfs in getrouwd.” Vlak na hun huwelijk wilde Andrew de auto grondig renoveren en haalde hij de Seven compleet uit elkaar. “Dertig jaar lang heeft onze ‘Green Gertie’ in onderdelen in de garage gestaan. Andrew is grafisch ontwerper en heeft een eigen bedrijf en er kwam iedere keer iets tussen. Pas tien jaar geleden konden we er mee aan de slag gaan.” Dat ‘we’ behoeft overigens enige uitleg: “Andrew is de sleutelaar, ik verleen mentale bijstand. En natuurlijk ga ik met hem mee als we in Engeland op zoek zijn naar onderdelen.” Inmiddels is de auto aan de buitenkant en motorisch tiptop in orde. “De rdw heeft de auto onlangs goedgekeurd, dus we mogen de weg op. We zullen haar alleen een nieuwe naam moeten geven, want tijdens de restauratie bleek dat de originele kleur donkerblauw was.” 10

Tr a c e r 3 – 11 f e b r u a r i 20 10 – O r g a n i s a t i e – O n d e r z o e k – O n d e r w i j s – P a t i ë n t e n z o r g