Zaterdag 26 november 2011
1
Platform Dag zonder Krediet Het platform Dag Zonder Krediet -een leven zonder schulden- groepeert 21 nationale, Vlaamse, Waalse en Brusselse organisaties.1 Het voornaamste doel van het platform is het sensibiliseren van het brede publiek voor de gevaren van krediet, onder meer door het verspreiden van informatie, maar ook door het formuleren van wetsvoorstellen, het ontwikkelen van pedagogisch materiaal en het organiseren van publieke acties. Het platform wil bovendien aanbevelingen formuleren om overmatige schuldenlast te voorkomen en efficiënt te bestrijden. Zie ook de websites www.dagzonderkrediet.be en www.journeesanscredit.be voor meer informatie over onze acties en aanbevelingen. Het platform zet zich al jaren in om de consument beter te beschermen en de wetgeving te verbeteren. Die strijd heeft enkele belangrijke doorbraken opgeleverd. Zo werd ondermeer de informatieplicht door de kredietverstrekkers en de kredietbemiddelaars behouden alsook het verbod op leurhandel met krediet. De sancties en de controles op nalatigheid of misbruik door financiële instellingen werden verstrengd. De controle op reclame die tot overmatige schuldenlast aanzet werd verbeterd enz. Het is echter een illusie te denken dat een geïnformeerde consument niet vatbaar is voor de bedenkelijke praktijken van sommige kredietverleners. Er is inderdaad nog werk aan de winkel, met name op het vlak van reclame voor krediet die aanzet tot overmatige schuldenlast. Er is ook een verbod nodig op leurhandel met krediet op de openbare weg of in stations, metrostations, of grote winkelcentra of winkelgalerijen. En er zijn bijkomende inspanningen nodig inzake de opleiding van kredietbemiddelaars. Ook inspanningen op het vlak van informatie en financiële educatie van kinderen, jongeren en volwassenen zijn een noodzakelijke stap in de strijd tegen overmatige schuldenlast. Het is de hoogste tijd dat de federale overheid en de deelstaten meer middelen ter beschikking stellen van de organisaties die ijveren voor consumentenrechten en/of gespecialiseerd zijn in de preventie van overmatige schuldenlast. Hoewel het krediet een belangrijke factor blijft in de dossiers inzake overmatige schuldenlast en onze politieke overheden hieraan de nodige aandacht moeten blijven besteden, kan op vandaag een andere werkelijkheid niet langer worden genegeerd … namelijk die van de toenemende verarming. In tegenstelling tot het stereotype beeld van de persoon die onder overmatige schulden gebukt gaat, zijn budget slecht beheert, op geen euro kijkt, geld uitgeeft zonder nadenken en te pas en te onpas kredieten aangaat, bewijzen de gegevens van de Nationale Bank dat één derde van de mensen die beroep doen op de procedure voor collectieve schuldenregeling geen kredietschulden hebben.
1 Equipes Populaires, Centre d'Appui Médiation de dettes (anciennement Grepa), OIVO-CRIOC, Dignitas, Groupe Action Surendettement, Centre de Référence du Hainaut (CRéNo), Verbruikersateljee, Vlaams Centrum Schuldbemiddeling (VCS), Beweging van mensen met laag inkomen en kinderen (BML K) , Centre de
I
référence de Liège (GILS), Réseau Financement Alternatif , Vlaams netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen , Centre de référence de Namur (MEDENAM), Fédé Plus, ACV/CSC, ABVV/FGTB, JOC/F, Réseau belge de lutte contre la pauvreté, Réseau bruxellois de lutte contre la pauvreté, Réseau wallon de lutte contre la pauvreté, Centrum Kauwenberg, kwb , KAV, UROC
– Nord Pas –de-Calais
2
In 2011 zitten 93 199 gezinnen in de collectieve schuldenregeling, dat is bijna dubbel zoveel als bij de opstart van de collectieve schuldenregeling. Nochtans blijft het aantal onbetaalde kredietcontracten stijgen , in 2010 met 2,6 %. Het aantal kredietopeningen is de laatste twaalf maanden spectaculair gestegen met maar liefst 26,5 %. De laatste maand kwamen er 412.185 nieuwe contracten bij ! Ter vergelijking, in een ‘gewone’ maand, gaat dit over gemiddeld 86.517 nieuwe kredietopeningen. Deze kredietopeningen worden veelvuldig gebruikt door particulieren die tijdelijk of gedurende langere periode hun inkomsten zien dalen of particulieren die zeer lage vervangingsinkomens hebben. Op korte termijn geven deze kredietopeningen soms een oplossing aan een aantal problemen, maar op lange termijn geeft dit heel wat moeilijkheden. Deze kredietopeningen worden lang niet allemaal gebruikt om consumptiegoederen an te kopen, maar ook om dagdagelijkse uitgaven (voor voeding, huisvesting, gezondheidszorg, energie, belastingen, enz.) te kunnen betalen. De groeiende schuldenlast ten gevolge van dagdagelijkse uitgaven wordt door verschillende studies bevestigd. Energieschulden/nutsvoorzieningen zijn de meest voorkomende schulden. Leningen op afbetaling worden ingehaald door de gezondheidsschulden, waardoor ze qua meest voorkomende soort schulden op de derde plaats terechtkomen.
Oproep aan gemeenten, OCMW ‘s en CAW ‘s Bij de Nationale Bank is de lijst van wanbetalers aangegroeid tot 370.000 en bijna 100.000 gezinnen moeten beroep doen op een collectieve schuldenregeling. Het Platform is ook verontrust door het bericht dat de gemeentelijke overheden , de OCMW ‘s en de Centra voor Algemeen Welzijnswerk (CAW) niet steeds bij machte zijn om de betrokkenen tijdig te helpen. In een 80-tal gemeenten staan mensen die hulp vragen op een wachtlijst. Daarom vraagt het Platform “Dag Zonder Krediet” dit jaar de plaatselijke overheden mee de strijd aan te binden door hen te vragen de aanbevelingen van het Platform mee te onderschrijven en deel te nemen aan de plaatselijke en/of nationale acties. In tal van gemeenten vonden reeds debatten plaats tussen de gemeentelijke overheden en verenigingen van het Platform Dag zonder krediet . De gemeentebesturen, de OCMW-besturen en CAW directies ontvingen een brief met alle informatie omtrent onze eisen en de vraag ze mee te onderschrijven .
Aanbevelingen 2011 Voorkomen van financiële moeilijkheden en overmatige schuldenlast door - Minimuminkomen en uitkeringen op te trekken tot boven het niveau van de Europese armoedegrens. - Essentiële levensbehoeften zoals energie, onderwijs, huisvesting en gezondheidszorgen betaalbaar te houden. - Automatische toekenning van sociale rechten.
3
. Versterken van de rechten van de consument . Een humane invordering met respect voor de menselijke waardigheid en voor de rechten van de verdediging. . Optimalisatie van de procedure collectieve schuldenregeling . Voldoende financiering van alle schuldbemiddelingsdiensten om alle opdrachten kwaliteitsvol uit te voeren. Voor alle details : www.dagzonderkrediet.be
Acties 2011 Zoals ieder jaar zullen we in heel België op publieke plaatsen aanwezig zijn op zaterdag 26 november . De centrale actie voor België heeft plaats in de Brussele Nieuwstraat waar tal van activiteiten op het programma staan . In Vlaanderen ligt in 5 Vlaamse steden ( Oostende, Zottegem, Vilvoorde, Geel en Hasselt) een GROOT SCHULDENBOEK ter ondertekening voor aan politici, beleidsverantwoordelijken en het brede publiek . Getuigenissen van mensen die leven in schulden worden geprojecteerd . Alle gemeentebesturen, OCMW-besturen en CAW-directies zijn uitgenodigd om op zaterdag 26 november om 11u in één van deze 5 steden het GROOT SCHULDENBOEK mee te komen ondertekenen . Het brede publiek wordt uitgenodigd mee te komen ondertekenen . De boeken worden achteraf overhandigd aan de bevoegde Vlaamse en federale ministers. De aanbevelingen kunnen ook ondertekend worden via facebook, waar men ook op de voet de activiteiten van Dag zonder krediet kan volgen . www.facebook.com/profile.php?id=100003067300224%26sk=wall www.ipetitions.com/petition/dagzonderkrediet/
Waar?
Eindverantwoordelijke kwb
Oostende
Marlies Vandenbussche
Zottegem
Geel
Eric Vandersmissen 0475/33 49 09 Stijn Moons 0476/30 82 08 Neena Salaets
Hasselt
Ilse Gerits
Vilvoorde
4
Verenigingen bijgestaan door: waar armen het woord nemen Rudy Balcaen Steven Claeys 0497/60 19 24 Thijs Callens Koenraad Coppens 0472/70 40 27 Koen Steel 0478/96 00 10 Bart Ketelslegers Danny Van Reusel 0477/13 55 97 Hilde Linssen Filip Lelie
0479/35 22 96
0474/53 69 06
Brussel
Robin Van Trigt 0494/79 33 64
Dag zonder krediet over de grenzen Sinds 2010 maakt de Union des organisations des consommateurs de la région Nord-Pasde-Calais deel uit van het Platform. Ze breidt in 2011 haar actie uit naar andere departementen in Frankrijk: Provence, Alpes, Côte d’Azur, Limousin, Corsica. Wij streven naar een Europese Dag Zonder Krediet in 2012 of 2013. Contacten worden in die zin met Nederland en Duitsland gelegd.
Perscampagne Elk jaar, geniet de Dag Zonder Krediet van een voortreffelijke mediabelangstelling, vooral door de tv. Regionale zenders nemen de informatie over. De mediabelangstelling voor de Dag Zonder Krediet laat toe verschillende miljoenen personen te bereiken.
5