BUtgb
Belgische Unie voor de technische goedkeuring in de bouw c/o Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, Bestuur van Wegverkeer en Infrastructuur, Dienst Kwaliteit, Directie Goedkeuring en Voorschriften Wetstraat 155 B-1040 Brussel Tel. : 02/287.31.53, Fax : 02/287.31.51 Lid van de Europese Unie voor de technische goedkeuring in de bouw (EUtgb)
TECHNISCHE GOEDKEURING MET CERTIFICATIE Aluminium vensterramen met thermische onderbreking A-RANGE 01/2482 PIERRET SYSTEM
Geldig van 12.11.2001 tot 11.11.2004
Zone industrielle “Le Cerisier” Tel. 061/65.50.10
B-6890 TRANSINNE Fax 061/655011
DRAAGWIJDTE
1. Technische goedkeuring met certificatie De technische goedkeuring (ATG) geeft de beschrijving van een bouwproduct of een bouwsysteem dat een gunstige beoordeling heeft gekregen voor het in de goedkeuring bepaalde toepassingsgebied. Deze beoordeling is gebaseerd op : – de richtlijnen van de BUtgb voor de goedkeuring van dergelijke producten of systemen, voor zover die richtlijnen reeds bestaan, of – een technische analyse van de gelijkwaardigheid van de prestaties van het product of het systeem met de prestatie-eisen voor vergelijkbare producten of systemen die zijn beschreven in normen en typebestekken. De technische goedkeuring met certificatie is een technische goedkeuring die externe controles omvat op het kwaliteitssysteem dat de fabrikant toepast om producten te vervaardigen die in overeenstemming zijn met de technische goedkeuring. Deze certificatie geeft de fabrikant het recht om het ATG-merk aan te brengen op de producten die voldoen aan de technische goedkeuring.
2. Technische goedkeuring met certificatie voor aluminium vensterramen met verbeterde thermische prestaties De technische goedkeuring voor aluminium vensterramen met verbeterde thermische prestaties vormt een gunstige beoordeling van de hierna beschreven vensterramen voor wat betref de assemblage van de aluminiumprofielen met thermische onderbreking en het ontwerp van het raamwerk, met andere woorden de dichtingsprofielen, het hang- en sluit-
4.3 Gevels Façades Fassaden Façades
werk, de afwaterings- en verluchtingsvoorzieningen en tevens de beglazing, met inbegrip van de fabricage- en plaatsingstechnieken. De technische goedkeuring voor dergelijke ramen wordt afgegeven op basis van : – de UEAtc-leidraad voor de goedkeuring van vensterramen uit metaalprofielen met verbeterde thermische prestaties, voor wat betreft de mechanische prestaties en de duurzaamheid van de aluminiumprofielen met thermische onderbreking. – de STS 52.0 “Buitenschrijnwerk - Algemeen” met betrekking tot de prestaties inzake luchtdoorlatendheid, waterdichtheid en mechanische sterkte, vermeld in par. 6.3. Voor ramen die onderworpen zijn aan bijkomende prestatie-eisen of geplaatst in ongunstiger omstandigheden, dienen nieuwe proeven te worden uitgevoerd overeenkomstig STS 52.0 met de winddrukken voorgeschreven in de NBN B 03-002. De certificatie omvat de conformiteit van de aluminiumprofielen met thermische onderbreking en de volledig afgewerkte ramen met de beschrijving in deze technische goedkeuring. Ze wordt toegekend op basis van een voorgeschreven en/of door de fabrikant aanvaarde zelfcontrole en periodieke externe controles door de BUtgb, rekening houdend met de door de producent behaalde systemen voor kwaliteitsborging (type ISO 9001). Deze certificatie geeft de fabrikant het recht om het ATG-merk aan te brengen op de afgewerkte vensterramen die in overeenstemming zijn met de technische goedkeuring, volgens het onderstaande model.
BUtgb “Gebouwen” : DGV - SECO - WTCB en de Gewesten met medewerking van de gespecialiseerde instelling UG. Samenstelling van het Uitvoerend Bureau “Gevels” : De HH. Nelissen (DGV), Longuet (SECO), Dupont (WTCB), Huwel (UG), Mevr.Verstraeten (SECO).
ATG 01/2482
1/19
Gecertifiëerd venster Fenêtre certifée STS 52.0 / UEAtc PA3/A3
01/2482
PEE 700/E4
De certificatie heeft geen betrekking op de kwaliteit van de plaatsing op de bouwplaats. Die moet worden verricht volgens de plaatsingsvoorschriften beschreven in par. 5.
PV2/V2
De ramen waarvoor een technische goedkeuring met certificatie is afgegeven, zijn vrijgesteld van de keuringsproeven vóór de plaatsing.
BESCHRIJVING
* Alle paragrafen die gemerkt zijn met een asterisk worden aangevuld door de overeenstemmende paragraaf in het hoofdstuk “Algemeenheden”.
*1. Voorwerp Systeem van vaste vensterramen, naar binnen opendraaiende vensterramen en draai-kipramen met enkele en dubbele vleugel en samengestelde ramen waarvan de kozijnen en de vleugels bestaan uit aluminiumprofielen met thermische onderbreking. Deze profielen zijn samengesteld uit een aluminium buiten- en binnendeel die afzonderlijk geëxtrudeerd en doorlopend verbonden zijn door inklemming van twee isolatiestrips in polyamide.
2.2 Thermische onderbreking De thermische onderbreking bestaat uit polyamidestrips PA versterkt met 25 % glasvezel, met of zonder lijmnaad, waarvoor een goedkeuring is afgegeven (ATG H). – Hoogte van de strips : 24 mm. – Dikte van de strips : 2 mm. *2.3 Voorgevormde dichtingsstrips Voldoen aan DIN 7863 en/of NF-P85-301. *2.4 Hang- en sluitwerk – Hang- en sluitwerk in geanodiseerd of gelakt aluminium, roestvrij of gebichromateerd staal. – Schroeven in roestvrij staal.
2. Materialen 2.1 Profielen : aluminium en oppervlaktebehandeling
* 2.5 Kitten * 2.6 Lijm
*2.1.1 ALUMINIUM
Tabel 1 Mechanische legering NBN EN 573-3 Benaming EN AW-6060 EN AW-6063
3. Elementen Metallurgische staat NBN-EN 515
Kenmerken
T5 T5
NBN EN 755-2
*2.1.2 OPPERVLAKTEBEHANDELING : ANODISERING OF MOFFELEN
Anodisering : de oppervlaktebehandeling wordt uitgevoerd na het inklemmen van de thermische onderbreking. Moffelen : de oppervlaktebehandeling wordt uitgevoerd vóór of na het inklemmen van de thermische onderbreking, al naargelang die eenkleurig of tweekleurig is. 2/19
3.1 Aluminium hoofdprofielen met thermische onderbreking : (fig. 1) – Kozijnen : 51.01.0.00, 51.02.0.00. – Vleugels : 52.01.0.00, 52.02.0.00, 52.08.0.00, 52.09.0.00, 52.21.0.00, 52.22.0.00, 52.28.0.00, 52.29.0.00. – Makelaars : 53.31.0.00. – Tussenstijlen of dwarsregels : 53.01.0.00, 53.02.0.00, 53.03.0.00, 53.11.0.00. – Steunstukken : 54.00.0.00. 3.1.1 GEWICHTSKENMERKEN, GEOMETRISCH EN PER EENHEID, VAN DE AFGEWERKTE PROFIELEN
LENGTE-
– Dikte van de profielwanden : 1,5 tot 1,8 mm
ATG 01/2482
- toleranties : zie NBN EN 12020-2. – Afmetingen van de profielen : (zie fig. 1) - toleranties : zie NBN EN 12020-2. Tabel 2 : Nominale massa per lengte-eenheid (toleranties : + 10 %; - 10 %). Profielen
51.01.0.00 51.02.0.00 52.01.0.00 52.02.0.00 52.08.0.00 52.09.0.00 52.21.0.00 52.22.0.00
Massa per lengte-eenheid kg/m 1.358 1.827 1.311 1.533 1.277 1.500 1.339 1.558
Profielen
52.29.0.00 53.31.0.00 53.01.0.00 53.02.0.00 53.03.0.00 53.11.0.00 56.01.0.00 52.28.0.00
Massa per lengte-eenheid kg/m 1.525 1.205 1.483 1.246 1.992 1.258 1.080 1.339
3.1.2 TRAAGHEIDSMOMENTEN I 3.1.2.1 Voorbeschouwingen :
– xx : as in het beglazingsvlak. – yy : as in het vlak loodrecht op het beglazingsvlak. – E : elasticiteitsmodulus van het aluminium, conventioneel gelijkgesteld met 70.000 N/mm2 in alle berekeningen. 3.1.2.2 Gemeten Ixx-waarden
Ixx-waarden gemeten bij omgevingstemperatuur, verkregen door meting van EI op nieuwe profielen van verschillende lengte. Proefresultaten : zie tabel 5 paragraaf 6.
bij 1 meter” uit de onderstaande tabel te vermenigvuldigen met een coëfficiënt die afhangt van deze overspanning en wordt aangegeven in figuur 2. – Om tenslotte de theorie van de schuifweerstand van de profielen gerichter te gebruiken, moeten meer complexe berekeningen worden verricht (berekeningen van het type “ROSENHEIM”, met verdeelde belasting, in winteromstandigheden, enz. Zie documenten FENSTER UND FASSADE Nrs. 2/87, 3+4/87, 1/88). Tabel 3 : Traagheidsmomenten I Profielen Ixx 1 m mm4 51.01.0.00 77033 51.02.0.00 94147 52.01.0.00 101794 52.02.0.00 112163 52.08.0.00 104521 52.09.0.00 114830 52.21.0.00 100615 52.22.0.00 111531
Iyy mm4 92400 264500 68200 108400 62800 100800 66600 105500
Profielen Ixx 1 m Iyy mm4 mm4 52.28.0.00 101238 60200 52.29.0.00 112223 97900 53.31.0.00 83688 41000 53.01.0.00 77439 100100 53.02.0.00 75429 126400 53.03.0.00 97301 351000 53.11.0.00 97690 80300 56.01.0.00 63400 10800
3.2 Bijkomende profielen en toebehoren 3.2.1 ALUMINIUMPROFIELEN (FIG. 3)
– Glaslatten (fig. 3a) : 58.01.0.00, 58.02.0.00, 58.10.0.00, 58.11.0.00, 58.12.0.00. – Dorpels (fig. 3b) : 54.00.0.00, 54.01.0.00, 54.02.0.00, 54.03.0.00, 54.04.0.00. – Hoekstukken : zie fig. 3c. – T-verbindingen : zie fig. 3e. – Hoekprofiel (fig. 3f) : 56.02.0.00. – Verbindingsprofielen : (fig. 3f) : 56.01.0.00.
3.1.2.3 Rekenwaarden van I 3.2.2 BIJKOMENDE STUKKEN (FIG. 3D)
– De Ixx-waarden van de onderstaande tabel zijn berekend onder de volgende voorwaarden en veronderstellingen : Iyy = som van de traagheidsmomenten van de metalen elementen Ixx = traagheidsmomenten rekening houdend met het verband “C” – Lengte van het profiel : 1 meter. – Waarde “C”: C = (C70 °C + C20 °C)/2 = 27,83 N/ mm2 – C70 en C20 zijn de resultaten bepaald op proefstalen bij 70 °C en 20 °C. De voor de berekening toegepaste belastingen zijn die welke als de meest ongunstige worden beschouwd, namelijk puntlasten geconcentreerd in het midden van een op twee steunpunten geplaatst profiel. – In een eerste benadering kunnen deze Ixx-waarden bij 1 meter gebruikt worden voor alle courante berekeningen. – Om nauwkeuriger te werken, kan men rekening houden met de verandering van Ixx afhankelijk van de lengte van het profiel, door de waarde “Ixx ATG 01/2482
– Ondersteunblokje glasspie : 59.29. – Eindstuk voor dorpel : 54.01.9.00, 54.02.9.00, 54.03.9.00, 54.04.9.00. 3.3 Dichtingsprofielen (fig. 4) – – – –
Middendichting : 59.20. Aanslagdichting binnenkant : 59.21. Aanslagdichting buitenkant : 59.22. Glasdichting : 59.10, 59.13, 59.15, 59.17.
4. Fabricage 4.1 Fabricage van de profielen met thermische onderbreking 4.1.1
De profielen met thermische onderbreking ARANGE worden vervaardig uit “enkele” aluminium3/19
profielen die worden geëxtrudeerd door ondernemingen welke door PIERRET SYSTEM zijn erkend. Het aluminium wordt geleverd op basis van het door deze onderneming verstrekte bestek en plannen. 4.1.2
Ook de assemblage van de thermische onderbreking, door inklemming van polyamidestrips, wordt verricht door de onderneming PIERRET SYSTEM. De belangrijkste bewerkingen zijn : – Kartelen van de groeven – assembleren van de profielen – inklemmen, bepaald door de afstelling van de machine en de methodologie van deze afstelling. De industriële zelfcontrole van de fabricage van de profielen omvat onder meer het bijhouden van een controleregister en de uitvoering van proeven in een onafhankelijk laboratorium op proefstalen die op de productielijn genomen worden. 4.2 Fabricage van de ramen (fig. 6, fig. 7a, fig. 7b) De ramen worden vervaardigd door PIERRET SYSTEM, overeenkomstig de onderstaande richtlijnen en het bestek van de fabrikant. Voor alle soorten naar binnen opendraaiende ramen wordt de middendichting gelijmd in de hoeken.
4.2.3 VERLUCHTING EN AFWATERING
– Afwatering : afwateringsgleuven of -gaten met een minimumdoorsnede van 50 mm2. De kleinste afmeting van een rechthoekige opening mag niet minder dan 5 mm bedragen. Ieder raam is voorzien van minstens twee gaten waarvan de afstand ten opzichte van de hoek hoogstens 250 mm mag bedragen. De maximale tussenafstand van twee afwateringsgleuven bedraagt 1000 mm. – Verluchting : (egalisatie van de druk) : een gat van 8 mm te boren bovenaan ieder verticaal vleugelprofiel. 4.2.4 HANG- EN SLUITWERK : MERK SOBINCO TYPE SALTO 4008 EN AUBI
Tabel 6 van hoofdstuk 6 bevat de beschrijving van het hang- en sluitwerk van de vensterramen die werden beproefd. Figuur 5 geeft het aantal sluit- en rotatiepunten weer voor gewone vleugelprofielen, al naargelang de afmetingen en de gebruikte profielen. In vergelijking met de bovenvermelde specificaties is, in het geval van elementen met dubbele vleugel, de vleugel zonder makelaar voorzien van standaarduitrusting, terwijl de andere vleugel boven- en onderaan twee schuifgrendels bevat. Hang- en sluitwerk in gebichromateerd staal is niet geschikt voor een kustklimaat (tot 30 km in het binnenland). Het is er dan ook verboden. Daarnaast veroorzaken zure kitten corrosie op gebichromateerd staal wanneer ze zich in de nabijheid ervan bevinden.
4.2.1 VASTE RAAM EN KOZIJNEN (FIG. 6 SNEDE B-B) *4.2.5 SAMENGESTELDE RAMEN (FIG. 3E, 7A, 7B)
De ramen met vaste beglazing worden vervaardigd met de profielen 51.01.0.00 en 51.02.0.00, al naargelang de afmetingen en de uitvoeringsvereisten. De glaslatten zijn aangepast aan de glasdikte. Alle opendraaiende ramen zijn voorzien van de dichting 59.22, uitsluitend op de onderste horizontale kozijnregel. De industriële zelfcontrole van de fabricage van de ramen omvat onder meer het bijhouden van een controleregister en de uitvoering van lucht-, wateren winddichtheidsproeven in een onafhankelijk laboratorium op proefstalen die op de productielijn genomen worden.
In aanvulling op § 4.2.5 van de “Algemeenheden”, wordt verduidelijkt dat samengesteld schrijnwerk bestaande uit combinaties van verschillende ramen, verbonden door middel van de profielen vermeld in fig. 3f, die ter illustratie worden gegeven en niet onder deze goedkeuring vallen. * 4.3 Maximale afmetingen
* 5. Plaatsing * 5.1 Plaatsing van de raamkaders * 5.2 Plaatsing van de beglazing
4.2.2 VLEUGEL
* 5.3 Gebruiksrichtlijnen
Vervaardigd met de profielen, 52.01.0.00, 52.02.0.00, 52.08.0.00, 52.09.0.00, 52.21.0.00, 52.22.0.00, 52.28.0.00, 52.29.0.00, al naargelang de afmetingen en het uitzicht. De minimumafmetingen van de vleugels bedragen 500 x 500 mm.
* 5.3.1 ONDERHOUD
4/19
* 5.3.2. VERVANGING VAN DE BEGLAZING
ATG 01/2482
6. Kenmerken, klassering, toepassingsgebied
6.1.2 METING
VAN
EI
OP NIEUWE PROFIELEN VAN VERSCHIL-
LENDE LENGTE
6.1 Duurzaamheid – Mechanische prestaties van de profielen - Kenmerken T, C en Q – De waarden T, C en Q worden gedefinieerd in paragraaf 3.4.1 van de UEAtc -leidraad “Vensterramen met verbeterde thermische prestaties” (1989). – De beoordeling van de kwaliteit en de duurzaamheid van de profielen is gebaseerd op de metingen van de kenmerken vóór en na een versnelde kunstmatige “veroudering”. In onderhavig geval werden de profielen onderworpen aan een veroudering overeenkomstig benadering II “Veroudering door kanteling” zoals bepaald in § 3.4.2. & 3.4.3. van bovenvermelde UEAtc-leidraad. 6.1.1 PROEFRESULTATEN T, C, Q (S = STANDAARDAFWIJKING)
Tabel 4 Profiel
T (N/mm) T
S
Q (N/mm) C (N/mm2) Nieuw 20 °C Q S C S
52.01.0.00 gemoffeld
voor assemblage
60.24 1.79 107.46 3.66
43.83
3.29
na assemblage 88.76 2.78 99.90 4.74 52.01.0.00 geanodi. 63.74 3.67 94.23 1.43 Verouderd
49.30 39.98
1.62 3.24
47.63
2.21
52.01.0.00 gemoffeld
Tabel 5 Ixx mm4 Lengte : 1,00 m Lengte : 3,00 m 171580 208760
Profiel 53.01.0.00
6.2 Thermische eigenschappen Op grond van de berekeningen van de k-waarde, uitgevoerd volgens de norm NBN B 62-002, mogen de profielen PIERRET A-RANGE de vermelding “thermisch isolerend” dragen zoals omschreven in het BUtgb-document A/G 26. De berekening van de U-waarde (W/m2.k) volgens prEN 10077-2 op een combinatie van kozijnprofielen 51.01.0.00 en vleugelprofielen 52.21.0.00 geeft het volgende resultaat : Uf = 2,89 W/m2.K. 6.3 Functionele kenmerken. De functionele kenmerken werden bepaald volgens de voorschriften van de STS 52.0 “Buitenschrijnwerk - Algemeen” en de UEAtc -leidraad “Fenêtres” (Vensterramen) op de vensterramen en vensterdeuren vermeld in tabel 6 en afgebeeld in de figuren 6 en 7.
52.01.0.00 gemoffeld
voor assemblage
62.19 0.55 114.34 3.51
7. Markering
52.01.0.00 gemoffeld
na assemblage 67.71 6.61 101.04 4.71 52.01.0.00 geanodi 75.06 4.21 101.57 4.19
61.38 10.43 52.15 4.19
Overeenkomstig de gemeten prestaties mogen alle soorten ramen de onderstaande markering dragen.
Iedere T, C, Q-waarde is het gemiddelde van 5 proefstalen.
Nieuwe staat voor temperaturen van 70 °C, -10 °C T (N/mm) Q (N/mm) 70 °C T s Q S 52.01.0.00 gemoffeld 47.06 1.33 84.20 1.98 52.01.0.00 geanodi. 49.30 4.98 72.31 1.54 52.01.0.00 tweekleurig gemoffeld 60.86 4.78 75.71 1.67 - 10 °C 52.01.0.00 gemoffeld 93.31 3.92 110.79 2.38 52.01.0.00 geanodi. 96.20 10.17 111.04 3.18 52.01.0.00 tweekleurig gemoffeld 104.40 17.02 103.92 8.57
C (N/mm2)
Profiel
C 18.74 15.68
S 1.51 1.18
18.55
0.73
44.70 46.84
3.11 1.50
46.70
8.53
Alle ramen die onder de goedkeuring vallen moeten worden gemarkeerd. In speciale gevallen, afhankelijk van de samenstelling van het raam, mag de markering aangepast worden aan de prestaties inzake wind-, lucht- en waterdichtheid vermeld in tabel 6.
Gecertifiëerd venster Fenêtre certifée STS 52.0 / UEAtc
01/2482 ATG 01/2482
PA3/A3
PEE 700/EE
PV2/V2
5/19
Tabel 6 ELEMENTEN BESCHRIJVING VLEUGELPROFIEL KOZIJNPROFIEL DWARSREGEL HOOGTE X BREEDTE (mm) BEGLAZING GLASDICHTING HANG- EN SLUITWERK ROTATIEPUNTEN GRENDELPUNTEN PROEFRESULTATEN LUCHTDOORLATENDHEID m3/h.m/ Pa WATERDICHT ONDER WIND : GEEN SCHADE ONDER GEMETEN DOORBUIGING BIJ 1000 Pa BEREKEND BIJ 1000 PA VERKEERD GEBRUIK CLASSIFICATIE «lucht» «water» «wind» PLAATSINGSHOOGTE vanaf het maaiveld
1/ DK Fig. 6 52.02.0.00 51.01.0.00
2/ S (DV + V + BO) Fig. 7 52.01.0.00 / 52.02.0.00 51.01.0.00 53.01.0.00 2350 x 3000 4/16/4 EPDM SOBINCO OB : 2 ; SO: 4 ; TI : 2 OB : 6 ; SO : 4 ; TI : 4
3 DK Fig. 8 51.01.0.00 52.22.0.00 1400 x 1700 4/16/4 EPDM AUBI 2 6 0.55 / 600 Pa 700 Pa 2000 Pa /
GEEN SCHADE
1,22 / 600 Pa 1250 Pa 2000 Pa 1/ 398 > 1/300 NU
STS / UEAtc PA3 / A3 PEE 900 Pa /E4 PV2 / V2
PA3 / A3 PEE 1150 Pa /E4 PV2 / V2
PA3 / A3 PEE 700 Pa /E4 PV2 / V2
≤ 50 m
≤ 50 m
≤ 50 m
2350 x 1200 4/16/4 EPDM SOBINCO 2 8 0.82/ 600 Pa 900 Pa 2000 Pa /
GEEN SCHADE
DK : draai-kip - V : vast – GO : gewoon opendraaiend - BO : naar binnen openvallend - DV : dubbele vleugel - S : Samengesteld - NU : niet uitgevoerd. De afmetingen van de DK-vleugels kunnen worden geëxtrapoleerd vertrekkende van de GO-vleugels en de buitenafmetingen van de V-ramen.
6/19
ATG 01/2482
GOEDKEURING
Voorwaarden Deze goedkeuring is van toepassing op de soorten vensterramen die worden geplaatst binnen de hoogtegrenzen voor gebouwen vermeld in tabel 6 van paragraaf 6. Deze goedkeuring is beperkt tot de in STS 52.0 vastgestelde prestatieniveaus en tot de gebruiksdiagrammen van figuur 5. Beslissing Gelet op het Ministerieel Besluit van 6 september 1991 tot inrichting van de technische goedkeuring en opstelling van typevoorschriften in de bouwsector (Belgisch Staatsblad van 29 oktober 1991). Gelet op de gemeenschappelijke richtlijnen van de UEAtc voor de goedkeuring van vensterramen. Gelet op bepalingen van de “Leidraad voor de goedkeuring van vensterramen met verbeterde thermische prestaties”. Gelet op de technische specificaties STS 52.0 “Buitenschrijnwerk - Algemeen” en de STS 36 “Metaalschrijnwerk”. Gelet op de goedkeuringsaanvraag die de onderneming PIERRET SYSTEM N.V. heeft ingediend bij de BUtgb. Gelet op het advies van de gespecialiseerde groep “Gevels” van de Technische Goedkeuringscommissie, uitgebracht tijdens haar vergadering van 17 augustus 2001 op grond van het verslag van het Uitvoerend Bureau “Gevels” van de BUtgb. Gelet op de overeenkomst tussen de BUtgb en PIERRET SYSTEM N.V., waarbij zij zich onderwerpt aan de doorlopende controle op de naleving van de voorwaarden van deze goedkeuring. Wordt de technische goedkeuring verleend aan de onderneming PIERRET SYSTEM N.V. voor haar gamma van aluminium vensterramen A-RANGE, rekening houdend met de bovenstaande beschrijving en voorwaarden. De goedkeuring dient te worden hernieuwd op 11 november 2004. Brussel, 12 november 2001. De directeur-generaal, H. COURTOIS
ATG 01/2482
7/19
Algemeenheden (Vensterraam in aluminium met thermische onderbreking – 02/02/99)
1. Voorwerp – De goedkeuring heeft betrekking op het afgewerkte raam, m.a.w. op het ontwerp van het raamwerk en zijn beglazing en tevens op de fabricage. Ze heeft echter geen betrekking op de plaatsing in de ruwbouw. – Deze goedkeuring is beperkt tot de in STS 52.0 vastgestelde prestatieniveaus en tot de maximumafmetingen bepaald in paragraaf 4.3. Voor ramen met grotere afmetingen en/of geplaatst in ongunstiger omstandigheden, moeten nieuwe proeven worden verricht overeenkomstig de STS 52.0 onder de winddrukken voorgeschreven in de NBN B03-002. – Voor de fabricage van de profielen, met inbegrip van de inklemming van de strips, en van de vensterramen wordt een “technische goedkeuring met certificatie” uitgereikt die een industriële zelfcontrole van de fabricage en een periodieke externe controle door een BUtbg-afgevaardigde omvat. Ze zijn bijgevolg vrijgesteld van de voorlopige opleveringscontrole en van de keuringsproeven vermeld in de § 52.08.10 & 20 van de STS 52 “Buitenschrijnwerk - Algemeen”. 2.1.1 ALUMINIUM
De aluminium profielen en onderdelen zijn vervaardigd uit een aluminiumlegering die anodisering en moffelen mogelijk maakt zonder mechanische voorbereiding. 2.1.2 OPPERVLAKTEBEHANDELING : ANODISERING OF MOFFELEN
– De anodisering wordt uitgevoerd door onderaannemers die houders zijn van het label EWAA/ EURAS-QUALANOD. – Het moffelwerk wordt steeds uitgevoerd door onderaannemers die houders zijn van het label A.P.A. QUALICOAT. Alle inlichtingen betreffende de oppervlakteafwerking zijn verkrijgbaar bij ESTAL1 die terzake de volgende informatiebladen heeft gepubliceerd : – Directives concernant le label de qualité pour l’anodisation d’aluminium destiné à l’architecture (Richtlijnen voor het kwaliteitslabel voor de anodisering van aluminium bestemd voor de bouw) – Directives concernant un label de qualité pour les revêtements par thermolaquage (liquide ou en poudre) de l’aluminium destiné à l’architecture (Richtlijnen i.v.m. een kwaliteitslabel voor ge-
moffelde bekledingen (met poeder of vloeistof) van aluminium bestemd voor de bouw). 2.3 EPDM voor dichtingsprofielen De voorgevormde profielen in EPDM moeten voldoen aan DIN 7863. 2.5 Kitten De kitten worden voornamelijk gebruikt als aansluitingsvoeg met de ruwbouw. Ze moeten verenigbaar zijn met de omringende materialen (afwerkingslaag van de aluminiumprofielen, ruwbouwmaterialen,...). Ze moeten neutraal zijn, d.w.z. nog zuur, noch basisch. Ze moeten door de BUtgb goedgekeurd zijn in een toepassingsgebied dat hen geschikt maakt als aansluitingsvoeg, ofwel moet het bewijs worden geleverd, met inbegrip van een bewijs van duurzaamheid, dat zij geschikt zijn om als aansluitingsvoeg te worden gebruikt. De keuze van de kit en de afmetingen van de voegen wordt bepaald overeenkomstig de STS 56.1 en de NBN B23-002 (STS 38 uitgave 1980). Bij het samenvoegen van de profielen wordt eerst een laag goedgekeurde kit aangebracht. 2.6 Lijm – Voor de verstekvoegen : epoxy-tweecomponentenlijm of lijm op basis van acrylaat en polymeren. – Voor de EPDM-dichtingen en de gegoten hoekstukken : cyanocrylaatlijm of natuurlijk rubber. – Op de contactpunten metaal/metaal waar geen mechanische sterkte vereist is (eindstuk van raamdorpel, van tongnaald,...): silikonenkit. 4.2.5 SAMENGESTELDE VENSTERRAMEN
De vensterramen samengesteld uit verschillende elementen waarvan sprake in paragraaf 1 vallen eveneens onder deze goedkeuring. Deze ramen worden verkregen door samenvoeging van verschillende elementen, waarbij de tussenliggende kozijnelementen worden vervangen door vaste tussenstijlen. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan een verzorgde afdichting van de verbindingen van de vaste tussenstijlen. Die afdichting moet worden uitgevoerd met een goedgekeurde kit. De tussenliggende vaste stijlen moeten tevens van een afwatering worden voorzien.
(1) ESTAL, A. Reyerslaan 80, B-1030 Brussel.
8/19
ATG 01/2482
De stijfheid van de vaste tussenprofielen moet worden berekend aan de hand van het informatieblad 1997/6 “Vereenvoudigde rekenregels voor vensters”. De traagheidsmomenten die voor deze berekeningen moeten worden gebruikt, worden gegeven in tabel 3. De tussenstijlen en dwarsregels kunnen op twee manieren worden versterkt : hetzij door rechtstreekse extrusie van een versterkt profiel, hetzij door verbinding van een bestaande tussenstijl of dwarsregel met een buisvormig profiel. Het is aan de fabrikant of de assembleerder van het profiel om de doorsnede op te geven van het “gebruiksklare” profiel, en in dit geval een berekening voor te legen van de verbinding van de oorspronkelijke tussenstijl of dwarsregel met het buisvormige versterkingsprofiel.
5.2 Plaatsing van de beglazing
De klassering (en dus de gebruiksbeperkingen) van een samengesteld vensterraam is die van het raam met de laagste prestaties dat zich in die samenstelling bevindt, tevens rekening houdend met de berekende doorbuiging voor de vaste tussenprofielen ten opzichte van de eisen van par. 52.04.21.2 van de STS 52.0.
De dikte van het dichtingsprofiel wordt gekozen volgens de regels van de STS 38 -par. 38.04.22. De glasdichtingen worden aan een stuk door rondom geplaatst en één keer bovenaan verlijmd.
In deze goedkeuring wordt alleen dubbele beglazing in aanmerking genomen. Die dubbele beglazing moet goedgekeurd zijn (BUtgb-goedkeuring). De beglazing wordt geplaatst in de daartoe voorziene sponning in het kaderprofiel en opgespied volgens de STS 38. De glasspieën worden op steunblokjes geplaatst. Het gebruikte hang- en sluitwerk moet berekend zijn op het gewicht van de beglazing. De beglazing wordt droog geplaatst met behulp van EPDM-strips.
5.3 Gebruiksrichtlijnen 5.3.1 ONDERHOUD
Op de samengestelde vensterramen beschreven in tabel 6 van hoofdstuk 7 werden proeven werden verricht overeenkomstig de voorschriften van de STS 52.0. 4.3 Maximale afmetingen De maximale afmetingen waarvoor deze goedkeuring geldt, werden bepaald op basis van proeven (zie hoofdstuk 6) op verschillende vensterramen en vensterdeuren.
5. Plaatsing 5.1 Plaatsing van de raamkaders De ramen worden geplaatst overeenkomstig TV 188 van het WTCB en de STS 36 “Metaalschrijnwerk”, par. 36.10.2.
ATG 01/2482
Ramen in aluminium vergen een normaal onderhoud dat bestaat uit een regelmatige reiniging met gewoon zeepwater, overeenkomstig het informatieblad “Voorschriften voor het onderhoud van geanodiseerd of gemoffeld aluminiumschrijnwerk” van de ESTAL. 5.3.2 VERVANGING VAN DE BEGLAZING
– De eerste stap bij de vervanging van een beglazing is het zorgvuldig wegsnijden van de kitvoeg of het uittrekken van de dichtingprofielen, al naargelang de gebruikte techniek. – De glaslatten worden vervolgens verwijderd met behulp van een schroevendraaier of een houtbeitel die met zijn uiteinde op de scheidingslijn tussen het profiel en de glaslat wordt geplaatst. De demontage begint in één hoek en met de langste glaslatten. – Vervolgens moeten de groeven van glaslatten en profielen worden gereinigd. – De nieuwe beglazing wordt geplaatst overeenkomstig de paragraaf 5.2 BEGLAZING. Beschadigde glaslatten moeten worden vervangen.
9/19
10/19
ATG 01/2482
ATG 01/2482
11/19
Dorpels Pershoeken
T-verbinding Onderlegblokje voor glasspie
Eindstuk dorpel
12/19
ATG 01/2482
Glaslatten
Dichtingen Middendichting
Dichting glaslat
Aanslagdichtingen Aanslagdichtingen buitenkant binnenkant
Dichting glaslat
Dichting glaslat
Glasdichting buitenkant
Fig. 3f
ATG 01/2482
13/19
14/19
ATG 01/2482
ATG 01/2482
15/19
sluitpunt scharnier
SNEDE
Detail nr 1
SNEDE Detail nr 2
Detail nr 3
16/19
ATG 01/2482
sluitpunt
scharnier
SNEDE
Detail nr 1
SNEDE Detail nr 3
Detail nr 2
Detail nr 5
Detail nr 4
ATG 01/2482
17/19
SNEDE
SNEDE<w
18/19
ATG 01/2482
sluitpunt scharnier
SNEDE
Detail nr 1
SNEDE Detail nr 2
Detail nr 3
ATG 01/2482
19/19
