PERSBERICHT
Cirebon, les lumières d’un monde naufragé. Onderzeese opgraving in de zee van Java Tweede verdieping Van 11 juli tot 10 januari 2016
Een tentoonstelling in samenwerking met het bedrijf́ COSMIX Archaeological Underwater Research and Recovery
Historiek
In 2004 wordt het wrak van een gezonken handelsschip uit de 10e eeuw geïdentificeerd in de zee van Java. Het wrak was beschermd tegen plunderingen doordat het zo diep en ver van de kunst verwijderd lag. Door de uitzonderlijke staat van bewaring van de scheepsromp, die geleidelijk aan werd bedekt door slib en bezinksel van de zee, kon men het belangrijkste deel van de lading redden dat uit ongeveer 250.000 objecten bestond. De opgraving, die wordt geleid door een Belg, Luc Heymans, wordt op wetenschappelijke wijze uitgevoerd door een internationaal en professioneel team van duikers-‐ archeologen. Het Koninklijk Museum van Mariemont kreeg de mogelijkheid om de wetenschappelijke partner te worden van deze operatie, en ontving in het depot niet alleen de staaltjes van verschillende partijen van de lading, maar eveneens van alle gegevens van de opgraving, het geheel van de archeologische foto’s en tekeningen van de objecten. Mariemont is dus de enige conservator in Europa van een groot aantal wetenschappelijke gegevens over deze opgraving.
Het concept
De tentoonstelling, bedacht door Luc Heymans, Catherine Noppe en Alexis Sonet, evoceert een « geglobaliseerde » wereld en brengt een eerbetoon aan het economische en menselijke avontuur van de handel op zee op lange afstand in de Indische Oceaan in de 10e eeuw van onze jaartelling.
1
De tentoonstelling schetst dus een menselijk avontuur dat werd beleefd door de bemanning van de Cirebon en die van Siren, dat getransformeerd werd in een boot voor opgravingen. Het wordt eveneens de gelegenheid om de exploratie te belichten van het « wereld systeem » van de Indische Oceaan (waarin het boeddhisme een rol speelt) – handelsrelaties tussen kusten en het hinterland. Ze zal bovendien de voornaamste producten voorstellen die circuleren op de oceaan: ‘Made in China’ keramiek en islamitisch glas, alsook andere categorieën van handelswaren van de vracht. Tenslotte betreft een niet te verwaarlozen aspect van deze tentoonstelling de sensibilisatie van het cultureel en natuurlijk onderwater erfgoed (aanbevelingen van UNESCO). De stukken De tentoonstelling, gericht op het grote publiek, is documentair en gebaseerd op de voorstelling van staaltjes van diverse categorieën (keramiek, glas, metalen, steen) en tekeningen van originele opgravingen die een moment afbeelden van het onderzoek (dat verre van afgewerkt is ) op de vracht. Objecten van Chinese herkomst die werden teruggevonden in Indonesië, afkomstig uit de permanente collecties van Mariemont en doorgaans bewaard in de reserve, begeleiden ook enkele leenstukken (objecten en maquettes) van andere musea. Ze wordt aangevuld met onderwater sessies die in HD zijn gefilmd tijdens de opgravingen, onderwater foto’s in HD, interactieve schermen die de verschillende ladingen voorstellen van de vracht en verschillende kaarten en maquettes (wrak, ovens van pottenbakkers...).
Een tentoonstelling binnen een tentoonstelling – Levez l’encre : escale en bibliothèque Galeries de la Réserve précieuse Van 16 oktober tot 10 januari 2016 Het concept Naar aanleiding van de tentoonstelling « Cirebon » stelt het Koninklijk Museum van Mariemont een selectie kostbare werken en documenten voor afkomstig uit haar collecties. Gewijd aan de wereld van de zee en navigatie, toont ze de fascinatie die de « grand bleu » opwekt bij de mens De stukken De ontdekking van nieuwe horizonten, in combinatie met de ontwikkeling van de cartografie, heeft de verspreiding van atlassen sterk aangemoedigd, zoals die van Gérard Mercator en zijn tijdgenoot Abraham Ortelius. De kaarten getuigen van de vooruitgang van expedities in Azië en Amerika in de loop van de 16e eeuw. Deze werktuigen die steeds nauwkeuriger en wetenschappelijker worden, kaarten nochtans in hun voorstelling mythologische personages en zeemonsters aan, de ene al indrukwekkender dan de andere, die de compositie verlevendigen. Van het middeleeuwse schip dat geïllustreerd wordt in de Kroniek van Nuremberg (1492) tot de grote zeilschepen van de 18e eeuw die fijn gegraveerd zijn in de Encyclopédie van Diderot
2
et d’Alembert (1751-‐1772), via de antieke schepen die worden afgebeeld op de Zuil van Trajanus, bieden de boeken die worden bewaard in Mariemont de kans om dit fascinerende parcours te leren kennen. De periode van de grote pakketboten wordt evenmin vergeten, zoals blijkt uit een boekband met een zegel van het logo van de Red Star Line, de bekende compagnie die de verbinding verzorgt tussen Antwerpen en de havens van New York en Philadelphia. Er komen steeds meer verdragen en er worden op grote schaal reisverhalen geprint en verspreid. Naast die belangrijke getuigenissen worden er ook handtekeningen tentoongesteld van grote zeelui waaronder Jean-‐François de Galaup (1741-‐1788), comte de Lapérouse, die de expeditie van de Stille Oceaan leidde, of Adrien de Gerlache (1866-‐1934), die op ontdekking trok naar de polen. Het Aziatische perspectief wordt eveneens geëvoceerd, onder andere via enkele gravures en kostbare aquarellen. Tenslotte is er ook nog een selectie mooie edities van klassieke werken zoals ‘Werkers Der Zee’ van Victor Hugo, ‘Twintigduizend mijlen onder zee’ van Jules Verne waardoor je de onuitputtelijke bron aan inspiratie kan zien die de oceaan uitoefent op de mens.
3
CONTACTS Pers contact CARACAS pr -‐
[email protected] T/F : 04 349 14 41 -‐ GSM : 0495 22 07 92 Koninklijk Museum van Mariemont Communicatie – Pers releaties – RP: rp@musee-‐mariemont.be Mélanie Thiry – melanie.thiry@musee-‐mariemont.be – 064 273744 (Fr-‐ Eng) Anaïs Vandermersch – anais.vandermersch@musee-‐mariemont.be – 064 273758 (Fr) Aline Peremans – aline.peremans@musee-‐mariemont.be – 064 273708 (Nl) Namen en functies: Marie-‐Cécile Bruwier – Wetenschappelijk directeur Roland Van der Hoeven – Operationele Directie Sofiane Laghouati – Conservator van de Réserve précieuse (1830 -‐nu) Catherine Noppe – Conservator van de collecties van het Verre Oosten Alexis Sonet – Collectie inrichting Philippe Englebert – Collectiebeheer Annie Verbanck – Conservator van de collecties Griekenland-‐ Rome Arnaud Quertinmont – Verantwoordelijke collecties Egypte en het Nabije Oosten F.F. Marie-‐Aude Laoureux – Verantwoordelijke voor de Pedagogische Dienst
4
PRAKTISCHE INLICHTINGEN Adres Koninklijk Museum van Mariemont Chaussée de Mariemont, 100 7140 Morlanwelz – België Contact Tel. : 00 32 (0) 64 21 21 93 Fax : 00 32 (0) 64 26 29 24 E-‐mail : info@musee-‐mariemont.be Website van het museum: www.musee-‐mariemont.be Openingsuren Museum OPEN op alle dagen behalve op maandagen die geen feestdagen zijn van 10 tot 17u. GESLOTEN op 1 januari en 25 december. Park OPEN alle dagen om 10u GESLOTEN om 17u of 18u (afhankelijk van het seizoen). Toegang verboden voor honden en fietsen. Tentoonstelling OPEN alle dagen behalve op maandagen die geen feestdagen zijn; van 10 tot 18u ( van 10 mei tot 30 september) en van 10 tot 17u. ( van 1 oktober tot 30 november). De galerie de la Réserve précieuse is niet toegankelijk tussen 12u30 en 14u. Toegankelijk voor personen met een beperkte mobiliteit. Toegangsprijzen Toegang: 5 € (reductie mogelijk). GRATIS toegang tot de tijdelijke en permanente tentoonstelling op de 1e zondagen van de maand. Geleide bezoeken voor groepen (max. 20 personen) : 100 € (volwassenen) en 75 € (scholen/ senioren) + toegang tot tentoonstelling of de permanente collectie Reservatie verplicht via : 064 27 37 84 of sp@musee-‐mariemont.be Traject per wagen -‐ Vanuit Brussel : E19, afrit 20 (Feluy), N59 richting Thuin, vervolgens richting Fayt-‐Lez-‐Manage en Mariemont. -‐ Vanuit Charleroi en Bergen: E42, afrit 18bis (Chapelle-‐Lez-‐Herlaimont), N59 richting Thuin, vervolgens richting Fayt-‐Lez-‐Manage en Mariemont. Parking Voldoende voorzien voor het museum
5
