09
PERIODIEK | 25 SEPTEMBER 2014 | VOORBEHOUDEN AAN HET MEDISCH CORPS | AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X | P605279
TEMPO DIGITAAL N°36
TEMPO MEDICAL N°370
TEMPO DIGITAAL N°36
DOSSIER CARDIOLOGIE Van congres naar congres, met een gemene deler : de kwaliteit.
Vrij circulerend DNA, een vloeibare biopsie ? De eerste stappen van een nieuwe techniek.
VERGISSINGEN IN SPOEDGEVALLEN De eerste stappen van een nieuwe techniek.
www.tempodigitaal.be
www.tempo30.be
www.tempodigital.be
EDITORIAAL
INHOUD CONGRESSENACTUALITEIT
2, 3, 4 PHARMA NEWS
6 INFO
7 MULTIMEDIA
8 ACTUALITEIT
10 AGENDA
10
De terugkeer van de polypill Heel wat mensen kennen net als ik de polypill van zowat twintig jaar geleden die van de markt gehaald werd, wat op zich niet zo uitzonderlijk is, wegens de associatie van moleculen. De pil was gebaseerd op eeuwenoude apothekersrecepten of plannen om de farmacodynamische en farmacokinethische eigenschappen van verschillende actieve bestanddelen te combineren in één pil : pijnstillers of antihypertensiva, multivitaminen en of hoestwerende middelen, enz. Maar ze werden verboden ondanks hun doeltreffendheid en aanvaarbare tolerantie. De pil werd van de markt gehaald uit voorzichtigheid. Men wilde vermijden dat een of ander effect (meestal een bijwerking) toegeschreven zou worden aan een enkel actief bestanddeel. Verschillende guidelines bevolen aan om geen gebruik te maken van vaste combinaties, maar indien nodig wel veel hogere dosissen van een bepaalde molecule voor te schrijven. Denk maar aan de doseringen van paracetamol die vandaag op de markt zijn. Tegelijkertijd maakten begrippen als therapietrouw en volhouding opmars omwille van de realiteit : patiënten, vooral chronische patiënten, volgen hun behandeling niet altijd zoals het hoort. Educatieve campagnes, begeleidingsprogramma’s, behandelingscoaches, enz. zijn wel doeltreffend, maar toch zijn er nog altijd behoorlijk veel patiënten die hun behandeling, gewild of ongewild, niet volgen en of volhouden. Anderzijds leidde galenisch onderzoek tot producten met farmacokinetische eigenschappen die minder vaak toegediend moeten worden, maar wel nog altijd doeltreffend zijn. Sommige geneesmiddelen moeten nog slechts om
de twee dagen genomen worden, andere één keer per maand, wat de therapietrouw van heel wat patiënten ten goede komt. Maar op andere vlakken, vooral dat van de asymptomatische pathologie, is het gebrek aan therapietrouw nog altijd een feit. Een ander probleem waar clinici vaak mee geconfronteerd worden is dat van de controle van de chronische pathologie, ongeacht of die cardiovasculair, pulmonair of inflammatoir is Naast de therapietrouw moet de aandacht gaan naar de aanpassing van de behandeling, meestal een verhoging. En het is voor de patiënt niet altijd gemakkelijk om nieuwe gewoonten aan te nemen en om een ‘straffere’ behandeling te moeten volgen. Het zijn vermoedelijk die vaststellingen die maken dat de auteurs van aanbevelingen het beroep op vaste combinaties van moleculen herzien, de ‘twee tot drie in één’ is helemaal terug en in lagere dosissen actieve bestanddelen omwille van de veiligheid en de gebruiksvriendelijkheid voor de patiënt. Bovendien evolueert de klassieke behandeling per ‘stap’ naar een behandeling in functie van het risicoprofiel van elke patiënt. De polypill is op weg naar een comeback en wel in een meer onderzochte en veiligere versie dan zijn voorgangers. En wie weet maken ze op een dag op een of andere manier deel uit van een gezonde levensstijl ? Van Google en Apple ? En wedden dat ingenieurs samen zullen werken met onderzoekers om een pil te maken die nog gebruiksvriendelijker is ? D.L. ■
2 N D NATIONAL SYM POSI U M ON ADDIC TION
THE HOTEL BRUSSELS
29.11.14 With the Kind Support of
SIMULTANEOUS TRANSLATION (FR/NL)
TDigest_09_nl.indd 1
TAKEN BY
THE DRINK
29/09/14 13:35
CONGRESSENACTUALITEIT
VOOR U! IN TEMPO DIGITAAL, TEMPO MEDICAL & TEMPO WELLNESS
TD36
TMB 370
TD36
HET LEVEN IS BLAUW Blauw licht accentueert de antwoorden van de hersenzones die in werking treden bij emotie en kennis.
DE GEVANGENIS : INZICHT IN DE LICHAMELIJKE OPSLUITING Verandert de gevangenis een mens ? Wat is de impact ervan op de geest ? Kweekt ze psychopathologie ?
KANKERPREVENTIE VIA DE VOEDING Soja en de preventie van borstkanker.
CO N G RÈ S
ES C
20 14
www.tempodigitaal.be
www.tempodigitaal.be
www.tempo30.be
RIVAROXABAN in de praktijk
NIEUWE RICHTLIJNEN
ESC/ERS
Rivaroxaban is een oraal anticoagulans dat selectief factor Xa remt en geïndiceerd is bij de behandeling van longembolie (LE) en diepe veneuze trombose (DVT). Artsen van een Frans ziekenhuis hebben prospectief klinische gegevens verzameld over recidief van trombo-embolie, bloedingen en de veiligheid van rivaroxaban bij 103 volwassen patiënten met een LE (35,9 %) of een DVT (64,1 %) en een creatinineklaring ≥ 30 ml/mn (zwangere vrouwen werden uitgesloten). De gemiddelde leeftijd was 58 ± 17 jaar. 44 % van de patiënten waren vrouwen.
Longembolie
De consensus van de ESC/ERS positioneert de nieuwe orale anticoagulantia (NOAC) als alternatief voor vitamine K-antagonisten (VKA) [Graad I B] bij de behandeling van een nieternstige longembolie (LE). Die anticoagulantia van een nieuwe generatie zijn geëvalueerd bij duizenden patiënten met een veneuze tromboembolie (VTE). De bestaande NOAC (apixaban, rivaroxaban, edoxaban, dabigatran) zijn daarbij niet minder efficiënt gebleken bij de preventie van recidief van veneuze trombo-embolie. Ook is aangetoond dat rivaroxaban en apixaban minder ernstige bloedingen veroorzaken en dat dabigatran en edoxaban minder klinisch relevante bloedingen veroorzaken. NOAC veroorzaken 50 % minder hersenbloedingen bij de behandeling van VTE of atriumfibrillatie. Eén van de grote vragen is welke patiënten met NOAC zouden moeten worden behandeld.
30 % van de patiënten werd van meet af aan behandeld met rivaroxaban. Bij de anderen werd rivaroxaban gestart na behandeling met een laagmoleculaire heparine (56 % van de gevallen) of een vitamine K-antagonist (44 % van de gevallen ; mediane duur van behandeling met de VKA 16 maanden). De mediane duur van behandeling met rivaroxaban was 5 maanden. Geen enkele patiënt is gestorven en er werd geen enkel recidief van trombo-embolie waargenomen. Er werden 6 bloedingen gerapporteerd, waarvan één ernstige (hemoperitoneum). Alleen bij die laatste patiënt werd de behandeling stopgezet. Het zeer lage aantal bijwerkingen dat werd gerapporteerd in deze kleine studie, strookt met de gegevens van de grote, gerandomiseerde studies met rivaroxaban. Rivaroxaban is een orale, directe factor Xa-remmer, die een alternatief vormt voor vitamine K-antagonisten, zodat de behandeling kan worden vereenvoudigd bij geselecteerde patiënten (op grond van de creatinineklaring). Er is geen laboratoriummonitoring vereist, maar therapeutische educatie en informatie over de ziekte blijven belangrijk.
The Task Force for the Diagnosis and Management of Acute Pulmonary Embolism of the European Society of Cardiology (ESC), Endorsed by the European Respiratory Society (ERS), 2014 ESC Guidelines on the diagnosis and management of acute pulmonary embolism. European Heart Journal doi :10.1093/eurheartj/ehu283
Naar Sanchez-Oro-Gomez R et al., abstract P2396
PERMANENTE VORMING OP UW WIJZE
CONGRES NAJAAR 2014
DIABETES
Sport & Gezondheid
ANTWERPEN
een ‘swingende’ combinatie!
15.11.14
27 .09.2014
BRUSSEL 04 .10.2014
24>29.09.14
1
LUIK
CONGRES
SPORT & GEZONDHEID
1
25-26.10.14
SENIOR FRIENDLY MEDECINE
BRUGES
With the Kind Support of
29 .11.2014
STE
29.11.14
TAKEN BY THE DRINK
STE
2
DE
EDITIE
MULTIDISCIPLINARITEIT ONTMOETINGEN IN MEDISCHE ACTUALITEIT
ALLE CONGRESSEN BINNEN HANDBEREIK. Aarzel niet, schrijf u in op onze site om toegang te krijgen tot een groot congrespanel inzake gezondheid of contacteer Isabelle Gobert per telefoon : 0800 18 830 of per e-mail :
[email protected]
3
DE
CONGRES
SYMPO
ALCOHOLVERSLAGING
1
STE
CONGRES
SENIOR FRIENDLY MEDECINE
ENDOCRINOLOGIE
www.mpsservices.be
“Alle congressen zijn geaccrediteerd”
2 | TEMPO DIGEST 09
TDigest_09_nl.indd 2
29/09/14 13:35
CONGRESSENACTUALITEIT
ADVANCE-ON : follow-up op lange termijn van de BD arm in de ADVANCE-studie De ADVANCE-studie onderzocht ad random 11.140 patiënten met type 2-diabetes om gedurende drie maanden een combinatie te krijgen van IEC/diureticum perindopril 2 mg/ indapamide 0,625 mg en daarna 4 mg/1,25 mg versus placebo (2 x 2 schema) samen met een calciumremmer (amlodipine). Het belangrijkste doel was een daling van de globale mortaliteit, de cardiovasculaire mortaliteit en van het optreden van cardiovasculaire incidenten met een vermindering van respectievelijk 14 %, 18 % en 9 %. De ADVANCE-studie werd voorgesteld op het ESC 2014-congres door J. Chalmers (Sydney, Australië) en onderzoekt de uitkomst op lange termijn (in het totaal bijna tien jaar) van 5.131 deelnemers. De resultaten wijzen op een aanhoudend effect op lange termijn ondanks het stopzetten van de behandeling : hoewel er geen significant verschil blijkt op het vlak van de bloeddruk (PAS/PAD à 137/74 versus 138/75 mm Hg), werd er wel een gunstig effect vastgesteld inzake mortaliteit door welke oorzaak dan ook (HR = 0,91 ;IC95 = 0,84-0,99 ; p = 0,03) en ook wat de cardiovasculaire mortaliteit betreft (HR = 0,88 ; IC95 = 0,77-0,99 ; p=0,04), maar ook een niet-significant effect voor de majeure cardiovasculaire verwikkelingen (HR = 0,92 ; IC95 = 0,85-1,00 ;p = 0,06). Het besluit ? De combinatie perindopril/indapamide/amlodipine bij patiënten met type 2-diabetes biedt reële voordelen op 4.3 jaar. Die voordelen hielden zes jaar na de studie aan, ook al is het nog niet duidelijk aan welke mechanismen dat te danken is.
Kwalitatief
geneesmiddel aan de laagste prijs
Referentie : J. Chalmers J et al., Servier satelliet symposium- 2 september 2014.
68% van de Apotex
geneesmiddelen zijn de goedkoopste in België *,**
X-VERr Trial : pre-behandeling met rivaroxaban bij cardioversie
Goedkoopste in België Beschikbaar in België
MVG/34/2014
Cardioversie is een behandelingstechniek voor niet regelmatige voorkamerfibrillatie met aritmie die niet goed verdragen wordt door de patiënt. In de meeste gevallen worden alle cellen terug in hetzelfde ritme gebracht met een elektrische schok. Om het risico op een CVA te vermijden worden de patiënten meestal ‘voorbehandeld’ met een anticoagulans van het VKA-type.
68
257,2 Mio €
www.apotex.com/be
* Generische markt waar Apotex in aanwezig is - ** Prijzen van Apotex producten effectief op 1 september voor terugbetaalde producten in vergelijking met EG, Mylan, Sandoz en Teva (IMS MAT/Q2/2014). Goedkoopste = de goedkoopste prijs per tablet per dosering per galeniek en per verpakkingsgrootte geëxtrapoleerd naar de totale molecule.
De X-VERrTrial is de eerste prospectieve gerandomiseerde studie waarbij de tolerantie en de doeltreffendheid van rivaroxaban vergeleken werd met vitamine K antagonisten bij patiënten met niet-valvulaire VKF die in aanmerking komen voor cardioversie die elektrisch gebeurt (97,6 %) of farmacologisch (2,4 %). In het totaal werden 1.504 patiënten geïncludeerd (141 centra, 16 landen) : 1.002 in de rivaroxaban 20 mg een keer per dag groep en 502 in de VKAarm (warfarine of een andere, al naargelang de discretie van de onderzoeker). Conform met de huidige aanbevelingen kregen de patiënten een vroegtijdige cardioversie (58 %) of een verlate cardioversie (42 %). In de laatste groep was cardioversie mogelijk wanneer een doeltreffend anticoagulans (een INR waarde tussen 2 en 3 voor de VKA, een compliance van minstens 80 %voor rivaroxaban) gedurende minstens drie weken toegediend werd. De behandeling werd verdergezet gedurende een maand na de cardioversie. De resultaten, wat het belangrijkste criterium betreft, tonen aan dat er geen verschil is tussen de beide armen wat doeltreffendheid en tolerantie betreft. Deze niet-inferioriteitsstudie is een bevestiging van het mogelijk gebruik van NOAC, in het bijzonder rivaroxaban, indien nodig.
Aanvankelijk werd het dieet bedacht voor Denen die moeite hadden om hun voedingsgewoonten aan te passen aan het concept van het Mediterraan dieet. Het dieet werd opgesteld door de koks van een van de beste restaurants ter wereld : Noma in Kopenhagen. Het bestaat uit vijftien voedingswaren : een voorkeur voor fruit en groenten van het seizoen, aardappelen, verse kruiden, bospaddenstoelen, noten, volkoren granen, plaatselijke vissoorten, zeevruchten en schaaldieren. Daarbij hoort een boek met 180 recepten, in functie van de seizoenen, dat verspreid werd bij 113 van 181 personen met abdominale obesitas die deelnamen aan de SHOPUS-studie. De resultaten wijzen op een grotere daling van het lichaamsgewicht en van de bloeddruk in de groep die het Noordse dieet volgde in vergelijking met het klassiek Deens dieet.
Referentie : Cappato R et al., Hot line V
Referentie : M. Larsen, cardiovascular prevention sessions- ESC 2014 31 august
a het Mediterraan DIEET, het NOORDS N dieet
09 TEMPO–DIGEST | 3
TDigest_09_nl.indd 3
29/09/14 13:35
CONGRESSENACTUALITEIT
MS : de thalamus in het centrum van de cognitieve problemen
HOGER RISICO OP MS bij mensen die tijdens de adolescentie mononucleose hebben doorgemaakt of zwaarlijvig waren Mononucleosis infectiosa (MNI) en obesitas tijdens de adolescentie zijn risicofactoren die bijzonder goed zijn onderzocht bij MS. L. Alfredsson en zijn team van het Karolinska Institutet hebben de interacties tussen die 2 factoren en het risico op ontwikkeling van MS onderzocht. Ze hebben hun retrospectieve studie uitgevoerd uitgaande van 2 Zweedse casus-controleonderzoeken, namelijk EIMS en GEMS. De mensen die mononucleosis hadden doorgemaakt, werden ingedeeld volgens de BMI. Daarna werd de incidentie van MS berekend. De interactie tussen de BMI en MNI werd geëvalueerd door berekening van een interactiescore (AP). De statistische analyses werden gecorrigeerd voor de leeftijd, het geslacht, de woonplaats, het rookgedrag en de aan- of afwezigheid van het haplotype HLA-DRB1*15. Het risico op ontwikkeling van MS bij de patiënten die een MNI hadden doorgemaakt, was in beide groepen significant hoger bij de patiënten die als adolescent zwaarlijvig waren, dan bij de patiënten die niet zwaarlijvig waren tijdens de adolescentie. Een interactie tussen die 2 factoren werd aangetoond in de 2 groepen. De interactiescore AP bedroeg 0,8 in de EIMS-studie (95 % BI 0,6-1,0) en AP = 0,7 (95 % BI 0,5-1,0) in de GEMS-studie. Die studie bevestigt een sterke interactie tussen MNI en obesitas tijdens de adolescentie wat het risico op ontwikkeling van MS betreft. Het oorzakelijke verband tussen die 2 factoren en de onderliggende pathofysiologische mechanismen moeten nog worden opgehelderd.
Naar Tewarie P. et al., abstract PS3.4 et De Giglio L et al., YI1.7
Naar Alfredsson L et al., poster P176
Als een vis in het water met een EASYBREATH MASKER
VO O R
U
GE TE ST
De thalamus en de functionele thalamocorticale netwerken vertonen afwijkingen bij multiple sclerose en zouden een rol spelen bij de aftakeling van de cognitieve functies. Tewarie et al. hebben de rol van de corticothalamische lus bij de pathogenese van de handicap en cognitieve stoornissen onderzocht. De auteurs hebben een functionele MRI en magneto-elektroencefalografie uitgevoerd bij 86 MS-patiënten en 21 controlepersonen om de functionele corticale netwerken beter te evalueren. De MS-patiënten vertoonden een sterke atrofie van de thalamus beiderzijds en afwijkingen van de functionele netwerken met ook aantasting van andere netwerken. Die desorganisatie van de thalamische circuits zou de achteruitgang van de cognitieve functies en de EDSS-score kunnen verklaren. In een andere studie hebben De Giglio et al. het effect van cognitieve revalidatie op de functionele netwerken in rust onderzocht door middel van een functionele MRI. In die gerandomiseerde studie werden 24 patiënten (12 ‘behandelde’ patiënten en 12 controlepatiënten die op de wachtlijst stonden voor cognitieve revalidatie) onderzocht met een MRI en cognitieve tests (stroop, PASAT en SDMT) bij de start van de studie en na 8 weken. De patiënten kregen een hersentraining door middel van een videospel (Dr Kawashima Brain Training), een halfuur per dag gedurende 8 weken. Na die cognitieve revalidatie werd een significant verschil waargenomen in de PASAT en de stroop, evenals een toename van de thalamocorticale connecties, vooral achteraan. Die studies bevestigen dat de thalamus een rol speelt in de corticale circuits van de cognitieve functies en bij de klinische verbetering die wordt behaald met cognitieve revalidatie.
Tijdens mijn vakantie werd mijn nieuwsgierigheid op het strand gewekt door een nieuw soort snorkels, maskers met een geïntegreerde snorkel. Omdat ik geen fan ben van de klassieke snorkel, vroeg ik om de Easybreath, gecommercialiseerd door Decathlon, eens te proberen. Volgens de verkoper is ademen onder water net zo makkelijk met het nieuwe masker als ademen op land, zowel door de mond als door de neus. Ik trek het masker aan en moet denken aan de beelden van reddingswerkers destijds in Tchernobyl of een andere catastofe. Gelukkig bestaat het masker in verschillende kleuren zodat ik de kinderen op het stad niet meteen afschrik. Daarna trek ik richting zee om de mooie vissen te gaan bewonderen waarover iedereen praat. Nog maar een paar honderd meter ver en waw, je hebt een breed
HARMONIEUS BURENCONTACT ? Een verlaagd risico op hartinfarcten
gezichtsveld van 180° en het masker dampt inderdaad niet aan. En het ademhalen gaat verbazingwekkend moeiteloos. Je kan vrij ademen en je zit niet het met vervelende klassieke mondstuk van de snorkel. En de kers op de taart : als je onder het waterniveau gaat kan je weliswaar niet meer ademen (het masker is niet geschikt voor diepzeeduiken) maar het water komt niet in het masker. Ervaren duikers zullen zeggen dat het een gadget is voor amateurs met zwemvliezen omdat men geen decompressie kan doen via de neus, maar dat is dan toch wel echt het enige minpuntje. Feit is dat heel leuk is voor mensen die willen zien wat er onder water gebeurt. Beslist een mooie en betaalbare ‘tool’ voor een nog mooiere vakantie aan een of andere zee ! S. Audali
BELGIË : gezondheid en overheidsfinanciering Het is een feit dat België met een grote overheidsschuld zit en dat het land anderzijds kampt met een epidemie van overgewicht en obesitas. Gentse onderzoekers combineerde beide vaststellingen en stellen voor om een taks op vet en suikerrijk voedsel in te voeren. Een ‘vettaks’ van 10 % op snacks, snoep en gesuikerde frisdranken zou tot een daling van de BMI leiden en op termijn de kosten voor cardiovasculaire aandoeningen en diabetes doen dalen. De taks zou goed zijn voor 2 miljard euro per jaar voor de staatskas.
Een Amerikaanse vierjarenstudie bij 5.276 volwassenen van gemiddeld 70 jaar, toont aan dat er mogelijk een verband is tussen de aard van het contact met buren en het cardiorisico. Voor het onderzoek werden de gegevens van 148 overlijdens door een hartaandoening geanalyseerd. Daaruit bleek dat personen die goed opschieten met de buren een lager risico hadden van 67 % in vergelijking met mensen die ruzie maakten met de buren of zich niet veilig voelden bij die buren. Dat verschil is vergelijkbaar met dat tussen een roker en een niet-roker. Referentie : J of Epidemiol. and Community Health, august 2014
S 8 t f G l s k c g 6 2 4 t e v e P d w d i d l n g 3 B d v g t d s Z s t g V l A t o g i e D g v T N B
NOG ALTIJD meer euthanasie in België Het aantal gevallen van euthanasie nam in België op twee jaar tijd toe met meer dan 50 %. Meer dan 3.500 maakten er gebruik van, maar de Commissie betreurt de complexiteit van de procedure en pleit voor een vroegtijdige verklaring.
ZIEKTE VAN ALZHEIMER : onderzoek opent de weg naar de toekomst Ter gelegenheid van de Wereld Alzheimer Dag op 21 september j.l. heeft pharma.be, de Algemene Vereniging van de Geneesmiddelenindustrie, er op gewezen dat de farmaceutische industrie en universiteiten onverminderd het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer verderzetten. België behoort op wereldniveau tot de koplopers op het vlak van klinisch onderzoek. De Belgische farmaceutische industrie blijft, in nauwe samenwerking met de universiteiten, onverminderd investeren in het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer. Momenteel worden 18 klinische studies naar de ziekte uitgevoerd door farmaceutische bedrijven en 2 door universiteiten. Onlangs werden 10 klinische studies bij volwassenen afgesloten in België. Deze zijn nog lopende in de andere betrokken landen. "Door ons leiderschap in O&O te koesteren, draagt België wezenlijk bij aan de toekomstige ontrafeling van de ziekte van Alzheimer en de ontwikkeling van steeds efficiëntere behandelingen. De ontwikkeling van de kenniseconomie met het oog op het welzijn van de patiënt staat voor ons bovenaan de agenda." verklaart Catherine Rutten, CEO pharma.be EU clinical trials register, https://www.clinicaltrialsregister.eu/
4 | TEMPO DIGEST 09
TDigest_09_nl.indd 4
29/09/14 13:35
CNK
Product
Publ. prijs
Remgeld gewoon
0867-556
BRUFEN® 600 MG – 30 TAB
6,90 €
0,84 €
2639-763
BRUFEN® 600 MG – 60 TAB
8,91 €
1,55 €
Brufen® Forte 600 mg Omdat tolerantie telt
Brufen® wordt op de nuchtere maag meestal goed verdragen en wordt snel geresorbeerd*. * Zie SKP Brufen® januari 2014.
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL BRUFEN 400 mg, filmomhulde tabletten BRUFEN FORTE 600 mg, filmomhulde tabletten BRUFEN GRANULES 600 mg, bruisgranulaat BRUFEN RETARD 800 mg, tabletten met verlengde afgifte 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Het actieve bestanddeel is ibuprofen. Een filmomhulde tablet Brufen 400 mg, filmomhulde tabletten, bevat 400 mg ibuprofen. Een filmomhulde tablet Brufen Forte 600 mg, filmomhulde tabletten, bevat 600 mg ibuprofen. Een zakje Brufen Granules 600 mg, bruisgranulaat, bevat 600 mg ibuprofen. Een tablet Brufen Retard 800 mg, tabletten met verlengde afgifte, bevat 800 mg ibuprofen. 3. FARMACEUTISCHE VORM BRUFEN 400 mg, filmomhulde tabletten BRUFEN FORTE 600 mg, filmomhulde tabletten BRUFEN GRANULES 600 mg, bruisgranulaat BRUFEN RETARD 800 mg, tabletten met verlengde afgifte 4. KLINISCHE GEGEVENS 4.1 Therapeutische indicaties BRUFEN is aangewezen bij de symptomatische behandeling van: I. Reumatologie. A. Inflammatoire gewrichtsaandoeningen zoals: - reumatoïde artritis - ankyloserende spondylitis - ziekte van Still (juveniele reumatoïde artritis) en aanverwante ziektetoestanden. B. Degeneratieve gewrichtsaandoeningen: acute inflammatoire opstoten van osteoartrose. C. Extra-articulaire aandoeningen, zoals periartritis, bursitis, tendinitis, tenosynovitis, cervicaal syndroom en acute lage rugpijn door discopathie. II. Gynaecologie en verloskunde. - Primaire dysmenorroe - Pijn na bevalling - Pijn na episiotomie III. Oftalmologie: Post-traumatische en postoperatieve ontstekingen. IV. Stomatologie en tandheelkundige ingrepen. Ontsteking na kaakchirurgie en tandheelkundige ingrepen. V. Koorts. VI. Traumatologie. BRUFEN RETARD 800 MG, tabletten met verlengde afgifte, kan bij volwassenen voorgeschreven worden voor alle bovengenoemde indicaties. Deze vorm is echter vooral geschikt voor de behandeling van chronische inflammatoire aandoeningen van het bewegingsstelsel. 4.2 Dosering en wijze van toediening Het optreden van bijwerkingen kan geminimaliseerd worden door het gebruik van de minimaal efficiënte dosis gedurende de kortst mogelijke tijdspanne, nodig voor de verlichting van de symptomen (cfr. Sectie 4.8 Bijwerkingen). Dosering Volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar. BRUFEN 400 mg – BRUFEN FORTE 600 mg – BRUFEN GRANULES 600 mg: Reumatologie: Aanbevolen startdosis 1800 mg per dag (3 x 600 mg), onderhoudsdosis 1200 mg (3 x 400 mg of 2 x 600mg). Bij reumatoïde artritis en ankyloserende spondylitis kan deze dosis zelfs 2400 mg per dag (4 x 600 mg) bedragen. Heelkunde, stomatologie en verloskunde: Bij pijn ten gevolge van chirurgische, verloskundige, stomatologische of tandheelkundige ingrepen is het aangewezen 800 tot 1200 mg per dag te nemen (3 X 400 mg of 2 x 600 mg). Gynaecologie: Bij dysmenorroe bedraagt de aanbevolen dosering 1200 mg per dag verdeeld over meerdere dosissen. De behandeling moet gestart worden van zodra de pijn optreedt, of zelfs de dag vóór de te verwachten menstruatie begint. Twee tot drie dagen behandeling zijn over het algemeen voldoende. Koortstoestanden: 1 filmomhulde tablet van 400 mg 2 of 3 maal per dag, met een maximum van 1200 mg per dag. Traumatologie: Naargelang de ernst, een startdosis van 3000 mg per dag (2 x 600 mg ‘s morgens, 1 x 600 mg ‘s middags en 2 x 600 mg ‘s avonds) of van 2400 mg (1 x 600 mg ‘s morgens en ‘s middags, 2 x 600 mg ‘s avonds) en dit gedurende enkele dagen. Daarna, geleidelijk verminderen naar 1800 mg per dag (3 x 600 mg) tot een onderhoudsdosis van 1200 mg per dag (3 x 400 mg of 2 x 600 mg). BRUFEN RETARD 800 MG: Twee tabletten tegelijkertijd innemen, in de vroege avond. Bejaarde patiënten Er is geen enkele dosisaanpassing vereist, tenzij bij aantasting van de nier- of leverfunctie. In dit geval moet de dosering individueel bepaald worden. Het instellen van de posologie moet met de nodige voorzichtigheid gebeuren bij deze groep van patiënten. Pediatrische patiënten BRUFEN zal niet aan kinderen onder 12 jaar toegediend worden, tenzij bij aandoeningen zoals juveniele reumatoïde artritis (ziekte van Still). De dosering bedraagt dan 20 tot 40 mg ibuprofen per kg lichaamsgewicht, verdeeld over 3 dosissen per dag. Naargelang de leeftijd bedraagt het doseringsschema voor kinderen: - 7 tot 11 jaar: maximum 1200 mg per dag (3 x 400 mg). - 12 tot 14 jaar: maximum 1800 mg per dag (3 x 600 mg). Wijze van toediening BRUFEN wordt op de nuchtere maag meestal goed verdragen en wordt snel geresorbeerd. Ter behandeling van de ochtendstijfheid zal men dus de eerste dagdosis bij het ontwaken nuchter innemen. Gezien de eerder beperkte werkingsduur van het produkt zal men de volgende dosissen spreiden over het verloop van de dag en ze bij voorkeur (ongeveer 1 uur) vóór de maaltijden innemen. Neem de ibuprofen tabletten in met een glas water. De ibuprofen tabletten moeten in hun geheel worden ingeslikt en mogen niet gekauwd, doorgesneden, vermaald of opgezogen worden om ongemakken in de mond en keelirritatie te vermijden. BRUFEN GRANULES 600, bruisgranulaat: de inhoud van het zakje in een glas water omroeren en onmiddellijk opdrinken. 4.3 Contra-indicaties BRUFEN is tegenaangewezen bij: - Voorgeschiedenis van overgevoeligheid aan het actieve bestanddeel, aan één van de hulpstoffen vermeld in Sectie 6.1, aan salicylaten, of aan andere niet-steroïdale middelen. - Antecedenten van astma, angio-oedeem, bronchospasme, urticaria, rhinitis of andere allergische reacties na het gebruik van salicylaten of NSAID’s. - Aandoeningen met een verhoogde bloedingsneiging. - Antecedenten van gastro-intestinale bloeding of perforatie, geassocieerd met een vroegere behandeling met NSAID’s. Ibuprofen mag niet gebruikt worden bij patiënten met een actieve vorm of antecedenten van hemorragische rectocolitis, ziekte van Crohn, recidiverende gastro-duodenale ulcera of recidiverende gastro-intestinale bloedingen (gedefinieerd als minstens 2 verschillende bevestigde episodes van ulcus of bloeding). - Actief maag- of duodenumulcus. - Ernstige nierinsufficiëntie (glomerulaire filtratie < 30ml/min). - Ernstig hartfalen - Ernstige leverinsufficiëntie - Tijdens het derde trimester van een zwangerschap BRUFEN is eveneens tegenaangewezn voor gebruik bij kinderen van minder dan 12 jaar (behalve bij juveniele reumatoïde artritis) 4.4 Bijwerkingen De bijwerkingen die gerapporteerd worden met ibuprofen zijn gelijkaardig aan degene die gezien worden bij andere NSAID’s. De meest frequente bijwerkingen zijn dyspepsie en diarree, die naar schatting voorkomen bij 10-30% van de behandelde patiënten. De bijwerkingen die minstens waarschijnlijk hun oorzaak vinden in de behandeling met ibuprofen worden hier hernomen volgens frequentie van voorkomen volgens de MedDRA-terminologie en per orgaansysteem. De volgende groepen worden gebruikt naargelang de frequentie van voorkomen: zeer vaak (≥ 1/10), vaak (≥ 1/100 en < 1/10), soms (≥ 1/1000 en < 1/100), zelden (≥ 1/10 000 en < 1/1000) en onbekend (onmogelijk te bepalen met de beschikbare gegevens). Bijwerkingen1 Infecties en parasitaire aandoeningen - Soms - Rhinitis - Zelden - Aseptische meningitis2 - Onbekend - Cystitis Bloed- en lymfestelselaandoeningen - Soms - Aplastische anemie, trombocytopenie3 - Onbekend - Neutropenie, agranulocytose, hemolytische anemie, eosinofilie, pancytopenie4, leucopenie Immuunsysteemaandoeningen - Zelden - Anafylactische reactie - Onbekend - Overgevoeligheid Voedings- en stofwisselingsstoornissen - Onbekend - Verminderde eetlust, waterretentie Psychische stoornissen - Zelden - Depressie, verwardheid - Onbekend - Slapeloosheid, angst, nervositas, emotionele labiliteit Zenuwstelselaandoeningen - Vaak - Hoofdpijn - Onbekend - Duizeligheid, paresthesieën, slaperigheid, neuritis optica Oogaandoeningen - Soms - Verlies van zicht - Onbekend - Toxische optische neuropathie, droge ogen, amblyopie, troebel zicht, scotomen, verandering van het kleurenzicht Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen Zelden - Oorsuizen, vertigo - Onbekend - Gehoorsverlies Hartaandoeningen - Onbekend - Palpitaties, hartfalen, hartdecompensatie, congestieve hartdecompensatie Bloedvataandoeningen - Onbekend - Hypotensie, hypertensie Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen - Soms - Astma, bronchospasme, dyspnoe - Onbekend - Irritatie van de keel8 Maagdarmstelselaandoeningen - Vaak - Dyspepsie, diarree, nausea, braken, buikpijn, flatulentie, constipatie, melena, hematemesis, gastro-intestinale bloeding - Soms - Gastritis, ulceratie in de mond - Zelden - Pancreatitis, gastro-intestinale perforatie - Onbekend - Epigastrische pijn, droge mond, opgeblazen gevoel, duodenitis, oesofagitis, gastro-intestinale ontstekingen, gastroduodenaal ulcus5 , colitis, ziekte van Crohn, ongemak in de mond8 Lever- en galaandoeningen - Soms - Hepatitis, geelzucht - Onbekend - Leverinsufficiëntie, levernecrose, hepato-renaal syndroom huid- en onderhuidaandoeningen Vaak - Huiduitslag - Soms - Pruritus, urticaria, purpura, angio-œdeem (Quincke’s oedeem), fotosensibilisatie - Zelden - Syndroom van Stevens-Johnson, toxische epidermale necrolyse (syndroom van Lyell), polymorf erytheem - Onbekend - Maculopapulaire rash, alopecia, exfoliatieve dermatitis Nier- en urinewegaandoeningen - Soms - Tubulo-interstitiële nefritis, nefrotisch syndroom, nierinsufficiëntie - Onbekend - Acute nierinsufficiëntie,6 renale papilnecrose, glomerulonefritis, hematurie Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen - Zelden - Oedeem - Onbekend - Vermoeidheid Onderzoeken - Onbekend - Occult bloedverlies,7 abnormale leverfunctietesten, gedaalde creatinineklaring, polyurie, stikstof serumconcentratie Klinische studies en epidemiologische gegevens suggereren dat het gebruik van ibuprofen, vooral aan hoge dosissen (2400 mg per dag) en gedurende een lange behandelingsperiode, kan samengaan met een lichte verhoging van het risico op arteriële trombose (zoals een myocardinfarct of een CVA) (cfr. Sectie 4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik). Aseptische meningitis treedt meer dan waarschijnlijk op bij patiënten met lupus erythematodes en aandoeningen van het bindweefsel. De inhiberende activiteit die NSAID’s uitoefenen op de prostaglandinensynthese is verantwoordelijk voor de daling van de nierfunctie bij sommige patiënten, vooral wanneer de bloedcirculatie t.h.v. de nieren al verstoord is, zoals bij ernstige hartdecompensatie, deshydratatie, nefrotisch syndroom, levercirrose of voorafbestaande aandoeningen van de nieren. 1 Bijwerkingen opgelijst volgens de MedDRA-terminologie 2 Deze bijwerking kan gepaard gaan met koorts en coma. 3 Deze bijwerking kan voorkomen met of zonder purpura. 4 Bij 20 % van de patiënten werd een hemoglobine daling met 0,1 gr of meer per 100 ml beschreven. 5 Deze bijwerking kan gepaard gaan met bloedingen en/of perforatie. 6 Deze bijwerking kan voorkomen bij patiënten met een reeds vooraf bestaande verminderde nierfunctie. 7 Deze bijwerking kan leiden tot ferriprieve anemie. 8 Een voorbijgaand branderig gevoel in de mond of de keel kan voorkomen met het bruisgranulaat van ibuprofen. Melding van vermoedelijke bijwerkingen Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden aan het: Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten Afdeling “Vigilantie” EUROSTATION II Victor Hortaplein, 40/ 40 B-1060 Brussel Internetsite: www.afmps.be e-mail:
[email protected] 5. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN S.A. Abbott Avenue Einstein 14 1300 Waver 6. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN BRUFEN 400 mg, filmomhulde tabletten: BE104876 BRUFEN FORTE 600 mg, filmomhulde tabletten: BE128064 BRUFEN GRANULES 600 mg, bruisgranulaat: BE158067 BRUFEN RETARD 800 mg, tabletten met verlengde afgifte: BE147436 et BE150376 7. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST Goedkeuringsdatum: 01/2014 8. AFLEVERING Op medisch voorschrift. BRU/2014/C2/08-08/15
TDigest_09_nl.indd 5
29/09/14 13:35
PH A RM A
N EW S
NEWS
En de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) heeft zopas de verkoop van elektronische sigaretten verboden voor minderjarigen, omdat ze een ‘ernstige bedreiging’ zijn voor de gezondheid van adolescenten en foetussen. De experts van de WGO pleiten voor een verbod op het ‘roken’ van elektronische sigaretten in gesloten publieke ruimten "ten minste totdat men kan bewijzen dat de rook niet gevaarlijk is voor andere mensen in de buurt". EEN SIGARET = VIJF LEVENSMINUTEN DIE OPGAAN IN ROOK
Elektronische sigaretten voor jongeren :
NEE !
De American Heart Association (AHA) maakte zopas nieuwe richtlijnen bekend voor het gebruik van elektronische sigaretten in het tijdschrift Circulation. Samengevat doet de AHA een oproep voor nieuwe maatregelen om de toegang tot, de verkoop en de marketing van elektronische sigaretten voor jongeren te beperken. De American Heart Association wilt ook dat er nieuw onderzoek gevoerd wordt naar de impact van die sigaretten op de gezondheid. "Recent onderzoek maakt duidelijk dat elektronische sigaretten voor jongeren een opstap kunnen zijn naar ‘klassieke’ sigaretten en dat ze mogelijk bijdragen tot het
Rokers leven gemiddeld bijna acht jaar minder lang dan nietrokers, terwijl mensen die stoppen met roken een iets beter lot tegemoet gaan met verminderde levensduur die gemiddeld iets meer dan 2,5 jaar langer is. Dat blijkt uit een vergelijkende studie van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) tussen rokers, niet-rokers en ex-rokers, de effecten van roken op de levensverwachting en de gevolgen voor de kwaliteit van deze levensjaren op het vlak van gezondheid. De resultaten werden begin augustus gepubliceerd. ‘normaliseren’ van tabak. Dat is onwenselijk en daarom zijn wij ervan overtuigd dat de consumptie van elektronische sigaretten strikt gereglementeerd moet worden en verder onderzocht", aldus Nancy Brown, Algemeen Directeur van de AHA. Deze nieuwe aanbevelingen lopen gedeeltelijk gelijk met een regulatieproject m.b.t. elektronische sigaretten dat in april jongsteleden gepubliceerd werd door de FDA. Het Food and Drug Administration beveelt aan om de verkoop van elektronische sigaretten te verbieden voor minderjarigen, ook op het internet. De FDA wil ook dat de producten die in die sigaretten zitten voorafgaandelijk goedgekeurd worden. Maar ze eist geen verbod op het gebruik van aroma’s in elektronische sigaretten en geen restricties op het vlak van marketing en advertenties voor jongeren en volwassenen en vraagt ook niet dat elektronische sigaretten van de markt gehaald worden.
De studie vertrekt van het principe dat rokers van dertig jaar oud beschouwd kunnen worden als ‘levenslange’ rokers en dat de kans dat iemand na zijn dertigste begint te roken bijzonder klein is. Het onderzoek berust op de analyse van een uniek staal met gegevens over zowel roken, gezondheidsproblemen als mortaliteit. De levensverwachting van een gemiddelde roker van 30 jaar daalt gemiddeld met 7,87 jaar bij mannen en 8,17 jaar bij vrouwen. Stoppen met roken beperkt de schade : ex-rokers verliezen respectievelijk gemiddeld ‘slechts’ 2,68 (mannen) en 2,59 jaar (vrouwen). De WIV stelt het als volgt : Gemiddeld kunnen rokers en rooksters zich verwachten aan respectievelijk 6,8 en 6,25 jaar in minder goede gezondheid dan niet-rokers. Maar hoe vroeger men stopt met roken, hoe groter de voordelen voor de gezondheid. ■
Bronchiolitis door RSV :
de kritieke periode komt er aan Elk jaar worden heel wat zuigelingen, en vooral premature baby’s besmet met het Respiratoir Syncytiaal Virus) dat verantwoordelijk is voor bronchiolitis. Terwijl de kritieke periode nadert, maken specialisten een stand van zaken op over de ziekte en de preventieve maatregelen om die ziekte te voorkomen. "Elk jaar lijden in België gemiddeld 6.000 borelingen aan bronchiolitis", zegt dr. Marc Raes, medisch diensthoofd algemene kindergeneeskunde, kinderlongziekten, allergie en immuunstoornissen in het Jessa Ziekenhuis. "Deze acute virale infectie van de luchtwegen is de belangrijkste oorzaak van hospitalisatie van baby’s, en kan ernstige gevolgen hebben, zelfs de dood veroorzaken, vooral bij verzwakte baby’s met een chronische ziekte en vroeg geboren baby’s. Op een latere leeftijd bestaat een verhoogde kans op astma of een aanhoudend piepende ademhaling."
De kritieke periode loopt ongeveer vanaf begin oktober tot en met eind maart. Tot dusver bestaat er nog geen curatieve behandeling tegen deze ziekte. Het is dan ook essentieel dat ouders van premature of verzwakte baby’s geïnformeerd worden over preventie, zo stellen de specialisten Marc Raes, (kinderarts) en professor Marc Van Ranst (viroloog aan het Rega-Instituut van de KU Leuven). Naast maatregelen inzake hygiëne kunnen baby’s met een hoog risico van oktober tot maart een maandelijkse intramusculaire injectie krijgen met monoklonale antilichamen
om de ‘passieve immuniteit’ te verhogen. De injecties worden terugbetaald voor premature baby’s die geboren werden voor de 35e week van de zwangerschap. ■
Andere maatregelen die preventief aangeraden worden zijn de handen goed wassen, speelgoed regelmatig ontsmetten, uit de buurt blijven van personen met een verkoudheid, sigarettenrook mijden, vaccineren tegen andere ziektes, en overvolle ruimten vermijden. Denk er aan.
BE/PRA-141777, september 2014
150 mg bid
www.pradaxa.be
Simply superior stroke prevention* 6 | TEMPO DIGEST 09
TDigest_09_nl.indd 6
29/09/14 13:35
INFOS
Feel better WORKSHOP voor kankerpatiënten Wie er goed uitziet, voelt zich meestal ook beter. Dat geldt ook voor kankerpatiënten. In onder meer Leuven worden workshop georganiseerd waarbij kankerpatiënten in een kleine groep de basisprincipes van een goede huidverzorging en make-up leren.
2015: NOTEER ALVAST IN UW AGENDA! BESTEMMINGEN: ONTMOETINGEN VAN TEMPO Schrijf u in op onze website en geniet van ons UITZONDERLIJK aanbod N
BODE
E AANG
-15%
27
Op alle inschrijvingen vóór 15.12.2014* Behalve Villars, vóór 24.10.2014*
NER PART ODIGD
N
BODE
E AANG
Voor meer informatie
*
0800 18 830 of contacteer Isabelle Gobert
N
-5%
UITGE
+ 32 (0)2 777 03 78
[email protected]
28
STE
29
STE
WINTER CONGRES
Huidreiniging, peeling, masker, serum, oogcrème en dagcrème, wenkbrauwen bijtekenen, vlekken camoufleren, ogen en lippen opmaken : elke deelnemer krijgt tips en advies en ook de kans om te oefenen.
Peterschap*
STE
CRUISE CONGRES
CRUISE CONGRES
VILLARS
CARAÏBEN
MIDDELLANDSE ZEE
24 > 28.01.15
06 > 14.03.15
10 > 17.05.15
1.170 €
vanaf 1.945 € p/p*
vanaf
p/p*
30
31
STE
CRUISE CONGRES
vanaf
858 €
p/p*
32
STE
STE
ZOMER CONGRES
CRUISE CONGRES
De workshops zijn een initiatief van de Vlaamse Liga tegen Kanker. Deelname aan deze sessie is gratis, maar inschrijving is verplicht.
ISTANBUL - GRIEKSE EILANDEN
ALICANTE
TANZANIA - ZANZIBAR
27.06 > 04.07.15
23 > 28.09.15
13 > 21.11.15
Op 3 oktober heeft een sessie plaats in Leuven, maar deze sessie wordt nog herhaald op andere data.
vanaf 1.408 € p/p*
vanaf
1.542 € p/p*
vanaf 3.630 € p/p*
Voor meer informatie : www.uzleuven.be of http://www.tegenkanker.be/workshop_make-_en_ verzorging.
UZ Gent makkelijker toegankelijk voor personen met een beperking begeleid door een assistentiehond Het ziekenhuis worden in principe geen honden, katten of andere huisdieren toegelaten. Patiënten of bezoekers met een assistentiehond vormen voortaan in het UZ Gent een uitzondering op die regel. Net als huisdieren die tijdens een kort bezoek en onder strikte voorwaarden op het vlak van ziekenhuishygiëne afscheid komen nemen van een terminale patiënt. Het UZ Gent versoepelde de toelatingsvoorwaarden voor (huis)dieren met het oog op de toegankelijkheid van het ziekenhuis voor personen met een beperking.
www.mpsservices.be * Alle informatie is beschikbaar op onze website
Pub_Congrès 2015_all_pas_180x280mm.indd 2
26/09/14 09:04
Servier heeft het genoegen u de LANCERING VAN TRIPLIXAM aan te kondigen. De 1ste TRI-therapie met een ACE-I1 ! TRIPLIXAM is de associatie van 3 referentie-antihypertensiva2, perindopril, indapamide en amlodipine, in één enkele tablet in te nemen éénmaal per dag. TRIPLIXAM zal beschikbaar zijn vanaf 1 oktober 2014. TRIPLIXAM bestaat in 4 logische doseringen : TRIPLIXAM 5/1.25/5, TRIPLIXAM 5/1.25/10, TRIPLIXAM 10/2.5/5, TRIPLIXAM 10/2.5/10. TRIPLIXAM is beschikbaar in dozen van 30 en 90 tabletten en is terugbetaald in B. 1. Tot op heden, cfr. uit treksel BCFI geraadpleegd op 12/05 /2014 2. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension. J Hypertension 2013, 31 : 1281–1357 & BHS-NICE Guidelines on Hypertension August 2011
09 TEMPO–DIGEST | 7
TDigest_09_nl.indd 7
29/09/14 13:35
MULTIMEDIA
Een scherm VOOR EEN BETER ZICHT
GOOGLE X werkt aan een gigantische genetische en moleculaire databank
Dat is het doel van het project dat opgestart werd door oftalmologen van Berkeley University (voor iPad) en dat om te vermijden dat de gebruiker zijn bril moet zoeken of contactlenzen moet dragen. Het gaat om een plaatje met ontzettend veel gaatjes met een diameter van 75 micrometer op een afstand van 0.39 millimeter dat men op het scherm plaatst. De software analyseert het oogprobleem met behulp van een algoritme dat berekent hoe elke pixel licht moet verdelen om het leesprobleem van de gebruiker te verhelpen. Vandaag werkt deze methode alleen nog maar voor vaste beelden, maar het is uitkijken naar de toepassing voor bewegende beelden.
Dokter Andrew Conrad, gespecialiseerd in het hiv, onderneemt met een team van een honderdtal onderzoekers een project dat gefinancierd wordt door Google X onder de naam ‘The baseline Study’. Het gaat om de grootste inzameling voor een databank van het menselijk lichaam ooit : het volledig genoom van donoren, hun medisch dossier en heel wat parameters over de lichamelijke en geestelijke gezondheid, levenswijze incluis. Het uiteindelijke doel is om biomarkers van ziektebeelden te kunnen identificeren, maar dat zal heel wat tijd in beslag nemen. De tijd om voldoende gegevens in te zamelen.
MOBIELE APP’S EN GEZONDHEID : de kloof tussen artsen en patiënten Volgens sommige experts wordt de digitale kloof tussen artsen en patiënten alleen maar groter. Gezondheidsprofessionals hebben een smartphone en een tablet (een arts op de twee heeft er twee), maar het gebruik van die middelen voor de hele bevolking is eerder laag. Uit de enquête ‘Les applications-santé et vous’ blijkt dat niet meer dan 24 % van de artsen stelt dat de mobiele app’s onmisbaar geworden zijn voor hun praktijk (40 % ‘Ja, waarschijnlijk’, 27 % ‘Nee niet echt’ en 4 % ‘Nee, helemaal niet’. 2 % zegt het niet te weten.
PARKINSON : Google investeert in antitremorlepels Om de kwaliteit van het dagdagelijks leven van patiënten met de ziekte van Parkinson te verbeteren, bedacht het Californische bedrijf Lift Labs een ‘intelligente’ lepel, genaamd Liftware. Die lepel zou de effecten van de typische tremor kunnen verminderen met 75 % in vergelijking met een klassieke lepel. Dat blijkt alvast uit testen die uitgevoerd werden door onderzoekers van de University of Michigan bij een tiental patiënten. De steel van de lepel is uitgerust met elektronische bestanddelen (sensoren en micromotoren) die de tremor in de hand opsporen en die compenseren met tegengestelde bewegingen om het uiteinde van de lepel te stabiliseren. De lepel bevat ook een herlaadbare batterij met een werkingsduur van zeven dagen. Bovendien kan men de lepel zelf vervangen door een vork of een sleutelhanger en nog veel meer, aldus de bedenkers.
O N TD EK T
Bovendien is het gebruik van gezondheidsapp’s voor zorgverstrekkers nog altijd gericht op hun medische praktijk (medische informatie, databases van geneesmiddelen, enz.), terwijl de patiënten hoge en andere verwachtingen koesteren. Zo wilt 20 % van de patiënten dat de huisarts een app aanbeveelt. Maar niet meer dan 9 % van de zorgverstrekkers is in staat om duidelijk advies te verstrekken.
Overtuigd van het belang van deze ‘uitvinding’ heeft Google zopas Lift Labs ‘gekocht’. Deze verwerving bevestigt dat Google vastberaden is om werk te maken van de afdeling gezondheid. Vorig jaar richtte de nummer een van de zoekmotoren op het internet al Calico op, een bedrijf dat technologieën ontwikkelt om tegemoet te komen aan problemen die inherent zijn aan een hoge leeftijd. En een paar maanden geleden kondigde het bedrijf aan dat het volop werkte aan de ontwikkeling van een contactlens voor diabetici die het glucosegehalte in het bloed kan meten. En dan hebben we het nog niet eens over de inmiddels beroemde Google Glass of het Google X register.
UW HAND als scherm Herinnert u zich de tijd dat u van uw hand een post-it maakte of een ‘spiekbriefje’? Op dat idee inspireerde het bedrijf Ritot zich om een picoprojector te ontwikkelen die gegevens op de rug van de hand kan projecteren of ‘alarmen’ van een smartphone (afspraken, reminders,enz.). Je moet er maar aan denken !
La TRATORRIABRASSERIE RN, in Louvain-la-Neuve Goede restaurantjes die niet duur zijn, zijn er genoeg in de studentenstad Louvain-laNeuve. Maar als men de voorkeur geeft aan een rustig diner, verfijnde gerechten en kwaliteitswijnen –en met het hele gezin- dan kunt u terecht in het nieuwste restaurant van de Restauration Nouvelle groep aan de rand van de stad. Geen parkeerproblemen en geen gedoe met reservaties, er zijn heel wat tafeltjes voor gasten in het restaurant of op het verwarmde terras. Bovendien kunt u kiezen uit brasseriegerechten of Italiaanse specialiteiten terwijl uw kinderen zich amuseren in het kinderhoekje.
N C B d e t v s c v V 5 v d d b k t t b d f D m g l e W i e d b c g s w n m l a b ( T 2
Wij genoten alvast van een overheerlijke vitello tonnato en een roulade van gamba’s met spek, basilicumroom en gedroogde tomaten. Onze ‘buren’ smulden van een pizza en een hamburger. De wijnkaart is gevarieerd met voor elk wat wils, ook per glas. TRATORRIA-BRASSERIE RN Louvain-la-Neuve Av. Georges Lemaître, 5 à 1348 LLN 010/ 22 99 92 Open : zeven op zeven dagen.
Hoe DIGITALE FOTO’S bewaren ? CD-Rom’s en dvd’s worden niet echt oud. Ze halen met moeite de leeftijd van twintig jaar. Harde schijven breken wanneer de bestanden die er op staan niet meer leesbaar zijn omdat het formaat niet meer bestaat. Hoe kan men familiefoto’s en andere digitale documenten veilig bewaren voor een lange tijd ? Een print maken lijkt nog altijd de veiligste manier, op voorwaarde dat men inkt gebruikt die de tijd doorstaat. Inkt met pigmenten die relatief ongevoelig zijn voor UV en papier van goede kwaliteit (gewicht incluis) dat aangepast is aan uw printer. Op die manier kunt u foto’s bewaren in een album, ver weg van alle vochtigheid, lucht, warmte en koude, enz. voor meer dan tweehonderd jaar.
Editie, redactie, administratie : MEDIPRESS SERVICES NV - Gustave Demeylaan 57 - 1160 Oudergem Tel : (02) 352 07 80 of (02) 777 03 79 - Fax : (02) 354 59 17 Afgevaardigde beheerders: Stéphane Schor • Creative Director : Pascale Audergon • Verantwoordelijke uitgever: Stéphane Schor Hoofdredactrice : Dominique Léotard • Coördinatie: Marie-Chantal Struelens Commercieel contact: Stéphane Schor • Marie-Kristin de Rochelée • Kristof Cannoot Foto's : Fotolia – Thinckstockphotos Drukkerij : Dereume Printing De uitgever kan in geen geval aansprakelijk gesteld worden voor de inhoud van de advertenties in deze publicatie.
8 | TEMPO DIGEST 09
TDigest_09_nl.indd 8
29/09/14 13:35
CNK
Product
Publ. prijs
Remgeld gewoon
1321-405
BICLAR® UNO 500 MG – 10 TAB
13,20 €
3,03 €
2121-200
BICLAR® UNO 500 MG – 20 TAB
21,24 €
5,80 €
Biclar® Uno 500 mg Solide macrolide
Bij ernstige infecties mag de dosis verhoogd worden tot 2 tabletten Biclar® Uno 500 per dag, samen in te nemen en steeds op hetzelfde ogenblik van de dag. De Biclar® Uno 500 tabletten moeten in hun geheel worden doorgeslikt. De behandelingsduur bedraagt 6 tot 14 dagen*.
HEEL HET GAMMA IS
* Zie SKP Biclar® Uno april 2010. Biclar remt volgende atypische kiemen: Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia trachomatis, Chlamydia pneumoniae, Ureaplasma urealyticum, Toxoplasma gondii en Borrelia burgdorferi.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL: BICLAR UNO 500 - BICLAR 500 FORTE - BICLAR 250 - BICLAR 125 - BICLAR 250 KIDS - BICLAR I.V. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING: BICLAR UNO 500 Clarithromycinum 500 mg - BICLAR 500 FORTE Clarithromycinum 500 mg - BICLAR 250 Clarithromycinum 250 mg BICLAR 125 Clarithromycinum 125 mg/5ml - BICLAR 250 KIDS Clarithromycinum 250 mg/5ml - BICLAR IV Clarithromycinum 500mg. FARMACEUTISCHE VORM: BICLAR UNO 500 - omhulde tabletten met gewijzigde vrijgifte - BICLAR 500 FORTE - omhulde tabletten - BICLAR 250 - omhulde tabletten BICLAR 125 - korrels voor siroop - BICLAR 250 KIDS - korrels voor siroop - BICLAR IV - flesje met 500 mg clarithromycine in de vorm van clarithromycinelactobionaat, bestemd voor perfusie na voorafgaandelijke dilutie. THERAPEUTISCHE INDICATIES: BICLAR 250, BICLAR 500 FORTE, en BICLAR UNO 500 zijn aangewezen voor de behandeling van infecties door micro-organismen die gevoelig zijn voor clarithromycine, en meer bepaald voor: - de behandeling van infecties van de onderste luchtwegen; acute bronchitis van bacteriële oorsprong, een superinfectie bij een chronische bronchitis, pneumonie. - de behandeling van infecties van de bovenste luchtwegen; angina, sinusitis. - de behandeling van infecties van de huid en de weke weefsels. BICLAR 125 en BICLAR 250 KIDS - pediatrische siropen, zijn aangewezen voor de behandeling van infecties te wijten aan micro-organismen die gevoelig zijn voor clarithromycine en meer bepaald voor: - de behandeling van pharyngitis te wijten aan streptokokken. - de behandeling van acute middenoorontsteking. - de behandeling van infecties van de huid en de weke weefsels. BICLAR I.V. is uitsluitend aangewezen voor behandeling van ernstige infecties door kiemen waarvan men weet dat ze gevoelig zijn voor clarithromycine, en dit voor zover orale toediening onmogelijk is. Van zodra het mogelijk is moet de IV behandeling door een orale behandeling worden vervangen. Zoals met elk ander antibioticum is het raadzaam vooraleer een antibioticum voor te schrijven, de richtlijnen te raadplegen over de prevalentie van de lokale weerstand en de medische praktijk wat betreft het voorschrijven van antibiotica. DOSERING EN WIJZE VAN TOEDIENING: BICLAR 250, BICLAR 500 FORTE en BICLAR UNO 500 - Volwassen en kinderen boven de 12 jaar:. De aanbevolen dosis voor volwassenen bedraagt 2 maal 250mg per dag of 1 tablet Biclar Uno 500 per dag, liefst tijdens de maaltijd. Bij ernstige infecties mag de dosis verhoogd worden tot 2 maal 500mg per dag of 2 tabletten Biclar Uno 500 per dag, samen in te nemen en steeds op hetzelfde ogenblik van de dag. De Biclar Uno 500 tabletten moeten in hun geheel worden doorgeslikt. De behandelingsduur bedraagt 6 tot 14 dagen. Uit de resultaten van een klinische studie bij patiënten met leverinsufficiëntie blijkt dat er bij patiënten met matige tot ernstige leverinsufficiëntie die een normale nierfunctie vertonen, geen aanpassing van de dosis is vereist. Bij patiënten met nierinsufficiëntie (creatinineklaring <30ml/min) dient de dosis met de helft te worden verlaagd, dit wil zeggen tot eenmaal 250mg per dag, en bij ernstiger infecties tot 2 maal 250mg per dag. Bij deze patiënten mag Biclar Uno 500 niet worden gebruikt en moet de behandeling binnen de 14 dagen worden beëindigd (zie rubriek contraindicaties). BICLAR 125 en BICLAR 250 KIDS - pediatrische suspensie: De aanbevolen dagdosis van de pediatrische suspensie bedraagt voor kinderen 7,5mg/kg tweemaal per dag met een maximum van 500mg tweemaal per dag.Afhankelijk van de kiem en de ernst van de infectie, zal de behandeling 5 tot 10 dagen duren. Een streptokokken-pharyngitis vergt een behandelingsduur van tenminste 10 dagen. Voor kinderen van minder dan 8kg moet de dosis per kg berekend worden (7,5mg/kg, 2 maal per dag). Bij kinderen met nierinsufficiëntie, bij wie de creatinine klaring <30ml/min bedraagt, moeten de dosissen Biclar met de helft worden verlaagd. De behandeling mag nooit langer dan 14 dagen worden voortgezet. Biclar I.V. Volwassenen:. De aanbevolen dosis bedraagt 1 g per dag, verdeeld over twee gelijke perfusies gedurende 60 minuten. De IV behandeling moet worden voorbehouden voor ernstig zieke patiënten, en ze moet binnen de 2 à 5 dagen worden beëindigd. Ze moet zo snel mogelijk door een orale behandeling worden vervangen. Kinderen: Er werden nog geen studies uitgevoerd over IV toediening van Biclar bij kinderen. Patiënten met een Mycobacterium-infectie: Er zijn nog geen gegevens beschikbaar over het gebruik van Biclar I.V. bij immunodeficiënte patiënten, maar er zijn wel gegevens beschikbaar over het orale gebruik van clarithromycine bij deze patiënten. De aanbevolen dosis voor volwassenen bedraagt 1.000mg/dag, in 2 gespreide innamen. De aanbevolen dosis voor kinderen bedraagt 15 à 30mg/kg/dag, in 2 gespreide innamen. CONTRA-INDICATIES: - Clarithromycine is tegenaangewezen bij patiënten die overgevoelig zijn voor macroliden. - Combinatie met moederkoornalkaloïden. - Biclar Uno 500 is tegenaangewezen bij patiënten met een creatinineklaring <30ml/min, gezien de dosis in dit geval niet kan verlaagd worden onder de 500mg. - Clarithromycine is tegenaangewezen voor patiënten die met cisapride, pimozide of terfenadine worden behandeld. Bij patiënten die tegelijkertijd met clarithromycine en een van deze geneesmiddelen werden behandeld, werden hoge concentraties cisapride, pimozide en terfenadine gemeten. Dat kan zich uiten in een verlenging van het QT-interval en in hartritmestoornissen, met inbegrip van kamerfibrilleren en wave burst arythmia. - Clarithromycine mag niet toegediend worden aan patiënten met een hypokaliëmie (verlenging van het QT interval). ONGEWENSTE EFFECTEN: De ongewenste effecten die het vaakst bij de inspuitbare vorm worden gemeld, zijn: een ontsteking t.h.v. de injectieplaats, gevoeligheid van de huid, flebitis (aderontsteking) en pijn t.h.v. de injectieplaats. De frequentst gemelde neveneffecten bij orale behandeling zijn gastro-intestinale stoornissen: nausea, dyspepsie, buikpijn, braken en diarree. Andere neveneffecten zijn: hoofdpijn, smaakstoornissen en een tijdelijke stijging van de leverenzymen. Zoals andere macroliden kan clarithromycine wijzigingen in de leverfunctie veroorzaken die een tijdelijke verhoging van de SGOT-SGPT transaminase tot gevolg heeft, die in bepaalde gevallen kan leiden tot een cholestatische hepatitis met of zonder icterus. Deze stoornissen zijn doorgaans reversibel maar kunnen in zeer zeldzame gevallen tot fatale leverinsufficiëntie leiden, vooral bij patiënten met ernstige pathologieën en/of patiënten die nog met andere geneesmiddelen worden behandeld. Na orale toediening van clarithromycine kunnen er allergische reacties optreden, gaande van urticaria en huiderupties tot anafylactische reacties en het syndroom van Stevens-Johnson/ toxische epidermale necrolyse. Er zijn ook meldingen van kortstondige stoornissen van het centraal zenuwstelsel met inbegrip van oorsuizingen, angst, slapeloosheid, duizeligheid, nachtmerries, verwardheid, desoriëntatie, hallucinaties, psychose en depersonalisatie. Er kon echter nog geen causaal verband tussen het product en deze stoornissen worden aangetoond. Zoals bij andere macroliden werden uitzonderlijk een verlenging van het QT-interval, ventriculaire tachycardie en ‘torsades de pointes’ waargenomen. Andere gerapporteerde bijwerkingen na het op de markt brengen van clarithromycine zijn: - gevallen van glossitis, stomatitis, candidiase van de mondholte, evenals een verkleuring van tong en tanden. Deze verkleuring verdwijnt gewoonlijk na het reinigen van de tanden door een tandarts. - enkele gevallen van gehoorverlies. Meestal is deze omkeerbaar na het stopzetten van de behandeling.- veranderingen in de reukzin, gewoonlijk in samenhang met een veranderde smaakgewaarwording. - enkele zeldzame gevallen van hypoglycemie, waarvan sommige bij patiënten onder gelijktijdige medicatie met orale hypoglycemiërende middelen of insuline. - geïsoleerde gevallen van thrombocytopenie en leucopenie. - Geïsoleerde gevallen van verhoogde serumspiegels van creatinine. Er werd echter geen oorzakelijk verband aangetoond (de percentages verwijzen naar het aantal gerapporteerde gevallen). - enkele uitzonderlijke gevallen van pancreatitis en convulsies. Veranderingen in de biologische waarden: de volgende waargenomen veranderingen zijn potentieel van klinische betekenis (de percentages verwijzen naar het aantal gerapporteerde gevallen): - Op het vlak van de lever: stijging van de waarden van ALT (<1%), AST (<1%), LDH (<1%), alkalische fosfatasen (<1%) en bilirubine (<1%). – Op het vlak van de bloedwaarden: toename van de leukocyten (<1%) en van de PTT (1%). - Op het vlak van de nieren: stijging van het ureumgehalte (4%); stijging van het serumcreatinine <1%; gGT. REGISTRATIEHOUDER: S.A. Abbott – Avenue Einstein 14, 1300 Wavre REGISTRATIENUMMERS: BICLAR UNO 500: 339 IS 110 F3 - BICLAR 500 FORTE: BE173485 - BICLAR 250: BE154086 - BICLAR 125: BE165575 - BICLAR 250 KIDS: BE215092 - BICLAR IV: BE173476 AFLEVERINGSWIJZE: Op medisch voorschrift DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST: April 2010. BIC/2014/C2/08-08/7
TDigest_09_nl.indd 9
29/09/14 13:35
AG EN DA
AGENDA
VAN 2 OKTOBER 2014 TOT 18 JANUARI 2015 LEUVEN VESALIUS. HET LICHAAM IN BEELD.
Met het meesterwerk De Humani Corporis Fabrica (Basel, 1543) zette Vesalius de toenmalige anatomie op zijn kop. Nog tijdens zijn opleiding als arts in Leuven begint hij met het ontleden van lichamen van terdoodveroordeelden. Vesalius brak met de toenmalige praktijken door zijn onderzoek te baseren op eigen en directe waarnemingen.
NEWS
EUROPEAN BUSINESS AWARDS : Mithra Pharmaceuticals bekroond als ‘National Champion’ Mithra Pharmaceuticals werd bekroond als ‘National Champion’ op Europees niveau in het kader van de European Business Awards 20142015. Sinds acht jaar erkennen belonen en promoten de European Business Awards uitmuntend ondernemerschap, best pratices en innovatie in de Europese bedrijfswereld. Meer dan 24.000 bedrijven uit 33 landen stelden zich kandidaat voor de editie 2014/2015. Daarvan werden er 709 uit heel Europa geselecteerd als ‘National Champion’ door een onafhankelijke ‘Europese’ jury van topbedrijfsleiders, -ondernemers en -academici, waaronder voormalig premier Yves Leterme en Europees commissaris Karel De Gucht.
voormalige spin-off van de Luikse universiteit staat onder leiding van François Fornieri die het bedrijf in amper vijftien jaar uitbouwde tot marktleider inzake contraceptiva in België en het Groothertogdom Luxemburg. www.businessawardseurope.com
Mithra Pharmaceuticals (1999), met hoofdkwartier in Luik, is gespecialiseerd in het ontwikkelen van baanbrekende geneesmiddelen en behandelingen voor de gezondheid van de vrouw. En meer in het bijzonder op het vlak van anticonceptie en vruchtbaarheid, menopauze en osteoporose, utero-vaginale aandoeningen en vrouwenkankers. De
STÉPHANE RILLAERTS, De ontdekking van het anatomische lichaam is het startschot van een groot internationaal enthousiasme voor publieke dissecties. Studenten geneeskunde, maar ook notabelen en gewone burgers wonen massaal de spektakels in de anatomische theaters van Europa bij. Na Vesalius zal elke zichzelf respecterende wetenschapper of kunstenaar het Gelijktijdig met Vesalius organiseert het Leuvense Museum M een tentoonstelling met het werk van de hedendaagse kunstenaar Markus Schinwald. Meer informatie over het Vesalius-jaar : www.vesaliusleuven.be, www.mleuven.be
17 OKTOBER WEMMEL FORUM PALLIATIEVE ZORG J. Vander Vekenstraat 158 Lunchdebat : impact van migratie op het levenseinde Voor meer informatie en inschrijvingen : 02/456 82 07,
[email protected]
23 OKTOBER 2014 BRUSSEL ALLERGY IN PRACTICE 2014 : FROM MECHANISM TO PREVENTION AND TREATMENT Auditorium Brouwer, Brussels Health Campus, Laarbeeklaan 103, 1090 Jette, van 19 tot 22.45 uur.
de nieuwe directeur van het Jules Bordet Instituut Het Instituut Jules Bordet, het enige geïntegreerde centrum voor kankerbestrijding in België, meldt de komst van zijn nieuwe algemeen directeur Stéphane Rillaerts, doctor in de managementwetenschappen van de Solvay Brussels School. De benoeming is een belangrijke troef voor het Instituut Jules Bordet nu er zoveel uitdagingen staan te wachten. Eén van die uitdagingen is wel heel bijzonder : de bouw van, en daarna de verhuizing naar het nieuwe Instituut Bordet op de universitaire campus Erasmus. In mei werd daar de eerste steen gelegd en het einde van de werken is gepland voor 2018. Deze belangrijke stap vormt de start van een ambitieus project : de oprichting van de universitaire "Cancéropôle" van Brussel waarvan het Instituut Jules Bordet het referentiecentrum zal worden.
Het KCE helpt de huisarts bij de opsporing van protstaatkanker
Éléments d’information Informatie over de opsporing concernant le dépistage du van prostaatkanker met PSA op basis van de Belgische cancer de la prostate par PSA gegevens basés sur les données belges
"Moet ik mij laten testen op prostaatkanker, dokter ?" Het is een vraag die vele mannen vanaf de leeftijd van 55 jaar, en soms zelfs jonger stellen, ook als ze geen specifieke klachten hebben. Veel mensen denken dat prostaatkankerscreening met PSA-meting alleen maar voordelen biedt, maar weten niet dat er ook levenslange nadelen aan verbonden kunnen zijn.
Voor de artsen is het wel niet evident om dergelijke complexe, genuanceerde boodschap ‘aan de man’ te brengen. Daarom ontwikkelde het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) voor hen een wetenschappelijk gevalideerde brochure, om te gebruiken tijdens deze consultatie. De neutrale tool moet hen helpen bij het geven van uitleg over de voor-en nadelen en de onzekerheden van prostaatkankerscreening, zodat de man een weloverwogen keuze kan maken.
N m b h d i g 2 g z s m E l q z d d a e d w B W
Informatie voor de arts
Informations pour le médecin
naar aanleiding van de Week van de Urologie (22-26 september) zullen huisartsenverenigingen Domus Medica (NL) en SSMG (FR) de brochures in de volgende weken in gedrukte vorm onder hun leden verspreiden. De online versie evenals het wetenschappelijke rapport dat aan de grondslag ligt kunnen geraadpleegd worden op de website van het KCE :
http://kce.fgov.be/nl/publication/report/ een-beslishulp-bij-de-vraag-naarprostaatkankeropsporing-met-de-psa-test.
Voor meer informatie : carine.vleminckw@ uzbrussel.be
8 NOVEMBER 2014 ANTWERPEN HET FORFAITAIR SYSTEEM : VLOEK OF ZEGEN ? U Antwerpen, Centrum voor huisartsgeneeskunde Vakgroep Eerstelijns- en Interdisciplinaire Zorg Van 8 uur tot 13 uur.
De APOTHEEK VAN WACHT is geen nachtwinkel Uit een enquête die de Algemene Pharmaceutische Bond bij zijn leden hield, blijkt dat apothekers die ’s nachts de wachtdienst verzekeren heel vaak moeten klaarstaan voor dringende vragen… die allesbehalve dringend zijn. Inmiddels ging een sensibiliseringscampagne van start voor het groot publiek in de apotheken en op www.apotheek.be waar iedereen terecht kan op een apotheek van wacht in België op te sporen. Er zin drie ‘gevallen’ die bijzonder vervelend zijn voor apothekers tijdens de wachtdienst :
Voor meer informatie : tel : 03 265 25 29,
[email protected] www.ua.ac.be/cha
• Mensen die ’s nachts naar de apotheek gaan om aankopen (geneesmiddelen en nietgeneesmiddelen) te doen voor hun reisapotheek omdat ze de dag daarna op reis vertrekken.
21 EN 22 NOVEMBER HASSELT THE 2014 ANNUAL MEETING OF THE EUROPEAN CANCER PREVENTION ORGANIZATION
• Mensen die ‘dringend’ naar de apotheek komen met een voorschrift van een paar dagen, weken en soms zelfs maanden oud.
N d z o n h v n “ n f g ( l d w t G V
• Mensen die hun dringende aankoop niet doen omdat ze weigeren meer te betalen. www.apotheek.be
Radisson Blu Hasselt, Torenplein 8, 3500 Hasselt Voor meer informatie :
[email protected]
10 | TEMPO DIGEST 09
TDigest_09_nl.indd 10
29/09/14 13:35
CNK
Product
Publ. prijs
Remgeld gewoon
3121-258
BETASERC® 24 MG – 60 TAB
13,22 €
9,72 €
3121-266
BETASERC® 24 MG – 100 TAB
19,10 €
16,19 €
Betaserc®
Opnieuw in evenwicht Wanneer de dagelijkse dosering van 48 mg geïndiceerd is, nemen volwassenen één tablet van Betaserc® 16 mg driemaal daags of Betaserc® 24 mg tweemaal daags (’s ochtends en ’s avonds)*.
HEEL HET GAMMA IS
* Zie SKP Betaserc® 16 mg en 24 mg, juni 2014.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Betaserc 24 mg tabletten KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke tablet bevat 24 mg betahistinedihydrochloride. Betaserc 24 mg tabletten bevatten microkristallijn cellulose, mannitol (E421), citroenzuur (monohydraat), colloïdaal watervrij silicium en talk. FARMACEUTISCHE VORM Een ronde, biconvexe, witte tot bijna witte tablet met schuine rand en een breukstreep. De diameter is 10 mm; het gewicht van de tablet is ongeveer 375 mg. Aan één zijde van de tablet is een breukstreep met aan beide zijden daarvan de inscriptie 289. De breukstreep is alleen om het breken te vereenvoudigen zodat het inslikken makkelijker gaat en niet voor de verdeling in gelijke doses. KLINISCHE GEGEVENS Therapeutische indicaties Syndroom van Ménière, zoals gedefinieerd door de drie volgende kernsymptomen: vertigo (met nausea/braken) - gehoorverlies (niet goed kunnen horen) - tinnitus.Dosering en wijze van toediening. Dosering De aanbevolen dagelijkse aanvangsdosering is 24 mg betahistine. In het geval dat deze dosering niet voldoende is, kan de dagelijkse maximumdosering worden verhoogd tot 48 mg betahistine. Wanneer de dagelijkse maximumdosering van 48 mg geïndiceerd is, nemen volwassenen één tablet van 24 mg tweemaal daags (’s ochtends en ’s avonds). De dosering moet individueel worden aangepast, volgens de reactie. Pediatrische patiënten Betaserc 24 mg tabletten worden niet aanbevolen voor gebruik bij kinderen jonger dan 18 jaar omdat er onvoldoende gegevens zijn over de veiligheid en werkzaamheid. Geriatrische patiënten: Hoewel er beperkte gegevens zijn van klinische onderzoeken bij deze patiëntengroep, blijkt uit uitgebreide postmarketing ervaring dat de dosis niet hoeft te worden aangepast bij deze patiëntengroep. Nierfunctiestoornis: Er zijn geen specifieke klinische onderzoeken beschikbaar bij deze patiëntengroep, maar volgens postmarketing ervaring hoeft de dosis blijkbaar niet te worden aangepast. Leverfunctiestoornis: Er zijn geen specifieke klinische onderzoeken beschikbaar bij deze patiëntengroep, maar volgens postmarketing ervaring hoeft de dosis blijkbaar niet te worden aangepast. Wijze van toediening Bij voorkeur tijdens de maaltijd, met een beetje water. Behandelingsduur Soms kan een verbetering pas na een paar weken behandeling worden waargenomen. Soms worden de beste resultaten na een paar maanden bereikt. Er zijn indicaties dat de behandeling vanaf het begin van de ziekte voorkomt dat de ziekte progressie vertoont en/of dat gehoorverlies in latere fasen van de ziekte optreedt. Contra-indicaties Overgevoeligheid voor het werkzame bestanddeel of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen. Feochromocytoom. Bijwerkingen De volgende bijwerkingen zijn opgetreden met de hieronder vermelde frequenties bij met betahistine behandelde patiënten in placebogecontroleerde klinische onderzoeken [zeer vaak (≥ 1/10); vaak (≥ 1/100, < 1/10); soms (≥ 1/1.000, < 1/100); zelden (≥ 1/10.000, < 1/1.000); eer zelden (< 1/10.000)]. Maagdarmstelselaandoeningen Vaak: nausea en dyspepsie. Zenuwstelselaandoeningen Vaak: hoofdpijn. Naast deze bijwerkingen die tijdens klinische onderzoeken zijn gemeld, zijn de volgende bijwerkingen spontaan gemeld tijdens postmarketing gebruik en in wetenschappelijke literatuur. De frequentie kan met de beschikbare gegevens niet worden bepaald en wordt daarom ingedeeld als ‘niet bekend’. Immuunsysteemaandoeningen Overgevoeligheidsreacties, bijvoorbeeld anafylaxie Maagdarmstelselaandoeningen Lichte maagklachten (bijvoorbeeld braken, gastro-intestinale pijn, abdominale distensie en opgeblazen gevoel). Deze kunnen normaal worden behandeld door de dosis bij de maaltijd in te nemen of door de dosis te verlagen. Huid- en onderhuidaandoeningen Cutane en subcutane overgevoeligheidsreacties, voornamelijk angioneurotisch oedeem, urticaria, rash en pruritus. Melding van vermoedelijke bijwerkingen Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden via het Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten. Afdeling Vigilantie - EUROSTATION II - Victor Hortaplein, 40/40 B – 1060 Brussel - Website : www.fagg.be - e-mail:
[email protected] HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN ABBOTT N.V. - Einsteinlaan, 14 - B - 1300 WAVER NUMMER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN: BE439327 Aflevering: op medisch voorschrift. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST Datum van goedkeuring : 06/2014. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL BETASERC 8 mg, tabletten BETASERC 16 mg, tabletten KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Actief bestanddeel: betahistinedihydrochloride. Elke tablet bevat 8 mg of 16 mg betahistinedihydrochloride. BETASERC 8 mg: de witte tabletten dragen aan één zijde de inscriptie 256.BETASERC 16 mg: de witte tabletten dragen aan één zijde de inscriptie 267, aan weerszijden van de breukstreep. Voor een volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1. FARMACEUTISCHE VORM Tabletten met 8 mg en tabletten met 16 mg voor orale toediening. Therapeutische indicaties Behandeling van vertigo, oorsuizen, gehoorverlies en nausea welke zich manifesteren bij het syndroom van Ménière. Dosering en wijze van toediening De gebruikelijke dosis voor volwassenen is één à twee tabletten BETASERC 8 mg driemaal per dag of één tablet BETASERC 16 mg driemaal per dag. Gewoonlijk is reeds enkele dagen na het begin van de behandeling een verbetering merkbaar. In vele gevallen dient de behandeling verscheidene weken te worden voortgezet om een optimaal resultaat te bekomen en nieuwe aanvallen te voorkomen. Contra-indicaties Gekende overgevoeligheid voor betahistinedihydrochloride en/of voor één van de hulpstoffen. Gelijktijdig gebruik met andere antihistaminica. Toediening aan patiënten met feochromocytoom, bronchiaal astma en een ulcus pepticum: zie “Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik”. Toediening aan kinderen onder de 18 jaar: zie “Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik”. Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik Patiënten met feochromocytoom, bronchiaal astma, maagulcus, ulcus duodeni of patiënten met een voorgeschiedenis van ulcus pepticum dienen gedurende de behandeling met betahistinedihydrochloride onder medische controle te blijven wegens mogelijke histamine-effecten. Bovendien wordt aangeraden BETASERC 8 mg en BETASERC 16 mg tabletten niet toe te dienen aan kinderen onder de 18 jaar gezien het ontbreken van klinische studies in deze leeftijdsgroep. Bijwerkingen Bijwerkingen, gerapporteerd tijdens klinische studies, zijn ingedeeld volgens orgaansysteem met evaluatie van de frequentie: zeer vaak (> 1/10), vaak (> 1/100, < 1/10), soms (> 1/1000, < 1/100), zelden (> 1/10000, < 1/1000), zeer zelden (< 1/10000) met inbegrip van geïsoleerde gevallen. Zenuwstelselaandoeningen: Vaak: hoofdpijn is het meest gerapporteerde neurologische effect. Zelden: af en toe werd ook melding gemaakt van vermoeidheid, lethargie, duizeligheid/zwakheid, overmatige slaapbehoefte, slapeloosheid en slaperigheid. Maagdarmstelselaandoeningen: Zeer vaak: nausea, maagpijn, buikpijn of onwel zijn, diarree en braken werden gemeld bij 20% van de met betahistine behandelde patiënten. In vele gevallen kunnen deze symptomen worden behandeld door de dosering te verlagen of door de inname van het geneesmiddel tijdens de maaltijden voor te schrijven.Huid- en onderhuidaandoeningen: Zeer zelden: bij enkele patiënten werd huiduitslag, flush en jeuk waargenomen. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN ABBOTT N.V., 14, Einsteinlaan, B - 1300 Waver NUMMERS VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN BETASERC 8 mg tabletten: BE071766BETASERC 16 mg tabletten: BE150726 Geneesmiddel op medisch voorschrift.DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST/GOEDKEURING VAN DE TEKST Datum van de laatste herziening van de SKP: november 2008. Datum van de laatste goedkeuring van de SKP: 03/2014. BET/2014/C2/08-08/9
TDigest_09_nl.indd 11
29/09/14 13:35
TDigest_09_nl.indd 12
29/09/14 13:35