Bv. 25 % nemen van 500 is eigenlijk 500 vermenigvuldigen met 0,25. 25 % van 500 = 0,25 x 500 = 125 Een getal VERMEERDEREN met een percent of procent Bv. 500 verhogen met 25 % is eigenlijk 125 % nemen van 500, of anders gezegd 500 vermenigvuldigen met 1,25. 500 + 25 % = 1,25 x 500 = 625 Een getal VERMINDEREN met een percent of procent Bv. 500 verminderen met 25 % is eigenlijk 75 % nemen van 500 of anders gezegd 500 vermenigvuldigen met 0,75.
REKENEN MET PROCENT / PERCENT
Een percent of procent nemen van een getal
500 – 25 % = 0,75 x 500 = 375 Berekenen hoeveel percent het ene getal van het andere is
REKENEN MET PROCENT / PERCENT
Bv. Hoeveel procent is 300 van 400? Oplossing: 300 x 100 = 75 % 400 Het getal berekenen waarvan een percentage gekend is Bv. 12 % van een getal is 54. Hoeveel bedraagt dat getal? Oplossing: 12 % van ? = 54 54 x 100 = ? = 450 12 Van een prijs met btw (inclusief btw) de prijs exclusief btw berekenen Bv. Een artikel kost 2 238,50 euro, btw inbegrepen. De btw bedraagt 21 %. Wat is de prijs van het product exclusief btw? Oplossing: prijs met btw x 100 = 2 238,5 x 100 = €1 850 100 + btw 121
100
INFORMATIE ZOEKEN OP HET INTERNET
Waarom een werkwijzer over informatie zoeken op het internet?
Hoe informatie zoeken op het internet?
Het internet bestaat uit miljoenen pagina’s vol informatie over de meest uiteenlopende onderwerpen. Maar hoe ga je uit die gigantische berg informatie de meest bruikbare, betrouwbare en correcte info filteren? Deze werkwijzer probeert je daarbij te helpen.
Oriënteren - Overloop de opdracht die je moet uitvoeren. - Bepaal het onderwerp(en) waarover je informatie moet zoeken. - Wat weet je al over je onderwerp(en)?
Voorbereiden
INFORMATIE ZOEKEN OP HET INTERNET
- Maak een lijstje met de volgorde van de onderwerpen waarover je informatie wenst. - Noteer bij elk onderwerp de geschikte zoektermen. - Controleer of de zoektermen juist gespeld zijn.
Uitvoeren JE KAN OP VERSCHILLENDE MANIEREN ZOEKEN: 1 DOOR TE RADEN Je weet dat een internetadres volgens een vaste structuur is opgebouwd. Op die manier kan je naar internetadressen raden. Je vult op de plaats van de kruisjes het onderwerp of de naam van de organisatie in. http://www.xxxxxx.be 2 VIA ZOEKROBOTS - Voer de zoektermen in. - Verfijn je opdracht (geavanceerd zoeken): * Voer meerdere zoektermen in. Doe dit eventueel met een plusteken ertussen. Bij sommige zoekrobots kan je tussen de zoektermen ook het woord AND typen. * Als je bij sommige zoekrobots tussen twee zoektermen AND NOT typt, sluit de zoekrobot de tweede zoekterm uit.
* Als je verlangt dat de zoektermen vlak bij elkaar staan, kan je bij sommige zoekrobots NEAR tussen de zoektermen typen. * Als je wil dat je zoektermen in een welbepaalde combinatie voorkomen, plaats je ze in die volgorde tussen aanhalingstekens (“…”). * Je kan zoeken naar uitsluitend websites in een bepaalde taal, bv. in het Nederlands of in het Engels. - Weerhoud alleen die websites die je kan gebruiken. Je herkent ze vaak al aan de extensie. * Websites uit een bepaald land herken je aan de landencode. Bv.: .be = website uit België .nl = website uit Nederland .de = website uit Duitsland * Commerciële websites herken je aan de extensie .com. * Websites van universiteiten herken je aan de extensie .ac. * Websites van non-profitorganisaties herken je aan de extensie .org. * Websites van de overheid herken je aan de extensie .fgov.
INFORMATIE ZOEKEN OP HET INTERNET
WERKWIJZER INFORMATIEVERWERVING EN -VERWERKING
- Kies alleen begrijpelijke sites in het Nederlands, tenzij je natuurlijk een zoekopdracht in een vreemde taal moet of wil uitvoeren. - Neem de tijd om de tekst op de sites te lezen. - Maak aantekeningen op een kladblad. Schrijf alleen die informatie op die je nodig hebt en die dus bij je onderwerp(en) past. - Noteer altijd de bron (= de plaats waar je de informatie op het net gevonden hebt). Hoe je correct internetbronnen moet vermelden, lees je op de werkwijzer ‘bronnen vermelden’. 3 MET EEN ONDERWERPREGISTER OF INDEX Sommige websites maken gebruik van een onderwerpregister of index. Deze index kan opgebouwd zijn als een sitemap met boomstructuur. Vanaf een centrale homepage kan je doorklikken naar verschillende webpagina’s. Meestal zijn die verschillende webpagina’s met kernwoorden aangegeven op de knoppen van de menubalk of navigatiebalk. Zo vind je snel de info die je zoekt.
149
QUICK SCAN:
INFORMATIE ZOEKEN OP HET INTERNET
4 VIA EEN PORTAALSITE Bij internetverkeer gebruikt men een portaalsite als toegangspoort tot andere sites die over hetzelfde centrale onderwerp gaan. Een portaalsite is dus een website van waaruit je links hebt naar vele andere websites. CONTROLEER DE BETROUWBAARHEID EN DE KWALITEIT VAN DE INFORMATIE CHECKLIST: - Is het duidelijk wie de maker of de uitgever van de website is? - Is het duidelijk wat het doel van deze site is? - Is het doel van deze website reclame maken? - Bevat de site commerciële boodschappen? Zo ja, zijn deze een deel van de informatie of worden de advertenties duidelijk van de informatie gescheiden? - Geeft de index van de website voldoende informatie over wat je van de site mag verwachten? - Is er een duidelijke ‘home’-knop? - Is er een duidelijke structuur of sitemap? - Kan je uit de URL afleiden waar je bent binnen de site? - Is de aangeboden informatie volledig genoeg voor jouw doel? - Is de maker van de site bereikbaar? Zo ja, via: * een e-mailadres en/of telefoonnummer? * uitgebreide adresgegevens, e-mail en telefoonnummer?
1 Is de website OBJECTIEF of SUBJECTIEF? 2 Is de bron betrouwbaar? 3 Is de auteur of de firma achter de website bekend? 4 Is de website recent of verouderd? 5 Wat is het doel van de website?
- Is het duidelijk wie de informatie geschreven heeft? - Geeft de website duidelijk aan dat de info door een deskundige geschreven is? - Zijn er links naar andere bronnen om de informatie te controleren? - Wordt de informatie ondersteund met: * illustraties en/of foto’s; * tabellen, grafieken, diagrammen; * video’s en/of geluidsfragmenten; * niks? - De informatie is actueel: * de datum van de laatste update wordt vermeld; * de datum waarop de site gemaakt of gepubliceerd werd, wordt vermeld; * bij de extra’s (afbeeldingen, video’s …) wordt een datum vermeld; * er wordt nergens een datum vermeld. - Geeft de website zakelijke en algemene info of persoonlijke informatie? - Geeft de schrijver enkel feiten (objectief) of ook een eigen mening (subjectief)? - Geeft de site een antwoord op de W-vragen: wie, wat, waar, wanneer, waarom? - Bevat de website weinig of geen spelfouten? - Is de site goed onderhouden? - Is de site klaar of ‘under construction’?
INFORMATIE ZOEKEN OP HET INTERNET
Het onderwerpregister of de index kan ook een alfabetische rangschikking van de onderwerpen en de bijbehorende webpagina’s zijn.
Reflecteren - Heb je alles gevonden wat je zocht? - Heb je de juiste informatie geselecteerd, de informatie die voor jou van belang was? - Is de informatie betrouwbaar? - Wat ging er moeilijk? - Wat zou je de volgende keer anders aanpakken? Hoe ga je dat doen?
150
PICTOGRAMMEN OPENBARE GEBOUWEN
AANWIJZINGSPICTOGRAMMEN Functie: Deze pictogrammen wijzen een bepaalde ruimte of toegankelijkheid aan.
Welke pictogrammen vind ik in openbare gebouwen?
In openbare gebouwen, gebouwen die voor iedereen toegankelijk zijn, vind je uiteraard alle pictogrammen die nodig zijn in noodsituaties. Omdat deze ook gebruikt worden in privébedrijven, verwijzen we hiervoor naar de aparte werkwijzer ‘pictogrammen noodsituaties’. De overige pictogrammen die veel voorkomen in openbare gebouwen (openbare bibliotheken, stations, metrostations, luchthavens …) zijn aanwijzingspictogrammen en verbodspictogrammen.
Pictogrammen openbare gebouwen
rechthoekig of vierkant pictogram met een witte afbeelding tegen een blauwe achtergrond.
Voorbeelden: richtingaanwijzer, gebruikt in combinatie met een ander aanwijzingspictogram
cafetaria
VERBODSTEKENS Functie: Deze tekens duiden aan dat een handeling niet gesteld mag worden. Vorm:
PICTOGRAMMEN OPENBARE GEBOUWEN
Vorm:
rond pictogram bestaande uit een witte achtergrond met een zwarte afbeelding, een rode rand en een rode schuine streep.
restaurant
douche
toilet
Voorbeelden:
verboden te roken
ondrinkbaar water
roken en open vuur verboden
toegankelijk voor personen met een functiebeperking
informatie
in- en uitgang
verboden voor voetgangers
wachtplaats / zitruimte
verboden aan te raken, verboden toegang
camerabewaking
eten en drinken verboden
honden uitlaten verboden
PICTOGRAMMEN OPENBARE GEBOUWEN
WERKWIJZER TIJD- EN RUIMTEBEWUSTZIJN
drinkbaar water … Deze lijst van pictogrammen is eindeloos.
191
PICTOGRAMMEN OPENBARE GEBOUWEN
PICTOGRAMMEN OPENBARE GEBOUWEN
De aanwijzingspictogrammen kunnen ook voorkomen in zwart-wit of zwart tegen een gele achtergrond.
192
VERKEER: OPENBAAR VERVOER IN BELGIË
Wat is openbaar vervoer?
Openbaar vervoer is vervoer waar iedereen gebruik van kan maken. Het wordt in België door de overheid georganiseerd via overheidsbedrijven. Het tegenovergestelde van openbaar vervoer is privévervoer.
Wie zorgt er voor het openbaar vervoer in België?
1 DE TREIN
Organisatie: NMBS (in het Frans SNCB) Nationale Maatschappij van de Belgische Spoorwegen
2 TRAM EN BUS
Organisatie: MIVB Grondgebied: Brussels Hoofdstedelijk Gewest Contact: www.mivb.be
Organisatie: De Lijn Grondgebied: Vlaanderen Contact: www.delijn.be
VERKEER: OPENBAAR VERVOER IN BELGIË
WERKWIJZER MAATSCHAPPELIJKE VAARDIGHEDEN
VERKEER: OPENBAAR VERVOER IN BELGIË
Grondgebied: heel België
Contact: www.nmbs.be Voor bepaalde buitenlandse trajecten werkt de NMBS samen met andere, buitenlandse treinmaatschappijen. Dat is het geval voor de TGV en de Thalys (hogesnelheidstreinen) en voor de Eurostar (reizen naar Groot-Brittannië via de Kanaaltunnel).
Organisatie: TEC Grondgebied: Wallonië Contact: www.tec.be
219