Pensioenverplichtingen Het nieuwe IAS 19R: commercieel vs. fiscaal Sebastiaan Reenders Jurjen Bevers
Pensioenen: IAS 19R en fiscaal – Wijzigingen IAS 19R
Hoofdlijnen IAS 19 en belangrijkste wijzigingen per 1 januari 2013
Invloed op commercieel vermogen
– Hoofdlijnen fiscale regelgeving
– IAS 19R vs. fiscale regelgeving – Invloed wijzigingen IAS 19R op DTA’s en DTL’s
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
2
Wijzingen IAS 19R © 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
3
Pensioenregelingen in de jaarrekening – IAS 19 kent twee categorieën pensioenregelingen
toegezegde bijdrageregelingen/defined contribution plan
de aanspraken zijn geregeld op basis van jaarlijks ter beschikking te stellen premies of koopsommen: de onderneming draagt vaste bijdragen af aan een apart pensioenfonds de onderneming heeft na betaling van de contractuele bijdragen geen enkele verdergaande verplichting
toegezegd pensioenregeling/defined benefit plan: alles wat niet kwalificeert als een defined contribution plan
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
4
Defined contribution plan in de jaarrekening
Relatief eenvoudig: er hoeven geen actuariële veronderstellingen voor toekomstige ontwikkelingen te worden gemaakt.
Er wordt een vastgestelde premie betaald aan een pensioenfonds -> kostenpost in de V&W is gelijk aan de te betalen bijdrage/premie
Derhalve geen pensioenvoorziening en geen andere verplichtingen (behoudens nog te betalen premies)
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
5
Defined benefit plan in de jaarrekening
Complex: toekomst gerichte benadering
Een voorziening vormen voor het verschil tussen de fondsbeleggingen en de pensioenverplichtingen
Kostenpost in de V&W is niet gelijk aan de betaalde premie
Rekening houden met onzekere, toekomstige ontwikkelingen: middels actuariële methoden
Uitkomst sterk afhankelijk van schattingen
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
6
Wijzigingen IAS 19R – Berekening van de hoogte van de pensioenvoorziening bij een defined-benefitregeling 1. Brutoverplichting uit hoofde van toegezegd pensioen 2. Reële waarde van fondsbeleggingen
-/-
3. Actuariële winsten
+
4. Actuariële verliezen
-/-
5. Nog niet opgenomen pensioenkosten van verstreken dienstjaren
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
-/-
7
Afschaffing van de corridormethode – Actuariële resultaten:
fondsbeleggingen / pensioenverplichting: verschil tussen verwacht rendement / verplichting en het feitelijke rendement / de werkelijke verplichting
de corridormethode: actuariële resultaten binnen bepaalde grenzen niet direct te verwerken in het resultaat en vermogen
Indien binnen een bandbreedte: het actuariële resultaat niet rapporteren Indien buiten de bandbreedte: het actuariële resultaat spreiden over toekomstige jaren
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
8
Invloed op eigen vermogen
Actuariële resultaten in één keer ten laste van het eigen vermogen brengen -> niet meer spreiden over jaren via de V&W
Alle actuariële resultaten welke in het verleden zijn uitgesteld in 2013 in één keer ten laste van het eigen vermogen brengen
Forse daling van het eigen vermogen? Wegens dalende disconteringsvoeten, lage rendementen en toegenomen levensverwachting voornamelijk actuariële verliezen uitgesteld?
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
9
Hoofdlijnen fiscale regelgeving © 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
10
Kostenpost in fiscale V&W – Ongeacht of er sprake is van een defined benefit of een defined contributionregeling -> last in de fiscale V&W is de aan een pensioenuitvoerder betaalde pensioenpremie. – Beperkingen van aftrekbaarheid van betaalde pensioenpremie:
vooruitbetaalde premies (goed koopmansgebruik: matchingsbeginsel)
fiscaal geen rekening houden met toekomstige loon- en prijswijzigingen (art. 3.26 – 3.28 Wet IB 2001)
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
11
Fiscale balans – Mag er een pensioenvoorziening worden gevormd? – Fiscale voorziening: voorwaarden Baksteenarrest:
de uitgaven dienen hun oorsprong te vinden in feiten en omstandigheden die zich voor balansdatum hebben voorgedaan
de uitgaven dienen aan de periode voorafgaand aan de balansdatum te kunnen worden toegerekend
een redelijke mate van zekerheid dat de uitgaven zich zullen voordoen
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
12
IAS 19R vs. fiscale regelgeving © 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
13
Defined contributionregeling – De aanspraken zijn geregeld op basis van jaarlijks ter beschikking te stellen premies of koopsommen: de onderneming draagt vaste bijdragen/premies af aan een apart pensioenfonds
kostenpost in de V&W: de betaalde premie -> fiscaal volgen (tenzij vooruitbetaalde premie / toekomstige loonen prijswijzigingen)
voorziening op de balans: geen voorziening -> fiscaal ook geen voorziening
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
14
Defined benefitregeling: balans – In de jaarrekening een voorziening opnemen voor het verschil tussen de waarde van de beleggingen en de hoogte van de pensioenverplichtingen – Mag deze voorziening fiscaal worden gevolgd?
als de werkgever op grond van de civiele wetgeving geen verplichting heeft tot het doen van betalingen behoudens het betalen van pensioenpremies
derde voorwaarde Baksteen-arrest: een redelijke mate van zekerheid dat de betalingen zich zullen voordoen -> wordt niet aan voldaan: fiscaal geen voorziening
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
15
Defined benefitregeling: V&W – Bij de defined benefitregeling zijn de kosten voor de onderneming niet gelijk aan de aan het pensioenfonds of de verzekeringsmaatschappij betaalde premie -> ook mutaties in de pensioenvoorziening
de pensioenlast in de commerciële winst- en verliesrekening is dus niet gelijk aan de jaarlijkse bijdrage (premie)
fiscaal een correctie nodig in de winst- en verliesrekening
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
16
Boekingen rechtstreeks via eigen vermogen – Actuariële resultaten
niet langer via de winst- en verliesrekening
niet langer spreiden over toekomstige jaren
in één keer boeken rechtstreeks via het eigen vermogen
– Fiscaal:
berekening belastbaar bedrag via vermogensvergelijking
alle actuariële resultaten welke commercieel rechtstreeks via het eigen vermogen worden geboekt elimineren
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
17
Invloed wijzigingen IAS 19R op DTA’s en DTL’s © 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
18
Defined benefitregeling – In de jaarrekening geen pensioenvoorziening (voor verschil tussen de waarde van de beleggingen en de hoogte van de pensioenverplichtingen) – Fiscaal ook geen voorziening – Geen DTA’s / DTL’s?
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
19
Defined benefitregeling – Afschaffing corridormethode: geen uitstel/spreiding meer van actuariële resultaten
– Jaarlijks meer (en grotere) schommelingen in de pensioenvoorziening – Nieuwe verschillen in waardering balansposten of alleen grotere verschillen (geen spreiding meer van actuariële resultaten over de jaren)?
hoger bedrag aan DTA / DTL?
invloed op effective tax rate?
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
20
Overige wijzigingen IAS 19R – De rentelasten op de pensioenverplichtingen en de baten op de fondsbeleggingen worden op basis van aannames meegenomen in de jaarlijkse lasten
aanname in de praktijk? rendement op de fondsbeleggingen is hoger dan de rentelasten op de verplichting
– Wijziging: de (netto)rentelast wordt berekend over de nettopositie van de pensioenverplichting minus de fondsbeleggingen
een hogere pensioenlast
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
21
Voorbeeld Huidige situatie
bedrag
interest
Pensioenverplichting
2.000
4%
80
Fondsbeleggingen
1.600
5%
-80
Netto verplichting
400
Pensioenlast
Nieuwe situatie
0
bedrag
Pensioenverplichting
2.000
Fondsbeleggingen
1.600
Netto verplichting
400
Pensioenlast
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
interest
4% 16
22
Contact
Sebastiaan Reenders Compliance Coordinator Tax / Tax Compliance Team
Jurjen Bevers Partner Tax
[email protected] +31 20 551 7802
[email protected] +31 20 551 7564
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.
23
www.bakermckenzie.nl © 2013 Baker & McKenzie. All rights reserved. Baker & McKenzie International is a Swiss Verein with member law firms around the world. In accordance with the common terminology used in professional service organizations, reference to a “partner” means a person who is a partner, or equivalent, in such a law firm. Similarly, reference to an “office” means an office of any such law firm. 24
© 2013 Baker & McKenzie Amsterdam N.V.