PENSIOENREGELING voor ZELFSTANDIGEN
˜
65, en wat nu?
Studiedienst Zenito sociaal verzekeringsfonds
Inhoud Aanvraag
Berekening Toegelaten activiteit
I. De aanvraag
Aanvraag Wie ? - in België - in het buitenland
Wanneer ? - op pensioenleeftijd: ambtshalve - of vervroegd: aanvraag - of later: aanvraag
Ambtshalve onderzoek • in België verblijven • onderworpen aan de regeling der zelfstandigen • 14 maanden voor wettelijke pensioenleeftijd
Hoe aanvragen Waar - Gemeente – dienst pensioenen - Online: www.pensioenaanvraag.be - Pensioendienst zelf Overzicht loopbaan - beroepsactiviteit (België en buitenland) - militaire dienst - studieperiodes Ingangsdatum
pensioendiensten • Zelfstandigen : RSVZ • Werknemers : RVP • Ambtenaren : PDOS
8
Behandeling aanvraag - zelfst Aanvraag
RSVZ
RSVZ – gew. Kantoor Beslissing
aanvrager
RVP Betaaldiensten
Gemengde loopbaan – WN/zelfst - onderzoek door 2 diensten
- 2 aparte beslissingen
- Betaling door 1 dienst (RVP)
Behandeling aanvraag – WN/zelfst Aanvraag
RVP
RSVZ
RVP – gew kant Beslissing
RSVZ – gew. kant Beslissing Aanvr
RVP Betaalt
RVP Betaalt
Wettelijke pensioenleeftijd → VANDAAG
= 65 jaar
→ VANAF 2025 = 66 jaar → VANAF 2030 = 67 jaar
Vervroegd pensioen - wanneer? • loopbaanvoorwaarde • welke jaren: kalenderjaren met - Minstens 2 kwartalen pensioenrechten als zelfstandige - Of minstens 1/3 van een voltijds loopbaanjaar als werknemer /ambtenaar (Geen enkel jaar kan dubbel tellen) (Geen studiejaren) (ingangsjaar telt mee)
Vervroegd pensioen • Algemene regeling vanaf 2019: - Op 60 jaar na 44 jaar werken - Op 61 jaar na 43 jaar werken - Op 63 jaar na 42 jaar werken • 3 overgangsmaatregelen: -
Wie op 31 december 2012 minstens 60 jaar oud is en al een loopbaan van 35 jaar heeft, kan nadien op ieder moment vervroegd met pensioen
-
Wie geboren is vóór 1 januari 1956 kan met pensioen zodra minstens 62 jaar oud is en 37 jaar gewerkt heeft.
-
Geleidelijke verstrenging: (volgende dia)
Vervroegd pensioen 60 jaar 60,5 jaar
61 jaar 61,5 jaar
62 jaar 62,5 jaar
63 jaar 65 jaar 66 jaar 67 jaar WP
2013
40
38
2014
40
2015
41
2016
42
41
2017
43
42
2018
43
42
41
2019
44
43
42
2025
44
43
42
2030
44
43
42
39 40 40 41
met behoud van verworven rechten
WP WP
II. De berekening
Stap 1 : pensioenloopbaan • Werken en bijdragen = bouwstenen pensioen
• Ganse loopbaan telt: ieder jaar = 1 stukje van het pensioen (1/45) volledige loopbaan: 45/45
Loopbaan afbakenen
Tijdlijn start aansluiting_______________ pensioendatum 45 jaar
Loopbaan • Loopbaanbreuk : Aantal loopbaanjaren 45
• Volledige loopbaan = 45 jaar
bij overschrijding minst voordelige jaren schrappen – met max van 5 jaar
• Gemengde loopbaan wn + zelfst : ook principe ‘eenheid van loopbaan’
Loopbaan • Periodes met pensioenvormende bijdragen • Gelijkgestelde periodes : - Kosteloze gelijkstelling : – Ziekte – Militaire dienst
- Betalende gelijkstelling : – Studies – Voortgezette verzekering
Dienstplicht en studieperiode • Militaire dienstplicht: -
ten vroegste vanaf 1 januari van jaar van 20ste verjaardag (1uitz) Zelfstandig bij aanvang of binnen de 180 dagen na dienstplicht
• Studieperiode: -
ten vroegste vanaf 1 januari van jaar van 20ste verjaardag Zelfstandig bij aanvang of binnen 180 dagen na einde studies Beslissing door RSVZ op basis van diploma Afhankelijk van betaling bijdragen
21
Stap 2 : berekening pensioenbedrag • Berekening per kalenderjaar en resultaat = som jaarlijkse bedragen • 3 factoren: • lengte loopbaan • hoogte inkomsten • Gezinssituatie
Stap 2 : berekening pensioenbedrag • Formule - Alleenstaande 1/45 X NBI (of forfait) X coëfficiënt X 60%
- Gezin 1/45 X NBI (of forfait) X coëfficiënt X 75%
• Voorbeeld -
1981: 1/45 X 8133,63 X 1,2190233 X 0,60 = 132,2011 2013: 1/45 X 32500,00 X 0,630608 X 0,60 = 273,2636 TOTAAL
= 405,47
Berekening Pensioenbedrag • Eerste berekening = proportioneel pensioen (basis: eigen inkomsten)
• Tweede berekening = gewaarborgd minimumpensioen • Minstens loopbaan 30 jaar (zelfstandig + werknemer) • Minimumpensioenbedrag wettelijk bepaald • Minimumpensioen in functie van lengte zelfst loopbaan (x / 45sten)
• Grootste bedrag = eigenlijk pensioen
Berekening Pensioenbedrag minimumpensioen voor zelfstandigen bij een volledige loopbaan (cijfers februari 2015)
per jaar per maand
gezin
alleenstaand
€ 16.844,73
€ 12.731,29
€ 1.403,73
€ 1.060,94
vanaf 1/4/2015 optrek alleenstaande bedrag : + € 10 vanaf 1/8/2016: gelijkschakeling met minimum pensioen werknemers
cijfervoorbeeld • Proportioneel pensioen als alleenstaande voor het jaar 1981 + 2013 • € 405,47 • Gewaarborgd minimumpensioen alleenstaande voor 1981 + 2013 : • € 12.731,29 x 2/45 = € 565,84 • Grootste bedrag = minimumpensioen
Gezinspensioen of pensioen als alleenstaande? • Pensioen als alleenstaande • ongehuwd • gehuwd en som van beide alleenstaande pensioenen > het hoogste gezinspensioen • gehuwd en echtgenoot werkt verder (niet beperkt) • gehuwd en echtgenoot ontvangt een vervangingsinkomen
• Gezinspensioen • gehuwd en echtgenoot heeft geen pensioen (beperkt) • gehuwd en echtgenoot heeft geen activiteit (beperkt) • gehuwd en echtgenoot heeft geen vervangingsinkomen
Pensioenbonus • Ingevoerd in 2007 (opbouw vanaf 2006) • Hervormd in 2014 • Hervormd/afgevoerd in 2015
Pensioenbonus 2015 • Afschaffing bonus, tenzij • Verdere opbouw bonus vanaf 1/1/2015: - als vóór 1/12/2014 op vervroegd pensioen kan, maar verder werkt OF - wie vóór 1/12/2014 65 jaar is geworden én een loopbaan van 40 jaar heeft
29
III. BIJVERDIENEN TOEGELATEN ACTIVITEIT
Toegelaten activiteit (TA) Algemeen: - Pensioen betaalbaar of niet: afhankelijk van uw verklaring - Gezinsbedrag of pensioen alleenstaande : afhankelijk van verklaring partner - Verder werken na pensioeningang vooraf melden aan pensioendiensten? → bij laattijdige melding: 1 maand schorsing pensioen
Toegelaten activiteit: nieuw in 2015 - Onbeperkt bijverdienen : • Vanaf 1 januari van het jaar waarin men 65 jaar wordt • Bij vervroegd pensioen mits bewijs loopbaan van 45 jaar
- Inkomsten beperken: vervroegd rustpensioen zonder loopbaan van 45 jaar
Let op ! Onbeperkte TA gekoppeld aan persoonlijk pensioenrecht. In geval van gezinspensioen moet partner steeds beperken
32
Grenzen zelfstandig beroepsinkomen 2015 - pensioen Tot 1 januari van het jaar van de 65e verjaardag
Vanaf 1 januari van het jaar van de 65e verjaardag
Enkel rustpensioen of rust- en overlevingspensioen
Loopbaan < 45 jaar
Zonder kinderlast
Loopbaan ≥ 45 jaar
€ 6.234,00
Enkel overlevingspensio en
Enkel overlevingspensioen of enkel echtscheidingspensioen
€ 14.515,00
€ 18.007,00
Geen beperking Met kinderlast
(Ook) rustpensioen
Geen beperking
€ 9.351,00
€ 18.144,00
€ 21.903,00
grenzen = netto belastbaar beroepsinkomen werknemer: grens x 1,25 = bruto belastbaar inkomen 33
Toegelaten activiteit: voorbeeld • Man/vrouw,°2/06/1950, wordt 65 jaar op 2/06/2015 -
-
Als pensioeningang op 1/7/2015, mag onbeperkt verdienen zonder pensioenverlies Als reeds vervroegd pensioen vanaf 1/7/2013 (63jaar), mag vanaf 1/1/2015 onbeperkt verdienen
• Man/vrouw, °2/06/1954, wordt 61 jaar en op 1/7/2015 vervroegd pensioen – geen loopbaan van 45 jaar = beperken vanaf 1/7/2015 in verhouding tot aantal maanden pensioen (6/12 X 6,234 €) 34
Toegelaten activiteit: voorbeeld • Man/vrouw, °2/06/1950, enkel overlevingspensioen = beperken ook na leeftijd van 65 jaar
• Man/vrouw, °2/06/1950, eigen rustpensioen + overlevingspensioen = onbeperkt verdienen vanaf 1/1/2015 • Man heeft gezinspensioen, de echtgenote moet altijd inkomsten beperken - grens afhankelijk van leeftijd echtgenote : < 65jaar: 6.234 € en ≥65jaar: 18.007 €
35
2015: Toegelaten activiteit - Overschrijding grens TA door pensioengerechtigde: terugvordering volgens percentage van overschrijding
- Overschrijding door huwelijkspartner van gerechtigde op gezinspensioen: herleiding naar alleenstaande pensioen
36
2015: Nieuwe bijdragenregeling: impact pensioen 2015: sociale bijdragen berekend op inkomen van jaar zelf: Eerst voorlopige bijdragen Berekening definitieve bijdragen zodra inkomen bijdragejaar gekend
Gevolg: herberekeningen na stopzetting – uitz: bij definitieve stopzetting activiteit op pensioendatum: optie om af te zien van herberekeningen
Gevolg: bij TA: aanrekening voorlopige bijdragen en herberekening definitieve bijdragen – verlaagd tarief
2015: Nieuwe bijdragenregeling: impact pensioen • Verder werken na pensioen → aansluiting sociaal verzekeringsfonds
• Onderscheid: gepensioneerde die onbeperkt mag bijverdienen en wie inkomsten moet beperken
2015: Nieuwe bijdragenregeling: impact pensioen • Onderscheid tussen situatie onbeperkt bijverdienen en wie inkomsten moet beperken: → Gepensioneerde die onbeperkt mag bijverdienen - verlaagd tarief - sociale bijdragen op onbegrensd inkomen (VB – DB)
→ Wie moet beperken (vervroegd pensioen zonder loopbaan 45 jaar) - verlaagd tarief - bijzondere regeling sociale bijdragen in jaar aanvang
TA en sociale bijdragen 2015 → vervroegd pensioen en geen loopbaan van 45 jaar: 2 situaties in jaar van pensioenaanvang: • Pensioeningang op 1 januari: -
-
voorlopige bijdrage berekend/afgetopt op inkomsten die men maximaal mag verdienen (2015: € 6.234): maximale voorlopige bijdrage 2015 = € 238 /kw herberekening definitieve bijdrage zodra jaarinkomen gekend
• Pensioeningang ná 1 januari: → jaar van pensioeningang: voorlopige bijdragen op inkomen 3 jaar terug - herberekening definitieve bijdragen over jaar inkomen → vanaf 1 januari van het volgend jaar: automatisch aftoppen voorl bijdragen op toepasselijke grens TA – definitieve bijdragen zodra effectief jaarinkomen gekend is
Speciaal: mandataris vennootschap en pensioen • Bezoldigd mandaat: aansluiting en bijdragebetaling • Onbezoldigd mandaat: geen aansluiting- en bijdrageplicht • Geen loon, voordelen van alle aard, huurexedent... • Geacht niet langer geacht beroepsactief te zijn
• let op: - werkend vennoot moet altijd aangesloten blijven - ebvba
Aandachtspunten Eénmanszaak heeft een onzeker inkomen - strikte opvolging kosten en opbrengsten noodzakelijk Binnen vennootschappen is opvolging van het loon eenvoudiger maar opletten voor bijv. andere voordelen Toekenning meewerkende echtgeno(o)t(e) Men houdt enkel rekening met beroepsinkomsten Stopzettingsmeerwaarden of achterstallige erelonen geen invloed op betaling pensioen Fiscale impact
Pensioen: slotbemerking Uiteenzetting: wettelijk pensioen Voorzie ook een aanvullend pensioen, via de tweede pijler: - vooral VAPZ (Zenito Aanvullend pensioen) - combineerbaar met groepsverzekering,… Derde pijler: pensioensparen
Nog vragen? Zenito sociaal verzekeringsfonds
[email protected] www.zenito.be
