Pensioenactualiteiten Medezeggenschap Waterbedrijven, Waterschappen, Netwerkbedrijven 16-05-2013
Agenda • Dekkingsgraad en financiële positie fonds • Wijzigingen in 2012 • Ontwikkelingen en gevolgen voor ABP regeling 2013, 2014 en 2015 • Pensioen als arbeidsvoorwaarde (evt.)
1
Pensioenfondsen in heftig vaarwater! •
Pensioenfondsen moeten langer uitkeren door de stijgende levensverwachting.
Bovendien speelt.. Pensioenen zijn onvoldoende bestand tegen schokken op de financiële markten. – beleggingsresultaten – rentestand
•
Dekkingsgraad wisselt sterk door huidig waarderingssysteem van de financiële positie van pensioenfonds.
Financiële positie ABP •
Dekkingsgraad 96% (eind december 2012) vereist was: 98.3% Eind april 2013: 101%
•
Vermogen 281 miljard euro Eind april 2013: 292 miljard euro
•
Pensioenverplichting 292 miljard euro Eind april 2013: 289 miljard euro
•
Gemiddeld rekenrente ABP 2,4% (4e kwartaal 2012) Eind april 2013: 2,5%
2
Ultimate Forward Rate (onderdeel septemberpakket) 1 • Pensioenfonds gebruiken nu de marktrentes om hun toekomstige verplichtingen te berekenen • De Ultimate Forward Rate maakt de dekkingsgraad minder gevoelig voor schommelingen • UFR wordt onderdeel van de nieuwe pensioenwet • Rente voor een zeer lange looptijd convergeert naar een afgesproken niveau (Eurozone 4,2%)
3
Ultimate Forward Rate (onderdeel septemberpakket) 2 • Met toepassing van de UFR komt na 60 jaar de rente uit op 3,3% (stand september 2012) • De langste looptijd waarin de markt nog volledig functioneert is 20 jaar • Naarmate de looptijd langer wordt gaat de UFR een grote rol spelen
Ultimate Forward Rate (onderdeel septemberpakket) 3
4
Wat is de dekkingsgraad •
Dekkingsgraad =
Pensioenvermogen Pensioenverplichtingen
• • • • • •
is de financiële thermometer van een pensioenfonds. >125% is gezond. (ABP hanteert 135%) <105% is te laag. 100%: voldoende vermogen om alle toekomstige uitkeringen te kunnen voldoen Pensioenvermogen wordt beïnvloed door rendementen, premiebetalingen en uitkeringen. Pensioenverplichtingen worden beïnvloed door opbouw van pensioenaanspraken, levensverwachting en rekenrente.
Ontwikkeling dekkingsgraad ABP Eind
Vermogen en Rendement
Verplichtingen DekkingsRente Graad
2008
173 miljard - 20%
193 miljard
3,6%
90%
2009
208 miljard + 20,2% 201 miljard
3,9%
104%
2010
237 miljard + 13,5% 225 miljard
3,5%
105%
2011
246 miljard + 3,3% 261 miljard
2,7%
94%
2012
281 miljard + 13,7% 292 miljard
2,4%
96%
5
Verplichtingen: Effect rekenrente
• Stel u moet over 30 jaar 100.000 euro betalen. Wat moet u vandaag wegzetten? – Bij 3,4% (dag)rente:
€ 36.676
– Bij 4,0% vaste rente:
€ 30.832
– Bij 5,0% AA-rente:
€ 23.138
– Bij 6,5% rendement:
€ 15.119
Nederlander wordt steeds ouder
6
En we leven gelukkig langer………… Mannen
Vrouwen
Actueel
76
80
Verwachting 2030
79
82
Actueel
79,5
83
Verwachting 2030
82
84,5
Levensverwachting 2004
2012
Verlaging pensioen ABP • 0,5% per 1-4-2013 • Betreft pensioenuitkeringen en opgebouwde aanspraken 31-12-2012 • Verlaging is noodmaatregel • Indien eind 2013 de dekkingsgraad niet 104,3% is, wordt in 2014 nieuwe verlaging doorgevoerd (1,6%?)
7
Gevolgen van de verlaging voor deelnemers Pensioenuitkering: Gemiddeld ABP-pensioen € 700,00 netto p.m. Maandelijkse verlaging v.a. 1-4-2013 € 3,50 netto p.m. Pensioenopbouw:
komt tot uitdrukking In het UPO 2013 Niet voor ABP Extra Pensioen
Invloed premieverhoging op dekkingsgraad •
1%-punt extra premie gedurende één jaar levert slechts een verbetering van de dekkingsgraad op van 0,1%-punt
Invloed verlaging op dekkingsgraad •
Verlaging pensioenen werkt één op één door in dekkingsgraad
•
Als alle opgebouwde pensioenaanspraken met 1% verlaagd worden, daalt de VPV met 1% en stijgt de dekkingsgraad dus met 1%
8
Agenda • Dekkingsgraad en Financiële positie fonds • Wijzigingen in 2012 • Ontwikkelingen en gevolgen voor ABP regeling 2013, 2014 en 2015 • Pensioen als arbeidsvoorwaarde
2012 Wijziging in 2012: verschuiving AOW naar verjaardag
per 1 april 2012
9
2012 verschuiving AOW naar verjaardag Gevolgen voor ABP • AOW overbrugging in het ABP Keuzepensioen • FPU regeling loopt tot de eerste dag van de maand volgend op 65 jaar worden
2012
Verschuiving AOW naar verjaardag ABP Keuzepensioen Tot 1-4-2012 Pensioenuitkering
AOW overbrugging
Pensioenuitkering
Pensioenuitkering
AOW
AOW
65.0
Vanaf 1-4-2012 Pensioenuitkering
65.1
Pensioenuitkering
Pensioenuitkering
AOW overbrugging
AOW 65.0
65.1
10
2012
Verschuiving AOW naar verjaardag FPU Tot 1-4-2012
AOW Pensioenuitkering
FPU-uitkering
FPU-uitkering AOW 65.0
Vanaf 1-4-2012
65.1
AOW Pensioenuitkering
FPU-uitkering
FPU-uitkering AOW 65.0
65.1
2012 Doorwerken en pensioen • Besluit van de fiscus op 30 augustus 2011 • Pensioen hoeft niet langer inkomensvervangend te zijn bij uittreding voor de pensioendatum • Fiscaal besluit geldt zowel voor ouderdomspensioen en prepensioen/ VUT • Fondsen hoeven geen intentieverklaring meer te vragen Vertaling naar de ABP regeling
11
2012 Doorwerken en pensioen • Tot 1 april 2012: pensioen voor het gedeelte dat wordt uitgetreden • Vanaf 1 april 2012: uittreding is niet langer een voorwaarde om pensioen aan te vragen • Verruiming geldt alleen voor werknemers • Verruiming geldt voor ouderdomspensioen en niet voor FPU • FPU kent een anticumulatieregeling en betreft een omslaggefinancierde regeling
Agenda • Dekkingsgraad en Financiële positie fonds • Wijzigingen in 2012 • Ontwikkelingen en gevolgen voor ABP regeling 2013, 2014 en 2015 • Pensioen als arbeidsvoorwaarde
12
2013
Ontwikkelingen en gevolgen voor 2013 en later • • • •
Verhoging AOW leeftijd per 1 januari 2013 Verlaging pensioen per 1 april 2013 Verhoging pensioenrichtleeftijd per 1 januari 2014 Aanpassing financieel toetsingskaderhoofdlijnennotitie van SZW per 1-1-2015 • Voorstel regeerakkoord: aftopping pensioengevend inkomen en verlaging opbouwpercentage
2013 Verhoging AOW- en pensioenleeftijd • • •
Uitwerking plannen lente akkoord Aanpassing ten opzichte van eerdere wetsvoorstellen Andere uitwerking dan voorstellen pensioenakkoord
13
2013
Verhoging AOW leeftijd • AOW in 2019 naar 66 jaar en in 2023 naar 67 jaar • Stapjes van minimaal 1 maand per jaar vanaf 1 januari 2013 • AOW stijgt in de toekomst mee met de levensverwachting • Opbouwperiode AOW rechten blijft 50 jaar • VOORSTEL: Overbruggingsregeling AOW (voor lage inkomens) tot 2018 • NU: Voorschotregeling voor de jaren 2013, 2014 en 2015 • Partnertoeslag voor partner jonger dan 65 jaar, blijft behouden voor mensen geboren voor 1950
2013
Wijzigingen in de AOW Opschuiven ingangsdatum vanaf 1-1-2013 Tabel ingangsdatum AOW-leeftijd
14
2013
Overbruggingsregeling AOW •
Wordt momenteel nader uitgewerkt door Ministerie van SZW.
•
Totale (pensioen-)inkomen is maximaal 200% / 300% bruto wettelijk minimumloon (2.939 / 4.408 euro bruto p.m. exclusief vakantiegeld).
•
Voldoen aan partner- en vermogenstoets (exclusief eigen woning en pensioenvermogen)
•
Naar verwachting in najaar 2013 inwerking met TWK
•
Overbruggings- en Voorschotregeling worden uitgevoerd door de SVB
2013
Wijzigingen PR 2013: AOW-overbrugging • AOW overbrugging in het ABP Keuzepensioen tot nieuwe AOW leeftijd • FPU-ers krijgen te maken met een AOW gat van maximaal anderhalve maand -> terugval op regeling SVB? • Pensioenkamer: vanaf 1-7-2013 FPU-ers ook AOWoverbrugging in ABP Ouderdomspensioen • AOW overbrugging default toegepast tenzij……. • Mogelijk knelpunt met Overbruggingsregeling SVB. • MijnABP tijdelijk geen AOW bedragen opgenomen.
15
2013
Wijzigingen in de AOW Per 1-1-2013 gevolgen voor FPU
X=inkomensgat. Op te vullen door:
Voorschotregeling SVB Spaargeld Andere inkomsten Ouderdomspensioen (vanaf 1-7-2013)
Salaris Ouderdomspensioen
FPU
AOW
X 63 jaar
65 jaar
1e van de volgende maand
2013
Wijzigingen in de AOW Per 1-1-2013 gevolgen voor FPU
Ingangsdatum AOW vanaf 1-1-2013
16
2013
Wijzigingen in de AOW Per 1-1-2013 gevolgen voor FPU
• Werknemer geboren op 15-12-1949 • Gaat op 1-12-2013 (63 jaar) met FPU • Hoe ziet zijn plaatje eruit? • AOW ingang was 15-12-2014 • AOW ingang wordt 15-3-2015
2013
Wijzigingen in de AOW Per 1-4-2012 gevolgen voor AKP
• ABP Keuzepensioen kent een AOW-overbrugging bij ingangsdatum pensioen voor 65 jaar • Deze AOW-overbrugging wordt door de deelnemer “betaald” door verlaging van het pensioen • Vanaf 1-4-2012 loopt de compensatie door totdat de AOW ingaat
17
2013
Wijzigingen in de AOW Per 1-1-2013 gevolgen voor AKP
1e van de maand 65 jaar worden
Salaris ABP Keuzepensioen AKP AOW overbrugging 63 jaar
65 jaar
AOW Ingang afhankelijk van leeftijd
2013
Wijzigingen in de AOW Geen wijziging in einddatum
IP/AAOP ->
eindigt met 65 jaar (65.0). WIA / WAO tot nieuwe AOW ingangsdatum
WW ->
AKP vanaf 65 jaar (65.0); WW uitkering maximaal tot nieuwe ingangsdatum AOW
18
2014
Wijziging Witteveenkader per 1-1-2014 •
Fiscale pensioenrichtleeftijd naar 67 jaar – Lagere pensioenrichtleeftijd blijft mogelijk (met lagere opbouwpercentages)
•
Maximale opbouwpercentages worden verlaagd per 2014 – Middelloonregeling wordt 2,15% max. – Eindloonregeling wordt 1,9% max.
•
Huidige regeling
2014
Leeftijd
65
67
Opbouw% (ml)
2,25
2,15
Franchise*
13.062
13.062
Franchise blijft op hetzelfde niveau
* *Stand per 1-1-2013
2014
Wijziging Witteveenkader per 1-1-2014 Pensioenresultaat ongeveer 5% lager maar opbouwperiode 2 jaar langer. Verhoging fiscale pensioenrichtleeftijd + langer doorwerken -> langere opbouwperiode. Gelijk pensioenresultaat mogelijk op latere pensioenleeftijd. Huidige regeling is vanaf 2014 niet langer fiscaal zuiver
Sociale partners in Pensioenkamer aan zet!!! 38
19
Fiscale parameters voor ABP
2014
Noodzakelijke wijzigingen ABP-regeling? Huidige regeling is vanaf 2014 niet langer fiscaal gefaciliteerd Noodzakelijke wijzigingen om een fiscaal zuivere pensioenregeling te behouden? • Kaders ouderdomspensioen moeten worden aangepast Partnerpensioen is afgeleide van ouderdomspensioen bij verlaging ouderdomspensioen automatisch verlaging partnerpensioen Wezenpensioen is afgeleide van ouderdomspensioen bij verlaging ouderdomspensioen automatisch verlaging wezenpensioen
40
20
2014
Noodzakelijke wijzigingen ouderdomspensioen •
Opgebouwde aanspraken tot 2014 blijven ongewijzigd – Mogelijkheid tot (actuarieel neutrale) collectieve (?) / individuele omzetting naar nieuwe pensioenleeftijd
•
Voor aanspraken vanaf 2014 een keuze maken: – Verlagen opbouwpercentage met behoud pensioenleeftijd 65 – Wijzigen pensioenleeftijd met behoud opbouwpercentage (en aanpassing huidige franchise) – Wijzigen pensioenleeftijd in combinatie met opbouwpercentage
41
2015
Witteveenkader 2015 (nog voorstel) • • • • •
•
Verlaging opbouwpercentage: 0,4%: Gevolg middelloonpensioen: jaarlijkse opbouw maximaal 1,75% fiscaal gefaciliteerd. 40 jaar opbouw: 70% van hun gemiddelde loon Derde pijler (individuele lijfrenteopbouw) wordt op overeenkomstige wijze aangepast Aftoppen 100.000 euro: aftrekbaarheid van pensioenpremies vervalt voor loon boven 100.000 euro (3x modaal); óók in derde pijler Overheid haalt door het beperken van de pensioenopbouw belasting naar voren.
21
2015
Nieuw FTK • Aangepast nominaal contract • Reëel contract
Pensioenfondsen moeten keuze maken Opgenomen in voorstel kabinet.
VRAGEN?
22
