20e j aargang feb ruari 20 10
2
U i t g av e va n d e p r o t e s ta n t s e g e m e e n t e TE L e i d e n e n e va n g e l is c h - lut h e r s e g em een te TE Lei d en E . o .
Leids
Kerkblad
Wat beweegt je? Pastoor Brommet van de Oud-Katholieke parochie aan het woord.
• berichten uit alle wijken • meedoen met JONG! • wat is en doet Exodus? • Henk Gijzen in beeld • priesterwijding Paul Brommet • column Marten Stol
Het leek mij een goede openingsvraag om dit artikel mee te beginnen. Wat heeft mij bewogen om op latere leeftijd Oud-Katholiek te worden, theologie te gaan studeren en priester te worden?
goed gesprek. Aan het einde vroeg hij mij “hoe oud ben je eigenlijk? “Ik zei dat ik bijna 56 was. De pastoor zei “dan moet je opschieten, want na je zestigste kun je volgens de statuten van de kerk niet meer gewijd worden”.
Eigenlijk is het antwoord heel eenvoudig. Ik had mij om moverende redenen al in de vroege jaren ’70 van de vorige eeuw laten uitschrijven uit de Nederlandse Hervormde Kerk. Na een lange tijd van kerkelijke dakloosheid, miste ik iets in mijn leven. Geloven zonder kerk bleek uiteindelijk niet vol te houden.
Ik schreef mij direct in aan de Universiteit Utrecht en al snel had ik mijn intake gesprek voor het Oud-Katholiek Seminarie. Mijn bachelor theologie haalde ik eind 2008 en in januari 2009 deed ik mijn kerkelijk examen aan het seminarie.
Ik had al wel iets met de katholieke manier van vieren. Alle rituelen die in de katholieke eredienst gebruikt worden, voegen naar mijn mening iets toe aan het woord. Toch ben ik niet Rooms-Katholiek geworden; dit had te maken met de kerkstructuur, opvattingen over de vrouw in het ambt en opvattingen over homoseksualiteit. Omdat ik toch iets wilde, ben ik op een gegeven moment met mijn partner naar een Oud-Katholieke dienst gegaan in Gouda. Het voelde direct aan als thuiskomen. We zijn dan ook blijven
VERDER IN DIT NUMMER o.m.:
De bisschop benoemde mij met ingang van 1 februari 2009 tot pastoraal werker in de parochie Leiden. Mijn diakenwijding kreeg ik op 7 juni 2009, en op 9 januari van dit jaar werd ik tot priester gewijd. komen en met Pinksteren 2005 officieel overgegaan naar die kerk. Ik voelde wel voor het ambt en ik ben met de pastoor gaan praten. Het was een
Voorbereidingstijd: 40 dagen. Aswoensdag draagt de naam ‘Quadragesima’, de eerste dag van de veertig dagen. Na de laatste zondag van Epifanie zijn er nog drie zondagen met zulke namen: Septuagesima, Sexagesima en Quinquagesima. De kleur van die zondagen kan paars zijn, maar nog beter is het om de kleur groen te nemen. Dát markeert het begin van de veertigdagentijd duidelijker. Deze tijd werd van oudsher verbonden met een periode van vasten. Weken van geen feesten houden, geen zoetigheid eten, geen wijn drinken of geen televisie kijken. Halleluja en Gloria worden niet gezongen vanwege deze tijd van inkeer. Op de zes zondagen wordt de beleving intens en verstild; alles verdicht zich tot een grote concentratie op de weg van de Messias alleen. ds. Marianne van der Meij-Seinstra.
Men vraagt mij regelmatig wat het verschil is tussen Rooms-Katholiek en Oud-Katholiek. Op het gebied van theologie zijn er eigenlijk geen echte verschillen. Er zijn wel verschillen in de dogmatiek. Zo erkent de Oud-Katholieke kerk niet de dogma’s van de onbevlekte ontvangenis van de maagd Maria, de onfeilbaarheid van de paus en van Maria ten hemel opneming. Het ontstaan van overige verschillen op het gebied van de kerkstructuur en dergelijke liggen in de geschiedenis vanaf de 17e eeuw tot het eerste Vaticaans concilie in 1870. Het zou te ver voeren om hier op deze plaats uitvoerig op in te gaan. Lees verder op pagina 2
1
22
De Oud-Katholieke kerk is onafhankelijk van Rome. In onze huidige kerkstructuur hebben wij onze eigen bisschoppen, de aartsbisschop van Utrecht en de bisschop van Haarlem. De bisschoppen, die worden gekozen door afvaardigingen van de geestelijkheid en leken, besturen de landelijke kerk niet alleen. Er is een collegiaal bestuur dat bestaat uit de twee bisschoppen, twee vertegenwoordigers van de geestelijkheid en twee vertegenwoordigers van de leken. Dit college wordt geadviseerd door een synode. In de synode zijn alle parochies vertegenwoordigd. Onze priesters zijn veelal getrouwd en ook vrouwen worden toegelaten tot het gewijde ambt. Homoseksuele priesters hoeven geen verstoppertje te spelen. De Oud-Katholieke kerk staat niet alleen in de wereld. Er is sprake van een “full communion” met de Anglicaanse kerk. Ook is zij met andere (Oud-Katholieke) kerken verbonden in de Unie van Utrecht.
De Oud-Katholieke kerk in Leiden bestaat al lang. Haar wortels liggen in de 17e eeuw. De oorspronkelijke schuilkerk stond aan de Hooigracht. Het gehele complex, kerk en woningen, is destijds verkocht om plaats te maken voor
het (oude) Elisabethgasthuis. Van de opbrengst van de verkoop is de huidige kerk gebouwd in 1925. In de Goede Week zullen we ook dit jaar de Lauden bidden. Het is een korte (oecumenische) gebedsdienst die open staat voor iedereen. De diensten duren van 7.15 uur tot 7.45 uur, waarna het ontbijt begint. Wie na afloop wil deelnemen aan het ontbijt, moet dat wel even van tevoren opgeven bij Gesineke Veerman (tel. 071-5142210).
Website: www.protestantsegemeenteleiden.nl Sinds 12 december beschikt de PGL over een eigen website. Hier vindt u nu algemene informatie over het Kerkelijk Bureau, de Algemene Kerkenraad, het College van Kerkrentmeesters, contactgegevens van predikanten en kerkelijk werkers, wijkgemeenten en kerkdiensten, een kalender met allerlei activiteiten van de wijken en een nieuwsrubriek. In de toekomst willen we artikelen uit het kerkblad toevoegen en aandacht schenken aan de geschiedenis van onze kerkelijke gemeente. Graag horen we van u - gebruikers van de site – niet alleen wat u leuk vindt, maar ook wat u nog mist en graag toegevoegd zou zien.
Colofon
Traditiegetrouw worden de Vespers in de Goede Week gebeden op maandag, dinsdag en woensdag om 19.00 uur. Dit is een initiatief van de oecumene. Er wordt aan deelgenomen door de gemeente van de Vredeskerk, de Maranathawijkgemeente, de Evangelisch Lutherse gemeente en onze eigen parochie. Voorgangers van de genoemde gemeenten zullen voorgaan.
Redactieraad
Fotoredactie
De redactieraad wordt gevormd door de
Voor gebruik van de in dit blad gepubli-
Administratie, abonnementen en klachten over bezorging enz.:
scriba’s of andere vertegenwoordigers van
ceerde foto’s door derden is voorafgaande
Van Vollenhovekade 22
de wijken en kerkelijke organen en is ver-
schriftelijke toestemming vereist van de
2313 GG Leiden,
antwoordelijk voor deze uitgave.
redactie.
Telefoon: 5764145
Leids Kerkblad
Redactie
N. Bavelaar
H. Bertram
girorekening 2533285
is een uitgave van
ds. A. Alblas, hoofdredacteur
H. Boter
J. van Duuren
t.n.v. Leids Kerkblad te Leiden
de Protestantse Gemeente te Leiden
mw. H. Eshuis-Boter, eindredactie
J.H. Labots
mw. J. Takken
en de Evangelisch-Lutherse Gemeente
H. de Geus, eindredactie
mw. M. van Vliet
te Leiden e.o.
ds. H.J. Hemstede, interviews
Martin Ken Studio, algemene foto’s
mw. J.I. Schoonwater, jongerenredactie
extra voor dit nummer:
Dit blad verschijnt 7x per jaar;
mw. E.E. Veenstra-Monteban, algemeen
Huckriede Photography
tussentijds wordt (wijk-) informatie
mw. S.G. Visscher, eindredactie en website
[email protected]
verspreid.
mw. A.G.E. Wolswinkel, algemeen
A. Voets
Advertentieredactie R. Favier, e-mail:
[email protected]
Het volgende nummer is het nummer voor de paastijd en verschijnt op 18 maart. De kopij moet uiterlijk op zaterdag 6 maart om 09.00 uur zijn ingeleverd: wijkberichten bij de scriba/redactieraadslid (zie onder de wijkinformatie) algemene berichten bij de redactie:
[email protected]
Jong! Ans van Broekhuizen
[email protected] Diederik de Reus
[email protected] Jacquline Schoonwater
[email protected]
Meedoen met M25 Leiden? Wat is M25 Een jongerenproject vanuit Diaconaal Centrum De Bakkerij in Leiden, dat jongeren tussen 12 en 17 jaar uitdaagt en ondersteunt om zich in te zetten voor de zwakkeren in de stad Leiden en omgeving die best een steuntje in de rug kunnen gebruiken.
Wat doet M25 Leiden M25 Leiden neemt contact op met organisaties als de voedselbank, het opvanghuis voor dak- en thuislozen, een ziekenhuis, verzorgingshuis, of de jeugdgevangenis. We vragen hen of jongeren een bijdrage kunnen leveren aan hun werk. Samen met mensen van die organisaties word je dan voorbereid op het vrijwilligerswerk dat je voor hen kunt doen. En vervolgens ga je samen met andere jongeren ook echt aan de slag. Voor de komende maanden staat het volgende op het programma: meedenken en meewerken aan een programma voor kinderen en jongeren van het Colour your Mindfestival 2010 op 21 maart in de Pieterskerk (Antiracismedag), helpen inzamelen van houdbare levensmiddelen voor de Voedselbank en fietslessen geven aan allochtone vrouwen.
Wie kan er meedoen M25 Leiden kent behalve de leeftijd (van 12-17 jaar) geen drempels om mee te doen. Of je gelovig bent of niet, rooms-katholiek, protestants, moslim of hindoe, je bent van harte welkom. Want andere mensen willen en kunnen helpen is immers niet aan geloof of levensbeschouwing gebonden.
Per post: M25 Leiden, p/a Diaconaal Centrum De Bakkerij, Oude Rijn 44 b/c, 2312 HG Leiden. Per telefoon: 071-5144965, maandag t/m donderdag, van 9.00 tot 16.30 uur. Per e-mail:
[email protected] Voor meer info: www.m25leiden.nl Jacqueline Schoonwater en Ton S nepvangers in De Bakkerij.
Hoe kan je meedoen Lid worden van M25 Leiden kan op diverse manieren. Bij je aanmelding moet je je naam, geboortedatum, adres, (mobiele) telefoonnummer en e-mailadres doorgeven.
Hyves En… heb je inmiddels al een keer gekeken op http://yuleiden.hyves.nl? Ben je al een beetje op de hoogte van alles wat er gebeurt? Heb je je ook al aangemeld, zodat je op de hoogte blijft van alles? Nog niet? Meld je dan snel aan, stel je voor dat je wat mist !
Swetterhage Heb je ook al gezien wat er in Swetterhage georganiseerd is afgelopen december? Daar hebben toen een aantal jongeren van de Protestantse Gemeente Leiden zich verkleed als roller-skatende engelen, herders en kerstmannen. En dat deden ze niet zomaar, ze deden mee aan de kerstreis die ieder jaar door Swetterhage wordt georganiseerd voor bewoners, familie en belangstellenden. Allemaal om te vieren dat Jezus was geboren. Ook was er een vuur dat voor warmte zorgde in de koude nacht en werden er door ons beschuit met muisjes uitgedeeld. Op de achtergrond klonken de overbekende Christmascarols. Een heel leuk evenement dus!
Jeugddienst
die in maart georganiseerd gaat worden. Schrijf alvast een paar dingen in je agenda! De dienst zal zijn op 14 maart om 19:00 uur in V redeskerk! Het thema zal zijn: A Better World. Waar denk jij aan bij een betere wereld? Zie je om je heen al dingen die je hoop geven? Waar zie jij dat de wereld niet altijd slecht is? De dienst zal worden geleid door dominee Michiel de Leeuw. Samen met vertegenwoordigers van de jongeren zal de dienst worden voorbereid. Het muzikale gedeelte van de dienst zal worden begeleid door gospelrockformatie Dawwagiem uit Voorschoten (www.dawwagiem.nl). Het belooft weer een heel spektakel te worden. Wil je meehelpen of meedenken? De voorbereidingen gaan binnenkort van start dus meld je bij je clubleiding of via Hyves! In ieder geval wordt de dienst ook op jouw club voorbereid dus grijp je kans om invloed uit te oefenen. Als je nou ergens eens iets ziet wat voor jou een teken van Hoop is, maak er dan een foto van, we hebben die foto’s nodig in de dienst.
We hadden je ook beloofd nog iets meer te vertellen over de jeugddienst
33
Column
Marten Stol
Groenesteeg
Aan het eind van de Groenesteeg wordt U begroet door een lommerrijk woud op de wallen der stad. Maar vergis u niet: dit is een begraafplaats. Gesloten, dus nu een oord voor archeologen en natuurvorsers. De een op zoek naar zerken en zuilen, de ander naar zeldzame bloemen des velds. Men kent en vindt hun standplaats haast niet meer. Hier rust Leidens elite en daar zijn dominees bij. Neem nu het graf van vier dominees, boven op elkaar. Je ziet het aan de opengeslagen stenen bijbel. Eén hunner is beroemd, G. van Reenen: hij schreef de tweegesprekken van Bart en Kees over onderwerpen als koepokinenting. Maar ook over het Hooglied. Wanneer de boezem van de aanbedene er aan de orde van behandeling is, vraagt Kees: Wat beduiden deze beide spijs magazijnen? Antwoord: het Oude en het Nieuwe Testament. De Staten vertalers dachten dit al. Ik heb nog een vijfde dominee ontdekt. In een boek met herinneringen aan A. Kuyper horen we dat in 1882 “een stoet zich door Leidens straten heenwendde naar de begraafplaats aan de Groene steeg. De vader van dr. Kuyper werd begraven! dr. Kuyper treedt naar voren. Slechts enkele woorden sprak de groote man. “Mocht hij nu maar ingebonden zijn in het bundelken der levenden bij den Heere, onzen God”. Weinigen begrepen deze verwijzing naar 1 Samuël 25:29 en sommigen spotten. Maar dit is herderstaal: wanneer David zijn kudde meekreeg, werden in een verzegelde buidel evenveel steentjes opgeborgen als er dieren waren. Ja, vader Kuyper was dominee en woonde op Hogewoerd 175. Dat is in 1981 ontdekt door het hoofd van de Waalse zondagsschool. Toen was daar een Yoga gezondheidscentrum gevestigd en nu “Pilates Studio”, een oefenmethode gericht op ademhaling, kracht en soepelheid. “Hoe ongeestelijk”, zouden Bart en Kees zeggen.
4
Actueel Feestelijke presentatie Leids Kerkblad Zeker 175 mensen waren zaterdagochtend 12 december in de Marekerk aanwezig bij de feestelijke presentatie van het vernieuwde “Leids Kerkblad” van de Protestantse Gemeente en de Evangelisch-Lutherse Gemeente Leiden. Volgens hoofdredacteur ds. Ad Alblas moet het “Leids Kerkblad” (en de bijbehorende website) een “kerkplein” zijn voor informatie uit kerk en samenleving. Alblas: “Niet alleen voor mensen die in de kerk komen, maar ook voor mensen buiten de kerk, die interesse hebben in vragen van geloof en zingeving. Zij kunnen in het kerkblad een rijk geschakeerde Leidse geloofsgemeenschap ontdekken.” Bijzonder woord van dank was er voor het rooms-katholieke kerkblad “Rondom de Kerk”, dat model stond voor het nieuwe kerkblad. Wilbert van Erp, voorzitter van de redactieraad, bracht een gelukwens uit met de woorden : “Samen laten zien dat de kerk er toe doet in Leiden”. Na het dechargeren van de voorbereidingscommissie en de installatie van de nieuwe redactie volgde er een boeiend mini-symposium o.l.v. Robert Prang over “kerk en samenleving”. Wat verwachten kerk en overheid van elkaar? Volgens ds. Peter Verhoeff, preses van de Synode van de Protestantse Kerk in Nederland, heeft het kerkblad ook een missionaire functie. “Te lang waren we een verzorgingskerk, naar binnen en op onszelf gericht. We willen ons nu laten uitdagen door de boodschap waarvoor de kerk staat. Nieuwe mensen bij de kerk
proberen te betrekken. Daarvoor is goede communicatie nodig”, sprak hij. Daarbij benadrukte ds. Verhoef de prominente bijdrage die de kerk nog steeds levert aan de samenleving. “Mensen in de kerk hebben oog voor mensen die hulp nodig hebben. En heeft daar jarenlange ervaring in. Deze hulp vanuit de kerk aan mensen die geen helper hebben scheelt de overheid miljoenen.” Ook burgemeester Henri Lenferink van Leiden ziet deze betrokkenheid bij de kerken. “De kerken verloren hun invloed op het persoonlijke leven van de mensen.Kerk en geloof zijn nog altijd een belangrijk onderdeel van de samenleving. De kerkgebouwen als cultureel erfgoed. Mensen met een kerkelijke achtergrond doen vaker vrijwilligerswerk.” De burgemeester riep ook op om contact te leggen in de moskeeën.“Blijf als kerk meedenken en meedoen aan wat er in die samenleving moet veranderen”, aldus Lenferink. Er volgde een korte discussie waar actuele vragen aan bod kwamen. Moet er in Leiden ook een minaretverbod komen? Welke bijdrage kan de kerk concreet leveren aan de kwaliteit van de samenleving? En welke rol zou het “Leids Kerkblad” hierin kunnen spelen? Daarnaast klonk er ook prachtige muziek in de Marekerk. Enkele jongeren uit de Leidse Binnenstadsgemeente speelden: “Midsummernight’s Dream” van F. Mendelsohn en Liesbeth Boertien liet op haar fluit de “Lofzang van Maria” horen. Henk J. Hemstede.
Mens in Beeld Even voorstellen, Henk Gijzen, cantor-organist van de Marekerk en dirigent van MareVocale Introduceer uzelf even kort. Naast cantor-organist van de Marekerk ben ik werkzaam als orgeldocent en koordirigent aan de Streekmuziekschool in Alphen a/d Rijn. Het muziekschoolkoor en het Brederode Consort (een barokkoor en -orkest) staan hier onder mijn leiding. Daarnaast ben ik dirigent van de Christelijke Oratoriumvereniging ‘Com nu met Sangh’ in Sassenheim. Ik ben actief als organist in concertseries en verder componeer ik kerkmuziek voor koor en orgel.
Waar komt uw interesse voor orgels en kerkmuziek vandaan? De interesse is gevoed door de thuis situatie. De familie Gijzen is al generaties lang actief in de muziek. Kerken, koren en muziekverenigingen zijn of waren de werkgevers. Na mijn jeugd ben ik orgel en kerkmuziek gaan studeren aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam.
U bent de vaste bespeler van het orgel in de Marekerk. Wat is het voor soort orgel en waarom zo bijzonder? Het orgel in de Marekerk is van oorsprong afkomstig uit de Pieterskerk in Leiden (gebouwd rond 1529). In 1733 verplaatste orgelmaker Rudolph Garrels het orgel naar de Marekerk. Er werd een nieuwe orgelkas gemaakt. In 1734 breidde Garrels het orgel uit. Het Garrels-orgel is een barokorgel. In deze periode maakten componisten als J.S. Bach en G.F. Händel furore. De orgels moesten als het even kon over meerdere klavieren en een vrij pedaal beschikken. Garrels is van oorsprong een Duitse orgelbouwer welke evenals bijv. Schnitger, Müller en Bätz de Duitse orgelbouw in Nederland op grote hoogte bracht. Zijn beroemdste orgel staat in de Grote Kerk van Maassluis, waarvan het front als voorbeeld diende voor het orgel in de Marekerk. Het orgel is naast begeleidingsinstrument zeer geschikt voor literatuurspel uit de barok en werken van modernere componisten.
De afgelopen tijd is het historische orgel grondig gerenoveerd. Kunt u er iets meer over vertellen? De voornaamste werkzaamheden door Verschueren Orgelbouw betroffen het herstel en de herintonatie van het pijpwerk. Door het verlagen van de winddruk en het aanbrengen van een Neidhardt-stemming is een historisch klankbeeld gerealiseerd. De orgelkas is in een mahonie-imitatie geschilderd. Samen met de prachtige akoestiek van de kerk is iets bijzonders ontstaan. De bekende Goudse organist Joachim Hess beoordeelde de klank in 1773 al zeer lovend: ‘In dit orgel worden uitneemende fraaje geluiden aangetroffen, en staat teffens in zulk een voor het geluid voordeelige kerk, als ik ’er weinig aangetroffen hebbe’.
Zaterdag 23 januari vond de feestelijke ingebruikname van het orgel plaats, een mooi moment? De ingebruikname van het orgel vormde de afsluiting van de jarenlange actie ‘Geef de Marekerk Meerwaarde’, waarbij het interieur van de kerk, het wijkgebouw en het orgel alle aandacht kregen. De renovatie van het orgel is de bekroning op al dit werk. Dankzij de inzet van vele personen is iets ontstaan waarop heel Leiden trots kan zijn. Esther Wolswinkel
Stichting Leergeld Stichting Leergeld Leiden ondersteunt schoolgaande kinderen financieel, kinderen die ten gevolge van armoede onvoldoende kunnen deelnemen aan schoolse en buitenschoolse activiteiten. In Leiden verwachten wij ca. 150 aanvragen voor deze financiële ondersteuning in 2010. Stichting Leergeld Leiden is dringend op zoek naar: Vrijwilligers voor uitbreiding van haar vrijwilligersteam. Wij zoeken mensen met: • Sociale vaardigheden • Begrip voor de doelgroep • Enige financiële kennis die huisbezoeken kunnen afleggen. In gesprekken met de ouders wordt de noodzaak voor hulp vastgesteld en geholpen met een verzoek voor financiële hulp bij de gemeente of stichting Leergeld Leiden. Heeft u interesse in één van deze vacatures dan kunt u contact opnemen met bestuurslid Lia Dickhoff per e-mail
[email protected] of per telefoon 06 43827654.
5
Raad van Kerken
Op zondag 9 januari 2010 werd in de Oud-Katholieke Kathedrale Kerk van Ste. Gertrudis te Utrecht diaken Paul Erik Brommet tot priester gewijd. Op zondag 7 maart komt de aartsbisschop naar Leiden om priester Brommet als pastoor van Leiden te installeren. Dat gebeurt in een eucharistieviering die om 15.00 uur begint in de Oud-Katholieke Kerk, Zoeterwoudsesingel 49. De redactie vroeg pastoor Brommet zichzelf en zijn kerk in het hoofdartikel van deze uitgave voor te stellen.
Secretaris: mw. C.C.M. Boeren, Hugo van Woerdenstraat 73, 2332 PH Leiden, telefoon 071 – 572 14 12; email:
[email protected] Voorzitter: ds. A.Alblas, Jac.P.Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, telefoon 071- 523 24 88; email:
[email protected]
Ondanks het negatieve reisadvies van die zondag is er een flinke opkomst bij de eucharistieviering waarin Paul Brommet tot priester gewijd wordt. Onder het openingslied is de intocht van de geestelijken van de Oud-Katholieke Kerk. Voorganger is aartsbisschop dr.Joris A.O.L.Vercammen, die een inspirerende preek wijdt aan de zondaglezing over de bruiloft te Kana. Een muzieknotering bij de liturgische onderdelen maakt dat de hier minder vertrouwde bezoeker snel kan meezingen. De ‘tussenpositie’ tussen enerzijds de Rooms-Katholieke traditie en anderzijds de Reformatie, valt soms in het voordeel van de eerste, dan weer in dat van de tweede uit. Het meest spanningsvol is dat bij de wijding zelf. Deze verloopt grotendeels volgens Rooms-Katholiek gebruik. Inclusief het ontroerende onder-
deel waarbij de wijdeling uitgestrekt op het altaar de gebeden ondergaat. Zuiver Protestants klinkt het als de aartsbisschop - vóór hij tot de wijding overgaat - de instemming van de gelovigen vraagt. Dat op grond van een klinkende laudatio door de begeleider van de nieuwe priester. De communie in deze hartverwarmende viering is toegankelijk voor een ieder die in de eigen kerk daaraan deel kan nemen. A. Alblas
Inter Religieus Platform Op initiatief van de Raad van Kerken in Leiden is het interreligieuze overleg weer opgepakt. Dat gebeurde reeds bij het gezamenlijk ondersteunen van het Charter for Compassion op 12 november 2009 in het stadhuis. Voor 21 maart aanstaande is een interreligieus moment in voorbereiding op de ‘dag van Sharpville’. Een interreligieuze bijeenkomst in de vredesweek kan op brede steun rekenen. In het nieuwe Platform is een taakdifferentiatie. Enerzijds zijn er de organisatoren van activiteiten die bijdragen aan de dialoog tussen de godsdiensten. Anderzijds zijn er de theologen die aspecten van de dialoog oppakken en daarover informeren.
ALLES WAT ADEM HEEFT... een viering uit Kameroen Vrijdag 5 maart om 20.00 uur bent u in de Regenboog te gast bij vrouwen uit Kameroen. Mensen uit verschillende kerken in Leiden hebben met elkaar een viering gemaakt naar het voorbeeld van vrouwen uit Kameroen. En niet alleen in Leiden. Over de hele wereld worden vandaag vieringen gehouden naar het voorbeeld van de viering uit Kameroen. Waarom? Om ons met elkaar verbonden te voelen, wereldwijd. Om te laten zien dat we zorg hebben voor elkaar, wereldwijd. Om als christenen elkaar te steunen met gebed èn actie, wereldwijd. Elk jaar opnieuw op de eerste vrijdag van maart gaat er een snoer van gebed over de hele wereld, van zonsopgang tot zonsondergang. Wat in 1887 begon als een klein initiatief van vrouwen in Amerika, is uitgegroeid tot een gebedsdag in 170 landen, sinds 1929 ook in Nederland. Elk jaar staat een ander land centraal. Dit jaar dus Kameroen, een land in het midden van Afrika, ongeveer zo groot als Californië, waar 240 etnische groeperingen met 240 plaatselijke talen met elkaar een maat schappij proberen op te bouwen. Tijdens de viering wordt u iets verteld van de problemen en de successen van het land. En u kunt ook daadwerkelijk bijdragen door iets te doneren voor één van de projecten. Maar het gaat om het gezamenlijk vieren, wereldwijd: alles wat adem heeft, loof de Heer. Wij zien u graag op vrijdag 5 maart om 20.00 uur in de Regenboog, Watermolen 1 in de Merenwijk in Leiden. Wereldgebedsdag Leiden, Barbara Heubeck, email:
[email protected]; tel. . 5223403
6
Mens en Samenleving
Exodus Robert Prang
Schuld en vergeving. Grote thema’s, welhaast te groot voor een klein artikel. Maar dit artikel wil dan ook geen theologische verkenning zijn. Wel wil ik in deze veertigdagentijd stilstaan bij deze thema’s. Na de eerste eeuwen van onze jaartelling werd de veertigdagentijd vooral een tijd van inkeer en boetedoening. Dat laatste is het voor de meesten van ons al lang niet meer. De veertigdagentijd is door de eeuwen heen steeds meer verworden tot een tijd van bezinning en verstilling. Even een pauze van het alledaagse leven; om meer bewust te leven, meer stil te staan bij de dingen die we doen en te luisteren naar wat onszelf en de mensen om ons heen beweegt. Exodus wil luisteren naar de verhalen van gedetineerden en ex-gedetineerden. Mensen die gemotiveerd zijn om een crimineel bestaan achter zich te laten. Hiervoor is het nodig dat zij hun verleden een plek weten te geven. Niet vergeten, geen zand erover, maar bewust aan de slag met het verleden. Niet vergeven (worden), niet zondermeer, maar bewust vragen aan God, aan de ander, om vergeving. Zelf door de woestijn van pijn, verdriet en woede heen en daarbij tegelijkertijd rekenschap geven van de schade die je individuen en de samen leving berokkend hebt. Wanneer mensen in Nederland de gevangenis verlaten, staan zij vaak buiten zonder een plek om naar toe te gaan. Veelal zonder werk, opleiding en zonder zinvolle relaties. Zonder een helder zicht op hoe nu verder of waar naar toe. Waarmee ik niet wil zeggen dat mensen die gedetineerd raken zielig zijn. Mensen hebben een strafbaar feit begaan, zich niet gehouden aan de in onze rechtstaat geldende regels en afspraken. Vaak ook hebben zij een of meerdere slachtoffers gemaakt. Al dan niet bewust. Waarom zouden wij als kerk, als Nederlandse samenleving ons dan nog langer bekommeren om deze mensen? Zij wisten toch dat wat zij deden niet geoorloofd is? Zij hebben toch willens en wetens een ander tekort of geweld gedaan? Ja, dat is waar. Maar er is meer aan de hand. Het gaat om mensen die gevangen zijn komen te zitten door eigen en andermans schuld. Vast komen te zitten in
fout gedrag, in verkeerde daden, in een niet gewild bestaan. Exodus gelooft in verbetering van de situatie van mensen met een verleden waarin criminaliteit een rol heeft gespeeld. Maar dat is alleen mogelijk als zij als persoon worden aangesproken op de betekenis van hun leven en als zij zicht krijgen op de zin van hun bestaan. Ten slotte is het nodig dat zij zicht krijgen op hun verantwoordelijkheden, zowel tegenover hun eigen leven als dat van anderen. Daarom wil Exodus luisteren naar de verhalen van deze mensen. Verhalen vertellen veel over wie mensen zijn, waar ze vandaan komen en soms ook over hoe ze terecht gekomen zijn in hun huidige situatie. In die verhalen speelt schuld vaak een grote rol. Vergeving komt er weinig in voor. Vanuit de christelijke visie dat vergeving mogelijk is, wordt in het begeleidingsprogramma van Exodus ook bij deze thema’s stil gestaan. Zo eenvoudig is dat niet: veel van de Exodusbewoners dwalen hun hele leven al in hun eentje door hun eigen woestijn. Om hen te helpen een richting te bepalen in hun leven, hun te ondersteunen in hun zoektocht naar een crimineel vrij bestaan, biedt Exodus opvang en ondersteuning aan (ex-)gedetineerden die gemotiveerd zijn uit de criminaliteit te stappen. Zij die hun eigen uittocht uit gevangenschap vorm willen geven.
In de voorbereidingstijd op Pasen staan we immers niet alleen stil bij zonde en lijden, maar ook bij de uittocht uit Egypte, die leidt naar een nieuw begin. Robert Prang studeerde theologie in Leiden en is werkzaam bij Exodus Nederland.
Exodus biedt een begeleid-wonenprogramma aan (ex-)gedetineerden en gedetineerden in de laatste fase van hun detentie. Zie: www.exodus.nl. Ook kunt u contact opnemen met Pim van Doorn, manager Exodushuis Leiden (071-5147009) of Robert Prang, Exodus Nederland (071-5161950). Zij verzorgen graag een presentatie of gaan met gemeenteleden of catechisanten in gesprek over het werk van Exodus.
7
Diaconie Secretariaat: De Bakkerij, Oude Rijn 44b/c, 2312 HG Leiden, tel. 071 - 5144965, fax 071 - 5149744,
[email protected] Coördinator a.i.: RK Diaconaal werker Ton Snepvangers,
[email protected] Diaconaal werker: Jacqueline Schoonwater,
[email protected] Redactie diaconiepagina: Henriëtte van den Broek,
[email protected] Bankrekeningnrs: 97065 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Leiden; 7820129 t.n.v. Vrienden van De Bakkerij Stichting Hofjes Hervormde Diaconie: secr. Kanaalweg 33, 2313 DV Leiden, tel. 071 - 5130293 Website: www.debakkerijleiden.nl
Hoogtepunten uit 2009 Het was gezellig druk op vrijdagmiddag 15 januari, de nieuwjaarsbijeenkomst van de Diaconie Protestantse gemeente Leiden. Velen, beroepsmatig of vrijwillig betrokken bij het werk van de Diaconie in De Bakkerij, wensten elkaar en de Diaconie alle goeds toe voor 2010. Bert Verweij, voorzitter van het College van Diakenen, noemde een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar: het Colour your Mindfestival (antiracisme dag); de gezamenlijke Paasbrodenactie in de protestantse wijkgemeenten en de Rooms-Katholieke parochies; de uitgaansdag voor dak- en thuislozen van M25 Leiden; de goede contacten met het Rooms-Katholiek Diaconaal Bestuurscollege en de vrouwennetwerken; de jongerenwerkvakantie van M25 Roemenië naar Targu Mures; de Open Monumentendagen met ‘Leidse vluchtelingen op de kaart’ in De Bakkerij; M25 Highlands, de ontmoetingsdag voor M25-groepen uit het Bisdom Rotterdam in de Hooglandse Kerk; de presentatie van de brochure ‘Leidse Kerken en de WMO’ en de voorbereiding van de Stichting Straatpastoraat Leiden.
Nieuwjaarstoespraak: Straatpastoraat Omdat Mariëtte Brekelmans, straatpastor in Den Haag, helaas door ziekte verhinderd was, hield Ton Snepvangers, mede-initiator van de Stichting Straatpastoraat Leiden i.o. de nieuwjaarstoespraak. In Leiden wordt er nog steeds gerekend met zo’n 500 dak- en thuislozen. Velen hebben een combinatie van psychiatrische- en verslavingsproblemen. Het merendeel maakt gebruik van de bestaande opvangmogelijkheden, maar desondanks verblijft een kleine groep dag en nacht op straat. Het niet hebben van een vaste plek dwingt dak- en thuislozen iedere dag weer tot een zwaar en uitputtend overleven en het gevolg is onder meer verwaarlozing, armoede, vervuiling, honger of uitputting. Gevolgen die voor iedereen op straat te zien zijn. Behalve de door de hulpverlening geboden somatische, psychische en sociale zorg heeft de dak- en thuisloze, net als ieder ander, ook behoefte aan ‘zielzorg’. Het gaat dan om vragen rond levensbeschouwing en zingeving, zoals leven en dood, verlies, rouw, eenzaamheid, schuld en vergeving. Die ‘zielzorg’ is het terrein van de straatpastor. Hij of zij richt zich op heel de mens en wil letterlijk náást de dakloze staan waar die op straat te vinden is. Daar is behoefte aan. De straatpastor is een gezant vanuit de samenleving, met de boodschap dat ook de dakloze meetelt, ertoe doet (empowerment). De straatpastor heeft individuele contacten, maar kan ook groepspastoraat opzetten. Vaste momenten zijn de maaltijden of liturgische vieringen voor dak- en thuislozen. Straatpastoraat is geen hulpverlening, daarin voorzien andere instanties. Straatpastoraat is ook geen belangenbehartiging: in Leiden is daarvoor een straatadvocaat aangesteld. Straatpastoraat werkt vanuit een christelijke inspiratiebron en staat open voor iedereen, ongeacht levensbeschouwing. Hulpverleningsinstellingen voor dak- en thuislozen beamen dat er behoefte is aan aandacht voor de levensbeschouwelijke kant van het leven. In Leiden is dat niet anders, zoals blijkt uit de medewerking van onder meer De Binnenvest en de straatadvocaat. De Stichting Straatpastoraat Leiden i.o. heeft inmiddels een bestuur en binnenkort zal de stichting een feit zijn. De kapel van Verbum Dei is beschikbaar voor vieringen op vrijdagavond en de beide diaconieën zorgen voor inhoudelijke ondersteuning en onderdak in De Bakkerij. Twee belangrijke dingen ontbreken nog: een man of vrouw die de taak van straatpastor in Leiden op zich wil nemen en een budget. Bij dat laatste kan het Avondmaalsproject ‘Straatpastoraat in Leiden’ een beetje helpen: rekening 97065 o.v.v. Avondmaalsproject.
8
Personalia Ds. W. A. M. Kelder is vanaf 1 januari 2010 niet langer als diaconaal predikant verbonden aan de Protestantse Gemeente Leiden ten behoeve van het werk in Diaconaal Centrum De B akkerij. Rooms-Katholiek diaconaal werker Ton Snepvangers blijft voorlopig coördinator a.i. van De Bakkerij. Janneke Jansen en Henriëtte van den Broek zijn afgetreden als diaken, respectievelijk van de Vredeskerk en De Regenboog. Zij waren aangesteld voor het werk van de centrale Diaconie in De Bakkerij. Janneke Jansen was 5 jaar lid van het mode ramen en secretaris van het College van Diakenen. Zij blijft lid van de Commissie Individuele Hulp. Henriëtte van den Broek, sinds 1992 betrokken bij de Diaconie, was 8 jaar moderamenlid en notuleerde alle vergaderingen. Zij gaat door met het schrijven van de Diaconiepagina in het Leids Kerkblad en het Diaconie-Bericht en blijft voorzitter van De Goemoers. Conciërge Cor Baart gaat per 1 maart met pensioen en verlaat na bijna 12 jaar De Bakkerij.
Transport naar Roemenië T/m donderdag 25 februari kan er van maandag t/m donderdag tussen 09.00 en 16.00 uur, kleding, schoeisel, beddengoed en linnengoed (schoon en graag verpakt in dozen) naar De Bakkerij gebracht worden voor Roemenië. Info: Jacqueline Schoonwater.
Op 21 januari is de oude rolstoelbus van Verpleeghuis Leythenrode overgedragen aan diaconaal werker Jacqueline Schoonwater. De bus is bestemd voor de Fundatia Lazarenum in Targu Mures. Henk Vis, vrijwilliger bij de Diaconie, zal de bus, samen met zijn broer, naar Roemenië rijden.
Wie viert mee in Roemenië? Op 31 oktober 1998 vierden 25 mensen uit Leiden en omstreken samen met de gemeente van de Burchtkerk in Targu Mures in Roemenië het 10-jarig bestaan van de contacten tussen de Leidse Diaconie en Targu Mures. Na de revolutie in 1989 werd de Fundatia Lazarenum, de diaconie van de Burchtkerk, opgebouwd. Er is, samen met de Roemeense partners, in al die jaren heel wat tot stand gebracht. De transporten naar Roemenië (o.a. levensmiddelen en kleding), de Jongerenwerkvakanties, de acties voor het Casa Diaconala (bejaardenhuis), de hulp aan arme grote gezinnen, de kledingwinkel van de Burchtkerk, het Picihuis (opvang van straatkinderen) en de Leidse Straat (huisvesting en begeleiding van dakloze gezinnen). Er werd ook hulp gegeven aan de hart kliniek Procardia, met het Brinks-Paeshuis. Bovendien werden er contacten gelegd tussen wijkgemeenten en Roemeense dorpen. Dat resulteerde in allerlei hulpprojecten. Jacqueline
Schoonwater was bijna vanaf het begin de drijvende kracht achter al deze activiteiten. Zij organiseerde 20 werkvakanties en wist in de loop der jaren voor de projecten vele guldens en euro’s binnen te halen. Het werk in Roemenië klinkt nu als een klok en is haast enig in zijn soort in een land, dat nog steeds in een achterstandsituatie verkeert, hoewel het inmiddels lid is van de EU. Om daar 20 jaar na de revolutie bij stil te staan zal de bekende bisschop László Tökés op zondag 9 mei voorgaan in een viering in de Burchtkerk. Natuurlijk zijn alle direct betrokkenen vanaf 1988 welkom daarbij. Vanuit De Bakkerij wordt geen reis georganiseerd, iedereen is vrij om op eigen wijze naar Roemenië te gaan. Bijvoorbeeld vliegen met Malev, Amsterdam-Boedapest-Targu Mures, vertrek 10.00 uur, aankomst 15.45 uur. www.chartersunlimited.nl is sinds 1990 betrokken bij onze reizen. Of per trein (vier maal overstappen, 30 uur) of auto (twee dagen met overnachting). Jacqueline Schoonwater wil graag weten wie van plan is te gaan. Zij heeft informatie over logiesmogelijkheden.
Verdubbeling kerstbonnen Elk jaar coördineert de Diaconie de uitgifte van kerstbonnen aan mensen met een laag inkomen. Zij kunnen die in een supermarkt inleveren voor levensmiddelen voor de kerst dagen. Fondsen, diaconieën en particulieren dragen bij aan de bonnen. In 2009 werden zowel de Diaconie als de Stichting Urgente Noden (SUN) overspoeld met aanvragen. Gaf de Diaconie in 2008 450 bonnen uit, in 2009 waren dat er 772, voor een bedrag van € 7.720,00; SUN hielp in 2008 250 gezinnen; in 2009 werd voor € 12.000,00 hulp gegeven aan 300 gezinnen. Dankzij enkele fikse donaties van de Stichting Fundatie Notelaers en de Interparochiële Charitas Instelling van de Leidse parochies is de financiering van de kerstbonnenactie uiteindelijk toch nog rond gekomen.
Marktplein diaconaat In december werd in De Bakkerij de aftrap gegeven van Marktplein Diaconaat, een uitwisselingsnetwerk van Kerk in Actie. De bijbehorende website www.kerkinactie.nl/marktplein is een ontmoetingsplek voor professionals én vrijwilligers rond diaconale vragen en aanbod, met vernieuwende diaconale ideeën en een schat aan achtergrondinformatie, adressen en links. Op de studiedag voor diaconale werkers in De Bakkerij werd de diaconale pelgrimstocht De Leidse 7 gelopen (uit november 2007) als voorbeeld van een activiteit om gemeenteleden te betrekken bij het diaconale werk. Na de lunch werd door hoogleraar diaconaat Herman Noordegraaf ingegaan op theorie en methode van het diaconaat.
9
Leidse Binnenstadsgemeente Predikant: ds. A. Alblas, Jac. P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488, tel. spreekuur dagelijks 08.00-09.00 uur,
[email protected] Secretariaat: Nieuwstraat 20, 2312 KC Leiden Scriba: R.G. Vanhaelen, tel. 071 – 5224162 Penningmeester: mw. A. van der Heide, Oude Singel 348, 2312 TK Leiden Bankrekeningnr.: 703141 t.n.v. penningmeester Binnenstadsgemeente; doel s.v.p. vermelden Wijkkerk: Hooglandse Kerk, Nieuwstraat/Middelweg Wijkgebouw: Het Hooglandse Huys, Moriaansteeg 7, 2312 KD Leiden Website wijkgemeente: www.leidsebinnenstadsgemeente.nl Website Hooglandse Kerk: www.hooglandsekerk.com; Koster/beheerder: R. Hartsuiker, tel. 071 – 5149636,
[email protected]
Doopfeest Evenals twee jaar geleden, hebben we op de zondag van ‘de doop van de Heer’ een vorm gezocht om onze eigen doop te herdenken. Kinderen zijn meestal zo jong, als ze gedoopt worden. Alleen foto’s en videos herinneren. Als de dopelingen ouder worden en terdege zélf gaan nadenken, is de Doopherinnering een mogelijkheid. Natuurlijk hoort dat in de paasnacht, maar praktisch functioneert het niet. Deze zondag is het voor ouders en hun kinderen goed mogelijk ter kerke te gaan mét de doopkaars. Of als die niet is ontvangen, met een aangereikte paaswake-kaars om op dit feest hun eigen doop mee te vieren. Beperkt door veiligheidsmaatregelen, is een vorm gevonden waarbij niet met kaarsen werd gelopen. De hele gedoopte gemeente, ofwel alle kerkgangers met elkaar, vormden een kring, waarbij het ‘licht van Christus’ werd doorgegeven. Op ontroerende wijze deelden we in het feest.
LEREN Bewust geloven Deze belijdeniskring gaat deze weken over persoonlijke geloofsteksten. Elke deelnemer beschrijft op een A4-tje zijn of haar geloof. Dat mag in oude of nieuwe woorden zijn met citaten uit de Bijbel of literatuur, eventueel verrijkt met muziekfragmenten. Beurtelings komen de tien deelnemers aan bod om gedachten en vragen, zekerheden en twijfels te delen. We ronden af met een poging om het persoonlijke verhaal te verbinden met bijbelse figuren en motieven.
Kernfiguren Op donderdag 11 februari is de volgende bijeenkomst van ‘bijbelse kernfiguren’. Deze avond maken we afspraken voor de komende tijd. Met één van ons als gids gaan we terug in de tijd en leven ons in in een bijbels persoon of in een bijbels begrip. Beide blijken te werken. We bevragen de persoon die zo over de tijden heen naar ons komt. Spannend gebeuren waarbij ook nieuwe deelnemers kunnen aansluiten. Om 20.00 uur in het Hooglandsche Huys.
10
Kerkgeschiedenis De zevende bijeenkomst van ‘Wat betekent de kerkgeschiedenis voor ons?’ is op donderdagochtend 11 februari van 10 tot 12 uur in het Hooglandsche Huys. We speken over de eeuwenlange houding van de kerk tegenover de Joden en de joodse godsdienst. De achtste bijeenkomst is op 4 maart. Inlichtingen bij Jan den Boeft, telefoon 5132657.
Leerhuis We behandelen verhalen over de oergeschiedenis, Genesis 1-11. Juist bij de bekende verhalen zoals de schepping, het paradijs en de zondvloed is het boeiend om vragen te stellen: Wat is de achtergrond van deze verhalen? Wie hebben ze opgeschreven? Wat is hun oorspronkelijke boodschap? Welke rol speelden ze later? De bijeenkomst is op 23 februari. Centraal is het zondvloedverhaal. Hooglandsche Huys, 20.00 uur. Belangstellenden welkom. Matthijs de Jong, telefoon 5131435,
[email protected].
Kindernevendienst Misschien is het opgevallen dat de jongsten in de kindernevendienst tegenwoordig de kerk weer binnenkomen met een ander werkje dan de middelste en grote groep. Dat klopt! Wij volgen in het nieuwe jaar met onze kleuters niet langer het rooster van Kind op Zondag. Vaak zijn de verhalen uit dat rooster lastig uit te leggen voor het vier- en vijfjarig publiek en de werkjes moeilijk voor kinderen, die nog niet kunnen lezen en schrijven. Een andere reden om met de kleintjes af te wijken is om een chronologische verhaallijn te volgen. Dus alle verhalen die je echt niet mag missen passeren de revue. Beginnend bij de Schepping gaan we stap-voor-stap het Oude Testament door. Met een rooster gebruiken we de vernieuwde kinderbijbel van D.A Cramer-Schaap. Elke week maken de kinderen een werkje dat bij het verhaal hoort, waardoor dat hen hopelijk lang bij zal blijven. Met vragen over de nieuwe verhalenroute kunt u bij mij terecht. Ans van Broekhuizen-de Rooij
Project kerk en school Jaarlijks is er een project op de pc-basisschool ‘De Springplank’, waarin kerk en school samenwerken. Na afstemming en uitwisseling in de voorbereiding bezoekt de ‘domino’ alle groepen om over het thema te praten. Ter afsluiting is een vorm van viering in de kerk of op school. De komende weken speelt het project ‘helden’. Met hulp van uiteenlopende werkvormen worden de kinderen aan het denken gezet over vragen
als ‘Ken je helden’, ‘wat maakt dat ze helden zijn’, ‘zou jij een held willen zijn’, ‘ken je helden uit de Bijbel?’ Verrassend zal worden dat helden daarvoor zelden zelf gekozen hebben.
DIENEN Diaconale Raad In november vergaderde de raad over de klimaatactie, het vervolg op het ‘Charter for compassion’ en ‘Lief en leed’. In vervolg op dat gesprek zal iemand van Hulp in Praktijk ons informeren over deze organisatie. We horen over de voortgang van de Stichting Straatpastoraat waarvoor de avondmaalscollectes zijn bestemd. De plannen voor 2010 van M25 worden ontvouwd en we gaan op bezoek bij Defence for children. Belangstellenden voor deze diaconale activiteiten kunnen aanschuiven.
ZWO De commissie voor Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking zet in op de eigen informatie en op brede samenwerking. Vele acties en bijzondere collecten bezorgen ‘actiemoeheid’. Met goede informatie en accentuering hoopt de ZWO-groep dit te verbeteren. Er is overleg op stedelijk niveau om de inzet te optimaliseren.
GEMEENTELEVEN Gestorven Op 16 december is dhr. Cornelis Gerardus van Wingen gestorven; Kees werd 74 jaar. Hij was “….Heel gewoon, heel bijzonder; gewoon een heel bijzondere man”. Zoals hij leefde is hij gestorven: hij heeft ons zijn hele leven begeleid. Op bijzonder krachtige wijze heeft hij zijn ziekte gedragen en op indringende wijze heeft hij afscheid genomen. Tijdens de uitvaartplechtigheid klonken woorden van herinnering ingeleid door zijn lievelingsmuziek, gevolgd door een overweging met paasliederen van Oosterhuis. We wensen zijn geliefden veel kracht.
Ambtsdragerswisseling Met het thema ‘doen wat Hij zegt’ was de lezing op de Kanazondag richtinggevend voor de aantredende ambtsdragers en de hele gemeente. Juist als de voltallige kerkenraad aanschuift en enkelen een dankwoord en gebed krijgen, wordt onderstreept dat het ambt ‘van de gemeente’ is. Dat de ambtsdrager geen andere taak heeft dan die aan alle gelovigen is toevertrouwd. Samen zongen we ‘Lieve Heer, Gij zegt kom en ik kom.’ Anders dan eerder gemeld gaat Ans van Broekhuizen tot de zomer door. Als ZWO-diaken trad Joost van Kempen aan.
VIEREN • Op 7 februari gaat het over de compassie van de Egyptische prinses, die Mozes in het biezen mandje vindt. Dit voor de poorten van de hel weggesleepte kind zal later de uittocht uit de hel van de slavernij naar het beloofde land leiden. We vieren de Maaltijd van de Heer waarbij compassie en bevrijding hand in hand gaan. De Leidse Cantorij verleent medewerking. • 14 Februari volgen we Mozes naar Midjan waar hij het opneemt voor de zeven dochters van de priester. Veelzeggende woorden kenmerken zijn daden: ‘Hij redt, hij leidt, hij blijft, hij trouwt en zijn vrouw baart een zoon.’ • 17 Februari is Aswoensdag en begint de veertigdagentijd. Ieder jaar hebben we vroeg in de avond een vesper in het hoogkoor, meestal gevolgd door een ‘sobere maaltijd’. De voorbereidingen zijn nog niet rond; via Op de Hoogte en in de diensten wordt u geïnformeerd. • Op zondag 21 februari begint het project van de 40 dagen, dat aansluit bij de campagne van Kerk in Actie met thema ‘Het kan! Sta op voor een betere wereld’. Want ‘er is een grote behoefte aan mensen die het verschil willen maken’. Het gaat over de roeping van Mozes bij het braambos. Voorganger is gemeentelid Ab Ridder. • Zondag 28 februari zien we Mozes op weg naar zijn geknechte volksgenoten in het machtige Egypte. Hij draagt een staf, die nog heel wat teweeg zal brengen. Hij meldt zich bij farao met niet mis te verstane woorden van ‘de Stem uit het vuur’ over het volk Israël als ‘Gods eerstgeboren zoon’. • Op 7 maart voelen we de zwaarte van de knechting in Egypte, maar ook de machteloosheid om er uit te stappen. Onder de beklemmende omstandigheden zoeken je ogen op deze Zondag Oculi naar een vast punt en vinden als blikken elkaar kruisen. De Leidse Cantorij verleent medewerking. • Zondag 14 maart zijn we getuige van confrontaties tussen Mozes en de machtige farao. In een beangstigende parallellie vallen er beurtelings slagen aan de éne en andere kant. Er wordt geroepen: ‘Het is de vinger Gods!’ maar veel indruk maakt het niet. • Zondag 21 maart gaat gemeentelid Gea Smit voor. We lezen over het natuurgeweld, dat de welvaart van Egypte aan het wankelen brengt.
Ouderensoos De soosmiddag is op 25 februari om 14.30 uur in het Hooglandsche Huys onder leiding van Ab Ridder. Belangstellenden zijn welkom.
Groet De veertigdagentijd is voor mij een intense periode van bezinning en verrassing. Natuurlijk gaat het ‘gewone leven’ door, maar er ligt een bijzondere gloed over vanuit de grote thema’s in deze tijd van het jaar. Juist het gewone bestaan krijgt daardoor kleur en diepgang. Goede groet aan u allen. Ad Alblas
11
Leidse Studenten Ekklesia Secretariaat: Rapenburg 100, 2311 GA Leiden, 071-5134558,
[email protected], www.ekklesia.leidenuniv.nl Studentenpastores: ds. Henk Schouten (PKN), 071-5218723,
[email protected] drs. Elise Woertman (RK), 06-45100439,
[email protected] Participantenpastores: ds. Ranfar Kouwijzer (PKN), 020-4750248,
[email protected] (zakelijk),
[email protected] (persoonlijk) drs. Jac van der Hoeven (RK), 071-5224801,
[email protected] Academiepredikante: dr. Christiane Berkvens-Stevelinck (rem.), 020-6714568,
[email protected] Rekeningnummers: Leidse Studenten Ekklesia: 2635559 t.n.v. Stichting Materiële Voorzieningen LSE te Leiden; Diaconaat: 3313366 t.n.v. Stichting Diaconaal Fonds Hulpverlening LSE te Leiden LSE-raad: Hans Nuiver, voorzitter (
[email protected]), Jan Slotboom, secretaris, 071-5414508 (
[email protected]), Johan de Groot, penningmeester (
[email protected])
HOOGLANDSE VIERINGEN Iedere zondag is er om 11.45 uur een oecumenische viering van de Leidse Studenten Ekklesia in de Hooglandse Kerk. Deze vieringen worden niet alleen door studenten bezocht, maar ook door anderen die aangesproken willen worden in een taal die niet dogmatisch is, maar ook niet vrijblijvend. De komende diensten zijn gewijd aan de Namen. Op 7 februari zal ds. Ranfar Kouwijzer de Namen voor God bespreken; op 14 februari benoemt dr. Christiane Berkvens de Namen voor Jezus. De schola zal samen met de gemeente het lied ‘29 Namen voor Jezus van Nazaret’ zingen. Beide zondagen vormen de opmaat naar de diensten van de veertigdagentijd waarin dieper op bepaalde namen voor Jezus wordt ingegaan. Achtereenvolgens komen aan de orde ‘Profeet’ (21 februari, drs. Elise Woertman), ‘Koning’ (28 februari, drs. Christiane van den Berg-Seiffert), ‘Priester’ (7 maart, ds. Henk Schouten) en ‘Lam Gods/De Goede Herder’ (14 maart, ds. Ranfar Kouwijzer).
LUSTRUM LSE “DE VEERTIG VOORBIJ” In 2010 bestaat de LSE 40 jaar en dat heugelijke feit laten we niet ongemerkt voorbij gaan. Van 11 t/m 18 april hebben we onze lustrumweek, waarin we niet alleen terugblikken, maar ook vooruit kijken naar wat we in de toekomst als LSE willen betekenen. De week begint op zondag 11 april met een feestelijke dienst in de Hooglandse Kerk; ‘s middags brengt het koor van Antoine Oomen uit Amsterdam nieuwe liederen ten gehore. De week eindigt met een dienst waarin Henk Schouten afscheid
12
neemt van de LSE als studentenpastor wegens zijn emeritaat. In de dagen ertussen hebben we 40 uur Taizé, steppen we door de steppe langs 40 plaatsen in Leiden, houden we een symposium over ‘Student en zingeving’ (m.m.v. het Institute for Religious Studies), zien we beeldende expressies en sluiten af met een swingend feest. In het volgende kerkblad leest u daar meer over.
ACTIVITEITEN Schola cantorum Iedere zondagse viering van de LSE wordt ondersteund door het koor van de LSE. De repetities zijn op donderdag van 20.1522.15 uur in de Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat 1, Leiden. Dirigent: Wim de Ru. Wil je meezingen: neem contact op met Annette Albers (
[email protected])
Kloosterweekends (voor studenten) Wat is de kracht van een kloostergemeenschap? Wat betekent het om te leven in een klooster? Heb je zelf behoefte aan een weekend rust? Ontdek het door een weekend mee te leven met de Benedictinessen van de Franciscanen in Megen van 12-14 februari. Voorbereiding: dinsdag 2 februari, 19.30 uur; kosten € 50, exclusief reiskosten. Aanmelden bij:
[email protected] Mystiek en Muziek (voor studenten) Muziek raakt je gevoel. Mystieke muziek raakt je spirituele dimensie. We laten muziek horen van de mystici Hildegard von Bingen en Maulana Rumi. Daarnaast luisteren we ook naar Oosters-orthodoxe zang. Wat zijn de overeenkomsten en wat de verschillen? Dinsdag 16 februari, 20 uur, Rapenburg 100. Aanmelden bij: Henk Schouten (
[email protected]) Lezen over Paulus (voor 30-plussers) Paulus geldt niet als één van onze favorieten. Hij gaat door voor vrouwenhater, homohater en antisemiet. Hij zou de vrijheid van de eerste christengemeenten weer fors hebben teruggedraaid. Het is de vraag of die beschuldigingen aan zijn adres wel kloppen. Aan de hand van een boek gaan we op die beschuldigingen in. We lezen een aantal teksten en ontdekken onvermoede kanten aan deze zeer gedreven apostel.
Rapenburg 100. Info: Peter van Schagen (
[email protected])
Bijbelkring (voor 30-plussers) In de bijbelkringen van Huib Godding over Jona, Lucas en Handelingen zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Info:
[email protected] Geloof en natuurwetenschap (voor 30-plussers) Ook in deze kring van Jasper Radder is nog plaats voor nieuwe deelnemers. Info:
[email protected]
Poëziekring (voor 30-plussers) In deze kring lezen en bespreken we één keer per maand gedichten die we zelf aandragen. Zelfwerkzaamheid wordt gevraagd. Iedere deelnemer aan de groep bereidt een avond voor over een dichter naar keuze. Info: Michel Peters (
[email protected])
Muzikale voorstelling ‘Arminius: rekkelijk!’ Een toneelstuk over een vrijzinnig theoloog. De Leidse hoogleraren Arminius en Gomarus twistten 400 jaar geleden over de vraag in hoeverre een mens een vrije wil heeft. Arminius bestreed Gomarus’ opvatting dat God alles voorbeschikt en al weet wie er gered zullen worden en wie niet. Het toneelstuk ‘Arminius: rekkelijk!’ geeft een beeld van deze Leidse hoogleraar. Het wordt een muzikale voorstelling met liederen uit de zeventiende eeuw waarin Arminianen en steile calvinisten hun gelijk opeisen. Soms in originele tekst, soms in geactualiseerde nieuwe teksten. Zondag 7 maart, 15 uur, Lokhorstkerk, Pieterskerkstraat, Leiden, kosten: € 3 voor studenten, € 5 voor anderen (inclusief koffie en thee). Info en begeleiding: Japke van Malde en Henk Schouten (
[email protected])
Debat Arminius – Gomarus Studenten van de Leidse studentenvereniging Gomarus zullen in debat gaan met jongeren uit de LSE en de Remonstrantse jongerengemeente Arminius. In hoeverre is er sprake van een eigen verantwoordelijkheid van de mens voor zijn doen en laten en wat heeft dat te maken met het oordeel van God? Of heeft God alles in zijn hand en kan de mens daar in feite geen invloed op uitoefenen? Dinsdag 23 maart, 20 uur, Kamerlingh Onnesgebouw, Steenschuur 25
Aanmelden bij: Henk Schouten (
[email protected]) Lezing ‘Robert Crumb en Genesis’ Mara Joustra van Uitgeverij Oog&Blik vertelt naar aanleiding van fragmenten van een documentaire over Crumb over het oeuvre van deze tekenaar en de plaats van de Genesis-strip daarin. I.s.m. de Leidse Stripwinkel Dumpie. Woensdag 17 maart, 20 uur, Café Einstein, Nieuwe Rijn 19. Info:
[email protected]
Veertig dagen voor Pasen Op Aswoensdag 17 februari is er een wereldmaaltijd met aansluitend een meditatieve viering. Op woensdagavond 31 maart staan we in de Taizéviering stil bij de Kruisweg, in woord en beeld. Aanmelden bij:
[email protected]
Agenda STUDENTEN-PROGRAMMA Donderdag 11 februari en 11 maart Rapenburg 100, 18.30 uur Global Meeting Point: maaltijd
[email protected]
12-14 februari Kloosterweekend bij de Franciscanen te Megen
[email protected]
dinsdag 16 februari Rapenburg 100, 20 uur Mystiek en muziek
[email protected]
Aswoensdag 17 februari Rapenburg 100, 18 uur: wereldmaaltijd, Hooglandse Huys, 20 uur: meditatieve viering (Taizé)
[email protected]
woensdag 24 februari Rapenburg 100, 18 uur Maaltijd, gesprek en meditatieve viering in de sfeer van Taizé
[email protected]
vrijdag 19 februari Death defying Acts, Gillian Armstrong (2007)
vrijdag 5 maart Wild at Heart, David Lynch (1990)
vrijdag 19 maart Turtles can fly, Bahman Ghobadi (2004)
VOOR IEDEREEN
zondag 7 februari, 11.45 uur ds. Ranfar Kouwijzer: De namen van God
zondag 14 februari, 11.45 uur dr. Christiane Berkvens: De namen van Jezus
Aswoensdag, 17 februari Rapenburg 100, 18 uur: Wereldmaaltijd Hooglandse Huys, 20 uur: Meditatieve viering (Taizé)
[email protected]
zondag 21 februari: 11.45 uur
maandag 8 maart
drs. Elise Woertman: Profeet
Rapenburg 100, 19.00 uur Boetseerworkshop Januskoppen
[email protected]
zondag 28 februari, 11.45 uur
woensdag 17 maart Nieuwe Rijn 19, 20.00 uur Lezing ‘Robert Crumb en Genesis’
[email protected]
dinsdag 23 maart Kamerlingh Onnesgebouw, Steenschuur, 20.00 uur Debat Arminius – Gomarus
[email protected]
Filmvoorstellingen
drs. Christiane van den Berg-Koning
zondag 7 maart, 11.45 uur ds. Henk Schouten: Priester
zondag 7 maart, 15.00 uur Lokhorstkerk Muzikale voorstelling ‘Arminius: rekkelijk!’
[email protected]
zondag 14 maart, 11.45 uur ds. Ranfar Kouwijzer: De Goede Herder
Rapenburg 100, 20.30 uur
Cluster Binnenstad Contactadres: dhr.C.van Vliet, voorzitter clusteroverleg, e-mail:
[email protected]
Muzikale borrel Een jaar geleden is aan de vrienden en vriendinnen van de Hooglandse Kerk en de Marekerk een gratis muzikale borrel aangeboden. Dat was een groot succes. Dit jaar zullen de donateurs (met partner) op een vergelijkbare wijze worden bedankt voor hun bijdrage aan de instandhouding van de monumentale kerken. Zij zijn van harte welkom op zaterdag 27 februari. De ontvangst is vanaf 17:30 uur in de Marekerk. Er is een muzikaal programma waar u onder meer de klanken van het net gerestaureerde orgel kunt beluisteren. Na een wandeling naar de Hooglandse Kerk kunt u genieten van een drankje en een muzikaal vervolgprogramma waar naast orgel ook luit en gitaar centraal staan. De avond wordt afgesloten met een hapje en drankje en een bezoek aan de nieuwe keuken. Ook belangstellenden zijn van harte welkom. Zij betalen € 10 of kunnen ter plekke donateur worden voor minimaal € 25 per jaar. Cent van Vliet
13
Hervormde Marewijkgemeente Predikant: ds. T. Jacobs, Edelkarper 28, 2318 NK Leiden, tel. 071 – 8870207,
[email protected] Scriba: M.P.H.J. Korbee, Zandzegge 11, 2318 ZK Leiden, tel. 071 – 5126574,
[email protected] Penningmeester: P. Jasperse, Oude Singel 92a, 2312 RD Leiden, tel. 071 – 5610122,
[email protected] Bankrekeningnr.: 1720266 t.n.v. Hervormde Marewijkgemeente Wijkkerk: Marekerk, Lange Mare 48, 2312 GS Leiden, tel. 071 - 5121208 Wijkgebouw: Marehuis, Oude Vest 61, 2312 XS Leiden Beheerder kerk en wijkgebouw: N. Messemaker, tel. 071 – 5149636 of 06 13301570 Website: www.marekerk.nl
Feestelijke ingebruikneming gerenoveerde Garrelsorgel Na een jarenlange renovatie is op zaterdagmiddag 23 januari het Garrelsorgel in de Marekerk feestelijk in gebruik genomen. Na een demonstratie van het uit de Pieterskerk afkomstige koororgel door cantor-organist Henk Gijzen en adviseur Jaap den Hertog, werden enkele werken gespeeld op orgel waarvan de pijpen en vergulde ornamenten schitteren. Wethouder Jan-Jaap de Haan bleek zelf ook in zijn jeugd orgelles te hebben gehad. Hij feliciteerde de gemeente met dit voornamelijk barokke orgel en roemde de geschiedenis, de kracht en de bijzondere plek van het orgel. ‘Zonder mensen is er geen kerk, zij vormen als het ware een lichaam. En het orgel is de longen van een kerk’, zo sprak hij. Met het doorgeven van een originele orgelpijp die na de renovatie overbleef, bedankten achtereenvolgens, Ella Veenstra van het College van Kerkrent-
meesters, orgelbouwer Verschueren, Egbert Moolenaar van de orgelcommissie en Henk Gijzen, allen die een bijdrage hadden geleverd. Daarbij werd ook het boek van Den Hertog ‘Het orgel in de Marekerk’ gepresenteerd en een cd van Henk Gijzen, met werken die gespeeld zijn op het gerenoveerde orgel. G ijzen gaf vervolgens een miniconcert met medewerking van het koor MareVocale. Aansluitend was een borrel. De beroemde organist Ton Koopman verzorgde ’s avonds het concert. Renovatie betekent dat het orgel (het pijpwerk, de mechanieken en de windvoorziening) een forse opknapbeurt heeft ondergaan. De aanpassingen aan het orgel, die in de loop van de geschiedenis zijn aangebracht, bleven daarbij gehandhaafd. Uitgangspunt was de situatie zoals Flentrop die in de jaren ’60 van de vorige eeuw had opgeleverd: een 3-klaviers mechanisch orgel met een neo-barok klankkarakter.
In memoriam Op Eerste Kerstdag is overleden Catharina Visser-Spies. Zij is 70 jaar oud geworden. Op woensdag 30 december hebben we in de rouwdienst stilgestaan bij de lofzang van Simeon. “Zo laat Gij Heer, uw knecht, naar ‘t woord hem toegezegd, thans henengaan in vrede.” Van deze vrede heeft zr. Visser ook mogen getuigen. Ze heeft veel meegemaakt in haar leven. Ook haar eigen ziek-zijn was een hard gevecht. In dit alles heeft ze troost en kracht ontvangen van de Here. De bedroefde familie bidden wij Gods nabijheid toe in dit verlies. Op donderdag 14 januari is overleden Nanning van der Mark. Ook hij is 70 jaar oud geworden. In de rouwdienst stond psalm 84 centraal. Het is een lied van verlangen op weg naar Jeruzalem. In figuurlijke zin roept dit lied herkenning op. Wij zijn mensen van onderweg. De grote vraag blijft: “Wat is ons reisdoel?” De dag voor Kerst is br. Nan overgebracht naar het Sint Elizabeth Gasthuishof 5 (hospice). Hij wist dat hij ging sterven. Onze gesprekken waren hartelijk en open; de dood werd niet verzwegen. Wij vertrouwen hem toe aan de Here, onze God. Dankbaar zijn wij voor het vele werk dat hij heeft gedaan in onze gemeente. Meer dan 40 jaar was hij actief in het jeugdwerk; daarnaast was hij ook lange tijd hulpkoster.
Giften Organist Henk Gijzen en adviseur Jaap den Hertog.
14
De wijkactie heeft € 8.353,63 opgebracht. De ruimte ontbreekt om deze giften afzonderlijk te vermelden.
Daarnaast ontving de penningmeester de volgende giften: mw. M. € 25,00 (wijkkas); mw. R. € 500,00 (orgelfonds); mw. M. € 100,00; dhr. B. € 50,00 (Zimbabwe); dhr. W. € 500,00 (Zimbabwe); dhr. H. € 10,00; mw. S. € 280,00 (orgelfonds); mw. D. € 50,00 (dankdag en kerk); mw. F. € 100,00 (wijkkas); fam. S. € 200,00 (wijkkas en orgelfonds); dhr. B. € 50,00 (Zimbabwe); mw. R. € 100,00 (orgelfonds); fam. K. € 100,00 (Zimbabwe); fam. M. € 10,00 (jeugdwerk); fam. G. € 500,00 (missionair stadswerk); mw. K. via dhr. K. € 100,00 (wijkkas); NN via mw. L. € 100,00 (Marekerk); NN via mw. L. € 150,00 (Marekerk); mw. K. € 10,00 (wijkkas) via dhr. T. en dhr. R. en via ds. Jacobs: van mw. R. € 10,00 en van NN 2x € 20,00 en € 100,00 (wijkkas); van NN € 50,00 (orgelfonds) en van de fam. V. € 200,00 (diaconie en wijkkas). Alle gevers hartelijk dank! Pieter Jasperse
Missionair Stadswerk Missionair ouderling Marewijkgemeente: Herman Paul,
[email protected]
Op zoek naar de spaghettimix Wat voelen ze zich thuis, hier in de speeltuin aan de Anna van Saksenstraat! De meeste kinderen – negen tel ik er – zijn trouwe bezoekers van de Koningsclub. Danny zit met één van de juffen te mens-erger-je-nieten. Justin, een kleine druktemaker, rent met een speelgoedpistool heen en weer. Intussen bladeren Nikki en Anoek, de oudsten van het stel, door de liedjes, uitgeschreven op grote vellen papier. ‘Hé, Jingle Bells!’, roept Anoek. ‘Dat past bij Kerst!’ Maar Nikki bladert driftig verder. ‘Waar is die spaghettimix nou? Ik zoek de spaghettimix!’ Het blijkt te gaan om een liedje van Elly en Rikkert (‘Een parel in Gods hand’):
Agenda Groet Uitgaande van de veertigdagentijd is DV zondag 21 februari de eerste lijdenszondag. Ik wens u een gezegende tijd toe. Dat deze tijd van bezinning ons leven mag verdiepen. “Hoeveel te meer zal het bloed van Christus, die door de eeuwige Geest Zichzelf als een smetteloos offer aan God gebracht heeft, ons bewustzijn reinigen van dode werken, om de levende God te dienen.” (Hebr. 9.14). T. Jacobs
Agenda De morgendienst van zondag 7 februari staat helemaal in het teken van het zendingswerk. Paulus-Jan Kieviet zal samen met mij de dienst leiden. Na afloop zal de fam. Kieviet nog het één en ander vertellen over hun werk. Op zondag 14 februari willen wij met elkaar het Heilig Avondmaal vieren. ‘s Middags wil ik met u nadenken over hoe wij het christelijk geloof kunnen omschrijven; naar aanleiding van zondag 7 van de Heidelbergse Catechismus. Zondagmiddag 21 februari hebben wij een speciale studentendienst. De connectweek - evangelisatieweek onder studenten - wordt onder anderen in deze dienst afgesloten. Woensdag 10 maart is er Biddag voor gewas en arbeid. ‘s Middags is er een gezamenlijke kinderdienst in de Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt) aan de Herengracht. Op D.V. zondag 7 maart is er een doopdienst. In de morgendienst van zondag 21 maart wordt de eerste jeugddienst van 2010 gehouden. Donderdag 11 maart hoopt de kerkenraad bijeen te komen voor zijn tweede vergadering in 2010. Een week eerder komt het moderamen bij elkaar om de vergadering voor te bereiden.
Ik snap alweer niks van die rare som, ik ben zo dom, m’n bloes zit onder de spaghettimix, ik kan ook niks, al noemt de hele klas mij sacherijn, ik mag er zijn, al zegt mijn broertje steeds wat stout ben jij, God houdt van mij, God houdt van mij. Eén of twee kinderen besluiten mee te zingen; de rest doet andere dingen. Natuurlijk, het is ook veel leuker met blauwe vlaggen te zwaaien of elkaar speels van het podium af te duwen. Opletten tijdens het bijbelverhaal? Ook dat valt niet mee. ‘Voor deze doelgroep is het bijbrengen van bijbelkennis niet het belangrijkst’, legt juf Marian uit. ‘Je staat er soms wel van te kijken wat ze oppakken, hoor! Maar ons eerste doel is kinderen persoonlijke aandacht te geven. We hopen dat ze om drie uur blij naar huis gaan. En dat ze misschien later nog
eens denken: hé, die kinderclub, die was van de kerk.’ Dit noteer ik als les één van de kinderclub: aandacht gaat vooraf aan evangelisatie. En dat geldt niet alleen voor kinderen in Leiden-Noord. Missionair werk begint altijd bij relaties. We kunnen het evangelie niet delen zonder te investeren in mensen. De tweede les, op deze woensdagmiddag, is dat missionair werk geduld vergt. Of beter misschien: geloof. Geloof om niet ontmoedigd te raken door het uitblijven van direct resultaat. Geloof om het Woord te zaaien, in het vertrouwen dat de oogst niet aan ons is, maar aan God. Intussen zitten de kinderen aan tafel. Ze maken een kerststukje, voor thuis op de keukentafel. Lastig hoor, zo’n kaars in oases duwen zonder dat groene spul te verpulveren. En hoe krijg je dit zwarte kerstballetje nu mooi in de dennentakken? ‘Help, juf, het lukt niet!’ Als ik naar huis fiets, bedenk ik hoe mooi én kwetsbaar deze Koningsclub is. Wie missionair werk wil vangen in targets en efficiency strategies, zal weinig geduld voor dit kinderwerk kunnen opbrengen. Op woensdagmiddag in de speeltuin een bijbelverhaal vertellen – dat kan alleen in het vertrouwen dat God, op zijn tijd, zo’n zaadje kan laten ontkiemen. De Koningsclub: ze is een oefening in geloof. Herman Paul, missionair ouderling.
15
Maranathawijk Predikant: ds. F.D. Rooze, Cabralstraat 13, 2332 ZA Leiden, tel. 071 – 5760948,
[email protected] Scriba: mw. E.J.F. Venekamp-van Hal, Hoge Morsweg 63, 2332 HH Leiden, tel. 071 – 5767607,
[email protected] Bankrekeningnr.: 240776 t.n.v. Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Kerkdienst op internet: www.vredeskerk-leiden.nl Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovekade 24, 2313 GG Leiden Wijkcentrum: De Wijkplaats, Topaaslaan 23, 2332 JC Leiden Beheerder wijkcentrum: K. Bakker, Smaragdlaan 45, 2332 JN Leiden, tel. 071 – 5765158 Website: www.vredeskerk-leiden.nl
Rondom de eredienst Kerkdienst: iedere zondag om 10.00 uur in de Vredeskerk, Van Vollenhovenkade, 24, 2313 GG; zie voor meer informatie op Internet: www.vredeskerk-leiden.nl. Kerkdienst op Internet: klik op www.vredeskerk-leiden.nl, kies ‘vieren op zondag’, en vervolgens ‘uitzending op internet’ Voor persoonlijk contact Ds. F. D. Rooze, wijkpredikant, Cabralstraat 13, 2332 ZA, tel.: 5760948; e-mailadres:
[email protected] Mw. E. J. F. Venekamp-van Hal, scriba, Hoge Morsweg 63, 2332 HH, tel.: 5767607 e-mailadres:
[email protected]
Beheer Wijkpenningmeester: P. Kop, Gandhistraat, 103, 2332 ZX, tel. 5768496 Gironummer: 240776, ten name van Protestantse Maranathawijkgemeente Leiden Wijkcentrum: Topaaslaan 23 Beheerder Wijkcentrum: K. Bakker, Smaragdlaan 45, tel. 5765158
Redactie van de wijkrubriek: Mw. E.J.F.Venekamp-van Hal, Hoge Morsweg 63, 2332 HH, tel.: 5767607, e-mailadres:
[email protected] Alle teksten waaronder geen naam staat vermeld zijn geschreven door ds. F. D. Rooze. Kopij voor het komende nummer moet bij de wijkredactie binnen zijn uiterlijk op maandag 1 maart. Verschijningsdatum komende nummer: vrijdag 19 maart.
Paascyclus Bij het verschijnen van dit kerkblad begonnen we de afgelopen zondag met de voortgaande lezing van het tweede Bijbelboek, Exodus. Een blik in het rooster van de landelijke Raad van Kerken leert, dat we met deze lezing doorgaan tot en met Pinksteren. Op die zondag lezen we Exodus 24. Zo is de verkondiging voor de komende maanden getoonzet, een bijna niet te overziene periode. Het spreekt voor zich dat dit te maken heeft met de paascyclus. Maar er zit een addertje onder het gras. Immers de zakagenda van dit jaar geeft aan, dat de voorbereidingstijd van Pasen begint op 17 februari, Aswoensdag, terwijl we afgelopen zondag al het eerste hoofdstuk van Exodus hebben gelezen. Maar wanneer we de liturgische kalender er bijhalen, dan zien we enkele zondagen gekoppeld aan (Latijnse) getallen: 31 januari – Septuagesima
16
(70); 7 februari – Sexagesima (60) en 14 februari – Quinquagesima (50). Deze getallen vertellen dat we (grofweg) nog zoveel dagen moeten tellen tot aan Pasen; alles bij elkaar zo’n negen weken. Deze benamingen wekken de suggestie, dat de overeenkomstige zondagen dus ook behoren tot de paascyclus. Maar hoe zit het dan met het ons bekende begin van de voorbereidingstijd op Aswoensdag? De voorbereidingstijd van negen weken werd in de eerste eeuwen van onze jaartelling vooral gepraktiseerd in het Oosten (de Byzantijnse Kerk). In Rome was in de vijfde eeuw al de voorbereidingstijd van veertig dagen ingevoerd. Omdat de tijd vóór Pasen een tijd van boetedoening is, groeide onder de druk van oorlogsgeweld en misoogsten in West Europa vanaf de zesde eeuw de behoefte deze boetetijd te verlengen tot negen weken in plaats van zes. Deze praktijk werd door de paus officieel gemaakt. Maar in de vernieuwingsdrang van het tweede Vaticaanse concilie in de 20e eeuw werd deze voorvasten van drie weken afgeschaft, terwijl de namen van deze drie zondagen bleven bestaan, even zovele hulzen zonder inhoud. Op de Lutherse liturgische kalender werden deze drie zondagen overigens gehandhaafd. De traditie van Calvijn heeft, sober als zij is, deze drie zondagen nooit in haar liturgische jaarorde gekend. In plaats van deze Latijnse namen kunnen we genoemde zondagen ook blijven tellen vanaf Epifanie.
Kerstcollecte 2009 We hebben geen eigen kerkgebouw meer, maar wel een mee levende gemeente! Wij zijn erg dankbaar dat de gemeenteleden van de Maranathawijk het weer mogelijk hebben gemaakt dat de “Kerstactie” volledig geslaagd is. Na heel veel voorbereidend werk door een aantal vrijwilligers mochten we tot nu toe het mooie bedrag van € 1.812,50 op onze rekening bijgeschreven zien (dit is inclusief de contant ontvangen bedragen). Op zaterdag 15 december zijn door de bezorgers 175 plantjes en een mooie kaart aan even zo vele ouderen in de wijk overhandigd. Dat stemt ons tot veel vreugde. Wij danken u hartelijk voor uw medewerking en bijdragen. Op een van de foto’s ziet u bij de plantjes in de Wijkplaats een aantal medewerkers staan
(jammer dat u de kleurenpracht niet kunt zien); op de andere foto wordt door een aantal vrijwilligers alvast een kopje koffie gedronken voordat de tocht naar de gemeenteleden begint. Elly Venekamp, diaken Willy van Hal, vrouwendienst en coördinator Kerstactie
Kerk- en Schoolkerkdienst Op 14 februari is er een kerk-en-schooldienst waaraan leerlingen en leerkrachten van basisschool Roomburgh deelnemen. Het spreekt voor zich, dat wij vanuit onze wijk geen connecties hebben met genoemde basisschool, maar dat geldt ook voor velen uit de Vredeswijk. Het belangrijke van een kerk-enschooldienst is de aandacht en openheid voor school en al wat daarmee samenhangt, en vooral voor de kinderen. Bovendien is het ook een mooie kans voor de kerk om haar verbondenheid met de directe omgeving gestalte te geven. Zo immers deden ook wij dat vele jaren in de Maranathakerk.
14 maart: Dienst van Schrift en Tafel Halverwege de veertigdagentijd heet de vierde zondag ‘Laetare’, Verheug U! Door liturgisten wordt deze zondag ‘Klein Pasen’ genoemd. De liturgische kleur was roze, een mengsel van paars (kleur van boetedoening) en wit (kleur van Pasen). Enkele eeuwen geleden had de paus de gewoonte op deze zondag een gouden roos te wijden, die hij schonk aan een belangrijk persoon, vermoedelijk een overblijfsel van een oud Romeins lentefeest. In latere tijd behield deze zondag een gedempte vreugde, waarin men reeds de aanstaande vreugde (Laetare!) van Pasen proefde. Op deze zondag, 14 maart, vieren we de dienst van Schrift en Tafel.
Gemeentemaaltijden Met de veertigdagentijd zijn in onze wijkgemeente sinds jaar en dag de Gemeentemaaltijden verbonden. Iedere woensdag in de voorbereidingstijd komen we om 18.00 uur bij elkaar in de Wijkplaats, Topaaslaan 23. Zorgden we voorheen zelf voor de bereiding van deze maaltijden, nu we de Wijkplaats tot onze beschikking hebben betrekken we deze wekelijkse maaltijden van elders. Dat betekent, dat de financiële marge wat krapper is en dat we dus wat minder overhouden om aan een diaconaal doel te besteden. Toch is dit laatste ook de bedoeling van de Gemeentemaaltijd: in de tijd vóór Pasen ook als gemeente concreet de ander tegenover ons te weten. De eerste Gemeentemaaltijd houden we dit jaar op Aswoensdag 17 februari. Dat is een week eerder dan we andere jaren gewend waren. Maar dat komt, omdat onze Wijkplaats op woensdag 3 maart is omgebouwd tot een Stembureau voor de Gemeenteraadsverkiezingen en wij dus niet over deze ruimte kunnen beschikken. Wie aan een Gemeentemaaltijd wil meedoen, wordt verzocht zich telkens voor die ene Gemeentemaaltijd op te geven. Op de zondagen 7 en 14 februari is na de kerkdienst één van de diakenen aanwezig in de hal van de kerk. Intekenlijsten liggen klaar voor diverse zondagen. Daarop staat ook vermeld welk gerecht op welke woensdag geserveerd wordt. Als u niet in de kerkdienst aanwezig bent en u wilt wel deelnemen aan deze
Agenda Woensdag 10 februari 19.30 uur: Kerkenraadsvergadering in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Woensdag 17 februari 14. 30 uur: Avondmaalsviering in De Robijnhof; voorganger: ds. F.D. Rooze.
Woensdag 17 februari 18.00 uur: Gemeentemaaltijd om 18.00 ur in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Donderdag 18 februari 14.30 uur: Inloopmiddag in de Wijkplaats, Topaaslaan 23.
Woensdag 24 februari 18.00 uur: Gemeentemaaltijd in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Maandag 1 maart Inzendtermijn kopij Kerkblad bij mw. E.J.F.Venekamp-van Hal, Hoge Morsweg 63, 2332 HH Leiden; e-mail:
[email protected].
Woensdag 10 maart 18.00 uur: Gemeentemaaltijd in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Woensdag 10 maart 19.30 uur: Kerkenraadsvergadering in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Woensdag 17 maart 15.00 uur: Kerkdienst in Schouwenhove; voorganger: ds. F.D. Rooze.
Woensdag 17 maart 18.00 uur: Gemeentemaaltijd in de Wijkplaats aan de Topaaslaan 23.
Donderdag 18 maart 14.30 uur: Inloopmiddag in de Wijkplaats, Topaaslaan 23. Zie ook voor verdere activiteiten bij de wijkrubriek van de Vredeskerk.
maaltijden, dan kunt u daartoe contact opnemen met één van de diakenen.
Avondmaalsviering in De Robijnhof Op 14 februari vieren we om 14.30 uur in de zaal van de Robijnhof het Heilig Avondmaal. Daaraan nemen vooral mensen deel die door omstandigheden niet meer naar de kerk kunnen. Maar bij deze viering zijn ook omwonenden van harte welkom.
Kerkdienst in Schouwenhove Op woensdag 17 maart is er om 15.00 uur weer een kerkdienst in Schouwenhove.
Giften Ontvangen via ds. Rooze voor de wijkkas: € 20,00 van B.
Bericht van de Istihazacommissie, Giro 63592 Ontvangen t/m 31-12-2009: Inhoud van een busje € 20,00. Inhoud van een glazen appelsapfles vol met kleingeld, bijeengespaard door fam. S. € 71,72. Alle gevers hartelijk dank! Het ontvangen geld komt ten goede aan onze zustergemeente in Istihaza. Met een vriendelijke groet, namens de Istihazacommissie, Ineke Vonk.
17
Vredeskerk Predikant: dr. G.J. Venema, Van den Brandelerkade 24, 2313 GW Leiden, tel. 071 – 5137919,
[email protected] Kerkelijk werker: mw. G. Prang-Alt, tel. 06 11442941,
[email protected] scriba: mw. C. Kooreman, p/a Vredeskerk, Van Vollenhovekade 24, 2313 GG Leiden,
[email protected] Penningmeester: Th. Weizenbach, Van Vollenhovekade 5, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5149092 Bankrekeningnr.: 8285572 t.n.v. Protestantse wijkgemeente Vredeskerk Wijkkerk: Vredeskerk, Van Vollenhovekade 24, 2313 GG Leiden, tel. 071 - 5142317 Koster/beheerder: H. Holswilder,
[email protected] Wijkcentrum ‘Staalwijk’: Herenstraat 45, 2313 AF Leiden, tel. 071 – 5143666; verhuur via mw. J. van Rossen, tel. 071 – 5128692,
[email protected]
In de Vredeskerk was het de afgelopen weken weer een drukte van belang. Na de feestelijke dagen rondom Kerst worden de talloze activiteiten in de diverse zalen in ons kerkgebouw weer hervat. Gesprekskringen, jeugdbijeenkomsten, vergaderingen, koorrepetities; heerlijk om een bruisende gemeente op zoveel verschillende manieren bezig te zien!
Eredienst Vanaf eind januari lezen we volgens het landelijk oecumenisch leesrooster uit het boek Exodus. Spannende verhalen over Mozes die met vallen en opstaan de weg wijst naar een nieuwe toekomst! Er zijn in de komende weken de volgende bijzonderheden: • Op 14 februari wordt de dienst gevierd in samenwerking met basisschool Roomburg. • Op 28 februari is ons gemeentelid Henk Boter gastvoorganger. • Op 14 maart vieren we een dienst van Schrift en Tafel. • Eveneens op 14 maart, ’s avonds, is er een jeugddienst voor jongeren uit Leiden. • Op 21 maart werkt de cantorij o.l.v. Liesbeth Boertien mee aan de dienst.
dingen’, en van het samenzijn met de kinderen en kleinkinderen. Nu is aan dit leven een einde gekomen. In dankbaarheid kunnen vele mooie herinneringen worden gekoesterd. Aaltje de Bree-Bruin Op 6 januari is overleden Aaltje de Bree-Bruin, op de leeftijd van 87 jaar. Mevrouw De Bree woonde in serviceflat Cronestein, in de Plantijnstraat. Na Kerst werd ze plotseling ziek, was voor enkele dagen opgenomen in het ziekenhuis en overleed. Zij heeft rustig afscheid kunnen nemen van haar kinderen. In Cronestein onderhield mevrouw De Bree contacten met medebewoners en nam bijvoorbeeld initiatieven voor groothuisbezoek vanuit de Vredeskerk. Ze was een zeer markante vrouw, een grande dame. Haar kinderen zullen haar missen. We hebben afscheid van haar genomen in een dienst in de aula van begraafplaats Rhijnhof en haar daarna in het familiegraf gelegd, bij haar man, en zo aan God toevertrouwd. Cornelis Gerardus van Wingen Verder ontvingen we het bericht dat Cornelis Gerardus van Wingen op 16 december is overleden. Kees van Wingen was de echtgenoot van mevrouw Van Wingen-Roelofs. Hij is 74 jaar oud geworden. De gedachtenis van Johannes Flanderhijn, Aaltje de BreeBruin en Cornelis Gerardus van Wingen zij ons allen tot zegen.
Geboren
Kinderen en geloof ... in een sfeervolle kerstviering.
In memoriam Johannes Flanderhijn Op 27 december 2009 is onverwacht overleden Johannes Flanderhijn, echtgenoot van Lydia Flanderhijn-Schmeisser, op de leeftijd van 74 jaar. Al vele jaren was Jan Flanderhijn ziek, maar hij heeft die ziekte zo goed het hoofd weten te bieden dat het deel van zijn leven werd. Het werd uiteindelijk een leven ‘met de dood aan onze zijde’, zoals zijn vrouw zegt. Samen genoten ze van elke nieuwe dag, van de ‘gewone
18
Blij nieuws uit de wijk Roomburg! Op 16 december werd Ted Antonius Reinier Huisman geboren! Hij is de zoon van Hans en Jolien Huisman-van Nieuwkerk en het broertje van Scott en Duke. ‘Trots, dankbaar en gelukkig zijn wij met de geboorte van onze zoon’, staat er op het geboortekaartje. ‘Welkom Ted’, zeggen zijn broers! Wij wensen jullie veel geluk met jullie zoon en broertje! Eveneens een vrolijk bericht van Willemien van Pijkeren en Pim Jaspers: op 12 januari is geboren Mara Eeuwouda. Geweldig voor Simon dat hij een zusje heeft gekregen. Van harte gelukgewenst! Op het kaartje een tekst van Hans Bouma: ‘Ruimte om te zijn wie je bent, steeds meer mag worden - mens zo compleet.’
Roomburg Op 20 januari kwam de gesprekskring Roomburg bij elkaar om van gedachten te wisselen over de vraag: ‘Wat is het bijzondere aan Jezus Christus? Wat betekent Hij voor mij?’
Voor bijna iedereen was dit een moeilijk onderwerp. Maar al pratend konden we veel delen. Het is bijzonder dat we in deze tijd mogen en durven uitkomen voor onze twijfels en vragen. Het was een boeiende avond. Wij komen weer bijeen op 26 mei bij mw. D. Tuinhof-Bouw, Drususlaan 7. We beginnen om 20.00 uur. Een hartelijke groet, Gwenn Prang-Alt
‘Híj snurkt’ wordt ‘het snúrkt’ – de kunst van het loslaten Zondag 17 januari vond in de Vredeskerk de tweede bijeenkomst plaats van de werkgroep Druk-druk-druk-Spiritueel. Deze werkgroep organiseert een keer per 2 maanden een ontmoeting voor mensen die zich herkennen in (één van) de volgende vragen: ‘Sta je midden in het leven? Druk bezig met je carrière? Heb je behoefte om af en toe even stil te staan?’ Deze bijeenkomst rond het thema ‘Mindfulness’ was met ruim 20 personen goed bezocht. Inleider en mindfulness-coach Clemens Verweij begon met een grove wandeling door de geschiedenis langs personen die het belang van authenticiteit of bezinning op de kaart hebben gezet. Deze personen varieerden van de mythische figuur van Procrustes (herbergier die gasten met geweld aanpaste aan het formaat van een te groot of te klein bed) tot de bekende Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer. Prikkels van buiten maar ook onze oordelen over anderen vertroebelen de ervaring van zaken waaraan we werkelijk belang hechten. Stil worden en afstand nemen van storende, buitelende bijgedachten (zoals irritatie bij blootstelling aan gesnurk) kan ons dan goeddoen. Dit laatste brachten we met een meditatie-oefening ook in de praktijk. Het was niet eerder zo lang stil in de Vredeskerk. De afsluitende borrel leidde weer tot nieuwe en boeiende ontmoetingen. De volgende loungemiddag wordt georganiseerd op zondag 28 maart, van 15.30 tot 17.30 uur. Het thema zal zijn ‘Gebed en religieuze ervaring in de literatuur’. Meer informatie is binnenkort op de website van de Vredeskerk te vinden. De bijeenkomst staat open voor leden van de PGL en andere belangstellenden. Adrie Seldenrijk
Agenda Dinsdag 9 februari
Basiscatechisatie
Dienstvoorbereiding Vredeskerk, 19.00 uur
Vredeskerk, 19.00 uur
Kerkenraad
Gesprekskring Jongvolwassenen
Vredeskerk, 20.00 uur
Vredeskerk, 20.00 uur
Woensdag 10 februari
Vrijdag 5 maart
Basiscatechisatie Vredeskerk, 19.00 uur
Jongerengesprekskring Staalwijk, 20.30 uur
Gesprekskring Jongvolwassenen
Dinsdag 9 maart
Vredeskerk, 20.00 uur
Dienstvoorbereiding Vredeskerk, 19.00 uur
Dinsdag 16 februari
Kerkenraad
Dienstvoorbereiding Vredeskerk, 19.00 uur
Vredeskerk, 20.00 uur
Passage Vredeskerk, 19.45 uur
Basiscatechisatie Vredeskerk, 19.00 uur
Woensdag 17 februari
Zondag 14 maart
Basiscatechisatie Vredeskerk, 19.00 uur
Eredienst, Schrift en Tafel 10.00 uur
Kring Kind en Geloof
Jeugddienst PGL
Vredeskerk, 20.00 uur
Vredeskerk, 19.00 uur
Donderdag 18 februari
Dinsdag 16 maart
Theologische leeskring Vredeskerk, 20.00 uur
Dienstvoorbereiding Vredeskerk, 19.00 uur
Volwassenencatechisatie
Passage
De Sitterlaan 114, 20.00 uur
Vredeskerk, 19.45 uur
Dinsdag 23 februari
Woensdag 17 maart
Dienstvoorbereiding Vredeskerk, 19.00 uur
Basiscatechisatie Vredeskerk, 19.00 uur
Woensdag 24 februari
Kring Kind en Geloof
Samen aan Tafel Vredeskerk, 18.00 uur
Vredeskerk, 20.00 uur
Dinsdag 2 maart
Samen aan Tafel: in de Vredeskerk! Onlangs was de eetgroep voor het laatst in gebouw Staalwijk. De kookgroep had de uitdrukkelijke wens voortaan in de mooie foyer van de Vredeskerk samen te komen. De uitrusting van de nieuwe keuken biedt alles wat de leden van de kookgroep wensen. De foyer heeft ook het voordeel dat men geen trappen op en af hoeft. Voor de kerkenraad was het best moeilijk om de beslissing te nemen om gebouw Staalwijk te verlaten. Gelukkig werd het voorstel door de bezoekers zeer positief ontvangen. Mocht vervoer naar de Vredeskerk een probleem zijn, dan kunt u een beroep doen op een autodienst en wordt u gehaald en thuis gebracht. Laat u het even weten aan mw. Van Vliet! De eerste bijeenkomst in de Vredeskerk is op woensdag 24 februari. U bent welkom vanaf 18.00 uur; de maaltijd begint Samen aan Tafel, vanaf februari in de Vredeskerk! om 18.30 uur.
Woensdag 10 maart
Dienstvoorbereiding Vredeskerk, 19.00 uur
Donderdag 18 maart Theologische leeskring Vredeskerk, 20.00 uur
Woensdag 3 maart Bijbelkring Vredeskerk, 10.00 uur
Voor actuele informatie: kijk op www.vredeskerk-leiden.nl
De prijs is € 5,00. Uiterlijke inschrijfdatum is de vrijdag vóór de maaltijd.Wacht u niet te lang met opgeven! Opgave bij mw. Van Vliet, tel. 5892959;
[email protected].
Passage Leiden-Centrum In de komende periode zijn er twee bijeenkomsten van onze vrouwengroep Passage in de Vredeskerk. Op dinsdag 16 februari zal A. Schoutens uit Bleskensgraaf spreken over een oerhollands onderwerp: ‘Molens en alles wat daarbij hoort’. Een maand later, dinsdag 16 maart, spreekt mw. L. de Kok-de Kleer uit Alphen aan den Rijn over ‘Dingen uit de oude doos’. U bent van harte welkom! De bijeenkomsten beginnen om 19.45 uur. Voor meer informatie: mw. J. Vording, tel. 071-5143479.
19
Protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Opbouwwerker: Mario Boelen (tel. 06-46606675of e-mail:
[email protected]) Jongerenwerker: Pieter Nauta (tel. 06-81494568 of e-mail:
[email protected]) Ouderenwerker: Rinske Scholten (tel. 06-39771287 of e-mail:
[email protected]) Missionair-diaconaal werker: Sity Smedinga (tel. 06-81118017 of e-mail:
[email protected]) Wijkpredikant: Piet Warmenhoven (tel. 3100007of e-mail:
[email protected]) Website: http://leidenzuidwest.protestantsekerk.net Scribaat: H. van der Vlist, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB, tel. 5790677 Penningmeester wijkfonds: mw. E.T. van der Vlist – Zandstra, Tommy Dorseykade 1, 2324 LB, tel. 5790677, girorekening 534930, t.n.v. penningmeester protestantse wijkgemeente Leiden Zuidwest Geluidsopname van vieringen te verkrijgen bij: Siem Roosendaal, Jacob van Campenlaan 100, 2321 GG Leiden, tel. 5728274 Wijkkerk: Antoniuskerk, Boshuizerlaan 11. Aanvang vieringen: zondagmorgen, 9.15 uur Kerkelijk centrum: “De Verdieping”, Stevensbloem 269, 2331 JD, tel. 8882393
Vanuit de gemeente & team Als gemeente kijken we terug op een mooie kerstperiode. Zo was het leuk om op kerstmorgen met jong en oud samen te ontbijten. Deze maanden starten we met allerlei nieuwe activiteiten. Vanuit het idee dat betrokkenheid op elkaar daaraan voorafgaat. Je zou kunnen zeggen: we leggen verschillende ballen neer, geven er behoedzaam een tikje tegen. En kijken dan of ze gaan rollen. Het is altijd afwachten of wat je hoopt ook gebeurt, maar op verschillende manieren zijn we de afgelopen tijd al aangenaam verrast. Zo kijken we vol vertrouwen de toekomst in. En gaan met elkaar de veertigdagentijd in. Op weg naar Pasen. Pieter Nauta
“Afscheid nemen is een weinig sterven” Een bekende uitspraak, oorspronkelijk afkomstig uit het Frans, waarin het nog bitterder klinkt dan in het Nederlands; Partir, c’est mourir un peu. Het vervolg van dit citaat van Edmond Harancourt luidt verder (en dat is ons helaas minder bekend): “ … sterven voor wie men bemint; in ieder uur en op iedere plaats laat men iets van zichzelf achter”. “Bitter en zoet is de afscheidskus”, schreef een Duitse dichter eens. Bitter en zoet kunnen goed samengaan, dat weet iedereen die graag in de keuken staat. Immers - en vooral ook in deze situatie -, … ieder eind is altijd gelijk een nieuw begin. Nu het moment gekomen is dat onze wegen scheiden, wordt het ook tijd voor woorden van dank. Ik ben een ieder van u dankbaar voor wat ik met u, van u en onder u mocht leren. Ik dank een ieder van u voor het vertrouwen dat de dingen die ik deed goed zouden zijn, het vertrouwen dat sprak in persoonlijke ontmoetingen, het vertrouwen dat u me gaf door me aan (een gedeelte van) uw gemeenteleven en uw geloofsleven te laten werken, zodat het kan groeien en bloeien. Het (voorlopig) resultaat ziet er goed uit, dacht ik in alle bescheidenheid zo. Hartelijk dank voor de samenwerking, voor de ontmoeting, voor alles wat het maakte tot wat het werd. De gelegenheden, plaatsen, en mensen waar het om draait, zijn er te veel om op te noemen.
20
Ik dank in het bijzonder mijn collega’s, Rinske, Sity, Pieter en Piet. Voor hun enthousiasme, voor hun verbondenheid, voor hun toewijding. Ik wens hen succes en plezier bij het verder vormgeven van de toekomst van deze gemeente. Dát deze gemeente een mooie toekomst tegemoet gaat, is al wel duidelijk. U laat bij mij een onuitwisbare indruk achter van een gemeente van volgelingen van Christus die elkaar werkelijk, in woord en daad, lief hebben. Ik hoop, bid én verwacht dat het zo blijft. Want: “ … de meeste van deze (geloof, hoop en liefde) is de liefde”. In geloof, hoop en liefde met u, met jou altijd verbonden: het ga jullie goed, vaar wel en tot ziens. Mario Boelen
Jeugd- en jongerenwerk Het nieuwe jaar zijn we meteen goed begonnen. Op zondagmiddag hebben we voor de middelbare scholieren de bijeenkomst ‘Bijbelbasics’ gehouden in De Verdieping. In januari zijn ook de kindermiddagen begonnen in De Verdieping. Op vrijdag 29 januari was er een brainstormavond, om te kijken wat we in de toekomst kunnen gaan doen. En op 5 februari was er weer Sirkelslag. Een interactief spel waarbij via telefoon teams uit het hele land tegen elkaar streden. Op zaterdag 20 maart is onze volgende activiteit. We verklappen nog niet precies wat we gaan doen. En in het laatste weekend van mei trekken we er met elkaar een dagje op uit. Zie voor actuele informatie de website. Pieter Nauta
Nieuw: Kindermiddagen! We nodigen de kinderen tussen 7 en 10 jaar uit voor onze kindermiddagen over Mozes. ‘Wie was Mozes, wat heeft hij beleefd in zijn leven en wat heeft hij allemaal gedaan?’ Daar gaan we over vertellen, over zingen, en we gaan iets leuks doen met elkaar over wat met Mozes te maken heeft.
Je bent welkom op woensdag 3 en 10 febr. van 13.45 – 15.00 uur in de Verdieping. Op zondagmiddag 14 februari sluiten we het thema af met een kinderdienst om 14.30 uur in de Antoniuskerk. Dit zal een dienst zijn waar de kinderen centraal staan. Ook jongere of oudere kinderen en volwassenen zijn natuurlijk van harte welkom. Pieter Nauta en Sity Smedinga
Donderdagvieringen Als het op zondagochtend lastig is om naar de kerk te gaan… Als de zondagse viering niet (meer) inspireert… Of als je zoekt naar andere manieren van vieren… Kom dan eens naar een donderdagviering! Een viering waar muziek, stilte, een verbeelding of een tekst centraal staan. Een kort moment van even stilstaan, om vervolgens geïnspireerd weer verder te gaan op de weg van leven en geloven. De donderdagvieringen zullen elke eerste en derde donderdag van de maand plaatsvinden, om 20.30 uur in de Verdieping. Rinske Scholten en Sity Smedinga
Agenda 3 februari
kindermiddag
13.45 – 15.00 uur de Verdieping
3 februari
bijbelkring Stevenshof
(dwaze meisjes Mt 25,1-13) 19.30 uur de Verdieping
7 februari
kerkcafé
13.30 - 16.00 uur de Verdieping
10 februari
kindermiddag
13.45 - 15 uur
de Verdieping
10 februari
bijbel voor dummies
20.00 – 22.00 uur Antoniuskerk
14 februari
kinderdienst
14.30 uur
Antoniuskerk
18 februari
donderdagviering
20.30 uur
de Verdieping
23 februari
7+1
18-21 uur
de Verdieping
24 februari
bijbel voor dummies
20.00 – 22.00 uur Antoniuskerk
Kerkcafé Iedere eerste zondag van de maand wordt de Verdieping omgetoverd tot Kerkcafé. U kunt tussen 13.30-16.00 uur binnenlopen voor een praatje, een spelletje of een kopje koffie. Rinske Scholten
Ontmoeting met het christendom: ZEVEN + EEN Samen met de Lam-Godsparochie organiseren we in Leiden-ZW een cursus ‘ontmoeting met het christendom’. Zeven dinsdagavonden (23 februari, 2, 16, 23 maart, 6, 13, 27 april) en één zaterdag (20 maart) buigen we ons over de hoofdthema’s van het christelijk geloof, aan de hand van een inleiding door een deskundige en een bijbelverhaal. We volgen een formule die al een paar jaar oud is: 7+1. Elke avond begint met een eenvoudige maaltijd, daarna een inleiding en een groepsgesprek. Dat alles tussen 18.00 en 21.00 uur. Op zaterdag 20 maart duurt de cursus van 10.00 uur tot 16.00 uur, zodat we op een onderdeel iets uitgebreider en ook met een spel kunnen ingaan. Als u belangstelling hebt om mee te doen of zelfs mee te organiseren, dan hoor ik graag van u. Piet Warmenhoven
Bijbel voor dummies Voor wie graag iets (meer) van de bijbel wil weten organiseren we een cursus met deze formule: • vijf woensdagavonden van 20-22 uur over vijf gedeelten uit de Bijbel (tora/profeten/geschriften/evangeliën/brieven) – toegelicht met iets over de achtergronden en met een voorbeeld van een uitleg • alle deelnemers worden uitgenodigd met hun eigen goede of akelige ervaringen met de bijbel te komen – iets wat je bijgebleven is… • niemand heeft het laatste woord èn: je gelooft wat je gelooft en niemand oefent druk op een ander uit daar iets aan te veranderen! • wanneer: 10 en 24 februari en 10, 17 en 24 maart in de Antoniuskerk Ik nodig u hartelijk uit mee te doen – geeft u mij een seintje? Piet Warmenhoven
Van de penningmeester In de maanden oktober t/m december 2009 is voor het wijk-
2 maart
7+1
18.00 – 21.00 uur de Verdieping
3 maart commissie eredienst (gebeden + begin van de dienst, iedereen welkom) 19.30 – 22.00 uur de Verdieping
4 maart
donderdagviering
20.30 uur
de Verdieping
7 maart
kerkcafé
13.30 – 16.00 uur de Verdieping
10 maart
bijbel voor dummies
20.00 – 22.00 uur Antoniuskerk
16 maart
7+1
18.00 – 21.00 uur de Verdieping
17 maart
bijbel voor dummies
20.00 – 22.00 uur Antoniuskerk
18 maart
donderdagviering
20.30 uur
de Verdieping
20 maart 20 maart
oecumenische jongerenactiviteit 7+1
10.00 – 16.00 uur de Verdieping
23 maart
7+1
18.00 – 21.00 uur de Verdieping
24 maart
bijbel voor dummies
20.00 -22.00 uur
Antoniuskerk
fonds € 4.444,33 ontvangen. De contante bedragen zijn ontvangen: per post € 20,00 per post € 100,00 via Rinske Scholten € 50,00 De avondmaalscollecte in de Statenhof heeft € 94,00 opgebracht. Dit bedrag is ingeleverd bij het Kerkelijk Bureau. Alle overige bedragen zijn per giro ontvangen. Namens de wijkkerkenraad hartelijk dank.
21
Oecumenische geloofsgemeenschap Merenwijk Pastores: pastor J.A. van der Bie, Vliervlinder 8, 2317 JR Leiden, tel. 071 – 5220655,
[email protected] ds. J.F. Boon, Hazezegge 7, 2318 ZH Leiden, tel. 071 – 5222723,
[email protected] mw. ds. E.S. Smidt, Hazezegge 7, 2318 ZH Leiden, tel. 071 –5284909,
[email protected] Kerkelijk centrum: De Regenboog, Watermolen 1, 2317 ST Leiden, tel. 071 – 5212858,
[email protected] Website: www.deregenboogmerenwijk.nl
Afronding Commissie Liturgische Verdieping In 2005 vroeg de AKM een aantal mensen om na te denken over de vorm van vieren in de Regenboog. We hebben ons eerst georiënteerd op wat er in de geloofsgemeenschap leeft, om daarna ook te kijken naar de vieringen van andere kerken. Dit jaar hebben we ons werk afgerond met een rapport met aanbevelingen aan de AKM. • We hebben andere kerken en andere liturgische manieren van vieren ervaren o.a. door aan vieringen bij andere geloofsgemeenschappen deel te nemen en hebben dat geëvalueerd. • Vervolgens hebben we daaruit de elementen gezocht die aan verdieping van de liturgische beleving in de Regenboog kunnen bijdragen. • Aan het einde van ons traject hebben we, om te ervaren wat het betekent om op deze nieuwe wijze vieringen gestalte te geven, zelf vier diensten voorbereid en uitgevoerd. Met deze drie stappen zijn we gekomen tot het doen van onze aanbevelingen. Door onze verkenning kwamen we tot de conclusie dat we twee facetten konden onderscheiden. Zaken die direct van invloed zijn op de beleving van de viering en mogelijkheden om de betrokkenheid bij de viering te vergroten. Voorbeelden van het eerste zijn de vredesgroet, keuze van gebeden. Het zijn dus elementen die in elke dienst tot hun recht kunnen komen. Het tweede element heeft alles te maken met de actieve deelname van de geloofsgemeenschap. Dat zijn dan bijzondere vieringen, die een aantal keren per jaar gehouden kunnen worden. We hebben ervaren dat in een goede liturgie evenwicht is tussen devotie/ mystiek en aandacht voor de betrokkenheid van en op de mensen, zodat de viering als open en laagdrempelig wordt ervaren.
22
Als commissie hebben we gekeken welke ideeën die we gaandeweg opdeden, goed toepasbaar waren voor onze situatie. Door die met anderen te bespreken zijn er al ideeën in de praktijk gebracht, zoals het betrekken van de jongeren in de viering. Andere vormen hebben we in de vier diensten toegepast. We zouden die in de toekomst vaker kunnen gebruiken. Zeker gaat het dan ook over het benutten van de audio/visuele hulpmiddelen. Met deze ideeën denken we de gelovigen op een andere, actieve manier beter te betrekken in de viering. We doorbreken het gewone “luisteren”. Je bereikt de mensen op een andere manier. De bedoeling is dat mensen in de viering het gevoel hebben dat ze deel uitmaken van de liturgie. Dat vraagt een actieve houding van de mensen in de kerk. We denken dit te bereiken door meerdere mensen aan de voorbereiding en uitvoering te laten bijdragen. Door een groep mensen de viering te laten voorbereiden lijkt het minder een zaak van de voorganger. De geloofsgemeenschap zal zich meer bij de dienst betrokken voelen. En zo wordt de viering door de geloofsgemeenschap gedragen. In de vier vieringen die we hebben voorbereid en uitgevoerd, hebben we laten zien dat de viering vanuit de geloofsgemeenschap wordt gedragen (lector, voorbeden, opening). We hebben bewust gezocht naar liederen die in melodie en stijl verfrissend werken. Liederen uit IONA en Taizé zijn daar heel goed voor te gebruiken. Waar mogelijk hebben we onze gedachten vorm gegeven door gebruik te maken van symbolische handelingen en voorwerpen, gebruik van kaarsjes en intentiebriefjes. Maar ook andere vormen zijn denkbaar, zoals de stenen bij de kerstviering. Hier geldt nadrukkelijk dat de relatie tussen symbool en liturgie voor iedereen helder aanwezig moet zijn.
We hechten er sterk aan dat de viering voortkomt uit de geloofsgemeenschap zelf. Daarom vragen we veel aandacht voor de voorbereidingsgroep en de tijd die een groep nodig heeft om gezamenlijk tot de invulling van de dienst te komen. Een goede voorbereiding vergt altijd meerdere bijeenkomsten. Dat komt doordat zo’n voorbereiding uitgebreider is dan uitsluitend het zoeken van teksten en gebeden, maar betrekking heeft op de uitvoering, het zoeken naar nieuwe inspirerende vormen van vieren en het betrekken van mensen daarbij. Dat betekent een verzwaring van de rol van de voorganger. Daarom raden we aan een groep te formeren die de organisatie rond de viering op zich neemt. Bovendien kun je een dergelijke uitgebreide viering maar een aantal keren per jaar doen. We zijn blij dat de AKM met onze aanbevelingen heeft ingestemd. Als commissie hebben we ons werk er bijna opzitten. De AKM heeft ons gevraagd om te zorgen dat de (voorgestelde) ingeslagen weg ook blijvend wordt bewandeld. We willen dat bereiken door een groep mensen te zoeken die dat gaat bewaken en helpt bij de uitvoering. Die groep gaat de organisatie rond de speciale vieringen op zich nemen. De leden dragen bij aan de liturgie zelf, maar moeten ook zorgen dat er steeds nieuwe (andere) mensen betrokken worden bij de voorbereiding van de viering en dat nieuwe ideeën worden vastgelegd. We nodigen u graag uit om u met ons in te zetten voor de blijvende verdieping van de viering. Bent u geïnteresseerd dan kunt u met een van ons contact opnemen. De Commissie Liturgische Verdieping
50ste Vastenactie Dit jaar wordt de 50ste vastenactie gehouden. De vastenactie loopt gedurende de hele vastentijd van Aswoensdag 17 februari tot en met Pasen. Zoals elk jaar willen we in de Regenboog aandacht besteden aan het project van de vastenactie om zo “onze verre naaste” dichterbij te brengen. Tijdens het jubileumjaar staat in heel Nederland één projectland centraal, Malawi. Het project dat gericht is op het aanpassen van de lokale bevolking in Malawi aan de klimaatveranderingen past goed bij het thema van de vastenactie, Behoud van de schepping. De vastenactie richt zich speciaal op de situatie in het noordelijke bisdom Mzuzu waar als gevolg van de klimaatveranderingen grote weersverschillen optreden. Er heerst extreme droogte, maar ook is er soms hevige neerslag die leidt tot overstromingen. De vastenactie werkt samen met CADECOM (Catholic development commission) die de gemeenschappen ondersteunt bij het opzetten van structurele, kleinschalige initiatieven om hun bestaan te verbeteren. Dit door het onderling vertrouwen te bevorderen waardoor onder andere goederen kunnen worden herverdeeld. Natuurlijk is er veel meer te vertellen over het project. Daarom zal er tijdens de vastenperiode een fototentoonstelling te zien zijn en zullen we ook een spreker vragen om meer te vertellen over het project. Hierover leest u meer in de weekagenda. Zoals altijd zal er ook een project zijn in de regio waar we aandacht aan besteden. Daarover zal in het bulletin informatie worden gegeven. Namens de zwo-mov groep, Anneke Boon
Een bericht van Broeder Henk van Heck: Lieve beste mensen van de kerkgemeenschap de Regenboog in de Merenwijk in Leiden, Een paar weken geleden kreeg ik bericht van Cecile Werner
Agenda • 55+viering: elke tweede dinsdag van de maand van 10.30 tot 12.00 uur; • Morgengebed: elke woensdag van 09.30 tot 09.45 uur; • Inloop koffieochtend: elke woensdag van 10.00 tot 12.00 uur; • Ouderensoos: elke woensdag van 14.00 tot 16.00 uur; • Repetitie Regenboogkoor: elke woensdag van 20.00 tot 22.00 uur; • Inzamelen oud papier, metaal en kleding: elke eerste donderdag van de maand van 09.00 tot 21.00 uur; • Basiscatechese: elke donderdag van 16.15 tot 17.15 uur; • Regenboogdis: elke laatste vrijdag van de maand van 18.00 tot 20.00 uur; • Regenboog open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur; • Stiltecentrum open: elke werkdag van 10.00 tot 12.00 uur;
Februari Vr 12 Ma 15 Di 16 Do 18 Ma 22
19.30-20.30 20.00-22.00 20.00-22.00 20.15-22.00 20.00-22.00
u u u u u
Lectio divina Leerhuis OT Jong-Volwassenen Avond Boeddhisme Leerhuis OT
u u
Rondom de Bron Jong-Volwassenen Film Revolutionary Road Leerhuis OT Bibliodrama
Maart Vr 05 17.00-19.00 Ma 08 20.00-22.00 Wo 10 19.30 u Ma 15 20.00-22.00 Vr 19 19.30-21.00
u u
dat de kerstmarkt 1800 euro bij elkaar gesprokkeld had. Toevallig was onze directeur Mr. Thomu een halfuur geleden nog hier en hij sprong een gat in de lucht toen ik hem vertelde dat er 1800 euro beschikbaar is voor de school voor dove kinderen. Ik kan u verzekeren dat hij het ontzettend moeilijk heeft om de eindjes aan elkaar geknoopt krijgen om de eenvoudige reden dat de regering nog geen 20% procent van de exploitatiekosten betaalt. Er is zelfs sprake van geweest om alle kinderen maar naar huis te sturen, maar daar ligt geen enkele official van de regering wakker van, in tegenstelling tot de ouders van de dove kinderen. Daarom wil ik iedereen die op welke manier dan ook heeft bijgedragen aan dit geweldige bedrag heel hartelijk bedanken en ik zal Mr. Thomu vragen a vote of thanks te sturen zodra het geld binnen is. Nogmaals dank en alle goeds voor het nog prille nieuwe jaar. Br. Henk, Malawi
23
Evangelisch-Lutherse Gemeente Predikant: mw. drs M.M.B. van der Meij-Seinstra, Kerklaan 78, 2451 CH Leimuiden, tel. 0172 – 506275,
[email protected] Voorzitter kerkenraad/kerkrentmeester: mw. G. Graner-Bijma, Westerdreef 145, 2161 GR Lisse, tel. 0252 – 414887,
[email protected] Secretaris kerkenraad: mw. C.C. Pet-Vonk, Muiderkring 217, 2332 BP Leiden, tel. 071 – 5762782,
[email protected] Bankrekeningnrs: 103946 en 451024303 t.n.v. ELG Leiden te Lisse Kerk en consistorie: Hooglandse Kerkgracht 26 en 28, 2312 HV Leiden, tel. 071 – 5140783,
[email protected] Kosterij: mw. H.J. Schotsman, Middelweg 36, 2312 KL Leiden, tel. 071 – 5140783,
[email protected] Website: www.luthersekerkleiden.nl
Achtergronden bij muziek Aan het eind van de vergadering van de kerkenraad zingen we uit het Liedboek. De laatste keer werd er een lied uit de Epifaniëntijd gekozen: gezang 157. Dit lied is van de hand van Philipp Nicolai (1556-1608), die meerdere liederen in het Liedboek heeft staan. Deze liederen zijn gedicht en gecomponeerd in een speciale vorm. We zouden dat vanwege de vorm een ‘beeldgedicht’ kunnen noemen. Dat wil zeggen, dat de uiterlijke vorm ons als zangers of lezers elke keer moet herinneren aan een Avondmaalsbeker, - smal toelopend - en dan weer met een brede voet. Dergelijke beeldgedichten waren zeer algemeen in zijn tijd. Men vindt bijvoorbeeld altaar- en kruisvormen en meer van dergelijke kunststukjes. Al met al zit ons lied dus vol met allerlei kunst, is het geladen met de traditie, en tóch is het nog altijd fris en sprankelend: een altijd nieuw, - altijd glanzend - geestelijk bruiloftslied. Philipp Nicolai was een vooraanstaande predikant, een vurig belijder van de lutherse dogmatiek, die hij links en rechts verdedigde tegen Calvinisten en Rooms-Katholieken. Hij werd dominee in de stad Unna in Westfalen, toen daar in het jaar 1579 de pest uitbrak. Plotseling veranderde daarmee zijn leven; alle dingen kregen een ander aanzien. Hij bracht zijn leven niet meer door tussen boeken en diepe gedachten, maar - zoals hij zelf schreef – ‘omgeven door huizen die met de pest besmet zijn, als het ware belegerd. Maar als ik over niets anders hoor praten dan begraven, dan kan ik aan niets anders denken, dan dat ik leef en sterf in Christus. Of ik leef of sterf: ik ben in Christus, wiens genade mij mag overschaduwen’.
Nicolai’s gedachten zijn bewaard in ons Liedboek. Vervuld van wat hij zag en beleefde schreef hij een boekje waarin hij tussen de overdenkingen twee liederen schreef: ‘Wachet auf, ruft uns die Stimme’ (gez.262) en ‘Wie schön leuchtet die Morgenstern’ (gez.157). Zo werd de dominee dichter. Het lied over de morgenster staat in de middeleeuwse traditie en heeft een geheimzinnige glans. Behalve aan psalm 45 kan men bij dit lied denken aan de Openbaring van Johannes, waar Christus wordt genoemd als de morgenster. Natuurlijk zijn er nog talrijke bijbelplaatsen om te lezen bij dit lied, maar het is niet alleen daarom een kunstwerk. En ook niet vanwege de te bedenken Avondmaalsbeker! Er staat namelijk in het oorspronkelijke Duits ook nog een z.g. ‘acrostichon’ , - een soort lettergedicht - waarvan de letters een naam of alfabet vormen. Bij een aantal psalmen én ook het Wilhelmus is dat ook het geval. In dit geval is het de naam van een overleden leerling. Zó is dit lied niet alleen een troost voor de gemeente, maar ook nog een ‘in memoriam’ voor een vriend. Ik geef u één van de verzen van dit lied mee voor de komende tijd. [zingen gezang 157, lezen psalm 45] ‘Laat al het vrolijke geluid van stemmen, van viool en fluit, te zijner ere klinken. Hij staat voor altijd aan mijn zij. Mijn schone liefste is van mij, in Hem wil ik verzinken. Laat ons samen spelen, zingen, dansen, springen voor den Here, die de Koning is der ere’ (vers 6).
PASTORALE SEINTJES Terugblik Sinds de vorige redactievergadering op 11 oktober is er natuurlijk van alles gebeurd in het kerkelijk leven en in ons bestaan. In een terugblik kunnen we zeggen, dat er in de tijd tot nu toe mooie, ingetogen en goede erediensten zijn gevierd. Onze vaste organist Michiel Ras heeft zijn ontslag ingediend, maar gelukkig blijft hij af en toe spelen. Eind december hebben we officieel afscheid van Michiel genomen. Hij heeft de lutherse gemeente trouw gediend in de afgelopen tien jaar! Hij en onze cantrix hebben de kerkenraad geholpen bij de sollicitaties van een nieuwe vaste organist. De naam van de
24
nieuwe organist is Anton den Boer. Vanaf de maand mei zal hij voor vast in de erediensten op het orgel gaan spelen. De lofzang zal op een andere manier worden voortgezet, niet alleen door de cantorij of door hernieuwd orgelspel, maar door de hele gemeente. Over de lofzang gesproken: de nieuwe CD is officieel uitgereikt op 1e advent en zeer aanbevelenswaard!
Agenda ACTIVITEITEN van A tot Z Bijbelkring: 16 februari 14.00-16.00 uur, in de
consistorie en ook dinsdagmiddag 23 maart.
Vooruitblik In een vooruitblik kan men zeggen, dat wanneer dit blad uitkomt het bijna ‘Aswoensdag’ (17 februari) zal zijn. Dan gaan we de 40 dagen in naar het speciale feest van Pasen op 4 april. Op die dag zal het feest des te groter zijn, want er worden dan twee kinderen gedoopt, die in de afgelopen tijd geboren zijn. Even terug naar het begin van die tijd: er wordt nog gezocht naar een speciaal project voor deze veertigdagentijd. Op 5 maart vindt in de ‘Regenboog’ de jaarlijkse wereldgebedsdag plaats. Het thema is: ‘Alles wat adem heeft…’. De dienst is in elkaar gezet door vrouwen uit Kameroen. Er zal op 7 maart in ieder geval een muziekzondag plaatsvinden. Er wordt geprobeerd een kwartet daarvoor uit te nodigen. Diezelfde dag zal er een gemeentevergadering plaatsvinden, waarover u in een ander artikel kunt lezen. De cantorij ‘Luthonica’ is voor de diensten al aan het oefenen gegaan. In de Stille Week zullen de vespers in de Oud-Katholieke kerk plaatsvinden om 19.30 uur: op maandag (29 maart), dinsdag (30 maart) en op woensdag (31 maart), steeds met andere pastores en organisten van de samenwerkende kerken.
Dameskring: elke maandagmiddag vanaf 14.00 uur,
in de consistorie (contact: Mieke, 071-5317342). Gemeentemiddag: 7 maart, aansluitend aan de eredienst,
met koffie in de consistorie; vanwege de lunch: graag opgave op de lijst in de consistorie. Gesprekskring: ‘Lef’, over de doop: 3 maart, 19.45-
21.45 uur, opgave op de lijst in de consistorie, ook voor 17 maart (zelfde plaats en tijd) Kerkenraad: 9 februari, vanaf 20.00 uur in de
consistorie, ook op 9 maart. Redactie: 14 april, vergadering in de pastorie.
[periode L.L.: 25 april tot 11 juli] Zwaantjes: 10 april, 11.00-14.00 uur, in de
c onsistorie. [ouders en kinderen ontvangen bericht]
Die gesprekskring, - met als naam ‘LEF’ - zal plaatsvinden op de woensdagen 3 en 17 maart. Je zult het ‘lef’ maar hebben om je kind te laten dopen, maar hoe dan verder? Misschien wordt het onderwerp ons duidelijk, misschien blijven er nog zaken liggen, maar erover vragen, discussiëren en spreken maakt de Heilige Doop iets meer helder! Naast alle erediensten, bijeenkomsten en kringen hoop ik u allen weer te ontmoeten in dit nieuwe jaar. Voor alle prachtige kaarten in de adventstijd hartelijk dank en vanaf deze plaats geef ik u de beste wensen mee: een goed, gezond, gelukkig en gezegend 2010! Een hartelijke groet van huis tot huis, Marianne van der Meij-Seinstra.
Kringen Tot zover de verschillende erediensten en getijden; nu dan een stukje over de kringen. De bijbelkring is op 26 januari aan het werk gegaan met het bijbelboek I Samuël. De daarop volgende bijeenkomsten staan in het nieuwe jaar gepland op 16 februari, 23 maart en 25 mei. De dameskring heeft heel hard gewerkt voor de kersttafel, die versierd en er rooskleurig uitzag én waar heel goed verkocht werd. Na enig sneeuwreces zullen de dames weer beginnen met het werk voor een feestelijke paastafel. De groep ‘Zwaantjes’ mochten zich verheugen in een aantal van vier kleine bezoekers (met ouders), en hebben een voorlopige afspraak voor 10 april. Ik hoop dat de jonge ouders van onze gemeente ’s avonds een paar keer oppas kunnen krijgen. Dan kunnen zij naast andere personen deelnemen aan de volgende kring, die over de doop zal gaan.
Gemeentemiddag: De kerkenraad wil na de eredienst van zondag 7 maart uw aandacht vragen voor de plaatselijke regeling der EvangelischLutherse Gemeente Leiden, e.o.. Op de zondagen 21 en 28 februari zullen op de tafel in de consistoriekamer kopieën daarvan liggen om in te kijken. U kunt de plaatselijke regeling ook ter bestudering (per e-mail) ontvangen. Een bericht naar de secretaris of de voorzitter is voldoende (zie colofon boven deze artikelen). Verder wil de kerkenraad met u van gedachten wisselen over de aanbevelingen van de speciale commissie over de toekomst van de ELG Leiden. Er zal voor een kopje soep en een broodje gezorgd worden. De kerkenraad.
25
Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Predikant: mw. ds. M. Driessen, Lammenschansweg 51, 2313 DJ Leiden, tel. 071 – 5131422,
[email protected] Voorzitter: G. Eegdeman, Laan van Arenstein 23, 2341 LS Oegstgeest, tel. 071 – 5153865 Secretaris: mw. E. Kromhout, Ridderspoorlaan 25, 2343 TV Oegstgeest, tel. 071 – 5157567,
[email protected] Bankrekeningnr.: 175067 t.n.v. 2e penningmeester VVP Leiden-Oegstgeest Kerkdiensten: Gemeentecentrum, Lijtweg 9, 2341 HA Oegstgeest Website: www.vvpleidenoegstgeest.nl
Bijbelgesprekskring In de bijbelgesprekskring aan de hand van het boek van Anton Wessels ‘Het evangelie volgens Vincent van Gogh’ gaan we ons op donderdag 18 februari bezighouden met de periode van de schilder die Wessels duidt met ‘droevig maar altijd blijde ‘.In deze periode schildert Van Gogh een Piëta (Maria met de dode Jezus op haar schoot) en de opwekking van Lazarus, maar ook het schilderij van de ‘aardappeleters’, dat je zou kunnen zien als een ‘Laatste Avondmaal’. Op 11 maart zullen we ons verdiepen in de periode die ‘van duisternis naar licht’ genoemd wordt en ‘de kunst van het leven’. In leven en werk van Van Gogh speelt de kerstthematiek een belangrijke rol, en ook de bijbel en literatuur zijn bronnen van licht voor hem. 10:00 -12:00 uur in de Vredeskerk.
Lezing: ‘Rituelen in de 21e eeuw’ Sinds mensenheugenis bedenken mensen uit alle culturen rituelen. In elke religie en in elke tijd maken deze rituelen
een zekere ontwikkeling door. Deze ontwikkeling ontstaat van onderop: het zijn meestal de mensen zelf die aangeven welke ontwikkelingen zij nodig hebben en daar vorm aan geven. De instituten waartoe zij behoren, zoals bijvoorbeeld kerken of religieuze gemeenschappen, nemen na verloop van tijd deze ontwikkelingen over en canoniseren de nieuwe gewoonten en er ontstaan nieuwe rituelen. Er zijn, in de cultuurgeschiedenis, bepaalde momenten waar het lijkt alsof alles verschuift, alsof een nieuwe tijd is aangebroken, het begin van de 20e eeuw was zo’n periode. Het begin van de 21e eeuw eveneens. Er bruist iets onder de mensen. Nieuwe levensomstandigheden vereisen nieuwe rituele omgangsvormen. Men is beland in een tijd van ritualisering. Nieuwe rituelen zijn er volop. In deze lezing komen aan de orde veranderingen in de overgangsrituelen (geboorte, huwelijk, dood) maar ook minder gangbare rituelen zoals scheiding, verzoening en rituelen voorafgaand aan euthanasie. Prof. dr. Christiane BerkvensStevelinck is hoogleraar Europese cultuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen en remonstrants predikant. Iedereen is van harte welkom op dinsdag 2 maart om 20:00 uur in de Scheppingskerk in Leiderdorp.
Middagactiviteit Op 11 februari gaan we naar het Museum van Oudheden aan het Rapenburg naar ‘Retour Irak’, een tentoonstelling van kunstschatten uit Irak die gestolen zijn en binnenkort weer teruggaan naar het land van herkomst. We verzamelen om 14:30 uur op het binnenplein van het museum. Iedereen is welkom, maar laat nog wel even aan mij weten of u komt. De entreekosten zijn € 9,00, € 7,50 voor 65-plussers, of gratis met een museumjaarkaart. De middagactiviteit die gepland stond voor 17 maart vervalt. Daarvoor in de plaats komt op 9 maart een ontmoeting met een hadja.
Moskeebezoek Op woensdag 10 februari bezoekt de vrouwengroep de Marokkaanse El Fatah moskee in Alphen aan den Rijn. Zij zullen daar een rondleiding krijgen. Op dinsdag 9 maart zal er in het Gemeentecentrum in Oegstgeest een ontmoeting zijn met een hadja, een moslima die recentelijk de bedevaart naar Mekka heeft volbracht. Aan de hand van foto’s en een film vertelt ze erover (van 14:00-16:00 uur ) Een hartelijke groet, Marjan Driessen
26
Eglise Wallonne Pasteur: Mme Françoise Weber, Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden, tel. 071 – 5177533,
[email protected] Presbytère: Houtlaan 15, 2334 CJ Leiden Président du consistoire: H.J. de Jonge, Zeemanlaan 47, 2313 SW Leiden,
[email protected] Trésorie: Frank.E.H. van Egmond, Herensteeg 16, 2313 SJ Leiden Comptes de l’Eglise: 5370099 au nom de ‘Eglise wallonne de Leyde à Leiden’ Temple: Breestraat 62, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5134139 Salle loeber: Breestraat 64, 2311 CS Leiden Marguillier et organiste: Erik van Bruggen, Breestraat 64, 2311 CS Leiden, tél. 071 – 5177533 Site web: www.eglisewallonne.vze.com
Culte Culte en français chaque dimanche.
Ecole du dimanche Tous les dimanches matin pendant le culte, l’école du dimanche est assurée par H.J. de Jonge ou A.M. Euser.
y jouer en sécurité, recevoir de l’enseignement, et des repas. Un groupe d’adultes sera formé qui se chargera de l’enseignement et de l’accompagnement pédagogique et social de ces enfants.
Activités Groupe de jeunes adultes Lundi 15 février à 19h au presbytère, rencontre du groupe de jeunes adultes, dernière séance de lecture et commentaires d’extraits d’évangiles apocryphes: les Actes de Jean. Choix du thème du prochain cycle. Chants et prière.
Films français Le troisième dimanche de chaque mois, après-midi de la francophonie avec projection d’un film français avec sous-titres puis conversation et dégustation de gâteaux français. Entrée libre au numéro 64 de la Breestraat, salle annexe du temple. L’école du dimanche: Alice et Dewi, de France, et Irène, du Québec. Dewi recevra le baptême à Pâques de cette année.
Catéchisme pour adultes Dimanche 7 février, de 12h15 à 13h15, au temple: “Le synode de Dordrecht”. Dimanche 7 mars, de 12h15 à 13h15, au temple: “Les développements de la Réforme”.
Diaconie Une collecte diaconale a lieu chaque dimanche. Pour les collectes diaconales du premier dimanche de chaque mois, des destinations spéciales seront annoncées. La deuxième collecte du 7 février sera destinée au projet ‘Keys for kids’, organisé dans le cadre du jumelage de la commune de Leyde avec Buffalo City en Afrique du Sud; voir l’annonce dans le numéro de décembre 2009 du Leids Kerkblad. Le bénéfice de la seconde collecte du 7 mars ira à l’organisation d’un ‘parc de sécurité’(safe park), à Duncan Village, dans la banlieue de Buffalo City, où des jeunes orphelins, pour la plupart victimes du SIDA, pourront être accueillis le jour pour
Dimanche 14 février à 15h au temple: ‘Les visiteurs’ d’Alain Terzian, comédie racontant la rencontre entre un seigneur du Moyen-Age et sa propre descendance au 20ème siècle à la suite d’un voyage à travers le temps, produit en 2000, durée 1h30. Projection en langue française, avec sous-titres en français. Dimanche 14 mars à 15h au temple: ‘Les aventures de Rabbi Jacob’ de Gérard Oury, comédie racontant les péripéties d’un parisien obligé de prendre l’identité d’un rabbin pour échapper à un malentendu avec la mafia, produit en 1992. Projection en langue française avec sous-titre en français.
Chorale Chaque mercredi à 20h au temple, répétition de la chorale. Direction et accompagnement: E.N. van Bruggen.
Concert d’orgue Samedi 13 février à 16h30 au temple, concert d’orgue par Erik van Bruggen, programme baroque. Entrée gratuite, café à l’issue du concert, collecte à la sortie.
27
De mensen van Monuta maken hét verschil. Monuta, winnaar van de International Funeral Awards
du Prie BOUW & ONTWIKKELING B.V. ADMIRAAL BANCKERTWEG 23 LEIDEN - TELEFOON 071-5222919
“Monuta is gekozen tot meest service-gerichte uitvaartonderneming in Nederland tijdens de International Funeral Awards 2005. Voor mij iets om écht trots op te zijn. Voor u de zekerheid van een goed verzorgde uitvaart”.
hooigracht 35 2312 kn leiden postbus 164 2300 ad leiden telefoon 071 514 32 44 telefax 071 514 35 49 e-mail
[email protected]
Edward Kardol, teamleider
Monuta Soek, Hoogmadeseweg 66, 2351 CV Leiderdorp, (071) 573 08 34 Monuta Van der Luit, Willem de Zwijgerlaan 179, 2316 CZ Leiden, (071) 521 32 31 Monuta 't Leidse Huys, Gitstraat 1, 2332 RB Leiden, (071) 573 08 30 www. monuta. nl www.scenarium.nl www.monutacharityfund.nl
[email protected]
ZAALBERG
Verhuur van zaalruimte
Korevaarstraat 35 - Tel. 071-514 91 47
voor vergaderingen, recepties, cursussen, bijeenkomsten e.d.
- snelle transactie - snelle taxaties - scherpe tarieven
“Rijks beëdigd makelaar”
Beheerder : R. van Heyningen Watermolen 1, 2317 ST Leiden Tel. 071 - 52 128 58
BijBels, Boeken en muziek www.ichthusboekhandel.nl korevaarstraat 2e • leiden • Telefoon: 071-5147061
Fournituren DMC splitzijden Babykleding
Setterlady / Setterlaine damesmode Hollandia / Ten Cate ondermode Hoge Rijndijk 114, 2313 KM Leiden, Tel. (071) 5123578
Dusters Ochtendjassen Ondergoed Badkleding
Boekhandel
Nachtkleding Lingerie Linnentextiel Panty’s
web: www.zaalbergmakelaardij.nl email:
[email protected]
Ichthus
***
met recht van koop BARNING PIANO’S sinds 1921 Rijkstraatweg 22d, 2171 AL Sassenheim www.barning.com
Lid LMV
makelaardij
REDKEN AMBASSADOR
HAARHUIS VA N TO N G E R E N n r dra e e Al m35 jaa
Kappersbenodigdheden Pruiken - Toupets Breestraat 32 Leiden Telefoon 071-5125212 Dijkmanschans 198 ZoeTermeer Telefoon 079-3312993
www.haarhuisvantongeren.nl
28
Bijzonder Kerkenwerk Leiden Predikant: ds. A. Alblas, , Jac.P. Thijsselaan 43, 2341 PM Oegstgeest, tel. 071 - 5232488,
[email protected] Secretaris: mw. R.G.S. Jongsma, Schubertlaan 195, 2324 CT Leiden Penningmeester: A. Zeilstra, Carneoolstraat 17, 2332 KA Leiden, tel. 071 – 5763061 Bankrekeningnr.: 783995 t.n.v. penningmeester Bijzonder Kerkenwerk
Serie Cantatediensten Op zondagavond 28 februari wordt de cantatedienst gehouden in de Hooglandse Kerk, aanvang 19.00 uur. Uitgevoerd wordt Cantate 150 “Nach dir, Herr, verlanget mich”. Uitvoerenden zijn: de COV Exultate Deo uit Voorschoten o.l.v. Leo den Broeder, met als solisten: Nelleke den Broeder, sopraan, alt, Hein Putter, tenor, Toon Meijs, bas. De begeleiding wordt verzorgd door leden van het Leiderdorps Kamerorkest en door Arjen Leistra, orgel. De stijl van dit slechts uit secondaire bronnen bekende Bachwerk doet denken aan de periode in Weimar. De tekst bestaat uit een bijbelwoord en verdere vrije teksten, terwijl koralen geheel ontbreken. Het bijbelwoord is Psalm 25, waaraan ook de titel ontleend is. In de korte inleiding worden de muzikale thema’s neergezet. Daarna volgt in de stijl van een motet het verrassend vertolkte bijbelwoord. Na een korte aria volgt een koordeel met beeldende klanken: op het ‘leid mij’ stijgt een toonladder op van een diepe bas naar een hoge sopraan. Na een aria van 3 solisten met klankkleuren bij de woorden pakt het koor de Psalm weer op. Een triomfaal Tutti besluit de cantate.
De korte overdenkingen worden dit jaar ontleend aan ‘Zoeken, nooit verzadigd zijn, Gedachten over de mystieke weg’ van Kick Bras.
NBG-regioavonden:
De Bijbel gaat door
Het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) houdt in de maanden februari en maart speciale regioavonden voor leden, vrijwilligers en belangstellenden. Thema is: De Bijbel gaat door. Op elke avond zal een verhalenverteller aanwezig zijn die op een creatieve manier een Bijbelverhaal tot leven brengt. ‘In de regio West (Noord- en Zuid-Holland) worden twee avonden gehouden: in Sliedrecht op maandag 8 februari en in Haarlem op donderdag 11 februari. Op deze avonden geeft verhalenverteller André Troost, die ook actief was tijdens de Bijbel10daagse, acte de présence. Op een originele manier brengt hij een bijbelverhaal tot leven. Ook houdt hij een workshop met de titel Creatief met de Bijbel. In deze workshop reikt André handvatten en ideeën aan om de boodschap van een bijbelverhaal bij toehoorders te laten “landen”. Ook Ruud Blom, NBG-medewerker voor bijbelhulp wereldwijd, verzorgt een workshop waarbij de deelnemers in gesprek gaan over bijbelteksten die hen aanspreken. Meer informatie vindt u op www.bijbelgenootschap.nl.
PCOB Leiden
met Cantate 150 van J.S. Bach
U bent hartelijk welkom bij de Protestants Christelijk Ouderenbond (PCOB) op 8 februari om half drie in Rosenburch, Vrijheidslaan Leiden Zuid-West. De heer Kees Terlouw neemt ons mee op reis naar Syrië en Jordanië. Op15 maart komt de heer J.Verhey uit Leiden met ons nadenken over non verbale communicatie in de Bijbel. Wilt u meer weten bel gerust naar Francien Boelee 071 5760772.
door C.O.V. Exultate Deo o.l.v. Leo den Broeder voorganger: ds. A. Alblas organist: Theo Visser
De landelijke trend dat het steeds moeilijker wordt vrijwilligers te vinden voor bestuursfuncties gaat ook de Protestants Christelijke Ouderen Bond PCOB Leiden niet voorbij.
CANTATEDIENST op zondag 28 februari om 19.00 uur
in de Hooglandse Kerk ‘Nach dir, Herr, verlanget mich’
‘Kennismaken met…’ In voorbereiding is een tweede serie ‘kennismaken met…’ waarbij (voor ons) ‘niet gebruikelijke vormen van geloven’ worden gepresenteerd. De sprekers van vorig jaar worden opnieuw benaderd voor een bijdrage met onder meer yoga, getalsmystiek, poëzie, geloof en natuurwetenschap. Nieuw is het verhaal van een katholieke familie die een (hindoe-)tempel heeft gebouwd in de schuur en zich zo laaft aan beide religies. Lezers die zelf zouden willen spreken of iemand willen voordragen worden hartelijk uitgenodigd zich te melden.
Serie Evensongs Op zondag 11 april opent de Leidse Cantorij de nieuwe serie Evensongs. Dit jaar ontvangen we opnieuw een koor uit Engeland, waarvoor de Evensong (éénmalig) aan het eind van de middag gehouden wordt.
Bestaan PCOB Leiden bedreigd
De PCOB heeft in Leiden bijna 300 leden en organiseert éénmaal per maand een bijeenkomst met een zeer gevarieerde inhoud voor alle leden. Samen met andere organisaties behartigt de PCOB de belangen van 50-plussers in deze gemeente. Dat alles vanuit een protestants-christelijke invalshoek. Al geruime tijd is de afdeling Leiden op zoek naar bestuursleden, die de taak van het nog zittende bestuur kunnen verlichten.We hebben al assistentie moeten inroepen van buiten Leiden. Dat kan even wat lucht geven, maar iedere afdeling moet voor een eigen bestuur zorgen. Daarom deze oproep in ons kerkblad. We hebben dringend nodig een voorzitter en een penningmeester. Wanneer we die hebben is de kou uit de lucht. Wenselijk is ook een 2e secretaris en een 2e penningmeester.Wie komt ons versterken. Wees zo vrij en meld u aan bij de secretaris Francien Boelee tel.: 5760772 en e-mail:
[email protected]
29
College van kerkrentmeesters lekkages oplevert. Daarom heeft het college besloten ook het lage dak geheel te vervangen. De kosten daarvan worden geraamd op € 50.000,00.
Secretaris: J.P. Karstens, tel. 071 – 5212087 Postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovekade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5764145,
[email protected]
Collectebonnen Restauratie orgel Marekerk Op zaterdag 23 januari werd na een restauratieperiode van een jaar het geheel gerestaureerde orgel van de Marekerk weer in gebruik genomen. Uitgangspunt van de restauratie was het concept uit 1965 toen orgelmaker Flentrop het diverse malen gewijzigde orgel in neobarokstijl restaureerde. Orgelmaker Verschueren uit Heythuysen, die het orgel nu restaureerde, had de opdracht niet meer functionerende delen van het orgel te repareren en het klankconcept van het orgel hier en daar te verbeteren. Tijdens de officiële overdracht kregen zowel orgelmaker Verschueren met zijn mensen als orgeladviseur Jaap den Hertog lof toegezwaaid voor het bereikte resultaat. Ook schilder Ridderhof uit Deil, die de orgelkas geheel onder handen had genomen deelde in de lof! De restauratie heeft ca. € 350.000,00 gekost. Hiervan wordt € 170.000,00 gedekt door rijkssubsidie. De actieve orgelcommissie van de Marewijkgemeente heeft ervor gezorgd dat het verschil van € 180.000,00 wordt gefinancierd uit subsidies van fondsen, sponsoring van bedrijven en bijdragen van gemeenteleden. De Marewijkgemeente, maar ook de Leidse orgelcultuur, is weer een monument rijker dat qua klank en qua uiterlijk stralend mag worden genoemd.
Onderhoud monumentale kerkgebouwen De rijksoverheid subsidieert het onderhoud van onze monumentale kerkgebouwen. Tot en met 2010 geschiedt dat volgens een regeling die voorziet in 50% subsidie van de kosten van onderhoud aan het casco. Met ingang van 2011 treedt een nieuwe regeling in werking. Hiermee beoogt de overheid de rijksmonumenten door goed en structureel onderhoud in goede staat te houden. Ook het onderhoud van het interieur van onze beide monumentale kerkgebouwen is vanaf 2011 subsidiabel. Het subsidiepercentage zal worden verhoogd naar 65% van de subsidiabele kosten. De regeling omvat een periode van zes jaar. Voor de Hooglandse Kerk is op basis van de begroting door een
30
gespecialiseerd bouwkundig adviesbureau aan onderhoudskosten voor de periode 2011 t/m 2016 een bedrag begroot van € 990.000,00. Daarvan zal dan 65% (of wel € 644.000,00) gesubsidieerd worden. Voor de Marekerk wordt over die periode € 774.000,00 geraamd, waarvan dan een bedrag van € 503.100,00 gesubsidieerd zal worden. Met instemming van de Algemene Kerkenraad besloot het College van Kerkrentmeesters om de subsidie in het kader van de zogeheten BRIM-regeling op deze te verwachten onderhoudskosten aan te vragen.
Onderhoud dak Vredeskerk Bij het maken van de renovatieplannen voor de Vredeskerk is er destijds van uitgegaan dat het lage dak (het dak van de hal, de vergaderzalen en het kerkelijk bureau) nog in goede staat was en niet vervangen behoefde te worden. Zoals dat wel vaker gebeurt, bleek tijdens de renovatie dat dit dak toch in minder goede staat verkeert en inmiddels ook
Veel kerkgangers doen nog steeds munt of papiergeld in de collectezakken. Dat is een (goede) gewoonte. Maar het storten van het collectegeld – dat al vele jaren trouw elke maandag door de heren Hüner en Van Oosten wordt geteld! – wordt problematischer doordat banken daarvoor vaak niet meer beschikbaar zijn, of daar een vergoeding voor vragen. Misschien wilt u eens overwegen om collectebonnen te gaan gebruiken. Voor hen die een belastingaftrek voor giften hebben biedt het kopen van collectebonnen ook de mogelijkheid de aankoop van deze bonnen in de giftenaftrek op te nemen! De collectebonnen zijn als volgt verkrijgbaar bij het kerkelijk bureau: bonnen van € 0,75 voor € 15,00 per vel; bonnen van € 1,20 voor € 24,00 per vel en bonnen van € 2,00 voor € 40,00 per vel. U kunt de collectebonnen bestellen door het juiste bedrag onder vermelding van de soort bonnen over te maken op giro 41 878 t.n.v. de Protestantse gemeente te Leiden. Na ontvangst van uw betaling worden de bonnen verstuurd. Het College van Kerkrentmeesters.
OVERZICHT COLLECTEOPBRENGSTEN
November Diaconie € 3.392,95 Collecte Heilig Avondmaal € 657,50 Pastoraat in Leiden € 3.029,00 Opbouw Protestantse Gemeente Leiden € 1.453,29 Onderhoud Gebouwen € 606,80 Landelijk pastoraat € 716,63 Eindejaarscollecte € 663,48 Bloemenbusje Hooglandse Kerk € 146,20 Leidse Cantorij Commissie Bijzonder Kerkenwerk Hervormde wijkgemeente Mare Alphadienst tbv fam. De Boo € 54,60 Hervormde wijkgemeente Mare wijkkas/dankdag € 422,49 Hervormde wijkgemeente Mare Kerstzangavond € 54,60 Hervormde wijkgemeente Mare Stichting Present € 422,49 Huwelijkscollecte Stichting Balans € 312,94 € 11.932,97
December
€ 3.770,25 € 271,24 € 3.138,36 € 2.083,87 € 884,65 € 333,35 € 123,37 € 31,15 € 1.082,77 € 5.125,47
€
392,68
€
508,85
€
195,32
€ 16.844,48
Algemene Kerkenraad Ds. W.A.M. Kelder, als diaconaal predikant verbonden aan de Protestantse Gemeente te Leiden, heeft met ingang van 1 januari 2010 haar werkzaamheden beëindigd. In het Hooglandse Huys werd op 28 januari een receptie gehouden waar afscheid van ds. Kelder genomen kon worden. Op 31 januari was er een afscheidsdienst in de Hooglandse Kerk, geleid door ds. Kelder en ds. Boon. In deze dienst beëindigde ds. Kelder haar werk-
Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente te Leiden preases: dr. J.K. Radder, Marelaan 42, 2341 LE Oegstgeest, tel. 071 – 5174803 scriba: J.F. Nagelkerke, Eli Heimanshof 74, 2341 PH Oegstgeest, tel. 071 – 5215365; postadres: Kerkelijk Bureau, Van Vollenhovekade 22, 2313 GG Leiden, tel. 071 – 5764145,
[email protected] Kerkelijk Bureau Protestantse Gemeente te Leiden: Van Vollenhovenkade 22, 2313 GG Leiden, geopend van maandag tot en met donderdag van 09.00 – 12.00 uur, tel.: 576 41 45, fax 579 02 68 e-mail adres:
[email protected] girorekening 41878: t.n.v. Protestantse Gemeente te Leiden girorekening 121554: t.n.v. Actie Kerkbalans Leiden (voor de vrijwillige bijdragen) Melding van mutaties: Verhuizing, huwelijk, geboorte of overlijden gaarne doorgeven aan het Kerkelijk Bureau i.v.m. de verwerking in de ledenadministratie.
zaamheden voor de diaconie en sloot ze haar verbondenheid aan de Protestantse
Gemeente te Leiden af. J.F. Nagelkerke, scriba PGL
Kerkdiensten ZONDAG 7 februari
ZONDAG 14 februari
Deurcollecte: O pbouw Protestantse gemeente Leiden
Deurcollecte: E redienst & Kerkmuziek Marekerk: restauratie orgel
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, Heilig Avondmaal, m.m.v. de Leidse Cantorij 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. R.Q.Kouwijzer Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. F.A.J. Heikoop, ’s Graveland Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. F.D. Rooze Antoniuskerk 09.15 u. ds. M. Driessen De Regenboog 10.00 u. ds. E.S. Smidt Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. drs M.M.B. van der MeijSeinstra, Heilig Avondmaal Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. prof. dr E.H. Cossee, Rotterdam Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest, Heilig Avondmaal Overrhyn 11.00 u. T. Borreman-la Fleur, Leiderdorp LUMC 10.00 u. pastor J.H.S.Evers Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. ds. H. Plomp, Oegstgeest
Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, Heilige Doop 11.45 u. oecumenische studentendienst, dr Chr. Berkvens-Stevelinck Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs, Heilig Avondmaal 17.00 u. ds. T. Jacobs Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. dr G.J. Venema Antoniuskerk 09.15 u. mw. R. Scholten De Regenboog 10.00 u. pastor M. Taverne Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. ds. H.J. Hemstede, Leiderdorp Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. P.L. van Asselt Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. H.E. Schouten Overrhyn 11.00 u. R. Rus, Oegstgeest LUMC 10.00 u. pastor H. van Breukelen Diaconessenhuis 10.15 u. drs J.W. Korpelshoek Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. P. Smit Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal): 10.00 u. G.P. de Best
Dienst voor mensen met een verstandelijke beperking Dorpskerk Leiderdorp 15.00 u. drs S. Poppe-Rienks, Oegstgeest
WOENSDAG 17 februari begin van de veertigdagentijd Hooglandse kerk 19.30 u. ds. A. Alblas, vesper
ZATERDAG 20 februari Zuydtwijck 10.15 u ds. M. Driessen
ZONDAG 21 februari Invocabit - ‘roept hij Mij aan’ Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen Hooglandse Kerk 10.00 u. drs A.W. Ridder 11.45 u. oecumenische studentendienst, pastor E.J.G. Woertman Marekerk 10.00 u. J.P. Karstens 17.00 u. ds. T. Jacobs Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. F.D. Rooze Antoniuskerk 09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven De Regenboog 10.00 u. ds. J.F. Boon
31
Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. drs M.M.B. van der Meij-Seinstra, Heilig Avondmaal Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. J.A. Brostrom-Bruin, Boskoop Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. A. Vuijst, Noordwijkerhout Overrhyn 11.00 u. drs S. Poppe-Rienks, Oegstgeest LUMC 10.00 u. pastor J.H.S. Evers Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. pastor J. Biemans
ZONDAG 28 februari Reminiscere- ‘gedenk uw barmhartigheid’ Deurcollecte: O pbouw Protestanse gemeente Leiden Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A.Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, drs Chr. van den Berg-Seiffert 19.00 u. ds. A. Alblas, cantatedienst m.m.v. COV Exultate Deo uit Voorschoten Marekerk 10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest 17.00 u. ds. G.H. Abma, Gouda Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. H. Boter Antoniuskerk 09.15 u. P.A.A. Nauta De Regenboog 10.00 u. pastor J.A.van der Bie Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. drs M.M.B. van der Meij-Seinstra Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. M. Driessen Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. A. de Snoo Overrhyn 11.00 u. drs A. van Kleunen LUMC 10.00 u. ds. A.J. Hammer Diaconessenhuis 10.15 u. pastor H. van Breukelen Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. ds. F. Benthem Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal) 10.00 u. C. van Rijn, Katwijk
ZATERDAG 6 maart Zuydtwijck 10.15 u pastor H. van Breukelen
32
ZONDAG 7 maart Oculi - ‘mijn ogen zijn bestendig op de Heer’ Deurcollecte: O pbouw Protestantse gemeente Leiden Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas, m.m.v.Leidse Cantorij 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. H.E. Schouten Marekerk 10.00 u. ds. T. Jacobs 17.00 u. ds. M.J. Middelkoop, Hendrik Ido Ambacht Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. dr G.J. Venema Antoniuskerk 09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven, Maaltijd van de Heer De Regenboog 10.00 u. ds. E.S. Smidt Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. drs M.M.B. van der Meij-Seinstra, muziekzondag Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. ds. I. Hasselbach-Jongsma, Leiderdorp Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. J. Groenleer Overrhyn 11.00 u. T. Borreman-la Fleur, Leiderdorp LUMC 10.00 u. pastor C. van Haasteren Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. ds. H. Plomp,Oegstgeest
WOENSDAG 10 maart Biddag voor gewas en arbeid Marekerk 19.30 u. ds. T. Jacobs
ZONDAG 14 maart Laetare - ‘verheugt u’ Deurcollecte: Exodus Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A. Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, ds. R.Q. Kouwijzer Marekerk 10.00 u. ds. F.J. van Harten, Scheveningen 17.00 u. prof. dr W. Balke, Den Haag Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. ds. F.D.Rooze Antoniuskerk
09.15 u. mw. S. Smedinga De Regenboog 10.00 u. pastor M. Taverne Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. prof. dr M. Barnard Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. dr R. Buitenwerf Waalse Kerk 10.30 u. pasteur F. Weber Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. R. Rus, Oegstgeest Overrhyn 11.00 u. T. Borreman-la Fleur, Leiderdorp LUMC 10.00 u. ds. H.C. Pasterkamp Diaconessenhuis 10.15 u. ds. M. de Leeuw Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. drs S. Poppe-Rienks, Oegstgeest Dienst voor doven Scheppingskerk Leiderdorp (kapelzaal) 10.00 u. G.P. de Best Dienst voor mensen met een verstandelijke beperking Dorpskerk Leiderdorp: 15.00 u. ds. C. de Jong
ZATERDAG 20 maart Zuydtwijck 10.15 u pastor M.Wassenaar
ZONDAG 21 maart Judica - ‘doe mij recht’ Deurcollecte: Onderhoud kerkelijke gebouwen Hooglandse Kerk 10.00 u. ds. A.Alblas 11.45 u. oecumenische studentendienst, dr Chr. Berkvens-Stevelinck Marekerk 10.00 u. ds. T.Jacobs, jeugddienst 17.00 u. ds. J.Ouwendijk, Alphen a/d Rijn Maranathawijk 10.00 u. zie Vredeskerk Vredeskerk 10.00 u. dr.G.J. Venema Antoniuskerk 09.15 u. ds. P.F. Warmenhoven De Regenboog 10.00 u. ds. J.F. Boon Evangelisch-Lutherse Kerk 10.15 u. drs M.M.B.van der Meij-Seinstra, Heilig Avondmaal Gemeentecentrum Oegstgeest 10.30 u. drs H. van Breukelen Waalse Kerk 10.30 u. pasteur D. Ribs Zorgcentrum Groenhoven 10.00 u. ds. G.F. Smaling, Oegstgeest Overrhyn 11.00 u. drs S. Poppe-Rienks, Oegstgeest LUMC 10.00 u. ds. M.A. de Vries Diaconessenhuis 10.15 u. ds. A.C. Kooijman Kruispunt Oegstgeest 10.30 u. ds. F. Benthem