PARKET VAN DEN PROCUREUR-GENERAAL
BIJ HET GERECHTSHOF
-
No.
O V E R Z I C H T
4 .
1 9 2 9 . .
I N H O U D
I
.
De Communistische I n t e r n a t i o n a l e (Comintern) en Bladz. 1 West- W o p a
..................................... L I . 1 Mei-viering .................................... Bladz. 111. Overzicht u i t s l a g der verkiezingen ..............Bladz.
9
10
.
. . I
IT. Perhimpocnan Indonesia en de Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking
V. VI.
.................Bladz.
De Communistische P a r t i j "Holland",Sectie der I I I e Internationale ( C.P.H.).
....................
14
.
Bladz. 19
.
Bladz. 22
.
ComunLstische P a r t i j Holland,Centraal Comité
(C.P.H.C.C.)..
....................................
V J I . C o m i t é voor Anti-Imperialistische Jeugd Actie.....Bladz.
.....ooooooooooooo.....
23
.
O v e r z i c h t Mei
I.
-
Juni
No.
4
.
1929
De Communistische Internationale(Comintern) en West Eüropa
B i j de beoordeeling van de a c t i e en de plannen van de Comintern moet men s t e r d s i n het oog houden de onverbreekbare samenhang van het geheele s t e l s e l W i l men de beteekenis van d i e a c t i e goed l e e r e n kennen, zoo dient men het programma van den O . I . , aangenomen op h e t 6e wereldcongres op 1 September 1926, t e bestudeeren. D i t i s een weliswaar zeer l a n g , en n i e t a l t i j d gemakkelijk t e l e z e q maar toch een i n t e r e s s a n t document o.a. t e vinden i n de int e r n a t i o n a l e Presse Korrespondenz ( inprekor ) No. 133 van 30 November 1928, t e r w i j l een Hollandschè v e r t a l i n g wordt gegeven i n h e t maandschrift de Communist " van de C.P.H. t e beginnen met No. 4. April1929. Het program g e e f t een zeer u i t v o e r i g e en zorgvuldige u i t e e n z e t t i n g van de c o m i s t i s c h e opvatting over de verdere ontwikkeling van het wereldkapitalisme en de wereidp o l i t i e k en i n nauw verband daarmede van de t e volgen wegen om t e komen t o t de comunistische maatschappy. , I n een a r t i k e l i n 'I d i e Komunistische Internationale", het i n 4 t a l e n verschijnende o f f i c i e e l e weekblad van de Komintern, No. 37 van 12 September 1928, zegt de onbekende s c h r i j v e r op blz. 2261 : I t De ontwikkeling van de KoIUintern beteekent een nooit onderbroken, met a l l e middelen gevoerde s t r i j d , beginnende met het gebruiken van het spreekgestoelte i n een b u r g e r l i j k parlement en eindigende met den gewapenden opstand; een s t r i j d dus met het doel de k a p i t a l i s t i s c h e s t a a t s o r d e t e n v a l t e brengen en de d i c t a t u u r van h e t proletariaat t e vestigen". Het i s daarom noodzakelijk, a l l e symptomen van de cornm n i s t i s c h e a c t i e , ook d i e i n een land a l s Nederland, waar w i j nog aan het begin-stadium z i j n , i n verband van het geheele schema t e zi.en Deze samenhang maakt het e c h t e r zeer m e i l i j k d i t Onderwerp fragmentarisch t e behandelen. Toch zal d i t h i e r getracht worden. A l l e r e e r s t de zoogenaamde 3' anti-oorlogsleuze" , mede in verband met de i n voorbereiding z i j n d e I n t e r n a t i o n a l e Roode Antioorlogsdag op 1 Augustus 1929 .
.
.
De c o m u n i s t i s c h e leuze 11 de s t r i j d tegen het oorlogsen de verdediging van de Sovjetunie 'l.
gevaar
Deze l e u z e i s reeds eenige j a r e n geleden door de Komintern Opgesteld.
In het geheele s t e l s e l van de communistische a c t i e , z o o a l s W i j
d i t kunnen vinden i n het reeds genoemde programma, Wordt
a l s a x i o m aangenomen, dat h e t wereldkapitalisme, Ondanks een t i j d e l i j k e s t a b i l i s a t i e , z i c h i n een voortdurende c r i s i s bevindt,. d i e onvermijdelijk voert naar een nieuwen oorlog. Deze oorlog van i m p e r i a l i s t i s c h e machten tegen e l k a a r , moet door de oommunistische p a r t i j e n i n ieder land worden om-
&
.
- 2 gezet in een burgeroorlog, die dan aan het verdere oorlogen een einde zal maken. Doch de Komintern ziet in, dat in de West Wopeesche landen die burgeroorlog m e t worden voorbereid en zoo mogelijk m e t worden beoefend bij kleinere antikapitalistische bewegingen in dezen tijd. Met het oog op deze actie werd door het VIe wereldcongres op 1 September 1928 reeds een besluit genomen met den opdracht aan alle centrale comitées der partijen tot het houden van een Internationale Roode dag in 1929 In Maart 1929 werd te Berlijn een voorbereidende conferentie gehouden, waar 14 co&istische partijen bijeen waren ën 16 Mei j.1. vergaderde wede?om de afgevaardigden van 13 Duopeesche commnistische parti jen met het West-EUropeesche bureau van de Xomintern te Brussel.(Zie ïmprekorr No. 44 van 22.5 29 .) Om de bedoeling te begrijpen,die de comuisten beoogen met hun 'I strijd tegen het oorlogsgevaar '' meten wij de betreffende resolutie,die op het VIe wereldcongres werd aangenomen nader bekijken. Deze resolutie 'I de strijd tegen den Imperialistischen , ook wel kortweg de oorlog en de taak van de communisten I' Anti oorlogsthesen 'I genoemd, behandelen o .a. het standpunt van het proletariaat tot den oorlog en wij lezen onder meer : par. 7 . De oorlog is onafscheidelijk van het kapitalisme. Daaruit volgt dat een afschaffen van den oorlog slechts mogelijk is door afschaffen van het kapitalisme, dat is de val van de burgerlijke uitbuitersklasse door de dictatuur van het pmlûtariaat, de opbouw van het socialisme en de vernietiging van de klassen. Daarom wijst het Leninisme aïle pacifistische theoriën onvoorwaardelijk af.
.
.'
par. 8.
Maar de val van het kapitalisme is onmogelijk zonder geweld,zonder gewapende opstand,en burgeroorlog van het proletariaat tegen de bourgeoisie.
par. 12. De eerste plicht van de communisten in den strijd tegen den imperialistischen oorlog is, de sluier weg te rukken waarin de oorlogsvoorbereiding wordt gehuld en de breede volksmassa's den werkelijken toestand van de dingen te toonen. Dit beteekent voor alles de scherpste politieke en propagandistische strijd tegen het pacifisme. Bij de verdere uiteenzettingen worden de ervaringen van de Bolsjewiki in Rusland; van de Spartakusgroep in hiitschland en van andere revolutionnaire groepen in den wereldoorlog, verwerkt Uit een en ander blijkt de groote beteekenis van deze leuze en wordt deze volgens het commnistische progranmri eigenlijk de as van de tegenwoordige periode en de richtsnoer van de gezamelijke revolutionnaire arbeid. Echter moet worden opgemerkt dat in het geheele programma van de Komintern zoowel als in deze resolutie een overtuigende bewijsvoering van de onvermijdelijkheid VaIl de komst van den imperialistischen oorlog ontbreekt Dit
.
li
-
.
- 3 -
D i t wordt door h a r e c r i t i c i dan ook aan de Komintern verweten ( o.a. door Trotzky i n z i j n l a a t s t e boek die I n t e r n a t i o n a l e Revolution und d i e Komintern" Leubsche Verlagsbuchhandlung B e r l i n 1929, en door de sociaal-democraten OTR) BAUER en UüTSJSY.) Maar ook hierop weten de verdedigers van h e t comrmuiisme een antwoord waar i n de bovenbedoelde r e s o l u t i e onder het hoofdstuk van '' het standpunt van het p r o l e t a r i a a t tegen den oorlog '' wordt gezegd i n punt 3 : De Burgeroorlog van het p r o l e t a r i a a t tegen de bourgeoisie
.
par. 24.
De wereldoorlog 14 - 18 h e e f t z i c h i n eenige landen van Oost en Midden Ebopa omgezet i n den burgeroorlog en deze h e e f t i n Rusland de zege gebracht
.
De burgeroorlogen i n de volgende jaren, i n Duitschland i n 1920 en 1923, i n Bulgarije 1923, i n Estland in 1924, i n Weenen Juli 1927, bewijzen, dat de burgeroorlog ook kan voortkomen u i t de regelmatige voorwaarden van h e t tegenwoordige kapitalisme, d i e den k l a s s e n s t r i j & t o t h e t toppunt opvoeren en t o t onmiddellijke revolutionnaire s i t u a t i e kunnen l e i d e n , m.a.w. l u k t h e t ons, d i r e c t de r e v o l u t i e en den burgeroorlog t e brengen, dan zooveel t e b e t e r Op deze plaats kan tevens t e r sprake worden gebracht de 1 groote t e g e n s t r i j d i g h e i d , d i e e r b e s t a a t tusschen deze c o m n i s t i s c h e l e e r en de bekende voorstellen, d i e LIl"0W u i t naam van de Russische regeering op de ontwapeningsconIerentie i n Genève deed Geenszins t e g e n s t r i j d i g zeggen de communisten. H e t communisme voert een p o l i t i e k d i e t o t den vrede m e t l e i d e n , dus de v o o r s t e l l e n van de Russische regeering, ai weten w i j wel dat de k a p i t a l i s t i s c h e landen toch n i e t zuilen ontwapenen, z i j n geheel i n overeenstemming m e t onze l e e r en met ons einddoel. Deze v o o r s t e l l e n kunnen dus w e l degelijk uitgaan van een staat w a a r het p r o l e t a r i a a t r e g e e r t . Maar d i t w i l n i e t zeggen dat de conrmunistische minderheden i n de b u r g e r l i j k e geregeerde landen deze p o l i t i e k kunnen aanhangen. D i e komen e r inmiers rond voor u i t , dat z i j h e t huidige regiem gewelddadig willen omverwerpen en a l s z i j voorstelden :It ontwapen U en morgen sla ik j e dood dan zou de massa de cormministen n i e t e r n s t i g nemen. Wat de s o c i a a l d e m c r a t e n i n v e l e landen beoogen, noemen de conmninisten s l e c h t s p a c i f i s t i s c h e i l l u s i e s , d i e h e t prol e t a r i a a t s l e c h t s van het ware i n z i c h t berooven en een s l u i e r werpen over de voortgaande bewapening. H e t werk van L I " 0 W i n Genève is dus n i e t bedoeld om d i e p a c i f i s t i s c h e v o o r s t e l l e n van de andere landen t e bevorderen, maar om ze i n de wielen t e r i j d e n en ze t e verhinderen. Hetgeen inderdaad v r i j a a r d i g is gelukt In d i t verband i s dan ook zeer merkwaardig de m a r e af- ! s t r a f f i n g , d i e de Zweedsche communistische afgevaardigde . E. ANDEñSN van Nbscou ontving, toen h i j op 16 A p r i l j.1. het Zweedsche paslement v o o r s t e l l e n deed, gelijkluidende aan d i e van LITWIXOW. D a t m a dus naar h e t oordeel van de Komintern nu n e t de wijze, m a r o p men het m i l i t a i w i e a m e s t b.estrijden
.
1
.
.
.
U i t a l l e b e s l u i t e n en p u b l i c a t i e s na 1 September 1928 b l i j k t dat van h e t V I E Wereldcongres ontegenzeggelijk een algeme en
!
.
- 4 -
algemeen parool t o t offensieve handelingen i n West Bumpa is uitgegaan In een b e l a n g r i j k a r t i k e l van de " Kommunistische i n t e r n a t i o n a l e No. 35/36 wordt d i t op blz. 2270 aangeduid a l s de overgang van de propagandistische periode i n d i e van de onmiddellijke gewapende a c t i e . Vooral i n Duitschland en Frankrijk z i j n d i t l a a t s t e j a a r een heele reeks van gewapende d e m n s t r a t i e s en provocatorische daden tegen de p o l i t i e en het openbaar gezag elkaar opgevolgd, welke lang n i e t a l l e i n onze pers bekend z i j n geworden.( zoo b.v. a c t i e van opgehitste werkloozen om i n verschillende raadszalen binnen t e dringen). De t a a l i n de communistische bladen en op de plakkaten werd i n het l a a t s t van 1928 en d i t jaar weer v e e l radicaler. De eischen t o t bewapening van het p r o l e t a r i a a t werd herh a a l d e l i j k meer naar voren gebracht. Waartoe d i t parool l e i d d e , weten w i j u i t de gebeurtenissen van den 1 M e i t e B e r l i j n en P a r i j s . D a t de poging i n B e r i i j n n i e t de minste k a m had,was van t e voren iedereen d u i d e l i j k . Algemeen wordt de Cchupo i n Pruisen ongemeen s t e r k geacht en z e l f s als een kracht i g e r korps beschouwd dan de Rijksweer, immers hunne opl e i d i n g en oefening geschiedt zuiver op m i l i t a i r e l e e s t . Achteraf b l i j k t dat reeds eenige weken voor den 1 Mei, een a a n t a l leden van h e t Swerdloa i n s t i t u u t u i t Wskou onder l e i d i n g van het l i d van de 3ZKK.ï MAh?NILsiIy , naar Berlijn waren gekomen om de t a c t i s c h e l e i d i n g van de K.P.D. in handen t e nemen Het bevel t o t a c t i e f v e r z e t tegen het demonstratieverbod van den p o l i t i e p r e s i d e n t m r g i e b e l moet door deze l e i d i n g genomen z i j n , met h e t oog op den binnenlandschen toestand i n Rusland. Evenals i n 1921, toen Lenin het r o e r moest Omgooien en de opstand i n Midden Duitschland werd bevolen, werd er nu van de ontketening van revolutionnaire opstanden i n Duitschland een verbetering der stemming i n Rusland varwacht. in d i t verband moet ook de voorbereiding van den l e Augustusdag worden gezien. De economische toestand i n Rusland wordt door a l l e correspondenten a l s u i t e r s t fataal geschetst, t e r w i j l de algemeene ontmoediging onder de communisten steeds toeneemt Om terug t e keeren t o t den internationalen Rooden dag op 1 Augustus De Komintern h e e f t besloten om ondanks a l l e p o l i t i e verboden op i Augustus den w i l van de millioenen massa, om g6Qn nieuwen wereldoorlog t o e t e l a t e n , t e toonen en hunne bereidwilligheid t e demonstreeren om onder de l e i d i n g van de C . I . de voorbereiding van den v a l van de bourgWisi8 voort t e zetten. DUS m b i l i s a t i e van de massa's i n de industrie-centra. eenheidsfront van onderop, groote demonstraties en staking op dien dag, waarbij ook de ongeorganiseerden en PrerkiOOZen moeten worden opgeroepen. De " K o m i s t i s c h e I n t e r n a t i o n a l e It No. 22/23 V a n 5 Juni, dat d r i e weken te l a a t is verschenen geeft een reeks belangrijke o p s t e l l e n van vooraanstaande l e i d e r s VLLII de Komintern over den Rooden dag op 1 Augustus, w a a r b i j dat van een zekeren B.W. wederom b i j u i t s t e k leerzaam is.
.
.
.
a
.
Na -
1;
i;.I,;. i
i < . . e
.Li. *
- 5 r
N a een beschouwing over de f o u t van het zoogename provincialisme ( waarmee h e t gebrek van enkele co-n i s t i s c h e p a r t i j e n om hun a c t i e i n s t e d e van u i t eng nation a l i s t i s c h oogpunt, t e voeren i n h e t algemeene .internation a l i s t i s c h e verband ) bespreekt h i j de voorvallen i n vers c h i l l e n d e landen op 1 Mei j.1. Alleen i n Duitschland, F r a n k r i j k , Polen en Chiná heeft het z i j n p l i c h t gedaan, afgezien van de groote fouten. Over Zweden, Oostenrijk, Tsjechoslovakije en vooral Sigeland wordt b i t t e r geklaagd. Eetreffende de Mei-onlusten i n B e r l i j n verwijst h i j naar een r e s o l u t i e op 1 2 Mei a l d a a r opgesteld ( Imprekor 42 van 14 Mei ) wtiarin o ,a. geconstateerd wordt, dat de opstandelingen eenige dagen lang de s t r a a t hadden veroverd; d a t de s o c i a a l demcratische a u t o r i t e i t e n ( de p o l i t i e p r e s i d e n t Zörgiebel en de Minister van Binnenlandsche Zeken i n Pruisen en het R i j k : GRESZINSKY en SEVIBING, z i j n S.D.P.ers) hebben bewezen vijanden van het volk t e z i j n ; dat h e t klassebewustzijn van de Frbeiders i s g e s t e r k t . Voorts hebben de c o m m i s t e n geleerd t i j d i g fabriekcouranten voor t e bereiden voor het geval de o f f i c i e e l e p a r t i j b l a d e n worden verboden en vooral de organisatie van de p a r t i j i n d e groote bedrijven samen t e trekken, daar h e t op de g m o t a fabrieken zoo gemakkelijk i s de menschen t e bereiken, z e t e verzamelen en ze de bevelen van de l e i d i n g t e geven. Wat de 1 Mei dag t e P a r i j s aangaat w i j s t de a r t i k e l schTijver e r op, dat door de a r r e s t a t i e s van de comrmuiist i s c h e l e i d e r s de a c t i e i n Parijs is misgeloopen, maar d a t e05 der Metaalarbeiders, a l l e bouwvakarbeiders, a l l e tabaksbewerkers, a l l e taxi-chauff e u r s , a l l e houtbewerkers, 60% van i n deze bedrijven de meubelmakers toch hebben gestaakt. is de C.G.T.U. ( comité générol du T r a v a i l u n i t a i r e de communistische Vohvereeniging) merkwaardiger wijze h e t zwakst vertegenxoordigd. D i t t o o n t , volgens B.W. dat er een b e l a n g r i j k revolutionnair element op een goede oproep wacht. H i j verwijst naar den opstand i n Weenen i n Juli 1927, w a a r de communistische p a r t i j s l e c h t s 5000 leden t e l d e . Dan w i j s t de a r t i k e l s c h r i j v e r op h e t a p o t e gewicht van de ondermijning van het gezag i n h e t l e g e r , i m e r s b i j e r n s t i g e opstanden i n Frankrijk moet h e t leger de p o l i t i e bijspFingen , h t e n s l o t t e volgt een t i r a d e over m g e l i j k e o n t i j d i g e Provocatie van de z i j d e van de p o l i t i e eI: de sociaal-democ r a t i e . D i t i s n a t u u r l i j k gedaan met her oog om b i j een eventueele mislukking de schuld op deze elementen t e werpen.
Om h e t overzicht n i e t t e lang t e maken volgen h i e r onder nog enkele Jpmerkingen i n l o s verband
.
D U I T S C,.-H. L A N D .
In d i t iana is d i t j a a r de e f v a r i r g opgedaan, dat de c o m i s t i s c h e p a r t i j een buitcngewone levenskracht b e z i t . Algemeen werd dezen winter de toestànd van de K.P.D. a l s f a t a a l geschetst, De onderlinge s t r i jd der l e i d e r s had haar toppunt b e r e i k t , een s t e r k e o p p o s i t i e zoowel r e c h t s a l s u i t e r s t links vond i n verschillende arbeidersgroepen actieve steun. Het bleek d a t <e p a r t i j t o t nog geen 80.000 betalende leden
+--. -
_i
\
I
-
'+.I
. , '
i'
'
? > ~ '
- 6 -
leden was teruggeloopen, t e r w i j l ook de Rote Frontkamprer de h e l f t van z i j n leden had verloren. Lenin h e e f t echter u i t d r u k k e l i j k verkondigd, tegenslagen en verliezen mogen den communist n i e t $ ontmedigen. in z i j n l e e r z i j n d i e voorvallen voorzien, j u i s t i n de k r i t i e k e t i j d e n van hoogere spanning, en e r wordt eerder een voordeel i n gezien, daar de l e i d i n g daardoor als het ware zich k r i s t a l i s e e r t en de e r n s t i g e en doorzettende figuren met een trouwe k l e i n e schaar volgelingen naar voren komatn. in d i t verband wordt a l t i j d verwezen naar de p a r t i j van Lenin, d i e i n 1917, 12.000 leden s t e r k was. Inderdaad i s nu d i t voorjaar gebleken dat de K.P.D. tegen a l l e verwachtingen in, ondanks de malaise,zich w i s t t e herstellen. Immers b i j de verkiezingen van de ondernemingsraden i n begin April (Betriebsritte) behaalden i n t a l r i j k e groote fabrieken de communisten tegenover de sociaaldemocratische caneidaten doorslaande overwinningen. Zoo i n de Leuna-werken b i j Merseburg, de werf van Blohm en Voss Hamburg, de Verkehrs A.G. t e B e r l i j n En de beteekenis van de conmninistische l e i d e r s in deze 10.000 en meer a r b e i d e r s commissies i n ondernemingen met 5 i s n i e t gering. D e communisten worden i n hun f e l l e n rechtstreekschen strijd tegen de sociaal-democraten, w a a r b i j hun doel i s de S.D. i n de oogen der arbeiders i n d i s c r e d i e t t e brengen, gesteund door de rechtsche m n a r c h i s t i s c h e p a r t i j e n , d i e i n de parlementaire t a k t i e k geen middel ontzien, om h e t de \ Sociaal Demcraten moeilijk t e maken. B i j de handhaving van h e t demnstratie-verbod i n begin Mei t e B e r l i j n is de Schupo, waarvan de aanvoerders meest ' oud-officieren z i j n , overmatig ruw opgetreden, hetgeen is gebleken u i t de v e l e dooden ( 21 ) en honderden gewonden aan de z i j a e van de opstandelingen en toeschouwers.Daarentegen was aan de kant van de ordebewaarders h e t v e r l i e s ' l
.
-
i
-
i
i
~
nul. Ontegenzeggelijk hebben de voorvallen een groote golf van a n t i p a t h i e tegen de p o l i t i e doen ontstaan, en was de k r i t i e k van vele burgerbladen op h e t b e l e i d van den p o l i t i e president zeer scherp. In de arbeiderskringen heerscht dan ook een groote ontevredenheid over de huidige l e i d i n g d e r S.D.P. Een ander punt, dat even behandeld m e t worden is de vakvereenigingstaktiek der communisten. Terwijl t o t d i t jaar de verovering van de bestaande vakvereeniging a l s de eenig j u i s t e t a k t i e k werd aangewezen, h e e f t men sinds het V I Wereldcongres d i t systeem verlaten. B i j voorkomende c o n f l i c t e n m e t nu contact worden gezocht met de arbeiders,achter den rug van de vakvereenigingsl e i d e r s om en de stakings-comit6's gevormd worden, waarbij de ongeorganiseerden m e t de georganiseerden m e t e n worden samen gebracht. D i t punt is echter nog i n staat van d i s c u s s i e en beproeving, waarover op de aenstaande vergadering van de U i t gebreide Wecutieve nader m e t worden b e s l i s t . ( Bierover Sonderheft I* van de Kommunistische Diterverscheen een nationale van 1 7 Juni 5.1. )
.
F R A N K R I J K .
I
- 7 -
F R A N K R I J K
.
De aanhang en de invloed der communistische p a r t i j i n Frankrijk i s de l a a t s t e jaren s t e r k toegenomen, vooral i n de i n d u s t r i e centra. B i j de l a a t s t e verkiezingen b.v. waren 21% van de P a r i j s c h e stemmen op communistische candidaten u i t gebracht. Men spreekt dan ook van een roode communistische banlieu om P a r i j s . Door het d i s t r i c t s systeem en het gescheiden optreden b i j de Fransche verkiezingen is het a a n t a l communistische kamerleden b i j lange na n i e t i n verhouding tot h e t percentage der uitgebrachte stemmen. in de nieuwe a r t i k e l e n d i e Coty i n z i j n bekend blad reeks Contre l e Communisme 1'Ami du Peuple " van 1 2 Juni j.1. af p u b l i c e e r t , g e e f t h i j frappante c i j f e r s en f e i t e n . in Franlrrijk staan de zaken anders dan i n Duitschland, daar i n Frankrijk meer werkloosheid voorkomt; echter is h i e r een zeer groot contigent a r b e i d e r s van vreemde n a t i o n a l i t e i t [ I t a l i a n e n en Polen ) d i e een l a s t i g en r a d i c a a l element vormen. De uitwerking van de s t a b i l i s a t i e van de franc h e e f t ook den ambtenaarsstand in onvoldoende maatschappelijke p o s i t i e gebracht. Vandaar zeer radicaalgezinde ambtenarenbonden. Het v e r s t naar links s t a a n wel de onderwijzers./ Van a l d i e moeilijke f a c t o r e n neten de communisten een handig gebruik t e maken, zoo werden de conflicten i n den Elzas u i t g e b u i t en met behulp van de auton6rnisten, kwam h e t s t e d e l i j k bestuur van Straatsburg i n communistische handen. In t a l van gemeenten ook i n de banlieu van P a r i j s t r e f t men comunistische burgemeesters aan Gelukkig is de regeering onder den Minister van Binnenlandsche Zaken, Tardieu, zeer b e s l i s t en toont de p o l i t i e p r e f e c t Chiappe t e P a r i j s zich een u i t e r s t b e h a m man. Daar de communisten op 1 Mei ook in P a r i j s haddeh gehoopt op bloedige conflicten met de p o l i t i e m s de arrest a t i e op den vooravond van de l e i d e r s een h e i l v o l l e maatregel. Ook de k o r t e staking van de b r i e v e n b e s t e l l e r s , d i e ( om een l u t t e l bedrag van F. 2,413 k o r t i n g voor kleeding ) door de communistisch georganiseerde b e s t e l l e r s met zeer v e e l é c l a t was opgezet, werd door een u i t e r s t s n e l l e krachtige houding van de a u t o r i t e i t e n i n een paar dagen onderdrukt, w a a r b i j na het behaalde succes de regeering een zeer milde houding aannam tegen de misleide volgelingen. Opmerkelijk i s , dat i n de kamer en i n het zeer v e e l gelezen coinmunistische blad It 1"umanité It de conmnrnist i s c h e a g i t a t o r e n v r i j worden gelaten hunne v e r d e r f e l i j k e ophitsing voort t e zetten. Ongetwijfeld is deze t a k t i e k voor een land a l s Frankrijk en ook voor ons land de j u i s t e . Wat de comiunisten door hun constante a g i t a t i e kunnen bereiken is onlangs gebleken t e Ldmoges, waar een compleet straat: oproer uitbrak, naar aanleiding van h e t naar verhouding l i c h t u i t v a l l e n van h e t vonnis van den rioordenaar Barataud ( levenslange gevangenis i n stede van de doodstmf). Door l i s t i g e opzweping van de communistische p e r s was de m s e a i n hevige beroering gebracht. Toen door een formeele fout h e t vonnis j u r i d i s c h n i e t anders kon uitvallen,gaf het communistisch comité h e t parool u i t . H e t is gebleken dat de pamfletten reeds gereed waren. Het vonnis v i e l om 1 uur ' s middags. Voor 3 uur werden de pamfletten a l verspreid, d i e opriepen t o t een p r o t e s t d e m n s t r a t i e om 6 uur en om 9
1
.
UW
?
- 8 -
.
uur I s avonds De p o l i t i e en gendarmerie moesten door troepen worden v e r s t e r k t , alvorens de orde kon worden h e r s t e l d . Een i n t e r p e l l a t i e heeft i n de hamer plaatsgehad,waarb i j de b e s l i s t e houding van Ministar Tardieu reppect afdwingt.( een en ander t e lezen Temps 15.6.) Met zeer veel energie trachten de communisten i n Frankrijk het l e g e r t e ondermijnen en de gegradueerden b i j het volk gehaat t o maken. Ontelbare incidenten, w a a r b i j onderofficieren en o f f i c i e r e n op straat, b.v. 's avonds b i j terugkeer naar de kazerne, worden gemolesteerd vdnden overal plaats. Ten opzichte van de herhalingsoefeningen hebben de c o m u i s t e n de leuze " I I bas l e s p6riodes I'. De Humanit6 bevat een geregelde rubriek m e t meldingen van r e l l e t j e s in het leger. In d i e courant worden ze n a t u u r l i j k v a l s c h e l i j k en vergroot voorgesteld, maar men s l a a g t er i n agiteerend t e werken. Ieder voorval i n den troep, d a t aanleiding geeft t o t k r i t i e k wordt opgeblazen en gepubliceerd. Om een idee t e krijgen van de e r n s t van deze a g i t a t i e i n het l e g e r , l e z e men het a r t i k e l i n de " Revue des deux Mndes 'I van 15 Mei 1929 It Le Bolchevisme e t l'armee I ' , waarna men t o t de overtuiging komt , dat deze a c t i e buitengewoon kundig wordt gevoerd
/ /
.
E N G E L A N D .
Het r e s u l t a a t van de m r k i e z i n g e n was voor de communisten zeer t e l e u r s t e l l e n d . In 25 d i s t r i c t e n waren commnist i s c h e candidaten gesteld en i n 21 daarvan haalden z i j n i e t het v e r e i s c h t e minimum, waardoor h e t garantiegeld verloren ging. ( voor deze 2 1 d i s t r i c t e n r u i m F. 40 .OOO,-) In de d i s t r i c t e n Fife-West en Greinock werden plm. 6.000 sternen gehaald(20%), i n Battersea North en Rhondda East plm. 15$, i n t o t a a l i n geheel Engeland 50.622, wat op de 22 millioen uitgebrachte stemmen nog n i e t #$ is. Kort na de verkiezingen vertrokken tal van communist i s c h e l e i d e r s naar het v a s t e land, waar ze waarschijnlijk i n een bijeenkomst door Moskou duchtig z i j n uitgeveegd. ?&enals e l d e r s trachten nu de verschillende communist i s c h e groepen i n de i n d u s t r i e c e n t r a de voorbereiding t e t r e f f e n voor een demonstratie op 1 Augustus, doch het succes z a l w e l zeer gering z i j n . Op Zondag 28 dezer wordt een bijzondere meeting gehouden t e Londen op Trafalgar Square
.
.
ZWITSERLAND. De betooging d i e de Zwitsersche communisten O p ?A u t tegen a l l e politie-verboden i n t r a c h t t e n t e houden h Basel, is op e f f e c t i e v e wijze door p o l i t i e en opgeroepen bondstroepen b e l e t Daarop is met Pinksteren een congres gehouden, Waarin de Zwitsersche cormunistische l e i d e r s danig de l e s gelezen is door afgevaardigden van de Komintern. Verschillende s l a c h t o f f e r s moesten hun p l a a t s ruimen en de nieuwe l e i d i n g moest c o m u n i s t i s c h e m h e r s t e l beloven. Speciaal h e t i n t e l l e c t u e e l e element i s teruggezet (O.a. de
.
-
- 9 -
de bekende redacteur van de If Vorwärts I' Dr. Dreser werd afgezet) ten k o s t e van het arbeiderselement. Iedere samenwerking met de sociaal-democraten m e t worden gestaakt. Ook aan de Zmitsersche p a r t i j i s g e l a s t op 1 Augustus t e demonstreeren, ondanks m g e l i j k b politie-verbod
.
Tenslotte moge h i e r a t t e n t worden gemaakt op een pas b i j het Rowohlt Verlag?' i n B e r l i j n verschenen boekwerkje: "Als expert i m Soajetdienst van M.J. Larsons, dat zeer interessant is. Larsons, een man van democratische gezindheid, d i e voor en gedurende den oorlog i n Rusland d i r e c t e u r van een groot b e d r i j f was, s t e l d e na de Kerensky-revolutie z i j n diensten t e r beschikking van het nieuwe gouvernement. Na de October-revolutie 1917 i n Rusland Zelf geen p l a a t s meer vindende, t r a d h i j i n h e t buitenland a l s financ i e e l expert op voor h e t sowjetbewind. Na h e t i n s t e l l e n van de Nieuwe Economische P o l i t i e k (N.E.P.) door Lenin i n 1921, weer naar Rusland geroepen, kreeg h i j a l s d i r e c t e u r van de valuta-afdeeling, een l e i dende p o s i t i e onder h e t Volksconnnissariaat van Financiën. H i j behoort t o t de mogenaamde p a r t i j l o o z e n H i j g e e f t dan a l s onverdacht getuige een b l i k i n het beheer van de Russische staatsmachdia en de f i n a n c i e e l e en h a n d e l s r e l a t i e s met het buitenland t o t h e t jaat, 1925, waarop h i j voor z i j n f u n c t i e s bedankte. Z i j n oordeel, dat door z i j n ervaringen wordt g e i l l u s t r e e r d , i s , dat geen geordende economlsche en b e t e r e toestanden i n Rusland kunnen komen voor de ontzaggelijk p o l i t i e k e onderdrukking e i n d e l i j k ophoudt en de element a i r e p o l i t i e k e rechten en vrijheden vorden verleend
.
11. 1 Mei-vierine
.
De 1 Mei v i e r i n g van d i t j a a r heeft d u i d e l i j k aangetoond, d a t e r n o o i t zoo'n diepe klove tusschen de opvattingen en gedragingen der diverse groepen van revolutionnaire a r b e i d e r s heeft bestaan, a l s thans h e t geval is. Hoewel de v i e r i n g van dezen voor de revolutioririaire arbeiders bijzonderen dag een kalm en rustig verloop h e e f t geofschoon thans n i e t actueel meer een k o r t résumé had, mag i n d i t overzicht n i e t ontbreken. D e Sociaal Democratische Arbeiders Partij (S.D.A.P.), de g r o o t s t e revolutionnaire p a r t i j , heeft dezen dag op de oude wijze gevierd, hoewel getracht waas i n de feestvbering eenige verandering t e brengen. Geconstateerd moet worden, dat de l e i d e r s h i e r i n ten deele z i j n geslaagd. Het e f f e c t hlervan gi$g e c h t e r weer V e r l o r e n , omdat men t e n s l o t t e weer t o t h e t oude middel, n.1. h e t houden van een d e m n s t r a t i e , overging. Aan de gewoonte om den avond V66r den 1 Meidag de feestv i e r i n g een aanvang t e doen nemen, i s men d i t jaar t e Amsterdam getrouw gebleven, met d i t v e r s c h i l e c h t e r , dat men Voor de r e l i g i e u s delikende leden, de gelegenheid openstelde een afzonderlijke wljdingsbijeenkomst t e houden. In Rotterdam, 's-Gravenhage en Utrecht werden ook goedbezochte verRaderingen gehouden, waarna een demonstratie Werd gehouden. Te Rotterdam was des avonds een avondfeest georganiseerd
-
-
- 10 en werd vuumerk afgestoken. De Comiiunistische Party '' Holland 'I (C.P.H.) h i e l d t e Amsterdaro des middags een openluchtmeeting, d i e s l e c h t s door 150 personen voor het overgroote deel leden van den Comun i s t i s c h e n Jeugdbond De Zaaier '' was bezocht en des avonds werd ia het gebouw I: Carré It een vergadering gehouden,die door ongeveer 2oOC personen was bezocht. Het ve'toonen van de f i l m De l a a t s t e dagen van St. P e t e r s b a g '7 heeft zeer zeker t o t h e t slagen van deze vergader i n g b i jgeürzgen. Te '+Gravenhage werd door de C.P.H. één vergadering gehouden,die door ongeveer 350 personen was bezocht. De gebeurtenissen t e B e r l i j n op dien dag plaatsgevonden, alsmede de a.sr verkiezingen vormden de onderwerpen op deze vergaderingen. Te Rotterdam, waar door de C.P.H. twee vergaderingen waren aangekondigd, heeft men zich bepaald t o t h e t houden van een colpcrtagetocht. waaraan door plm, % personen I werd deelgenomen. De aangekondigde vergaderingen werden n i e t gehouden. In Utrecht werd een vergadering gehouden, d i e door Plm. 40 personen wzs bezocht. Het bestuur van de Communistische P a r t i j Holland,Centraai Comité ( C.P.H,C.C,; was 7an oordeel, om het sectarisme,dat i n Rolland b e s t a a t , n i e t grooter t e doen l i j k e n a l s h e t is, aan de 1 Mei-viering n i e t t e moeten deelnemen. Niettemin werd i n Rotterdam een vergadering gehouden,die door ongeveer 500 personen wasbezocht. Het Nationaal Arbeids-Secretarieat (N.A.S.)had in samenwerking met de p l a a t s e l i j k e vakcentralen aangesloten b i j het In de v i e r hierboven genoemde p l a a t s e n eveneens N.A.S. vergaderingen aangekondigd. In Utrecht kon de aangekondigde vergadering wegens gebrek aan b e l a n g s t e l l i n g n i e t doorgaan. Te Rotterdam was de vergadering door ongeveer 500 personen bezocht, terwi ji i n ' %Gravenhage een avond en een middagvergadering werden gehouden,respectievelijk door 70 en 200 pers, nen bezocht. In Amsterdam werd een middag en een avondvergadering gehouden, waarva- i n h e t bijzonder de l a a t s t e een treurigen indruk maakte, tenminste als i n aanmerking wordt genomen,dat deze vergaderingen a l s wapenschouwing If bedoald waren. In de groote zaal van h e t Concertgebouw, waarin deze vergadering wer4 gehouden, waren ongfmeer 400 personen aanwezig. De diverse anarchistische en Syndicalistische groepen hielden evenems zeer mzitig bezochte vergaderingen
-
/ //
-
-
-
.
111. Overzicht ".u i t s l ...a g -der verkiezingen
.
Hoe groot de verwachtingen t e n opzichten van den u i t s l a g
van de verkiezing i n de leidende kringen van de Conniunistiüche P a r t i j " H o l l a d li , S e c t i e van de I I I e I n t e r n a t i o n a l e , waren, geven onderstsande opt3miStischa beschouwingen weer. Onder den t i t e l :" Een wenk van hooger hand ",voorkomende i n "De Tribune van 27 Mei 1 9 2 9 , s c h r i j f t de redacteur o.a.: "Met e e l 'aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid staat h e t nu wel v a s t , d a t voor h e t e e r s t i n de hloeaige geschie3enis der Hollandsche Onderdruldcix van TnaoneuiG. een vertegenwoordiger van de Vertrapte massli u i t d a t ' l a n d , zijn-iritrede .Lal doen i n h e t Hollandsche ~
- 11 Hollandsche parlement. Vele arbeiders,allerwege in het land hebben ons parool :"Darsono moet i n het parlement met g e e s t d r i f t overgenomen ' 1 . Ofschoon nog meerdere optimistische beschouwingen i n den t i j d aan den dag der verkiezingen ( 3 Juli ) voorafgaande z i j n verschenen, p a s t h e t i n het kader van d i t overzicht n i e t , d e z e n alle t e citeeren op één enkele echter, kort voor de verkiezingen geschreven en i n De Tribune " van 27.6.1929 onder den t i t e l I1 i Toen en s t r a k s '1 g e p l a a t s t , d i e n t , om een j u i s t beeld van dezen u i t s l a g t e v e r k r i j g e n , de aandacht t e worden gev e s t igd. In genoemd a r t i k e l wordt h e t c i j f e r i n 1925 b i j de verkiezingen door de B.P.H. behaald, n.1. 36.770, i n verband met de s t r i j d met Wijnkoop C.S. de toen bestaande m e i l i j k h e d e n had z i j n hoogtepunt bereikt n i e t ongunstig genoemd "is "Sindsdien n- zoo gaat âc r a d a c t i e verder echter onze p a r t i j geconsolideerd, de f r a c t i e s t r i j d i n eigen gelederen heeft opgehouden,en a l l e krachten konden voor h e t werk der p a r t i j aangewend worden. Hoe de u i t s l a g der verkiezingen zal z i j n , v a l t natuurl i j k i n geen enkel opzicht t e voorspellen, a l l e e n strnit v a s t , d a t e r door de p a r t i j , i n a l haar geledingen op uitstekende manier wordt gewerkt en dat ons s c h r i f t e l i j k materiaal, plakkaten,enz. buitengewoon goed is. Iedere partijgenoot is er van overtuigd,dat h e t in 1925 behaalde s t m e n c i j f e r thans v e r r e m e t worden overtroffen. Vele teekenen wijzen e r op,dat d i t ook inderdaad het geval zal z i j n . Onze vergaderingen in het land z i j n gemiddeld b e t e r bezocht dan d i e van onze tegenstanders en sinds i n onze p a r t i j de onderlinge f r a c t i e s t r i j d is opgehoud e n , i s de sympathie voor onze p a r t i j b i j de massa toegenomen n . De C.P.H. nam dus, zooals u i t het bovenstaande b l i j k t onder voor haar zeer gunstige omstandigheden aan den verkiezingsa t r i j d deel. EIi wat is nu het r e s u l t a a t ? Vergeleken b i j 1925 toen de C.P.H. 36.770 stemmen behaalde of l,2$ van het t o t a a l uitgebrachte stermnen,werden nu op de C.P.H. uitgebracht 37.662 stemmen of l,l$ van het t o t a a l uitgebrachte stmen. I n stemmental ging de C.P.H. dus s l e c h t s over h e t geheele land 852 stemmen v o o r u i t , t e m i j l i n t o t a a l 294,355 s t m e n meer werden uitgebracht dan i n 1925 Zelfs i n Amsterdam kon de C.P.H. onder de voor haar zuo gunstig gevoerden v e r k i e z i n g s s t r i j d het stemmenci j f e r van 1925, d a t toen 13.997 bedroeg, n i e t halen. Thans werden daar t e r stede op de candidaten van de C.P.H. s l e c h t s 12.919 stemmen uitgebracht. De u i t s l a g van de verkiezingen m e t dan ook, a l wordt h e t tegendeel beweerd, een n i e t p r e t t i g e n indruk op de l e i d e r s VBn de C.P.H. hebben gemaakt en heeft al de optimistische verwachtingen i n rook doen'opstijgen. Van toenemende groei van de C.P.H. i n Nederland is dan ook, gezien de verkiezing, geen sprake en i s h e t dan ook iaderdaad de vraag of de invloed van deze p a r t i j c.q. van de I I I e Internationale t e n opzichte van Nederland n i e t overschat Wordt Gezien
.
- -
-
.............
.
.
-
12
-
Gezien de gebrekkige middelen,waarover de C o m m i s t i s c h e beschikt,is P a r t i j Holland '' Centraal Comité " (C.P.H.C.C.) het resultaat door haar b i j de verkiezing behaald,vergeleken b i j d a t van de C.P.H. v e e l gunstiger t e noenen. Hoewel het r e s u l t a a t n i e t zoo groot is als dezerzijds D. Wijnkmop werd verwacht,doet de ex-leider van de C,P.H. na een afwezigheid van 4 j a a r , opnieuw z i j n i n t r e d e i n h e t parlement, met d i t v e r s c h i l , dat h i j nu n i e t , zooals voorheen, daarin a l s vertegenwoordiger van de I I I e i n t e r n a t i o n a l e fungeert. De wijze waarop en de middelen waarmede de f e l s t e tegenn.1.. de C.P.H., den s t r i j d tegen standers van de C.P.H.C.C., haa Ihebben gevoerd,heeft waarschijnlijk t o t gevolg gehad, dat de C.P.H.C.C. vergeleken b i j de i n 1927 plaatsgehad hebbeIt de verkiezingen voor de Gemeenteraden i n Amsterdam en Groningen, i n d i e p l a a t s e n haar stemmencijfer n i e t h e e f t kunnen handhaven Deze teruggang i n stemmencijfer i n b o n i n g e n ( s t a d ) beteekent inderdaad een groot v e r l i e s voor de C.P.H.C.C.,omdat de Provincie Groningen, m e t de s t a d Groningen a l s centrum, het grootste a a n t a l trouwe aanhangers van Wijnkoop levert. Ook de o r g a n i s a t i e van het partij-apparaat, de F e d e r a t i e "Het Noorden I' is op v e e l hechter basia georganiseerd dan in welk ander deel van het land ook. Dat i n Amsterdam h e t stemmencijfer zou terug@;aan,was mede i n verband met de door de C.P.H. gevoerden verkieeingss t r i j d t e voorzien, ofschoon d i t n i e t w i l zeggen, dat i n Amsterdam hun invloed hebben verloren. Wijnkoop C.S. De onder de revolutionnaire p a r t i j e n bestaande verdeeldheid heeft e r zeer zeker t o e medegewerkt, dat geen der p a r t i j e n een groot succes h e e f t kunnen boeken. 29.860 stemmen op Het f e i t e c h t e r , d a t de C.P.H.C.C. haar l i j s t e n w i s t t e vereenigen bewijst,dat de andere revol u t i o n n a i r e p a r t i jen terdege met haar rekening hebben t e houden. Voor de C.P.H.C.C. is de u i t s l a g van deze verkiezing van zeer groote beteekenis,die zeer zeker t o t een verdere groei en ontwikkeling zal l e i d e n . Doordat Wijnkoop thans weer in h e t p a l e m e n t is teruggekeerd, kan h i j meer dan t o t nu t o e de aandacht op zich vestigen en daarnaast op de door hemvertegenwoordigde partij. Handig p o l i t i c u s als h i j is,zal h i j zeer zeker b i j voorkomende gelegenheden trachten de p o l i t i e k van z i j n f e l s t e n tegenstander, L. de Visser ,aan de kaak t e s t e l l e n . Aangenomen mag dan ook worden,dat de C.P.H.C.C. m e t den u i t s l a g der verkiezing zeer tevreden is. Het gevolg van de deelname aan de verkiezing door de C.P.H.C.C. i s , d a t de door de C.P.H. gestelde candidaat Darsono,als zoodanig n i e t gekozen is geworden De derde revolutionnaire p a r t i j , d i e aan den verkiezingss t r i j d heeft deelgenomen,was de Revolutionnair S o c i a l i s t i s c h e P a r t i j (R.S.P.). Over h e t ontstaan en de verdere OntWikkel i n g van deze p a r t i j is sedert haar oprichting i n diverse overzichtep reeds h e t een en ander gezegd. Het v a l t n i e t t e ontkennen,dat na a l l e s , w a t e r i n dezr p a r t i j is voorgevallen,het r e s u l t a a t b i j de v e r k i e z i w door haar behaald,als een succes mag worden beschouwd,doch d i t
-
.
.
i
bewijst
-
- 13 bewijst tevens, d a t een groot deel van de zoogenaamde revol u t i o n n a i r e arbeiders op p o l i t i e k gebied geen onderscheidingsvermogen b e z i t Ofschoon het deze p a r t i j n i e t gelukt is een vertegenwoordiger i n de Kamer t e b i j g e n is het perspectief voor een r a a d s z e t e 1 , b i j de verkiezingen i n isal, i n v e l e p l a a t s e n van het land geopena. I n 1925, toen onder zeer bijzondere omstandigheden,door dezelfde personen,die thans de l e i d i n g van de R.S.P. vormen, aan de verkiezing werd deelgenomen,werden ondanks h e t f e i t , dat op het a l l e r l a a t s t e nioment het p a r o o l aan di: a r b e i d e r s werd gegeven n i e t op de toen irgediende l i j s t e n t e stemmen 12.555 stemmen uitgebracht. BijL&a verkiezing werden ondanks het f e i t , dat e r nu deze d r i e revolutionnaird p a r t i j e n aan den v e r k i e z i n g s s t r i j d deelnamen i n t o t a a l 21.768 stemmen op de l i j s t van de R.S.P. uitgebracht. De u i t s l a g van deze verkiezing laat zien, d a t geen der hierbovengenoemde p a r t i j e n een succes van eenlge beteekenis heeft t e boeken en dus van hen n i e t s valt t e vreezen Niet t e ontkennen v a l t , dat vergeleken b i j de verkiezingen i n 1925, toen door de C.P,H. en de R,S,P. aan de verkiezingen werd deelgenomen en i n t o t a a l op deze beide groepen 36.571 en 12.655 of 1,6$ van het t o t a a l uitgebrachte sternen werden u i t gebracht, deze c i j f e r s z i j n nu gestegen t o t 89,250 o f 2,6$. C.P,H. 37.622 of l,l$ RrS.P. 21.768 of O,@ C &',HOC .C. 29.860 of O,@
.
f
.
89.250
-o
De g r o o t s t e en voor de arbeidersklasse meest aantrekkel i j k e p a r t i j , n . l . de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (S.D.A.P. ) heeft een v e r k i e z i n g s s t r i j d gestreden aooals nooit t e voren. Hoewel vergeleken b i j 1925 h e t stemmencijfer s t e e g van 706.689 of 22,$ van h e t t o t a a l der uitgebrachte stemmen op 804.818 sternen of 23,8%, i s de u i t s l a g van deze verkiezing, omdat z i j geen zetelwinst opleverde, een t e l e u r s t e l l i n g . Beter en objectiever d a n de i n de hoera-steming geschreven a r t i k e l e n van de S o c i a l i s t i s c h e p e r s , geeft h e t orgaan van de Links S o c i a l i s t e n 11 De S o c i a l i s t " h e t r e s u l t a a t van deze verkiezing voor de S.D.A.P. weer. De r e d a c t i e uan d i t orgaan, den u i t s l a g van de verkiezing besprekende, schrijft : V i j vinden dezen vooruitgang allerminst " ontgeweldig l p * integendeel : w i j zaggelijk,' of vinden d i % r e s u l t a a t , ronduit gezegd, i n hooge mat e t e l e u r s t e l l e n d . Een groote, h i s t o r i s c h e s o c i a l i s t i s c h e p a r t i j kan noch mag met een d e r g e l i jken 'I voomiitgmg" tevreden z i j n , H e t i s n i e t voldoende,dat z i j zich "ongeschokt handhaaft fp zoolang z i j nog i n de minderheid i s . Voor haar s t a a t s t i l s t a n d , O P z e l f s i e t s meer dan s t i l s t a n d , g e l i j k aan een n e d e r i a a . En het ergste,wat zulk een P a r t i d kan gebeuren, is,dat z i j d i t n i e t w i l z i e n , dat z i j voor de f e i t e n de oogen s l u i t en dus zou weigeren de l e s s e n t e trekken,die v o o r h e t succes van haar toekomstige p o l i t i ek
- 14 p o a i t i e k noodzakelijk z i j n . Te grooter i s de t e l e u r s t e l l i n g , a l s w i j i n h e t oog
fwerd
houden, dat e r door geen enkele P a r t i j zoo hard, zoo volhardend en zoo enthousiast is gewerkt,aïs door de onze. Inderdaad, de o n t z a g l i j k e werkkracht,die h e t kader onzer P a r t i j i n de verkiezingsdagen h e e f t ontwikkeld, maakt het voor ons nog méér noodzakelijk om de dingen t e zien en t e zeggen,zooals ze z i j n . Zeker, Amsterdam geeft reden t o t groote verheuging. I n Zeeland en Groningen kon ?linken vooruitgang worden geboekt. Maar daartegenover staat achteruitgang i n een aantal groote p l a a t s e n :Den Haag, Utrecht,Arnhem,Nijmegen, enz. Dat voorts h e t bezetten en hanteeren van "machtp o s i t i e s '' de P a r t i j wel eens van den wal i n de s l o o t h e l p t , bleek i n Zaandam, waar ons percentage van 53 i n 1925 daalde t o t 41.1 i n 1929. Maar bovenal t e l e u r s t e l l e n d is onze nederlaag i n Limburg en Brabant( met de goede uitzondering van Eindhoven). Dat d i t n i e t z i j n oorzaak vindt i n h e t p a r t i j t j e van Van der P l o e g , b l i j k t u i t het f e i t , d a t deze ex-partijgenoot in den geheelen kieskring Maast r i c h t olechts 963 stemmen (0,5$) kreeg. Daarbij komt nog dat de Katholieken b i j n a overal elders i n h e t l a n d , t o t z e l f s i n Amsterdam en i n het Noorden, hebben gewonnen. De R.K.Staatsparti j verkeert p r i n c i p i e e l en p o l i t i e k in een andere p o s i t i e dan wij.Haar m g e l i j k heden z i j n beperkt. Haar s t r i j d is e r a l l e r e e r s t op gericht om t e behouden w a t ze h e e f t . Mede in verband met de i n t e r n e m e i l i j k h e d e n i n d i e P a r t y f zeker i n onzen kring een nederlaag of a l t h a n s een teruggang van d i e Party verwacht. Toch h e e f t z i j gewonnen, z e l f s i n p l a a t s e n waar d i t n i e t meer m g e l i jk werd geacht. & als e r dan toch van overwinnaars en overmmenen b i j deze verkiezingen W e t worden gesproken,dan z i j n h e t , zb6 gezien,vooral de Katholieken, d i e a l s overwinnaars u i t dezen s t r i j d t e voorschijn komen. Hierin z i t voor ons de groote l e s dezer verkieziwen".
-
-
.
!
IV. Perhimpoenan Indonesia en de Liga tegen Imperialisme en Koloniale onderdrukking
.
De vereeniging van revolutionnair-nationalistisch gezinde Nederlandsch-Indische studenten, de "PEìiiïM€ûB" INDûNFSIA" (P.X.) z e t haar a c t i e voor de vrijmaking van "Indonesië " onvermoeid voort,zich daarbij houdende aan h e t aangenomen beginselprogram,dat i n hoofdzaak g e r i c h t is op : de bevordering van de eenheid en s o l i d a r i t e i t van de vera. schillende i n Nederlandsch Indië wonende bevolkingsgroepen ; Verscherpb4 en accentueering van a l l e tegenstellingen d i e b. i n een koloniale maatschappy bestaan tusschen overheerschers en overheerschten; Propageeren van de p o l i t i e k van 'I NON-COUPERATIE' en "SELFc. HELP ",waaronder t e verstaan aan de eene z i j d e afwijzing van
-
E
,
- 15 van elke sarrenwerking met de overheerschers,niet a l l e e n op p o l i t i e k gebied (dus het zich onthouden aan deelnemen i n bestuurscolleges e.d.) , doch ook op s o c i a a l en economisch t e r r e i n , en aan de andere z i j d e opvoering van de g e e s t e l i j k e en materieele kracht van h e t volk
.
Als een zeer belangrijke e n onmisbare f a c t o r i n haar a c t i e beschouwt de P.I. de propaganda i n het buitenland eensdeels : "om in h e t buitenland de wereldpublieke opinie voor de n a t i o n a l e zaak t e winnen en krachtig overal den w i l t e verkondigen, dat het "Indonesische Volk $!als een v r i j l i d i n de family of nations wenscht t e worden opgenomen,doch v o a r a l t o t b e s t r i j d i n g van de contra-propaganda V M den overheerscher en om scheeve voorstellingen r e c h t t e z e t t e n I * . Daarnaast z i e t de P.I. een belangrijke baak i n h e t zoeken van contact met de vrijheidsbewegingen i n andere koloniale en half-koloniale landen en met uitgewekenen en ballingen u i t d i e landen. I n h e t orgaan der vereeniging de Indonesia Merdeka " (Maartnummer 1929 ) t r e f f e n w i j de volgende zinssnede aan, vermoedelijk van de hand van Muhammad Hatta : "De eisch van de praktische p o l i t i e k gebiedt d a t de Indonesische nationale beweging alles m e t doen, om verbindingen t e zoeken met de vrijheidsbewegingen van andere gekoloniseerde landenmet de revol u t i o n n a i r e dcelen van het blanke p r o l e t a r i a a t , d i e nu consequent den s t r i j d voeren tegen hun kapital i s t i s c h e onderdrukkers. De onderdrukte volkeren en het p r o l e t a r i a a t hebben op d i t oogenblik een gemeenschappelijken v i j a n d t e bevechten,n.l. h e t k a p i t a l i s t i s c h e monster,wanrtegen de blanke arbeid e r s i n i n d u s t r i e e l e landen s t r i j d e n en dat tevens is de ruggegraat van h e t koloniale imperialisme Geheel i n overeenstemL.ing hiermede zien w i j de P.I. voel i n g zoeken en behouden met de Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking en ( hoewel op v e e l minder intensieve wijze ) met enkele r w o l u t i o n n a i r e elementen i n Nederland. Veel vertrouwen ini de s t e r k l i n k s georientoerde o r g a n i s a t i e s i i i Nederland h e e f t de P.I. echter n i m e d g e t o o n d . Over het algemeen kan gezegd worden,dat haar houding zich s t e r k kenmerkt door wantrouwen tegen a l l e s w a t Hollander i s . Pogingen van S n e e v l i e t , Van Dihuister e.d. t o t a a n s l u i t i n g werden steeds afgewezen en connecties werden a l l e e n onderhouden met d i e organisaties,welke de leuze :"Indonesië los van Holland No " willen overnemen. N a een korten t i j d van goede verstandhouding m e t de S,D.A.P. na de succesvolle verdediging i n Maart 1928 door Mr. Duijs van de 4 wegens opruiing g e r e c h t e l i j k vervolgde Indonesische studenten, heeft de P.I. zich f i n a a l afgekeerd van de S.D,A.P., vooral toen op h e t i n Augustus 1928 t e Brussel gehouden 3e congres van de I I e I n t e r n a t i o n a l e , in de r e a b l u t i e d i e werd aangenomen t e n opzichte van het koloniale Vraagstuk, voor Nederlanasch indig n i e t de onmiddellijke onafhanlrelijkKortelings (26 Mei j.1.) i s nog weer heid werd geeischt door den heer J.Z. Stokvis, de naar Nederland teruggekeerde oud-voorzitter van de I.S.D.P. (,Indische Sociaal Democratische Partij ) een poging gedaan t o t toenadering in een door Stokvis u i t g e l o k t e debating-avond. Deze poging mislukte echter finaal;
".
-
.
- 16 f i n a a l ; de houding van de Indonesiërs tegenover Stokvis was bepaald v i j a n d i g en het geheele debat ontaardde i n een f e l l e demonstratie tegen de sociaal-democraten. Ook de pogingen van de " Bond van sociaal-democrat i s c h e Studentenclubs '' .om t o t samenwerking t e komen i n den s t r i j d tegen het 'I heerschende k a p i t a l i s t i s c h e systeem" h e e f t t o t nu t o e , zooals mge b l i j k e n u i t een a r t i k e l in de "Kentering 'I van Juni j.1, geen succes gehad,niettegenstaande het f e i t , dat deze studentenbond f e l l e r revolutionn a i r gezind i s en ten opzichte van het k o l o n i a l e vraagstuk verder wenscht t e gaan dan de S.D.A.P. Met den u i t e r s t linkschen yrleugel van de S.D.A.P. hee:'t u i t e r a a r d de P.I. een nauw contact, daar d i t de l i e den z i j n , d i e het vorige jaar door de P a r t i j z i j n gedwongen u i t de s e c t i e Holland van de Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking t e treden en d i e dus voorstanders z i j n van een .-onmiddellijke onafhankelijkheid van Nederlandsch Indië. In '' De S o c i a l i s t 'I h e t weekblad van dezen linkschen vleugel v i n d t men v e l e a r t i k e l e n van de hand van l e i d e r s der P S I . a l s Mohammad Hatta en Roestam Effendi Met de Communistische P a r t i j , s e c t i e van de I I I e Intern a t i o n a l e wordt door de P.1, vermoedelijk a l l e e n voeling gehouden door tusschenkomt van den cormminist Darsono Deze komt geregeld aan huis b i j de Indonesische studenten en bezoekt al hun vergaderingen,enz. Bekend is, dat h i j v e e l n n e i t e doet om z i j n landgenooten t o t h e t communisme over t e halen,doch d a t h i j hiermede weinig succes h e e f t . Van eenige voeling met de Communistische P a r t i j Holland (Centraal Comité ) of m e t de Revolutionnair S o c i a l i s t i s c h e P a r t i j i s n i e t s bekend. V e l staat vooral Mohammad Hatta i n goede verstandhouding met mevr. H. Roland Holst, i n verband waarmede waarschijnlijk geregeld i n h e t maandblad '' De Nieuwe Weg '' a r t i k e l e n z i j n t e vinden van M. Hatta en andere l e i d e r s der P.I. Van v e e l meer belang is de a c t i e van de P.I. i n het buitenland, onlangs nog van grooter waarde geworden, nu de ( de f e d e r a t i e van n a t i o n a l i s t i s c h e vereenigingen P.P,P.K.I. i n Ned. Indië ) op haar i n Maart gehouden congres, de P.I. als haar o f f i c i e e l e vartegenwoo-diger i n EXimpa h e e f t erkend en 8an de P.I. h e e f t opgedragen om ia h e t buitenland een krachtige propaganda t e voeren tegen de Poenale Sanctie en de heerendiensten en voor de opheffing van de a r t i k e l e n 153 b i s en t e r en 1 6 1 b i s van h e t Strafwetboek( bevattende bepalingen w a a r b i j revolutionnaireih propaganda tegen h e t gezag en opr u i i n g t o t staken strafbaar is g e s t e l d ) . Voorts werd door de P.P.P.K.I. besloten de P.I. aïs een voorpost in het buitenland t e beschouwen en haar op t e dragen h e t contact met de Liga tegen Imperialisme en Koloniale Onderdrukking t e onderhouden en zoo mogelijk t e versterken Deze l a a t s t e aansporing had de p.1. echter n i e t nOOdig, want het is j u i s t de Liga, waarin de P.I. en in het b i j zonder haar oud-voorzitter Mohmmd Hatta ( zelf l i d Van h e t Ececutief Comité ) .-h e t middel z i e t voor hare propaganda i n het buitenland en voor het v e r k r i j g e n van contact met V r i j heidsbewegingen van andere onderdrukte volken,en tevens met Westersche o r g a n i s a t i e s van a r b e i d e r s , i n t e l l e c t u e e l e n en p a c i f i s t e n . De,Liga is h e t groote en zich steeds meer U i t breidende centrum van a l l e ontevredenen over de geheele wereld en het t e B e r l i j n gevestigde s e c r e t a r i a a t OIIder l e i ding van Willy Münzenberg is het middelpunt van a l l e iin W o p a studeerende
.
.
.
.
-17-
studeerende n a t i o n a l i s t e n en van u i t hun vaderland uitgeweken of verbannen revolutionnairen van a l l e rassen en volken. Dat de Liga een op i n s t i g a t i e van khskou t o t stand gekomen en een s t e r k onder invloed van bbskou staande organis a t i e is,zal door de l e i d e r s van de P.I. wel degelijk worden ingezien. Z i j verwerpen echter t e n s t e l l i g s t e dât de P.I. z e l f onder invloed van de I I I e I n t e r n a t i o n a l e zou staan, doch zoolang Bn de n a t i o n a l i s t i s c h e beweging Bn Moskou a l s voorloopig e z r s t e doel nastreven de v e r n i e t i g i n g van het Imperialisme on het verkrijgen van onafhankelijkheid van de onderdrukte en koloniale volken, z i e t de P.I. i n een samengaan met Wskou i n de Liga geer bezwaar. Is de onafhankelijkh e i l van "Inaonesië " eens verkregen,dan zal men w e l verder zien
.
Zooals bekend i s de P.I. c o l l e c t i e f aangesloten b i j de I n t e r n a t i o n a l e Liga.. Hoewel eerst ook aangesloten b i j de s e c t i e HollanS van deze o r g a n i s a t i e , en daarvan h e t secretariaat uitmakend, was het$ u i t t r e d e n van de linksch-sociaal democraten, als gevolg van de Paasch-resolutie 1928 der S.D.A.P. nanLeiding,dat ook de P.I. zich terug t r o k en w e i , zooals i n de Indonesia Xerdeka van Mei j.1. vermeld staat:. "omdat de P U I . het n i e t raadzaam a c h t t e de s e c t i e Holland a l l e e n mat de conmlunisten voort t e zetten". omtrent de i n h e t vorige overzicht reeds besproken reorg a n i s a t i e van d e ' s e c t i e Holland der Liga zegt d i t orgaan nog h e t -Tolgende : "De l e i d i n g der s e c t i e Holland was b i j n a geheel i n b u d e n der o f f i c i e e l e communisten. Deze ongewenschte toestand bracht de I n t e r n a t i o n a l e Liga er toe, om i n samenwerking met de P.1, deze s e c t i e t e reorganiseeren op breedere b a s i s . Volledige r e o r g a n i s a t i e i n eens s t u i t intusschen op groote m e i l i j k h e d e n , mede veroorzaakt door de s e c t a r i s c h e c o n f l i c t e n i n de Nederlandsche arbeiders-organisaties. Ten einde deze r e o r g a n i s a t i e t e vergemakkelijken,heeft h e t Fxecutief Comit.5 op haar jongste z i t t i n g op 14 April j.1. t e Amsterdam voorgesteld een overgangsvorm, t J t na het i n J u l i a.s. t e houden wereldcongres der Liga, t e scheppen. Een voorloopig bestuur werd i n h e t leven geroepen,bestaande u i t 5 ïndonesiërs en 5 Nederlanders u i t het oude sectie-bestuur (n.1. G. L.. . -'Abddlah SUKüR,geb.3 Juli 1903 t e Ambon,le Voorz. n..c..r-.'* Gerard NABRINK,geb.l.Nov.l903 t e *s-Gravenhage, Ze Voorzitter , &/:**"Roestan ~ ~ I , g e b , Mei 1 3 1903 t e Padang,le Secr. 1 . $:,.i Gijsbert Jasper van MlJNSTEX,geb.lO Oct. 1883 t e Gorinchem, Ze S e c r e t a r i s , I.. . 1 * * I Hendrik KDCH,geb.u) Sept.1883 t e Amsterdam, administreteur , Cc--h., .I'-Jacobus -*- EUIT,geb.14.L~1gustus 1892 t e Amsterdam,lid. /..!-$:A i, P i e t e r Jacob BLBADA.,geb.5 Sept ,1905 t e Gmningen,iid. . i*.+-5Roentoewkran Frederik Hendrik PANDUW(?) ,geb.l7 September 1907 t e Paniki Bawah, l i d . . ~ / . L a * . i ~ FOE%UEi,geb.l5 s Nov.1907 t e Pamebsan,ïid, en M3ECHS7,T;. l i d . ) . W i j hebben nu nogmaals én voor het laatst beproefd h i e r t e lande een nieuwe act i v i t e i t der Liga t é helpen ontwikkelen. Het slagen van deze poging hangt voor een groot deel af van de gezindheid I'
-
-
-
i8
-
gezindheid der Nederlandsche elementen en van hun bereidwilligheid het bovenpetijiijk karakter der Liga te eerbiedigen. Lukt het niet, dan wenschen wij ons voortaan niet meer met het "Hollandsche Traagstuk 'I te bemoeien 'l. Met spanning wordt door de P.I. uitgezien naar het van 20 tot 31 Juli 8,s. te Parijs t e houden Wereldcon@% der Liga, welk congres Wel voor het belangrijkste deel zal ge-
wijd zijn aan de oehaideling van den vrijheidsstrijd in Britsch-Indië. Opgemerkt dient nog te worden, dat het oude bestuur der bestaande uit M o h a m d Hatta, Abdoel Madjid Djojoahdiningrat en idohanmad Nazir Catoek Pamoentjak in Februari j.1. is afgetreden en vervangen is door jongere leden, n.1. Abdoellah Soelíoer,Voorzitter,Janvan Riebeekstr.51.Den Haag, Mas Roesbandi, secretaris, Merelstraat 5 , Leiden. Tadjoeddin Noor, Penningmeester,Joh.Camphuysstr.206,Den Haag. Oesman Sastroamidjojo,Corsnissaris,Hendrik Zwaardecroonstr.30, Den Haar, Roestam B f endi, idem idem P.I.,
.
M)HAMïviAD €L4!lT4 is echter in werkelijkheid
I
2
leider gebleven. Hij schijnt zijn studie in de handelswetenschappen er aan gegeven te hebben en zich geheel aan de beweging te wijden. Hij schrijft veel in tal van tijdschriften, misschien wel het meest in organen van buitenlandsche revolutionnaire organisaties. Een persoon, die ook in den laatsten tijd veel van zich laat hooren is 1K)ESTAN FLTENDI, hoewel geen student toch co& missaris van de POI. Hij is geboren 13 Mei 1903, was korten tijd onderwijzer en lid van den Gemeenteraad van P a w en ging verleden jaar naar &opa om zich t e bekwamen in de journalistiek. Hij schrijft veel i n revolutionnaire tijdschriften en vervult geregeld spreekbeurten in vergaderingen van de Liga en van anarchisten. Zijn toon is zeer scherp en fel tegen het Nederlandsch gezag in Nederlandsch-Indië, zoodat toezicht op zijn gestes wel gewenscht is. Een ander persoon, die de aandacht verdient en een dezer dagen wel in Hollend zal komen of mgelijk reeds is aangekomen, is Hadji August (ook wel Agoes) S A L I M, tweede voorzitter van de Pc-rtij Sarikat Islam Indonesia (P.S.I.I.) in Indi8,die op uitnoodiging van'het N.V.V. a l s Indische deskundige werd toegevoegd aan de arbeidersdelegatie ender Kupers, bij de conferentie van het Internaiionaal Arbeidersbureau te Genhe, waar o.a. m5k het vraagstuk van den gedwongen arbeid in de koloniën behandel& is. Deze Hadji Sdim,vroeger 'inGouvernementsdienst en ook korten tijd lid van den Volksraad in Indië,sedert jaren echter heftig gekeerd tegen het Nederlandsche bewind is een min of meer avontuurlijke, nog al. felle figuur. Hij is intelligent, zeer belezen,spreekt vloeiend Nederlandsch,&'abisch en meerdere Inlandsche talen en kan zich daarbtj behhorldjk in de *ie Westersche,talen uitdrnkken, Blijkens berichten Uit Idië is hij voornemens naar Holland te komen om op vergaderingen e.a. propaganda te maken voor het Indisch nationaal Streven en Om hier het publiek in te lichten omtrent de tqestanden in Indië.
_c_
i
- 19 Indië ( 3 Juli j.1. sprak h i j i n Amsterdam.) Ook s c h i j n t h i j voornemens een serie lezingen t e geven i n &geland,Fra&ijk en t e B e r l i j n . Om hem daartoe i n staat t e s t e l l e n is i n Indig een geldzameling gehouden, waaraan verschillende nationalist i s c h e vereenigingen en privake personen hebben bijgedragen. Ook zou h i j voornemens z i j n p e r s o o n l i j k contact t e zoeken met de Liga tegen imperialisme
.
V.
De Cormrmnistische P a r t i j
'' Holland "
(C.P.H.)
.
I n het t i j d v a k waarover d i t overzicht loopt h e e f t de a c t i e , d o o r de C.P.H. gevoerd , zich i n hoofdzaak beperkt t o t een verkiezingsactie, welke z i j krachtiger dan o o i t t e voren h e e f t gevoerd. Het r e s u l t a a t van deze a c t i e i s in h e t voorafgaande hoofdstuk reeds besproken. Ook werd weer, zooals g e b r u i k e l i j k , sen oproep om financieelen steun t o t de leden g e r i c h t . Een verkiezingsfonds werd door het P.B. g e s t i c h t , waarin door de leden u i t v r i j w i l l i g e bijdragen F. 1000.- m e s t morden g e s t o r t . In t o t a a l i s F. 821,24 i n d i t fonds door de leden gestort. Het P.B. b l i j f t e c h t e r , ook na de verkiezingen op de s t o r t i n g van het ontbrekende bedrag aandringen. In h e t vorige overzicht z i j n de m e i l i j k h e d e n besproken, waarmede het P.B. t e kampen had, om meer in het bijzonder de uitgave van het " Rotterdamsch Volksdagblad" in stand t e kunnen houden. Met ingang van 21 Mei j.1. werd h e t i n Rotterdam ges t i c h t bureau opgeheven en de administrateur van d a t blad, Anthon Johan K o e j e m a n s , geboren 20 April 1903 t e Rotterdam, naar Amsterdam o v e r p a l a a t s t . Het blad wordt nu vanuit bmsterdam den Rotterd--che l e z e r s toegezonden. F e i t e l i j k beteekent d i t dus de opheffing van h e t Rotterdamsche Volksdagblad. Alleen de kop van h e t orgaan b l i j f t gehandhaafd. Het f e i t , dat medio Mei 1929, na h e t v e r t r e k van Kranz weer een Duitsch Communist m e t de l e i d i n g van de druklnerij " A t l a n t a I' is belast, bewijst, d a t de C.P.H. geen krachten b e z i t , om de l e i d i n g van d i t b e d r i j f op zich t e nemen. Deze Duitsche Communist is genaamd Josepf Emil Antoin Hubert A s s e n m a c h e r Lgeboren 14 Juli 1894 t e St. Gilles. Assenmacher , d i e volgens bekomen i n l i c h t i n g e n als een conmNnistisch agitator en vertrouwensman van de 1x6 internationale m e t worden beschouwd, is i n October 1928 door de Belgische A u t o r i t e i t e n als ongewenscht vreemdeling u i t België verwijderd. Een Voorstel om t e n opzichte van Assenmacher evenals fianz u i t t e l e i d e n is door den Hoofdcommissaris van P o l i t i e t e Amsterdam aan den Minister van J u s t i t i e gedaan. Bovendien heeft de Comrministische P a r t i j Holland nog een ander en voor de comrministische beweging in h e t algemeen z e e r belangrijk aanknoopingspunt t e Rotterdam verloren. In den avond van 15 Juni 1929 z i j n a l l e meubelen U i t het gebouw Willemstraat 7 , a l d a a r , waarin gevestigd w a s het I n t e r n a t i o n a l e Havenbureau voor zeelieden, weggevoerd. Zulks geschiedde zonder kennisgeving aan den e i g e m m van
/
-
-20van h e t pand, ofschoon het huurcontract nog t o t 1931 loopt. De l e i d e r van d i t Bureau, Josef Rimbertus S c h a a p , is naar Amsterdam vertrokken. In Overzicht No. ven 1929 i s een beschouwing over de werkwijze van deze Bureaux,die over de geheele wereld z i j n verdeeld, gegeven. De mtieven,welke h e t P.B. e r t o e hebben g e l e i d om d i t Bureau t e s l u i t e n , z i j n n i e t bekend. Zeker is h e t echter, dat h e t Bureau n i e t aan het gestelde doel voldeed. Ondanks h e t f e i t , dat de C.P.H. geen propaganda van eenige beteekenis met kans op succes kan voeren, gaat z i j voort a c t i e op a c t i e aan t e koiAigen. H e t geheele partij-apparaat i s t$ans in werking gesteld, om de arbeidersklasse op t e wekken d e e l t e nemen aan den Internationalen Rooden D a g , d i e op 1 Augustus a.s. a l s een"mobi1isatie tegen den oorlog It z a l worden gehouden. Als i n z e t van deze a c t i e werd op 23 Juni j.1. t e Bmsterdam een provinciale meeting gehouden, waarop L. de V i s s e r en Darsono h e t woord voerden. Deze meeting,die door een demonstratie werd gevolgd,werd door ongeveer 400 personen bezocht. Bovendien is een Internationale meeting t e Aken aangekondigd, d i e aanvankelijk op 21 J u l i was bepaald,doch op 28 Juli p l a a t s v i n d t . De partijgenooten worden opgewekt aan deze meeting deel t e nemen. De$ kosten worden op ongeveer F. 15.-- per persoon geschat. in een proclamatie heeft het P.B. de beteekevan den 1 Augustus uiteengezet.Daarin wordt o.a. gezegd : *'1 Augustus is de dag waarop a l l e bewuste revol u t i o n n a i r e n i n de gansche wereld door middel van een staking van 24 uur, en zoo z i j de kracht daartoe nog n i e t hebben vergaard, dan door een staking van QEin uur en als daartoe nog n i e t voidoende eensgezindheid aanwezig is, dan door het l a t e n rusten van h e t werk gedurende eenige minuten en i n ieder geval door d e e l t e nemen aan ëen machtige d e m n s t r a t i e getuigenis af t e leggen van hun onverzettelijken w i l , dat z i j de misdaad van 1914 n i e t t e n tweede male z u l l e n duiden". Verder heet het : "1 Augustus beteekent nog n i e t de i n z e t van de revol u t i e ; 1 Augustus i s de aanzegging, g e r i c h t t o t heel de heerschende k l a s s e , dat w i j ons voorber e i d e n t o t de r e v o l u t i e ' I . Op 1 Augustus z a l dus b l i j k e n , gezien h e t bovenstaande, hoe s t e r k de Comunlstische P a r t i j "Holland" is en welke invloed er van haar uitgaat op de arbeiderskïasse. Vier mge1i;kheden worden door haar opengelaten, Om aan deze a c t i e , d i e een voorbereiding t o t de r e v o l u t i e i s , deel t e nemen. Het f e i t , d a t het P.B. der C,P.H. h e t n i e t aandurft t o t het proklameeren van een 24 uur staking zonder meer Over te gaan, bewijst dat het n i e t veel van deze a c t i e , hoe p o o t opgezet ook, verwacht Het erkent, d a t het -roeren van a c t i e geld k o s t f e n het d e e l t mede,dat e r n i e t a l l e e n geen geld i s , a c h dat de P a r t i j k a s nog schulden h e e f t . Tot de gebruikelijke vorming van een fonds, dat thans onder
.
I _
-
21
-
onder den naam van '' Anti Oorlogsfonds '' is gesticht,heeft het P,B. in verband met de te voeren actie besloten. Op welke wijze het P.B. zich indenkt de gelden benoodigd voor deze actie, die volgens de proclamatie geen einde kan nemen, in te zamelen, m g e blijken uit onderstaanda bepalingen: " Iedere partijgenoot(8) is gehouden,geregeld, iedere week, een bedrag van ( minimum) dertig cents in het Anti-oorlogs-fonds te storten;
Als quitantie voor elke storting diena)! een zegel, dat voor dit 3oel wordt aangemaakt ; Het is het Partijbestuur onverschillig,hoe ieder lid in het bijzonder het klaar speelt, dit bedrag geregeld elke week bijeen te brengen. Er zijn partijgenooten,die het gemakkelijk uit eigen beurs kunnen betalen. Er zijn er veel meer ,voor wie dit bezwaarlijk of zelfs onmogelijk is. Het Partijbestuur trekt zich daar niets van aan, want......... iedere partijgenoot(e) ,die niet geregeld uit eigen inkomsten elke week 30 cents kan storten in het Anti-oorlogs-fonds is gerechtigd en iedere partijgenoot(e) is daartoe ook in staat,om deze last te verdeelen over een aantal niet bij de Partij aangesloten,en toch met haar strijd sympathiseerende kameraden. Iedere partijgenoot(e) die deze last niet personlijk kan dragen,zorgt er voor,dat hij oader de sympathiseerende kameraden elke week het bedrag van 30 cents bijeen collecteert;
-
.
Deze gelden worden gestort bij de Sectie en Afdeel ings-penningmeesters 'I Behalve äe proklamatie van het Partijbestuur heeft ook de organisatie-commissie van de C.P.H. haar meenin% kenbaar gemaakt omtrent de wijae,waarop de actie m e t worden gevoerd. Deze comissie schrijft o.a. : 1 Als men wi1,dat de le Augustus werkelijk een succes wordt,dan moeten wij dezen keer concentreeren. Biat beteekent wij meten het aantal van de belangrijkste groot-bedrijven ( en wel in de eerste plaats de groot-bedrijven van de oorlogs-industrie en van het trans2ortwezen ) uitkiezen, en dan al onze krachten op die bedrijven concentreeren". Voorts is de organisatie-commissie van meening dat OBmiddellijk de in aanmerking komende bedrijven moeten worden opgespoord en de volgend& maatregelen meten worden genomen: 1. het opsporen van de partijgenooten of met o m e P S t Y sympathiseerenden ,die in deze bedrijven werken en inlichtingen bij hen verzamelen aangaande de toestanden in deze bedrijven ; 2. ' het verwerken van dit materiaal, Om da8I'mde vddr op zijn minst één bedrijfs-krant uit 1 Aumstus te geven ; 3. het oraaniseeren 'van bedrijfs-vergaderingen,d.w.z. verRaderingen
-
- 22 vergaderingen VOOR DE POORT van deze bedrijven of NA WlRKTIJD ( of in het schaftuur) i n welke vergaderingen korte toespraken worden gehouden over de beteekenis van den 1 sten Augustus,d.w.z. over het dreigende oorlogsgevaar en onzen strijd daartegen,(daarover zullen wij nog nadere bijzonderheden brengen, vooral : €DE men deze vergaderingen m e t voorbereiden en houden ) ; 4. het colporteeren met 'I De Tribune of "Het Volksdagblad" en van onze lectuur in, d.w.z. VOOR DE POORT van deze bedrijven; 5. het organiseeren van collectes voor het ANTIOOFEOGS- PFiOPAGANDAFQNDS ; 6. het kiezen van ANTI-OORU)GS-COMIES op den grondslag der bedrijven (d.w.z. zulke commissies moeten in de bedrijfs-vergaderingen worden gekozen; ook daarover zullen we nog meer meededen); het winnen van nieuwe leden voor de partij,het 7. vormen van bedrijfs-cellen; het winnen van nieuwe leden voor organisaties a l s de I.R.H., de I.A.H.; V.V.V.C., het Dom. van Actie, enz. Piat blijkt intusschen uit het bovenstaande ? Sedert jaar en dag is het P.B. der C.P.H. bezig de partij te organiseeren op den grondslag van de bedrijven. Herhaalde malen is in de diverse overzichten er op gewezen, dat de connuunisten geen invloed op de bedrijven kunnen doen gelden. Dit wordt nri door de Organisatie-commissie in het hierboven geciteerde erkend. Men is e r i n al die jaren nog niet in geslaagd om de bedrijven op te sporen, waarin de communistische propaganda met succes kon worden gevoerd. De hiervoor in aanmerking komende en voor de communistische propaganda bij uitstek geschikte bedrijven, n.1. het transportwezen en metaal-industrie, zijn alle nog niet eens bij de Organisatie-commissie bekend. Ten tweede blijkt, dat de Organisatie-commissie niet weet hoeveel partijgenooten in de bedrijven werkzaam zijn, en in welke bedrijven. Wat in jaren niet mogelijk is gebleken, zal zoo mag worden aangenomen in een maand ook niet gelukken
".
-.
-
VI. Communistische Partij Holland "Centraal Comit&(C.P.H.C.C.)
In de
Communistische Gids 'I orgaan van de C.P.H.C.C. is naar aanleiding van den voor deze partij gunstigen uitslag der verkiezing onder den titel It Naar de eenheid Ir een artikel verschenen, waarin de schrijver opmerkt : "Ons dunkt de stembus heeft a l s een noodzakelijkheid uitgeschreeuwd : naar de eenheid der revolutionnaire arbeidersbeweging, naar de eenheid van het communisme in Nederland" "Nu meten maatregelen getroffen en de middelen beraamd, opdat het door middel van de stembus hartstochtelijke geuite verlangen der arbeiders naar de eenheid in de Hollandsche connuunistische beweging tot stand gebracht worde. De officieele C.P.H. z a l de feiten thans moeten erkennen, en het-is haar verdamte plicht,zich tot Moskou te wenden met het verzoek de noodzakelijke eenheid "
..........
-
23
-
eenheid onder de communisten i n Nederland zoo s n e l m g e l i j k t e herstellen". Verder betoogt h i j , dat wanneer de C.P.H. d i t n i e t doet, de arbeiders de l e i d i n g der C.P.H. daartoe m e t e n dwingen. " D i t i s de l e s n i e t alleen"- zoo b e s l u i t de schrijver " maar ook de consequentie,welke u i t de h e f t i g e v e r k i e z i n g s s t r i j d is t e trekken". U i t d i t a r t i k e l spreekt wel op afdoende wijze h e t verlangen van den s c h r i j v e r , om wederom i n h e t verband van de C.P.H., c.q. de I I I e Internationale t e worden opgenomen. O f inderdaad u i t de stemming den w i l naar de eenheid door de arbeiders wordt gedemnstreerd, is n i e t opgevallen. Integendeel Speciaal van de z i j d e der C.P.H. is a l l e s i n h e t werk g e s t e l d , om de C.P.H.C.C. zooveel mogelijk afbreuk t e doen Wanneer de u i t s l a g van de verkiezing als maatstaf m e t dienen om den invloed der p a r t i j e n t e schatten, dan is de C.P.H. als de s t e r k s t e en meest i n v l o e d r i j k s t e p a r t i j u i t den s t r i j d gekomen Van haar kan dan ook n i e t verwacht worden,dat z i j zich t o t k s k o u z a l wenden, om aan de totstandkoming d i e r eenheid haar medewerking t e verleenen. Daarenboven is de onderlinge haat en n i j d tusschen de diverse l e i d e r s zoo g r o o t , dat, wanneer inderdaad Nbskou i n verband met den u i t s l a g der verkiezingen zou t r a c h t e n de eenheid t o t stand t e brengen, de vraag gewettigd i s , of deze m g e l i j k of van lange duur zou z i j n . J. Brommert, Ook de s e c r e t a r i s van de C.P.H.C.C., is van oordeel, dat : "Eenheid van a l l e communisten,staande ook voor Holland op het program van de C o m i s t i s c h e I n t e r n a t i o n a l e nog a l t i j d m g e l i j k is. Wij z i j n en b l i j v e n bereid aan d i t h e r s t e l van de eenheid mede t e werken en z u l l e n n i e t s verzuimen,wat d i t hebstel kan bevorderen maar op grondslag van het program van bbskou". Brommert i s dus van oordeel dat eenheid m g e l i j k i s , maar dan a l l e e n op dän grondslag van Moskou. Om t o t d i e eenheid t e geraken,zal dus e e r s t m e t e n worden uitgemaakt, welke van de twee communistische p a r t i j e n op den gronds l a g van Moskou staat. Aangezien de C .P.H.C .C. n i e t door Moskou wordt erkend,is dus uitgemaakt, dat vanuit Moskou geen stappen zullen worden gedaan om de eenheid t o t stand t e brengen. De toestand z a l wel 200 blijven,zooals h i j nu is. Wanneer inderdaad de C.P.H.C.C. de eenheid w i l , dan zal z i j z i c h aan kskou hebben t e onëerwerpen. Dat d i t n i e t i n de bedoeling van de l e i d i n g der C.P.H.C.C. l i g t , b l i j k t voldoende u i t h e t door Brommert geschreven artike1,waarin h i j zegt : "Mochten Van Riel Van Reesma- Koch C.S. b l i j v e n zegevieren, dan gaan w i j r u s t i g voor-
-
.
.
.
-
waarts
".
-
V I I S Comité voor Anti-Imperialistische Jeugd Actie.
Op Zondag 26 Mei h a d , t e Amsterdam i n gebouw " Concordia "
- i4
cordia een voorconferentie plaats met vertegenwoordigers uit verschillende Jeugdorganisaties, ter voorbereiding van een Landelijke Anti-imperialistische Jeugd-conferentie. Deze conferentie zal op Zaterdag 13 en Zondag 14 Juli a.s. te Amsterdam worden gehouden en zal hieraan worden deelgenomen door de Perhimpoenan Indonesia; De werkgroep tegen Imperialisme in de Jongere Vredes Actie (J.V.A.); De communistische Jeugdbond "De Zaaier "; De Internationale Anti-Militaristen Vereeniging(1.A.M.V.) De Jongeren groep in het Sociaal Anarchistisch Perbond (S.A.V.). Het initiatief tot deze conferentie is uitgegaan van de Liga tegen imperialisme en ibloniale Overhearsching
.
.....
ooooooo.....
;
