PARKEERPLAN GENT 2020 Deelnota: Parkeerregimes en -tarieven
Opdrachtgever:
Stad Gent
Datum:
01-07-2014
ONTWERP
INHOUD 1.
2.
3.
4.
Inleiding __________________________________________________________ 2 1.1
Visie 2
1.2
Doelstellingen vanuit het Bestuursakkoord 2013-2018 ____________________________ 3
Analyse huidige situatie ______________________________________________ 4 2.1
Uitgangssituatie ___________________________________________________________ 4
2.2
Knelpunten ______________________________________________________________ 10
Parkeerregimes en -tarieven _________________________________________ 12 3.1
Gebiedsindeling __________________________________________________________ 12
3.2
Rode tariefzone: Hoogstedelijk gebied ________________________________________ 19
3.3
Groene tariefzone: Centraal stedelijk gebied ___________________________________ 28
3.4
Oranje tariefzone: Stationspolen_____________________________________________ 31
3.5
Gele tariefzone: Stedelijk gebied ____________________________________________ 32
3.6
Overige _________________________________________________________________ 33
3.7
Kiss&ride en ultrakortparkeren ______________________________________________ 33
3.8
Parkeervergunningen______________________________________________________ 33
3.9
Retributies ______________________________________________________________ 35
Implementatie ____________________________________________________ 37 4.1
Implementatie op het terrein _______________________________________________ 37
4.2
Fasering en bijsturingen ___________________________________________________ 38
Technum – Traject
Inhoud
i
1.
INLEIDING
1.1
Visie De parkeerbehoefte in de stad is groot en verschilt per motief (bewoner, werknemer, student, funshopper, runshopper, toerist, …). Een vraagvolgend parkeerbeleid dat tegemoet zou komen aan deze parkeerbehoefte zal onvermijdelijk leiden tot een aantasting van de publieke ruimte en de verkeersleefbaarheid in de stad. Er wordt daarentegen geopteerd voor een sturend parkeerbeleid waarbij het beschikbare parkeeraanbod de maatstaf vormt om het parkeergedrag van de gebruikers te sturen en het (ongewenst) autogebruik te reduceren. Er wordt gestreefd naar een optimaal gebruik van het parkeeraanbod door de verschillende motieven. Dit impliceert evenwel dat er keuzes gemaakt moeten worden wat uiteindelijk neer komt op het beantwoorden van de volgende vraag: Wie wil men waar en wanneer laten parkeren? Het is een evenwichtsoefening tussen onder andere leefbaarheid, ruimtelijke kwaliteit, economische vitaliteit en bereikbaarheid. Een parkeerstructuur afgestemd op het potentieel gebruik per motief (onder andere afhankelijk van de verblijfsduur) resulteert namelijk in een optimale benutting en spreiding van het parkeeraanbod:
Figuur 1 Verblijfsduur per parkeermotief
Kortparkeren wordt aanzien als het parkeren met een verblijfsduur korter dan 3 uur. Het zijn vooral de bezoekers die kort parkeren. Binnen de categorie ‘kortparkeren’ zijn er nog nuances. Runshoppers zullen korter parkeren (eerder minder dan 1u). Daarnaast is er ook het ultrakort parkeren (minder dan 15 minuten). Middellang parkeren wordt omgeschreven als het parkeren met een verblijfsduur tussen 3 en 5 uur. Weerom zijn het voornamelijk de bezoekers die binnen deze categorie vallen (funshoppers, toeristen, …). Langparkeren wordt beschouwd als het parkeren met een verblijfsduur langer dan 5u. Binnen deze categorie vallen typisch de bewoners, werknemers en studenten. Er zullen ook bezoekers zijn die lang parkeren.
Technum - Traject
ONTWERP
2
1.2
Doelstellingen vanuit het Bestuursakkoord 2013-2018 In het Bestuursakkoord 2013-20181 wordt een duidelijke richting aangegeven waar men naartoe wenst te gaan met de parkeerregimes. Hieronder staan de actiepunten samengevat die betrekking hebben op parkeerregimes en parkeertarieven:
1
§3.2 en §3.3: Men kiest voor het principe van oplopende parkeertarieven – in concentrische cirkels – richting stadscentrum als sturend instrument in het ontmoedigen van de autobereikbaarheid van de binnenstad voor bezoekers. Er wordt prioriteit gegeven aan bewonersparkeren waarbij men uitgaat van het gradueel verhogen van de parkeertarieven. Een aanpassing van de tarieven moet ook het langparkeren in de parkings tegengaan. §3.52: Bewonersparkeren wordt ondersteund. Eventueel wordt via een aangepast parkeerregime voorrang gegeven aan bewonersparkeren. De algemene parkeerduur voor straatparkeren voor niet-bewoners wordt beperkt. In handelsstraten komt een flexibel systeem dat de parkeerrotatie overdag verhoogt en de parkeergelegenheid ’s avonds voorbehoudt voor bewoners.
Bron: Stad Gent: Bestuursakkoord 2013-2018, SP.a-Groen-OpenVLD, 06/11/2012
Technum - Traject
ONTWERP
3
2.
ANALYSE HUIDIGE SITUATIE
2.1
Uitgangssituatie
2.1.1
Huidige parkeerstructuur
2.1.1.1 Parkeerregimes Er zijn momenteel vier grote tariefzones in Gent. De afbakening van de parkeerregimes (4 zones met betalend parkeren en blauwe zone) is weergeven in onderstaande figuur.
Figuur 2: Huidige afbakening parkeerregimes
Technum - Traject
ONTWERP
4
Hierna worden de tarieven van de verschillende zones beschreven. De tarieven zijn een weergave van de situatie van voor 01/06/2013. Op 01/06/2013 werd een tariefaanpassing doorgevoerd aan Sint-Pietersplein. Vervolgens werden op 01/02/2014 alle tarieven (alle zones, zowel op straat als in de parkings) aangepast. In de omschrijving hieronder wordt toch verwezen naar de situatie van voor 01/06/2013 omdat alle analyses (parkeerbezettingscijfers, parkeerduurgegevens) en conclusies berusten op de parkeersituatie met het tarief van voor 01/06/2013. Tariefzone 1 ‘Centrum’ Overdag kan men in deze zone parkeren aan 2 euro per uur met een maximum van 3 uur. ’s Avonds (19u-24u) betaalt men 1 euro per uur. Daarnaast kan men opteren voor een dagticket. Dit kost 10 € voor een volledige dag. Tariefzone 2 ‘Rand-buiten centrum’ Overdag (9u-19u) kan men in deze zone parkeren aan iets minder dan een euro per uur met een maximum van 3 uur (1e uur: 0,75 €, 2e uur: 0,85 €, 3e uur: 0,9 €). Een dagticket kost 3 €. Tariefzone 3 ‘Avondparkeren’ Tariefzone 3 is analoog aan tariefzone 2 maar men moet er ook ’s avonds nog betalen tot 24u (0,60 euro per uur voor de eerste drie uur/ 0,40 euro voor het vierde uur/ 0,30 euro voor het vijfde uur). Tariefzone 4 ‘ Station’ In de omgeving van het station Gent Sint-Pieters geldt een afwijkend parkeerregime. Het kortparkeren kost er 0,75-0,85€ per uur. Men kan er geen dagticket kopen. Een halvedagticket is wel mogelijk (2 € voor 5 uur parkeren). Blauwe zone Rondom de zones met betalend parkeren zijn er ook gebieden afgebakend waar een blauwe zone van toepassing is. In deze zones kan men gratis maar niet langer dan 2 uur parkeren. Andere Het straatparkeren bestaat uit parkeerplaatsen waar men vrij kan parkeren of kan parkeren volgens een van de hiervoor vermelde parkeerregimes. Lokaal zijn er soms wel verschillen mogelijk. Op specifieke locaties zijn er speciale afwijkende parkeerregimes zoals:
Technum - Traject
Bewonersparkeren: In bepaalde straten of straatsegmenten zijn de parkeerplaatsen voorbehouden enkel voor bewoners (geldige bewonerskaart of parkeerkaart voor zorgverstrekkers, autodelen of veegwagens) Commerciële straten: Hier is het niet mogelijk om een dagticket te kopen aan de parkeerautomaat. Men kan er enkel kortparkeren volgens het geldend regime in die zone. Laad- en loszones: In bepaalde straten of straatsegmenten is er een laad- en loszone afgebakend. In deze zone kunnen voertuigen stationeren voor laad- en losactiviteiten gedurende een beperkte tijd en/of bepaalde venstertijden.
ONTWERP
5
Naast de specifieke parkeerregimes zijn er ook voorbehouden parkeerplaatsen. Hiervan zijn er verschillende types zoals parkeerplaatsen voor personen met een handicap (MVP), voor autodelen, voor taxi’s, voor politievoertuigen, … .
2.1.1.2 Publieke parkeergarages Naast het openbaar parkeeraanbod op maaiveldniveau zijn er ook verschillende publieke parkeergarages in het studiegebied gelegen. Het betreft de volgende parkings:
VR: P1 Vrijdagmarkt RE: P2 Reep ZU: P3 Zuid SV: P4 Savaanstraat KO: P5 Kouter CE: P6 Korte Meer Center Parking SM: P7 Sint-Michiels RA: P8 Ramen SPP: P10 Sint-Pietersplein SPS: P Sint-Pietersstation ZUP: P Zuiderpoort
Figuur 3: Publieke parkeergarages
Alle parkings zijn betalend. Hieronder staan de tarieven2 opgelijst per parking:
2
VR, RE, SV, SM, RA o Dagtarief (7u-19u): 1,5€/u >8u=10€
Status tarieven voor juni 2013. Begin februari 2014 werd er een grote tariefaanpassing doorgevoerd.
Technum - Traject
ONTWERP
6
o
Nachttarief (+zondag): 0,75€/u >4u=3€
o o
Dagtarief (7u-19u): 0,5€/u >4u=2,5€ Nachttarief (+zondag): 0,5€/u >4u=2€
o o
Dagtarief (7u-19u): 1u: 1,6 €; 2u: 3,3 €; 3u: 5,0 €; 4u: 6,6 € … +10u: 13,3 € Nachttarief: 1u: 1,6 €; 2u: 3,3 €; 3-12u: 4 €
o
Dagtarief (7u-19u): 1u: 2,0 €; 2u: 3,2 €; 3u: 4,4 €; 4u: 5,6 € … +10u: 11,813,2 € Nachttarief: 1u: 2,0 €; 2u: 3,0 €; 3-12u: 4 €
SPP
ZU
KO
o
CE o
Dagtarief (7u-19u): 1u: 1,5 €; 2u: 3,0 €; 3u: 4,2 €; 4u: 5,1 € … +10u: 10,512,3 €
o
1€/u >8u=9€
ZUP
2.1.1.3 Openbaar parkeeraanbod Het totale parkeeraanbod in de publieke parkeergarages bedraagt ongeveer 7.613 parkeerplaatsen3. De meeste parkeerplaatsen zijn terug te vinden in de centrumzone 01 met 2.491 parkeerplaatsen in de publieke parkeergarages. Het totaal openbaar parkeeraanbod in het studiegebied bedraagt zo bijna parkeerplaatsen (zie Tabel 1).
56.000
Tabel 1: Totaal openbaar parkeeraanbod in het studiegebied (uitgezonderd zone 14 en 30), opgedeeld per regime
3
Het totale parkeeraanbod gaat uit van een parkeercapaciteit van 1.385 parkeerplaatsen in de stationsparking Gent Sint-Pieters. De parking zal echter uitgebreid worden naar 2.708 parkeerplaatsen. Voor de parking Zuiderpoort is uitgegaan van een parkeercapaciteit van 1.270 parkeerplaatsen, dit zou uitgebreid kunnen worden tot 1.600 parkeerplaatsen.
Technum - Traject
ONTWERP
7
2.1.1.4 Parkeertarieven vanaf 01/02/2014 Op 1 februari 2014 werd een grondige tariefaanpassing doorgevoerd. Deze tariefaanpassing vormde voornamelijk een indexaanpassing van de parkeertarieven voor de voorbije jaren. Hierna worden de tarieven opgelijst zoals deze van toepassing zijn vanaf 01/02/2014. Tabel 2: Parkeertarieven vanaf 01/02/2014
2.1.2
Gebruik straatparkeeraanbod Binnen de huidige zone voor het betalend parkeren is een uitvoerige analyse gebeurd van hoe het openbare straatparkeeraanbod gebruikt wordt. Op basis van een analyse van de parkeerticketverkoop, retributies en opmetingen op het terrein is er een inschatting gemaakt van het gebruik van het straatparkeeraanbod per parkeerzone. Figuur 4 toont het gebruik van het straatparkeeraanbod (onafhankelijk van de parkeerbezetting). Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen 4 categorieën:
Technum - Traject
Parkeren met parkeerticket: Bezoekers/werknemers/… die parkeren met een parkeerticket Parkeren zonder parkeerticket: Bezoekers/werknemers/… die zouden moeten betalen om te parkeren (parkeerticket) maar dit al dan niet bewust niet doen. Tijdelijke innames: Parkeeraanbod dat niet gebruikt kan worden door tijdelijke innames (bijvoorbeeld werven). Bewonersparkeren: Bewoners die parkeren met een bewonerskaart.
ONTWERP
8
Figuur 4 Analyse gebruik straatparkeeraanbod betalend parkeren - namiddag
Vaststellingen (namiddag):
Tariefzone centrum: Overdag is er een aanzienlijk deel bewonersparkeren. Ongeveer 2/3de van de ingenomen parkeerplaatsen wordt bezet door bewoners. In deze tariefzone zijn er ook meer bewonerskaarten uitgereikt dan er parkeerplaatsen zijn. In deze tariefzone zijn er verhoudingsgewijs de meeste parkeerders zonder parkeerticket. Meer dan de helft van de bezoekers zou niet betalen. Een eerdere analyse van retributies kwam tot een gelijkaardige conclusie. De huidige handhaving in combinatie met de retributiekost maakt het voor de bezoeker ‘voordeliger’ om niet te betalen.
Tariefzone avond: Er is veel bezoekersparkeren in deze tariefzone (60%-70%). Dit zijn enerzijds bezoekers aan de zone zelf (werknemers, studenten, …) maar anderzijds zal er ook verdringing van het centrum zijn. De meerderheid neemt een parkeerticket. Het aandeel niet-betalers is er vrij laag. Het aandeel bewonersparkeren is overdag dan weer relatief laag. In de studentenbuurt zijn er relatief weinig bewoners en zijn er weinig bewonerskaarten uitgereikt.
Tariefzone rand: In de directe schil rond het centrum (Coupure links, Strop/Sterre, Tolhuis/Rabot) is er relatief veel bezoekersparkeren. Ook in deze zone is er sprake van een verdringingseffect van het centrum naar de rand. Het aandeel bewonersparkeren overdag bedraagt er zo’n 40%. In de andere deelgebieden zoals Dampoort, Ledeberg is het aandeel bezoekersparkeren lager. Het aandeel bewonersparkeren bedraagt hier zo’n 60%.
Tariefzone station: In deze zone is er overwegend bewonersparkeren (55%-65%). Het aantal uitgereikte bewonerskaarten is ook hier hoger dan het aantal
Technum - Traject
ONTWERP
9
parkeerplaatsen. Het overige deel wordt ingenomen door bezoekers (uitgezonderd innames). In deze zone zijn er relatief veel bezoekers die geen parkeerticket nemen.
2.2
Innames: De werkelijke beschikbare parkeercapaciteit is steeds lager dan de theoretische capaciteit. Uit tellingen blijkt dat zo’n 8% van de capaciteit niet beschikbaar is (bijvoorbeeld ten gevolge van wegheraanleg, werven, verhuis, …).
Knelpunten Onduidelijke parkeerregimestructuur Voornamelijk in de noordelijke en oostelijke schil is er een lappendeken aan parkeerregimes. Er zijn verschillende regimes van toepassing (betalend parkeren, blauwe zone, vrij parkeren) die soms per straat kunnen verschillen. Dit creëert een onduidelijk situatie voor de parkeerder en kan lokaal voor verschuivingen zorgen. In het verleden werd de implementatie van een blauwe zone vaak verkozen omdat het een snel te implementeren en relatief goedkope oplossing was voor een gesteld knelpunt. Het was ook een te verkiezen oplossing wanneer de parkeeropbrengsten niet in verhouding stonden tot de kost en onderhoud van parkeerautomaten. Verdringingseffecten Met de huidige parkeerregimes is er een sterke parkeerverdringing van de centrumtariefzone naar de rand/avondtariefzone. De nabijheid van deze tariefzone in combinatie met het lage dagtarief (3€) maakt het interessant voor de parkeerder om in de schil rond het centrum te parkeren. Ook het autogebruik wordt hierdoor niet ontmoedigd. Nieuwe ontwikkelingen Er staan binnen of aan de rand van het studiegebied verschillende grotere ontwikkelingen op til. Deze ontwikkelingen gaan vaak gepaard met een hoge eigen parkeerbehoefte. Zonder regulerende maatregelen zou deze parkeerbehoefte (gedeeltelijk) afgewenteld kunnen worden op de omgeving. De huidige parkeerregimes zijn hier niet volledig op ingesteld. Handhaving Parkeerwachters controleren de parkeerbewegingen binnen de gestelde parkeerregimes. Bij niet-naleving laat de parkeerwachter een retributieformulier op het voertuig achter. In een zone betalend parkeren mag men met een uitgeschreven retributieformulier maximaal 5 opeenvolgende uren parkeren. Dit kost 25 euro. Het bedrag van de retributie is onafhankelijk van het tarief van het parkeerregime. In de huidige centrumzone is er een zekere spanning tussen het retributietarief (25€/halve dag) en het parkeertarief (2€/u, 10€/dag). In combinatie met het relatief laag aantal gemiddelde controles per straat maakt het namelijk voor de parkeerder interessant om in deze zone niet te betalen (de gemiddelde retributiekost is lager dan de gemiddelde parkeerkost).
Technum - Traject
ONTWERP
10
Overige Hieronder staan een lijst van opmerkingen opgesomd (niet limitatief) die naar voor zijn gekomen in de diverse workshops.
Technum - Traject
Hoge parkeerdruk overdag, ’s avonds en/of zaterdag. Hoge parkeerdruk ten gevolge van het ziekenhuis, avondonderwijs, justitiepaleis, … . Handelaars hebben behoefte aan extra parkeerruimte, meer rotatieparkeren. Parkeerverdringing van het centrum naar de randzone. Parkeerverdringing naar straten met vrij parkeren. Nood aan langparkeermogelijkheden in een blauwe zone. De parkeerschijf wordt systematisch verdraaid. Bewonersparkeerplaatsen staan overdag soms leeg maar kunnen niet door andere parkeerders gebruikt worden. …
ONTWERP
11
3.
PARKEERREGIMES EN -TARIEVEN
3.1
Gebiedsindeling De nieuwe gebiedsindeling van de parkeerregimes voor het stedelijk gebied gaat uit van 4 zones:
Rode tariefzone: Hoogstedelijk gebied Groene tariefzone: Centraal stedelijk gebied Oranje tariefzone: Stationspolen Gele tariefzone: Stedelijk gebied
Figuur 5 toont de gebiedsindeling van de parkeerregimes:
Technum - Traject
ONTWERP
12
Figuur 5 Gebiedsindeling parkeerregimes
3.1.1
Principe Concentrische cirkels De zonering van de parkeerregimes is ingegeven volgens de principes van aflopende parkeertarieven van het centrum naar buiten toe, in min of meer concentrische cirkels rond het stadshart. Onderstaande figuur toont de gebiedsafbakening in combinatie met concentrische cirkels rond het centrum.
Technum - Traject
ONTWERP
13
Figuur 6 Gebiedsindeling parkeerregimes en concentrische cirkels
De afbakening komt natuurlijk niet exact overeen met een concentrische cirkel. Bij de afbakening wordt onder andere rekening gehouden met de morfologie van het gebied, barrières, … . Aflopende parkeertarieven Volgens de principes van aflopende parkeertarieven is het rode gebied de duurste parkeerzone. Het groene gebied is goedkoper dan de rode maar duurder dan de gele zone. Het gele gebied is de goedkoopste zone. Het tarief in het oranje gebied is in se gelijk aan het groene gebied echter met een afwijkende toegelaten parkeerduur. In de huidige gebiedsstructuur zijn er meestal slechts 2 trappen in prijsniveau: centrum-tarief > rand-tarief > vrij parkeren (eventueel blauwe zone). In de nieuwe gebiedsindeling wordt er gewerkt met een drietrapsprijsniveau: rode zone > groene zone > gele zone > vrij parkeren. Hierdoor kunnen de sprongen in tarieven relatief kleiner zijn waardoor verdringingseffecten aan de randen van de zones waarschijnlijk kleiner zijn.
3.1.2
Voornaamste wijzigingen t.o.v. huidige situatie Onderstaande figuur maakt een vergelijking tussen de huidige gebiedsindeling en de nieuwe gebiedsindeling voor de afbakening van de parkeerregimes.
Technum - Traject
ONTWERP
14
Figuur 7 Gebiedsindeling parkeerregimes t.o.v. huidige gebiedsindeling
Binnen een gebied is er grotere uniformiteit. Er is niet langer sprake van een lappendeken aan parkeerregimes waardoor de leesbaarheid voor de bezoekende parkeerder hoogt. Binnen een tariefzone kunnen er wel nog lokale nuances zijn naar bewonersparkeren en stop&shop parkeerplaatsen (zie verder). Het gebied dat is opgenomen in een regime betalend parkeren is aanzienlijk groter dan momenteel het geval is. Dit laat toe om uitdeineffecten beter te ondervangen. Dit moet een betere parkeerregulering mogelijk maken in het gebied dat beïnvloed wordt door de grootstedelijke parkeerproblematiek. De rode zone is wel enigszins compacter dan de huidige centrum-tariefzone. De afbakening stemt nu meer overeen met de morfologie van het centrumgebied (historisch centrum met een sterke concentratie aan handel, horeca, diensten, …). Technum - Traject
ONTWERP
15
De afbakening van de parkeerregimes voorziet geen blauwe zones meer. In de plaats wordt geopteerd voor betalend parkeren. Betalend parkeren geniet de voorkeur omdat het een betere sturing toelaat. Er zijn daarnaast vragen naar langparkeermogelijkheden in deze zones. Er werd ook gewag gemaakt van het systematisch verdraaien van de parkeerschijf. Betalend parkeren biedt hier een oplossing. De handhavingskosten van betalend parkeren zijn daarbij vergelijkbaar met een blauwe zone maar bij een blauwe zone staan er geen opbrengsten tegenover.
3.1.3
Wie parkeert waar? Rode tariefzone Het rode gebied vormt het historische stadshart met een hoge concentratie aan wonen, handel, horeca, tewerkstelling en onderwijsinstellingen. De parkeerbehoefte overstijgt het parkeeraanbod. Wat straatparkeren betreft wordt prioriteit gegeven aan bewonersparkeren en kortparkerende bezoekers (bijvoorbeeld runshoppers). Ook langparkerende bezoekers (funshoppers, toeristen, …) hebben de mogelijkheid om in het stadscentrum te parkeren al zullen zij eerder in de parkeergarages moeten parkeren. Het regime in de rode zone moet werknemers en studenten aanzetten om op grotere afstand te parkeren of om over te schakelen naar een andere vervoerswijze (openbaar vervoer, P&R, …). Groene tariefzone De groene zone vormt de schil rond de rode zone en komt overeen met het gebied binnen de R40/N430. De woonfunctie is dominant is deze zone. Lokaal kan de parkeerbehoefte wel verschillen in de nabijheid van commerciële straten, bioscoop, ziekenhuis, … . Bewonersparkeren wordt in deze zone als prioritair beschouwd maar kort en lang parkeren moet er ook mogelijk zijn. De groene zone vangt een deel van de langparkeerbehoefte van de rode zone op. Langparkeerders zoals bezoekers, werknemers en studenten moeten gestimuleerd worden om gebruik te maken van verplaatsingsalternatieven. Zij hebben evenwel de mogelijkheid om te parkeren in de groene zone zij het aan een voldoende hoog4 tarief. Dit moedigt enerzijds het gebruik van verplaatsingsalternatieven aan en anderzijds zorgt het voor een beheersing van de overdruk van de langparkeerders van de rode zone op de groene zone. Kort- en langparkeren in de openbare parkings moet mogelijk zijn al mag het tarief het autogebruik niet te aantrekkelijk maken5. Oranje tariefzone De oranje tariefzone is naar functioneren toe analoog aan de groene zone. Het bewonersparkeren wordt hier als prioritair beschouwd. Ook kort parkeren voor bezoekers moet er mogelijk zijn. Het oranje gebied is gericht op stationsomgevingen. De omgeving kan onderhevig zijn aan een hogere parkeerdruk door de parkeerbehoefte van pendelaars. In die zin wordt verkozen om een parkeerduurbeperking te hanteren om het parkeergedrag van de pendelaars te sturen. Deze parkeerduurbeperking limiteert daarmee ook de parkeermogelijkheden voor de andere langparkeerders (werknemers, studenten,…). Voor
4
Het vroegere dagtarief in de zone rand blijkt laag (3€/dag). Er worden veel dagtickets verkocht.
5
Het vroegere tarief van de parking Sint-Pietersplein (2,5€/dag) maakte autogebruik relatief aantrekkelijk.
Technum - Traject
ONTWERP
16
pendelaars en andere langparkeerders is er een parkeeralternatief zijnde de stationsparking Gent-Sint-Pieters en Gent-Dampoort. Gele tariefzone De gele tariefzone vormt de schil rond de groen/oranje schil. De woonfunctie is dominant in deze zone. Lokaal kan de parkeerbehoefte wel verschillen in functie van specifieke functies. Weerom wordt de hoogste prioriteit aan bewonersparkeren gegeven. Kort en lang parkeren moet er ook mogelijk zijn. Zo moeten ook bezoekers, werknemers en studenten in deze zone kunnen parkeren. De gele zone vangt een deel van de parkeerbehoefte van de groene zone op. De ruime omvang van de gele tariefzone moet tevens het risico op verhoogde parkeerdruk verminderen ten gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in of aan de rand van het gele gebied. Park&ride De visie ‘wie parkeert waar’ is erop gericht de parkeerdruk in de stad te beheersen en tegelijk de verkeersstromen die daarmee gepaard te beperken. In die zin verkiest men de parkeerbehoefte van langparkeerders (werknemers, studenten en bezoekers-lang) minder te faciliteren in het stadscentrum. Deze groep langparkeerders is namelijk het meest ontvankelijk voor het overschakelen naar andere vervoerswijzen of om te parkeren op afstand. In die zin streeft men naar een verdere verbetering van de vervoersalternatieven (openbaar vervoer, fietsinfrastructuur). Langparkeerders die alsnog met de wagen naar de stad wensen te komen parkeren bij voorkeur op een park&ride parking. Ten behoeve van de langparkeerders zal het park&ride en park&bike aanbod zowel kwalitatief als kwantitatief verbeterd worden door het opwaarderen van bestaande parkings en het creëren van nieuwe parkings. Onderstaande figuur illustreert de visie rond ‘wie parkeert waar’.
Technum - Traject
ONTWERP
17
Figuur 8 Visie: Wie parkeert waar?
Technum - Traject
ONTWERP
18
3.2
Rode tariefzone: Hoogstedelijk gebied
3.2.1
Straatparkeren Beleid De rode tariefzone volgt ongeveer de contouren van het kerngebied aansluitend bij het historische en commercieel centrum. Binnen de rode zone zijn er ook de meeste ondergrondse openbare parkings gelegen. Gelet op de aanwezige activiteiten binnen de rode zone wordt op straatniveau prioriteit gegeven aan de parkeerbehoefte van bewoners en de parkeerbehoefte van kortparkerende bezoekers (parkeerduur < 3u). Lang parkerende bezoekers worden eerder verwezen naar de openbare parkings. Op straatniveau wordt er parkeerruimte gecreëerd voor bewoners en kortparkerende bezoekers door een algemene parkeerduurbeperking op te leggen van maximaal 3 uur (niet van toepassing voor bewonerskaarten). Het huidige dagticket in het centrumgebied verdwijnt. Daarnaast wordt het parkeertarief verhoogd en krijgt het tarief een sterk progressief profiel waarbij het eerste uur parkeren beduidend goedkoper is dan het 3 de uur. Dit ondersteunt kortparkeren. Ook ’s avonds blijft het betalend parkeren van toepassing. Met dit parkeerregime zullen werknemers en studenten niet langer in de rode zone op straat kunnen parkeren. In combinatie met een versterkte handhaving zal er hierdoor parkeerruimte vrijkomen in de rode zone die benut kan worden door bewoners en kortparkerende bezoekers. Ook autodelen kan zo verder worden uitgebouwd. Bewoners Door het creëren van extra parkeerruimte zullen bewoners gemakkelijker een vrije parkeerplaats vinden. Het uitbreiden van bewonersparkeerplaatsen lijkt hierdoor in eerste instantie niet nodig. Na evaluatie wordt bekeken of een uitbreiding van bewonersparkeren alsnog wenselijk is in woonbuurten. Dit zal gemonitord worden. Bewonersparkeerplaatsen zijn parkeerplaatsen waar men enkel mag parkeren wanneer men beschikt over een bewonerskaart. Er zal een uitzonderingsregeling worden uitgewerkt die toelaat aan speciale vergunninghouders om overdag (9u-18u) ook op bewonersparkeerplaatsen te parkeren, mits het naleven van een parkeerduurbeperking. Deze parkeervergunningen kunnen uitgereikt worden aan specifieke doelgroepen die interventies moeten doen bij bewoners, bijvoorbeeld zorgverstrekkers, mantelzorgers, loodgieters, … . Er zal een evaluatie volgen van de effecten van deze maatregel om eventueel bij te sturen indien nodig. Kortparkerende bezoekers Door het introduceren van een parkeerduurbeperking komt er ook voor kortparkerende bezoekers (<3uur) parkeerruimte vrij. In specifieke straten of zones met een uitgesproken commercieel karakter zullen speciale stop&shop parkeerzones afgebakend worden. Dit zijn parkeerplaatsen waar men overdag tussen 10u en 18u (uitgezonderd zondag) maximaal 1 uur mag parkeren, aan hetzelfde tarief als de rode zone. Ook bewoners mogen hier gedurende die periode niet parkeren met een bewonerskaart. ’s Avonds komt de parkeerruimte wel terug vrij voor bijvoorbeeld bewonersparkeren. Stop&shop parkeerzones zullen worden uitgetest via een pilootproject. Bij een positieve evaluatie kan het systeem uitgerold worden naar de belangrijkere commerciële zones en commerciële straten. Stop&shop parkeerzones kunnen in principe toegepast worden in alle
Technum - Traject
ONTWERP
19
tariefzones (dus niet enkel de rode tariefzone). Het parkeertarief wordt dan afgestemd op het tarief in de betreffende zone. Het eerste pilootproject voor de rode tariefzone voorziet een aantal stop&shop parkeerplaatsen op de volgende locaties:
Drabstraat Ketelpoort Sluizeken-Patershol Bij Sint-Jacobs Laurentplein
Figuur 9 Concept 1e pilootproject Stop&shop parkeerlocaties
Met de introductie van Stop&shop parkeerplaatsen zal ook de handhaving bijgestuurd worden door de looproutes van de parkeerwachters te herorganiseren. Stop&shop parkeerplaatsen (en ook laad- en losplaatsen) vragen namelijk om een intensievere handhaving. Ook in andere tariefzones zal er in tweede instantie een pilootproject rond stop&shop parkeerplaatsen komen. De meest voor de hand liggende zoekzones voor Stop&shop parkeerplaatsen zijn de huidige commerciële straten (zie Figuur 10). De stop&shop parkeerplaatsen kunnen het regime van een commerciële straat vervangen. De huidige commerciële straten blijven evenwel bestaan indien het stop&shop regime er niet is geïmplementeerd. Het systeem van 15 minuten gratis parkeren blijft behouden om ultrakorte winkelbezoeken en laden en lossen te ondersteunen.
Technum - Traject
ONTWERP
20
Figuur 10 Huidige commerciële straten (roze kleur)
Langparkeerders Met dit parkeerregime op straatniveau zullen werknemers en studenten niet meer op straat kunnen parkeren in de rode zone. Zij zullen een alternatief moeten zoeken:
Technum - Traject
Wijzigen van verplaatsingswijze: Lang parkeerders zoals werknemers en studenten zijn de meest vatbare doelgroep om over te schakelen naar alternatieve vervoerswijzen of om gebruik te maken van park&ride. De nieuwe parkeerregimes hebben tot doel om openbaar vervoer, fiets en park&ride meer concurrentieel te maken ten opzichte van het autogebruik (en dus het autoparkeren) om uiteindelijk de verkeersdruk en de parkeerdruk in het centrum te beperken. Parkings: Werknemers en studenten kunnen in de parkeergarages parkeren. Het aantal dagabonnementen zal evenwel gelimiteerd worden zodat er steeds voldoende capaciteit is voor langparkerende bezoekers. Werknemers en studenten kunnen natuurlijk nog steeds met een ticket in de parkings gaan staan. Parkeren in de schil: In de schil rond de rode zone is langparkeren wel mogelijk (groene zone en gele zone). Het is er goedkoper dan de huidige centrumzone maar duurder dan de huidige schiltarieven.
ONTWERP
21
Avondparkeren Het systeem van avondparkeren (19u-24u) blijft behouden. Het huidige tarief wordt verhoogd maar zal lager zijn dan overdag. De vervoersalternatieven ’s avonds zijn namelijk veel minder uitgebouwd dan overdag en de stad moet aantrekkelijk blijven voor cultuur en horeca. Het avondparkeertarief op straat zal wel duurder zijn dan het avondtarief in de parking om het parkeren in de parkings aan te moedigen. Een progressief tarief is niet nodig ’s avonds gezien het kortparkeren niet specifiek dient ondersteund te worden. Ook de parkeerduurbeperking van 3 uur is ’s avonds niet van toepassing. Tarieven Onderstaande tabel toont de tariefzetting van het straatparkeren in de rode tariefzone: Tabel 3: Nieuwe tarieven straatparkeren in rode tariefzone
Centrum zone 9u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief rode zone
Eerste 15 min
0€
0€
1 uur
2,20 €
2,50 €
2e uur
2,40 €
3,50 €
3e uur
2,40 €
4,00 €
Som 3 uur
7,00 €
10,00 €
Dagtarief
11,00 €
-
Centrum zone - avond 19u-24u
Huidig tarief
Nieuw tarief rode zone
Eerste 15 min
0€
0€
1e uur
1,00 €
1,50 €
2e uur
1,20 €
1,50 €
3e uur
1,20 €
1,50 €
Som 5 uur
5,80 €
7,50 €
e
3.2.2
Openbare parkings Beleid In de rode zone zijn de meeste openbare parkings gelegen. Het parkeerplan stelt voorop dat de openbare parkings voornamelijk gebruikt worden door de langparkeerders (voornamelijk bezoekers met een verblijfsduur tussen 3 en 5 uur). Maar ook kort- en langparkeerders kunnen er enigszins terecht. Het parkeertarief in de parkeergarages moet enigszins lager zijn dan het straatparkeren om het ondergrondsparkeren te ondersteunen.
Technum - Traject
ONTWERP
22
Figuur 11 Ligging openbare parkings t.o.v. nieuwe tariefzonering
De parkeertarieven in de parkings in combinatie met de abonnementsprijzen en het aantal uit te reiken abonnementen zullen als sturend mechanisme optreden om het gebruik van de parkings door de specifieke doelgroep ‘langparkerende bezoekers’ te ondersteunen. Zo zal men de rotatiecapaciteit van de parkings verhogen en beter sturen door het aantal ‘dagabonnementen’ te limiteren. Het limiteren van het aantal abonnementen in combinatie met een hogere prijszetting zal ertoe leiden dat er minder werknemers en studenten in de centrumparkings staan zodat er voldoende capaciteit overblijft voor de langparkerende bezoekers. De visie omtrent het functioneren van de parkings in niet hetzelfde voor alle parkings (afhankelijk van de locatie, bereikbaarheid, omgevingsdraagkracht, …). Hierbij wordt er een onderscheid gemaakt naar parkings met meer rotatiecapaciteit en parkings met een gemengd gebruik. Openbare parkings met meer rotatiecapaciteit Rotatiecapaciteit is nodig om de (middel)langparkeerders van straat op te vangen. De rode tariefzone stelt namelijk een parkeerduurbeperking in op straatniveau. Dit betekent niet dat parkeerabonnementen in deze parkings niet uitgereikt mogen worden. Er worden echter wel limieten gesteld omtrent het aantal abonnementen teneinde voldoende rotatiecapaciteit te vrijwaren. Het betreft voornamelijk het beperken van de dagabonnementen. De volgende parkings worden beschouwd als echte centrumparkings met een sterke focus op rotatie:
Technum - Traject
Vrijdagmarkt Sint-Michiels Reep
(Kouter)
ONTWERP
23
Openbare parkings voor gemengd gebruik Gelet op onder meer de locatie en de bereikbaarheid wordt er voor enkele parkings gekozen om het lang parkeren eerder te ondersteunen (via abonnementen) dan de rotatiefunctie. Het rotatieparkeren blijft mogelijk maar is ondergeschikt aan de parkeerabonnementen (evenwichtig verdeeld). Dit wordt gestuurd door de prijs van de abonnementen en het maximum aantal abonnementen dat kan uitgereikt worden. Dit geldt voor de volgende parkings:
Ramen Savaanstraat
(Center parking) (Zuid)
Merk op dat de parkings Kouter, Center parking en Zuid niet door de stad worden geëxploiteerd. De hier geponeerde visie omtrent hun functioneren is een wensbeeld. Parking Zuid wordt momenteel op een weekdag voornamelijk gebruikt als parking met vele abonnementen. Deze parking heeft op een weekdag slechts een beperkte rotatiecapaciteit. Door de goede bereikbaarheid van de parking wenst de Stad meer rotatiecapaciteit te creëren in de parking Zuid. Hierbij wordt onder meer gekeken naar de parkerende werknemers van de stad (via een bedrijfsvervoersplan). Parking Sint-Pietersplein wordt ook beschouwd als een parking voor gemengd gebruik. Deze parking ligt echter in de groene zone en wordt in sectie 3.3.2 verder besproken. Tarieven
Onderstaande tabel toont de tariefzetting van de openbare parkings in beheer van de stad binnen de rode tariefzone. De tariefzetting voor zowel rotatieparkings als parkings voor gemengd gebruik is gelijk voor de eerste 5 uren. Vanaf het 6e uur worden rotatieparkings duurder. Dit om de rotatie te bevorderen. Zo worden rotatieparkings ook in praktijk parkings met veel rotatie. Het nachttarief en zondagtarief blijft behouden. Dit tarief kan echter tijdelijk afgeschaft worden tijdens grote evenementen (vb. Gentse Feesten, Lichtfestival, e.a.) en koopzondagen. Op deze momenten blijft doorlopend het (duurdere) dagtarief van kracht.
Technum - Traject
ONTWERP
24
Tabel 4a: Nieuwe tarieven parkings gemengd gebruik ( Ramen, Savaanstraat)
Parkings 7u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief
1e uur
2,00 €
2,50 €
2e uur
1.50 €
2,00 €
3e uur
1.50 €
1,50 €
Som 3 uur
5,00 €
6,00 €
Dagtarief
11,00 €
14,00 €
Parkings 19u-7u
Huidig tarief
Nieuw tarief
1e uur
1,00 €
1,50 €
e
1,00 €
1,50 €
e
3 uur
1,00 €
1,50 €
Som 3 uur
3,00 €
4,50 €
Nachttarief
4,00 €
6,00 €
2 uur
Tabel 4b: Nieuwe tarieven rotatieparkings gemengd gebruik ( Vrijdagmarkt, Sint-Michiels, Reep)
Parkings 7u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief
e
2,00 €
2,50 €
e
2,00 €
2,00 €
e
2,00 €
1,50 €
e
1,00 €
1,50 €
e
1,00 €
1,50 €
e
1,00 €
2,00 €
e
1,00 €
2,50 €
e
1,00 €
2,50 €
1 uur 2 uur 3 uur 4 uur 5 uur 6 uur 7 uur 8 uur e
9 uur
2,50 €
e
2,50 €
e
2,50 €
e
2,50 €
10 uur 11 uur 12 uur Som 3 uur
5,00 €
6,00 €
Dagtarief
11,00 €
/
12 uur
11,00 €
26,00 €
Parkings 19u-7u
Huidig tarief
Nieuw tarief
e
1,00 €
1,50 €
e
1,00 €
1,50 €
e
3 uur
1,00 €
1,50 €
Som 3 uur
3,00 €
4,50 €
Nachttarief
4,00 €
6,00 €
1 uur 2 uur
Technum - Traject
ONTWERP
25
Abonnementen Niet-bewoners In de parkings voornamelijk gericht op rotatie (Vrijdagmarkt, Sint-Michiels en Reep) worden parkeerabonnementen niet ondersteund. De parking Sint-Michiels heeft in die zin momenteel al een dubbel zo hoog abonnementstarief voor niet-bewoners in vergelijking met de andere stadsparkings. Het abonnementstarief voor niet-bewoners voor de parkings Vrijdagmarkt en Reep zal gelijk gesteld worden aan dat van Sint-Michiels. Indien het aantal abonnementen alsnog te hoog blijkt zal er een limiet gesteld worden op het aantal abonnementen. Ook de abonnementen van de stad/politie zullen bekeken worden. Bewoners De huidige parkeerabonnementen hebben weinig succes bij bewoners ondanks hun voordelig tarief. Vooral de nachtabonnementen zullen aantrekkelijker gemaakt worden voor bewoners. Hierbij wordt gedacht aan het verbreden van het tijdsvenster waarbinnen geparkeerd mag worden en het parkeren oe te laten op en zondag en in parkings voor gemengd gebruik ook op zaterdag. Er wordt wel een limiet gesteld op het maximaal aantal uit te reiken bewonersabonnementen zodat het Mobiliteitsbedrijf nog steeds kan sturen op de gewenste beschikbare rotatiecapaciteit in de parkings. Bij parkings voor gemengd gebruik zal het maximaal aantal uit te reiken bewonersabonnementen hoger liggen dan bij rotatieparkings.
Technum - Traject
ONTWERP
26
Tabel 5: Nieuwe tarieven abonnementen in stadsparkings
Parkings: Savaanstraat, Ramen en Sint-Pietersplein
Huidig tarief
Nieuw tarief
28 euro 100 euro 85 euro 115 euro 305 euro 1.100 euro 935 euro 1.265 euro
40 euro 135 euro 115 euro 150 euro 440 euro 1.485 euro 1.265 euro 1.650 euro
25 euro 70 euro 85 euro 275 euro 770 euro 935 euro
25 euro 70 euro 85 euro 250 euro 770 euro 935 euro
Huidig tarief
Nieuw tarief
STANDAARD (niet bewoners): MAAND nacht/zondagparkeren MAAND dagparkeren 7 dagen op 7 MAAND dagparkeren 5 dagen op 7 MAAND dag/nachtparkeren 7 dagen op 7 JAAR nacht/zondagparkeren JAAR dagparkeren 7 dagen op 7 JAAR dagparkeren 5 dagen op 7 JAAR dag/nachtparkeren 7 dagen op 7
56 euro 200 euro 170 euro 230 euro 610 euro 2.200 euro 1.870 euro 2.530 euro
80 euro 270 euro 230 euro 300 euro 880 euro 2.970 euro 2.530 euro 3.300 euro
BEWONERS: MAAND nacht/zondagparkeren MAAND dagparkeren 7 dagen op 7 MAAND dag/nachtparkeren 7 dagen op 7 JAAR nacht/zondagparkeren JAAR dagparkeren 7 dagen op 7 JAAR dag/nachtparkeren 7 dagen op 7
25 euro 70 euro 85 euro 275 euro 770 euro 935 euro
25 euro 70 euro 85 euro 275 euro 770 euro 935 euro
STANDAARD (niet bewoners): MAAND nacht/zondagparkeren MAAND dagparkeren 7 dagen op 7 MAAND dagparkeren 5 dagen op 7 MAAND dag/nachtparkeren 7 dagen op 7 JAAR nacht/zondagparkeren JAAR dagparkeren 7 dagen op 7 JAAR dagparkeren 5 dagen op 7 JAAR dag/nachtparkeren 7 dagen op 7 BEWONERS: MAAND nacht/ZATERDAG/zondagparkeren MAAND dagparkeren 7 dagen op 7 MAAND dag/nachtparkeren 7 dagen op 7 JAAR nacht/ZATERDAG/zondagparkeren JAAR dagparkeren 7 dagen op 7 JAAR dag/nachtparkeren 7 dagen op 7
Parkings: Sint-Michiels, Vrijdagmarkt en Reep
Technum - Traject
ONTWERP
27
3.3
Groene tariefzone: Centraal stedelijk gebied
3.3.1
Straatparkeren Beleid De groene zone vormt de schil rond de rode zone en komt overeen met het gebied binnen de R40/N430. De woonfunctie is dominant in deze zone. Lokaal kan de parkeerbehoefte wel verschillen in de nabijheid van commerciële straten, bioscoop, ziekenhuis, … . Bewonersparkeren wordt in deze zone als prioritair beschouwd. Kort- en langparkeren moet er ook mogelijk zijn. Zo kunnen ook bezoekers, werknemers en studenten in deze zone parkeren. De groene zone vangt een deel van de langparkeerbehoefte van de rode zone op. Het bewonersparkeren is prioritair in de groene tariefzone. Door het stellen van een hoger parkeertarief dan nu het geval is, zal de parkeervraag van de andere motieven enigszins afnemen. In specifieke zones waar door de aanwezigheid van specifieke functies (bijvoorbeeld bioscoop, ziekenhuis, …) er ondanks de tariefverhoging nog steeds een hoge parkeerdruk is ten gevolge van bezoekers kan het aanbod aan bewonersparkeerplaatsen verhoogd worden teneinde het parkeercomfort voor bewoners te verhogen. Ook het concept van stop&shop parkeerzones zoals aangehaald in de rode parkeerzone is toepasbaar in specifieke commerciële straten of zones binnen de groene zone. Hier wordt de parkeerduur overdag beperkt tot maximaal 1 uur. Ook bewoners moeten zich aan de parkeerduurbeperking houden. De effectieve implementatie van stop&shop parkeerzones zal eerst uitgetest worden via een pilootproject. In de groene zone wordt het avondparkeren ingevoerd over de volledige zone. Momenteel is dit enkel het geval voor de zuidelijke schil rond het centrum (Zuid, Studentenbuurt). Echter ook in andere zones rond het centrum kan er ’s avonds verdringing optreden vanuit het centrum. In verschillende zones zijn er ook eigen attractiepolen die ’s avonds voor een hogere parkeerdruk kunnen zorgen (bijvoorbeeld Bijloke, ziekenhuis, avondonderwijs, …). Gezien bewonersparkeren prioritair wordt beschouwd, is het invoeren van avondparkeren in de groene zone wenselijk. Het avondparkeren is betalend tot 23u.
Tarieven Met het doel de tariefstructuur te vereenvoudigen wordt gekozen voor een vast uurtarief. Het huidige oplopende uurtarief is weinig sturend. De tarieven moeten daarnaast voldoende hoog zijn om alternatieve verplaatsingswijzen aan te moedigen. Het huidige randtarief (0,75€/u, 3€/dag) blijkt weinig sturend en ontradend. Dit blijkt onder meer uit de hoge dagticketverkoop in de schil rond het centrum. Onderstaande tabel toont de tariefzetting van de groene tariefzone op straatniveau:
Technum - Traject
ONTWERP
28
Tabel 6: Nieuwe tarieven straatparkeren in groene tariefzone
Zone rand/avond 9u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief groene zone
Eerste 15 min
0€
0€
1e uur
0,90 €
1,50 €
2e uur
1,00 €
1,50 €
3e uur
1,00 €
1,50 €
Som 3 uur
2,90 €
4,50 €
Dagtarief
3,50 € / 5,50 €
6,00 €
Zone avond 19u-23u
Huidig tarief
Nieuw tarief groene zone
Eerste 15 min
0€
0€
1e uur
0,60 €
1,00 €
2e uur
1,00 €
1,00 €
3e uur
1,00 €
1,00 €
Som 5 uur
4,60 €
4,50 €
De groene tariefzone biedt langparkeren aan aan de langparkeerders maar tegen een zekere prijs. Het gebruik van verplaatsingsalternatieven voor de langparkeerders moet aangemoedigd worden. In een eerste fase, wanneer de vervoersalternatieven nog niet volledig zijn uitgewerkt, kan het dagtarief uit
Technum - Traject
ONTWERP
29
Tabel 6 toegepast worden. In een latere fase, bij de uitbouw van de vervoersalternatieven (bijvoorbeeld de realisatie van een goed functionerende P&R), kan het dagtarief eventueel verhoogd worden om het gewenste gedrag te ondersteunen. Monitoren De nieuwe tariefstelling van de groene zone moet helpen de parkeerdruk in het groene gebied te beheersen. De uiteindelijke effecten zijn niet exact te voorspellen. Een screening wijst op onderstaande ‘aandachtspunten’ waarvan de uiteindelijke parkeereffecten moeilijk te voorspellen zijn:
In het centrumgebied (zone 1 en zone 2) geldt momenteel het parkeerregime centrum (2€/u, 10€/dag). Het nieuwe rode parkeerregime zal het parkeren in het hoogstedelijk gebied sturen en beheersen. Het regime is er stringenter dan het huidige centrumtarief. De rode gebiedsafbakening dekt echter niet de volledige afbakening van de centrumtariefzone. Een deel van het gebied valt binnen de groene tariefzone. Dit tarief is lager dan het huidige centrumtarief. Er is een potentieel risico dat er verdringing ontstaat van de rode zone naar de randen van de groene zone (nu gelegen binnen het centrumtarief). Een mogelijke maatregel is het verhogen van het aantal bewonersparkeerplaatsen in de gevoelige randgebieden. Pendelaars van het station Dampoort zouden hun wagen kunnen parkeren in de groene tariefzone nabij het station. Er is namelijk geen parkeerduur beperking. Een dagtarief van 6€ lijkt voldoende hoog om sturend te zijn ten aanzien van pendelaars maar dient in deze context geëvalueerd te worden. Indien een hoog aantal pendelaars in deze omgeving blijkt te parkeren is het introduceren van een parkeerduurbeperking hier een optie. De parking Sint-Pietersplein is gelegen in de groene tariefzone. Het parkeertarief in de parking is echter hoger dan het straatparkeertarief. Dit zou kunnen leiden tot een suboptimale bezetting van de parking.
Het is dan ook zinvol een gerichte evaluatie uit te voeren op bovenstaande aandachtspunten na implementatie van de nieuwe parkeerregimes en stabilisatie van het parkeergebeuren. Indien bepaalde knelpunten zich voordoen kan een bijsturing van zonering of parkeerregime en –tarief gebeuren.
3.3.2
Openbare parkings Binnen de groene zone is er één openbare parking gelegen, namelijk de parking Sint-PietersPlein. De parking is gericht op een gemengd gebruik gericht op bewoners, bezoekers, werknemers en studenten. De parking bevindt zich binnen de R40 maar licht toch enigszins perifeer ten opzichte van het centrum. In een streven naar uniformiteit wordt het tarief van de parking Sint-Pieters-Plein gelijk gehouden aan de andere stadsparkings ondanks deze perifere ligging. De parking biedt een zeker parkeercomfort voor de gebruiker. Het tarief mag er hoger zijn dan op straatniveau. Aan de parking wordt een gemengd gebruik toegedeeld met een mix aan rotatieparkeren en abonnementen. Het hogere tarief van de parking ten opzichte van het straatparkeren kan ertoe leiden dat de parking suboptimaal gebruikt wordt (vrije capaciteit). Deze resterende beschikbare capaciteit kan ingezet worden in een gericht doelgroepenbeleid. Daarnaast wenst de Stad een deel van de
Technum - Traject
ONTWERP
30
stadsmedewerkers die nu in parking Zuid parkeren, naar deze parking te laten verhuizen zodat er meer rotatiecapaciteit komt in parking Zuid. Tarieven Onderstaande tabel toont de tariefzetting van de openbare parking Sint-Pietersplein in beheer van de stad binnen de groene tariefzone. Deze tarieven zijn gelijk aan de tarieven van de parkings voor gemengd gebruik in de rode zone. Het nachttarief en zondagtarief blijft behouden. Dit tarief kan echter tijdelijk afgeschaft worden tijdens grote evenementen (vb. Gentse Feesten, Lichtfestival, e.a.) en koopzondagen. Op deze momenten blijft doorlopend het (duurdere) dagtarief van kracht.
Tabel 7: Nieuwe tarieven parking Sint-Pietersplein
3.4
Parkings 7u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief
1e uur
2,00 €
2,50 €
2e uur
1.50,00 €
2,00 €
3e uur
1,50 €
1,50 €
Som 3 uur
5,00 €
6,00 €
Dagtarief
11,00 €
14,00 €
Parkings 19u-7u
Huidig tarief
Nieuw tarief
1e uur
1,00 €
1,50 €
2e uur
1,00 €
1,50 €
3e uur
1,00 €
1,50 €
Som 3 uur
3,00 €
4,50 €
Nachttarief
4,00 €
6,00 €
Oranje tariefzone: Stationspolen Beleid De oranje tariefzone is een specifiek parkeerregime gericht op de stationspolen Gent SintPieters en Gent Dampoort (IR/IC stations). Deze zones zijn extra gevoelig voor een hogere parkeerdruk ten gevolge van pendelaars die hun wagen in de buurt van het station wensen te parkeren (langparkeren). In de oranje zone wordt prioriteit gegeven aan het bewonersparkeren. Ook bezoekers met een korte verblijfsduur (runshoppers en bezoekers aan bewoners) zijn welkom. Langparkeerders (pendelaars, werknemers, studenten) die toch met de wagen wensen te komen zullen gebruik moeten maken van de stationsparking (Gent Sint-Pieters en Dampoort) of parkeren in de rand rond de oranje zone. In de omgeving van de Congreslaan en het Paul de Smet de Naeyerpark zal onderzocht worden of het wenselijk is de oranje tariefzone naar deze straten uit te breiden. Om deze selectiviteit te bewerkstellingen wordt in de oranje zone het langparkeren (>3u) niet toegestaan. Het tariefniveau voor het kortparkeren is gelijk aan de groene zone. De
Technum - Traject
ONTWERP
31
parkeerduurbeperking is verlaagd naar 3 uur (in plaats van de huidige 5 uur) naar analogie met de rode tariefzone om te komen tot een meer uniforme tariefstructuur. In de oranje zone is er geen betalend avondparkeren. De oranje zone wordt gedomineerd door bewonersparkeren. Binnen de zone kunnen er echter straten of zones zijn met overwegend commerciële activiteiten. Hier kan een commerciële zone afgebakend worden (stop&shop parkeerplaatsen naar analogie met de rode zone). Hier geldt dan een afwijkend regime op de typische oranje zone. De tariefstelling is gelijk maar de parkeerduur wordt er overdag beperkt tot maximaal 1 uur. Ook bewoners mogen hier overdag (10u-18u) niet vrij en ongelimiteerd parkeren met een bewonerskaart. Tarieven Onderstaande tabel toont de tariefzetting voor het straatparkeren in de oranje zone: Tabel 8: Nieuwe tarieven straatparkeren in oranje tariefzone
Zone station 9u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief oranje zone
Eerste 15 min
0€
0€
1e uur
0,90 €
1,50 €
2e uur
1,00 €
1,50 €
3e uur
-
1,50 €
Som 3 uur
2,30 € (half dagticket)
4,50 €
Monitoren Omgeving station Dampoort: De gebiedsafbakening van de oranje zone gaat in eerste instantie uit van een invloedsgebied van circa 500 meter richting oosten (ongeveer tot aan de Schoolstraat). Er is te evalueren of er aan de rand van de gele en de oranje zone ongewenste overloopeffecten ontstaan.
3.5
Gele tariefzone: Stedelijk gebied Beleid De gele tariefzone vormt de ruime schil rond de groene en oranje tariefzone. Momenteel is het merendeel van dit parkeeraanbod gelegen in een blauwe zone of kan men er vrij parkeren. De introductie van betalend parkeren geeft de parkeerders de mogelijkheid om lang te parkeren daar waar een blauwe zone dit nu onmogelijk maakt. Daarnaast biedt het betalend parkeren ook een oplossing voor het systematisch verdraaien van de parkeerschijf. Het introduceren van betalend parkeren helpt om de overdruk van de groene zone naar de gele zone en van de oranje zone naar de gele zone te beheersen. Daarnaast zijn er binnen of nabij de gele zone verschillende perifere attractiepolen gelegen die hun parkeerbehoefte deels op het
Technum - Traject
ONTWERP
32
openbaar domein afwentelen (meestal vrij parkeren). Het betalend parkeren moet dit ongewenst parkeergedrag ontmoedigen. De afbakening van de gele tariefzone voorziet ook om de gele tariefzone op termijn uit te breiden in functie van toekomstige ontwikkelingen. Zo kunnen projecten zoals de Oude Dokken, Voorhaven, UCO-site, … het noodzakelijk maken om de gele tariefzone uit te breiden. In de gele zone kan 30 minuten gratis geparkeerd worden. Dit in tegenstelling tot de rode, groen en oranje zone, waar het gratis parkeren beperkt is tot de eerste 15 minuten. Het tarief van de gele zone is lager dan de groene of oranje zone. Een avondparkeertarief is er niet van toepassing. Indien er na evaluatie blijkt dat er nog steeds ongewenste verdringingseffecten aanwezig zijn, dan wordt in de eerste plaats overwogen om het aantal bewonersparkeerplaatsen te verhogen om voldoende parkeercomfort te bieden voor de bewoners. Tarieven Onderstaande tabel toont de tariefzetting voor het straatparkeren in de gele zone: Tabel 9: Nieuwe tarieven straatparkeren in gele tariefzone
3.6
9u-19u
Huidig tarief
Nieuw tarief gele zone
Eerste 30 min
0€
0€
1e uur
-
0,80 €
2e uur
-
0,80 €
3e uur
-
0,80 €
Som 3 uur
-
2,40 €
Dagtarief
-
3,00 €
Overige De hierop gestelde visie rond parkeerregimes- en tarieven is gefocust op de stedelijke parkeerproblematiek. Gent bestaat natuurlijk ook nog uit verschillende deelkernen, elk met hun eigen parkeerproblematiek. Indien een parkeerregime dient ingevoerd te worden gaat de voorkeur uit naar het gele parkeerregime, eerder dan een blauwe zone. Indien de problematiek hierom vraagt is het invoeren van een blauwe zone evenwel nog steeds een mogelijkheid.
3.7
Kiss&ride en ultrakortparkeren In specifieke omgevingen zoals scholen is er een specifieke parkeerbehoefte gericht op het inen uitstappen (en eventueel begeleiden) van passagiers. Kiss&ride wordt beschouwd als het kort stilstaan van een voertuig om de passagier(s) in of uit te laten stappen en meteen door te rijden. Het ultrakortparkeren is gelijkaardig aan kiss&ride maar waarbij de chauffeur het voertuig verlaat om de passagier(s) te begeleiden. Het creëren van kiss&ride zones aan scholen wordt niet beschouwd als een standaardoplossing. Deze maatregel zou namelijk het autogebruik kunnen stimuleren. In specifieke situaties
Technum - Traject
ONTWERP
33
(maatwerk in functie van type school, verkeerskundige context, …) voorziet de Stad wel de mogelijkheid om kiss&ride zones in te richten nabij een school (tijdens bepaalde venstertijden) dat het oppikken en afzetten van kinderen moet vergemakkelijken. Deze zones worden dan bij voorkeur niet vlak voor de schoolpoort maar op enige (wandelbare) afstand ingericht om conflicten tussen voetgangers, fietsers en auto’s te vermijden. Bij crèches of kleuterscholen zal eerder geopteerd worden voor een ultrakort parkeerzone (gezien deze kinderen begeleid worden). De wenselijkheid van een K&R zone en de inrichting ervan zal steeds situatiespecifiek afgetoetst worden door het Mobiliteitsbedrijf.
3.8
Parkeervergunningen
3.8.1
Bewonerskaarten Parkeerbeleid is een instrument om de leefbaarheid in wijken te verbeteren. Het uitgangspunt is om de lasten voornamelijk bij de bezoekers te leggen (betalend parkeren). In de meeste wijken is er ’s avonds maar ook overdag een hoge parkeerdruk op straat ten gevolge van bewonersparkeren. Het huidige beleid van goedkope (1e kaart gratis, 2e kaart 100€) bewonerskaarten die tevens ongelimiteerd zijn in totaal aantal, heeft ervoor gezorgd dat er in vele buurten meer bewonerskaarten zijn uitgereikt dan er effectief parkeerplaatsen zijn op straatniveau. De bewonerskaarten zijn dan wel goedkoop, ze geven geen garantie op een beschikbare parkeerplaats. Beleid De scheeftrekking in bepaalde gebieden tussen het aantal uitgereikte bewonerskaarten en het aantal openbare straatparkeerplaatsen wordt op termijn onhoudbaar Door het hoge aandeel aan bewonersparkeren draagt slechts een beperkt deel van de straatparkeercapaciteit financieel bij tot de parkeerexploitatiekost (handhaving, signalisatie, administratie, …). Bewonersparkeren heeft een feitelijke kost (administratie uitgifte vergunningen, handhaving, …) en een maatschappelijke kost (inname van de openbare ruimte, …). Het huidige systeem van gratis of goedkope bewonerskaarten geeft de bewoners daarnaast geen stimulans om gebruik te maken van eigen parkeervoorzieningen indien men hierover zou beschikken. De eerste bewonerskaart blijft gratis. De mogelijkheid om een tweede bewonerskaart te verkrijgen blijft bestaan maar de kaart wordt beduidend duurder. Het kiezen voor een tweede bewonerskaart mag geen evidentie zijn. Hiermee wordt beoogd dat bewoners bewust nadenken over het gebruik van eigen parkeervoorzieningen en zelfs bewust nadenken over de noodzaak van het bezit van een tweede wagen. Het systeem van autodelen vormt een alternatief voor de tweede wagen. Het totaal aantal bewonerskaarten per gezin blijft gelimiteerd tot maximaal 2.
Tabel 10: Nieuwe tarieven bewonerskaarten
Technum - Traject
Huidig tarief
Nieuw tarief
1e kaart
0€
0€
2e kaart
100 €
250 €
ONTWERP
34
Nieuwe woonprojecten moeten in de toekomst voldoen aan de door de Stad opgestelde parkeerrichtlijnen (zie Deelnota Parkeerrichtlijnen). Deze richtlijnen hebben een dubbel doel. Enerzijds garanderen parkeerrichtlijnen voldoende parkeerplaatsen bij nieuwe ontwikkelingen zodat de parkeeroverlast op straat niet verhoogt. Anderzijds vormen autoparkeerrichtlijnen een sturend element in het autobezit. Bij afwezigheid van sturende elementen op het openbare parkeeraanbod zullen bewoners van de nieuwe ontwikkeling vaak niet geneigd zijn een parkeerplaats te kopen / te huren / te gebruiken… . Parkeerrichtlijnen gaan hand in hand met het uitgiftebeleid voor parkeervergunningen (bewonerskaarten). Daarom zal bij nieuwe woonontwikkelingen geen eerste bewonerskaart uitgereikt worden aan de bewoners. Deze bewoners kunnen wel een tweede, te betalen, bewonerskaart aanvragen indien zij kunnen aantonen dat ze twee wagens bezitten. Voor kleine projecten geldt deze regel niet. De ondergrens zal in samenspraak met Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke Planning vastgelegd worden. Parkeerzones bewonerskaarten Het Mobiliteitsbedrijf zal een nieuwe zonering uitwerken voor de parkeerzones voor bewonerskaarten. De nieuwe zonering zal bestaan uit een fijner raster waarbij de houder van een bewonerskaart mag parkeren in de eigen zone en (enkele) naburige zones als uitwijkmogelijkheid. Het werken met kleinere zones biedt beter de mogelijkheid om lokale nuances te leggen in het maximaal aantal bewonerskaarten per zone.
3.8.2
Speciale parkeervergunningen Bewonersparkeerplaatsen zijn parkeerplaatsen waar men enkel mag parkeren wanneer men beschikt over een bewonerskaart. Momenteel is er aanvullend nog het parkeerkaartensysteem voor zorgverstrekkers dat zorgverstrekkers toelaat om te parkeren op bewonersparkeerplaatsen voor een maximumduur van 2 uur. Dit systeem zal verder uitgebreid worden. Er zal een speciale parkeervergunning worden uitgewerkt die toelaat aan specifieke doelgroepen om overdag (9u-18u) ook op bewonersparkeerplaatsen te parkeren, mits het naleven van een parkeerduurbeperking van 2 uur. Deze parkeervergunningen kunnen uitgereikt worden aan specifieke doelgroepen die interventies moeten doen bij bewoners, bijvoorbeeld zorgverstrekkers, mantelzorgers, loodgieters, … . De parkeervergunning zal betalend zijn.. De stad wenst een systeem van virtuele vergunningen uit te bouwen. Dit systeem moet een hogere flexibiliteit bieden door bijvoorbeeld ook dagvergunningen aan te bieden die men dan zou kunnen aanvragen via een online tool. Er zal een evaluatie volgen van de effecten van deze maatregel om eventueel bij te sturen indien nodig.
3.8.3
Virtuele parkeerkaart Voor bezoekende parkeerders die frequent in de stad moeten parkeren (ondernemers, werknemers, frequente bezoekers) wordt een gebruiksvriendelijke virtuele parkeerkaart aangeboden. Het betreft een elektronisch betaalinstrument naar analogie met de huidige PEPtoestellen. Het toestel is niet gebonden aan één bepaald voertuig of één bepaalde parkeerzone. Het biedt de parkeerder de mogelijkheid om snel en eenvoudig te parkeren (men hoeft geen parkeerticket te nemen) en men betaalt enkel de effectief geparkeerde tijd. De geldende parkeertarieven en parkeerduurbeperkingen zijn ook van toepassing op de virtuele
Technum - Traject
ONTWERP
35
parkeerkaart. Het parkeerkrediet kan men online opladen eventueel met het verkrijgen van een factuur.
3.9
Retributies Parkeerwachters controleren de parkeerbewegingen binnen de gestelde parkeerregimes. Bij niet-naleving laat de parkeerwachter een retributieformulier op het voertuig achter. In een zone betalend parkeren mag men in de huidige situatie met een uitgeschreven retributieformulier maximaal 5 opeenvolgende uren parkeren. Dit kost 25 euro. Het bedrag van de retributie is onafhankelijk van het tarief van het parkeerregime. Bij parkeren op voorbehouden bewonersplaatsen is de retributie 50 euro. In de toekomst stelt men voorop het retributiebedrag te corrigeren met de index. Dit komt neer op een retributiebedrag van 30€. Met zo’n retributie krijgt men het recht om in de betreffende parkeerzone te parkeren. De parkeerduur is standaard beperkt tot een halve dag, zijnde 5 uur. In de rode zone en de oranje zone geldt de parkeerduurbeperking van 3u en is de retributie bijgevolg slechts 3 uur geldig. Er is een afzonderlijke retributiekost voor het parkeren op een bewonersparkeerplaats. Dit wordt verhoogd naar 80€/dag. Met de nieuwe parkeertarieven en nieuwe retributiekosten blijft er een zekere spanning aanwezig in de rode tariefzone. 3 uur betalend parkeren in de rode tariefzone kost 10€. De equivalente retributiekost is 30€ of een verhouding van 1 op 3 ten opzichte van het betalend parkeertarief. Een intensievere handhaving in de rode zone moet dit ondervangen.
Technum - Traject
ONTWERP
36
4. IMPLEMENTATIE 4.1
Implementatie op het terrein Het gebied dat is opgenomen in het regime betalend parkeren (rood, groen, oranje en geel) is zeer omvangrijk. De implementatie ervan zal gefaseerd gebeuren onder meer gelet op de beschikbare middelen (bijvoorbeeld kost voor administratie, signalisatie, parkeerautomaten, …). De implementatie moet ook gezien worden in het licht van de vernieuwing van de parkeerautomaten. De huidige parkeerautomaten zijn namelijk toe aan vervanging/vernieuwing. Bestaande automaten kunnen geüpgraded worden of vervangen worden door een nieuwe parkeerautomaat. Daarnaast is echter de algemene trend naar meer en meer elektronisch/virtueel parkeren (bijvoorbeeld GSM-parkeren, smartphone apps, …) waardoor de behoefte aan parkeerautomaten vermindert. Er wordt een business case opgesteld voor de upgrade en/of vervanging van de bestaande parkeerautomaten. De studie zal een antwoord geven op welke eisen er gesteld dienen te worden naar gebruiksvriendelijkheid en betaalcomfort. Ook nieuwe technologische trends zoals kentekenparkeren zullen hierin afgewogen worden. Dit strategisch beleidsplan gaat niet in detail in op uiteindelijke uitwerking van de implementatie en fasering voor de realisatie van het nieuwe parkeerregime op het terrein. Hier wordt wel kort het kader geschetst per tariefzone. Rode tariefzone In de rode tariefzone zijn er momenteel overal parkeerautomaten aanwezig. Het nieuwe parkeerregime kan op relatief korte termijn worden geïmplementeerd. De bestaande automaten zijn aan vervanging toe. Oudere automaten zullen stelselmatig worden geüpgraded. Er wordt tevens onderzocht of er op relatief korte termijn overgaan kan worden naar virtueel betalend parkeren, zodat het aantal parkeerautomaten kan worden afgebouwd. Dit systeem kan dan eventueel geleidelijk naar andere zones worden uitgebreid. Groene zone In de groene tariefzone zijn er in de meeste zones wel parkeerautomaten aanwezig. In de noordoostelijke schil zijn er zones waar er nog geen parkeerautomaten staan. Hiervoor zullen nieuwe automaten aangekocht worden zodat ook de groene tariefzone relatief snel geïmplementeerd kan worden (in combinatie met de rode tariefzone). Oudere automaten zullen stelselmatig worden geüpgraded. Oranje zone In nagenoeg het volledige gebied rond Sint-Pieters-station zijn er parkeerautomaten aanwezig. In de omgeving van Dampoort-station is dit evenwel niet het geval. Hiervoor zullen er nieuwe parkeerautomaten aangekocht worden. Oudere automaten zullen stelselmatig worden geüpgraded.
Technum - Traject
ONTWERP
37
Gele zone De gele zone is een zeer uitgebreide zone. In de gele zone is er momenteel voornamelijk vrij parkeren en blauwe zone. Parkeerautomaten zijn slechts fragmentarisch aanwezig. De implementatie zal geleidelijk gebeuren. De fasering zal hier prioriteit geven aan de meest parkeergevoelige gebieden. In functie van de uitbreiding kunnen er parkeerautomaten worden aangekocht. Algemeen geldt dat er op langere termijn misschien overgeschakeld kan worden naar een lagere densiteit aan parkeerautomaten (meer virtueel betalen) en misschien zelfs naar enkel virtueel betalen. Dit laatste zou betekenen dat er geen nieuwe parkeerautomaten aangekocht hoeven te worden.
4.2
Fasering en bijsturingen Deze nota geeft de globale visie weer rond de afbakening van parkeerregimes en tariefzetting. Parkeren is een dynamisch gegeven wat maakt dat men steeds attent moet zijn voor nieuwe ontwikkelingen, parkeergedrag, beschikbaarheid van vervoersalternatieven, … . Nieuwe ontwikkelingen kunnen zorgen voor een aanpassing van de afbakening van parkeerregimes en/of de tariefzetting en parkeerduurbeperkingen. De gebiedsafbakening in Figuur 5 houdt al rekening men enkele ontwikkelingen. De gearceerde gebieden geven aan dat er op termijn verwacht wordt dat er hier betalend parkeren zal ingevoerd moeten worden. Het gaat om de omgevingen Bloemekenswijk, Muide en Oude dokken waarbij men verwacht dat een regime van betalend parkeren wenselijk zal zijn bij de realisatie van ontwikkelingen zoals UCO-site, Voorhaven en Oude Dokken. Dit neemt niet weg dat er ook elders ontwikkelingen kunnen verschijnen die om een bijsturing van de parkeerregimes vragen. De nieuwe parkeerregimes beogen een herbalancering van parkeervraag en –aanbod. Het resulterende parkeergedrag is evenwel niet exact op voorhand te bepalen. In voorliggende nota werden bepaalde ‘gevoelige’ gebieden geïdentificeerd waar een opvolging van het uiteindelijke parkeergedrag wenselijk is. In se hebben alle grensgebieden van tariefzones een hogere gevoeligheid voor parkeerverdringingen. Op basis van de evaluatie kan er een bijsturing gebeuren. Men zou de parkeerregimes ook kunnen bijsturing in functie van het al dan niet behalen van bepaalde doelstellingen. Ook de beschikbaarheid van volwaardige vervoersalternatieven verdient aandacht. Enkele voorbeelden die dit illustreren:
Technum - Traject
Voorwaarde: Er is een uitgebreid kwalitatief aanbod park&ride parkings gerealiseerd. o Het gebruik van de park&ride parkings wordt verder ondersteund bijvoorbeeld door: Het verhogen van de het dagtarief in de groene zone. Introduceren van een progressief tarief in de stadsparkings vanaf het 5de geparkeerde uur. Voorwaarde: Het OV-aanbod is uitgebreid met een volwaardig aanbod ’s avonds en ’s nachts. o Het gebruik van dit OV-aanbod kan aangemoedigd worden door bijvoorbeeld: Het verhogen van het avondparkeertarief. Uitbreiden van het avondparkeertarief.
ONTWERP
38
