17-3-2010
Basisprincipe: vochtige wondgenezing
Verbandmiddelen
Winter GD 1962
Wondcontact producten • • • • • •
Siliconen verbanden Schuimverbanden Zalf / vaseline / paraffine geïmpregneerd gaas Hydro-actieve verbanden hydrogel Hydrocolloïden
Siliconen • Niet verklevende wondcontact laag • Fixeert alleen op droge huid • Laat wondvocht door, neemt zelf niks op • Altijd secundaire laag aanbrengen • Max 7 dgn
Zalf / vaseline / paraffine geïmpregneerd gaas
Schuimverbanden • Zorgt voor vochtig wond milieu • Neemt teveel aan wondvocht op • Kleeft niet aan de wond • Met en zonder border (pleisterrand/adhesive) • Afhankelijk van firma wel / niet knipbaar max. 7 dgn
• Gaat verkleving aan wond / huid tegen • Kan wel indrogen! • Alleen geïndiceerd bij frequente verbandwisseling (1 dd) • Relatief goedkoop
1
17-3-2010
Hydro-actieve verbanden
Hydro-actieve verbanden
Hydrofiber (aquacel) Vormt een gel-plak wanneer het in aanraking komt met wondvocht Kan veel vocht absorberen en vasthouden Voorkomt masseratie omliggende huid Kan bij regenererende wonden blijven zitten tot de wond volledig genezen is (opp 2e graad brandwond)
Hydrogel
Suprasorb X kan zowel vocht opnemen als vrijgeven Pijnstillend Ideaal voor donorsites en niet geïnfecteerde brandwonden Max. 7 dgn
Hydrocolloïden • Zorgt voor een vochtig wondmilieu • Breekt necrotisch weefsel af • Kan ook overtollig vocht absorberen • Voelt soms pijnstillend aan door verkoelend effect • Max 3dgn
Antibacteriële producten • • • •
Povidonjood PHMB / Polihexanide Zilver / zilveralginaat Honing
• Gecontroleerde gelvorming wanneer het in aanraking komt met wondvocht • Risico op verweking omliggende huid • Grote kleefkracht waardoor risico op huidtrauma (max. 7 dgn) • Alleen opp wonden of huidbescherming
Povidonjood • Verkrijgbaar in oplossing, zalf of zalfgaas • Antimicrobieel (dus tegen bacteriën, schimmels en gisten) • Snel maar kort werkend • Kan de wond uitdrogen • Snellere wondgenezing dan dan SSD • Min. 1dd, relatief goedkoop
2
17-3-2010
PHMB / polyhexanide
Zilver sulfadiazine (SSD) • Flamazine zalf effectief tegen bepaalde bacteriën kan follikel verstoppen waardaar folliculitis • Verkleuring huid • Behandeling 1dd • Alleen geïndiceerd bij geïnfecteerde (brand) wonden • Schade fibroblasten
• Anti microbieel (bacteriën,schimmels en gisten ook MRSA) • Dringt door in biofilm • Onschadelijk voor cellen en weefsel • Max. 7 dgn • Hoge kostprijs • Non publised RCT
hoekstra MJ 1993
Nanokristalijn zilver
Honing • acticoat effectief tegen bacteriën en schimmels • Kan verkleuring geven van de wond • Zeer hoge concentratie • Waardoor pijnklachten • max 7 dgn
Niet antibacteriële wondreiniger • • • •
Alginaat Hydrofoob (Sorbact) Hydrogel Super absorberend verband
• Honing, honingzalf/gel en zalfgaas • Antibacteriële werking door lage pH, lage wateractiviteit en enzym glucose oxidase • Max 48 uur
Calcium Alginaat • Vervaardigd uit bruin zeewier (G en M) • Vormt gel wanneer het in contact komt met wondvocht • Kan vocht absorberen • Reinigend vermogen • Licht heamostatisch • Max 7 dgn
3
17-3-2010
Hydrofoob (sorbact)
Super absorberend verband • Sorbact heeft coating met sterk hydrofobe eigenschappen waar pathogene microorganismen zich aan hechten • micro-organismen worden niet gedood dus er komen geen endotoxines vrij
Actieve verbanden
• Drymax, sorbion, vliwasorb • Nemen super veel wondvocht op • Nemen ook bacteriën en MMP’s op
Collageen I • Bestaat uit biologisch afbreekbaar collageen • Bindt factoren die wondgenezing remmen (mmp 2 en 9) • Stimuleert en beschermd groeifactoren en angiogenese • Opname exudaat
• Collageen • Oxyzyme • regranex
Sonderhelft ZfW, 2004
Collageen III Extra cellulaire matrix Oasis woundmatrix
Collageen II • Promogram (prisma) bestaat uit collageen en cellulose • Prisma bevat kleine hoeveelheid zilver • Volledig resorbeerbaar na 1- 3 dagen • Verbandwissel afhankelijk van vochtproductie
• Steriel a-cellulair Small Intestinal Submucosa (varken) • Oasis biedt matrix en voedingsbodem, bevat ecm componenten • Geschikt voor epitelialisatie • 5-7 dgn laten zitten
4
17-3-2010
Extracellulaire matrix (ECM) Xelma
Oxyzyme
• Xelma herstelt ecm door een tijdelijk celadhesieproteine te leveren (ecm proteine amelogenine) • Koel bewaren, op kamer temperatuur aanbrengen • Afdekken met secundair verband • Xelma 1 x pw
• Glucose oxidase in verband trekt O2 uit buitenlucht aan -> waterstof peroxide dit geeft zuurstof af aan de wond • Verhoogt activiteit leukocyten • Ondersteunt keratinocyten en fibroblasten • Idozyme sterk antibacterieel
Geurneutraliserende verbanden
Regranex • Bevat becaplermin (groeifactor PDGF) • Afdekken met vochtig NaCl gaas • Behandeling 1 dd • Wonden 5 cm2 • Alleen bij DM • Erg duur
Koolstof houdend verband • Bevat actieve koolstof laag die geur neutraliseert • Tevens absorberende laag (verschillend per merk) • Met name g geïndiceerd bijj oncologische wonden • Kan zowel als primair en secundair verband worden gebruikt • Vervangen indien verzadigd
• • • •
Koolstof verband Rozex gel X-PHMB Super absorberend verband
Rozex gel • Werkzame stof is metronidazol • Bacteriedodend = geur reducerend • 1-2 dd aanbrengen • Bij oncologische wonden rozex op afdeklaag smeren en dit op wonden leggen
5
17-3-2010
Haemostatische verbanden
Novacol • Biedt effectieve, snelle haemostase: het collageen type I plakt aan het bloedende oppervlak dankzij de matrix aan lange en korte vezels. zorgt dat bloedplaatjes hier goed aan blijven kleven • Novacol® Fibrillar en pad
• Spongostan • Novacol • “alginaat”
Overige wondbehandelingen
Spongostan • Spongostan, absorbeerbare steriele gelatinespons met heamostitische werking. • In contact met bloed veroorzaakt het grote oppervlak van spons een snelle afbraak van bloedplaatjes. Daardoor komt thromboplastine vrij, zodat er een normale coagulatie (bloedstolling) optreedt
Negatieve druk therapie therapie • Verschillende pompen • Verschillende wondcontact laag • Vochtig wondmilieu • Zuigt Z i t continu ti overtollig t lli vocht af • Stimuleert groei nieuwe cellen • Behandeling 2-3 x per week
• Negatieve druk therapie • Maden therapie • Autologe bloedplaatjes gel
Maden therapie • Maden in biobag (of los) • Maden scheiden speeksel uit wat necrose oplost • Vervolgens zuigen ze vervloeide necrose op • Antibacteriële werking • Stimuleert wondgenezing • Wisseling 2 x per week
6
17-3-2010
Autologe bloedplaatjes gel • Bloed afnemen bij patiënt • Bloed centrifugeren zodat bloedplaatjes en trombine vrijkomen • bloedplaatjes gel aanbrengen op wond • Afdekken met secundair verband. • Verbandwissel na 48 uur (wond niet reinigen)
7
