Overzicht multidisciplinaire opleidingen rampen- en crisisbeheersing

Overzicht multidisciplinaire opleidingen rampen- en crisisbeheersing Uitgebreide versie

Anja Beerepoot

Overzicht multidisciplinaire opleidingen rampen- en crisisbeheersing Uitgebreide versie

Amsterdam, 7 juli 2005 Anja Beerepoot Met medewerking van: Danielle Roosenstein

DSP – groep BV Van Diemenstraat 374 1013 CR Amsterdam T: +31 (0)20 625 75 37 F: +31 (0)20 627 47 59 E: [email protected] W: www.dsp-groep.nl KvK: 33176766 A'dam

Pagina 2

Overzicht multidisciplinaire opleidingen rampen- en crisisbeheersing

DSP - groep

Inhoudsopgave

1

Inleiding

7

2

Opleidingen in één oogopslag

9

3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 3.19 3.20 3.21 3.22 3.23 3.24 3.25 3.26 3.27 3.28 3.29 3.30 3.31 3.32 3.33 3.34 3.35 3.36 3.37 3.38 4

Pagina 3

Opleidingen voor meerdere disciplines 11 Basismodule crisismanagement (Trimension BV) 11 Bijscholing/oefening CTPI (Nibra) 12 Bijscholing NBC voor ROGS, AGS en GAGS (Nibra) 13 Crisisbeheersing (Clingendael) 14 Crisis Besluitvorming (Crisis Management Consultants) 15 Crisisteamtraining basis (P&A Coaching) 16 Crisisteamtraining gevorderden (P&A Coaching) 17 Effectieve communicatie in crisisomstandigheden (COT) 19 Inleiding Crisismanagement (COT) 20 Leergang Master of Crisis and Disaster Management (Nibra) 21 Masterclass Crisismanagement (Pinpoint Management & Consultancy) 23 Masterclass psychosociale aspecten van crisismanagement (COT) 26 Media en woordvoering (COT) 28 Nafase oefenen (COT) 29 Observeren en evalueren (COT) 31 OCR-Basismodule (Nibra) 32 OCR-module Beleidsteam (Nibra) 33 OCR-module Commando Rampterrein/Commando Plaats Incident (Nibra) 34 OCR-module Effectief communiceren in crisissituaties (Nibra) 36 OCR-module Juridische aspecten van crisisbeheersing en rampenbestrijding (Nibra) 37 OCR-module Omgaan met de media (Nibra) 38 OCR-module Operationeel team (Nibra) 39 OCR-module Plotter (Nibra) 40 Oefenontwerp (COT) 41 Officieren van Diensttrainingen (Regionale bedrijfsschool Rotterdam Rijnmond) 43 Ontwikkeling crisismanagement gemeente: cyclus bestuurlijk oefenen (Nibra) 44 Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Trainingen gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen (Nibra) 45 Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Workshops en trainingen voor voorlichters onder crisisomstandigheden (Nibra) 47 Opstellen van een handhavingprogramma (ROI) 48 Qualified Simulation Instructor (introductie eind 2005) (E-semble bv) 50 Sitrap schrijven (COT) 51 Strategische sessie crisismanagement en crisiscommunicatie (COT) 52 Teamtraining met videoverbinding (Trimension bv) 54 Terreuroefening (COT) 55 Training realiseren producten (Crisis Management Consultants) 57 Verdiepingsdag Gemeentelijk Beleidsteam (COT) 58 Verdiepingsdag Regionaal Operationeel Team (COT) 59 Virtueel oefenen en trainen (E-semble bv) 61 Opleidingen uitsluitend voor de brandweerfunctionarissen


63

DSP - groep

4.1 4.2 4.3

Bijscholing Operationeel Optreden voor OVD Brandweer (Nibra) Bijscholing NBC voor Officier van Dienst Brandweer (Nibra) Crisisteamtraining Hoofdofficier van Dienst (P&A Coaching)

63 64 65

5 5.1 5.2

Opleidingen uitsluitend voor de geneeskundige functionarissen Basis instructor ETS (Nationaal Centrum ETS) (Opleidingsmethode) Major Incident Medical Management and Support (MIMMS) (Stichting MIMMS) Psychosociale opvang en nazorg bij crises en rampen (Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming)

67 67

6 6.1 6.2

Opleidingen uitsluitend voor politie-functionarissen Officier van Dienst Politie Opleiding (Regiokorps Utrecht) Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (Politieacademie)

73 73 74

7 7.1

Opleidingen uitsluitend voor gemeentelijke functionarissen 77 Basiscursus rampenbestrijding gemeentelijk tactisch niveau (Hollandse Brandweer en Hulpverleningsbond) 77 Basistraining deelproces rampenbeheersing, fase 1 (Crisis Management Consultants) 78 Boegbeeld of aambeeld? (COT) 79 Integraal veiligheidsbeleid (Bestuursacademie Nederland) 81 Handhaving (ROI) 82 Leergang professioneel toezicht houden en handhaven (ROI) 83 Lokaal integraal veiligheidsbeleid (ROI) 84 OCR-module Gemeentelijk managementteam (Nibra) 86 Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Informatie crisismanagement voor gemeentelijke managementteams (Nibra) 87 Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: informatie crisismanagement voor pasbenoemde burgemeesters; wethouders en colleges (Nibra) 88 Openbare Orde en veiligheid (Beuk, Nibra, Politieacademie) 90 Rampenbeheersing voor colleges 91 Training gericht op basiskennis en vaardigheden voor portefeuillehouders gemeentelijke processen (in ontwikkeling) 92 Verdiepingsdag Gemeentelijk Management Team (COT) 93 Video-evaluatie (Trimension BV i.s.m. Twinc communicatie in taal) 95 Zicht op de veiligheidsketen (Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming) 96

5.3

7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 7.10

7.11 7.12 7.13 7.14 7.15 7.16

68 70

8 8.1 8.2 8.3 8.4

Opleidingen op maat Crisisplan Cuijpers Consultancy Instituut voor Psychotrauma (IvP) P&A Coaching

99 99 101 102 104

9 9.1 9.2 9.3 9.4

Operationele gegevens van de opleidingen Aantal deelnemers Doelgroepen Kwaliteit opleidingen Oefenen en samenwerken

106 106 106 107 108

Resultaten interviews Opleidingsbehoefte doelgroep Kwaliteitsborging

110 110 111

10 10.1 10.2 Pagina 4


DSP - groep

10.3 10.4 10.5

Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

1 2 3 4 5 6

Pagina 5

Competenties Oefenen Overige aandachtspunten

113 114 115

Bijlagen Aantal deelnemers in 2004 per opleiding Vergelijking doelgroepen per opleiding Vergelijking kwaliteit per opleiding Leidinggevende functies per discipline Onderzoeksopzet Leden begeleidingscommissie

118 120 126 134 136 140


DSP - groep

Pagina 6


DSP - groep

1 Inleiding

Het beleid met betrekking tot rampen- en crisisbeheersing is de laatste jaren in een stroomversnelling gekomen door diverse gebeurtenissen, waaronder de aanslagen van 11 september, vuurwerkramp Enschede en het uitbreken van de vogelpest. De voorbereiding op rampen en crises wordt daardoor steeds belangrijker. Goede voorbereiding vereist echter goed opgeleide professionals uit de verschillende decentrale organisaties die zich met rampenbestrijding (RB) en crisisbeheersing (CB) bezighouden. Daarbij is het niet alleen van belang dat de disciplines hun eigen taken en verantwoordelijkheden goed leren uit te voeren maar ook dat zij in een multidisciplinaire omgeving effectief kunnen optreden. De afgelopen jaren is er een wildgroei ontstaan in het aanbod aan opleidingen RB en CB wat de kwaliteit niet altijd ten goede is gekomen. Voor het ministerie van BZK is dit aanleiding geweest om een inventarisatie te laten doen naar het aanbod van opleidingen om in een later stadium hiervan de kwaliteit te toetsen. Hiertoe is DSP-groep gevraagd een landelijke inventarisatie te verrichten naar de opleidingen die gericht zijn op leidinggevende functies in de decentrale crisisbeheersingsorganisaties in de respons fase. Deze inventarisatie heeft in totaal 64 opleidingen opgeleverd die in de volgende hoofdstukken volgens een vast format beschreven worden. Daarbij moeten twee kanttekeningen worden geplaatst: 1 De belangrijkste (grootste) opleidingen zijn terug te vinden in de inventarisatie. Toch zullen naar alle waarschijnlijkheid ook een aantal opleidingen ontbreken. Als gevolg van de versnippering van het opleidingsveld en het grote aantal opleidingsinstituten is het goed mogelijk dat enkele opleidingen buiten beeld blijven. 2 In de tweede plaats moet worden opgemerkt dat de beschrijvingen en de operationele gegevens van de opleidingen gebaseerd zijn op informatie die door de opleidingen zelf verstrekt zijn. De gegevens die de instituten ter beschikking hebben gesteld zijn zonder nadere bewerking en controle overgenomen. Dit kan tot gevolg hebben dat er interpretatieverschillen bestaan. Naast deze inventarisatie is er door het ministerie van de gelegenheid gebruik gemaakt ook een aantal thema's door middel van interviews uit de diepen. De thema's zijn: 1 Opleidingsbehoefte 2 Kwaliteitsborging 3 Competenties 4 Oefenen Niet de aanbodzijde maar juist de vraagzijde stond centraal in de interviews. Hiertoe zijn twee functionarissen vanuit iedere discipline geïnterviewd. In bijlage 5 wordt uitgebreider ingegaan op de onderzoeksopzet. Het onderzoek is begeleid door een commissie waarvan de namen van de leden zijn opgenomen in bijlage 6.

Pagina 7


DSP - groep

Leeswijzer Hoofdstuk 2 bevat een schematisch overzicht van alle opleidingen met de daarbijbehorende opleidingsinstituten. In hoofdstuk 3 tot en met 8 worden de opleidingen afzonderlijk besproken. In hoofdstuk 9 worden de opleidingen op geaggregeerd niveau behandeld. Tenslotte komen in hoofdstuk 10 de resultaten van de interviews aan bod.

Pagina 8


DSP - groep

2 Opleidingen in één oogopslag

De opleidingeninventarisatie heeft in het totaal 64 relevante opleidingen opgeleverd. In onderstaand overzicht worden deze opleidingen opgesomd met daarachter het betreffende opleidingsinstituut. In de hoofdstukken 3 t/m 8 worden de opleidingen in detail beschreven.

Tabel 2.1

Opleidingen naar doelgroepen

Naam opleiding

Naam instituut

MULTIDISCIPLINAIR Basismodule crisismanagement Bijscholing/oefening CTPI Bijscholing NBC voor ROGS, AGS en GAGS Crisisbeheersing Crisis Besluitvorming (fase 2) Crisisteamtrainingen Basis Crisisteamtrainingen Gevorderden Effectieve communicatie in crisisomstandigheden Inleiding Crisismanagement Leergang Master of Crisis and Disaster Management Masterclass Crisismanagement Masterclass psycho-sociale aspecten van crisismanagement Media en woordvoering Nafase oefenen Observeren en evalueren OCR-basismodule OCR-module Beleidsteam OCR-module Commando Rampterrein/Commando Plaats Incident OCR-module Effectief communiceren in crisissituaties OCR-module Juridische aspecten van crisisbeheersing en rampenbestrijding OCR-module Omgaan met de media OCR-module Operationeel team OCR-module Plotter Oefenontwerp Officier van Dienst trainingen en CoPI-trainingen, RegOTtrainingen,Veiligheidsstaf-trainingen Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente:: Cyclus bestuurlijk oefenen Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Trainingen gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Workshops en trainingen voor voorlichters onder crisisomstandigheden Opstellen van een handhavingprogramma Qualified Simulation Instructor (introductie eind 2005) Sitrap schrijven Strategische sessies Terreuroefening Training realiseren producten (fase 3) Verdieping Gemeentelijk Beleidsteam Verdiepingsdag Regionaal Operationeel Team Virtueel oefenen en trainen

Trimension BV Nibra Nibra Clingendael Crisis Management Consultants P&A Coaching P&A Coaching COT COT Nibra Pinpoint Management & Consultancy COT COT COT COT Nibra Nibra Nibra Nibra Nibra Nibra Nibra Nibra COT Regionale bedrijfsschool Rotterdam Rijnmond Nibra Nibra Nibra ROI E-Semble bv COT COT COT Crisis Management Consultants COT COT E-Semble bv

POLITIE Officier van Dienst Politie Opleiding Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden

Pagina 9

Politie Utrecht, o.v.v. Bureau Conflict- en Crisisbeheersing (BCCB) Politieacademie, locatie Ossendrecht


DSP - groep

GEMEENTE Basiscursus ambtenaren rampenbestrijding Hollandse Brandweer en Hulpverleningsbond Basistraining deelproces rampenbeheersing, fase 1 Crisis Management Consultants Boegbeeld of aanbeeld? COT Handhaving ROI Integraal veiligheidsbeleid Bestuursacademie Nederland Leergang professioneel toezicht houden en handhaven ROI Lokaal integraal veiligheidsbeleid ROI OCR module gemeentelijk managementteam Nibra Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Nibra Informatie crisismanagement voor gemeentelijke managementteams Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Nibra Informatie crisismanagement voor pasbenoemde burgemeesters; wethouders; Colleges totaal Openbare orde en veiligheid Beuk/Nibra/Politie Academie Rampenbestrijding voor colleges Beuk/Nibra/Politie Academie Teamtraining met video-verbinding Trimension BV Verdiepingsdag Gemeentelijk Management Team COT Video-evaluatie Trimension BV Zicht op de veiligheidsketen Kasteel de Essenburg

GHOR Basic Instructor ETS Major Incident Medical Management and Support Psychosociale opvang en nazorg bij crises en rampen

Nationaal Centrum ETS Stichting MIMMS Kasteel de Essenburg

BRANDWEER Bijscholing NBC voor Officier van Dienst Brandweer Bijscholing Operationeel Optreden voor OVD Brandweer Leergang HOVD

Nibra Nibra P&A Coaching

MAATWERK -

Crisisplan BV Cuijpers Consultancy Instituut voor Psychotrauma P&A Coaching

Pagina 10


DSP - groep

3 Opleidingen voor meerdere disciplines

In dit hoofdstuk komen de opleidingen aan bod waarvan de aanbieder heeft aangegeven dat ze bedoeld zijn voor meer dan één van de decentrale RB en CB-disciplines. In de hoofdstukken 4 tot en met 8 worden de opleidingen beschreven waaraan uitsluitend functionarissen van één discipline kunnen deelnemen.

3.1

Basismodule crisismanagement (Trimension BV) De cursus is bedoeld als eerste kennismaking van de cursisten met crisis en crisismanagement. Hierbij staat kennisverwerving en het vergroten van het inzicht van de cursisten centraal. Aandacht voor crisisaspecten, organisaties, omgeving, processen en valkuilen. Vanuit deze basis kunnen cursisten zich verder ontwikkelen in vervolgmodules. Eindresultaat opleiding Aan het eind van de cursus beschikken alle deelnemers over een gelijk basisniveau van kennis en basisvaardigheden m.b.t. crisismanagement en de bijbehorende begrippen. Onderdeel oefenen in opleiding In de opleiding zit een korte training m.b.t de valkuilen en een korte training m.b.t. de crisismanagementprocessen. De rol van de training is enerzijds verduidelijking door concreet ervaren van de theoretische elementen (als onderdeel van het leergedrag) en anderzijds het bijbrengen van een aantal basisvaardigheden. Competenties In deze cursus wordt niet specifiek op bepaalde competenties getraind, anders dan samenwerken als team. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

MT niveau (Bestuurders) Procesverantwoordelijken (ambtenaar rampenbestrijding, AOOV, etc) medewerkers

Geneeskundige diensten

Brandweer Anders, namelijk Waterschappen

Pagina 11

Bestuurders en MT-leden (leden BT en OT) Medewerkers van actiecentra


DSP - groep

Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Nee Nee Nee Ja, door interne audit Trimension kwaliteitssysteem

Praktisch

3.2

Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in €

enkele weken 8 4 12 425

Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

Trimension BV Electronicaweg 16a, 2628 XG Delft 015 - 2511670 [email protected] www.trimension.nl Diverse docenten, titel drs. of ir Ir. R.P.A. Derckx

Bijscholing/oefening CTPI (Nibra) Actuele thema’s worden aan de hand van complexe virtuele oefenscenario’s op CTPI-niveau geoefend. Tijdens evaluatie worden theorieonderwerpen verbonden aan praktijkervaringen. Eindresultaat opleiding Bijscholing op het gebied van (multidisciplinair) operationeel optreden. Onderdeel oefenen in opleiding Bestaat volledig uit virtuele inzetoefeningen. Competenties Kerntaken van de OVD’s Brandweer, Politie en GHOR • Leidinggeven. • Coördineren. • Informeren. Doelgroep Discipline

Functies Officier van Dienst

Politie

Gemeente Officier van Dienst Geneeskundige diensten Officier van Dienst Brandweer

Anders, namelijk ……..

Pagina 12

OVD Koninklijke Marechaussee OSC Luchthavenbrandweer Weginspecteurs Rijskwaterstaat


DSP - groep


Nee Ja, door Nibra Ja, door Nibra Ja, door intern onderwijskundigen -

Praktisch

3.3


1 dag 8 0 12 € 500


Nibra Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 0263 – 55 2400 [email protected] www.nibra.nl diversen Ing. M.C. van Wijngaarden

Bijscholing NBC voor ROGS, AGS en GAGS (Nibra) Nadat deelnemers een zelfstudiepakket hebben bestudeerd nemen zij deel aan een 4-daagse opleiding waarin NBC-experts de laatste stand van zaken vertellen en met de groep virtuele scenario's oefenen. De deelnemers vervullen verschillende rollen tijdens de oefeningen. Tussentijds is er een digitale zelftoets. Eindresultaat opleiding Bijscholing kennis van NBC-incidenten en meetapparatuur. Onderdeel oefenen in opleiding Virtuele inzetoefeningen bij NBC-incidenten. Competenties • Kennis van NBC-stoffen. • Besluitvorming. • Adviseren. • Communicatie. • Vaardig gebruik van meetapparatuur. • Interpretatie van meetwaarden. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente GAG's Geneeskundige diensten ROG's, AG's Brandweer Anders, namelijk ……..

Pagina 13


DSP - groep


Nee Ja, door Nibra Ja, door Nibra Ja, door intern onderwijskundigen -

Praktisch

3.4


4 dagen 32 16 20 2.150


Nibra Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 0263 - 552400 [email protected] www.nibra.nl diversen Ing. M.C. van Wijngaarden

Crisisbeheersing (Clingendael) Het programma voorziet in de verduidelijking van de begripsbepalingen en geeft zicht op de (on)mogelijkheden van (inter)nationale samenwerking. Ook juridische aspecten worden belicht. De opleiding besluit met een oefening in crisisbeheersing. Eindresultaat opleiding De opleiding beoogt bij de deelnemers kennis van en inzicht in crisisbeheersing te vergroten. In de opleiding komt nar voren op welke wijze de kansen voor het beheersen van crises toenemen. Onderdeel oefenen in opleiding Door middel van een practicum wordt aangetoond dat effectief samenwerken tijdens een crisis voorwaarde is voor succesvol optreden. Competenties Er wordt niet specifiek op persoonlijke competenties getraind. Maar door te trainen in effectief samenwerken worden de deelnemers met hun persoonlijke competenties die samenwerking bevorderen/in de weg staan geconfronteerd. Doelgroep Discipline

Functies Commissaris, hoofdinspecteur

Politie Algemeen adviseur, beleidsmedewerker Gemeente

Geneeskundige diensten Beleidsmedewerker crisisbeheersing, jurist, sr medewerker Brandweer


Pagina 14

Beleidsmedewerker/adviseur, coördinator crisismanagement, hfd bureau brandweerzorg, opleiders, wetenschappelijk medewerkers


DSP - groep


Nee, wel certificaat van deelname Nee Nee Ja, door de Adviesraad Opleidingen Ja, door evaluaties door deelnemers (en opdrachtgevers)

Praktisch

3.5


2 x 6 dagen 48 12 25 1.150


Instituut Clingendael Postbus 93080, 2509 AB Den Haag 070- 3746653 [email protected] www.clingendael.nl Meerdere docenten Drs. Arnold Bakker

Crisis Besluitvorming (Crisis Management Consultants) De deelnemers kennen de basisprincipes van crisisbesluitvorming, het functioneren onder moeilijke omstandigheden in een multidisciplinair team. Bovendien kunnen zij deze principes toepassen in de praktijk en weten zij elkaar aan te spreken zodat zij zorgvuldig beslissingen kunnen nemen ten tijde van een incident. De vooronderstelling is dat zorgvuldige beslissingen veelal ook juiste beslissingen zijn. Theorie wordt afgewisseld met praktijk. Presentaties worden afgewisseld met videobeelden, kleine oefeningen met simulaties. De cyclus van Kolb wordt gehanteerd, evenals het CMC fasemodel. De training speelt zich af in fase 2 van het model. Eindresultaat opleiding Zie bovenstaande. De training vindt plaats in fase 2 van het model. Onderdeel oefenen in opleiding Theorie en praktijk worden altijd afgewisseld. Het gaat om kennis en kunde. Competenties Het doel is dat de deelnemers na de oefening als team zorgvuldig beslissingen kunnen nemen. Dit betekent dat er normen moeten zijn. Wat is zorgvuldig beslissen? Hiervoor hebben wij de doe’s ontwikkeld. Deze normen worden voorafgaand aan de simulatie aan de deelnemers gecommuniceerd. Mensen zijn heel goed in staat tot zelfreflectie, maar dan moet wel duidelijk zijn wat juist en wat onjuist gedrag is. Dit betekent ook een andere rol van de oefenleider. Deze persoon meldt niet op basis van eigen principes of deelnemers goed of slecht functioneren, maar op basis van de gedeelde normen. Dit maakt het evaluatieproces helderder en het leerproces effectiever.

Pagina 15


DSP - groep

Doelgroep Discipline Politie

Gemeente


Brandweer

Functies CTPI/CoRT ROT GBT/MT RBT CTPI/CoRT ROT GBT/MT RBT CTPI/CoRT ROT GBT/MT RBT CTPI/CoRT ROT GBT/MT RBT


Het gaat altijd om de leidinggevende functionarissen. Vanzelfsprekend worden deze trainingen ook gegeven aan organisatie onderdelen die hierbuiten vallen, zoals leidinggevende teams op Ministerieel niveau, bedrijven, enz.. Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers

Nee Nee In de vorm van simulatie en tussen en eindevaluatie Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Ja, door deelnemers en opdrachtgevers Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ja, door werken met doelen en kwaliteitsmodel

Praktisch

3.6


Divers 8 uren 0 15 onbekend


Crisis Management Consultants Janvossensteeg 55, 2312 WC, Leiden 071 - 5126320 [email protected] www.cmconsultants.nl Divers (allen academisch niveau) Saskia Noordewier

Crisisteamtraining basis (P&A Coaching) Trainen van teamcompetenties en individuele competenties waarbij de nadruk in eerste instantie op het proces van samenwerken onder tijdsdruk ligt. In tweede instantie wordt geoefend waarbij de competenties in een realistische omgeving verder worden ontwikkeld en getoetst. Eindresultaat opleiding Het effectief kunnen functioneren als voorzitter of deelnemer van een crisisteam.

Pagina 16


DSP - groep

Onderdeel oefenen in opleiding 50% van de tijd is realistisch oefenen. Competenties Teamcompetenties voor crisisteams: 1, 2 en 3 (Opstarten van het groepsproces, vergaderdiscipline en integrale beeldvorming). Doelgroep Discipline

Functies Alle leidinggevende niveau’s

Politie Burgemeester en rampenstaf Gemeente Alle leidinggevende niveau’s Geneeskundige diensten Alle leidinggevende niveau’s Brandweer


Directies van ziekenhuizen/chemische bedrijven en rijkswaterstaat


Nee Nee Soms, door P&A Assessment Ja, door de opdrachtgevers • Door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren. • Door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land.

Praktisch

3.7


1 tot 2 jaar onbekend onbekend 8 onbekend


P&A Coaching Gronausestraat 710 053-4311060 [email protected] www.talentontwikkeling.com Pieter van der Haak

Crisisteamtraining gevorderden (P&A Coaching) Inhoud opleiding Trainen van teamcompetenties en individuele competenties waarbij de nadruk in eerste instantie op het proces van samenwerken onder tijdsdruk ligt. In tweede instantie wordt geoefend waarbij de competenties in een realistische omgeving verder worden ontwikkeld en getoetst.

Pagina 17


DSP - groep

Eindresultaat opleiding Het effectief kunnen functioneren als voorzitter of deelnemer van een crisisteam. Onderdeel oefenen in opleiding 50% van de tijd is realistisch oefenen. Competenties Teamcompetenties voor crisisteams: (Besluitvorming onder tijdsdruk, omgevingsmanagement, voortgangsbewaking.) Doelgroep Discipline






Nee Nee Soms, door P&A Assessment Ja, door de opdrachtgevers • door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren • door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de hulpverleningsdiensten in het land

Praktisch

Pagina 18


1 tot 2 jaar onbekend onbekend 8 onbekend




DSP - groep

3.8

Effectieve communicatie in crisisomstandigheden (COT) De opleiding is primair gericht op personen die werkzaam zijn op een gemeentelijke of provinciale communicatieafdeling en zich willen oriënteren op hetgeen hen te wachten staat in tijden van crises en rampen. De cursus richt zich daarbij op drie blokken die afwisselend aan bod komen, beoefend worden met interactieve sessies en worden toegelicht aan de hand van actuele casuïstiek. Deze blokken zijn: 1) taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de communicatieafdeling (hoe is een en ander tijdens crises georganiseerd en wat zijn ieders rollen), 2) zicht op de maatschappelijke verwachtingen van crisis- en risicocommunicatie anno 2005 en 3) concrete voorbereiding van burgemeesters en commissarissen der Koningin op persmomenten. Eindresultaat opleiding De opleiding prepareert communicatiedeskundigen van gemeenten en/of provincies op het vormgeven van de crisiscommunicatie tijdens rampen en zware ongevallen. Hierbij wordt gedifferentieerd naar de verschillende taken die binnen het crisiscommunicatieteam cq actiecentrum Voorlichting kunnen worden ingevuld (bijv. persvoorlichter, publieksvoorlichter, webredacteur, media watching, adviseur GBT, operationeel manager perscentrum/ persconferentie, interne voorlichting, voorlichting in opvangcentrum, ‘oren en ogen’ plaats incident). Onderdeel oefenen in opleiding De opleiding bestaat afwisselend uit lesblokken en concrete oefeningen, waarin de besproken materie wordt getoetst. Competenties De competenties die bij de verschillende rollen in een Actiecentrum Voorlichting behoren komen aan bod. Hierdoor krijgen deelnemers zelf ook inzicht in hoeverre zij bepaalde rollen binnen het actiecentrum op zich kunnen nemen en waar hun sterke en minder sterke kanten liggen. Na afloop van de training weten deelnemers van zichzelf in hoeverre zij bijvoorbeeld op strategisch-adviserend niveau in een gemeentelijk beleidsteam kunnen opereren, of juist sterker zijn in de back-office van het Actiecentrum Voorlichting. Doelgroep Discipline

Functies Voorlichting

Politie

Gemeente

Primair voorlichting, secundair ook – in licht aangepaste vorm – voor gemeentelijke beleidsteams om hen te prepareren op de mediadruk en verwachtingen van burgers in crisistijd. Voorlichting

Geneeskundige diensten Voorlichting Brandweer


Pagina 19

Voorlichterspools (al dan niet in oprichting), door de grote nadruk die ligt op het inzetten van de juiste competenties om een actiecentrum voorlichting draaiende te houden.


DSP - groep


Nee Nee Nee Ja, door evaluaties onder deelnemers Nee

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in €

2 dagen 16 0 15 4.500

Naam opleidingsinstituut

COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070 - 3122020 [email protected] http://www.cot.nl Wouter Jong (drs) Wouter Jong en Erwin van Dijkman

Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

3.9

Inleiding Crisismanagement (COT) Inhoud opleiding Deelnemers maken kennis met het begrip crisis(management), de regelmatigheden van crisismanagement (zowel in de voorbereiding, de acute als de nafase) en de interventiemogelijkheden / aanbevelingen daaromtrent. Eindresultaat opleiding Basiskennis crisismanagement, schept inzicht / inhoudelijk kader voor leidinggevenden / adviseurs. Onderdeel oefenen in opleiding In de lange (8-uurs) variant zit een interactieve spelsimulatie van een strategisch crisisteam waarbij deelnemers feedback krijgen op inhoudelijke, procedurele en gedragsmatige aspecten van crisismanagement in de acute fase. Competenties In de lange variant wordt door middel van feedback bij de simulatie naast kennis ook aandacht besteed aan: • Samenwerken. • Informatiemanagement. • Communicatief vermogen. • Stressbestendigheid. • Initiatief / leiderschap. • Omgaan met belangentegenstellingen.

Pagina 20


DSP - groep

Doelgroep Discipline

Functies BT en OT leden, leden SGBO

Politie BT en MT leden, ambtenaren rampenbestrijding Gemeente BT en OT leden Geneeskundige diensten BT en OT leden Brandweer


Leidinggevenden en adviseurs provinciale en departementale crisisorganisaties, waterschappen


Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets


0,5 – 1 dag 4–8 2 16 1.250,- (voor de korte 4-uurs variant) per sessie 3.200,- (voor de lange 8-uurs variant) per sessie


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514 EE Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl diversen Erwin van Dijkman


3.10

Leergang Master of Crisis and Disaster Management (Nibra) De tweejarige leergang MCDM is gericht op het vergroten van de theoretische en praktijkgerichte kennis en vaardigheden van crisismanagers. De opleiding staat open voor ieder die bij de overheid of in het bedrijfsleven rampenbestrijding en/of crisismanagement in de portefeuille heeft of daarbij betrokken is. De leergang vormt een ontmoetingsplaats voor de verschillende disciplines in de rampenbestrijding en levert een belangrijke bijdrage aan de integrale veiligheid. Na afronding van de opleiding krijgt men de titel Master of Crisis and Disaster Management.

Pagina 21


DSP - groep

Eindresultaat opleiding De leergang beoogt: • Een kwalitatief hoogwaardig crisismanagement te creëren. • De externe oriëntatie van het crisismanagement te versterken. • De effectiviteit en efficiency van de rampenbestrijding te bevorderen. • Verdere professionalisering van de rampenbestrijding. • De maatschappelijke positie van de hulpverleningsdiensten te verhogen. • Een bijdrage te leveren aan de invulling van de functies die crisismanagers vervullen. • Een bijdrage te leveren aan de integrale veiligheid. Individuele doelen: Individuele veranderingen die worden beoogd met deelname aan de leergang: • Het versterken en verdiepen van persoonlijke kennis en vaardigheden over de omgeving, het eigen individu, de rampenbestrijding en het crisismanagement (cognitieve doelstelling). • Het beschikken over vaardigheden en kennis om effectief te interacteren en te communiceren met betrokkenen in de omgeving van de rampenbestrijding en het crisismanagement (communicatieve doelstelling). • Het kunnen identificeren, sturen en begeleiden van cruciale veranderingen binnen de organisatie (vaardigheidsdoelstelling). • Het in staat zijn om door middel van zelfanalyse en reflectie de eigen rol te kunnen vaststellen (attitudedoelstelling). Onderdeel oefenen in opleiding In bijna iedere module wordt geoefend. Verder zijn er 3 vaardigheidstrainingen (managementgame, conflicthantering en out of the box). Competenties Er wordt niet expliciet op competenties getraind. Doelgroep Algemeen: de leergang staat open voor managers en leidinggevenden die elementen van rampenbestrijding en/of crisismanagement in hun portefeuille hebben. Denk hierbij aan functionarissen binnen gemeentelijke, provinciale en rijksoverheid of binnen partnerorganisaties in de rampenbestrijding (politie, GG&GD, brandweer). Ook managers werkzaam in vergelijkbare functies in het bedrijfsleven of bij internationale organisaties (bijvoorbeeld de VN of vluchtelingenhulp) kunnen op de opleiding geplaatst worden. Van alle deelnemers wordt verwacht dat zij een hogere beroepsopleiding dan wel een universitaire opleiding hebben genoten.

Pagina 22


DSP - groep

De specifieke functies van de deelnemers zijn zeer uiteenlopend. Discipline

Functies

Politie o.a. ambtenaar rampenbestrijding Gemeente

o.a. RGF Geneeskundige diensten met of zonder brandweeropleiding Brandweer Anders, namelijk ……..

bedrijfsleven waterschappen rijksoverheid provincie KNRM Ambulancevoorziening Nibra medewerkers

Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers

Nee, zijn er wel mee bezig Nee Ja, door groepsopdracht. Groepsscripties worden in boekvorm uitgegeven. Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Ja, door curatorium Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ja, continu proces van evaluatie en bijstelling

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Aantal uren stage (per studiejaar) e Aantal uren scriptieschrijven 1 jaar e Aantal uren groepsopdracht 2 jaar Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in €

1 ¾ jaar 216 320 120 200 100 25 32.000 (inclusief boeken en overnachtingen e.d.)


Leergang Master of Crisis and Disaster Management Nibra in samenwerking met NSOB Kemperbergerweg 783 024-3552424 [email protected] www.mcdm.nl verschillende


3.11

Masterclass Crisismanagement (Pinpoint Management & Consultancy) Masterclass Crisismanagement voor beleidsmedewerkers Bij deze Masterclass staat een grondige, integrale benadering van het thema crisismanagement centraal. Gedurende 3½ dag brengen hooggekwalificeerde docenten verdieping aan in kennis en vaardigheden op het gebied van crisismanagement, door hun relevante praktijkervaring en toelichting van actuele ontwikkelingen. Alle dimensies van de veiligheidsketen komen hierbij aan de orde, namelijk de preventie, repressie en de nazorgfase. Één dag wordt besteedt aan de simulatie van een crisis om het geleerde in de praktijk te brengen. Iedere deelnemer krijgt een rol toebedeeld (zoals minis-

Pagina 23


DSP - groep

ter, woordvoerder, burgemeester, journalist, Tweede Kamerlid) en zal tijdens de crisis onder tijdsdruk de juiste beslissingen moeten nemen. Een ander belangrijk onderdeel is het leggen van waardevolle onderlinge contacten (netwerken). We hebben daarom voldoende tijd ingeruimd zodat ervaringen met collega’s kunnen worden uitgewisseld en van elkaar kan worden geleerd. Masterclass Crisismanagement voor bestuurders Bij deze Masterclass staat een korte doch krachtige integrale benadering van het thema crisismanagement centraal. De korte variant is zeer geschikt voor bestuurders, die naast crisismanagement ook andere verantwoordelijkheden in hun portefeuille hebben en alleen al daarom minder goed in de gelegenheid zijn de lange variant te volgen. Ook ligt het accent wat meer op bestuurlijke dan operationele onderwerpen. Alle dimensies van de veiligheidsketen komen hierbij aan de orde, namelijk de preventie, repressie en de nazorgfase. Gedurende 1½ dag brengen hooggekwalificeerde docenten, leunend op relevante praktijkervaring, verdieping aan in kennis en vaardigheden op het gebied van crisismanagement. Een ander belangrijk onderdeel is het leggen van waardevolle onderlinge contacten (netwerken). We hebben daarom voldoende tijd ingeruimd zodat ervaringen kunnen worden uitgewisseld met collega’s en van elkaar kan worden geleerd. Eindresultaat opleiding Een verbreed inzicht in multidisciplinaire processen van crisisbeheersing en rampenbestrijding. Personen die werkzaam zijn op het gebied van crisismanagement krijgen inzicht in de actuele nationale en internationale ontwikkelingen op dit terrein. Onderdeel oefenen in opleiding In de lange Masterclass Crisismanagement is 1 dag ingeruimd voor een interactieve simulatie. Verder maken diverse gastdocenten gebruik van casuïstiek bij hun presentaties. In de korte Masterclass is geen oefening opgenomen, doch wel een interactie d.m.v. diverse casussen. Competenties Leiderschap, communicatieve vaardigheden, analytisch en synthetisch denkvermogen, besluitvaardigheid, kennis van de rampenbestrijdings- en crisisbeheersingsstructuren, weten regelgeving, publiekprivate samenwerking.

Pagina 24


DSP - groep

Doelgroep Masterclass beleidsmedewerkers (lang) Discipline


Functies Districtschef Unit chef Medewerker bureau CCB Gemeentesecretaris Ambtenaar OOV Communicatiedeskundige en juridisch medewerker Beleidsmedewerkers GHOR Plv RGF

Brandweer

Beleidsmedewerkers brandweer Plv C (regionale) brandweer

Politie

Gemeente

Anders, namelijk …….. Provincies Veiligheidsregio’s Lucht- en zeehavens Hoogheemraadschappen Opleidingsinstituten; universiteiten, hogescholen, Nibra, COT e.d.

Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers Beleidsmedewerkers

Defensie TNO SHE Bedrijfsleven

veiligheid en docenten

Masterclass bestuurders (kort) Discipline Politie


Burgemeester, Loco en wethouders Gemeentesecretaris Hogere beleidsmedewerkers RGF Hogere beleidsmedewerkers

Brandweer

C (regionale) brandweer Hogere beleidsmedewerkers

Gemeente


Provincies Veiligheidsregio’s Lucht- en zeehavens Hoogheemraadschappen Opleidingsinstituten; universiteiten, hoge scholen, Nibra, COT e.d.

Pagina 25

Functies (Hoofd-)Commissarissen Hogere beleidsmedewerkers

Commandanten Defensieonderdelen en hogere beleidsmedewerkers Unithoofden en hogere beleidsmedewerkers TNO Directieleden en besturen Bedrijfsleven CdK en gedeputeerden Besturen en directieleden Leidinggevenden Directies, Dijkgraaf en Watergraaf Directies en Raden van bestuur


DSP - groep

Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding

Ja, door de Haagse Hogeschool Ja, door het Ministerie van OCW Nee Ja, door periodieke evaluaties van Pinpoint en de Haagse Hogeschool. Verder is er een Raad van Advies/ Toezicht Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Nee

Praktisch Doorlooptijd

Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in €


Masterclass Crisismanagement

Adres opleidingsinstituut

Pinpoint Management & Consultancy met als partner de Haagse Hogeschool Pinpoint: Delftstede; Phoenixstraat 66; 2611 AM Delft Haagse Hogeschool; Johanna Westerdijkplein 75; 2521 EN Den Haag 015-2127590 [email protected] www.pinpoint.nl divers Gert-Jan Ludden

Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

3.12

3,5 dagen voor beleidsmedewerkers; Masterclass Crisismanagement lang 1,5 dagen voor bestuurders; Masterclass Crisismanagement kort 30 lange Masterclass beleidsmedewerkers 14 korte Masterclass bestuurders 0 22 2975,- excl. BTW voor lange Masterclass 1475,- excl. BTW voor korte Masterclass

Masterclass psychosociale aspecten van crisismanagement (COT) Schokkende gebeurtenissen, zoals crises, rampen en zware ongevallen hebben een onvermijdelijk schadelijk effect op gemeenschappen en individuen. De wijze waarop verantwoordelijken hiermee omgaan heeft effect op de omvang ervan. Het opdoen van ervaring op dit vlak is slechts weinigen gegeven. Het is daarom belangrijk om een platform te creëren waar kennis en ervaring uitgewisseld kan worden. Deze masterclass biedt die mogelijkheid. Er is binnen de organisatie van de rampenbestrijding een groep van functionarissen die een rol spelen op het vlak van psychosociale aspecten. Dat geldt voor hen die een algemene leidinggevende rol hebben maar in het bijzonder voor functionarissen binnen de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR-kolom) en binnen de gemeentelijke deelprocessen Opvang en Verzorging, Uitvaartverzorging en Nazorg. Het resultaat van een goede uitvoering van deze processen is onder meer om de schadelijke effecten van een ramp bij burgers, professionele hulpverleners en civiele vrijwilligers te reduceren. Zowel op gemeenschaps- als op individueel niveau.

Pagina 26


DSP - groep

Eindresultaat opleiding De doelstelling van de Masterclass Psychosociale Aspecten van Crisismanagement is genoemde functionarissen in staat te stellen op een professionele wijze invulling te geven aan hun functie met inachtneming van gezondheidsbevorderende en –belemmerende psychosociale aspecten Onderdeel oefenen in opleiding Circa een kwart van de opleiding (in totaal 5,5 uur) wordt besteed aan het oefenen van de opgedane kennis, door middel van het spelen van een simulatie. Competenties • Inzicht verkrijgen in de organisatie van de rampenbestrijding. • Psychosociale aspecten van verschillende fasen van een ramp. • Onderscheiden verschillende rampfasen. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente


Bestuurlijk verantwoordelijken die worden geconfronteerd met hun verantwoordelijkheden voor een goede nazorgfase. Ambtelijk verantwoordelijken voor diverse (deel)processen in de rampenbestrijding. Bestuurlijk verantwoordelijken die worden geconfronteerd met hun verantwoordelijkheden voor een goede nazorgfase. Ambtelijk verantwoordelijken voor diverse (deel)processen in de rampenbestrijding.

Brandweer



Nee Nee Ja, de tweede en laatste dag wordt afgesloten met een toetsing van de praktijk en de theorie Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Nee Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ja, door invullen van evaluatieformulieren na afloop van de oefening kan de oefening, daar waar nodig verbeterd worden.


2 dagen 16 4 20 500


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement B.V. Koninginnegracht 26, 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl L. Vinck (mcdm), M. Zannoni (drs.) plus externen: H. Biemans, Ton Haans Leendert Vinck


Pagina 27


DSP - groep

3.13

Media en woordvoering (COT) De opleiding is gericht op functionarissen bij overheidsorganisaties die in tijden van crises in aanmerking komen om de woordvoering op zich te nemen. De cursus staat in een inleidend gedeelte stil bij de manier waarop journalisten opereren tijdens rampen. Relatief veel tijd wordt uitgetrokken voor het beoefenen van het formuleren van kernboodschappen, de belangrijkste boodschap die de desbetreffende functionaris in de gegeven omstandigheden wil overbrengen. Vervolgens worden 1-op-1 interviews gehouden, die worden geregistreerd door een videocamera. De interviews worden vervolgens vakkundig nabesproken. Eindresultaat opleiding De opleiding prepareert functionarissen die zich willen prepareren op woordvoering onder kritieke omstandigheden. Hierbij kan, naast de gemeentelijke of provinciale voorlichter, ook worden gedacht aan voorlichters van operationele diensten en/of burgemeesters die zich willen bekwamen in hun mediaoptreden. Onderdeel oefenen in opleiding De opleiding bestaat uit een inleidend, theoretisch gedeelte waarin actuele televisie- en radio-interviews aan de deelnemers worden getoond en besproken. Vervolgens worden 1-op-1 interviews geoefend, waarbij de gehele groep wordt betrokken in de voorbereiding op deze interviews. Competenties De competenties die worden getraind bestaan uit 1) inzicht verkrijgen in de rol die de media innemen tijdens kritieke omstandigheden, 2) formuleren van belangrijke boodschappen onder crisisomstandigheden, 3) vaardigheden om voor de camera te verschijnen en 4) inzicht in de mate waarin men zelf een interview kan sturen en de gewenste boodschap kan overbrengen. Doelgroep Discipline Politie

Functies Voorlichter en personen die onder crisisomstandigheden in aanmerking komen voor woordvoering

Gemeente

Voorlichter en personen die onder crisisomstandigheden in aanmerking komen voor woordvoering



Brandweer



Officieren van Justitie en woordvoerders van andere overheidsorganisaties (zoals bijv. waterschappen)


Nee Nee Nee Ja, adhv evaluatieformulieren en feedback onder deelnemers tijdens de duur van de cursus. Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Nee

Pagina 28


DSP - groep


1 dag 8 0 8 2.250 per sessie


COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070 3122020 [email protected] http://www.cot.nl Wouter Jong (drs) Wouter Jong en Erwin van Dijkman


3.14

Nafase oefenen (COT) De deelnemers aan de oefening worden real-time geoefend in het managen van de nafase van een crisissituatie. Door middel van realistische opdrachten vanuit een centrale oefenstaf komen de diverse gemeentelijke deelprocessen die relevant zijn voor de nafase aan de orde. De opdrachten worden uitgevoerd, tot aan het daadwerkelijke moment van uitvoeren. De oefenstaf kan de rol van het strategische niveau op zich nemen, maar desgewenst kan ook het strategisch niveau zelf deelnemen aan de oefening. Primaire doelgroepen zijn het gemeentelijk actiecentrum / GMT en gemeentelijke actiecentra per proces. Eindresultaat opleiding De oefening heeft tot doel het beoefenen van de gemeentelijke deelprocessen die relevant zijn voor het goed managen van de nafase van een crisissituatie. Aan de hand van de oefening kunnen tekortkomingen in – deelprocessen en draaiboeken aan het licht komen. Daarnaast wordt men in een zo realistisch mogelijke situatie geconfronteerd met de taken en verplichtingen en kan men ‘handigheid’ krijgen in het uitvoeren van de draaiboeken. Onderdeel oefenen in opleiding Het betreft hier een oefening. Competenties • Samenwerkingsvermogen. • Flexibiliteit en discipline. • Inhoudelijke kennis. • Conceptueel denkvermogen. • Stressbestendigheid. • Informatiemanagement. • Leiding geven en leiding ondergaan. • Schrijven van sitraps.

Pagina 29


DSP - groep


Functies Indien gewenst: verantwoordelijken voor nafase-deelprocessen Indien gewenst: operationele medewerkers in het deelproces


Procesverantwoordelijken van alle, voor de nafase relevante, gemeentelijke deelprocessen Vertegenwoordigers van de betrokken gemeentelijke diensten op uitvoerend niveau Naar eigen wens: verantwoordelijken op strategisch niveau (burgemeester, gemeentesecretaris, etc.) Indien gewenst: verantwoordelijken voor nafase-deelprocessen Indien gewenst: operationele medewerkers in het deelproces

Brandweer

Indien gewenst: verantwoordelijken voor nafase-deelprocessen Indien gewenst: operationele medewerkers in het deelproces

Gemeente

Overige betrokken actoren uit overheid of bedrijfsleven Anders, namelijk ……..


Nee Nee Nee Nee • tijdens het ontwerpen van de oefening is er veelvuldig en uitgebreid contact met inhoudelijke deskundigen van de deelnemende diensten om het scenario zo realistisch mogelijk te maken; • dmv begeleiding en toezicht van deskundigen, op zowel inhoudelijk als didactisch gebied; • door invullen evaluatieformulieren na afloop van de oefening.


2-3 aaneengesloten dagen 16-23 0 onbekend variëren; afhankelijk van gewenste aantal deelnemers en trainingsduur tussen de 35.000 en 50.000. De kosten worden niet berekend per deelnemer maar per sessie. De sessies worden op maat gemaakt adhv gestandaardiseerde onderdelen


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement B.V. Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-2122020 [email protected] www.cot.nl Erwin van Dijkman (drs.), Jaap Jochmann (drs.) Erwin van Dijkman


Pagina 30


DSP - groep

3.15

Observeren en evalueren (COT) In deze training staat de methodiek die ten grondslag ligt aan het oberveren en evalueren centraal. Onderwerpen als het bepalen van de leerdoelen, het operationaliseren van leerdoelen, het observeren van een team aan de hand van de opgestelde leerdoelen, het geven van feedback/ terugkoppeling van de observaties aan een team en het vervolgens schrijven van een evaluatieverslag komen in deze training uitgebreid aan bod. De deelnemers krijgen handige tools ten aanzien van de methodiek en gaan daar voornamelijk zelf mee aan de slag door middel van observatieopdrachten en rollenspellen. De deelnemers krijgen gerichte feedback van de trainers mede aan de hand van videobeelden, waardoor de deelnemers na de training een goed inzicht hebben in hun sterke punten en verbeterpunten ten aanzien van observeren en evalueren. Eindresultaat opleiding Na deze training hebben de deelnemers inzicht gekregen in en ervaring opgedaan met de methodiek van observeren, mondeling evalueren en schriftelijk evalueren. Afhankelijk van hun eerdere ervaringen ten aanzien van observeren en evalueren is de deelnemer in staat volgens een gedegen systematiek teams te observeren en te evalueren. Onderdeel oefenen in opleiding Middels observatieopdrachten en rollenspellen oefenen de deelnemers met observeren, het geven van feedback en het schrijven van een evaluatieverslag. Competenties • Observeren. • Mondeling evalueren. • Schriftelijk evalueren. Doelgroep Discipline Politie

Functies functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing, cursusleiders, instructeurs functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing

Gemeente


functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing, cursusleiders, instructeurs

Brandweer

functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing, cursusleiders, instructeurs Geschikt voor elke discipline en functie



Pagina 31

Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulieren deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets.


DSP - groep


1,5 dag 12 2 tot 3 uren 12 (minimaal 6) 3.750 per module

Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut

Module Observeren en Evalueren COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl Annette van Delft Westerhof (drs.) en Erwin van Dijkman (drs.)


3.16

OCR-Basismodule (Nibra) De organisatie van de crisisbeheersing en rampenbestrijding wordt toegelicht. Daarbij wordt ingegaan op de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de operationele diensten en de bestuurlijke organisatie, het principe van opschaling (GRIP), de verschillende ramptypen en de invloed daarvan op de organisatiestructuur. Ook wordt aandacht besteed aan de rampenbestrijdingsprocessen die onderscheiden worden en wie voor welke processen verantwoordelijk is. De onderwerpen worden behandeld aan de hand van praktijkvoorbeelden en casussen. Eindresultaat opleiding Kennis hebben van het systeem van de rampenbestrijding op hoofdlijnen en een beeld kunnen vormen van hoe de rampenbestrijdingsorganisatie in de praktijk wordt opgebouwd en functioneert (''beeld en geluid erbij hebben'). Tot stand brengen van 'unité de doctrine'. Elkaar ontmoeten en andere disciplines beter leren kennen. Onderdeel oefenen in opleiding Korte oefeningen, in de vorm van opdrachten en cases om met specifieke zaken kennis te maken. Competenties Kennis van het systeem van de rampenbestrijding op hoofdlijnen Doelgroep Discipline Politie

Functies diverse functionarissen van alle disciplines met een rol in de rampenbestrijding

Gemeente


Brandweer


Pagina 32


DSP - groep


Ja, door Nbbe nee Ja, door Nbbe Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Koste per deelnemer in €


3.17

1-2 dagen 8-16 contacturen 24 Variant A, 4 dagdelen 310 (bij 24 deelnemers) Variant B, 4 dagdelen 320 (bij 24 deelnemers) Variant C, 2 dagdelen 190 (bij 24 deelnemers) Nibra Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 355 24 00 [email protected] www.nibra.nl diversen Drs. S. (Sjan) Martens

OCR-module Beleidsteam (Nibra) Het team wordt opgeleid in de samenstelling zoals deze is vastgelegd in het eigen rampenplan. Uitgegaan wordt van de eigen voorbereide plannen en procedures.De theorie wordt afgewisseld met cases en (korte) gerichte oefeningen. In time-outs en na de oefening wordt feedback gegeven. Er wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • de rol van het team in de rampenbestrijdingsorganisatie; • opstarten van de vergadering en vergaderprocedures; • gestructureerd vergaderen en werken met hulpmiddelen; • gezamenlijke beeldvorming en informatiemanagement; • oordeelsvorming en besluitvorming; • aansturen van de uitvoeringsorganisatie; • werken onder tijdsdruk; • mediamanagement; • nafase; • debriefing. Eindresultaat opleiding Kennis hebben van de rol en werkwijze van het beleidsteam als onderdeel van de rampenbestrijdingsorganisatie en inzicht in de benodigde basisvaardigheden. Onderdeel oefenen in opleiding Door middel van oefenen en de feedback wordt het belang van specifieke werkwijzen en procedures duidelijk. Competenties • Beschikt over de kennis om te functioneren in een beleidsteam. • Heeft inzicht in de vaardigheden die nodig zijn voor het functioneren in een beleidsteam. • Heeft inzicht verkregen in persoonlijke sterke en zwakke punten.

Pagina 33


DSP - groep


Gemeente

Functies districtschef regionale politie staffunctionaris politie burgemeester (gemeentesecretaris hoofd/adviseur communicatie en voorlichting wethouder ambtenaar rampenbestrijding notulist regionaal geneeskundig functionaris


Brandweer

commandant brandweer operationeel leider



Ja, door Nbbe nee Ja, door Nbbe Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers



3.18

2 dagen 16 contacturen 20 3 docenten, 580 (bij 20 deelnemers) 4 docenten, 710 (bij 20 deelnemers) Nibra Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 355 24 00 [email protected] www.nibra.nl diversen Drs. S. (Sjan) Martens

OCR-module Commando Rampterrein/Commando Plaats Incident (Nibra) Het team wordt opgeleid in de samenstelling zoals deze is vastgelegd in het eigen rampenplan. Uitgegaan wordt van de eigen voorbereide plannen en procedures.De theorie wordt afgewisseld met cases en (korte) gerichte oefeningen. In time-outs en na de oefening wordt feedback gegeven. Er wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • de rol van het team in de rampenbestrijdingsorganisatie; • opstarten van de vergadering en vergaderprocedures; • gestructureerd vergaderen en werken met hulpmiddelen; • gezamenlijke beeldvorming en informatiemanagement; • oordeelsvorming en besluitvorming; • aansturen van de uitvoeringsorganisatie; • adviseren en informeren van het beleidsteam; • werken onder tijdsdruk; • nafase; • debriefing.

Pagina 34


DSP - groep

Eindresultaat opleiding Kennis hebben van de rol en werkwijze van het CoRT/COPI als onderdeel van de rampenbestrijdingsorganisatie en inzicht in de benodigde basisvaardigheden. Onderdeel oefenen in opleiding Door middel van oefenen de feedback wordt het belang van specifieke werkwijzen en procedures duidelijk. Competenties Men beschikt over de kennis om te functioneren in een CoRT/COPI, heeft inzicht in de vaardigheden die nodig zijn voor het functioneren in een CoRT/COPI en men heeft inzicht verkregen in persoonlijke sterke en zwakke punten. Doelgroep Discipline

Functies functionaris politie/ teamleider

Politie functionaris gemeente Gemeente


Brandweer

functionaris GHOR operationeel medewerker bureau GHOR functionaris brandweer/ OVD cluster oefencoördinator plotter logboekschrijver



Ja, door Nbbe nee nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers

Praktisch

Pagina 35

Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Koste per deelnemer in €

2 dagen 16 contacturen 0 20 3 docenten, 580 (bij 20 deelnemers) 4 docenten, 710 (bij 20 deelnemers)


Nibra Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 355 24 00 [email protected] www.nibra.nl diversen Drs. S. (Sjan) Martens


DSP - groep

3.19

OCR-module Effectief communiceren in crisissituaties (Nibra) De inhoud van de cursus rust op een vijftal pijlers: • De plaats van crisismanagement en crisiscommunicatie binnen het kader van risicomanagement. • Het wezen van crisissituaties en de invloed van een crisis op het communicatieproces. • Succesbepalende factoren en prestatie-indicatoren. • Communicatiestrategieën en –tactieken. • Crisiscommunicatieplannen. Inzichten die voortkomen uit recente theoretische studies en praktische ervaringen komen aan bod en ook de actualiteit wordt niet uit het oog verloren. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben handreikingen gekregen om in hun organisatie concreet vorm en inhoud te geven aan het communicatiebeleid in crisissituaties. Onderdeel oefenen in opleiding Er wordt gewerkt met casussen, 'best practices', crisissimulaties en rollenspelen. Competenties Kennis van crisiscommunicatie en de inrichting van het proces voorlichting. Doelgroep Discipline Politie

Gemeente

Functies (Communicatie) professionals die binnen de crisisbeheersing en rampenbestrijding actief betrokken zijn bij de communicatie of informatievoorziening, zoals senior voorlichters / communicatieadviseurs, beleidsadviseurs communicatie en hoofden van communicatie- of voorlichtingsafdelingen.


Brandweer





Pagina 36

2 dagen 16 contacturen 0 16 580 (bij 16 deelnemers)


DSP - groep


3.20


OCR-module Juridische aspecten van crisisbeheersing en rampenbestrijding (Nibra) De meest relevante weten regelgeving wordt besproken. Er wordt met name aandacht besteed aan de van toepassing zijnde bevoegdheden. Daarbij komen onder andere aan de orde: de systematiek van het noodrecht; de regelgeving t.a.v. openbare orde en generieke rampenbestrijding; behandeling van specifieke factoren, zoals: dierziekten, milieu-incidenten, infectieziekten e.d.. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben inzicht verworven in de juridische aspecten die spelen bij een ramp- of crisissituatie. Onderdeel oefenen in opleiding Geen. Competenties Inzicht in de juridische aspecten die spelen bij een ramp- of crisissituatie. Doelgroep Discipline Politie

Functies Bestuurders en functionarissen die tijdens een crisis- of rampsituatie belast zijn met een leidinggevende, adviserende of staffunctie en te maken krijgen met de juridische aspecten.

Gemeente


Brandweer



Pagina 37



DSP - groep

Praktisch

3.21


1 dag 8 contacturen 24 190 (bij 24 deelnemers)



OCR-module Omgaan met de media (Nibra) De module bestaat uit een theoretisch gedeelte en een aantal praktijkgerichte oefeningen.In het theoretische gedeelte wordt onder meer ingegaan op de wijze waarop effectief gebruik kan worden gemaakt van de media voor een adequate publieksvoorlichting. Tijdens de praktische oefeningen staat het persoonlijk optreden in de media centraal. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben inzicht verworven in hoe om te gaan met de media in crisis- en rampomstandigheden en hebben hun eigen vaardigheden ten aanzien van het verstrekken van publieksinformatie vergroot. Onderdeel oefenen in opleiding Het merendeel van de tijd wordt besteed aan praktisch oefenen en nabespreken van de opgenomen video. Competenties Men heeft inzicht in de vaardigheden die nodig zijn voor het omgaan met de media in crisis- en rampomstandigheden en men heeft inzicht in persoonlijke sterke en zwakke punten. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente


Brandweer


Pagina 38


DSP - groep



Praktisch

3.22


1 dag 8 contacturen 10 650



OCR-module Operationeel team (Nibra) Het team wordt opgeleid in de samenstelling zoals deze is vastgelegd in het eigen rampenplan. Uitgegaan wordt van de eigen voorbereide plannen en procedures.De theorie wordt afgewisseld met cases en (korte) gerichte oefeningen. In time-outs en na de oefening wordt feedback gegeven. Er wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • de rol van het team in de rampenbestrijdingsorganisatie; • opstarten van de vergadering en vergaderprocedures; • gestructureerd vergaderen en werken met hulpmiddelen; • gezamenlijke beeldvorming en informatiemanagement; • oordeelsvorming en besluitvorming; • aansturen van de uitvoeringsorganisatie; • adviseren en informeren van het beleidsteam; • werken onder tijdsdruk; • mediamanagement; • nafase; • debriefing. Eindresultaat opleiding Kennis hebben van de rol en werkwijze van het operationeel team als onderdeel van de rampenbestrijdingsorganisatie en inzicht in de benodigde basisvaardigheden. Onderdeel oefenen in opleiding Door middel van oefenen en de feedback wordt het belang van specifieke werkwijzen en procedures duidelijk. Competenties • Men beschikt over de kennis om te functioneren in een operationeel team. • Men heeft inzicht in de vaardigheden die nodig zijn voor het functioneren in een operationeel team. • Men heeft inzicht verkregen in persoonlijke sterke en zwakke punten.

Pagina 39


DSP - groep


Functies hoofd sectie politie/chef operatiën

Politie

Gemeente

hoofd sectie gemeente communicatieadviseur/voorlichter beleidsadviseur/medewerker openbare orde en veiligheid gemeentesecretaris wethouder ambtenaar rampenbestrijding notulist hoofd sectie GHOR/ directeur GGD


Brandweer

operationeel leider hoofd sectie brandweer hoofd sectie logistiek hoofd sectie operationele informatievoorziening




Praktisch

3.23


2 dagen 8 contacturen 0 20 3 docenten, 580 (bij 20 deelnemers) 4 docenten, 710 (bij 20 deelnemers)



OCR-module Plotter (Nibra) Gestart wordt met een theoretisch deel waarin aandacht wordt besteed aan de taken van de plotter, de functie van plotten en het gebruik van materialen en hulpmiddelen. Daarna volgt een praktisch deel waarin aan de hand van casussen praktisch wordt geoefend. Eindresultaat opleiding Kennis hebben van de taken van plotter en inzicht in de benodigde basisvaardigheden. Onderdeel oefenen in opleiding Circa de helft van de tijd wordt besteed aan praktisch oefenen aan de hand van casussen.

Pagina 40


DSP - groep

Competenties • Men beschikt over de kennis om te functioneren als plotter. • Men heeft inzicht in de vaardigheden die nodig zijn . • Men heeft inzicht verkregen in persoonlijke sterke en zwakke punten. Doelgroep Discipline

Functies Plotter

Politie

Gemeente

Geneeskundige diensten Plotter Brandweer




Praktisch

3.24


1 dag 8 contacturen 0 24 210 (bij 24 deelnemers)



Oefenontwerp (COT) De deelnemers leren 'hands-on' onder deskundige begeleiding een methodiek om multidisciplinaire stafoefeningen te ontwerpen. Aan de orde komt de gehele ontwerpcyclus: leerdoelstelling, ontwerpkeuzen, dilemma's en verhaallijnen, leerdoelen operationaliseren en scenariobouw en –redactie. Eindresultaat opleiding Oefenontwerper multidisciplinaire stafoefeningen. Onderdeel oefenen in opleiding Nee.

Pagina 41


DSP - groep

Competenties • Creativiteit. • Schriftelijke communicatie. • Plannen. • Accuraat. • Conceptueel vermogen. • Kwaliteitsgericht. Doelgroep Discipline

Functies functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing

Politie functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing Gemeente functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing Geneeskundige diensten functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing Brandweer



nee nee nee nee ja, door evaluatieformulier en interne inhoudelijke kwaliteitstoets

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Koste per deelnemer in € Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

Pagina 42

1,5 dag (plus naar keuze individuele begeleiding daarna) 12 contacturen (per studiejaar) 8 16 vanaf 3.750 per module COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl Erwin van Dijkman (drs.), Annette van Delft Westerhof (drs.) Erwin van Dijkman


DSP - groep

3.25

Officieren van Diensttrainingen (Regionale bedrijfsschool Rotterdam Rijnmond) De RHRR geeft geen specifieke opleidingen, maar wel trainingen. De opleidingen worden gevolgd op het Nibra. De trainingen zijn de zogenaamde CoPI-trainingen, RegOT trainingen en Veiligheidsstaf-trainingen. Ook worden de officieren van dienst jaarlijks getraind in operationele trainingen; deze vinden plaats gedeeltelijk in Nederland en in Zweden of Engeland. Tijdens deze trainingen wordt het tegenspel geboden door functionarissen van de deelnemende diensten in de rampenbestrijding, zoals Politie, GHOR, DCMR en gemeentelijk Havenbedrijf. Eindresultaat opleiding Geen informatie. Onderdeel oefenen in opleiding Geen informatie. Competenties Geen informatie. Doelgroep Discipline

Functies OvD

Politie

Gemeente OvD Geneeskundige diensten OvD Brandweer


De trainingen zijn voor alle officieren van Dienst die operationeel ingezet worden binnen de RHRR. Van alle deelnemende diensten is een beperkt aantal functionarissen aangewezen om de functies in de rampenbestrijdingsorganisatie te bekleden. Alleen deze functionarissen worden getraind. Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

nee nee nee, maar wordt gedaan op verzoek ja, door gemeente of regio (opdrachtgevers) zelf -


Pagina 43

15 x 1 dagdeel 60 18 150 per dag (bij 12 deelnemers) + aanloopkosten


DSP - groep


3.26

Regionale bedrijfsschool Rotterdam Rijnmond Kleinpolderplein 5 Rotterdam 010 4468831 [email protected]

OvD-trainingen C.P.M. Berkhout(Regionale bedrijfsschool) CoPI, ReGOT en Veiligheidsstaf J.C.M.A. Sevenstern(Afdeling crisusbeheersing)

Ontwikkeling crisismanagement gemeente: cyclus bestuurlijk oefenen (Nibra) Sinds 1992 worden jaarlijks overal in het land opleidingen, trainingen en oefeningen georganiseerd voor de gemeentelijke beleidsteams. Hieraan nemen meestal de gemeentelijke managementteams en de voorlichters alsmede de ondersteuningsgroepen deel. Het accent ligt telkens op het ‘gedrag’ van het beleidsteam en de burgemeester als eindverantwoordelijk bestuurder. Met behulp van casuïstiek worden de mogelijke problemen voorgelegd waarover dan in ‘beleidsteamverband’ wordt gesproken. Er zijn 15 stappen ontwikkeld in deze cyclus waarin de meest denkbare problematieken worden behandeld. Onderwerpen als samenwerking met andere bevoegde gezagen, de positie van het beleidsteam in de GRIP procedure, samenwerking met het regionaal operationeel team en de operationeel leider en vooral de ‘boodschappen’ naar buiten zijn voorname aandachtspunten in deze cyclus. In de ene regio is men bij stap 4 in de andere bij 14. Per keer wordt, in overleg met de opdrachtgevers, een maatwerkproductie geleverd. Eindresultaat opleiding Geen informatie. Onderdeel oefenen in opleiding Deze trainingen zijn onderdeel van de cyclus bestuurlijk oefenen waarin alle vormen van opleidingen, trainingen en oefeningen zijn opgenomen. Als men daartoe de opdracht verstrekt wordt in de loop der jaren deze cyclus doorlopen. Competenties • Kennis van en inzicht in de organisatie crisismanagement en de organisatie van de hulpverlening e.e.a. zoals gedefinieerd in het plan crisisbeheersing van de gemeente. • Kennis van relevante weten regelgeving. • Samenbindend leiderschap. • Interpersoonlijke sensitiviteit. • Organisatiegericht aansturen. • Besluitvaardigheid. • Overtuigingskracht. En de producten: • Delegeren. • Motiveren. • Voortgangscontrole. • Plannen en organiseren. • Stressbestendig.

Pagina 44


DSP - groep

• •

Toewijding. Burgemeester als boegbeeld naar buiten.

Doelgroep De burgemeester en zijn/haar beleidsteam (adviesgroep) ten tijde van een crisis, calamiteit, zwaar ongeval of ramp. (GRIP 1 tot en met 4) Discipline

Functies Leden van het beleidsteam

Politie

Gemeente

Burgemeester, wethouders, gemeentesecretaris, voorlichting Ambtenaar rampenbestrijding / AOV. Als managementteam ook participeert dan alle procesverantwoordelijke managers Leden van het beleidsteam

Geneeskundige diensten Leden van het beleidsteam Brandweer Functionarissen van het regionaal operationeel team deel. Anders, namelijk ……..


Nee Nee Nee, maar wordt gedaan op verzoek Ja, door gemeente of regio (opdrachtgevers) zelf -


15 x 1 dagdeel 60 18 150 per dag per deelnemer bij 12 deelnemers


Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (Nibra) Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 – 3552400 [email protected] www.nibra.nl E.J. ten Hoeve, senior trainer-adviseur Nibra M.C. van Wijngaarden, programmamanager Oefenen


3.27

Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Trainingen gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen (Nibra) Deze trainingen kunnen zeer uiteenlopend van inhoud zijn. Een en ander wordt bepaald door de opdrachtgever, zo mogelijk aan de hand van evaluaties en/of het oefenactiviteitenplan van de gemeente of regio. Het gaat hier om alle gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen behalve Voorlichting/Crisiscommunicatie. Per proces wordt in overleg met de opdrachtgever een workshop etc. voorbereid. Eindresultaat opleiding Uitvoering kunnen geven aan de benoemde acties in het resp. draaiboek

Pagina 45


DSP - groep

alsmede bijkomende activiteiten zoals het schrijven van draaiboeken en het afsluiten van waakvlamovereenkomsten en convenanten. Onderdeel oefenen in opleiding Geen informatie. Competenties • Kennis van en inzicht in de organisatie crisismanagement en de organisatie van de hulpverlening e.e.a. zoals gedefinieerd in het plan crisisbeheersing van de gemeente. • Samenbindend leiderschap. • Interpersoonlijke sensitiviteit. • Organisatiegericht aansturen. • Besluitvaardigheid. • Overtuigingskracht. En de producten: • Delegeren. • Motiveren. • Voortgangscontrole. • Plannen en organiseren. • Stressbestendig. • Toewijding. Doelgroep Meestal vindt uitvoering plaats voor alle betrokken medewerkers van de gemeenten in de regio. De laatste jaren wordt ook gewerkt aan poulevorming (expertiseteams of rampenbestrijdingsteams). Discipline Politie

Functies Staffunctionarissen voor zover relaties met gemeentelijke processen Managers, andere leidinggevenden en medewerkers

Gemeente


Staffunctionarissen voor zover relaties met gemeentelijke processen

Brandweer



Bijna alle gemeentelijke processen kennen samenwerkingsvormen met ‘externe’ diensten en organisaties. Vertegenwoordigers daarvan zijn veelal betrokken bij de hier bedoelde activiteiten.


Pagina 46



DSP - groep

Praktisch

3.28


1 tot 5 dagdelen 4 tot 32 0 18 150 per dag (bij 12 deelnemers) + aanloopkosten


Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (Nibra)


Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 – 3552400 [email protected] www.nibra.nl E.J. ten Hoeve, senior trainer-adviseur M.C. van Wijngaarden, programmamanager Oefenen

Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Workshops en trainingen voor voorlichters onder crisisomstandigheden (Nibra) Voorlichters van de gemeente participeren ook altijd in de bestuurlijke oefeningen. Evaluaties geven bijna altijd reden om de voorlichters separaat te trainen (opleiden, workshops, etc.) Veel aandacht voor de poule van voorlichters in de resp. regio’s. Het gaat dan voornamelijk om met elkaar uitvoering te leren geven aan de acties en functies die beschreven staan in het draaiboek Voorlichting/Crisiscommunicatie. Per keer wordt in de gemeente of de regio (poule)een maatwerkproductie geleverd. Eindresultaat opleiding Geen informatie. Onderdeel oefenen in opleiding Deze trainingen bevatten veel casuïstiek waardoor het vaak wordt gezien als oefenen of ook wel ‘learning on the job’. Competenties • Kennis van en inzicht in de organisatie crisismanagement en de organisatie van de hulpverlening e.e.a. zoals gedefinieerd in het plan crisisbeheersing van de gemeente. • Samenbindend leiderschap. • Interpersoonlijke sensitiviteit. • Organisatiegericht aansturen. • Besluitvaardigheid. • Overtuigingskracht. En de producten: • Delegeren. • Motiveren. • Voortgangscontrole. • Plannen en organiseren. • Stressbestendig. • Toewijding. • De voorlichter als communicatieadviseur van of woordvoerder namens de verantwoordelijk bestuurder.

Pagina 47


DSP - groep


Functies voorlichters

Politie voorlichters Gemeente voorlichters Geneeskundige diensten voorlichters Brandweer




Praktisch

3.29


5 dagen 40 0 18 150 per dag (bij 12 deelnemers) + aanloopkosten


Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (Nibra)


Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 – 3552400 [email protected] www.nibra.nl E.J. ten Hoeve, senior trainer-adviseur M.C. van Wijngaarden, programmamanager Oefenen

Opstellen van een handhavingprogramma (ROI) In een vierdaags praktijkleertraject wordt gewerkt aan de opstelling van een handhavingprogramma voor de eigen organisatie. De aanpak is gebaseerd op het Actie programma Handhaven op Niveau van het Ministerie van Justitie. In het praktijkleertraject komen de onderwerpen aan de orde die de kern vormen van een handhavingprogramma. Nut en noodzaak van het programmatisch handhaven, een bestuurlijke visie op handhaven, creëren van draagvlak, inventariseren van bestaande handhavingtaken, het gebruik van de risicomatrix als instrument voor prioriteitsteling ,zelfevaluatie: de capaciteit en de kwaliteit van de uitvoerende organisatie keuze voor inzet van middelen en selectie van handhavingmethode, communicatie rond het handhavingprogramma en monitoring van de uitvoering van het programma.

Pagina 48


DSP - groep

Eindresultaat opleiding De deelnemer wordt op de hoogte gesteld van recente instrumenten en modellen op het gebied van programmatisch handhaven ; heeft kanis gemaakt met best practisces op het gebied van systematisch en toepasbaar handhavingsbeleid; heeft de deelnemer een belangrijke aanzet geven voor de ontwikkeling van een handhavingprogramma voor de eigen organisatie. Onderdeel oefenen in opleiding Een belangrijk deel van de leergang vindt interactief plaats aan de hand van praktijkvoorbeelden. Competenties • Analyseren. • Anticiperen. • Conceptualiseren. • Doelgericht handelen. • Efficiënt onderhandelen. • Omgevingsbewust handelen organisatiesensitiviteit. Doelgroep Discipline

Functies Politiemedewerkers betroken bij het handhavingsbeleid

Politie

Gemeente

Bestuurders en medewerkers van gemeenten en provincies die direct betrokken zijn bij de voorbereiding en bij de uitvoering van een programma voor toezicht en handhaving. Handhaving en veiligheidscoördinatoren, medewerkers van bestuurlijk juridische zaken, milieu, bouw en woningtoezicht.

Geneeskundige diensten Brandweer preventisten Brandweer


Medewerkers van milieudiensten als partners betrokken bij vergunningverlening en handhaving N.B voor medewerkers van woningbouwcoöperaties kan een aangepast programma verzorgd worden


nee Cedeo en ISO -9001 nee Ja, onafhankelijke beoordeling evaluaties deelnemers door instituut Herman en Bell Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking nee


Pagina 49

4 dagen 32 0 15 1.850


DSP - groep


Stichting ROI, opleiding,coaching en advies voor de publieke sector Herengracht 23 2511 EG Den Haag 070 3764701 [email protected] www.roi-opl.nl Drs H. Lap Drs H.Lap


3.30

Qualified Simulation Instructor (introductie eind 2005) (E-semble bv) In de opleiding tot Qualified Simulation Instructor krijgt de cursist een praktijkgerichte opleiding over de inzet van simulatietechnologie (zowel klassieke gaming als computersimulaties) in opleiding en oefening van hulpverleners. De cursus duurt 1 week op een locatie in Europa. De multidisciplinaire cursistengroep bestaat uit maximaal 15 internationale medecursisten met een aantoonbare ervaring in opleiding en oefening van hulpverleners. Eindresultaat opleiding Qualified Simulation Instructor. Onderdeel oefenen in opleiding De cursisten dienen tijdens de cursus zelf verschillende simulatieoefensystemen toe te passen om zo ervaring op te doen met de verschillende methoden en technieken. Competenties • Pedagogiek. • Groepsdynamische leerprocessen sturen en begeleiden. • Plannen en voorbereiden van oefeningen. • Evaluatie en feedback. Doelgroep Discipline Politie

Gemeente


Brandweer

Functies Coordinator opleiden Coordinator oefenen Instructeurs Coordinator opleiden Coordinator oefenen Instructeurs Coordinator opleiden Coordinator oefenen Instructeurs Coordinator opleiden Coordinator oefenen Instructeurs


Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding

ja, door nader te bepalen internationale universiteit Certificering van het opleidingsinstituut ja Eindtoets voor de deelnemers nee Toezicht op de kwaliteit van de opleiding ja, door een Raad van Toezicht Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking nee

Pagina 50


DSP - groep

Praktisch

3.31


1 week 49 0 15 nog niet definitief. Ca. 1000-2000 €


E-Semble bv Stationsplein 22, 2611 BV Delft 015-2125276 [email protected] www.e-semble.com Diverse internationale docenten Martijn Boosman

Sitrap schrijven (COT) Voor deze opleidingsmodule wordt veelvuldig gebruik gemaakt van actieve overdrachtsvormen en opdrachten zodat de deelnemers theorie en praktijk direct kunnen koppelen. Aandacht wordt besteed aan de informatiestromen, de wensen van de 'klanten' van het sitrap en de inhoudelijke vulling van een sitrap. Eindresultaat opleiding De opleidingsmodule ‘sitrap schrijven’ is primair gericht op diegenen die tijdens een crisis belast zijn met het opstellen van een situatierapport voor bestuurlijke en operationele niveaus (GBT, ROT, GMT, PCC, LOCC en NCC). Het gaat hier om functionarissen die een rol vervullen op één van deze niveaus. De module is gericht op het adequaat kunnen vervullen van deze functies in de rampenbestrijdingsorganisatie. Onderdeel oefenen in opleiding Een interactieve casus maakt deel uit van het middagdeel van de opleiding. Daarin dienen de deelnemers in drie ronden vanuit aangereikte informatie tot een beoordeling te komen en op basis daarvan een sitrap te maken voor het hogere niveau. Competenties • Inzicht in de functie van het situatierapport in het crisismanagementproces. • Inzicht in de rol van de situatierapport schrijver in het crisismanagementproces. • Inzicht in de functie van het situatierapport als instrument voor het verzamelen van informatie: soorten informatie, waar komt de informatie vandaan, verrijken van informatie, etc.. • Inzicht in het situatierapport als beslisdocument en als formele vastlegging van informatie, knelpunten en besluiten. • Inzicht in de functie van het situatierapport als communicatiemiddel: wat is communicatie, taalgebruik, doelgroepanalyse: wie is de ‘klant’ en wat wil hij, etc.. • Omgaan met verschillende (bestuurlijke en operationele) niveaus en de daarbij behorende informatiebehoefte (strategische, tactische en operationele informatie). • Inzicht in de kwaliteitseisen die aan een situatierapport te stellen zijn: scheiden van hoofden bijzaken, standaard indeling van het, helder en duidelijk formuleren.

Pagina 51


DSP - groep

•

Het kunnen opstellen van een situatierapport dat voldoet aan de behoefte van het niveau waarop de sitrap schrijver werkzaam is.


Functies De opleidingsmodule is bestemd voor functionarissen die binnen een crisisteam belast zijn met het opstellen van bestuurlijke en operationele situatierapporten.

Gemeente


Brandweer



nee nee nee nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets


1 dag 8 2 16 4.750 per module (inclusief bewerking bestaande sitrapformats en casusmateriaal)


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl Leendert Vinck (mcdm) Leendert Vinck


3.32

Strategische sessie crisismanagement en crisiscommunicatie (COT) Tijdens de cursus komen de volgende onderdelen aan bod: 1. Vraag en antwoord-sessie over het detecteren van soft-spots in de organisatie en binnen het team. 2. Organisatie van crisismanagement binnen de desbetreffende organisatie: visie van COT hierop en discussie met de groep. 3. Crash-simulatie: oefening met acute crisissituatie, mede gericht op de interactie met het bedrijfsleven. 4. Communicatie- en mediamanagement: • Imago, reputatie. • Relaties met de media.

Pagina 52


DSP - groep

5. Wat te doen: • Kansen. • Structuur en werkwijze crisismanagement. NB: het programma kan op onderdelen worden aangepast aan de wensen/ behoeften van de klant. Eindresultaat opleiding Na afloop van de sessie hebben de deelnemers inzicht gekregen in wat strategisch crisismanagement en strategisch communicatiemanagement inhoudt, welke valkuilen men kan tegenkomen en welke kansen er in een crisis verscholen kunnen liggen. Onderdeel oefenen in opleiding Een simulatieoefening maakt onderdeel uit van de sessie. Doel hiervan is de deelnemers de rol van strategisch crisisteam te laten ondervinden en feedback te krijgen op hun handelen tijdens deze oefening. Competenties Competenties die worden getraind zijn, o.a.: • Strategisch denken. • Vooruitzien. • Abstractievermogen. • Communiceren. Doelgroep Discipline

Functies (plv) korpschef

Politie

Gemeente


Burgemeester Loco-burgemeester voorlichter gemeentesecretaris RGF Directeur GGD (regionaal) commandant brandweer

Brandweer


Provinciale crisisteams DCC’s


nee nee nee nee Ja, door eindevaluatie met de opdrachtgever binnen een maand na de sessie kan de opzet en inhoud van de training steeds worden getoetst en zonodig worden aangepast.


Pagina 53

0,5 dag 3 0 1 directieteam c.q. 1 managementteam afhankelijk van concrete invulling


DSP - groep


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl Ingrid de Caluwé (drs.) Ingrid de Caluwé en Erwin van Dijkman


3.33

Teamtraining met videoverbinding (Trimension bv) Een besluitvormend team krijgt informatie met betrekking tot een probleemsituatie en zij moeten dit binnen een overlegsituatie zien op te lossen. Netwerkpartners en leden van de eigen organisatie kunnen meekijken met het overleg en fungeren als waarnemer met ieder hun eigen bril op. Indien gewenst kunnen de netwerkpartners vragen van het team beantwoorden om de besluitvorming goed te laten verlopen. Na afloop van het overleg wordt uitgebreid samen geëvalueerd over dat wat ter sprake is gekomen. Ideaal om elkaars standpunten te leren kennen. Eindresultaat opleiding De cursisten oefenen met de besluitvorming binnen het team, maar belangrijker is de evaluatie van het probleem en de gekozen aanpak. Hierbij kunnen onduidelijkheden en overlap van bevoegdheden, onderlinge informatiebehoefte en onderlinge afstemming als uitgangspunten dienen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de cursisten uit elkaar gaan met een betere kennis van elkaars bevoegdheden, verantwoordelijkheden en informatiebehoefte. Onderdeel oefenen in opleiding De workshop bevat een oefening. De oefening biedt de input voor de nabespreking. Competenties Netwerkcompetenties staan centraal: wie zit op welke wijze in het netwerk en hoe gaan we daar mee om. Doelgroep Discipline Politie


MT niveau ROT niveau RBT-niveau ROT niveau RBT-niveau

Brandweer

ROT niveau RBT-niveau

Gemeente

Anders, namelijk oa waterschappen

Pagina 54

Functies ROT niveau RBT-niveau

DCC niveau Operationeel team niveau Actieteam niveau


DSP - groep


Nee Nee Nee Ja, door interne audit Ja, door Trimension kwaliteitssysteem

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in € Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

3.34

enkele weken 4 20 (15 heeft voorkeur) 400 Trimension BV Electronicaweg 16a, 2628 XG Delft 015 - 2511670 [email protected] www.trimension.nl Diverse docenten, titel drs. of ir Ir. R.P.A. Derckx

Terreuroefening (COT) Om een team optimaal voor te bereiden wordt voorafgaand aan de oefening duidelijk gemaakt wat het doel van de oefening is. Door middel van een korte geschiedenis (wat is de onderliggende motivatie om op terrorismebestrijding en -preventie te oefenen) wordt het belang van de oefening duidelijk gemaakt. Ook een uitleg over hoe terrorismebestrijding geregeld is en hoe het praktisch werkt is belangrijk. De belangrijkste oefendoelen en aandachtspunten worden aangestipt. Door middel van een realistisch scenario wordt een gemeentelijk beleidsteam optimaal voorbereid op een mogelijke terrorismedaad. Deze oefening wordt volledig toegespitst op gemeentelijke behoeften of op lokale risico-objecten. De opzet en de grootte van de oefening wordt in overleg bepaald. Op verschillende aspecten van een crisis met terroristische inslag wordt geoefend. Eindresultaat opleiding Het resultaat van de oefening is een adequate en realistische voorbereiding van een gemeentelijk beleidsteam op een terroristische daad. Onderdeel oefenen in opleiding Het betreft hier een oefening. Competenties • Procesmatig. • Team samenstelling; taakverdeling en rollen. • Vergadertechnieken; besluitvorming, rol van de voorzitter. • Samenwerking met andere teams; beeldvorming. • Informatie verwerking en analyse. • Positionering team binnen relevant netwerk. • Scenario en strategisch denken. • Beeldvorming en interactie met media. • Communicatie intern en extern.

Pagina 55


DSP - groep

Inhoudelijk: • De relatie met de reguliere rampenbestrijding. • De verhouding tussen openbare orde en rechtsorde. • Het strafrechtelijk onderzoek. • De relatie met Ministeries BZK en Justitie. • De rol van het media en het belang van voorlichting. • De maatschappelijke impact. • Omgaan met alleen een dreiging. • Hoe om te gaan met nieuwe dreigingen. • De veiligheid van de eigen mensen. Doelgroep Discipline

Functies Korpsleiding, districtsleiding

Politie BT-leden Gemeente (plv) RGF Geneeskundige diensten (plv) commandant Brandweer (hoofd) officieren van justitie Anders, namelijk ……..


nee nee nee nee Ja, door het invullen van evaluatieformulieren na afloop van de oefening kan de oefening, daar waar nodig, verbeterd worden. Ook door middel van begeleiding en toezicht van deskundigen, op zowel inhoudelijk als didactisch gebied.


0,5 - 1dag 4-8 0 plm. 20 Tussen de € 9.000 en € 14.000 per sessie, afhankelijk van aantal deelnemers en trainingsduur


Pagina 56

COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl diversen Eveline Hertzberger


DSP - groep

3.35

Training realiseren producten (Crisis Management Consultants) De training is een vervolg op de training crisisbesluitvorming. De deelnemers kunnen in teamverband kritische producten realiseren conform de gestelde kwaliteitseisen. Voorafgaand of tijdens de training wordt de methodiek uitgelegd en worden de kwaliteitseisen die aan de producten gesteld moeten worden uiteengezet of ontwikkeld. Voorbeelden van producten zijn onder meer een persconferentie, een sitrap, een briefing en een beslissing. De theorie wordt afgewisseld met praktijk en workshops. De workshop wordt toegepast indien de deelnemers zelf de kwaliteitseisen ontwikkelen. De cyclus van Kolb wordt gehanteerd, evenals het CMC fasemodel. De training speelt zich af in fase 3 van het model. Eindresultaat opleiding Zie bovenstaande. De training vindt plaats in fase 3 van het model. Onderdeel oefenen in opleiding Theorie en praktijk worden altijd afgewisseld. Competenties Het doel is dat de deelnemers de kritische producten conform de kwaliteitseisen moeten realiseren. Op basis van de (zelf) ontwikkelde kwaliteitseisen analyseren de deelnemers hun eigen optreden. Als de normen helder zijn, zijn de deelnemers heel goed in staat tot zelfreflectie. Net als in fase 2 meldt de oefenleider niet op basis van eigen principes of deelnemers goed of slecht functioneren, maar op basis van de gedeelde normen. Dit maakt het evaluatieproces helderder en het leerproces effectiever. Doelgroep Discipline Politie

Gemeente


Brandweer

Functies CTPI/CoRT ROT GBT Actiecentra RBT CTPI/CoRT ROT GBT/MT] Actiecentra RBT CTPI/CoRT ROT GBT Actiecentra RBT CTPI/CoRT ROT GBT Actiecentra RBT


Het gaat altijd om leidinggevende functionarissen, maar ook medewerkers van Actiecentra. De trainingen worden ook gegeven aan organisatie onderdelen die hierbuiten vallen, zoals leidinggevende teams en Actiecentra op Ministerieel niveau, bij bedrijven, enz..

Pagina 57


DSP - groep


nee nee nee, tussentijdse toetsen voor bijsturing ja, door deelnemers en opdrachtgever Ja, door het stellen van doelen. Het werken volgens een kwaliteitsmodel waardoor te zien is in hoeverre de training aansluit bij de deelnemers en in hoeverre voortgang geboekt moet worden.

Praktisch

3.36


verschillend 8 20 onbekend


Crisis Management Consultants Janvossensteeg 55, 2312 WC, Leiden 071 5126320 [email protected] www.cmconsultants.nl Divers (allen academisch niveau) Saskia Noordewier

Verdiepingsdag Gemeentelijk Beleidsteam (COT) De dag bestaat uit een kenniscomponent (waarbij veel gebruik wordt gemaakt van opdrachten en deeloefeningen) en uit een uitgebreide interactieve papieren simulatie. In het kennisdeel wordt tenminste ingegaan op de taken en rollen van de deelnemers in het team, de afspraken in de regio met betrekking tot de rol van het team en de opschaling en de regelmatigheden van crisismanagement. De interactieve simulatie bestaat uit een oefening van minimaal drie en maximaal vijf blokjes. Daarbij zal aandacht worden besteed aan de praktische toepassing van de opgedane kennis en procedurele vaardigheden, waarbij de nadruk naast vergadertechnieken en besluitvorming zal liggen op informatiedeling, informatieoverdracht en beoordeling. In ieder blokje staan enkele leerdoelen centraal waarop gerichte feedback wordt gegeven door een inhoudelijk deskundige en gedragstrainer. Dit gebeurt tussen de blokken zodat de deelnemers de feedback meteen kunnen gebruiken in het vervolg van de training. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben meer inzicht gekregen in en ervaring opgedaan met de rol en werkwijze van het GBT en hun eigen rol en werkwijze binnen het GBT. Na afloop van de oefening wordt een notitie gemaakt met daarin een oordeel over de prestaties van het team op de leerdoelen waarbij aandacht is voor inhoudelijke en procesmatige sterke punten en verbeterpunten. Onderdeel oefenen in opleiding Er wordt een middagdeel besteed aan oefenen. Aan de hand van een realistisch scenario (al dan niet gerelateerd aan de eigen gemeente) kunnen de deelnemers middels een papieren simulatie oefenen met hun eigen rol binnen het GBT en de werkwijze van het GBT als geheel.

Pagina 58


DSP - groep

Competenties • Vergadertechnieken. • Beeldvorming. • Informatiemanagement. • Besluitvorming. NB Indien behoefte is aan andere specifiek te trainen competenties, is dat bespreekbaar. Doelgroep Discipline Politie

Functies Per discipline participeren de potentiële kernstafleden van een GBT inclusief de ondersteuners.

Gemeente

Per discipline participeren de potentiële kernstafleden van een GBT inclusief de ondersteuners.



Brandweer





Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in € Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

3.37

1 dag 8 10 2.500 COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl diversen Annette van Delft Westerhof

Verdiepingsdag Regionaal Operationeel Team (COT) De dag bestaat uit een kenniscomponent (waarbij veel gebruik wordt gemaakt van opdrachten en deeloefeningen) en uit een uitgebreide interactieve papieren simulatie. In het kennisdeel wordt tenminste ingegaan op de taken en rollen van de deelnemers in het team, de afspraken in de regio met betrekking tot de rol van het team en de opschaling en de regelmatigheden van crisismanagement. De interactieve simulatie bestaat uit een oefening

Pagina 59


DSP - groep

van minimaal drie en maximaal vijf blokjes. Daarbij zal aandacht worden besteed aan de praktische toepassing van de opgedane kennis en procedurele vaardigheden, waarbij de nadruk naast vergadertechnieken en besluitvorming, zal liggen op informatiedeling, informatieoverdracht en beoordeling. In ieder blokje staan enkele leerdoelen centraal waarop gerichte feedback wordt gegeven door een inhoudelijk deskundige en gedragstrainer. Dit gebeurt tussen de blokken zodat de deelnemers de feedback meteen kunnen gebruiken in het vervolg van de oefening. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben meer inzicht gekregen in en ervaring opgedaan met de rol en werkwijze van het ROT en hun eigen rol en werkwijze binnen het ROT. Na afloop van deze training ontvangen de deelnemers een verslag met een overzicht van hun sterke - en aandachtspunten. Onderdeel oefenen in opleiding Er wordt een middagdeel besteed aan oefenen. Aan de hand van een realistisch scenario kunnen de deelnemers middels een papieren simulatie oefenen met hun eigen rol binnen het ROT en de werkwijze van het ROT als geheel. Competenties • Vergadertechnieken. • Beeldvorming. • Informatiemanagement. • Besluitvorming. NB Indien behoefte is aan andere specifiek te trainen competenties, is dat bespreekbaar. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente


Brandweer


Per discipline participeren de potentiële kernstafleden van een ROT inclusief de ondersteuners.


Pagina 60

nee nee nee nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets


DSP - groep


1 dag 8 2 10


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl diversen Erwin van Dijkman


3.38

250 (bij 10 deelnemers)

Virtueel oefenen en trainen (E-semble bv) Virtueel incidentoefeningen die een realistische en veilige opleidings- en oefeningomgeving bieden voor hulpverleners. Eindresultaat opleiding Opleiding, oefening en nascholing van beeld-, oordeel- en besluitvorming in (grootschalige) incidenten. Onderdeel oefenen in opleiding Virtueel incidentoefeningen zijn oefeningen die worden ingebed in bestaande lesplannen. Competenties • Beeldvorming. • Oordeelsvorming. • Besluitvorming. Doelgroep Discipline Politie

Functies Officier van Dienst Politie Surveillanten

Gemeente


Brandweer

Officier van Dienst Geneeskundig e 1 ambulance verpleegkundige en chauffeur Officier van Dienst Brandweer Bevelvoerder Specialistische functies: duikploegleider, AGS



Pagina 61

onbekend onbekend onbekend onbekend Kwaliteit wordt ingebed in curriculum van gebruikers en daarmee wordt kwaliteitsbewaking impliciet gewaarborgd


DSP - groep

Praktisch

Pagina 62


onbekend onbekend onbekend onbekend


E-Semble bv Stationsplein 22, 2611 BV Delft 015-2125276 [email protected] www.e-semble.com Geen vaste docent Peter Coelewij

200 à 350


DSP - groep

4 Opleidingen uitsluitend voor de brandweerfunctionarissen

4.1

Bijscholing Operationeel Optreden voor OVD Brandweer (Nibra) Tijdens de eerste bijscholingsdag doorlopen alle deelnemers een nulmeting door middel van een virtueel inzetscenario. Hieruit wordt de persoonlijke leervraag geëxpliciteerd. Enkele weken daarna volgt een vijfdaags programma van realistische inzetoefeningen op een praktijkoefencentrum in Nederland,Engeland of Zweden. Eindresultaat opleiding Bijscholing op het gebied van (multidisciplinair) operationeel optreden. Betekenis van oefenen in opleiding Bestaat volledig uit praktijk en virtuele inzetoefeningen. Competenties Kerntaken van de OVD-brandweer • Leidinggeven. • Coördineren. • Informeren. Doelgroep Discipline

Functies Officier van Dienst

Politie

Gemeente Officier van Dienst Geneeskundige diensten Officier van Dienst Brandweer



nee ja, door Nibra nee ja, door intern onderwijskundigen -


Pagina 63

6 dagen 56 8 24 192 (bij 24 deelnemers)


DSP - groep


4.2


Bijscholing NBC voor Officier van Dienst Brandweer (Nibra) Nadat deelnemers een zelfstudiepakket hebben bestudeerd nemen zij deel aan een 3-daagse opleiding waarin NBC-experts de laatste stand van zaken vertellen en met de groep virtuele oefenscenario’s worden beoefend. De deelnemers vervullen verschillende rollen tijdens de oefeningen. Tussentijds is er een digitale zelftoets. Eindresultaat opleiding Bijscholing kennis van NBC-incidenten. Onderdeel oefenen in opleiding Virtuele inzet oefeningen bij NBC-incidenten. Competenties • Kennis van NBC-stoffen. • Besluitvorming. • Leidinggeven. • Communicatie. • Vaardig gebruik van meetapparatuur. • Interpretatie van meetwaarden. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Geneeskundige diensten Officier van Dienst Brandweer



Pagina 64

nee ja, door Nibra ja, door Nibra ja, door intern onderwijskundigen -


DSP - groep

Praktisch

4.3


3 dagen 24 16 18




Crisisteamtraining Hoofdofficier van Dienst (P&A Coaching) Ontwikkelen van competenties als Hoofdofficier van dienst ten aanzien van het leidinggeven aan een Multidisciplinair Crisisteam. Eindresultaat opleiding Het effectief kunnen functioneren als voorzitter. Onderdeel oefenen in opleiding De werkvorm is ervaringsgericht leren, leren door te oefenen en door een intensieve kennis en ervaringsuitwisseling tussen de deelnemers. Competenties • Leidinggeven. • besluitvorming. • daadkrachtig optreden. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Geneeskundige diensten Hoofdofficieren Brandweer



Pagina 65

nee nee nee ja, door de opdrachtgevers Ja, door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren (interbeooordelaarsbetrouwbaarheid) en door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land.


DSP - groep

Praktisch

Pagina 66


1 jaar 100 50 8


P&A Coaching Gronausestraat 710 053-4311060 [email protected] www.talentontwikkeling.com

onbekend

Pieter van der Haak


DSP - groep

5 Opleidingen uitsluitend voor de geneeskundige functionarissen

5.1

Basis instructor ETS (Nationaal Centrum ETS) (Opleidingsmethode) De Emergo Train Basic Instructor ondersteunt de senior instructor (SI) in het leiden van simulaties met ETS. Na het succesvol afsluiten van de Basic Instructor Course geeft de basic instructor (BI) blijk van een voortdurende betrokkenheid door tenminste drie ETS sessies per jaar te begeleiden. Binnen de cursus wordt groot belang gehecht aan het individuele leerproces van de deelnemers. Na het vaststellen van de persoonlijke leerdoelen van de deelnemers (onder begeleiding van de senior instructor) wordt een aantal korte inleidingen gegeven op het terrein van ETS en de geneeskundige hulpverlening. Vervolgens worden door de senior instructor ETS sessies uitgezet, waarin deelnemers afwisselend de rol van deelnemer en instructeur vervullen. In de evaluaties wordt steeds aandacht besteed aan de rollen van de basic instructor in deze simulaties. Eindresultaat opleiding Basic Instructor ETS. Onderdeel oefenen in opleiding Het onderdeel oefenen is zeer belangrijk, aangezien de basic instructor de senior instructor ondersteunt in het leiden van trainingen met ETS. Competenties Nog onbekend. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente PLATO sleutelfunctionarissen GHOR Geneeskundige diensten

Brandweer



Pagina 67

nee nee nee ja, door National Director ETS ja, door Senior Instructors en intercollegiale toetsing


DSP - groep

Praktisch

5.2


3 dagen 12


Nationaal Centrum ETS Kemperbergerweg 783, 6816 RW Arnhem 026 – 3552400 [email protected] www.etsnederland.nl Diverse docenten Gerard Lettinga Trainingen vinden ook plaats bij het ETS oefencentrum Zuid Nederland te Heerlen en op locatie bij regio’s c.q. opdrachtgevers

600

Major Incident Medical Management and Support (MIMMS) (Stichting MIMMS) De MIMMS methode biedt een systematische aanpak van de geneeskundige hulpverlening bij incidenten. Op basis van een algemeen toetsbare en internationaal geaccepteerde prioritering van activiteiten zorgt de methode voor een gestructureerde inzet van alle betrokken hulpverleners bij grootschalige incidenten en rampen. De MIMMS-cursus is noodzakelijk om multidisciplinair te kunnen oefenen. De leerstof voorziet in basiskennis van de rampenbestrijding, de rampenorganisatie en de daarbij behorende vaardigheden, toegespitst op het geneeskundig management. Naast de praktijkoefeningen worden voordrachten verzorgd over de volgende aandachtsgebieden: Organisatie rampenbestrijding; preparatie; command en control; veiligheid; communicatie; inschatting; triage; behandeling; transport. Eindresultaat opleiding De hulpverlener zal met zelfvertrouwen de opgedane kennis en vaardigheden in de praktijk kunnen brengen. De scholing voorziet in een basiskennis van de rampenbestrijding en is noodzakelijk voor effectief multidisciplinair trainen en oefenen. De MIMMS verschaft aan leden van de witte kolom veel houvast hoe een ramp moet worden aangepakt om zoveel mogelijk levens te redden. Daarnaast kan de cursus dienen om de verschillende hulpdiensten meer inzicht te geven in elkaars functioneren, zodat samenwerking beter kan verlopen. Betekenis van oefenen in opleiding Een substantieel deel van de cursus is praktijkgericht, te weten: • Skillstation: • radioprocedure; • triage. • Tabeltop: • command en control; • geneeskundige hulpverlening; • triage.

Pagina 68


DSP - groep

•

•

•

Workshops: • persoonlijke en medische uitrusting; • incident command; • lokale toepassing MIMMS structuur; • incident briefing; • gebruik van MIMMS actiekaarten. Oefening: • toepassing opgedane kennis op locatie tijdens een tweetal oefeningen zonder slachtoffers. Toetsing en certificering.

Competenties • De organisatie van de rampenbestrijding (brandweer, GHOR, politie en gemeenten). • De principes van voorbereiding en uitvoering van de geneeskundige organisatie bij rampen en grootschalige incidenten. • Command en control in het rampgebied. • Command en control van de geneeskundige hulpverlening. • Prioriteiten in rampsituaties. • Vaardigheden ten aanzien van communicatie en triage. • Psychologische aspecten. • Bijzondere omstandigheden (gevaren). Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente


Chirurgen, anesthesiologen, SEH artsen GHOR

Brandweer



ja ja, door MIMMS international working group ja ja ja, door bestuur van stichting MIMMS


Pagina 69

2 dagen 16 ½ 12-16 16 1.595 incl. boeken, lunches en diner


DSP - groep


De Stichting MIMMS maakt onderdeel uit van de ALSG groep NL (advanced life support groep) De Poort van Riel, Alphenseweg 2A 5133 NE Riel 013-5800211 [email protected] www.alsg.nl, website MIMMS in aanbouw Coursedirector en voorzitter Stichting MIMMS is dhr. Paul Hustinx, chirurg in het Atrium Medisch Centrum in Heerlen

Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding

Contactpersoon opleiding

Noot: De NAVO heeft de MIMMS verkozen als standaard systeem voor scholing voor aanpak van grootschalige incidenten waar de NAVO wordt ingezet. Inmiddels heeft ook de Raad van RGF’en in Nederland de MIMMS als standaard uitgeroepen. Daarnaast worden ook cursisten afgevaardigd door de verschillende erkende beroepsverenigingen als de Nederlandse vereniging voor traumatologie en de Nederlandse vereniging van anesthesiologie alsook Defensie.

5.3

Psychosociale opvang en nazorg bij crises en rampen (Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming) Psychosociale opvang en nazorg bij crises en rampen: multidisciplinaire training gericht op basiskennis en vaardigheden voor functionarissen PSHOR. Eindresultaat opleiding Psychosociale opvang en nazorg bij crises en rampen: het beheersen van basisvaardigheden en het kennis hebben van de basisprocedures en structuren in de GHOR en de PSHOR in het bijzonder. Onderdeel oefenen in opleiding Er is een aparte oefenmodule. Competenties Conform de functiebeschrijvingen. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente


Leden kernteam PSHOR Leiders opvangteams PSHOR Leden opvangteams PSHOR

Brandweer


Pagina 70


DSP - groep


ja, door Management System BV nee in voorbereiding bij de Raad van RGF' en ja, ISO gecertificeerde opleiding ja, door periodieke toetsing

Praktisch

Pagina 71


2 à 3 dagdelen 8 à 12 nvt 15


Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming Zuiderzeestraatweg 199, 3849 AE HIERDEN 0341-451 841 [email protected] www.essenburgh.nl Drs. H. Holtmaat Drs. H. Holtmaat



DSP - groep

Pagina 72


DSP - groep

6 Opleidingen uitsluitend voor politiefunctionarissen

6.1

Officier van Dienst Politie Opleiding (Regiokorps Utrecht) Met iedere cursist wordt een intakegesprek gehouden. Hierin wordt de potentiële geschiktheid ingeschat o.b.v. slagingskans, interesse en beschikbaarheid als OvD-P . Vervolgens volgt men een theorie opleiding waarin alle diensten aan bod komen, maar in het bijzondere de specifieke processen voor de politie. Ook wordt er virtueel geoefend en is er een schriftelijke toets met het accent op de politieprocessen. De praktijkopleiding bestaat uit 5 dagen oefenen in het optreden bij grootschalige rampen en incidenten. Dit is oorspronkelijk een opleiding van het Nibra waarbij de Politie Utrecht als eerste is aangeschoven om zo multidisciplinair te oefenen, met het accent op de Politieprocessen. De opleiding vindt plaats in Moreton (Engeland) of Revinge (Zweden) op een centrum voor rampenbestrijding. De laatste drie dagen worden cursisten beoordeeld op hun optreden. Eindresultaat opleiding Officier van Dienst – Politie, werkzaam binnen de Politie Utrecht. Onderdeel oefenen in opleiding Binnen de theorie opleiding wordt al één dag geoefend, zowel virtueel als een voorproef op de praktijkopleiding in Engeland/Zweden, welke vrijwel volledig bestaat uit het multi-disciplinair oefenen. Competenties Deze zijn niet apart omschreven. Belangrijkste accent ligt op: • Beeld, Oordeel & Besluitvorming. • Het goed ‘wegzetten’ van de relevante politieprocessen. • Directief kunnen leidinggeven aan de Taakcommandanten. Doelgroep Discipline Politie

Functies Politiechefs vanaf de rang van inspecteur Hulpofficier van Justitie

Gemeente


Brandweer


Pagina 73


DSP - groep


per 1-1-2006 nee ja, door Politie Utrecht ja, door Politie Utrecht ja, wordt door Politieacademie nader bekeken

Noot: Intern is een eindnorm neergelegd, hetgeen betekent dat men wel of niet kan slagen voor deze opleiding. Momenteel wordt de opleiding overgedragen aan de Politieacademie die haar eigen certificeringtraject kent. Voor 1/1/ 2006 moet dit formeel geregeld zijn. In de praktijk participeert de Politieacademie reeds in de overdracht. Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in €

8 dagen plm. 64 8


Politie Utrecht, o.v.v. Bureau Conflict- en Crisisbeheersing (BCCB) Politie Utrecht, momenteel wordt de opleiding overgedragen aan de Politieacademie. Projectleider opleiding OvD – P Herman Volders; 06-53528409 [email protected] Geen Projectleider, Herman Volders Herman Volders


6.2

2.000

Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (Politieacademie) Tijdens de training wordt ingegaan en geoefend wat in het referentiekader Conflict en Crisisbeheersing is ontwikkeld door de portefeuillehouders Conflict en Crisisbeheersing van alle politieregio’s en is geaccordeerd door de Raad van Hoofdcommissarissen en Korpsbeheerders. Eindresultaat opleiding Het leerdoel van de training is dat de respectievelijk chefs voldoen aan het competentieprofiel zoals omschreven in eerdergenoemd referentiekader. Hierdoor moeten zij in staat worden geacht om grootschalige of bijzondere incidenten op bestuurlijk, strategisch en tactisch niveau, te beheersen die: • Niet meer binnen de reguliere organisatie kunnen worden uitgevoerd. • Risico’s inhouden voor levens of gezondheid/welzijn van mens dier. • Risico’s inhouden voor grote materiele schade. • Risico’s inhouden voor grote milieuschade. Onderdeel oefenen in opleiding Oefenen maakt een substantieel deel uit van de training. Ongeveer 75% van de training wordt gebruikt om te oefenen. Competenties Onbekend.

Pagina 74


DSP - groep


Functies Commissarissen en Hoofdinspecteurs van politie

Politie

Gemeente


Brandweer



Training wordt gevalideerd door Politie Onderwijs Raad Nee Bureau Examinering van de politie academie neemt toets af Nee

Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking -

Praktisch

Pagina 75


3 dagen 30 onbekend 16 afhankelijk van de opleidingsvraag van de regio


Politieacademie, locatie Ossendrecht Pannenhoef 19, 4641 ST Ossendrecht 0164-679400, GSM 06-51274242 [email protected] Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden Peter Kroon Peter Kroon


DSP - groep

Pagina 76


DSP - groep

7 Opleidingen uitsluitend voor gemeentelijke functionarissen

7.1

Basiscursus rampenbestrijding gemeentelijk tactisch niveau (Hollandse Brandweer en Hulpverleningsbond) Het veld van de rampenbestrijding is uitgebreid, kent vele spelers en is complex. Voor een adequate aanpak van rampen is het van belang dat het duidelijk is hoe de rampenbestrijding georganiseerd is. In de cursus worden daarom de volgende termen systematisch uitgewerkt: • Opschaling. • GRIP-fasen. • Verdeling taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. • Ramptypen, rampenbestrijdingsprocessen, gemeentelijke deelprocessen. Eindresultaat opleiding Geeft de deelnemer zicht in het functioneren van de rampenbestrijdingsorganisatie, de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende hulpdiensten, de gemeenten en waterschappen. Onderdeel oefenen in opleiding In de cursus worden casussen als oefenmateriaal gebruikt. Competenties Er worden geen competenties getraind. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Ambtenaar rampenbestrijding Hoofd gemeentelijk Actiecentrum Managementteamleden


Brandweer



Nee Nee Ja, het HBHB neemt deze af Ja, door de klankbordgroep die betrokken is geweest bij de ontwikkeling van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ja, door evaluatieformulier

Pagina 77


DSP - groep

Praktisch

7.2


1,5 dag 9 0 15-20 350


Hollandse Brandweer en Hulpverleningsbond Oranjepark 13, Postbus 350, 3300 AJ Dordrecht 078 6355410 [email protected] www.hbhb.nl Peter Kroon Robert Dees

Basistraining deelproces rampenbeheersing, fase 1 (Crisis Management Consultants) De deelnemers kennen de rampenbeheersingsorganisatie in zijn algemeenheid en meer bijzonder de positie van hun actiecentrum hierin. Deze kennis kunnen de deelnemers toepassen in een simulatie. Vaardigheden in de simulatie zijn; samenwerken binnen het actiecentrum (taakverdeling), kunnen onderscheiden van hoofd en bijtaken, kunnen wegzetten van vragen die elders thuishoren, kunnen afstemmen met de omgeving (ondermeer het MT). Voorafgaand aan een simulatie, nemen de deelnemers deel aan een workshop. Veelal wordt de workshop enkele dagen voorafgaand aan de simulatie verzorgd, zodat de kennis kan landen. De training is zo opgezet dat gemeenten deze eenvoudig zelf kunnen organiseren en evalueren. CMC levert in dit geval de handvaten en een informatiebijeenkomst voor de gemeentelijke oefenleider, soms ook worden de trainingen geheel door CMC verzorgd. De cyclus van Kolb wordt gehanteerd, evenals het CMC fasemodel. De training speelt zich af in fase 2 van het model. Eindresultaat opleiding Kunnen samenwerken binnen het actiecentrum (taakverdeling), kunnen onderscheiden van hoofden bijtaken, kunnen wegzetten van vragen die elders thuishoren, kunnen afstemmen met de omgeving (ondermeer het MT). Onderdeel oefenen in opleiding In de workshop gaan de deelnemers na de theorie aan de slag met het realiseren van producten, zoals het maken van een plan van aanpak of sitrap, het doen van een kennistest, het maken van een netwerklijst. Op basis van de resultaten kan de oefenleider het niveau bepalen. Nadat de tussenproducten goed geleverd worden, vindt de simulatie plaats. Competenties Geen specifieke informatie.

Pagina 78


DSP - groep


Functies

Politie

Gemeente

Hoofd gemeentelijk Actiecentrum Medewerkers Actiecentra


Brandweer



Nee Nee Er zijn tussentijdse toetsen. De simulatie, en de tussen- en eindevaluatie, is in deze training de eindtoets. Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Door deelnemers en opdrachtgever Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Door het stellen van doelen. Het werken volgens een kwaliteitsmodel waardoor te zien is in hoeverre de training aansluit bij de deelnemers en in hoeverre voortgang geboekt moet worden

Praktisch

7.3


wisselend 8 onbekend 15 onbekend


Crisis Management Consultants Jan Vossensteeg 55, 2312 WC, Leiden 071 5126320 [email protected] www.cmconsultants.nl Divers (allen academisch niveau) Saskia Noordewier

Boegbeeld of aambeeld? (COT) De opleiding is exclusief gericht op burgemeesters die nieuw in het ambt zijn. De opleiding belicht in een dag in vogelvlucht 1) de manier waarop de crisisorganisatie in Nederland is vormgegeven, 2) de laatste beleidsmatige stand van zaken op het gebied van crisis- en veiligheidsmanagement en 3) de rol van de burgemeester in crisisomstandigheden. In het derde onderdeel van de cursus wordt nadrukkelijk stilgestaan bij de verwachtingen die burgers onder crisisomstandigheden van hun burgemeester hebben (de ‘burgervader’-rol) en de manier waarop de rol richting burgers en media kan worden vormgegeven. Eindresultaat opleiding De opleiding prepareert burgemeesters die nieuw in het ambt zijn op onverwachte gebeurtenissen, waarbij zij de rol van opperbevelhebber van de crisisorganisatie op zich moeten nemen. De cursus beoogt dat de deelnemer

Pagina 79


DSP - groep

1) inzicht verkrijgt in de manier waarop crisismanagement binnen de overheid is vormgegeven en de samenhang tussen de gemeentelijke crisisorganisatie en OM, waterschappen en operationele diensten georganiseerd is, 2) inzicht verkrijgt in de verwachtingen die functionarissen en burgers hebben van de burgemeester in crisistijd en 3) dat de deelnemer inzicht krijgt in de vaardigheden die nodig zijn om onder crisisomstandig-heden de media te woord te staan. Onderdeel oefenen in opleiding De opleiding bestaat afwisselend uit theoretische blokken en discussiemodulen, waar aan de hand van actuele voorbeelden de besproken informatie beeldend wordt gemaakt. Competenties Er worden geen specifieke competenties getraind. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Deze training is exclusief voor burgemeesters; de voorkeur gaat uit naar burgemeesters die nieuw in het vak zijn en zich in korte tijd wensen te oriënteren op de basics van crisis management bij de overheid.


Brandweer



Nee Nee Nee Door evaluaties te houden onder de deelnemers wordt doorlopend getoetst welke onderdelen van de cursus wijziging behoeven Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Nee


1 dag 8 0 8 3.750 (exclusief accommodatie en maaltijden)


COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070 3122020 [email protected] http://www.cot.nl Wouter Jong (drs) en Erwin van Dijkman (drs) Wouter Jong en Erwin van Dijkman


Pagina 80


DSP - groep

7.4

Integraal veiligheidsbeleid (Bestuursacademie Nederland) De deelnemers krijgen tijdens de workshop begeleiding in inventariseren, opzetten en implementeren van het veiligheidsbeleid in de gemeentelijke organisatie. Zij werken aan opdrachten die gerelateerd zijn aan hun praktijksituaties. De deelnemer verlaat de workshop met een plan van aanpak, toegesneden op zijn/haar eigen praktijksituatie. Eindresultaat opleiding De medewerkers zijn aan het eind van de cursus in staat om beter veiligheidsbeleid te maken en te implementeren. Onderdeel oefenen in opleiding Het oefenen bestaat uit het doen van opdrachten die in de eigen werkomgeving moeten uitgevoerd. Competenties • Onderhandelen. • Overtuigen. • Projectmatig werken. • Weerstand overwinnen. • Plannen. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Ambtenaar openbare orde en veiligheid Bestuursondersteuner met veiligheid in de portefeuille Beleidsmedewerker veiligheid


Brandweer



Nee CITO en CEDEO Nee Nee Ja, door evaluaties


Pagina 81

2 dagen 12 12 16 650


DSP - groep


Bestuursacademie Nederland Postbus 1470 3600 BL Maarssen 0346-593139 [email protected], of [email protected] www.bestuursacademie.nl De heer R. Sawade Mr. Th.H. (Gon) Loeber-Posthuma


7.5

Handhaving (ROI) In een vierdaags praktijkleertraject wordt gewerkt aan de opstelling van een handhavingprogramma voor de eigen organisatie. De aanpak is gebaseerd op het Actie programma Handhaven op Niveau van het Ministerie van Justitie. In het praktijkleertraject komen de onderwerpen aan de orde die de kern vormen van een handhavingprogramma. Nut en noodzaak van het programmatisch handhaven, een bestuurlijke visie op handhaven, creëren van draagvlak, inventariseren van bestaande handhavingtaken, het gebruik van de risicomatrix als instrument voor prioriteitsteling, zelfevaluatie: de capaciteit en de kwaliteit van de uitvoerende organisatie keuze voor inzet van middelen en selectie van handhavingmethode, communicatie rond het handhavingprogramma en monitoring van de uitvoering van het programma.

Eindresultaat opleiding Onderdeel oefenen in opleiding Kan afhankelijk van de wens van de opdrachtgever leiden t tot een concreet product. Competenties Geen specificaties. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Alle betrokkenen inclusief hulpdiensten betrokken bij opzetten en uitvoering van een adequaat handhavingprogramma dat kan reken op bestuurlijk draagvlak


Brandweer


Pagina 82


DSP - groep


Nee Cedeo en ISO –9001 Nee Nee De tevredenheid van de klant wordt via een onafhankelijk deskundig bureau Herman en Bel getoetst aan de hand van een evaluatie die door de deelnemers wordt ingevuld


4 32 0 onbekend maatwerk


Stichting ROI, opleiding,coaching en advies voor de publieke sector Herengracht 23 2511 EG Den Haag 070 3764701 [email protected] www.roi-opl.nl


7.6

Drs H.Lap in samenwerking met de B&A groep

Leergang professioneel toezicht houden en handhaven (ROI) De leergang bestaat uit een intake, 3 blokken en een slotdag. In het intakegesprek worden de persoonlijke leerdoelen geïnventariseerd Blok I behandelt de politiek-bestuurlijke context van toezicht en handhaving in Europa en toezicht en de theorie van de probleembenadering Blok II gaat in op de verhouding maatschappij en burger, de publieke waardenketen en de risico’s en intelligencefunctie. Blok III Risicogedreven toezicht behandelt de arrangementen ,de vormgeving aan eigen uitvoeringsbeleid en de terugkoppeling vanuit praktijk naar beleid. Tijdens elk blok is er gelegenheid tot intervisie. Op de slotdag vindt er een presentatie van de eigen werkstukken plaats. Eindresultaat opleiding De leergang is bestemd voor professionele toezichthouders en handhavers en voor beleidsmedewerkers, belast met het uitvoeringsbeleid van toezichthouders en handhavers. De opleiding geeft instrumenten en vaardigheden in handen voor het succesvol opzetten van een toezichts- en handhavingsbeleid. Kennis van nationale en internationale best practices op dit gebied. Onderdeel oefenen in opleiding Een groot aantal casusstudies worden door experts uit het veld gepresenteerd en bediscussieerd. Deze cases vormen de uitgangspunten van theoretische beschouwingen over beleid, toezicht en handhaving. Daarnaast wordt tijdens de leergang aan een eigen werkstuk gewerkt. Competenties • Visie. • Strategisch aansturen. • Bestuurssensitiviteit en organisatiesensitiviteit. • Omgevingsbewust handelen analyseren.

Pagina 83


DSP - groep


Functies

Politie

Gemeente

Beleidsmedewerkers toezichthouders en handhavers bij de lokale overheid


Brandweer



eigen certificaat Ja, door…Cedeo en ISO -9001 d.m.v. een presentatie aan de deelnemers wordt een beoordeling gevraagd en deze evaluaties worden onafhankelijk getoetst door bureau Bell en Herman


3 maanden 68 26 15 2.935


Stichting ROI, opleiding,coaching en advies voor de publieke sector Herengracht 23 2511 EG Den Haag 070 3763665 e.kruisheer@ roi-opl.nl www.roi-opl.nl


7.7

Ed Kruisheer

Lokaal integraal veiligheidsbeleid (ROI) De deelnemers hebben inzicht in het brede terrein van het integrale veiligheidsbeleid zowel waar het de fysieke als de sociale poot betreft. Hebben inzicht gekregen in de methodiek van de methode Kernbeleid Veiligheid ontwikkeld door SGBO in samenspraak met de VNG. De methode reikt instrumenten aan zodat de problematiek en veelheid van beleidsonderwerpen gerangschikt kunnen worden. Daarnaast is de methode uitstekend te gebruiken in de nieuwe duale werkwijze van het gemeentebestuur. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben inzicht in het brede terrein van het integrale veiligheidsbeleid zowel waar het de fysieke als de sociale poot betreft. Hebben inzicht gekregen in de methodiek van de methode Kernbeleid Veiligheid ontwikkeld door SGBO in samenspraak met de VNG.

Pagina 84


DSP - groep

De methode reikt instrumenten aan zodat de problematiek en veelheid van beleids-onderwerpen gerangschikt kunnen worden. Daarnaast is de methode uitstekend te gebruiken in de nieuwe duale werkwijze van het gemeentebestuur. Onderdeel oefenen in opleiding Een belangrijk deel van de opleiding vindt interactief plaats aan de hand van een rijke hoeveelheid praktijkvoorbeelden. Competenties Communiceren: • leervermogen; • daadkracht; • netwerkvaardigheden; • bindend vermogen. Doelgroep Discipline

Functies

Politie burgemeesters Gemeente


Brandweer



Nee Cedeo en ISO -9001 Nee Ja, door een klankbordgroep, bestaande uit de opdrachtgever NGB en de opleider.SGBO waarmee wij samen verantwoording nemen voor de kwaliteit en organisatie van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ja, aan de deelnemers wordt na de opleiding een beoordeling door het ROI gevraagd en deze evaluaties worden onafhankelijk getoetst. Daarnaast wordt de gehele opleiding door het NGB geëvalueerd


1 dag 8 0 15 Onbekend


Stichting ROI, opleiding,coaching en advies voor de publieke sector Herengracht 23 2511 EG Den Haag 070 3764701 [email protected] www.roi-opl.nl Coördinator Frederique Nijhuis Frederique Nijhuis


Pagina 85


DSP - groep

7.8

OCR-module Gemeentelijk managementteam (Nibra) Het team wordt opgeleid in de samenstelling zoals deze is vastgelegd in het eigen rampenplan. Uitgegaan wordt van de eigen voorbereide plannen en procedures.De theorie wordt afgewisseld met cases en (korte) gerichte oefeningen. In time-outs en na de oefening wordt feedback gegeven. Er wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • de rol van het team in de rampenbestrijdingsorganisatie; • opstarten van de vergadering en vergaderprocedures; • gestructureerd vergaderen en werken met hulpmiddelen; • gezamenlijke beeldvorming en informatiemanagement; • oordeelsvorming en besluitvorming; • aansturen van de uitvoeringsorganisatie; • adviseren en informeren van het operationeel team/beleidsteam; • werken onder tijdsdruk; • mediamanagement; • nafase; • debriefing. Eindresultaat opleiding Kennis hebben van de rol en werkwijze van het gemeentelijk managementteam als onderdeel van de rampenbestrijdingsorganisatie en inzicht in de benodigde basisvaardigheden. Onderdeel oefenen in opleiding D.m.v. oefenen en de feedback wordt het belang van specifieke werkwijzen en procedures duidelijk. Competenties • Beschikt over de kennis om te functioneren in een gemeentelijk managementteam. • Heeft inzicht in de vaardigheden die nodig zijn voor het functioneren in een gemeentelijk managementteam. • Heeft inzicht verkregen in persoonlijke sterke en zwakke punten. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

verantwoordelijken voor de verschillende gemeentelijke processen communicatieadviseur/voorlichter beleidsadviseur/medewerker openbare orde en veiligheid gemeentesecretaris ambtenaar rampenbestrijding notulist


Brandweer


Pagina 86


DSP - groep


Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers

Praktisch

7.9


2 dagen 16 0 24 580 (bij 3 docenten en 20 deelnemers) 710 (bij 4 docenten en 20 deelnemers)


Nibra Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 355 24 00 [email protected] www.nibra.nl diversen Sjan Martens

Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Informatie crisismanagement voor gemeentelijke managementteams (Nibra) Tijdens de cursus wordt het gemeentelijke Management team opgeleid en getraind om adequaat op te treden tijdens een crisis of grootschalige calamiteit. Per keer wordt een maatwerkproductie geleverd. Eindresultaat opleiding Geen specifieke informatie. Onderdeel oefenen in opleiding Deze trainingen bevat veel casuïstiek en worden daarom vaak gezien als oefenen maar er is meer sprake van ‘learning on the job’. Competenties • Kennis van en inzicht in de organisatie crisismanagement en de organisatie van de hulpverlening e.e.a. zoals gedefinieerd in het plan crisisbeheersing van de gemeente. • Kennis van relevante weten regelgeving. • Samenbindend leiderschap. • Interpersoonlijke sensitiviteit. • Organisatiegericht aansturen. • Besluitvaardigheid. • Overtuigingskracht. En de producten: • Delegeren. • Motiveren. • Voortgangscontrole. • Plannen en organiseren. • Stressbestendig. • Toewijding. • Procesverantwoordelijk manager als aanjager van de preparatie.

Pagina 87


DSP - groep

Doelgroep Het gemeentelijk management (team en of procesverantwoordelijk manager) ten tijde van een crisis, calamiteit, zwaar ongeval of ramp. Discipline

Functies

Politie Managers en hun plaatsvervangers van de gemeenten Gemeente


Brandweer


Brandweer-, politiefunctionarissen participeren als vertegenwoordigers van de partnerorganisaties. Daarnaast ook vertegenwoordigers van diensten en organisaties zoals het Nederlandse Rode Kruis.


Nee Nee Nee, maar wordt gedaan op verzoek Ja, door gemeente of regio (opdrachtgever) zelf



7.10

1 dag 8 18 150 per deelnemer per dag bij 12 deelnemers. Eventuele voorbereidingskosten komen ook voor rekening van de opdrachtgever Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (Nibra) Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 – 3552400 [email protected] www.nibra.nl E.J. ten Hoeve, senior trainer-adviseur Nibra M.C. van Wijngaarden, programmamanager Oefenen

Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: informatie crisismanagement voor pasbenoemde burgemeesters; wethouders en colleges (Nibra) Pas benoemde burgemeesters, wethouders of Colleges in hun geheel worden geïnformeerd en getraind. Het gaat dan meestal om onderwerpen als: de burgemeester onder crisisomstandigheden, de rol en positie van de wethouders of de loco-burgemeester en de beschrijving/uitleg van de organisatie crisismanagement of hulpverlening en de positie daarin van de burgemeester. Per keer wordt een maatwerkproductie geleverd. Eindresultaat opleiding Geen specifieke informatie.

Pagina 88


DSP - groep

Onderdeel oefenen in opleiding Deze trainingen kunnen ook onderdeel zijn van de cyclus bestuurlijk oefenen waarin ook opleidingen, trainingen en oefeningen zijn opgenomen. Als men daartoe de opdracht verstrekt wordt deze training gevolgd door de cyclus. Competenties • Kennis van en inzicht in de organisatie crisismanagement en de organisatie van de hulpverlening e.e.a. zoals gedefinieerd in het plan crisisbeheersing van de gemeente. • Kennis van relevante weten regelgeving. • Samenbindend leiderschap. • Interpersoonlijke sensitiviteit. • Organisatiegericht aansturen. • Besluitvaardigheid. • Overtuigingskracht. En de producten: • Delegeren. • Motiveren. • Voortgangscontrole. • Plannen en organiseren. • Stressbestendig. • Toewijding. • Burgemeester als boegbeeld naar buiten. Doelgroep Discipline

Functies

Politie Burgemeester, wethouders, gemeentesecretaris, voorlichting Gemeente


Brandweer


Commandant brandweer, chef van politie en RGF zijn meestal betrokken om informatie over eigen dienst te verstrekken. Zij maken op hun beurt daarmee weer kennis met de bestuurders en kunnen hun conclusies trekken ten aanzien van de ideeën en opvattingen die de bestuurders hebben ten opzichte van ‘hun’ diensten.


Pagina 89



DSP - groep

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in € Naam opleidingsinstituut

18 150 per deelnemer per dag bij 12 deelnemers Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding (Nibra) Postbus 7010, 6801 HA Arnhem 026 - 3552400 [email protected] www.nibra.nl E.J. ten Hoeve, senior trainer-adviseur M.C. van Wijngaarden, Programmanager Oefenen


7.11

1 dag 8

Openbare Orde en veiligheid (Beuk, Nibra, Politieacademie) De cursus is bedoeld voor nieuwe burgemeesters. Het is een onderdeel van een groter opleidingsprogramma ('Het Initiatief'). In dit gedeelte gaat het vooral over de rollen van de burgemeester tijdens rampen, de wettelijke regelingen en procedures en crisiscommunicatie. Eindresultaat opleiding Kennis en inzicht over hoe te handelen bij rampen. Onderdeel oefenen in opleiding Oefenen en informatievoorziening beslaan beide 50%. Competenties Kennis van de procedures, leidinggeven en externe crisiscommunicatie. Doelgroep Discipline

Functies

Politie nieuwe burgemeesters Gemeente


Brandweer



Pagina 90

Nee Nee Nee Nee Evaluatie met de deelnemers


DSP - groep

Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers Kosten per deelnemer in € Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding


7.12

2 dagen (module); hele cursus bestaat uit 4 modules (4x2 dagen) 8 15 gratis De Beuk/Nibra/Politie Academie Koningsstraat 1-3 1777 AA Hippolytushoef 0227 593408 [email protected] [email protected] www.beuk.nl drs. A.R.P. Mooij (De Beuk) uitvoering + coordinatie, daarnaast nog 2 andere docenten van De Beuk en docenten van het Nibra en de politie academie drs. A.R.P. Mooij

Rampenbeheersing voor colleges De cursus is bedoeld voor collegeleden en bijbehorend crisisteam. Het is de bedoeling dat het programma aansluit bij de cursussen, die de burgemeester gevolgd heeft in het kader van het opleidingsbeleid van de NGB ('het Initiatief' of 'het Programma Veiligheid'). Men wil voorkomen dat er een te grote kennisafstand ontstaat tussen de burgemeesters en de rest van het college. Immers de burgemeester is niet altijd beschikbaar. Het gaat niet om een rampenoefening, maar vooral om de bestuurlijke processen, de organisatie, de wettelijke regelingen, samenwerking en mediacontacten bij crisis. Eindresultaat opleiding Vervangbaarheid van de burgemeester door collegeleden bij afwezigheid tijdens een ramp of bij langdurige rampen. Onderdeel oefenen in opleiding Oefenen staat centraal. De training is sterk gericht op de praktijk. Competenties • Kennis van de procedures. • voorzitten in stressvolle situaties. • leidinggeven. • externe crisiscommunicatie.

Pagina 91


DSP - groep


Functies

Politie college van B en W en crisisteam Gemeente


Brandweer



Nee Nee Nee Nee Evaluatie met de deelnemers


1 dag 8 0 8 4.200


De Beuk/Nibra Koningsstraat 1-3 1777 AA Hippolytushoef 0227 593408 [email protected] [email protected] www.beuk.nl drs. A.R.P. Mooij (De Beuk) uitvoering + coordinatie,daarnaast nog 3 andere docenten van De Beuk en 2 docenten van het Nibra. De cursus wordt steeds gegeven door 2 docenten (Beuk/Nibra). drs. A.R.P. Mooij

Telefoon Email Internetadres Naam en titel docent opleiding


7.13

Training gericht op basiskennis en vaardigheden voor portefeuillehouders gemeentelijke processen (in ontwikkeling) Training gericht op basiskennis en vaardigheden voor portefeuillehouders gemeentelijke processen. Eindresultaat opleiding Geen specifieke informatie. Onderdeel oefenen in opleiding Onbekend.

Pagina 92


DSP - groep

Competenties Training gericht op basiskennis en vaardigheden voor portefeuillehouders gemeentelijke processen: gemeentelijke processen bij rampen en ongevallen conform functies en taken portefeuillehouders. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Burgemeesters Ambtenaren, portefeuillehouders gemeentelijke processen


Brandweer



onbekend onbekend onbekend onbekend onbekend

Praktisch

7.14


In ontwikkeling onbekend onbekend onbekend onbekend


Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming Zuiderzeestraatweg 199, 3849 AE Hierden 0341-451841 [email protected] www.essenburgh.nl Drs. H. Holtmaat Drs. H. Holtmaat

Verdiepingsdag Gemeentelijk Management Team (COT) De dag bestaat uit een kenniscomponent (waarbij veel gebruik wordt gemaakt van opdrachten en deeloefeningen) en uit een uitgebreide interactieve papieren simulatie. In het kennisdeel wordt tenminste ingegaan op de taken en rollen van de deelnemers in het team, de afspraken in de regio met betrekking tot de rol van het team en de opschaling en de regelmatigheden van crisismanagement. De interactieve simulatie bestaat uit een oefening van minimaal drie en maximaal vijf blokjes. Daarbij zal aandacht worden besteed aan de praktische toepassing van de opgedane kennis en procedurele vaardigheden, waarbij de nadruk naast vergadertechnieken en besluitvorming, zal liggen op informatiedeling, informatieoverdracht en beoordeling. In ieder blokje staan enkele leerdoelen centraal waarop gerichte feedback wordt gegeven door een inhoudelijk deskundige en gedragstrainer.

Pagina 93


DSP - groep

Dit gebeurt tussen de blokken zodat de deelnemers de feedback meteen kunnen gebruiken in het vervolg van de oefening. Eindresultaat opleiding De deelnemers hebben meer inzicht gekregen in en ervaring opgedaan met de rol en werkwijze van het GMT en hun eigen rol en werkwijze binnen het GMT. Na afloop van de oefening wordt een notitie gemaakt met daarin een oordeel over de prestaties van het team op de leerdoelen waarbij aandacht is voor inhoudelijke en procesmatige sterke punten en verbeterpunten. Onderdeel oefenen in opleiding Er wordt een middagdeel besteed aan oefenen. Aan de hand van een realistisch scenario (al dan niet gerelateerd aan de eigen gemeente) kunnen de deelnemers middels een papieren simulatie oefenen met hun eigen rol binnen het GMT en de werkwijze van het GMT als geheel. Competenties • Vergadertechnieken. • Beeldvorming. • Informatiemanagement. • Besluitvorming. NB Indien behoefte is aan andere specifiek te trainen competenties, is dat bespreekbaar. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente

Per organisatie participeren de potentiële kernstafleden van een GMT inclusief de ondersteuners. De leden kunnen afhankelijk per gemeente hoofden actiecentra zijn of directeuren die verantwoordelijk zijn voor een aantal processen.


Brandweer



Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulieren deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets


Pagina 94

1 dag 8 0 10 2.500 per sessie


DSP - groep


COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement Koninginnegracht 26 2514AB Den Haag 070-3122020 [email protected] www.cot.nl diversen Annette van Delft Westerhof


7.15

Video-evaluatie (Trimension BV i.s.m. Twinc communicatie in taal) De video-evaluatie is bedoeld om met de cursisten één of meerdere overlegsituaties te evalueren op effectiviteit en efficiëntie. Hierbij staan elementen als gebruik van hulpmiddelen waaronder de crisisagenda, voorbereiding van deze crisisagenda, groepsprocessen, besluitvormingsproces en luisterstijlen centraal. De evaluatie wordt ondersteund door het gebruik van videobeelden die zijn gemaakt tijdens de overlegsituatie. Eindresultaat opleiding De cursisten zien het gevolg van hun handelen of het ontbreken van handelen direct terug en krijgen hierdoor inzicht in manieren waarop zij hun handelen onder crisisomstandigheden kunnen verbeteren. Onderdeel oefenen in opleiding De evaluatie zelf is altijd een vervolg op een oefening. De oefening biedt de input voor de video-evaluatie. Competenties Communicatieve competenties zoals luistervaardigheid en uitdrukvaardigheid, groepscompetenties zoals samenwerken en ondersteunen, crisismanagementcompetenties zoals het toepassen van crisismanagementprocessen. Doelgroep Discipline

Functies

Politie MT niveau Gemeente


Brandweer

Anders, namelijk oa water-

Strategisch en tactisch niveau Coördinatie uitvoering

schappen


Pagina 95

Nee Nee Nee Ja, door interne audit Ja, door Trimension kwaliteitssysteem


DSP - groep


enkele weken 4 0 10 400


Trimension BV i.s.m. Twinc communicatie in taal Electronicaweg 16a, 2628 XG Delft 015 - 2511670 [email protected] www.trimension.nl Diverse docenten, titel drs. of ir Ir. D. Exalto MTD


7.16

Zicht op de veiligheidsketen (Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming) Vijfdaagse training m.b.t. de verschillende rollen van de burgemeester inzake crisisbeheersing en rampenbestrijding. Eindresultaat opleiding Het kunnen 'spelen' met de verschillende rollen tijdens crises en rampen. Onderdeel oefenen in opleiding Nee. Competenties Gericht op de kerntaken: burgemeester als crisismanager, als boegbeeld, als bestuurder. Doelgroep Discipline

Functies

Politie

Gemeente


Burgemeesters Ambtenaren, portefeuillehouders gemeentelijke processen Leden kernteam PSHOR Leiders opvangteams PSHOR Leden opvangteams PSHOR

Brandweer



Pagina 96

Ja, Ja Ja, Ja, Ja,

door Management System BV is in voorbereiding bij de raad van RGF'en ISO 9001:2000 gecertificeerde organisatie periodieke toetsing


DSP - groep

Praktisch

Pagina 97


5 dagen 60 15 Loopt via ROI


Kasteel De Essenburgh, Training & Vorming Zuiderzeestraatweg 199, 3849 AE HIERDEN 0341-451 841 [email protected] www.essenburgh.nl Drs. H. Holtmaat Drs. H. Holtmaat


DSP - groep

Pagina 98


DSP - groep

8 Opleidingen op maat

Een aantal opleidingsinstituten heeft aangegeven alleen opleidingen op maat te verzorgen die in overleg met de opdrachtgever tot stand komen. In dit hoofdstuk komen deze instituten aan bod. Overigens is het van belang te vermelden dat veel van de opleidingsinstituten die in de voorgaande hoofdstukken genoemd zijn, naast hun standaardpakket doorgaans ook opleidingen op maat aanbieden.

8.1

Crisisplan Opleidingen als bijvoorbeeld: Module risico en crisiscommunicatie besteed aandacht aan de theorie en de praktijk van beide onderwerpen, de praktijk wordt mede toegelicht aan de hand van gastsprekers en practioners, korte oefeningen en een afsluitende interactieve simulatie van een dagdeel waarin alle onderwerpen en thema’s zijn verwerkt. Verschillende cursussen crisismanagement besteden aandacht aan de theorie en de praktijk van dit onderwerp, de praktijk wordt mede toegelicht aan de hand van gastsprekers en practioners, zelf-audits, korte oefeningen en een afsluitende interactieve simulatie van een dagdeel waarin alle onderwerpen en thema’s zijn verwerkt. Ook worden masterclasses voor en door experts en ervaringsdeskundigen op verzoek en op maat gemaakt. Seminars besteden aandacht aan bepaalde thema’s en onderwerpen op het terrein van crisismanagement zoals bijvoorbeeld besluitvorming, leiderschap, media, informatie en communicatie, psychologie, nazorg, planvorming, early warning etc.. Practica worden gekenmerkt door ‘learning by doing’ en ‘learning by sharing’. De practica zijn het best te vergelijken met een werkplaats. Onder deskundige begeleiding wordt deelnemers geleerd hoe zij bijvoorbeeld bepaalde processen plannen en/of ondersteunende tools kunnen ontwikkelen. Trainingen als voorbeeld: Interactieve simulaties worden gekenmerkt door het trainen van een of meerdere (crisis) teams. Centraal staat het oefenen van de deelnemers en het testen van de plannen, processen en vaardigheden. Oefeningen: worden gebruikt voor het illustreren van theorie en praktijk. Workshops: worden gebruikt voor het verkennen van knelpunten en het ontwikkelen van plannen. Eindresultaat opleidingen en oefeningen Beter inzicht/kennis in de fundamenten van crisismanagement, betere voorbereiding en vaardigheden en effectievere response. Onderdeel oefenen in opleiding Ja, ter illustratie van theoretische concepten en praktische ervaring.

Pagina 99


DSP - groep

Competenties Binnen de competenties van denken-delen-doen: o.a. analyseren, inleven, beslissen, communiceren, samenwerken, coördineren, netwerken, probleem oplossen, aanpassen, optreden, handelen onder stressvolle omstandigheden. Doelgroep Discipline

Functies Korpschefs, commissarissen, wijkteamschefs

Politie Burgemeester, gemeentesecretarissen, wethouders Gemeente RGF Geneeskundige diensten Brandweercommandant Brandweer


Ministers, staatssecretarissen, SG, plv. SG, Bestuursraden, DGen en managementteams.

Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding

Nee, niet de eigen opleidingen, wel de opleidingen van sommige instituten die het bureau inhuren. Certificering van het opleidingsinstituut Nee, niet van de eigen organisatie. Wel van enkele instituten die het bureau inhuren o.a. Universiteit Leiden, Campus Den Haag, Haagse Hogeschool, National School for Public and Occupational Health (NSPOH) etc. Eindtoets voor de deelnemers Nee Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Ja, door de opdrachtgever en door de deelnemers. Bij langdurige opdrachten wordt vaak een extern klankbord van experts aangesteld die de kwaliteit bewaakt. Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ja, dmv evaluatieformulieren, voortgangsgesprekken met deelnemers en opdrachtgevers en toezichthouders.

Noot: De wensen en doelstellingen van de opdrachtgever worden vertaald in resultaten die aan het eind van de dag met de deelnemers worden besproken en getoetst. Elke opleiding, training en simulatie wordt schriftelijk geëvalueerd. Praktisch Doorlooptijd Aantal contacturen (per studiejaar) Aantal uren zelfstudie (per studiejaar) Maximaal aantal deelnemers

Kosten per deelnemer in €

Pagina 100

Varieert, in overleg met opdrachtgever Varieert, in overleg met opdrachtgever Varieert, in overleg met opdrachtgever Varieert; opleidingen van meer dan twintig deelnemers en simulaties van meer dan negentig afzonderlijke rollen. Varieert, bandbreedte loopt van 300 per deelnemer per dag voor een opleiding tot 7000 per deelnemer per dag voor een op maat gemaakte interactieve simulatie.


DSP - groep


Crisisplan BV Frambozenweg 123 2321 KA Leiden 00-31-(0)71-5730551 [email protected] www.crisisplan.nl Drs. W.I.E. Overdijk en collegae W.I.E. Overdijk


8.2

Cuijpers Consultancy Diverse opleidingen op maat. Eindresultaat opleiding Vergrote kennis en vaardigheden die noodzakelijk zijn voor het uitoefenen van de taken in het kader van de Rampenbestrijding- en Hulpverlening. Met een onderscheid tussen de gemeenschappelijke en specifieke kennis en vaardigheden. Onderdeel oefenen in opleiding Ja, met oefeningen worden kennis en vaardigheden getoetst en getest. Competenties Geen specifieke informatie. Doelgroep Discipline Politie

Functies Stafbureau SGBO Leden regionaal operationeel team Leden begeleidingsteam Alle functionarissen op alle niveau's

Gemeente


Brandweer Anders, namelijk …….

Leden beleidsteam Leden regionaal operationeel team Crisisteams (zorg) instellingen Leden beleidsteam Leden regionaal operationeel team Openbaar ministerie: leden beleidsteam Leden crisisteam profit en non-profit organisaties


Ja, door N.A.O.V. Nee Ja, door basis- en vervolgopleiding -

Praktisch

Pagina 101


25-35 -

Naam opleidingsinstituut Adres opleidingsinstituut Telefoon Email Internetadres

Cuijpers Consultancy Rommestraat 53, 8015 AR Zwolle 038 460 79 52 [email protected] www.cc-groep.nl


DSP - groep

Naam en titel docent opleiding Contactpersoon opleiding

8.3

diverse (senior) trainers Mr William, M Cuijpers

Instituut voor Psychotrauma (IvP) Het IvP verzorgt sinds vele jaren opleidingen en trainingen voor diverse functionarissen werkzaam binnen rampen- en crisisbeheersing. Echter deze opleidingen en trainingen zijn altijd op maat gemaakt ten behoeve van een opdrachtgever of opdrachtgevers. Het IvP kent voor rampen- en crisisbeheersing geen uitgewerkt standaard opleidingsprogramma. De opleidingen/trainingen zijn wel altijd rondom het expertisegebied van het IvP, namelijk rondom de humane/emotionele kant van rampen en crisis. Enkele voorbeelden: • Psychologische aspecten bij het beheersen van een ramp of crisis; stress bij crisismanagers/leden van een beleidsteam; hoe herken en hanteer je deze stress om de eventuele negatieve invloed hiervan op de besluitvorming te voorkomen en om “gezond” te blijven als crisismanager/lid beleidsteam. • Effecten van (slechte en goede)communicatie op emoties van getroffen en hoe hier invloed op uit te oefenen. • Waar zijn getroffen/betrokkenen bij de afwikkeling van een ramp/crisis “gevoelig” voor; hoe kun je hier rekening mee houden (zowel voor bestuurders, brandweer, politie, GGD en andere functionarissen binnen de rampen- en crisisbeheersing. • Trainingen/simulaties voor kernteamleden/leiders/opvangteams PSHOR. • Wanneer en welke partijen starten met de vaak langslepende nazorg en aan welke aspecten moet dan worden gedacht uitgaande vanuit het perspectief van de getroffen burger. De thema’s worden zowel aangeboden in de vorm van een opleiding (gericht op vergroten van kennis), training (gericht op aanleren van vaardigheden), workshops, simulaties of combinaties hiervan. Afhankelijk van het thema en werkvorm wordt de meest deskundige en ervaren medewerker(s) binnen het IvP verzocht een traject op zich te nemen. Eindresultaat opleiding Geen specifieke informatie. Onderdeel oefenen in opleiding Geen specifieke informatie. Competenties Geen specifieke informatie. Doelgroep Geen specifieke informatie. Kwaliteit opleiding Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Pagina 102

onbekend onbekend onbekend onbekend onbekend


DSP - groep

Pagina 103


DSP - groep


-


Instituut voor Psychotrauma Van Heemstraweg West 5, 5301 PA Zaltbommel of Postbus 266, 5300 AG Zaltbommel 0418-683400 [email protected] of [email protected] www.ivp.nl Zie toelichting laatste pagina Peter van Loon


8.4

P&A Coaching Trainen van teamcompetenties of individuele competenties gericht op het effectief kunnen functioneren in crisisteams. Eindresultaat opleiding Het effectief kunnen functioneren als voorzitter of deelnemer van een crisisteam. Onderdeel oefenen in opleiding De werkvorm is ervaringsgericht leren, leren door te oefenen. Competenties • Communicatie. • Commandovoering. • Besluitvorming. • Groepsdenken. • Mindmapping. Doelgroep Discipline




Pagina 104



DSP - groep


Nee Nee Nee Ja, door opdrachtgevers • Door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren (interbeooordelaarsbetrouwbaarheid). • Door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land.

Praktisch

Pagina 105


4 tot 8 contacturen per module/ workshop 8 -




DSP - groep

9 Operationele gegevens van de opleidingen

In dit hoofdstuk wordt ingegaan op een aantal operationele gegevens zoals die door de instituten verstrekt zijn. Daarbij wordt ondermeer ingegaan op het aantal deelnemers, het soort deelnemers en de manier waarop de instituten hun kwaliteit waarborgen.

9.1

Aantal deelnemers In tabel 9.1 wordt duidelijk dat de 64 opleidingen die opgenomen zijn in deze inventarisatie tenminste 12.865 deelnemers hebben gehad. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk hoger omdat 9 opleidingen geen opgave over het aantal deelnemers in 2004 hebben gedaan. Gemeentelijke functionarissen hebben het meest gebruik gemaakt van de genoemde opleidingen: ruim de helft van het totaal aantal deelnemers was uit deze discipline afkomstig. Geneeskundige functionarissen hebben daarentegen het minst deelgenomen1. Nauwkeurige bestudering van de afzonderlijke opleidingen leert verder dat er grote verschillen bestaan in aantallen deelnemers. Daar waar enkele opleidingen meer dan 1.000 deelnemers in 2004 telden, kenden andere opleidingen in dat jaar minder dan 10 deelnemers. Een aantal opleidingen had zelfs geen enkele deelnemer in dat jaar. In bijlage 1 wordt het aantal deelnemers per opleiding weergegeven.

Tabel 9.1

Aantal deelnemers naar discipline Politie 12,9% 1.176 Gemeente 57,5% 5.251 GHOR 3,3% 306 Brandweer 16,0% 1.458 Overige 10,3% 944 Totaal* 12.864 * Het totaal 2 is meer dan de som van de 5 categorieën omdat verschillende opleidingen alleen in staat waren een totaal aantal deelnemers te noemen maar niet een uitsplitsing te geven naar discipline.

9.2

Doelgroepen Binnen het onderzoek is aan de geïnventariseerde opleidingen gevraagd per discipline aan te geven op welke doelgroepen deze zich richten en welke functionarissen daadwerkelijk hebben deelgenomen.

Noot 1

Pagina 106

Uit deze resultaten kan niet zondermeer de conclusie getrokken worden dat de gemeentelijke diensten als beste multidisciplinair opgeleid zijn. In de eerste plaats zijn de uitkomsten namelijk gebaseerd op uitsluitend de 64 opleidingen die binnen de inventarisatie gevonden zijn. Zoals in de inleiding werd aangegeven is het niet ondenkbaar dat er meer opleidingen zijn die aan dezelfde criteria voldoen maar die niet in deze rapportage opgenomen werden. Bovendien telt de gemeentelijke organisatie veel meer werknemers dan de geneeskundige diensten. Wat betekent dat 3.000 gemeentelijke deelnemers een lager deelnameniveau impliceert voor de oranje kolom dan 3.000 geneeskundige deelnemers voor de witte kolom.


DSP - groep

Bij het ministerie van Binnenlandse Zaken wordt gewerkt met een gedetailleerde opsomming per discipline van leidinggevende functies. Uit de reacties van de opleiding blijkt echter dat deze fijnmazige indeling binnen de opleidingsinstituten niet gehanteerd wordt. Soms werd de doelgroep vrij algemeen geformuleerd en aangeduid met 'bestemd voor alle leiding-gevende niveau's van alle disciplines'. In andere gevallen werd de doelgroep gedefinieerd in termen van teams. Bijvoorbeeld: 'de leden van het ROT' of 'de leden van het GBT'. Hoewel het daarom niet mogelijk is een fijnmazige uitsplitsing te geven van het aantal opleidingen per leidinggevende functie kan wel een uitsplitsing worden gemaakt naar het aantal opleidingen per discipline. In tabel 9.2 wordt duidelijk dat het aantal opleidingen voor de gemeente binnen de inventarisatie het grootst is. De andere drie disciplines kennen een aantal opleidingen dat rond de 40 ligt. Omdat een groot aantal opleidingen voor meer dan één discipline bestemd is, bestaat er tussen de disciplines overlap in het opleidingsaanbod. Dit leidt ertoe dat het totaal aantal opleidingen in tabel 9.2 niet uitkomt op 64 maar op 197. De lezer wordt voor de vergelijking van de uitsplitsing naar doelgroepen per individuele opleiding naar de bijlage 2 verwezen.

Tabel 9.1

Aantal opleidingen per discipline Politie Gemeente GHOR Brandweer Overige Totaal

9.3

41 51 43 41 21 197

Kwaliteit opleidingen Binnen de inventarisatie is aandacht besteed aan de manier waarop de opleidingen de kwaliteit van hun product waarborgen. Gevraagd is in hoeverre de opleidingen en de opleidingsinstituten gecertificeerd zijn en/of ze nog andere manieren van kwaliteitsbewaking toepassen. Bovendien is gevraagd of de deelnemers nog een eindtoets afleggen. Uit tabel 9.3 wordt duidelijk dat slechts een beperkt deel van de opleidingen en opleidingsinstituten gecertificeerd is. Een nadere bestudering van de gegevens leert verder dat de instanties die de certificaten verstrekken divers zijn en dat het Ministerie van Binnenlandse Zaken niet genoemd wordt. Bij de opleidingen worden de volgende certificaatverstrekkende organisaties genoemd: • Haagse Hogeschool • Management System BV • NAOV • NAVO • Nbbe • Politie Onderwijs Raad

Pagina 107


DSP - groep

Bij de opleidingsinstituten komen de volgende certificaat verstrekkende organisaties naar voren: • CITO en CEDEO • ISO -9001 • Ministerie van OCW • MIMMS international working group • Nibra Binnen de inventarisatie is er naast de certificaten voor opleidingen en opleidingsinstituten ook gevraagd of de kwaliteit van de opleiding of het instituut nog op een andere manier bewaakt wordt 2. Alle opleidingen hebben aangegeven dat dit inderdaad het geval was. Ongeveer de helft gaf aan de kwaliteit van haar product door middel van evaluaties en evaluatieformulieren te bewaken. Een klein aantal opleidingen maakte verder gebruik van een Raad van Toezicht, een curatorium of had een eigen kwaliteitssysteem ontwikkeld. Twee opleidingen binnen de inventarisatie waren ISO gecertificeerd. Tot slot werd door ongeveer een kwart van de opleidingen gemeld dat de kwaliteit bewaakt werd door afstemming met de opdrachtgever. In bijlage 3 worden de verschillende manieren van kwaliteitsbewaking bij de afzonderlijke opleidingen overzichtelijk weergegeven.

Tabel 9.3

Kwaliteit opleidingen Vindt er certificering van de opleiding plaats? Is het opleidingsinstituut gecertificeerd? Wordt de kwaliteit van het instituut nog op een andere wijze bewaakt? Vindt er een eindtoets bij de deelnemers plaats

9.4

Nee Ja 75% 25% 85% 15% 0% 100% 68% 32%

Totaal 100% 100% 100% 100%

Oefenen en samenwerken Hoewel het niet zozeer operationele gegevens betreft is het toch goed op deze plaats op te merken dat opvallend veel opleidingen de samenwerking binnen (multidisciplinaire) teams een centrale plaats toekennen binnen hun opleidingsaanbod. Dit leidt er niet alleen toe dat vaak hele GBT's of ROT's gezamenlijk een opleiding volgen maar dat ook middels oefeningen die samenwerking verder verbeterd wordt.

Noot 2

Pagina 108

In de vragenlijst die ten behoeve van de inventarisatie verzonden is naar alle opleidingen waren op deze plek oorspronkelijk 2 vragen opgenomen: 1) Is er sprake van een vorm van toezicht op de kwaliteit van de opleiding? en 2) Is er sprake van een andersoortige manier van kwaliteitsbewaking?. Omdat veel respondenten deze vraag als synoniem hebben opgevat is het niet zinvol dit als aparte vragen te beantwoorden. In tabel 8.3 zijn ze daarom samengevoegd.


DSP - groep

Pagina 109


DSP - groep

10 Resultaten interviews

Dit onderzoek richt zich primair op het opleidingsaanbod. Echter, zonder vraag, geen aanbod en daarom besteden we in dit deel van het onderzoek aandacht aan de vraagzijde. Daartoe zijn per decentrale rampen- en crisisbeheersingsorganisatie (gemeente, brandweer, GHOR en politie) twee personen geïnterviewd die zich vanuit hun discipline bezig houden met de opleidingen. De onderwerpen die tijdens de interviews aan bod kwamen zijn terug te brengen tot de vier hoofdthema's, tevens paragrafen, van dit hoofdstuk: • opleidingsbehoefte doelgroep; • kwaliteitsborging; • competenties; • oefenen.

10.1

Opleidingsbehoefte doelgroep De opleidingsbehoefte ontstaat vaak na een incident of oefening. Op dat moment voelt men een kennislacune die men wil overbruggen. Om verschillen in opleidingsniveau of een gebrek aan opleiding te voorkomen zijn er hulpverleningsregio's die bepaalde opleidingen verplicht stellen. Hetzelfde geldt voor disciplines afzonderlijk. Functionarissen bij de politie en (tot op zekere hoogte) de brandweer zijn verplicht om bepaalde opleidingen te volgen. Bij de politie zijn momenteel wel allerlei ontwikkelingen gaande in het verlengde van het referentiekader CCB (crisis- en conflictbeheersing)3. Gemeenten kiezen doorgaans voor een algemene basisopleiding waar het vaak bij blijft. Met name voor de functie van burgemeester en gemeentesecretaris is het aanbod beperkt. Voor de GHOR gelden nog geen verplichte opleidingen4. Momenteel is het landelijk GHOR- bureau de opleidingsbehoefte aan het inventariseren. Met name voor de regionaal geneeskundig functionaris (RGF) en een aantal bijzondere functies is het aanbod beperkt. Dit in tegenstelling tot de officieren van dienst en ambulancepersoneel waar het aanbod redelijk is. Het verplichtende karakter van een opleiding is duidelijk van invloed op de deelname. Daarnaast kunnen ook nog andere factoren een rol spelen. Een aantal redenen die genoemd zijn voor niet deelname aan een opleiding: geen tijd; geen plaats op de opleiding (politie); men wacht op het aanbod van de politieacademie; pijntjes uit het verleden in de relatie tussen regio's en academie (politie); men is niet tevreden over het aanbod 5; opleiding is niet meer nodig; RB en CB is voor sommigen maar een deeltaak.

Noot 3

Noot 4 Noot 5

Pagina 110

In 2002 heeft de politie een referentiekader CCB (crisis- en conflictbeheersing) vastgesteld. Begin 2005 is onderzocht wat daarmee was gedaan en bleek dat er vanuit de regio's nadrukkelijk naar de politieacademie wordt gekeken voor opleidingen. Dit heeft geleid tot een voorstel de politieacademie als aanbieder van onderwijs opdracht te geven om in deze behoefte te voorzien. Een complicatie bij de GHOR is de wijze waarop deze georganiseerd is en gefinancierd wordt. Dat maakt het lastig om te komen tot landelijke afspraken en het verplichten van opleidingen. Er is veel ontevredenheid over de OCR-opleidingen als verplichte basis zoals die door het Nibra wordt aangeboden. Zo zijn er klachten over de kwaliteit van de opleidingen (matige instructeur en te algemene lesstof) en over de prijs van de aanvullende OCR-opleidingen.


DSP - groep

Opleiden gebeurt nu vooral nog binnen de eigen kolom. Voor multidisciplinair opleiden wordt vooral verwezen naar de OCR- opleidingen. De geïnterviewden geven aan vooral behoefte te hebben aan multidisciplinaire opleidingen waarin operationele aspecten aan bod komen die op een specifieke functie van toepassing zijn.

Conclusie 1: De disciplines laten een diffuus beeld zien voor wat betreft het huidige opleidingenaanbod; allen onderstrepen ze echter het belang van multidisciplinair opleiden.

Gevraagd naar de randvoorwaarden waaraan opleidingen moeten voldoen om interessant te zijn voor de doelgroep, is het volgende genoemd: • duidelijk programma met heldere doelstellingen; • uitgaan van competenties; • leiden tot (verplicht) certificaat6; • jaarlijks actualiseren opleiding (meenemen recente gebeurtenissen); • inspelen op de belevingswereld van de cursisten (denk aan regionale inbreng en de juiste 'taal' spreken); • geen theoretisch verhaal maar toegespitst op praktijk; • uitgaan van de beginsituatie van de cursisten (lesstof qua tijd te behappen en afgestemd op doelgroep); • opleiding moet uitdaging bieden (b.v. deelnemers zelf iets doen) en moet leuk zijn; • goede instructeurs met een op elkaar afgestemd verhaal; • betaalbaar7; • opleiding samen met lotgenoten (eventueel per team); • op andere plek dan werkplek8 (b.v. eigen opleidingscentrum regio); • ruimte voor informele momenten (b.v. door overnachting).

10.2

Kwaliteitsborging Professionalisering van de functionarissen binnen de rampen- en crisisbeheersing begint met het opleiden van de functionarissen. Volgens de geïnterviewden wordt de kwaliteit van opleidingen onvoldoende gewaarborgd9. Opleidingen worden onvoldoende gecontroleerd (mede bij gebrek aan een onafhankelijke controlerende instantie) en er wordt weinig gedaan met evaluaties door de deelnemers of opdrachtgevers. Ook wordt te weinig beseft dat de kwaliteit van de opleiding deels afhangt van de kwaliteit

Noot 6 Noot 7 Noot 8

Noot 9

Pagina 111

Alleen te verdienen op basis van verkregen kennis en kunde niet op basis van aanwezigheid. Redelijk is circa € 400-500 per persoon per dag (p.p.p.d.). Teveel is € 800 p.p.p.d. Gelet op tijdsbeslag (behalve werktijd ook reistijd) pleiten sommige geïnterviewden voor incompany opleidingen. Anderen vinden het van belang dat mensen los komen van hun dagelijkse werk. Sommige opleidingen stellen echter technische eisen waardoor de mogelijkheden beperkt zijn. Dit geldt niet voor de monodisciplinaire opleidingen van het Nibra en de Politieacademie. Bij de politie zit je vast aan certificering en daar horen toetsen bij. De benodigde opleidingen worden alleen aan de politieacademie gegeven binnen een wettelijke structuur. De brandweer geeft aan dat er wel kwaliteitseisen zijn gesteld aan de monodisciplinaire basisopleidingen maar nog niet aan de vervolgopleidingen. Dat zou geregeld kunnen worden in het 'Besluit brandweerpersoneel'.


DSP - groep

van de docent en dat doceren een vak apart is. Of een opleiding kwalitatief goed is, is op dit moment dus ook niet te zeggen. Veelal gaat men nu af op informatie uit het veld (wandelgangencircuit) of beoordeelt men achteraf aan de hand van iemands handelen in de praktijk of de opleiding goed was.

Conclusie 2: De borging van de kwaliteit van opleidingen is op dit moment onvoldoende.

De geïnterviewden zijn unaniem van mening dat dit een onwenselijke situatie is en dat daarin stappen gezet moeten worden. Het certificeren van opleidingsinstituten/of opleidingen zou daar volgens de geïnterviewden de eerste stap in moeten zijn. Hiertoe zouden richtlijnen en eisen benoemd moeten worden die vervolgens door een andere instantie gecontroleerd moeten worden. Overigens ziet men meer in het certificeren van de instituten dan van de opleidingen ervan uitgaande dat kwalitatief goede instituten zorgen voor goede opleidingen. Daarmee ben je er echter nog niet. De geïnterviewden achten het nodig dat de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de verschillende actoren in de crisisbeheersing en rampenbestrijding worden uitgewerkt en vertaald worden in processen. Deze processen zouden vervolgens vertaald moeten worden in functies en competenties waaraan leerdoelen worden verbonden. Op basis van die leerdoelen kunnen opleidingen worden ontwikkeld en achteraf moet dan getoetst worden of een opleiding aan die leerdoelen heeft voldaan. Verder is het voor de opleidingsinstituten van belang om de trainers en opleiders scherp en up-to-date te houden, evenals het gebruikte lesmateriaal. Naast het ontwikkelen van een bepaald kennisniveau is het ook van belang dat niveau te onderhouden. De geïnterviewden onderstrepen daarom ook het belang van het borgen van de leerdoelen middels cyclische monitoring: je bent verplicht je vaardigheden op peil te houden middels (bij-) scholing en oefening10. Daarbij geeft één geïnterviewde nog de overweging mee om over te gaan tot een soort accreditatiesysteem (een soort profcheck) waarbij je een x-aantal punten per jaar moet halen of anders je accreditatie verliest. In het kader van het bijhouden van kennis is ook de rol van vervolgopleidingen, intervisiemomenten, coaching, schaduwtrainers en stages bij of meelopen met de partners etc aangestipt.

Aanbeveling 1: Het borgen van de kwaliteit van de medewerkers zou langs 2 lijnen gestalte moeten krijgen. Aan de ene kant door op organisatieniveau opleidingsinstituten en/of opleidingen te certificeren. Aan de andere kant door op individueel niveau middels competenties, leerdoelen en cyclisch monitoren de kwaliteit te bewaken.

Noot 10

Pagina 112

Een mooie metafoor is het mogen dragen van het politiepistool. Een agent behoort na zijn schietopleiding elk jaar een x-aantal uur te oefenen met zijn of haar wapen anders moet het ingeleverd worden.


DSP - groep

10.3

Competenties Voor de borging van de kwaliteit van het personeel worden opleidingen zeker van belang geacht maar deze dienen wel voort te vloeien uit leerdoelen die zijn geformuleerd op basis van de discrepantie tussen aan de ene kant functie-eisen en bijbehorend competentieprofiel en aan de andere kant individuele competenties. Deze laatste dienen leidend te zijn; leerdoelen en opleiding zijn daarvan een afgeleide. Oftewel, je zet iemand op een plek neer op basis van kwaliteiten (beschikt hij/zij over de juiste vaardigheden) en niet op basis van de opleidingen die hij of zij heeft gevolgd 11.

Conclusie 3: Competenties, en niet opleidingen, dienen leidend te zijn bij het vervullen van functies binnen de CB en RB.

Het centraal stellen van competenties is een flinke omslag in het denken voor velen en e.e.a. moet positief gebracht worden. Vooral omdat een assessment nogal eens als een bedreiging wordt gezien. Een enkeling meent dat je competenties moet zien als richtlijn en niet als verplichting. Vooral omdat je organisaties niet kunt dwingen om een beoogd functionaris 'af te serveren' omdat die niet over de juiste competenties beschikt. Zeker bij de functies op een hoger hiërarchisch niveau, waar veelal sprake is van benoeming of plaatsing is dat lastig. De politie lijkt het verste te zijn met het werken met competenties. In overleg met de partners heeft de politie competenties beschreven12 en vindt dan ook dat competenties de norm zouden moeten zijn. De GHOR sluit aan bij dit laatste, zij het dat die opmerkt dat als je komt tot landelijke competentieprofielen (voor zover mogelijk), wel in gezamenlijkheid beschreven moeten worden. Bij gemeenten spelen competenties nu nog geen rol. Verantwoordelijken zoals burgemeester en gemeentesecretaris worden nooit getoetst op hun competenties als het gaat om crisisbeheersing. Bij de brandweer is een beweging gaande richting het werken met competenties. De meeste geïnterviewden vinden het een goed idee als BZK in overleg met de verschillende disciplines zou komen tot landelijke competentieprofielen, waarbij vergelijkbare functies worden voorzien van een gelijkwaardig profiel. Wel benadrukt men dat in geval van verandering het ministerie ook zorg moet dragen voor een goede landing van het nieuwe beleid door ook de zaken eromheen goed vorm te geven. Daarbij kan gedacht worden aan instrumenten voor het meten van competenties, hoe voorzien wordt in maatwerk opleidingen, bijscholing en competentiegerichte oefeningen etc..

Noot 11 Noot 12

Pagina 113

De vraag is wel of je competenties ook wilt opleggen aan vrijwilligers want dat zou tot onnodige uitval kunnen leiden. Dat de competenties bij de politie zijn beschreven in overleg met de partners wil nog niet zeggen dat de partners deze gedragscompetenties en de consequenties hiervan zullen overnemen.


DSP - groep

Aanbeveling 2: Geadviseerd wordt om de kolommen samen een normstelsel voor competenties 13 te laten ontwikkelen en dit vervolgens aan de verantwoordelijke besturen voor te laten leggen. BZK zou hier facilitair aan moeten zijn.

10.4

Oefenen Opleiden is volgens iedereen de basis. Oefenen dient aanvullend te zijn; gericht op het inslijpen van kennis en vaardigheden en het leren samenwerken met je partners. Een koppeling tussen beide is zeer wenselijk maar de balans is zoek: er wordt veel te veel geoefend (80-90% van de tijd) wat ten koste gaat van opleiden en het aanleren van individuele competenties14. De huidige nadruk op oefeningen ten koste van opleiden verklaart volgens een enkeling waarom veel oefeningen zo chaotisch gaan: men beheerst de basisvaardigheden nog niet. Een andere reden is dat er zoveel tegelijk in een multidisciplinaire oefening wordt gestampt dat het los van de realiteit komt te staan (''Het is allemaal te voorgeprogrammeerd.''). Ook hanteren oefenleiders soms verschillende uitgangspunten. Los van deze kanttekeningen menen de geïnterviewden dat, indachtig het werken met competenties, uit de evaluatie van een oefening moet blijken of iemand aanvullende opleiding nodig heeft of dat de opleiding bijgesteld moet worden.

Conclusie 4: Oefenen dient aanvullend te zijn aan opleiden maar neemt veelal een (te) nadrukkelijke plaats in binnen het totale plaatje aan kennisoverdracht.

Aanbeveling 3: Zorg voor een manier van kennisoverdracht waarbij opleiden leidend is en oefenen aanvullend. Opleiden is de basis en gericht op het opdoen van kennis en vaardigheden. Oefenen is gericht op het in de praktijk brengen van het geleerde.

In het verlengde hiervan is het logischer functionarissen pas te laten oefenen als ze over de benodigde kennis en vaardigheden beschikken.

Noot 13 Noot 14

Pagina 114

Normstelsel bestaande uit een landelijke competentielijst (soort basislijst als het ware) en per functie een competentieprofiel. Gesteld wordt dat in de monodisciplinaire opleidingen de nadruk ligt op inhoud terwijl in de multidisciplinaire opleidingen de nadruk ligt op processen en procedures op groepsniveau. Multidisciplinaire oefeningen zouden daarom vooral gericht zijn op groepscompetenties; de deelnemers worden geacht reeds te beschikken over de vereiste persoonlijke competenties.


DSP - groep

10.5

Overige aandachtspunten In de vorige paragraven zijn de onderwerpen de revue gepasseerd die centraal staan in dit onderzoek. In deze paragraaf besteden we kort aandacht aan een aantal onderwerpen zoals die door de geïnterviewden zijn ingebracht:

Noot 15 Noot 16

Pagina 115

•

Civielrechtelijke aansprakelijkheid Een terugkerende opmerking is de aandacht voor civielrechtelijke aansprakelijkheid die het wenselijk zou maken om opleiding, certificering en toetsing in de wet te borgen.

•

Eenduidigheid en afstemming Een eveneens vaak gehoorde opmerking is de behoefte aan eenduidigheid in organisatie en opleiding. Over de opleidingen is eerder al het nodige gezegd, qua organisatie wordt de zorg geuit dat veiligheidsregio's overal anders ingericht worden. Ook het feit dat steeds meer organisaties een rol in de rampenbestrijding gaan spelen wekt onrust.

•

Kenniscentrum opleiden, trainen en oefenen Een aantal geïnterviewden geeft aan behoefte te hebben aan een kenniscentrum dat ondersteuning kan bieden bij het opleiden, trainen en oefenen15. Werken met competenties zal leiden tot een grote vraag naar instrumenten zoals assessment tools en workshops. Verder zou het kenniscentrum formats kunnen ontwikkelen zodat elke functie zijn eigen competentiegericht scholingsprogramma krijgt. Daarnaast is er behoefte aan kennis over het trainen van oefenleiders, waarnemers en organisatoren van oefeningen en een bibliotheek van oefeningen in een zelfde format. Experts van het kenniscentrum zouden die kennis kunnen uitventen in de regio's 16.

Overigens is er voor de GHOR inmiddels een eigen Opleiding en Kenniscentrum in oprichting (OKC). Het NIBRA kan volgens de geïnterviewden dat kenniscentrum niet zijn. Die is monodisciplinair en heeft de handen reeds vol aan veranderingen in het brandweeronderwijs. Multidisciplinair omvat bovendien teveel organisaties voor een instituut als het NIBRA.


DSP - groep

Bijlagen

Pagina 116


DSP - groep

Pagina 117


DSP - groep

Bijlage 1 Aantal deelnemers in 2004 per opleiding

Tabel B 1

Aantal deelnemers in 2004 per opleiding Naam opleiding

MULTIDISCIPLINAIR Basismodule crisismanagement (Trimension BV) Bijscholing/oefening CTPI (Nibra) Bijscholing NBC voor ROGS, AGS en GAGS (Nibra) Crisisbeheersing (Clingedael) Crisis Besluitvorming (fase 2) (CMC) Crisisteamtrainingen Basis (P&A Coaching) Crisisteamtrainingen Gevorderd (P&A Coaching) Effectieve communicatie in crisisomstandigheden (COT) Inleiding Crisismanagement (COT) Leergang Master of Crisis and Disaster Management (Nibra) Masterclass Crisismanagement (Pinpoint M&C) Masterclass psycho-sociale aspecten van crisismanagement, COT Media en woordvoering (COT) Nafase oefenen (COT) Observeren en evalueren (COT) OCR-basismodule (Nibra) OCR-module Beleidsteam (Nibra) OCR-module Commando Rampterrein/Commando Plaats Incident (Nibra) OCR-module Effectief communiceren in crisissituaties (Nibra) OCR-module Juridische aspecten van crisisbeheersing en rampenbestrijding (pas in 2005 gestart) (Nibra) OCR-module Omgaan met de media (Nibra) OCR-module Operationeel team (Nibra) OCR-module Plotter (Nibra) Oefenontwerp (COT) Officier van Dienst trainingen en CoPI-trainingen, RegOTtrainingen,Veiligheidsstaf-trainingen (RBRR) Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente:: Cyclus bestuurlijk oefenen (Nibra) Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Trainingen gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen (Nibra) Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Workshops en trainingen voor voorlichters onder crisisomstandigheden (Nibra) Opstellen van een handhavingprogramma (introductie 2005) (ROI) Qualified Simulation Instructor (introductie eind 2005) (E-Semble) Sitrap schrijven (COT) Strategische sessies (COT) Terreuroefening (start medio 2005) (COT) Training realiseren producten (fase 3) (CMC) Verdieping Gemeentelijk Beleidsteam (COT) Verdiepingsdag Regionaal Operationeel Team (COT) Virtueel oefenen en trainen (E-Semble bv) POLITIE Officier van Dienst Politie Opleiding (Politie Utrecht) Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (Politieacademie) GEMEENTE Basiscursus ambtenaren rampenbestrijding (HBHB) Basistraining deelproces rampenbeheersing, fase 1 (CMC) Boegbeeld of aanbeeld? (COT) Handhaving (2005?) (ROI) Integraal veiligheidsbeleid (Bestuursacademie) Leergang professioneel toezicht houden en handhaven (2005) (ROI) Lokaal integraal veiligheidsbeleid (2005) (ROI) OCR module gemeentelijk managementteam (Nibra)

Pagina 118

Politie Gemeente 0 65 200 0 0 0 4 1 ? ? ? ? ? ? 0 40 0 60 ? ? 22 16 0 8 0 20 ? ? 4 6 209 675 14 49 2 7

GHOR 0 20 2 0 ? ? ? 0 10 ? 4 7 0 ? 4 81 4 1

Discipline Brand- Overige weer 0 200 600 0 18 0 5 22 ? ? ? ? ? ? 0 0 0 10 ? ? 4 29 0 0 20 0 ? ? 6 0 70 128 17 7 9 10

Totaal 265 820 20 32 300 200 100 40 80 25 77 15 40 80 20 1.163 91 29

2 0

16 0

0

3 0

12 0

33 0

0 3 10 2 ?

6 15 0 0 ?

0 3 1 2 ?

117 10 3 6 ?

0 16 1 0 ?

123 49 15 10 ?

?

?

?

?

?

1.000

?

?

?

?

?

300

?

?

?

?

?

120

0 3 ? 0 ? 9 4 ?

0 3 ? 0 ? 45 4 ?

0 0 ? 0 ? 9 4 ?

0 2 ? 0 ? 9 6 ?

0 5 ? 0 ? 0 0 ?

0 13 ? 0 400 72 18 1.000

80 288

0 0

0 0

0 0

0 0

80 288

0 0 0 ? 0 0

440 600 8 ? 8 0

0 0 0 ? 0 0

0 0 0 ? 0 0

22 0 0 ? 0 0

462 600 8 ? 8 0

0

22

1

0

1

24


DSP - groep

Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Informatie crisismanagement voor gemeentelijke managementteams (Nibra) Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Informatie crisismanagement voor pasbenoemde burgemeesters; wethouders; Colleges totaal (Nibra) Openbare orde en veiligheid (Beuk/Nibra/Politieacademie) Rampenbestrijding voor colleges (Beuk/Nibra/Politieacademie) Teamtraining met videoverbinding (Trimension) Verdiepingsdag Gemeentelijk Management Team (COT) Video-evaluatie (Trimension BV) Zicht op de veiligheidsketen (Kasteel de Essenburg) GHOR Basic Instructor ETS (Nationaal Cetrum ETS) Major Incident Medical Management and Support (Stichting MIMMS) Psychosociale opvang en nazorg bij crises en rampen (Kasteel de Essenburg) BRANDWEER Bijscholing NBC voor Officier van Dienst Brandweer (Nibra) Bijscholing Operationeel Optreden voor OVD Brandweer (Nibra) Crisisteamtraining HOVD P&A Coaching MAATWERK Crisisplan BV Cuijpers Consultancy Instituut voor Psychotrauma P&A Coaching

Pagina 119

0

100

0

0

0

100

0

60

0

0

0

60

0 0 0 0 0 ?

25 120 0 72 60 ?

0 0 0 0 0 ?

0 0 0 0 0 ?

0 0 35 0 0 ?

25 120 35 72 60 ?

0 0

0 0

12 16

0 0

0 1

12 17

?

?

?

?

?

?

0 200 0

0 0 0

0 20 0

15 400 8

0 0 0

15 620 8

20 100 ? ?

100 2.600 ? ?

5 100 ? ?

30 100 ? ?

345 100 ? ?

500 3.000 ? 200


DSP - groep

Bijlage 2 Vergelijking doelgroepen per opleiding

Tabel B 2

Doelgroep(en) per opleiding naar discipline

Naam opleiding Discipline

Funtionarissen

MULTIDISCIPLINAIR Basismodule crisis- Politie management Gemeente GD Brandweer Overige Bijscholing/oefening Politie CTPI Gemeente GD Brandweer Overige Bijscholing NBC Politie voor ROGS, AGS en Gemeente GD GAGS Brandweer Overige Crisisbeheersing Politie Gemeente GD Brandweer Overige Crisis Besluitvorming Politie (fase 2) Gemeente

Leden ROT, en actiecentra Bestuurders, ambtenaar rampenbestrijding, AOOV en leden MT Leden ROT, en actiecentra Leden ROT, en actiecentra OvD OvD OvD Kmar OSC Luchthavenbrandweer en weginspecteurs van Rijkswaterstaat GAG's AG's Commissaris, hoofdinspecteur Algemeen adviseur, beleidsmedewerker Beleidsmedewerker crisisbeheersing, jurist, sr medewerker Alle leidinggevenden binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, RBT

GD Brandweer

Alle leidinggevenden binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, RBT Alle leidinggevenden binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, RBT Alle leidinggevenden binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, RBT

Overige

-

Crisisteamtrainingen Politie Gemeente Basis GD Brandweer Overige Crisisteamtrainingen Politie Gemeente Gevorderd GD Brandweer Overige Effectieve communi- Politie Gemeente catie in crisisomGD standigheden Brandweer Overige Inleiding Crisisma- Politie nagement Gemeente GD Brandweer Overige Leergang Master of Politie Crisis and Disaster Gemeente GD Management Brandweer Overige Masterclass Crisis- Politie management Gemeente GD

Pagina 120

Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus directies van ziekenhuizen/chemische bedrijven en rijkswaterstaat Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus directies van ziekenhuizen/chemische bedrijven en rijkswaterstaat Voorlichter Voorlichter Voorlichter Voorlichter Voorlichter BT en OT leden, leden SGBO BT en MT leden, ambtenaren rampenbestrijding BT en OT leden BT en OT leden (Leidinggevenden en adviseurs provinciale en departementale crisisorganisaties, waterschappen Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus centrale bestuursorganen, wetenschap en bedrijfsleven Districtschef, Unit chef, Medewerker bureau CCB Gemeentesecretaris, Ambtenaar OOV, Communicatiedeskundige en juridisch medewerker Beleidsmedewerkers GHOR Plv RGF


DSP - groep

Brandweer

Beleidsmedewerkers brandweer Plv C (regionale) brandweer

Overige

-

Masterclass psycho- Politie sociale aspecten van Gemeente crisismanagement GD Brandweer Overige Media en woordvoe- Politie Gemeente ring GD Brandweer Overige Politie Nafase oefenen Gemeente GD Brandweer Overige Observeren en eva- Politie lueren Gemeente GD Brandweer Overige OCR-basismodule Politie Gemeente GD Brandweer Overige Politie OCR-module Beleidsteam Gemeente GD Brandweer Overige OCR-module Commando Rampterrein/Commando Plaats Incident

Politie Gemeente GD Brandweer Overige OCR-module Effec- Politie tief communiceren in Gemeente crisissituaties GD Brandweer Overige OCR-module Juridi- Politie sche aspecten van Gemeente crisisbeheersing en GD rampenbestrij-ding Brandweer Overige OCR-module OmPolitie gaan met de media Gemeente GD Brandweer Overige OCR-module Opera- Politie tioneel team Gemeente

GD Brandweer Overige OCR-module Plotter Politie

Pagina 121

Bestuurlijke en ambtelijke verantwoordelijke Bestuurlijke en ambtelijke verantwoordelijke Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders verantwoordelijken voor nafase-deelprocessen, en operationele medewerkers in het deelproces Procesverantwoordelijken van alle, voor de nafase relevante, gemeentelijke deelprocessen Verantwoordelijken voor nafase-deelprocessen, en operationele medewerkers in het deelproces Verantwoordelijken voor nafase-deelprocessen, en operationele medewerkers in het deelproces Functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing, cursusleiders, instructeurs Functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing Functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing, cursusleiders, instructeurs Functionarissen belast met preparatie op crisisbeheersing, cursusleiders, instructeurs Geschikt voor elke discipline en functie Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Alle leidinggevende niveaus Districtschef regionale politie staffunctionaris politie Burgemeester, gemeentesecretaris, hoofd/adviseur communicatie en voorlichting, wethouder, ambtenaar rampenbestrijding, notulist RGF Commandant brandweer, operationeel leider Tamleider Functionaris gemeente Functionaris GHOR, operationeel medewerker bureau GHOR OvD, cluster oefencoördinator, plotter, logboekschrijver Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Bestuurders, functionarissen en adviseurs die met juridische aspecten Bestuurders, functionarissen en adviseurs die met juridische aspecten Bestuurders, functionarissen en adviseurs die met juridische aspecten Bestuurders, functionarissen en adviseurs die met juridische aspecten Bestuurders, functionarissen en adviseurs die met juridische aspecten Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Voorlichter en crisiswoordvoerders Hoofd sectie politie/chef operatiën

te te te te te

maken maken maken maken maken

krijgen krijgen krijgen krijgen krijgen

Hoofd sectie gemeente, communicatieadviseur/voorlichter, beleidsadviseur/medewerker openbare orde en veiligheid, gemeentesecretaris, wethouder, ambtenaar rampenbestrijding, notulist Hoofd sectie GHOR/ directeur GGD Operationeel leider, hoofd sectie brandweer, hoofd sectie logistiek, hoofd sectie operationele informatievoorziening Plotter


DSP - groep

Gemeente GD Brandweer Overige Oefenontwerp Politie Gemeente GD Brandweer Overige Officier van Dienst Politie en CoPI-trainingen, Gemeente ROTGD traininBrandweer gen,Veiligheidsstaf- Overige trainingen Ontwikkeling crisis- Politie management in de Gemeente gemeente:: Cyclus bestuurlijk oefenen GD

Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Trainingen gemeentelijke rampenbestrijdingsprocessen Ontwikkeling crisismanagement in de gemeente: Workshops en trainingen voor voorlichters onder crisisomstandigheden Opstellen van een handhavingsprogramma

Leden van het beleidsteam en ROT

Brandweer

Burgemeester, wethouders, gemeentesecretaris, voorlichting, ambtenaar AOV. Als managementteam ook participeert dan alle procesverantwoordelijke managers Leden van het beleidsteam en ROT Leden van het beleidsteam en ROT

Overige

-

Politie


Gemeente GD Brandweer

Managers, andere leidinggevenden en medewerkers Staffunctionarissen voor zover relaties met gemeentelijke processen Staffunctionarissen voor zover relaties met gemeentelijke processen

Overige

-

Politie Gemeente GD Brandweer Overige

Voorlichter Voorlichter Voorlichter Voorlichter Voorlichter

Politie Gemeente

Medewerkers betrokken bij handhavingsbeleid Bestuurders en medewerkers direct betrokken bij uitvoering van programma voor toezicht en handhaving Brandweer preventisten Medewerkers van milieudiensten Coördinator opleiden Coördinator opleiden Coördinator opleiden Coördinator opleiden Coördinator opleiden Verantwoordelijken voor het opstellen van Sitrap's Verantwoordelijken voor het opstellen van Sitrap's Verantwoordelijken voor het opstellen van Sitrap's Verantwoordelijken voor het opstellen van Sitrap's Verantwoordelijken voor het opstellen van Sitrap's (Plv) korpschef politie Burgemeester, Loco-burgemeester, voorlichter gemeente gemeentesecretaris RGF, directeur GGD (Regionaal) commandant brandweer Provinciale crisisteams DCC’s ROT en RBT niveau MT, ROT en RBT niveau RBT ROT, RBT DCC, operationeel team en actieteam niveau Korpsleiding, districtsleiding

GHOR Brandweer Anders Qualified Simulation Politie Instructor (introductie Gemeente eind 2005) GD Brandweer Overige Sitrap schrijven Politie Gemeente GD Brandweer Overige Strategische sessies Politie Gemeente GD Brandweer Overige Teamtraining met Politie videoverbinding Gemeente GHOR Brandweer Anders Politie Terreuroefening

Training realiseren

Plotter Verantwoordelijken op strategisch niveau OvD OvD OvD -

en en en en en

crisiswoordvoerders crisiswoordvoerders crisiswoordvoerders crisiswoordvoerders crisiswoordvoerders

Gemeente

BT-leden

GD

(Plaatsvervangend) RGF

Brandweer Overige Politie

(Plaatsvervangend) Commandant (Hoofd) Officier van justitie Alle leidinggevende functies binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, actiecentra en RBT

Pagina 122


DSP - groep

producten (fase 3)

Verdiepingsdag Gemeentelijk Beleidsteam (COT)

Gemeente GD Brandweer Overige Alle disciplines

Verdiepingsdag Politie Regionaal Operationeel Team Gemeente GD Brandweer Overige Overige Virtueel oefenen en Politie trainen Gemeente GD Brandweer Overige POLITIE Officier van Dienst Politie Opleiding

Politie Gemeente GD Brandweer Overige Staf Grootschalig en Politie Bijzonder Optreden Gemeente GD Brandweer Overige GEMEENTE Politie Basiscursus rampenbestrijding Gemeente

Basistraining deelproces rampenbeheersing, fase 1

Boegbeeld of aambeeld?

Handhaving

Integraal veiligheidsbeleid

Lokaal integraal veiligheidsbeleid

GD Brandweer Overige Politie Gemeente GD Brandweer Overige Politie Gemeente GD Brandweer Overige Politie Gemeente GD Brandweer Overige

Politie Gemeente GD Brandweer Overige Politie Gemeente GD

Pagina 123

Alle leidinggevende functies binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, actiecentra en RBT Alle leidinggevende functies binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, actiecentra en RBT Alle leidinggevende functies binnen: CTPI/CoRT, ROT, GBT/MT, actiecentra en RBT Per discipline participeren de potentiële kernstafleden van een GBT inclusief de ondersteuners. Alle deelnemers ROT, inclusief de ondersteuners

Alle deelnemers ROT Alle deelnemers ROT Alle deelnemers ROT Alle deelnemers ROT Alle deelnemers ROT OvD Politie, Surveillanten e Officier van Dienst Geneeskundig, 1 ambulance verpleegkundige en chauffeur Officier van Dienst Brandweer Bevelvoerder, Specialistische functies: duikploegleider, AGS Politiechefs vanaf de rang van inspecteur, Hulpofficier van Justitie Commissarissen en Hoofdinspecteurs van politie Ambtenaar rampenbestrijding, Hoofd gemeentelijk Actiecentrum, Managementteamleden Hoofden Actiecentra, medewerkers Actiecentra Burgermeester Nee Cedeo en ISO –9001 Nee Nee De tevredenheid van de klant wordt via een door een onafhankelijk deskundig bureau Herman en Bel getoetst aan de hand van een evaluatie die door de deelnemers wordt ingevuld Ambtenaar openbare orde en veiligheid, Bestuursondersteuner met veiligheid in de portefeuille, Beleidsmedewerker veiligheid Nee Cedeo en ISO -9001 Nee


DSP - groep

Brandweer

Overige

Leergang professio- Politie neel toezicht houden Gemeente GD en handhaven Brandweer Overige OCR module gePolitie meentelijk manage- Gemeente mentteam GD Brandweer Overige Ontwikkeling crisis- Politie management in de Gemeente gemeente: GD Informatie crisisma- Brandweer nagement voor Overige gemeentelijke managementteams Ontwikkeling crisis- Politie management in de Gemeente gemeente: GD Informatie crisisma- Brandweer nagement voor Overige pasbenoemde burgemeesters; wethouders; Colleges totaal Openbare orde en Politie Gemeente veiligheid GD Brandweer Overige Rampenbestrijding Politie Gemeente voor colleges GD Brandweer Overige Training gemeente- Politie Gemeente lijke processen GD Brandweer Overige Verdiepingsdag Politie Gemeentelijk Mana- Gemeente gement Team GD Brandweer Overige Video-evaluatie Politie Gemeente GD Brandweer Overige Politie Zicht op de veiligGemeente heidsketen GD Brandweer Overige GHOR Basic Instructor ETS Politie Gemeente GD

Pagina 124

Ja, door een klankbordgroep, bestaande uit de opdrachtgever NGB en de opleider.SGBO waarmee wij samen verantwoording nemen voor de kwaliteit en organisatie van de opleiding Ja, aan de deelnemers wordt na de opleiding een beoordeling door het ROI gevraagd en deze evaluaties worden onafhankelijk getoetst. Daarnaast wordt de gehele opleiding door het NGB geëvalueerd Eigen certificaat Cedeo en ISO -9001 d.m.v. een presentatie Aan de deelnemers wordt een beoordeling gevraagd en deze evaluaties worden onafhankelijk getoetst door bureau Bell en Herman Communicatieadviseur/voorlichter, beleidsadviseur/medewerker openbare orde en veiligheid, gemeentesecretaris, ambtenaar rampenbestrijding en notulist Functionarissen in gemeentelijke managementteams -

Pasbenoemde burgemeesters; wethouders; Colleges totaal -

Pasbenoemde burgemeesters Collegeleden en bijbehorend crisisteam Burgemeesters, ambtenaren, portefeuillehouders gemeentelijke processen

Potentiële kernstafleden van een GMT Leden ROT en RBT Leden MT, ROT en RBT Leden ROT en RBT Leden ROT en RBT Waterschappen Burgermeesters PLATO sleutelfunctionarissen GHOR


DSP - groep

Brandweer Overige Major Incident Medi- Politie cal Management and Gemeente Support GD Brandweer Overige Psychosociale op- Politie vang en nazorg bij Gemeente crises en rampen GD Brandweer Overige BRANDWEER Bijscholing Operatio- Politie neel Optreden voor Gemeente GD OVD Brandweer Brandweer Overige Bijscholing NBC voor Brandweer OVD Brandweer Politie Crisisteamtraining Gemeente HOVD GD Brandweer Overige MAATWERK Politie Crisisplan BV Gemeente GD Brandweer Overige Cuijpers Consultan- Politie cy Gemeente GD Brandweer Overige Instituut voor PsyPolitie chotrauma Gemeente GD Brandweer Overige P&A Coaching Politie Gemeente GD Brandweer Overige

Pagina 125

Chirurgen, anesthesiologen, SEH artsen en GHOR Functionarissen PSHOR (OvD) (OvD) OvD OVD HOVD Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Staffunctionarissen Alle leidinggevende niveau's Burgemeester en rampenstaf Alle leidinggevende niveau’s Alle leidinggevende niveau’s directies van ziekenhuizen/chemische bedrijven en rijkswaterstaat


DSP - groep

Bijlage 3 Vergelijking kwaliteit per opleiding

Tabel B3

Kwaliteitsbewaking per opleiding

MULTIDISCIPLINAIR Basismodule Certificering van de opleiding crisismanagement Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Bijscholing/oefening CTPI

Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Bijscholing NBC voor ROGS, AGS en GAGS


Crisisbeheersing


Crisis Besluitvorming (fase 2)

Certificering van de opleiding

Toezicht op de kwaliteit van de opleiding

Nee In de vorm van simulatie en tussen en eindevaluatie Ja, door deelnemers en opdrachtgevers

Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Ja, door weken met doelen en kwaliteitsmodel


Nee Nee Soms, door P&A Assessment Ja, door de opdrachtgevers Ja: • door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren • door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land

Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers

Crisisteamtrainingen Basis

Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Crisisteamtrainingen Gevorderd


Effectieve communicatie in crisisomstandigheden


Inleiding Crisismanagement

Nee Nee Nee Ja, door interne audit Trimension kwaliteitssysteem Nee Ja, door Nibra Ja, door Nibra Ja, door intern onderwijskundigen Nee Nee Ja, door Nibra Ja, door Nibra Ja, door intern onderwijskundigen Nee Nee, wel certificaat van deelname Nee Nee Ja, door de Adviesraad Opleidingen Ja, door evaluaties door deelnemers (en opdrachtgevers) Nee


Pagina 126

Nee Nee Soms, door P&A Assessment Ja, door de opdrachtgevers Ja: • door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren • door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land Nee Nee Nee Ja, door evaluaties onder deelnemers Nee Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets


DSP - groep

Leergang Master of Crisis and Disaster Management

Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers

Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Masterclass Crisismanagement

Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding


Masterclass psycho-sociale aspecten van crisismanagement



Media en woordvoering



Nafase oefenen


Observeren en evalueren


OCR-basismodule Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

OCR-module Beleidsteam


OCR-module Commando Rampterrein/Commando Plaats Incident OCR-module Effectief communiceren in crisissituaties

Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Certificering van de opleiding Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

OCR-module Juridische aspecten van crisisbeheersing en rampenbestrijding


Pagina 127

Nee Nee Ja, door groepsopdracht. Groepsscripties worden in boekvorm uitgegeven. Ja, door curatorium Ja, continu proces van evaluatie en bijstelling Ja, door de Haagse Hogeschool Ja, door het Ministerie van OCW Nee Ja, door periodieke evaluaties van Pinpoint en de Haagse Hogeschool. Verder is er een Raad van Advies/ Toezicht Nee Nee Nee Ja, de tweede en laatste dag wordt afgesloten met een toetsing van de praktijk en de theorie Nee Ja, door invullen van evaluatieformulieren na afloop van de oefening kan de oefening, daar waar nodig verbeterd worden. Nee Nee Nee Ja, adhv evaluatieformulieren en feedback onder deelnemers tijdens de duur van de cursus. Nee Nee Nee Nee Nee Ja: • tijdens het ontwerpen van de oefening is er veelvuldig en uitgebreid contact met inhoudelijke deskundigen van de deelnemende diensten om het scenario zo realistisch mogelijk te maken; • dmv begeleiding en toezicht van deskundigen, op zowel inhoudelijk als didactisch gebied; • door invullen evaluatieformulieren na afloop van de oefening. Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulieren deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets. Ja, door Nbbe Nee Ja, door Nbbe Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Ja, door Nbbe Nee Ja, door Nbbe Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers


DSP - groep

OCR-module Omgaan met de media


OCR-module Certificering van de opleiding Operationeel team Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

OCR-module Plotter


Oefenontwerp


Officier van Dienst Certificering van de opleiding en CoPICertificering van het opleidingsinstituut trainingen, ROT- Eindtoets voor de deelnemers trainigen,Veilig- Toezicht op de kwaliteit van de opleiding heidsstafAndersoortige manier van kwaliteitsbewaking trainingen Ontwikkeling Certificering van de opleiding crisismanagement Certificering van het opleidingsinstituut in de gemeente: Eindtoets voor de deelnemers Cyclus bestuurlijk Toezicht op de kwaliteit van de opleiding oefenen Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Ontwikkeling Certificering van de opleiding crisismanagement Certificering van het opleidingsinstituut in de gemeente: Eindtoets voor de deelnemers Trainingen geToezicht op de kwaliteit van de opleiding meentelijke ram- Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking penbestrijdingsprocessen Ontwikkeling Certificering van de opleiding crisismanagement Certificering van het opleidingsinstituut in de gemeente: Eindtoets voor de deelnemers Workshops en Toezicht op de kwaliteit van de opleiding trainingen voor Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking voorlichters onder crisisomstandigheden Opstellen van een Certificering van de opleiding handhavingspro- Certificering van het opleidingsinstituut gramma Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding


Qualified Simulation Instructor (introductie eind 2005)

Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Sitrap schrijven


Strategische sessies


Pagina 128

Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Ja, door Nbbe Nee Nee Ja, in toekomst door curatorium Ja, door evaluaties bij deelnemers en opdrachtgevers Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulier en interne inhoudelijke kwaliteitstoets Nee Nee Nee, maar wordt gedaan op verzoek Ja, door gemeente of regio (opdrachtgevers) zelf Nee Nee Nee, wordt gedaan op verzoek Ja, door gemeente of regio (opdrachtgevers) zelf Nee Nee Nee, maar wordt gedaan op verzoek Ja, door gemeente of regio (opdrachtgevers) zelf -


Nee Cedeo en ISO-9001 Nee Ja, onafhankelijke beoordeling evaluaties deelnemers door instituut Herman en Bell Nee Ja, door nader te bepalen internationale universiteit Ja Nee Ja, door een Raad van Toezicht Nee Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets Nee Nee Nee Nee


DSP - groep


Ja, door eindevaluatie met de opdrachtgever binnen een maand na de sessie kan de opzet en inhoud van de training steeds worden

getoetst en zonodig worden aangepast. Teamtraining met Certificering van de opleiding Nee videoverbinding Certificering van het opleidingsinsti- Nee tuut Eindtoets voor de deelnemers Nee Toezicht op de kwaliteit van de Ja, door interne audit opleiding Andersoortige manier van kwaliJa, door Trimension kwaliteitssysteem teitsbewaking Terreuroefening Certificering van de opleiding Nee Nee Certificering van het opleidingsinstituut Nee Eindtoets voor de deelnemers Nee Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Ja, door het invullen van evaluatieformulieren na afloop van de oefening kan de oefening, daar waar nodig, verbeterd worden. Ook door middel van begeleiding en toezicht van deskundigen, op zowel inhoudelijk als didactisch gebied.

Training realiseren producten (fase 3)


Nee Nee Nee, tussentijdse toetsen voor bijsturing Ja, door deelnemers en opdrachtgever


Ja, door het stellen van doelen. Het werken volgens een kwaliteits-


model waardoor te zien is in hoeverre de training aansluit bij de Verdiepings-dag Gemeentelijk Beleidsteam

Verdiepingsdag Regionaal Operationeel Team


deelnemers en in hoeverre voortgang geboekt moet worden. Nee Nee Nee Nee


Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke



kwaliteitstoets Nee Nee Nee Nee


Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke


kwaliteitstoets Virtueel oefenen en trainen


Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend


Kwaliteit wordt ingebed in curriculum van gebruikers en daarmee


wordt kwaliteitsbewaking impliciet gewaarborgd POLITIE Officier van Dienst Politie Opleiding


Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden

Nee Ja, door Nibra Ja, door Nibra Ja, door intern onderwijskundigen


Nee Nee Nee Ja, door de opdrachtgevers


Ja, door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen


van ervaringen, door oefenen in het scoren van de beoordelingsformulieren (interbeooordelaarsbetrouwbaarheid ) en door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land. GEMEENTE Basiscursus ram-


Pagina 129

Nee


DSP - groep

penbestrijding gemeentelijk tactisch niveau

Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Basistraining deelproces rampenbeheersing, fase 1


Boegbeeld of aambeeld?


Integraal veiligheidsbeleid


Handhaving


Leergang professioneel toezicht houden en handhaven


Lokaal integraal veiligheidsbeleid



OCR module Certificering van de opleiding gemeentelijk Certificering van het opleidingsinstituut managementteam Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Ontwikkeling Certificering van de opleiding crisismanagement Certificering van het opleidingsinstituut in de gemeente: Eindtoets voor de deelnemers Informatie crisis- Toezicht op de kwaliteit van de opleiding management voor gemeentelijke Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking managementteams Ontwikkeling Certificering van de opleiding crisismanagement Certificering van het opleidingsinstituut in de gemeente: Eindtoets voor de deelnemers Informatie crisismanagement voor Toezicht op de kwaliteit van de opleiding pasbenoemde Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking burgemeesters; wethouders; Colleges totaal Openbare orde en Certificering van de opleiding veiligheid Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding

Pagina 130

Nee Nee Ja, door National Director ETS Ja, door Senior Instructors en intercollegiale toetsing Ja Ja, door MIMMS international working group Ja Ja Ja, door bestuur van stichting MIMMS Ja, door Management System BV Nee In voorbereiding bij de Raad van RGF' en Ja, ISO gecertificeerde opleiding Ja, door periodieke toetsing Per 1-1-2006 Nee Ja, door Politie Utrecht Ja, door Politie Utrecht Ja, wordt door Politieacademie nader bekeken Nee Cedeo en Iso-9001 Nee Nee Toetsing klanttevredenheid door bureau Herman en Bel Eigen certificaat Cedeo en ISO - 9001 D.m.v. een presentatie Toetsing klanttevredenheid door bureau Herman en Bel Nee Cedeo en ISO -9001 Nee Ja, door een klankbordgroep, bestaande uit de opdrachtgever NGB en de opleider SGBO waarmee wij samen verantwoording nemen voor de kwaliteit en organisatie van de opleiding Ja, aan de deelnemers wordt na de opleiding een beoordeling door het ROI gevraagd en deze evaluaties worden onafhankelijk getoetst. Daarnaast wordt de gehele opleiding door het NGB geëvalueerd Training wordt gevalideerd door Politie Onderwijs Raad Nee Bureau Examinering van de politie academie neemt toets af Nee Nee Nee Ja, het HBHB neemt deze af Ja, door de klankbordgroep die betrokken is geweest bij de ontwikkeling van de opleiding Ja, door evaluatieformulier

Nee Nee Er zijn tussentijdse toetsen. De simulatie, en de tussen- en eindevaluatie, is in deze training de eindtoets. Door deelnemers en opdrachtgever Door het stellen van doelen. Het werken volgens een kwaliteitsmodel waardoor te zien is in hoeverre de training aansluit bij de deelnemers en in hoeverre voortgang geboekt moet worden Nee Nee Nee Door evaluaties te houden onder de deelnemers wordt doorlopend getoetst welke onderdelen van de cursus wijziging behoeven


DSP - groep


Rampenbeheer- Certificering van de opleiding sing voor colleges Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Training gemeentelijke processen


Verdiepingsdag Gemeentelijk Management Team


Nee Nee CITO en Cedeo Nee Nee Ja, door evaluaties Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend Nee Nee Nee, maar wordt gedaan op verzoek Ja, door gemeente of regio (opdrachtgevers) zelf


Video-evaluatie


Zicht op de veiligheidsketen


GHOR Basic Instructor ETS


Major Incident Medical Management and Support


Psychosociale Certificering van de opleiding opvang en nazorg Certificering van het opleidingsinstituut bij crises en ram- Eindtoets voor de deelnemers pen Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

BRANDWEER Bijscholing Opera- Certificering van de opleiding tioneel Optreden Certificering van het opleidingsinstituut voor OVD Brand- Eindtoets voor de deelnemers weer Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

Bijscholing NBC voor OVD Brandweer


Crisisteamtraining Certificering van de opleiding HOVD Certificering van het opleidingsinstituut Eindtoets voor de deelnemers Toezicht op de kwaliteit van de opleiding Andersoortige manier van kwaliteitsbewaking

MAATWERK Crisisplan BV


Pagina 131

Nee Nee Nee Nee Evaluatie met de deelnemers Nee Nee Nee Nee Evaluatie met de deelnemers Nee Nee Nee Ja, door interne audit Ja, door Trimension kwaliteitssysteem Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulier deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets Nee Nee Nee Nee Ja, door evaluatieformulieren deelnemers en interne inhoudelijke kwaliteitstoets Nee Nee Nee Ja, door interne audit Ja, door Trimension kwaliteitssysteem Nee Ja, door Nibra Ja, door Nibra ja, door intern onderwijskundigen Nee Nee Nee Ja, door de opdrachtgevers Ja, door intervisie en supervisie tussen trainers, door uitwisselen en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsdiensten in het land. Nee. Nee Nee Ja, door de opdrachtgever en door de deelnemers.


DSP - groep


Cuijpers Consultancy


Ja, dmv evaluatieformulieren, voortgangsgesprekken met deelnemers en opdrachtgevers en toezichthouders. Ja, door N.A.O.V. Nee Ja, door basis- en vervolgopleiding


Instituut voor Psychotrauma


P&A Coaching


Pagina 132

Nee Nee Nee Ja, door opdrachtgevers Door intervisie en supervisie tussen de trainers, door uitwisselen van ervaringen. Door uitwisseling en vergelijking van ervaringen tussen de verschillende hulpverleningsinstanties in het land.


DSP - groep

Pagina 133


DSP - groep

Bijlage 4 Leidinggevende functies per discipline

Coördinatie team plaats incident (CTPI) • Officier van dienst (OVD –B, G, P) Commando Rampterrein (CoRT) • Hoofdofficier van Dienst Brandweer • Chef Basiseenheid Politie • Geneeskundig commandant van Dienst • Voorlichter (Piketfunctionaris) Operationeel Team (gemeentelijk) • Chef Operatiën Politie (SGBO, Staf Grootschalig Politie Optreden) • Commandant (officier) van dienst brandweer • Commandant van dienst GHOR • Voorlichter Beleidsteam (gemeentelijk) • (Loco) Burgemeester (voorzitter) • Gemeentesecretaris • Voorlichter • (Regionaal) Commandant Brandweer • Districtschef Politie • Directeur GGD Regionaal Operationeel Team • (plv.) Regionaal Commandant Brandweer (operationeel leider) • Chef Operatiën Politie (SGBO) • Hoofd Sectie Geneesk. Aangelegenheden (GHOR) • Voorlichter (regionaal) Coördinerend Regionaal Beleidsteam • Burgemeester (voorzitter) • Regionaal Commandant Brandweer • Korpschef van Politie • Regionaal Geneeskundig Functionaris • Hoofdofficier van Justitie • Voorlichter (regionaal) Meldkamer • Centralist • Hoofd(en) meldkamer

Pagina 134


DSP - groep

Pagina 135


DSP - groep

Bijlage 5 Onderzoeksopzet

B 5.1

Doelstelling en onderzoeksvragen Het ministerie van BZK heeft zich tot doel gesteld de kwaliteit van het personeel binnen de crisisbeheersing te verbeteren. Tegen deze achtergrond is dit onderzoek uitgevoerd dat zich richt op het inventariseren van de opleidingen in de rampenbestrijding (RB) en crisisbeheersing (CB). Daartoe zijn door het ministerie een 8-tal onderzoeksvragen geformuleerd: • • • • • • • •

Welke opleidingen bestaan er op het gebied van de rampenbestrijding en crisisbeheersing (korte inhoud, theorie en praktijk, lengte, doelgroep)? Door wie worden deze opleidingen gegeven? Voor wie worden deze opleidingen gegeven (functionarissen, teams)? Welke functionarissen nemen er deel aan (welke gemeenten/ regio's/ beleidsteams/ operationele teams)? Wie betaalt wat en hoe duur zijn deze opleidingen? Wat is de status van deze opleidingen? Hoe wordt de kwaliteit van de opleidingen gewaarborgd? Hoe wordt de praktijk (oefening) betrokken in de opleiding?

Deze vragen richten zich voornamelijk op de aanbodzijde van het opleidingenveld. Daarnaast zijn nog een 3-tal vragen toegevoegd die meer de vraagzijde belichten: • • •

B 5.2

In welke opleidingsbehoefte voorzien de opleidingen en bij wie leeft die behoefte? Aan welke randvoorwaarden moeten de opleidingen voldoen willen zij interessant zijn voor afnemers? Hoe wordt er door vertegenwoordigers van de vier rampenbestrijdingsdisciplines aangekeken tegen de door het Ministerie voorgestane verschuiving van functiegericht opleiden naar competentiegericht opleiden?

Onderzoeksmethode Opleidingsinventarisatie De eerste 8 onderzoeksvragen zijn door middel van een vragenlijst beantwoord. In eerste instantie is samen met de begeleidingscommissie vastgesteld aan welke eisen een opleiding moet voldoen wil hij in aanmerking komen voor het predikaat 'opleiding rampenbestrijding en/of crisisbeheersing', maw er is gezocht naar welke opleidingen relevant zijn voor dit onderzoek. Daarvoor is een lijst met criteria opgesteld die als checklist fungeerde.Voor de volledigheid noemen we ze hier even: Feitelijk zijn er slechts 3 harde criteria: de doelgroep, de vorm van de bijeenkomst en het peiljaar: • Opleidingen die zich op de volgende doelgroepen richten komen in aanmerking opgenomen te worden in de inventarisatie: leidinggevende bestuurlijke, ambtelijke en operationele functionarissen binnen de decen-

Pagina 136


DSP - groep

•

•

trale rampen – en crisisbeheersingsorganisaties (niet: leidinggevenden in opleiding). Vorm van de bijeenkomst: Opleiding, cursus, leergang, workshop of training komen in aanmerking. In principe maakt een verschil in benaming niet uit en wordt zo breed mogelijk ingestoken. Echter de bijeenkomsten moeten wel een structureel karakter hebben; eenmalige workshops worden niet meegenomen. Peiljaar: Alleen opleidingen die in 2004 gegeven zijn komen in aanmerking om opgenomen te worden in de inventarisatie. Nieuwe initiatieven uit 2005 worden wel genoemd in de rapportage maar niet in detail beschreven.

Dit betekent dat ten aanzien van de kenmerken van de opleidingen het volgende gedlt: •

• • •

•

Aard opleidingen: zowel mono- als multidisciplinaire opleidingen komen in aanmerking voor deze inventarisatie. Binnen de monodisciplinaire opleidingen worden echter alleen die opleidingen meegenomen waarin multidisciplinaire samenwerking aan bod komt. Niveau: instroomvereisten niet in de vorm van vooropleiding maar bepaald door de functie (zie eerste criterium) Gecertificeerd: zowel wel als niet gecertificeerde opleidingen Algemeen/ specifiek: zowel specifieke opleidingen Rampenbestrijding/ Crisisbeheersing als algemene opleidingen met taakaccent Rampenbestrijding/ Crisisbeheersing komen in aanmerking, (Opleidingen waarin algemene managementvaardigheden worden aangeleerd komen echter niet in aanmerking voor de inventarisatie) Intern of externe opleidingen: zowel opleidingen die intern binnen de eigen discipline gegeven worden als opleidingen die door externe partijen worden aangeboden komen in aanmerking voor de inventarisatie.

Tot zover de checklist met criteria. Vervolgens is aan de hand van de geformuleerde criteria een lijst met relevante opleidingen opgesteld. Daarbij is in de eerste plaats gebruik gemaakt van de kennis van de begeleidingscommissie waarin opleidingsspecialisten van de vier disciplines vertegenwoordigd waren. Aan hen is gevraagd een lijst op te stellen met namen van opleidingen die voldeden aan de criteria. Deze lijst met opleidingen diende als uitgangspunt en is door de onderzoekers van DSP-groep verder aangevuld door middel van raadpleging via internet en het benaderen van sleutelfiguren in het veld. Nadat de lijst met opleidingen is opgesteld is deze ter verificatie nog aan twee netwerken voorgelegd, één van de politie (portefeuillehouders CCB) en één van de brandweer (platvorm multidisciplinair oefenen en opleiden). Alle instituten zijn vervolgens per email benaderd voor het invullen van een digitale vragenlijst17. Uiteindelijk hebben slechts 2 van de benaderde 35 opleidingsinstituten geen reactie gegeven. De geretourneerde vragenlijsten zijn in de hoofdstukken 2 tot en met 8.

Noot 17

Pagina 137

Sommige zelfs meerdere malen indien zij ook meerdere opleidingen verzorgen.


DSP - groep

Interviews De drie onderzoeksvragen betreffende de vraagzijde van het opleidingsveld zijn beantwoord door middel van 8 face to face interviews met sleutelfiguren uit de vier decentrale rampen- en crisisbeheersingsorganisatie (gemeente, brandweer, GHOR en politie). Mede op voordracht van de begeleidingscommissie is de lijst met te interviewen personen tot stand gekomen. De volgende personen zijn geïnterviewd: • Theo Beltman (coördinator CCB – politie IJsselland); • Wim Heupers (senior beleidsmedewerker landelijk bureau GHOR/ Raad van RGF-en); • Henk Jansen (VNG-ambassadeur voor programma 'Slagen voor Veiligheid'); • Jan van Kemenade (hoofd opleiden, oefenen en bijscholen - hulpverleningsdienst politieregio Zuidoost Brabant); • Leon Kuijpers (hoofd opleiden en oefenen – hulpverleningsdienst politieregio Noord-Oost Limburg); • Eric van der Maas (coördinator trainen opleiden en oefenen – OKC GHOR); • Cyril Poppelaars (expertisecentrum CCB – Politieacademie); • Henk Sagius (çursuscoördinator - Netwerk Ambtenaren Openbare Veiligheid).

B 5.3

Beantwoording onderzoeksvragen In dit onderzoek is antwoord gegeven op 11 onderzoeksvragen. Veel van de onderzoeksvragen zijn expliciet beantwoord. Een aantal vragen is echter alleen impliciet aan bod gekomen. Voor de volledigheid bespreken we hier in welke hoofdstukken de beantwoording van de onderzoeksvragen terug te vinden is. Welke opleidingen bestaan er op het gebied van de rampenbestrijding en crisisbeheersing (korte inhoud, theorie en praktijk, lengte, doelgroep)? In de hoofdstukken 3 tot en met 8 wordt antwoord gegeven op deze onderzoeksvraag. Door wie worden deze opleidingen gegeven? In de hoofdstuk 2 t/m 8 wordt antwoord gegeven op deze onderzoeksvraag. Voor wie worden deze opleidingen gegeven (functionarissen, teams)? In de hoofdstukken 3 t/m 8 wordt ingegaan op deze onderzoeksvragen. Niet bij alle opleidingen is hier echter een duidelijk antwoord op verkregen. Welke functionarissen nemen er deel aan (welke gemeenten/ regio's/ beleidsteams/ operationele teams)? Binnen het onderzoek is niet gedetailleerd antwoord gegeven op deze vraag omdat de opleidingsinstituten nauwelijks over deze informatie beschikten. Het aantal deelnemers per discipline (zonder verdere uitsplitsing naar functies of teams) is wel grotendeels bekend en wordt in hoofdstuk 8 beantwoord. Wie betaalt wat en hoe duur zijn deze opleidingen?

Pagina 138


DSP - groep

Hoewel de kosten van de opleiding doorgaans bekend zijn, werd over het algemeen weinig informatie verstrekt over door wie de opleiding betaald werd. Meestal werd volstaan met de 'de werkgever van de deelnemer'. Hoe wordt de kwaliteit van de opleidingen gewaarborgd? Deze vraag is beantwoord in de hoofdstukken 3 t/m 9 en ook in hoofdstuk 10 wordt daar aandacht aan besteed. Hoe wordt de praktijk (oefening) betrokken in de opleiding? Deze vraag is beantwoord in de hoofdstukken 3 t/m 8 en hoofdstuk 10. In welke opleidingsbehoefte voorzien de opleidingen en bij wie leeft die behoefte? Deze vraag is in hoofdstuk 10 beantwoord. Aan welke randvoorwaarden moeten de opleidingen voldoen willen zij interessant zijn voor afnemers? Deze vraag is in hoofdstuk 10 beantwoord. Hoe wordt er door vertegenwoordigers van de vier rampenbestrijdingsdisciplines aangekeken tegen de verschuiving van functiegericht opleiden naar competentiegericht opleiden Deze vraag is in hoofdstuk 10 beantwoord.

Pagina 139


DSP - groep

Bijlage 6 Leden begeleidingscommissie

Het onderzoek is door een commissie begeleid. Deze begeleidingscommissie kende de volgende deelnemers: • Ruud van Bennekom (Nederlands genootschap van Burgemeesters); • Klaas Bullema (Medewerker bestuurlijk oefenen Regionale brandweer Zuid-Holland Zuid); • Gijs Roest (Staffunctionarissen Opleiden, Trainen en Oefenen GHOR bureau regio Zuid-Holland Zuid); • Frank Rosier (Staffunctionarissen Opleiden, Trainen en Oefenen GHOR bureau regio Zuid-Holland Zuid); • Henk Sagius (Cursuscoördinator Netwerk Ambtenaren Openbare Veiligheid); • Jeroen Verhaak (Secretaris commissie persoonlijk meesterschap, vorming en training van de VGS). En de opdrachtgever, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties; Directie Crisisbeheersing, afdeling Preparatie Decentraal vertegenwoordigd in de persoon van: • Rudolph Klarenaar (Beleidsmedewerker Opleiden en Oefenen Ministerie van BZK) en; • Juliane Rink (Senior beleidsmedewerker Opleiden en Oefenen Ministerie van BZK).

Pagina 140


DSP - groep

Overzicht multidisciplinaire opleidingen rampen- en crisisbeheersing

Recommend Documents