Inpassingsvisie HOV/OV langs het spoor 10 APRIL 2012
I.s.m. Architectenbureau Koen van Velsen B.V.
Inhoudsopgave Gegevens
Inleiding
4
1. Inventarisatie
6
1.1 Huidige situatie 1.2 Context
6 8
2. Opgave
10
3 Visie
18
4. Planlagen
26
Uitwerking
5. Uitwerking
36
Proces
6. Proces
61
Visie
2.1 Ligging HOV-busbaan en fietspad 2.2 Ontwerpeisen busbaan en fietspad 2.3 Eigendommen 2.4 Kabels en leidingen
10 12 14 16
3.1 Oost - west verbinding 3.2 Noord - zuid verbindingen 3.3 Knooppunten 3.3.1 Visie twee nieuwe viaducten (Koen van Velsen)
18 20 22 24
4.1 Bomen 4.2 Maaiveld 4.3 Verlichting 4.4 Reliëf/taluds 4.5 Hekwerken
26 28 30 32 34
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat (Coulisselandschap voorbeelduitwerking) 5.2 Knooppunt Terheijdenstraat 5.3 Traject Terheijdenstraat - Doornboslaan 1 (3 Hoefijzers) 5.4 Knooppunt Doornboslaan 2 5.5 Traject Doornboslaan - Kapittelweg 1 5.6 Knooppunt Kapittelweg 5.7 Kapittelweg - Oosterhoutseweg 1 5.8 Knooppunt Oosterhoutseweg 1
38 47 48 51 52 55 56 59
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
3
Inleiding Tussen Etten-Leur, Breda en Oosterhout wordt een Hoogwaardig Openbaar Vervoer tracé (HOV) aangelegd. Grotendeels volgt dit tracé de bestaande infrastructuur, echter op het traject van Breda Centraal tot aan de Oosterhoutseweg wordt een vrijliggende busbaan gerealiseerd ten noorden van het spoor. Dit laatste traject raakt een aantal in ontwikkeling zijnde gebieden behorende tot Via Breda zoals het Coulisselandschap in het Stationkwartier en het Drie Hoefijzers gebied ten oosten daarvan. Verder naar het oosten loopt de baan langs een bestaand en een nog te ontwikkelen bedrijfsterrein. Ten westen van Breda Centraal loopt een vrijliggende busbaan (geen HOV) die aansluit op de nieuwe Stationslaan Ook twee nieuwe viaducten maken onderdeel uit van dit plan. Deze twee nieuw te bouwen viaducten worden aan noordzijde van de bestaande spoorviaducten Terheijdenstraat en Doornboslaan gebouwd. Het ontwerp van deze viaducten wordt gemaakt door architectenbureau Koen van Velsen, dat ook verantwoordelijk is voor het ontwerp van het nieuwe stationsgebouw en de geluidsschermen ten westen en oosten van Breda Centraal. De aanleg van de vrijliggende busbaan langs het spoor vormt de aanleiding om een ruimtelijk kader te ontwikkelen. Op basis hiervan kan het ontwerp van de baan en de viaducten verder uitgewerkt worden. Naast het HOV-tracé wordt een tweerichtingen fietspad aangelegd tussen de Oosterhoutseweg en (voorlopig) de Vuchtstraat, als ontbrekende schakel in het fietsnetwerk van Breda. De route langs het HOV-tracé vormt een alternatief voor de fietsroute langs de Noordelijke Rondweg. Deze nieuwe route heeft evenals de busbaan ongelijkvloerse kruisingen wat de verkeersveiligheid voor de fietsers ten goede komt
Oosterhout
Breda
Etten - Leur
4
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
Oosterhout
OVTC Etten-Leur
HOV route OVTC - Oosterhout
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
5
1. Inventarisatie 1.1 Huidige situatie Onderstaande foto’s geven een globale indruk van de context van het toekomstige HOV-tracé.
1. Viaduct Belcrumweg
RO-HOVS-INR-0019.dgn Default 22-12-2011 11:48:14
6
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR GEGEVENS
2. Zicht vanaf Belcrumweg richting Station
3. Zicht vanaf SKW oost richting station
4. Viaduct/onderdoorgang Terheijdenstraat
5. Zicht vanaf Drie Hoefijzers Noord richting spoorweg
6.Viaduct Doornboslaan
6. Zicht vanaf Smalle Reep richting spoorweg
8. Viaduct Kapitellweg
9. Zicht vanaf Druivenstraat richting spoorweg
10. Spoorwegovergang tpv Oosterhoutseweg
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
GEGEVENS
7
1.2 Context Zowel ten noorden als ten zuiden van het spoor wordt een groot aantal gebieden opnieuw ontwikkeld. In voornamelijk het westelijke deel betekent het een goede mogelijkheid het tracé op een vanzelfsprekende wijze te integreren in de nieuwe stedenbouwkundige ontwikkelingen.
DRIE HOEFIJZERS NOORD
BEDRIJVENTERREIN SMALLE REEP
HERO TERREIN
STATIONSKWARTIER DRIE HOEFIJZERS ZUID
8
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR GEGEVENS
BEDRIJVENTERREIN DRUIVENSTRAAT
MOLENKWARTIER
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
GEGEVENS
9
2. Opgave De opgave voor de inpassingsvisie komt voort uit de vraag naar een ontwerp van een vrijliggende busbaan met aansluitingen op het inpandige busperron van Breda Centraal. Deze visie is opgesteld om de inpassing in de omgeving vorm te geven; o.a. aansluiting op naastgelegen buurten, relatie met de kruisende noord-zuid verbindingen en inpassing van de nieuwe viaducten. De busbaan wordt aan de westzijde aangesloten op de nieuwe Stationslaan en aan de oostzijde van Breda Centraal wordt er een aftakking gemaakt naar de Terheijdenstraat. In het uiterste oosten takt de busbaan aan op de Oosterhoutseweg. Op het traject wordt één halte gerealiseerd ten oosten van de Kapittelweg. De busbaan dient tevens als ontsluitingsroute voor hulpdiensten. Bij calamiteiten op het spoor zal de busbaan gebruikt worden om de sporen te kunnen bereiken. Een tweerichtingen vrijliggend fietspad maakt onderdeel uit van deze opgave. Het fietspad verbind het oosten en noordoosten van Breda op een snelle wijze met het nieuwe Breda Centraal.
10
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR GEGEVENS
2.1 Ligging HOV-busbaan en fietspad In het westelijke gedeelte maakt de busbaan onderdeel uit van het ‘coulisselandschap’, de entree van het nieuwe stationsgebied van Breda. De aantakking op het busperron van Breda Centraal is hierin centraal gelegen. Het traject vanuit Breda Centraal naar het oosten toe, verloopt van een (hoog) stedelijk woon en werkmilieu via een monofunctioneel werkmilieu naar een historische laan met een woonfunctie – de Oosterhoutseweg. De busbaan wordt als een nieuw lijnelement door of langs de verschillende gebieden gerealiseerd. Nabij de Kapittelweg, zal wegens constructie van de onderdoorgang van het viaduct van de Kapittelweg, de busbaan geplitst worden in twee aparte, losliggende rijbanen van elk 4.00 meter breed. Ten noorden van de HOV-baan komt een tweerichtingen fietspad te liggen. De afstand van het fietspad tot aan de busbaan varieert, mede afhankelijk van de aanwezige beschikbare ruimte (eigendomsgrens) Aansluiting van het fietspad is in het oosten op de Oosterhoutseweg, in het westen sluit deze aan op de Vuchtstraat/Stationslaan. Op twee andere locaties is het fietspad aangesloten op de omgeving namelijk de Smalle reep en als aansluiting op de bestaande Frankenthalerstraat.
COULISSELANDSCHAP
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
GEGEVENS
11
2.2 Ontwerpeisen op hoofdlijnen busbaan en fietspad Bus - Busbaan kant weg 11.00 m uit hart spoor - Busbaan 7.50 m breed bij tweerichtingen - Busbanen 4.00 m breed bij twee vrijliggende banen - Ontwerp snelheid is 70km/u - Geen verlichting langs de busbaan - Inpassen van twee HOV-haltes langs het tracé. Fietspad - Fietspad 3.50m breed - Twee richtingen fietspad - Kleur van het asfalt is rood - Verlichting langs het fietspad Viaducten/onderdoorgangen - 2 nieuwe viaducten Terheijdenstraat en Doornboslaan - Viaduct Terheijdenstraat alleen voor de bus - Viaduct Doornboslaan voor bus en fiets - Vrije onderdoorrijhoogte viaducten is 4.20m. - Voldoende lichtinval tussen bestaand en nieuw viaduct
12
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR GEGEVENS
Busbaan twee richtingen
Busbaan 2x één richting
Fietspad twee richtingen
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
GEGEVENS
13
2.3 Eigendommen Te zien op onderstaande afbeelding is dat de gemeentelijke eigendomsgrenzen relatief strak om de busbaan en het fietspad geprojecteerd zijn. Dit betekent dat het ontwerp voor de inpassing op een beperkte ruimte gerealiseerd dient te worden. Om de inpassing te verbeteren worden in deze visie voorstellen gedaan die de huidige gemeentelijke plangrenzen overschrijden. Hiertoe zullen op enkele plaatsen verwervingen moeten plaatsvinden.
14
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR GEGEVENS
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
GEGEVENS
15
2.4 Kabels en leidingen In de toekomstige situatie zullen nieuwe kabeltracés voor vnl. telecom in een vrije zone van 1.50m komen te liggen. Vanwege de gewenste plaatsing van bomen wordt dit tracé bij voorkeur strak tegen het fietspad (zuidzijde) gesitueerd. Ook voor onderhoudswerkzaamheden aan het kabeltracé levert deze locatie de minste hinder voor de busbaan op.
fietspad
busbaan
16
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR GEGEVENS
K&L
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
GEGEVENS
17
3 Visie De inpassing van de busbaan bestaat uit een drietal onderdelen. De eerste is de oost- west verbinding, de tweede bestaat uit de noord-zuid verbindingen en de derde bestaat uit de knooppunten. Voor de oost-west verbinding is het belangrijkste uitgangpunt dat er een eenheid ontstaat waarbij het landschap als drager ingezet wordt. In het thema landschap zit een verloop van stedelijk (westelijk deel) naar landschappelijk (oostelijk deel). De noord-zuid verbindingen bestaan uit de stedelijke routes die de busbaan kruisen. Op het raakvlak tussen de oost-west verbinding en de noord-zuid verbindingen liggen de knooppunten.
3.1 Oost - west verbinding De in eerdere visies genoemde landschappelijke karakteristiek van de oostelijke spoorzone wordt hier op een vanzelfsprekende wijze opgepakt. Het landschappelijke thema ontleent zijn identiteit deels aan de bosrijke landschappen ten oosten van Breda en aan de lokale situatie. Voornamelijk de bodemgesteldheid (grondsoort en waterhuishouding) zijn van invloed op de uiteindelijke landschappelijke karakteristiek. Het ‘Coulisselandschap’ vormt het meest stedelijke deel van het hele tracé. Dit wordt vertaald in de ontwikkeling van een artificieel landschap op een gebouwde ondergrond van parkeergarages. De eenheid van het landschappelijke thema wordt voornamelijk gevormd door de vegetatie, bestaande uit bomen en onderbeplanting. Hoogteverschillen worden zoveel als mogelijk op een ‘zachte’ landschappelijk wijze ontworpen door middel van taluds. In het ‘Coulisselandschap’ zal de vegetatie van bomen en onderbeplanting afgeleid zijn van een meer stenige ondergrond die de verbinding legt met het ballastbed van het spoor. De busbaan ligt zoveel als mogelijk op het bestaande maaiveld. Hierdoor wordt de relatie met de omgeving versterkt en worden de noord-zuid verbindingen benadrukt.
18
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR VISIE
COULISSELANDSCHAP
L
A V A N
N
D
S T E D E L I J K
S N A A R
C
H
A
P
L A N D S C H A P P E L I J K
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
V I S I E
19
3.2 Noord - zuid verbindingen Het sterk oost-west gerichte HOV/OV tracé wordt begrensd en doorsneden door een aantal belangrijke stedelijke verbindingen. Elk van deze noord - zuid verbindingen heeft zijn eigen identiteit, gevormd door de huidige functie en landschappelijke en stedelijke karakteristiek. Belcrumweg - wateras Identiteitsdrager is hier de rivier de Mark. Tevens is deze weg ook één van belangrijkste stadsinvalsroutes vanuit het noorden. De Mark heeft een belangrijke recreatieve betekenis vanwege de pleziervaart en de recreatieve fietsroutes die hieraan gekoppeld zijn. In de toekomst, bij de ontwikkeling van de Markoevers, neemt de recreatieve betekenis toe en vormt deze as een belangrijke langzaam verkeer verbinding tussen binnenstad, Havenkwartieren en Breda Centraal. Terheijdenstraat - stedelijke as Deze oude verbindingsroute tussen Terheijden en Breda wordt in de ontwikkelingen van Stationskwartier en Drie Hoefijzers gekenmerkt door een hoge mate van stedelijkheid. De verkeersfunctie wordt in de toekomst verminderd door het afsluiten van de verbinding met Terheijden. De HOV naar Etten-Leur gaat over het zuidelijk gedeelte van de Terheijdenstraat rijden. Doornboslaan - Groene as Verbinding en hoofdontsluitingsweg van het centrum van Breda naar de Hoge Vucht en vv. Het groene profiel wordt getypeerd als parkway. De inrichting bestaat brede groene bermen met bomenrijen, geflankeerd door bouwblokken in het groen. Kapittelweg – verkeersas In tegenstelling tot de bovenstaande verbindingen loopt deze infrastructuur over een viaduct over het spoor. Deze verkeersweg vormt een tangent in de hoofdverkeersstructuur van de stad. De dominantie van het viaduct is zeer bepalend voor het karakter van de directe omgeving, vooral vanaf het spoornivo. Oosterhoutseweg - historische as De Oosterhoutseweg is een rechte as tussen Breda en Teteringen, aangelegd in de tijd van Napoleon. De as wordt gekenmerkt door een zware bomenlaan. De aanliggende bebouwing is zeer gevarieerd qua architectuur en bestaat voornamelijk uit woningen.
20
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR VISIE
Belcrumweg Wateras (Mark)
Terheijdenstraat Stedelijke as (Centrum)
Doornboslaan Groene as (Parkway)
Kapittelweg Verkeers as
Oosterhoutseweg Historische as (Napoleonsweg) INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
V I S I E
21
3.3 Knooppunten De derde laag in de visie is die van de knooppunten tussen de oost-west gerichte HOV/OV-route en de noord-zuid gerichte stadsroutes. Op deze knopen spelen vraagstukken als identiteit, sociale veiligheid en oriëntatie. De viaducten vormen de poorten van en naar de stad en hebben daardoor een belangrijke betekenis voor de identiteit en de oriëntatie. De beleving van de reiziger per bus, auto, fiets of voetganger staat centraal in de vormgeving van de onderdoorgangen. De vloer wordt vanuit de omgeving onder de viaducten doorgetrokken waardoor er een zekere continuïteit ontstaat. De wanden en plafonds daarentegen dienen te worden behandeld als interieur. Knooppunt Belcrumweg Deze knoop heeft een belangrijke betekenis voor de ontwikkelingen in Via Breda. De identiteit wordt bepaald door de Mark die aansluit op de haven in de binnenstad. Bij de ontwikkeling van de Markoevers aan de westzijde van de Mark leeft de gedacht om het spoorviaduct voor een groot deel op ‘poten’ te zetten. Hierdoor ontstaat er een open vizier vanaf de haven en Prinsenkade naar het gebied ten noorden van het spoor en omgekeerd. De identiteit van dit knooppunt zal in de toekomst ook voor een belangrijk deel gevormd worden door de geluidwerende voorzieningen die hier zowel aan de noord als zuidzijde gerealiseerd worden. Grote vensters in de schermen leggen de relatie tussen de trein(reiziger) en de stad en omgekeerd. De ruimtelijke en esthetische kwaliteit van de onderdoorgang in de huidige situatie laat te wensen over. Om de, in de toekomst steeds belangrijkere, langzaamverkeer verbinding goed te laten functioneren dient er nadrukkelijk aandacht te worden gegeven aan de kwaliteit van de onderdoorgang. De nodige aandacht dient uit te gaan naar de afwerking van de wanden, vloeren en ‘plafonds’ en ook de verlichting eist aandacht. Knooppunt Terheijdenstraat De kwaliteit van de bestaande en nieuwe onderdoorgang vereist de nodige aandacht voor wat betreft afwerking, zicht en daglichttoetreding, waardoor hier een prettig en sociaal veilig klimaat kan ontstaan. Om de aanleg van het HOV-tracé mogelijk te maken wordt er naast het bestaande spoorviaduct en nieuw viaduct gerealiseerd. Ook deze verbinding krijgt in de toekomst een nog belangrijkere functie voor het langzaam verkeer vanwege de ontwikkelingen aan de noordzijde van het spoor (Stationskwartier, Breda Centraal en Drie Hoefijzers Noord). De identiteit vanaf de noordzijde zal gevormd worden door het nieuwe HOV viaduct, terwijl aan de zuidzijde een nieuw geluidsscherm met vensters zoals bij de Belcrumweg gezichtsbepalend zal zijn. De Stedenbouwkundige ontwikkelingen aan weerszijde van de Terheijdenstraat versterken het stedelijk karakter van deze knoop. Knooppunt Doornboslaan Ook bij de Doornboslaan wordt een nieuw viaduct voor de HOV gerealiseerd gecombineerd met een viaduct voor het geplande fietspad. De Doornboslaan blijft in de toekomst een belangrijke stadsontsluiting voor auto- en fietsverkeer. Voetgangers maken hier ook gebruik van, maar in mindere mate dan de Terheijdenstraat. De identiteit vanaf de noordzijde zal gevormd worden door het nieuwe HOV/ fietspad viaduct, terwijl aan de zuidzijde een nieuw geluidsscherm met
22
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR VISIE
vensters zoals bij de Belcrumweg en Terheijdenstraat gezichtsbepalend zal zijn. De groene kwaliteit van de Doornboslaan met de brede bermen en bomenrijen zal zowel aan de noord- als zuidzijde tot aan het viaduct doorlopen waardoor de continuïteit van de parkway gewaarborgd is. De kwaliteit van de bestaande en nieuwe onderdoorgang vereist de nodige aandacht voor wat betreft afwerking, zicht en daglichttoetreding, waardoor hier een prettig en sociaal veilig klimaat kan ontstaan. Knooppunt Kapittelweg De Kapittelweg kruist het HOV en fietspadtracé middels een viaduct wat bovenlangs gaat. Door de grote overspanning van het viaduct ontstaat er een brede, lege onderwereld die nu nauwelijks toegankelijk is. Door het aanleggen van de HOV en het vrijliggende fietspad zal de onderdoorgang openbaar worden. Dit stelt nieuwe eisen aan de ruimte onder het viaduct waar deze routes doorheen lopen, maar ook aan de ruimtes die daarop aansluiten. Om te voorkomen dat hier ongewenste activiteiten plaatsvinden, waardoor de sociale veiligheid in het gedrang komt, zullen deze ruimtes afgesloten worden. Een andere mogelijkheid is het onderbrengen van gebouwd programma onder dit viaduct. Er ligt een nadrukkelijke opgave om voor deze onderdoorgang een integraal ontwerp te maken. Knooppunt Oosterhoutseweg De Oosterhoutseweg is een oude cultuurhistorische route, een Napoleonsweg. De route vormt een belangrijke verbinding van Breda, via Teteringen naar Oosterhout. De ontstaangeschiedenis van de weg is nog herkenbaar en wordt behouden. Ter plaatse van de gelijkvloerse spoorwegovergang wordt het HOV- en fietstracé aangetakt. Dit wordt op zodanige wijze vormgegeven dat de continuïteit van de Oosterhoutseweg gewaarborgd wordt. De spoorwegovergang wordt afgesloten voor autoverkeer. De middelen die hiervoor ingezet worden mogen de ruimtelijke kwaliteit van de route niet aantasten en worden daarom zo subtiel mogelijk ingepast.
Viaduct Belcrumweg
Belcrumweg
Viaduct Terheijdenstraat
TerheijdenstraatNieuwe viaduct HOV
Viaduct Doornboslaan
Doornboslaan Nieuwe viaduct HOV en fietspad
Viaduct/onderdoorgang Kapittelweg
Kapittelweg Transformatie onderdoorgang
Spoorwegovergang Oosterhoutseweg
Oosterhoutseweg Aanhaking HOV / historisch laanprofiel
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
V I S I E
23
3.3.1 Visie twee nieuwe viaducten Voor de viaducten Terheijdenstraat en Doornboslaan is een visie opgesteld. Hieronder zijn de ambities en overwegingen weergegeven.
24
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR PLANLAGEN
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
P L A N L A G E N
25
4. Planlagen 4.1 Bomen Een van de belangrijkste lagen in de ruimtelijke opbouw van het te realiseren landschap wordt gevormd door de bomen. Toe te passen soorten zijn afgeleid van de ondergrond en de karakteristiek van de landschappelijke beplantingen in de omgeving. Om de landschappelijke karakteristiek te versterken wordt enkel gewerkt met inheemse boomsoorten. De eenheid wordt gevormd door de berk omdat deze als vanzelfsprekende soort voorkomt ten oosten van Breda en niet zeer kieskeurig is t.a.v. de grondsoort. Ook heeft de berk een fraai lente, herfst en winterbeeld. Op de nattere gronden wordt de els hieraan toegevoegd en op de iets vochtiger gronden de eik. Op de droge gronden en op kunstmatige ondergronden worden dennen toegepast. Deze laatste hebben een zeer karakteristieke habitus en ondersteunen hiermee het artificiële beeld van het ‘Coulisselandschap’. Uiteindelijk ontstaat er over het gehele traject een contrastrijk beeld met variatie in kleur, vorm en wel of geen wintergroen beeld.
ANALYSE CONCLUSIE VISIE ONTWERP
Natte en droge grond
Grondsoort
26
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR PLANLAGEN
Berk
Den
Eik
Els
Betula (Berk) Alnus (Els)
Pinus (Den) Quercus (Eik)
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
P L A N L A G E N
27
4.2 Maaiveld Voor de inrichting van het gebied (met uitzondering van de infrastructuur) wordt een onderscheid gemaakt tussen het ‘Coulisselandschap’ en het oostelijk tracé. In het ‘Coulisselandschap’ wordt voor het landschap een relatie gezocht met het spoortraject. Materialen als keien en staal worden in verschillende fracties (van grof naar fijn) toegepast voor de inrichting van het landschap. De inrichtingselementen worden uitgevoerd in één kleurtint (RAL 7016) passend bij het materiaal van het ballastbed. De groene inrichting van de bodemlaag bestaat uit kruipdennen, grassen en verschillende kruiden. Het oostelijk tracé wordt ingezaaid met een kruidenmengsel. Echter deze structuur wordt op een aantal plaatsen onderbroken door keienfracties (knooppunt Kapittelweg) en hedera (inpassing geluidsschermen in landschap). De busbaan wordt optimaal in het landschap geïntegreerd door asfalt met een toeslag van natuursteensplit (kleur ballastbed) toe te passen. Er worden geen opsluitingen toegepast en ook de afwatering wordt op een duurzame wijze opgelost door het hemelwater in de berm te laten infiltreren.
Spoorkeien in diverse gradaties
28
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR PLANLAGEN
Natuurlijke vegetatie
Groene berm
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
P L A N L A G E N
29
4.3 Verlichting Voor de busbaan wordt geen functionele verlichting vereist in tegenstelling tot het fietspad. Langs het fietspad worden aan een zijde lichtmasten geplaatst. De armaturen worden uitgevoerd in donkergrijs (Ral 7016) en een eenduidige lichtkleur (LED 3000K Warmwhite) Verlichting is ook een belangrijk thema bij de onderdoorgangen. Deze relatief donkere ruimtes worden met een indirecte verlichting overzichtelijker en sociaal veiliger. Voor het ‘Coulisselandschap’ wordt een integraal lichtplan opgesteld wat de bijzondere kwaliteiten van dit landschap ook in de avond en nacht tot uiting brengt.
30
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR PLANLAGEN
Verlichting gekoppeld aan onderdoorgangen
Verlichting gekoppeld aan landschap
Verlichting gekoppeld aan fietspad
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
P L A N L A G E N
31
4.4 Reliëf/taluds De busbaan en het fietspad volgen zoveel als mogelijk het bestaande maaiveldnivo. Ter hoogte van de viaducten Terheijdenstraat en Doornboslaan wordt de infrastructuur naar de hoogte van het spoor gebracht, wat tot gevolg heeft dat het tracé een golvende beweging maakt. Hierdoor wordt de busbaan meer onderdeel van de aanliggende buurten en worden de noord-zuid routes meer benadrukt. In het dwarsprofiel worden hoogteverschillen zoveel als mogelijk op een zachte glooiende wijze opgelost. Dit ondersteunt het landschappelijke groene karakter van het tracé.
32
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR PLANLAGEN
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
P L A N L A G E N
33
4.5 Hekwerken Om het spoor af te schermen van de omgeving worden hekwerken toegepast. Op de trajecten waar geluidsvoorzieningen worden geplaatst hebben deze tevens de functie van hekwerk. Op de overige delen wordt op een vaste afstand tot het spoor, in de lijn van de geluidsschermen een uniform hekwerk geplaatst. Een gestandaardiseerd draadstalen hekwerk zal hiervoor toegepast worden. Het hekwerk wordt, evenals alle andere inrichtingselementen langs de route uitgevoerd in de kleur Interpon D2525 Brun Sablé YW 366F.
Dubbelstaafs hekwerk
34
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR PLANLAGEN
Geluidsvoorziening
Hekwerk Geluidsschermen
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
P L A N L A G E N
35
5. Uitwerking
traject Belcrumweg - Terheijdenstraat
36
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
knooppunt Terheijdenstraat
traject Terheijdenstraat - Doornboslaan
knooppunt Doornboslaan
traject Doornboslaan - Kapittelweg
knooppunt Kapittelweg
traject Kapittelweg - Oosterhoutseweg
knooppunt Oosterhoutseweg
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
37
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat (Coulisselandschap voorbeelduitwerking) Coulisselandschap Betekenis Het ‘Coulisselandschap’ heeft een bijzondere betekenis voor de stad. Deze ruimte wordt namelijk beschouwd als de lobby voor zowel het Stationskwartier als de stad. In deze ruimte staat ontmoeten tussen reizigers en bezoekers en bezoekers onderling centraal. Het is een plek om te dwalen, maar ook om te netwerken en het functioneert als het visitekaartje van de stad. Ruimtelijke opbouw De ruimte van het ‘Coulisselandschap’ wordt aan de noord- en zuidzijde gevormd door nieuw te realiseren bebouwingsranden. De westelijke begrenzing wordt gevormd door de Belcrumweg en de oostelijke begrenzing door de Terheijdenstraat. Ook het stationsgebouw (perrons en sporen) maakt hier onderdeel van uit. Inrichtingsprincipe De karakteristiek van het spoor is leidend voor de inrichting van het aansluitende landschap. De keien van het ballastbed, het staal van de spoorstaven, de verspreid staande bovenleidingsmasten vormen de inspiratie voor de inrichting. De ruimtelijke karakteristiek wordt door de vorming van nieuwe coulissen verder verfijnd. Deze coulissen worden aan de hand van gewenste zichtlijnen geplaatst. De hoofdrichting voor de inrichting van het landschap is gerelateerd aan het spoor. Alle lijnen en verticale objecten, waaronder ook de geluidschermen, worden op deze manier optimaal met het spoor verweven.
Benadering van de belangrijke plekken in VIA Breda in de relatie met de stad.
38
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
Betekenis op Stationskwartier niveau
Eén landschap van gevel tot gevel Eén samenhangend ontwerp
Ervaring coulissewerking
Ruimtelijke structuur Ontworpen vanuit de richting infrastructuur
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
39
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 1 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
40
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 2 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
41
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 3 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
42
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 4 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
43
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 5 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
44
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 6 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
45
5.1 Traject Belcrumweg - Terheijdenstraat 7 (Coulisselandschap voorbeelduitwerking)
46
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.2 Knooppunt Terheijdenstraat
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
47
5.3 Traject Terheijdenstraat - Doornboslaan 1 (3 Hoefijzers)
48
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.3 Traject Terheijdenstraat - Doornboslaan 2 (3 Hoefijzers)
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
49
5.3 Traject Terheijdenstraat - Doornboslaan 3 (3 Hoefijzers)
50
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.4 Knooppunt Doornboslaan 2
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
51
5.5 Traject Doornboslaan - Kapittelweg 1
52
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.5 Traject Doornboslaan - Kapittelweg 2
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
53
5.5 Traject Doornboslaan - Kapittelweg 3
54
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.6 Knooppunt Kapittelweg
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
55
5.7 Kapittelweg - Oosterhoutseweg 1
56
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.7 Kapittelweg - Oosterhoutseweg 2
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
57
5.7 Kapittelweg - Oosterhoutseweg 3
58
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
5.8 Knooppunt Oosterhoutseweg 1
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
59
5.8 Knooppunt Oosterhoutseweg 2
60
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR UITWERKING
6. proces De inpassingsvisie heeft tot doel een kader te schetsen voor de uiteindelijke ontwerpen voor het landschap, de infrastructuur en de te bouwen kunstwerken (viaducten). Om de visie een zekere status te geven voor het vervolgproces, gaat deze bestuurlijk vastgesteld worden. Om het geschetste beeld voor de toekomst zeker te stellen zullen er ook afspraken ten aanzien van het beheer gemaakt moeten worden. De commissie ruimtelijke kwaliteit (CRK) en de rijksbouwmeester (bewaker NSP kwaliteit) hebben positief geadviseerd op deze visie en deze kwaliteitsbewakers zullen ook in de verdere uitwerking tot inrichtingsplannen en architectonische ontwerpen een rol spelen ter beoordeling hiervan.
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
U I T W E R K I N G
61
Inpasssingsvisie HOV/OV Langs het spoor Datum: 10 april 2012 Opdrachtgever: Gemeente Breda Gemeente Breda i.s.m. Architectenbureau K. van Velsen Hilversum B.V.
62
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
INPASSINGSVISIE HOV/OV LANGS HET SPOOR
63
Inpassingsvisie HOV/OV langs het spoor 10 april 2012