Opleidingen voor niveau E en D

Opleidingen voor niveau E en D

Opleidingen op maat van bestuur en medewerker

Opleiding Bewust Consumeren

Opleidingen voor kinderopvang en thuiszorg

In de Rechtspositiebesluiten van 2007 voor de gemeentes en 2011 voor de OCMW’s wordt de deelneming aan vorming niet langer gekoppeld aan het doorlopen van de functionele loopbaan. De vereiste inzake het minimum aantal uren vorming per fase van de functionele loopbaan, zoals destijds voorzien in de krachtlijnen Kelchtermans, is geschorst. Toch willen de sociale partners een kwalitatief opleidingsaanbod garanderen voor de niveaus E en D. Daarom heeft Diverscity in samenwerking met een aantal lokale besturen en de Centra voor Basiseducatie een introductiemodule ontwikkeld van 21 uren vorming.

De maatschappelijk werkers van de GSD-V worden dagelijks geconfronteerd met tal van vragen die leven bij personeelsleden van aangesloten besturen. Ondanks het feit dat de begunstigden van onze dienst beschikken over een regulier maandelijks inkomen (aangevuld met extralegale voordelen), hebben heel wat van die vragen te maken met financiële zaken en schuldproblematiek.

Voor kortgeschoolde poetshulpen en verzorgenden in de thuiszorg of voor kortgeschoolde begeleiders in de kinderopvang is het niet steeds eenvoudig om een passende opleiding te voorzien. Toch is het belangrijk deze werknemers te motiveren om opleiding te volgen. Ook al zijn er voor de werkgever heel wat kosten aan de opleiding verbonden. Naast de directe opleidingskost is er ook de financiële derving van de cliëntbijdrage en eventuele vervangskost met het oog op de continuering van de dienstverlening.

Met het opleidingstraject Bewust Consumeren wil de GSD-V de meest kwetsbare medewerkers (waaronder heel wat kortgeschoolden op de niveaus E en D) meer wegwijs maken in de verschillende financiële aspecten waarmee zij in het dagelijks leven te maken hebben. Het gaat daarbij zowel over de werkcontext als de persoonlijke levenssfeer. De GSD-V wil daarbij ook werk maken van een proactieve aanpak om probleemsituaties zoveel mogelijk te vermijden. Voor de realisatie van dit traject doet de GSD-V een beroep op de samenwerking tussen Diverscity en de Centra voor Basiseducatie.

Daarom voorzien de sociale partners in het VIA4-akkoord passende opleidingen die zorgen voor een grotere multiinzetbaarheid van de werknemers in de sector, wat de medewerkers sterker maakt in hun job.

Opleiding op maat van bestuur en medewerker Wat mag u verwachten?

Enkele overwegingen

Als lokaal bestuur stelt u samen met het Centrum voor Basiseducatie het opleidingspakket samen, op basis van noden en behoeften in de dienst en bij de medewerkers. U kunt hiervoor kiezen uit een pakket van 16 bouwstenen, waarbij verschillende mogelijkheden zijn: de combinatie van de bouwstenen, de omvang van de opleiding en de spreiding in de tijd.

Voor gemeenten en OCMW’s die intergemeentelijk willen samenwerken, kunnen de sectorconsulenten een faciliterende rol opnemen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer verschillende besturen elk een drie- of viertal medewerkers willen samenbrengen in een grotere groep om opleidingen efficiënter en betaalbaar te maken.

De Centra voor Basiseducatie hebben hun aanbod vertaald in een thematisch aanbod van 16 bouwstenen. Kleine bouwstenen nemen 3 uren groepswerk in beslag. Grote bouwstenen kunnen tot 12 of 15 uren omvatten.

Bij de samenstelling van de cursus moet ook rekening gehouden worden met eventueel onrealistische verwachtingen. Van een cursus communicatie bijvoorbeeld kan niet verwacht worden dat hij scheefgetrokken relaties remedieert.

Inhoud van de opleiding

Het is goed om de opleiding na elke bijeenkomst samen met de deelnemers te evalueren. Ziet iedereen het als zinvol, liggen de accenten goed, is bijsturing nodig of zijn er nog andere vragen?

Een cursus door de Centra voor Basiseducatie bestaat uit meerdere van volgende bouwstenen: 1. Veiligheid, gezondheid en hygiëne 2. Milieuvriendelijk werken 3. Ik en mijn job 4. Hoe sta ik in mijn job? Beroepshouding 5. Communicatie: Ik en een ander (basispakket) 6. Communicatie: Ik en de organisatie (vervolgpakket) 7. Rekenvaardigheid 8. Eerste stappen op computer 9. Uitbreiding PC-vaardigheden 10. Lezen en schrijven bij het werk 11. Omgaan met interne documenten en formulieren 12. Telefoneren 13. Noteren 14. Een bericht schrijven 15. Een verslag schrijven 16. Hoe geraak ik er? Kaartlezen en/of openbaar vervoer Het exact aantal uren per bouwsteen, samen met de concrete inhoud, vindt u terug op de website van Diverscity.

Stappenplan In 5 stappen realiseert u een opleiding op maat van uw bestuur en uw medewerkers:

Kostprijs De introductiemodule omvat: • 21 uren vorming, samen te stellen uit de lijst van bouwstenen • een voorbereidende bijeenkomst tussen het Centrum voor Basiseducatie en het lokaal bestuur • een tussentijdse evaluatie • een eindbespreking

Deze module kost 2.163 euro, (103 euro/lesuur) waarvan tot 2/3 van de kosten kunnen ingebracht worden in een loopbaan- en diversiteitsplan. Lokale besturen kunnen hiervoor tot 15.000 euro subsidie krijgen van de Vlaamse overheid.

Het Besluit van 7 juni 2013 bepaalt dat lokale besturen die vóór 31 december 2012 een plan hebben afgerond, opnieuw kunnen indienen mits er 2 jaar tussen is na de afronding van het plan.

2/6

• Introduceer het Centrum voor Basiseducatie in uw lokaal bestuur (voor zover er nog geen samenwerking bestaat). • Zet een concrete samenwerking op. • Maak werk van een goede inhoudelijke voorbereiding van de opleiding. • Voer het programma uit overeenkomstig de gemaakte afspraken. • Evalueer met alle partners de effecten en de uitwerking van de cursus en de samenwerking. Een uitgebreidere versie van dit stappenplan vindt u op de website van Diverscity. Indien u de opleiding wil inbrengen in een loopbaan- en diversiteitsplan, dan moet u die in een breder kader plaatsen. Voor de opmaak van zo’n plan neemt u best contact op met één van de regionale projectontwikkelaars diversiteit binnen uw Resocgebied.

Opleiding Bewust consumeren Wat mag u verwachten? Dit opleidingstraject omvat meer dan een opleiding alleen. Er wordt immers voorzien in nazorg voor eventuele vragen van medewerkers. Daarom wordt ook vanaf de start van het traject ondersteuning voorzien door de maatschappelijk werkers van de GSD-V. Vaak is de opleiding rond deze thematiek voor mensen een reden om effectief iets aan hun situatie te doen en een beroep te doen op een professionele hulpverlener.

• De prijs van digitale TV: wat kan je besparen door dit te laten of slechts beperkt gebruik te maken van de mogelijkheden die Digitale TV biedt. • De grootte van het inkomen inschatten en in kaart brengen (m.b.v. de budgetplanner). • Energiekosten: vergelijken van leveranciers, veranderen van leverancier, groepsaankopen… • Bestellen via internet: annuleren van een aankoop, leveringskosten en leveringstermijn… Bovenstaande lijst is slechts een greep van mogelijke thema’s en vragen. Het is ook mogelijk om een bezoek te brengen aan bepaalde diensten in de gemeente (kringloopwinkel, woonpunt, energiescans…)

De cursus is gebaseerd op de module ‘Slim Beheer’ uit het opleidingsaanbod van de Centra voor Basiseducatie. Volgende concrete elementen kunnen daar aan bod komen: • Verschil tussen brutoloon en nettoloon, waardoor er bij halftijdsen een beperkte inhouding is op het loon: de rekening wordt op het einde van het jaar vereffend met de belastingen. • Belastingen: welke documenten en formulieren moet je bijhouden doorheen het jaar zodat je je belastingen kan (laten) invullen en het nut van de elektronische identiteitskaart met bijhorende pin-code. • Sensibilisering over het kopen op afbetaling, kredietkaarten. • Sensibilisering over reclametrucs: zijn grote verpakkingen écht goedkoper, en welke trucs gebruiken winkels om je te doen kopen. • Bewustmaking van jaarlijks terugkomende grote kosten: verzekeringen, onroerende voorheffing op eigendom, belastingen…

Het opleidingstraject omvat 15 opleidingsuren (per groep van ongeveer 10 tot 15 deelnemers), inclusief de voorbereiding en de nazorg. Niet inbegrepen is eventueel het collectief infomoment.

Hiervoor betaalt u 1.545 euro, maar mits voorlegging van factuur krijgt uw bestuur 350 euro van deze kost terugbetaald door de GSD-V. Hiervoor dient u als bestuur aangesloten te zijn bij de GSD-V.

Stappenplan

Enkele overwegingen

Inhoud van de opleiding

Kostprijs

Overweeg hoe u de doelgroep wil bereiken. Het thema kan misschien gevoelig liggen bij sommige medewerkers en er kan een zekere schroom zijn om hiervoor in te tekenen. Door het voor iedereen te voorzien ontstaat een groter draagvlak om te werken rond dit thema. Een (verplicht) infomoment vooraf kan zeer zinvol zijn. Daar kan dan één thema aan bod komen waar iedereen mee te maken heeft, bijvoorbeeld gebruik van GSM. Concreet gaat het dan over de kostprijs van een GSM-abonnement, de kostprijs van een herlaadkaart, kostprijs van een sms, televoting, stemmen op iemand, meedoen aan een prijsvraag, het gevaar van koppelverkoop, downloaden van ringtones… Tijdens dit infomoment wordt de inhoud van de cursus toegelicht. Daarbij kan de overweging gemaakt worden om de deelnemers te laten aangeven wat hen interesseert, welke vragen zij hebben, welke inhouden hen boeien,… Het is een grote meerwaarde om bij de voorbereiding met het Centrum voor Basiseducatie ook de maatschappelijk werkers van de GSD-V te betrekken. Zij kunnen dan tijdens het opleidingstraject een aanspreekpunt zijn voor mensen die eventuele financiële problemen zouden ervaren.

3/6

In enkele stappen maakt u van de opleiding bewust consumeren een proactieve aanpak om probleemsituaties zoveel als mogelijk te vermijden: • Het opleidingstraject start met een eerste overleg tussen uw bestuur, het Centrum voor Basiseducatie en een maatschappelijk werker van de GSD-V. Tijdens dit overleg wordt afgesproken wat inhoudelijk wordt gebracht en ook de praktische organisatie komt best aan bod (data, locatie, duur van het traject…). De organisatie van een al dan niet bijkomende algemene introductie komt daarbij ook aan bod. • Samen met het Centrum voor Basiseducatie bepaalt u hoe een uitnodiging wordt opgemaakt voor de medewerkers in uw bestuur. Het is best om deze afspraken in een overeenkomst vast te leggen. • Wanneer er individuele vragen of problemen komen van de medewerkers moeten deze een antwoord kunnen krijgen. Er wordt best afgesproken wie contactpersonen zijn hiervoor. • Na de opleiding bezorgt u de GSD-V de nodige documenten voor gedeeltelijke terugbetaling van de opleiding. De GSD-V voorziet nazorg voor de deelnemers.

Opleidingen voor kinderopvang en thuiszorg Wat mag u verwachten?

Enkele overwegingen

Dit opleidingstraject (waarvan de eerste 7 uren worden terugbetaald) is erop gericht mensen sterker te maken in hun job. Hierdoor verhoogt de kwaliteit van de dienstverlening. Mensen die sterker in hun job staan, zijn minder afwezig door ziekte. Het aanleren en inoefenen van bijkomende competenties zorgt er voor dat mensen beter inzetbaar zijn en flexibeler kunnen worden ingeschakeld in de diensten.

Het is goed om de vraag te stellen of iedereen dezelfde opleiding volgt. In functie van de opleidingsnoden kan een opleiding in verschillende groepen efficiënter en effectiever zijn. U kan ervoor kiezen de opleiding te organiseren gedurende een ganse dag. In samenspraak met het Centrum voor Basiseducatie kan u de opleiding spreiden over meerdere dagen, zodat de continuïteit van de dienstverlening gegarandeerd blijft. Wanneer u een beroep doet op de GSD-V voor een financiële tussenkomst, kan u diezelfde opleiding niet indienen bij VIVO voor het vormingsbudget. Door de VIA-tussenkomst van GSD-V te combineren met het vormingsbudget, kan u de opleiding uitgebreider maken.

Kostprijs Dit opleidingstraject omvat: • minimum 7 uren vorming, samen te stellen uit de lijst van bouwstenen • een voorbereidende bijeenkomst tussen het Centrum voor Basiseducatie en het lokaal bestuur • een eindbespreking

Inhoud van de opleiding Inhoudelijk wordt deze opleiding samengesteld uit een keuze van de 16 bouwstenen (zie pag. 2) voor een thematisch aanbod. Ze worden vertaald naar de context van de thuiszorgdiensten en de diensten voor (buitenschoolse) kinderopvang.

De kostprijs hiervoor bedraagt 103 euro/lesuur, maar door de GSD-V is per dienst per jaar een tussenkomst mogelijk van 721 euro in het kader van het VIA4-akkoord waardoor de opleiding uw bestuur niets kost.

U kunt ervoor kiezen een ruimer opleidingstraject te voorzien. In dit geval worden de extra kosten door het bestuur zelf gedragen.

4/6

Stappenplan In 5 stappen realiseert u een traject voor de diensten kinderopvang en thuiszorg: • Introduceer het Centrum voor Basiseducatie in uw lokaal bestuur (voor zover er nog geen samenwerking bestaat). • Zet een concrete samenwerking op. • Maak werk van een goede inhoudelijke voorbereiding van de opleiding. • Voer het programma uit overeenkomstig de gemaakte afspraken. • Evalueer met alle partners de effecten en de uitwerking van de cursus en de samenwerking. Een uitgebreidere versie van dit stappenplan vindt u op de website van Diverscity.

Vorming op de werkvloer Scherpenheuvel-Zichem

Bewust Consumeren Hemiksem

Omgaan met kinderen Deerlijk

De leidinggevende bij de stad vertelt:

Secretaris gemeente Hemiksem vertelt:

PWA-beambte Deborah:

“De cursus kon doorgaan in het stadhuis zelf en in een periode dat het voor de dienst wat rustiger was. De deelnemers kwamen allen uit het stadsmagazijn waar ze werken in verschillende functies zoals groenwerker, sanitair en elektricien, onderhoud gebouwen & wegen en chauffeur. Dit maakte het voor de lesgever makkelijker om te vertrekken vanuit de specifieke realiteit van deze dienst en er werd gewerkt met eigen documenten. De werknemers hebben nu meer aandacht voor veiligheid en weten nu waarom ze bepaalde voorschriften over veiligheid moeten toepassen. Ik merk ook uit de reacties van de werknemers dat de aanpak van de lesgever aansloot bij de noden van de doelgroep. Daardoor leerden ze effectief iets bij.”

“Alle deelnemers besparen nu samen 500 € per maand, we kunnen niet anders dan spreken van een geslaagd project!”

“Wij werken al enkele jaren samen met het centrum voor Basiseducatie. Wij kiezen voor hen omdat zijn opleidingen op maat aanbieden. We kozen voor de opleiding ‘omgaan met kinderen’ omdat een aantal PWA werknemers in scholen werken: voor en naschoolse kinderopvang, middagtoezicht… Tijdens de opleiding kunnen ze mee bepalen wat aan bod komt en krijgen zij de kans om hun eigen verhaal te brengen en hun ervaringen te delen met collega’s. Op die manier worden hun vragen besproken en zoeken ze samen naar mogelijke oplossingen.”

De ervaring van lesgever Lieve: “Er was een sfeer van openheid in de groep en bereidheid tot samenwerking. Door mijn kennis van de doelgroep heb ik de gepaste aanpak gevonden om de onwennigheid bij de start van de opleiding snel om te buigen. De cursisten durfden kritisch kijken naar zichzelf en toegeven dat ze bijvoorbeeld het nut niet inzien van bepaalde veiligheidsvoorschriften en ze dan ook niet toepassen. Hierop kon ik dan gepast reageren en hen toch bewust maken van het belang van goede attitudes.”

Een cursist aan het woord: “Les volgen samen met mijn collega’s was leuk. Ik besef nu wel meer welke gevaren mijn job in de groendienst heeft en hoe ik ervoor kan zorgen dat ik mijn gezondheid niet in gevaar breng. Ik weet nu welke planten giftig zijn. Dat is voor mij belangrijk zodat ik weet wanneer ik me extra moet beschermen als ik werk.”

Ervaring van lesgever Ilse: “Het is geen sinecure om mensen die vooral gewend zijn om actief te werken, drie uren te boeien in een leslokaal. Toch zijn de meesten wel geïnteresseerd wanneer we het hebben over bvb. de keuze van een GSM-abonnement, het verklaren van gangbare bankterminologie, reclamevalkuilen, organiseren van je administratie, budgetplanning en schulden, enz. Dat zijn zorgen waar iedereen vroeg of laat wel eens mee te maken krijgt. De interactieve aanpak waarbij cursisten merken dat ook hun vragen en bemerkingen ruimschoots aan bod kunnen komen is belangrijk.”

Een cursist getuigt: “Ik vond de cursus zeer goed. Ik kreeg zeer bruikbare informatie over het beheer van mijn persoonlijk budget, om te leren besparen en hoe ik mijn papieren beter kan sorteren. De manier van lesgeven is leuk omdat je betrokken wordt zonder dat het te persoonlijk wordt, de eigen inbreng wordt geapprecieerd, er is ruimte voor wat humor en dat alles in begrijpbare taal.”

Marc Peeters (GSD-V) aan het woord: “De cursus beantwoordt volledig aan onze dubbele doelstelling. Enerzijds bieden we de besturen de kans een zinvolle opleiding aan te bieden aan kortgeschoolden. Anderzijds krijgen de personeelsleden meer inzicht in de gevaren van onze consumptiemaatschappij, waardoor ze zich weerbaarder kunnen opstellen.”

5/6

Een cursist getuigt: “Ik werk in de buitenschoolse kinderopvang. Ouders vragen en vertellen van alles. Vroeger wist ik soms niet goed wat ik daarmee moest doen, bijvoorbeeld met medicatie van de kinderen. Nu weet ik beter bij wie de ouders terecht kunnen met welke vragen. Ik weet ook dat ik zelf problemen mag signaleren en altijd vragen mag stellen aan de zorgcoördinator van de school waar ik werk.”

De lesgeefster aan het woord: “In de cursus gingen we in op de ontwikkeling van kinderen. De cursisten waren vooral geïnteresseerd in hoe ze best omgaan met kinderen van verschillende leeftijden die samen in de opvang zitten. Straffen en belonen vonden zij ook een belangrijk thema. We hadden het o.a. over omgaan met kinderen met probleemgedrag. In de bijeenkomsten werden veel concrete situaties besproken en tips uitgewisseld die de deelnemers onmiddellijk konden toepassen in hun werksituatie. De sfeer zat goed en de deelnemers hadden er veel aan hun ervaringen te delen met collega’s.”

Educatief directeur Tine van CBE vertelt: “De cursisten krijgen bagage om de opvang beter in de hand te hebben. We brengen ze bij hoe je met kinderen met ADHD of autisme kan omgaan in de buitenschoolse opvang zonder dit te problematiseren.”

Contactgegevens Diverscity

Nuttige informatie

Peter Neirynck, [email protected], 02 211 55 49

• Open School Limburg Zuid A. Rodenbachstraat 29 bus 5, 3500 Hasselt, 011 69 10 69 Els Courbois, [email protected], 011 22 61 60

GSD-V (Gemeenschappelijke Sociale Dienst Lokale Besturen in Vlaanderen)

• Leerpunt Gent-Meetjesland-Leieland Kolveniersgang 133, 9000 Gent, 09 224 24 12 Mie Swankaert, [email protected] 0494 66 10 23

Marc Peeters, [email protected], 02 211 56 88 (i.v.m. Bewust Consumeren) Koen Geeraerts, [email protected], 02 211 56 89 (i.v.m. terugbetaling opleidingen Kinderopvang en thuiszorg)

Centra voor Basiseducatie • Open School Antwerpen Vredestraat 93, 2600 Berchem, 03 230 22 33 Erna Hoskens, [email protected] • Basiseducatie Kempen Otterstraat 109/1, 2300 Turnhout, 014 42 27 87 Mieke Hens, [email protected], 014 58 41 91 of 0499 20 20 55 • Open School (regio Mechelen) Leopoldstraat 52, 2800 Mechelen, 015 431 131 Katrien Heylen, [email protected] 0498 39 03 35 • Centrum voor Basiseducatie Limino Paul Nicoulaan 29 bus 4, 3630 Maasmechelen, 089 77 32 62 Rohnny Berden, [email protected], 0479 71 96 72

Raadpleeg de website van Diverscity (www.diverscity.be) voor volgende documenten:

• Leerpunt Waas & Dender E.Van Winckellaan 23, 9200 Dendermonde, 052 258 278 Marc Timmerman, [email protected]

• overzicht van de 16 bouwstenen • uitgebreid stappenplan • modelcontract • aanvraagformulier financiële tussenkomst GSD-V voor Bewust Consumeren • contactpersonen voor de opmaak van een loopbaan- en diversiteitsplan met een subsidie tot 15.000 euro • info over het vormingsbudget

• Leerpunt Zuid-Oost-Vlaanderen Bert Van Hoorickstraat 19, 9300 Aalst, 053 78 15 05 Natalie Laurez, [email protected]

Het is zinvol werknemers te informeren over het opleidingsaanbod van de Centra voor Basiseducatie (www.basiseducatie.be).

• Open-school Brugge-Oostende-Westhoek Collaert Mansionstraat 24, 8000 Brugge, 050 34 15 15 Annemie De Leyn, [email protected], 059 80 18 83 • Open School Kortrijk-Roeselare Sint-Elooisdreef 56a, 8500 Kortrijk, 056 22 62 84 Tine Baert, [email protected], 051 20 60 60 • Open School Halle-Vilvoorde Nieuwstraat 5, 1830 Machelen, 02 252 51 50 Greet Vanbeneden, 0476 99 58 14 [email protected] • Open School Leuven-Aarschot-Diest-Haacht-Tienen Parkstraat 146, 3000 Leuven, 016 22 10 68 Katlijn Willems, [email protected]

6/6