Opleiding tot Ervaringswerker Studiegids 2014

! Opleiding tot Ervaringswerker – Studiegids 2014

Inhoud: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

1

Welkom Het beroep ervaringswerker Persoonlijke ervaringen van studenten Toelatingseisen De modules binnen de opleiding Het portfolio Het examen Contactgegevens Data studiejaar 2014

Welkom bij de Opleiding tot Ervaringswerker!

In deze gids vind je informatie over de opleiding tot Ervaringswerker. Zie het als introductie en handig naslagwerk, zeker als het gaat om de praktische informatie. Het is een groeidocument. Dat wil zeggen dat in de loop van het studiejaar deze studiegids inhoudelijk uitgebreid zal worden. Wij vinden de inbreng van de studenten zelf hierin heel belangrijk. Dit past helemaal bij de visie van waaruit wij werken: aansluiten bij de kwaliteiten van mensen, waarover later meer. De Opleiding tot Ervaringswerker (OTEW) bestaat nu twee jaar. In 2014 starten we met de derde lichting. We hadden een vliegende start, werden overrompeld door het enthousiasme waarmee ons initiatief werd ontvangen. Ook het aantal geïnteresseerden overtrof al onze verwachtingen! Al doende zijn we inmiddels tot een evenwichtige invulling van de opleiding gekomen. Het jaar 2014 zullen we benutten om de inhoud van de opleiding zorgvuldig vast te leggen en de organisatie eromheen inzichtelijk te maken. Weet dus dat je niet in een kant en klare opleiding start...geheel conform onze visie op zelfregie bouwen we graag samen met jou verder aan deze opleiding! Wij wensen je een hele fijne tijd toe op deze opleiding!

2

Het beroep Ervaringswerker

Ongeveer 15 jaar geleden kwamen de eerste ervaringswerkers in Nederland. Met name in de GGZ is het beroep in de begintijd geïntroduceerd. Ook binnen de verslavingszorg is al ervaring opgedaan met het beroep. Sinds de invoering van de Wmo is er een nieuwe ontwikkeling op de arbeidsmarkt voor ervaringswerkers. Daar waar de GGZ en de verslavingszorg formele zorg heet, vallen er onder de Wmo allerlei vormen van informele zorg. Denk hierbij aan sociale wijkteams, Housing First, huizen van de wijk en Zelfregiecentra! Gelijktijdig aan deze ontwikkelingen is er binnen de zorg steeds meer aandacht voor herstelgericht werken. Juist ervaringswerkers hebben persoonlijke ervaring én zijn geschoold in alles wat te maken heeft met herstel. Herstel staat hier niet voor genezing, maar voor het uit de rol van cliënt komen en weer contact maken met de kwaliteiten, in plaats van het op de voorgrond stellen van eventuele beperkingen. Al deze ontwikkelingen tezamen maken dat er voor ervaringswerkers steeds meer kansen op de arbeidsmarkt liggen.

Studiegids 2014 Opleiding tot Ervaringswerker Stichting Zelfregiecentra NL

Betekent bovenstaande dat deze opleiding garantie tot werk geeft? NEE! Daarvoor is er nog veel werk aan de winkel. Binnen de opleiding staan we in ieder geval uitgebreid stil bij wat JIJ kunt doen om jouw kennis en ervaring te verzilveren in een baan.

3

Persoonlijke ervaringen van studenten:

Student 1: “Binnen het Zelfregiecentrum vond ik de ruimte om weer in contact te komen met mijn kwaliteiten, waardoor mijn zelfvertrouwen toenam en ik de stap durfde te zetten om weer aan een opleiding te beginnen. Deze opleiding, de OTEW, bood mij de kans om mijn jarenlange ervaring binnen de GGZ naar iets positiefs om te zetten. Inmiddels ben ik projectleider van het Steunpunt Crisiskaart NML, waar ik voor dit eerste jaar al direct volledige subsidie van Zorgkantoor VGZ binnen haalde. Naast mijn werkzaamheden voor het steunpunt (samen met aanvragers crisisplannen en –kaarten opstellen, presentaties geven aan hulpverleners, trainingen verzorgen), ondersteun ik daar waar nodig collega’s en bezoekers. Mijn inzet en enthousiasme is niet ongezien gebleven en onlangs werd mij de vraag gesteld of ik mede-opleider binnen de OTEW wilde worden. Hierop heb ik volmondig met ‘ja’ geantwoord, omdat ik afgelopen jaar ontdekte dat het geven van trainingen me veel plezier oplevert. Dus, na 15 jaar tot de doelgroep EPA (ernstige psychiatrische aandoening) te hebben behoord, ben ik nu weer 100% social-economisch onafhankelijk en lever ik een waardevol aandeel aan onze samenleving. De psychiatrische labels die ik in die 15 jaar toebedeeld had gekregen, zijn intussen alle verdwenen.” Student 2: “Sinds februari 2013 volg ik de opleiding als ervaringsdeskundige bij het ZRC in Venlo. Vol twijfel ben ik aan de opleiding begonnen. Het viel me gelijk op hoe positief ze daar waren over mensen met een beperking, verslaving etc. Er werd gezegd dat geld geen rol mocht spelen bij het volgen van deze opleiding, zo'n 48 honderd euro. Dit vond ik al heel positief want dat heb je met uitkering niet zomaar. Ik zal kort iets schrijven over mijn achtergrond. Ik ben de jongste uit een gezin van twaalf. Opgegroeid met heel veel psychoses bij zussen en broer (5) en dit heeft me heel veel verdriet gedaan. Altijd bang om psychoses te krijgen kreeg ik op mijn 46ste ook een psychose, dit door ook hard werken. Al mijn angsten werden werkelijkheid(schizofrenie zoals mijn oudste broer). Om een lang verhaal kort te maken, hoorde ik van de opleiding als ervaringswerker. Tijdens de eerste maanden van de opleiding stond ik op het einde van de dag vaak van emotie te trillen bij de bushalte. Enerzijds kwam dit door de positieve benadering van de opleiders, je werd geaccepteerd zoals je was, anderzijds doordat ik zag hoe mensen met een beperking behandeld werden. Dit was in mijn jeugd echt niet zo en ook de huidige psychiatrie kan hier nog veel van leren. Ikzelf heb toen aardig wat dingen kunnen verwerken en leren. Als iets in je leven je heel veel pijn heeft gedaan was het op het zrc een verademing. Zelf heb ik tijdens deze periode heel veel geleerd: je kon de leerstof op jezelf toepassen. Nogmaals: als ik hier op terugkijk was dit een heel positieve ervaring, al was ik psychotisch geweest er werd naar mijn mogelijkheden gekeken, nogmaals dankjewel hiervoor. Op het moment ben ik stage aan het lopen en dit vind ik af en toe zwaar. Ik doe dit op de inloop bij zrc en de bezoekers hebben meestal flinke problemen. Zelf val ik af en toe uit maar hier is begrip voor waardoor ik mij veel minder bezwaard voel dan in een reguliere baan. Ik hoop ook dat dit mij in de toekomst beter zal afgaan. Wat ik zie op de inloop is dat bezoekers vooruit gaan, hun pijn lijkt wat minder te worden en ik vind dit goud waard.” Student 3: “Wat mijn ervaring is m.b.t deze opleiding: dat ik me zelf beter leer kennen, en hand- vatten krijg hoe ik met dingen om kan gaan, en hoe ze te gebruiken . Het geeft mij zo veel kracht om te ondekken wat mijn kwaliteiten zijn, en met dit alles weer in de maatschappij deel te nemen, om weer een menswaardig bestaan te hebben.”

Student 4: “Begin. Op 14-2-13 keek ik erg uit om te starten met de opleiding. Studiegids 2014 Opleiding tot Ervaringswerker Stichting Zelfregiecentra NL

Maar vond het ook spannend en was onzeker want in mijn leven werd ik altijd als een vreemde vogel (buitenbeentje) gezien in de klas. Echter was dat in deze groep niet zo. Ik kwam in een heerlijk warme zee terecht van pracht-mede studenten. Hierdoor ontspande ik en stukje bij beetje kwam ik tot recht. Een echt plekje in de groep. WOW! En niet meer de vreemde vogel in de klas. Heerlijk voelde dit. Had al gauw een klik met een aantal mensen. In het begin had ik wat moeite met een docent omdat ze veel op mijn moeder leek. Dit heb ik later ook verteld tijdens een gesprek met haar. Werd namelijk bij haar geplaats tijdens mentor uren. (waar ze een goede keuze in hebben gemaakt.) Een uitdaging op zich. Maar het heeft wel op geleverd dat ik er anders naar ben gaan kijken. En kwam ik tot rust. Een aantal lessen kwamen aardig dicht bij mij zelf. Heb zelfs na gedacht over stoppen! Echter heb ik door gezet! Want er kwamen nog veel meer bijzondere, aangrijpende lessen. Hierdoor ben ik sterker in mijn schoenen gaan staan. Dit gaf mijn zo’n energie en kick. Stage. Na een aantal maande les te hebben gehad brak de stage periode aan. Dit maakte mij erg onzeker weer. Wie regelde wat?, wanneer horen we waar we kunnen stage lopen?, word ik weer afgewezen op stage omdat ik anders ben? waar zou ik stage willen lopen?, en zo spookte er allerlei gedachten door mijn hoofd. Dus was even in een dieptepunt beland. Na een aantal gespreken met een van de docenten en gastdocenten die hun verhaal kwamen vertellen kwam ik er uit. Ik wou naar het Fact-team. Dus een motivatie brief geschreven naar het Fact-team. Dit duurde maar en duurde maar. Barste bijna uiteen van onzekerheid. Maar uiteindelijk wel een uitnodiging gehad om mijn motivatie te verwoorden. Dit gaf mij een enorme kick. Helaas omdat er maar een plek beschikbaar was ben ik het niet geworden. Maar ondanks dat kan ik wel de ervaringsveren in mijn kont steken. Het maakt mij nu nog warm van binnen. En ze zeiden mij mocht ik volgend jaar weer op zoek zijn naar een stageplek dan willen ze graag weer met mij in contact komen. Super! Gelukkig had ik ook nog een ander stage plaats voor ogen namelijk de crisiskaart. Al gauw vond er een gesprek plaats. En uiteindelijk een stage plaats. Mocht daar mee naar presentaties en bijeenkomsten maar ook bij een crisiskaartaanvraag ben ik een keer bij geweest. En mocht na een paar weken ook zelf presenteren. De deuren gingen voor mij open erg super vond ik dit. Keuzes. Na een poosje werd het mij toch allemaal te veel medisch omdat ik met allerlei klachten rond liep en veel pijn heb (ik heb ook een aangeboren lichamelijke beperking). In nov ga ik starten met een revalidatie programa. Waar ik mijn aandacht voor nodig heb. En ben gaan samen wonen met mijn vriend. Wat mij zeer gelukkig maakt. Dus samen met een docent de knoop doorgehakt om voor mijn gezondheid te kiezen. Vind het wel jammer maar mijn gezondheid gaat boven alles! Zodra ik weer wat op de been ben en het revalidatie proces is achter de rug dan vervolg ik mijn opleiding. En hoop ik dat het uitrolt tot een welverdiend diploma!”

4

Toelatingseisen

Voor de Opleiding tot Ervaringswerker gelden een aantal toelatingseisen. In je aanmeldformulier en tijdens het toelatingsgesprek (met drie mensen) word je gevraagd om m.b.t. onderstaande punten te laten zien dat je een geschikte kandidaat bent: Duidelijke motivatie Zelf drie fasen van herstel doorgemaakt hebben Zelfreflecterend vermogen De draagkracht die nodig is voor de studie De behoefte én de mogelijkheid om je te ontwikkelen Basiscompetenties, zoals: kunnen luisteren, ruimte kunnen geven en nemen, in contact met het eigen gevoel en de eigen grenzen kunnen zijn. De fasen van herstel zullen regelmatig terugkomen tijdens de opleiding. Het kan zijn dat dit nu nog een onbekend concept voor je is. Hieronder in het kort waar deze fasen voor staan. We raden je aan om ook eens te googelen op ‘herstelfasen’.

Fase 1: Overweldigd worden door de aandoening

In de eerste fase spelen de symptomen een grote rol. De persoon voelt zich ontredderd en verward. Het enige wat hij dan ook wil is overleven. Hij voelt zich machteloos en vervreemd, hij herkent zichzelf niet meer.

Fase 2: Worstelen met de aandoening


In de tweede fase gaat men bij zichzelf na hoe er geleefd moet worden met de aandoening. Er wordt geworsteld met de symptomen en het zelfvertrouwen, er is nog steeds de angst om weer overvraagd te worden.

Fase 3: Leven met de aandoening

Fase drie wordt gekenmerkt door het verminderen van de angst voor de aandoening. Dit komt omdat er vertrouwen is of groeit dat de persoon om kan gaan met de aandoening. Degene ontwikkelt een nieuw zelf, gevoelens en leert zijn of haar sterke kanten en beperkingen kennen. Er worden nieuwe rollen uitgeprobeerd en eventueel oude rollen opgepakt. De beperkingen worden nog steeds gevoeld.

Fase 4: Leven voorbij de aandoening

In fase vier raakt de aandoening steeds meer op de achtergrond. Het speelt geen grote rol meer in je leven. Talenten en mogelijkheden komen tot uitdrukking op de diverse terreinen. Er is weer ruimte voor nieuwe dingen of doelen in het leven.

Het volgen van een opleiding, studeren, je nieuwe inzichten en kennis eigen maken....per definitie is studeren ontregelend! Het is zelfs de bedoeling dat je enigzins ‘ontregeld’ raakt door een opleiding. Met ontregeld bedoelen we dat je met een nieuwe bril durft te kijken naar dat wat je weet, dat wat je ervaren hebt en dat wat je bent gaan vinden van heel veel dingen. Ontregelen ook in de betekenis van ‘open staan’ voor andere perspectieven en zodoende je eigen perspectief nog meer kracht en inhoud leren geven. Ontregelen tot slot ook in de zin van ‘nieuwe betekenis geven’ aan ervaringen in jouw leven...en anderen helpen dat ook te doen. De opleiding is nadrukkelijk geen ‘groepstherapie’ en dat zullen wij ook bewaken. Tegelijkertijd is onze ervaring dat studenten enorm veel leren juist van elkaar en elkaars zoek- en ontdekkingstochten! Bovenstaande maakt dat wij tijdens de toelatingsprocedure zorgvuldig kijken en afwegen of iemand op dat moment in zijn leven gebaat is bij deze mate van ‘ontregeling’. Soms is het beter om juist een fase van stabiliteit door te maken; uiteindelijk horen in een mensenleven fases van groei (ontregeling) en stabiliteit elkaar op een goede manier af te wisselen!

5

De modules binnen de opleiding

Op hoofdlijnen is het studiejaar opgebouwd aan de hand van zes modules: Module 1: Module 2: Module 3: Module 4: Module 5: Module 6:

Mijn ervaringskennis en –deskundigheid en mijn algemene kennis van verklarende modellen m.b.t. veelvoorkomende ziektebeelden. Begeleidingsmethode Halen én Brengen (waarbinnen visie op zelfregie, herstel, eigen kracht, presentiebenadering en burgerschap). Sociale steunsystemen; sociale kaart; informele vormen van zorg. Samenwerken; teamrollen en werknemersvaardigheden; kennis over werkplekken. Kennis over de wereld van zorg en welzijn; financiering en zorgvisies door de tijd heen. Mondelinge en schriftelijke communicatie (waaronder begeleiding bij het schrijven van je portfolio en verwoorden van je visie)

De modules worden door elkaar gegeven. In het lesboek staat bij iedere les staat bij welke module deze les hoort. Op de volgende pagina’s staat per module een toelichting.


1: Mijn ervaringskennis en –kundigheid en kennis van verklarende modellen m.b.t.

ziektebeelden Wat is mijn ervaring Welke kennis zit er in mijn ervaring Mijn kennis ombouwen naar mijn rol als ervaringswerker o portfolio met interventies (zo ziet mijn deskundigheid er uit). Het portfolio wordt tijdens de gehele opleiding aangevuld o Hoe werk ik met mijn eigen ervaring cq verhaal? Bewustwording van het eigen verhaal; herkennen van de eigen mechanismen en betekenis leren geven aan ervaingen en aan mechanismen. Wat zijn de herstelbevorderende en de herstelbelemmerende factoren in mijn herstel geweest? Wat is collectieve ervaingskennis en wat zijn collectieve herstelervaringen? Onderzoek naar en presentatie aan medecursisten over de eigen ervaring/ziekte: o informatie: oorzaak, symptomen, gevolgen, etc. o verschillende behandelmethodes Leren van inhoudsdeskundigen m.b.t. veel voorkomende ziektebeelden. Doel van deze module: De deelnemer kan vanaf een afstand naar de eigen kennis kijken. De deelnemer kan de eigen kennis bewust en middels interventies inzetten. De deelnemer beschikt over actuele, algemene kennis m.b.t. veelvoorkomende ziektebeelden.

2: Begeleidingsmethode Halen én Brengen -

Visie op zelfregie. Presentietheorie. Eigen kracht. Herstelgericht werken. Burgerschap.

Doel van deze module: De deelnemer heeft inzicht in de visie achter de werkwijze die gericht is op herstel en het versterken van eigen kracht en zelfregie. De deelnemer heeft inzicht gekregen in de rol van de hulpverlener binnen deze werkwijze in het algemeen, en in de rol van de ervaringswerker in het bijzonder. De deelnemer beschikt over vaardigheden op het gebied van zelfregieversterkend en herstelbevorderend werken en vult hiermee het eigen portfolio aan. De deelnemer is zich bewust van zijn eigen kwaliteiten op het gebied van de methode Halen én Brengen.

3: Sociale steunsystemen; sociale kaart; informele vormen van zorg -

Sociale kaart maken; formele en informele vormen van hulp- en dienstverlening in een regio (wijk; stad) in kaart brengen. Sociaal netwerk van cq met cliënten/bezoekers in kaart brengen, opbouwen en onderhouden. Inzicht in bevorderende en belemmerende factoren voor mensen om te participeren in de samenleving; cliënten/bezoekers kunnen ondersteunen bij hun rol als burger.

Doel van deze module: De deelnemer beschikt over vaardigheden om, samen met de cliënt, diens sociale netwerk in kaart te brengen, in te zetten en eventueel uit te bouwen. De deelnemer weet hoe hij de sociale kaart op het gebied van met name informele vormen van zorg kan maken. De deelnemer heeft inzicht in belemmerende en bevorderende factoren m.b.t. burgerschap; en kan cliënten/bezoekers ondersteunen, stimuleren, verleiden, etc. bij/tot het groeien in de rol van burger.

4: Samenwerken; teamrollen en werknemersvaardigheden; kennis over werkplekken Studiegids 2014 Opleiding tot Ervaringswerker Stichting Zelfregiecentra NL

-

Samen-werken, teamwork of co-creatie? Welke rol neem ik in; hoe herken ik rollen in groepen? Met wie werk ik goed samen…en wie met mij? Cirkels van invloed en betrokkenheid…hoe bewaak ik dat ik in de pas blijf lopen met mijn eigen mogelijkheden, grenzen, overzicht, inzicht en draagkracht? Type organisaties waar je kunt werken; wat zijn kenmerken? Welke taken/rollen kun je er innemen? Werken er meerdere ervaringswerkers? Welke zorgvisie heerst er? Welke kenmerken passen (nu) goed bij jou? Werknemersvaardigheden zoals integriteit, geheimhouding en kunnen werken onder een leidinggevende. Bekende afbreukrisico’s van het beroep…hoe voorkom ik dat in dezelfde valkuil stap? Persoonlijke kwaliteiten op het gebied van interventies, samenwerken en netwerken in kaart brengen

Doel van deze module: De deelnemer doet ervaring op als teamlid en als ervaringswerker. De deelnemer is zich bewust van de eigen teamrol en kent de kwaliteiten en de valkuilen hiervan. De deelnemer bouwt zelfvertrouwen in de rol van ervaringswerker op. De deelnemers schrijft zijn eigen gebruiksaanwijzing m.b.t. draagkracht, grenzen aangeven, energiehuishouding, etc. De deelnemer ontwikkelt een beeld van de werkplek waar hij het best tot zijn recht zal komen. De deelnemer weet wat zijn eventuele ‘gebruiksaanwijzing’ voor collega’s en leidinggevende is. De deelnemer beschikt over correcte werknemersvaardigheden.

5: Kennis over de wereld van zorg en welzijn: financiering en zorgvisies door de tijd heen -

Zorgvisies van de afgelopen eeuw. Vermaatschappelijking sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw. De rol van de cliëntenbeweging. AWBZ, ZVW en Wmo.

Doel van deze module: De deelnemer kan zijn positie bezien vanuit het perspectief van de ontwikkelingen om hem heen. De deelnemer heeft inzicht in financieringsstromen. De deelnemer heeft inzicht in de positie van en de belangen die spelen binnen formele en informele vormen van zorg. De deelnemer herkent zorgvisies. De deelnemer is zich bewust van de fase van ontwikkeling van zijn beroep en kan bijdragen aan de verdere professionalisering ervan.

6: Mondelinge en schriftelijke communicatie. -

Het woorden geven aan je eigen verhaal. Keuzes maken: bij welke boodschap horen welke woorden? Verslag leggen in maten en soorten. Het schrijven van het portfolio. Woorden geven aan het beroep van ervaringswerker en jouw invulling er aan. Basale technieken om een schriftelijk verslag correct te produceren.

Doel van deze module: De deelnemer leert zichzelf te presenteren. De deelnemer leert de verbinding te maken tussen zijn ‘binnenwereld’ en een ontvangende partij. De deelnemer wordt zich bewust van de kracht van woorden. De deelnemer wordt eigenaar van het verhaal, de boodschap die hij wel en die hij niet wil vertellen. De deelnemer kan een correct verslag schrijven t.b.v. communicatie met collega’s. 


6

Het portfolio

De Opleiding tot Ervaringswerker sluit je o.a. af met een portfolio. Gedurende de opleiding verzamel je je huiswerk per portfolio-onderwerp en uiteindelijk schrijf je een eindopdracht per onderwerp. In het portfolio zitten de volgende onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Mijn eigen (herstel-)verhaal Mijn visie op ervaringswerk Mijn visie op Halen én Brengen Drie interventies Halen én Brengen Sociaal netwerk; informele zorg Mijn persoonlijke ontwikkeling tijdens de opleiding Mijn gebruiksaanwijzing Basiskennis verklarende modellen ziekte / kwetsbaarheid

7

Het examen

8

Contactgegevens

Om te kunnen slagen voor de Opleiding tot Ervaringswerker moet je de volgende onderdelen succesvol hebben afgesloten: 80 % aanwezigheid lessen stage met een voldoende doorlopen portfolio met een voldoende beoordeeld eindgesprek (met 2 docenten en externe deskundige)

De Opleiding tot Ervaringswerker is onderdeel van de Stichting Zelfregiecentra NL en is op de volgende manieren te bereiken: Locatie: Zelfregiecentrum Venlo Grote Kerkstraat 31 5911 CG Venlo 077-8510221 Email: [email protected] Website: www.zelfregie.nl


9

Data studiejaar 2014

Lesweek

Activiteit

Donderdag

Vrijdag

Kalenderweek

1

06-03-2014

07-03-2014

10

2

13-03-2014

14-03-2014

11

3

20-03-2014

21-03-2014

12

4

27-03-2014

28-03-2014

13

03-04-2014

04-04-2014

14

6

10-04-2014

11-04-2014

15

7

17-04-2014

18-04-2014

16

8

24-04-2014

25-04-2014

17

9

08-05-2014

09-05-2014

19

10

15-05-2014

16-05-2014

20

11

22-05-2014

23-05-2014

21

12

05-06-2014

06-06-2014

23

13

12-06-2014

13-06-2014

24

14

19-06-2014

20-06-2014

25

15

26-06-2014

27-06-2014

26

03-07-2014

04-07-2014

27

10-07-2014

11-07-2014

28

5

16

Les

Werkateliers

17 18 19

Vakantieperiode + 3 weken Werkervaringsplek-1

14-07 t/m 24-08

29 t/m 34

20 21

35

22

36

23

37

24 25

38

Werkervaringsplek-2

25-08 t/m 19-12

39

26

40

27

41

28

42

29

44

30

45

31

46

32

47

33

48

34

49


35

50

36

51

37

08-01-2015

09-01-2015

2 (2015)

15-01-2015

16-01-2015

3

39

22-01-2015

23-01-2015

4

40

29-01-2015

30-01-2015

5

05-02-2015

06-02-2015

6

38

x

Les

Examen


Opleiding tot Ervaringswerker Studiegids 2014

Recommend Documents