30-05-2014
Ontwerp Zwartjanstraat 141 Rotterdam
I
nhoudsopgave
1.
Introductie
4
2.
Het concept
6
3.
Ontwerp Zwartjanstraat 141
8
Begane grond
10
Eerste verdieping
12
Tweede verdieping
14
Derde verdieping
16
In de omgeving
18
3.
Bouwtechniek
20
4.
Materialisering
24
5.
Detaillering
26
6.
Kosten en investering
28
7.
Scenario’s
32
3
I
ntroductie
Derde verdieping: dakterras en een zitkamer
In een voorgaand document heeft WYSTUDiO een studie van de kavel
Aa nvullend op het PvE zijn een aantal ge-
141 in de Zwartjanstraat in Rotter-
wenste en ongewenste elementen met ons
dam beschreven aan de hand van
gedeeld via mail en gesprekken.
een analyse van de locatie, een
onderzoek naar de mogelijkheden en een
Op basis van al het bovenstaande hebben
tweetal schetsontwerpen . Aanvullend op
we een concept geformuleerd die de ar-
deze studie is dit definitieve schetsontwerp
chitectonische grondslag vormt voor het
gemaakt.
ontwerp. Het concept is helder, doeltreffend en inspireert tot het ruimtelijk experi-
Het schetsontwerp is de vertaling van alle
ment, genaamd architectuur.
wensen, eisen en mogelijkheden in een architectonische en bouwtechnische oplossing, inclusief een overzicht van de financiering. De basis van het schetsontwerp is het programma van Eisen (PvE). Dit PvE ziet er als volgt uit:
Begane grond: entree, garage, hobbyruimte
Eerste verdieping: wonen, koken en eten
Tweede verdieping: werken, slapen en badkamer
5
1
3
Ritme van de Zwartjanstraat vertaald in de beukmaat
2 Ritme van de dominante gevelopeningen per verdieping
Ritme van de gevelopbouw
H
et concept Het concept van de woning laat zich het best beschrijven als
een compositie van melodieën en ritmes. De ritmes herken je in eerste instantie in de beukmaten van 5 meter, welke zijn afgeleid van het ritme van de Zwartjanstraat. Het tweede ritme is het ritme van de dominante gevelopeningen die per verdieping, om en om wisselen van de ene beuk naar de andere. Het derde ritme is de gevel zelf, opgebouwd uit tienden, tertsen, triolen en 4 kwartsmaten als frivole accenten in de beat. De melodieën van de woning noemen wij de vloeiende verbindingen van ruimtes, soms in rechte lijnen soms in een vlechtwerk van plekken en zichtlijnen rondom de centrale kern. De ritmes en de melodieën
zijn geïnspireerd op bezonning, functionaliteit, comfort en beleving.
Melodie van vloeiende ruimtes Een vloeiende verbinding van ruimtes rondom de kern op de maat van het ritme
7
Langsdoorsnede
Dwars doorsnede
4 lagen georganiseerd rondom een kern
4 lagen georganiseerd rondom een kern
O
ntwerp Zwartjanstraat 141
De woning heeft de volgende kenmerken:
BG
145 m2
Portiek
Entree
Garage
Douche
seerd rondom een centrale kern. De kern
WC
wordt gecombineerd met een trap van bg
Hobby/commerciële ruimte
De 4 lagen van de woning zijn georgani-
naar de derde verdieping. De kern draagt
Eerste verdieping
zorg voor alle verticale distributie van lei-
Woonruimte
dingen voor installaties en elektra. Op zo-
Eetruimte
Kookruimte
Terras
Open haard
w e l d e w o o n v e r d i e p i n g (d e e e r s t e ) a l s o p het dakterras is een openhaard opgenomen in de kern. De woning is opgebouwd uit twee beuken
Tweede verdieping
van ieder 5 meter breed. De oostelijke
Slaapruimte 1
beuk is tot de maximale hoogte doorge-
Slaapruimte 2
trokken en de westelijke beuk is een ver-
Studeerruimte 1
dieping lager en laat zodoende ruimte
Studeerruimte 2
Badruimte
voor het dakterras van ruim 50 m2. De totale woning heeft een netto vloerop-
Derde verdieping
pervlak van 440 m2, waarvan potentieel 70
Verblijfruimte
m2 op de begane grond kan worden ver-
Dakterras
huurd als commerciële ruimte.
Buitenhaard
105 m2
85 m2
105 m2
9
Begane grond
De begane grond is opgedeeld in twee grote lineaire ruimtes gericht op de straat: een garage en een vrij in te delen hobby of mogelijke commerciële ruimte. Deze
commerciële ruimte is zo vormgegeven
Berging galerie 20 m2
dat deze goed apart te verhuren is. In dat geval kan er eenvoudig een eigen meterkast en wc worden aangesloten op de kern.
Galerie 35 m2 Het entreeportaal naar de woning bevindt zich op de scheidslijn tussen beide ruimtes en verschaft toegang tot de garage en de woning. De voordeur bevindt zich afgewend van de straat in het portiek. Naast de entree is een grote deur direct de garage in. De garage heeft ruimte voor de stalling van 5 auto’s, een wc en een dou-
Entree
Portiek
Douche
WC
Meter kast
cheruimte.
Garage 65 m2
All e techniek voor d e woning hangt aan de kern, dicht bij de entree. De kern is de technische aorta van de woning, welke
gas, water, elektra en riool op veilige, overzichtelijke en compacte wijze huisvest.
11
Eerste verdieping
De eerste verdieping is de woonverdieping. Vanuit de entree op de begane Terras 40 m2
grond start een steektrap die midden in de verdieping aanlandt. De woonruimte bestaat uit twee verschillende zithoeken. De zithoek aan de gevel geeft uitzicht op straat en heeft een zicht-
Keuken
verbinding door de vide met de studeer/ werkruimtes op de tweede verdieping. De tweede zithoek keert zich af van de gevel heeft een riante haard als middelpunt.
Eethoek
Aa n de noord oostg evel is de eethoek , welke door middel van een schuifpui verbonden is met een dakterras. De kookruimte bestaat uit een lang massief aanrechtblok en een eiland. Door het niveauverschil in de vloer is het eiland stahoogte aan de Leefruimte 105 m2
keukenzijde en zithoogte aan de aanlandzijde. De vrije ruimte naast de trap is verlicht
door een bovenliggende vide. Dit licht speelt een belangrijke rol op de gehele verdieping.
13
Tweede verdieping
De tweede verdieping is de werk/slaap/ b a d v e r d i e p i n g . Al l e k a m e r s z i j n v e r b o n Stk 12 m2
den met verdiepingshoge schuifdeuren. Hierdoor kan de beleving transformeren van een gesloten tot een open aaneenschakeling van ruimtes. De beide werk/studeer ruimtes zijn ge-
Slaapruimte 20 m2
plaatst aan de vide. Een van die ruimtes
Douche
bad
WC
Glazen vloer
kan worden afgesloten, de ander is bewust Vide met vangnet
open gelaten om altijd voldoende daglicht in door vide op de eerste verdieping te krijgen. De studeerruimtes zijn met elkaar verbonden door een glazen brug, zonder leuning! Naast de brug is een net gespannen als een hangmat waar je lekker in kan liggen als de bank niet meer voldoet. Twee zeer ruime slaapkamers omsluiten een luxe, mystieke badkamer. Doordat de badkamer is ingesloten is er in het plafond
Slaapruimte 18 m2
Stk 12 m2
aan westgevel een daklicht gemaakt. In
de ochtend wordt de opkomende zon op het dakterras gevangen en naar beneden gereflecteerd door dit daklicht.
15
Derde v e r d i e p i n g
De derde verdieping is flexibel en slim ingedeeld. Het dakterras heeft zowel ochTerras verdieping 1
tend als avondzon. In de kern is een zeer ruime, karaktervolle buitenhaard geplaatst. Luxueus verblijven op een warme zomeravond midden in de stad wordt een
Terrasberging 5m2 Slaapruimte 12 m2
werkelijkheid. Het daklicht van de badkamer is op het terras te herkennen als een opstand met een glazen tafelblad. In de avond kan deze tafel worden verlicht door spots in de koof. De binnenruimte grenzend aan het terras
Washok 5 m2
is ingedeeld in twee ruimtes gescheiden door de trap en een ruimte voor de wascombinatie. De ruimtes kunnen worden gebruikt als extra slaapruimte, was - of zit ruimte. Aan d e voorzijde is een balk on gemaakt om een extra uitzicht op de stad en in de straat te geven.
Terras 55 m2 Zit/wasruimte 20 m2
Aa n de achterzijde is een ruim e berging geplaatst voor tuinmeubilair en een mo-
biele buitenkeuken.
17
In de omgeving
In het dagelijkse en nachtelijk straatbeeld gaat de woning op in zijn omgeving. Frontaal bekeken onderscheid de woning zich duidelijk van zijn buren door materiaal en gevelbehandeling. Door het toevoegen van een commerciële functie in de plint wordt het pand functioneel betrokken bij de straat. Een nis geeft gelegenheid naar binnen te gluren en biedt tevens een overdekte entree naar de woning. Wanneer de commerciële functie gesloten is kan de nis worden afgesloten om overlast te voorkomen. De twee openslaande deuren naar de garage zijn onzichtbaar opgenomen in het gevelbeeld.
19
Schema hoofddraagconstructie Maximale overspanning minder dan 5 meter
regelkast
Concept dwarsdoorsnede Constructief en installatietechnisch optimaal uitgelegd, centrale distributie van leidingen kabels en kanalen
B
ouwtechniek
cm gereserveerd om een onafhanke-
De betaalbaarheid van
woning heel en orthogonaal, hetgeen
de woning hangt af van
een positieve invloed heeft op de
ontwerpkeuzes die in het
kosten.
schetsontwerp worden gemaakt. Belangrijk
lijk orthogonaal grid voor de woning op te kunnen zetten. Hierdoor zijn alle constructie– en bouwmaten van de
2.
Breedte van de kavel en de breedte
is daarom om in het vroegste stadium
van de constructieve overspanning.
goed inzicht te hebben in de kostenbepa-
De breedte van 10 meter is breder
lende elementen van de woning. Voor de-
dan een normale overspanning voor
ze woning kunnen de volgende elementen
een woning. Technisch zeker haal-
kostenbepalend zijn:
baar, maar voor een relatief hoge
1.
Maatvoering en uitvoering in relatie
prijs. Door de constructie van de wo-
tot het inbouwen tussen twee be-
ning te delen wordt de overspanning
staande historisch panden.
gehalveerd en teruggebracht naar de
Na opdrachtverstrekking zal de loca-
meest economische.
tie en de woning scheidende wanden
3.
Hoeveelheid en lengte van kabels en
van de belendende bebouwing nauw-
leidingen
keurig moeten worden ingemeten. Te-
Woning installaties bestaan uit eindar-
vens is een bouwkundig onderzoek
maturen (radiatoren, spots, bedie-
vereist van de bouwkundige staat van
ningspanelen, etc.) en distributie
deze woningen . Als dit niet goed
(kabels, leidingen en kanalen). Eind-
wordt gedaan is er een potentieel risi-
armaturen kunnen slim gekozen en in-
co dat zich vooral in de uitvoeringsfa-
gekocht worden, distributie hangt
se zal ontpoppen.
echter af van een slim ontwerp; kort
In het ontwerp is aan beide zijden 50
afstanden en overzichtelijk. De centrale kern als hoofddistributeur en een 21
4.
slimme plattegrond daaromheen be-
bouwplaats maar bespaart ook enorm
spaart veel geld in aanschaf en uit-
op bouwplaats voorzieningen (keten
voering.
voor projectvoering, schaft, sanitair,
Gewicht van het bouwwerk
opslag etc.) tijdens de uitvoering.
Het gewicht van de gevels en de
Afwerking van oppervlaktes (wanden,
vloeren van de woning heeft invloed
vloeren en plafonds)
op de heipalen, de fundering, en de
Traditionele afwerkingen zoals gips en
draagconstructie. Kritische benade-
stuc zijn duur en tijdrovend. In de pre-
ring van het gewicht levert dus be-
fabricage van elementen kunnen af-
sparingsmogelijkheden op in meerde-
werkingen eenvoudiger worden mee-
re segmenten. Gewicht kan je bespa-
genomen. Creatieve keuzes in nabe-
r e n d o o r v e e l i n H o u t s k e l e t b o u w (H S B )
werking kunnen veel extra kosten in
uit te voeren, vandaar dat alle gevels
de afwerking besparen
en binnenwanden bij voorkeur uit HSB
5.
6.
7.
Zelf de handen uit de mouwen
zijn opgebouwd. Dit geeft tevens de
Een manier om kosten te besparen is
mogelijkheid dat door slimme detail-
door minder uit te besteden en meer
lering gehele elementen in de fabriek
zelf te doen. Door het hanteren van
kunnen worden geprefabriceerd. Bij
een geprefabriceerd bouwsysteem is
de inkoop kan dan worden bepaald
de ruwbouw, wind en waterdicht snel
hoe er zo economisch mogelijk kan
neergezet. Hierdoor zijn alle nabewer-
w o r d e n i n g e k o c h t (t r a n s p o r t v s a r b e i d
kingen minder tijdgebonden en kun-
vs kwaliteit)
nen dus eventueel zelf worden uitge-
Bouwtijd tot wind en waterdicht
voerd. Een kritische blik op aan te be-
Door het kiezen van een slim, gepre-
steden werk kan dus echt geld ople-
fabriceerd bouwsysteem, kan de wo-
veren.
ning in een zeer korte bouwtijd wind en waterdicht worden opgeleverd. Dit bespaart niet alleen bouwtijd op de 23
M
aterialisering
De gevel van de woning is opgebouwd uit geïsoleerde, geprefabriceerde houten raamwerken met een betimmering van gebrand houten panelen (shou-sugi-ban). Het zwarten van hout door middel van verbranding is een oude Japanse techniek om hout te verduurzamen. Het hout wordt tot op 3mm verbrand waardoor de koollaag een natuurlijke bescherming biedt tegen weersinvloeden en brand. Door de behandeling krijgen de gevelpanelen een natuurlijke diepzwarte tint met een glinstering. Met behulp van een nabehandeling (borstelen en oliën) geven de panelen niet meer af en zijn de panelen zeer geschikt als gevelpaneel. Onderhoud is eenvoudig en goedkoop door de panelen 1x in de 3 -5 jaar opnieuw te oliën. De gebrand houten gevelpanelen zijn gemonteerd voor een geïsoleerd houtskeletbouw paneel afgedekt met zwart EPDM als waterkering. De kozijnen zijn eveneens van hout , g ebeitst in zwart. Alle zwarttinten tezamen creëren een rijk pallet aan kleuren en tinten in het spectrum van zwart.
25
D
etaillering
De woning kenmerkt zicht door een heldere structuur en gevoel voor ruimte en ritmiek. Het zijn de details die een gevoel van exclusiviteit en kwaliteit uitdrukken. Een aantal kenmerkende details van deze woning zijn de volgende: 1. Gevelscherm van verticale houtelementen De plankenprofielen voor de waterdichte laag van de gevel creëren de mogelijkheid veel technische details van ventilatieopeningen, suskasten, zonneschermen en hemelwaterafvoerpijpen te verbergen op een eenvoudige een goedkope manier. De architectuur van de gevel is als het ware gewapend tegen bouwtechnische noodzakelijkheden, die niet per definitie mooi zijn. 2. Diepe vensterbanken om in te zitten All e gevelop eningen lopen d oor tot op de vloer. De vensterbanken hebben een maat van 40 cm zodat echt in gezeten kan worden. 3. Glazen vloer zonder leuning maar met een vangnet! In de vide ligt een glazen vloer en hangt een vangnet. Deze onorthodoxe oplossing geeft maximaal licht en maakt tegelijkertijd een knipoog naar comfort en welbehagen. Het vangnet voorkomt een gevaarlijke situatie, welk gevoel juist wordt gestimuleerd door de keuze van materiaal
4.
5.
6.
en uitvoering. Ochtendgloren en avondlicht Het daklicht in de badkamer verraadt het ochtendgloren bij het opstaan. In de avond op het terras fungeert het daklicht als een bijzondere, van onderen verlichte tafel. Strijklicht langs de trap Daglicht als thema wordt eveneens opgepakt boven de trap. Een daklicht creëert strijklicht langs de centrale schacht in de woning. De hele dag licht op de woonverdieping De woonverdieping is een open verdieping over de volle breedte en diepte van de kavel. Door middel van gevelopeningen en een vide heeft de verdieping de gehele dag door daglicht.
27
K
osten en investering
richting. Installatiekosten zijn verdeeld
De kosten om het huis te
regelkasten.
over de ruwbouw en de afbouw posten. In de afbouw wordt de vloerverwarming meegenomen in de ruwbouw distributie en
bouwen is in een raming
uiteengezet. Er is een
ruwbouwbedrag van €450,00/m2 geraamd voor het wind en waterdicht bouwen van de woning. Dit budget is haalbaar door slim en licht te ontwerpen, zoveel mogelijk te prefabriceren en creatief te zijn in materialisering en detaillering. Per ruimte zijn er posten afwerking meegenomen. Deze afwerking is sober maar doeltreffend. Daar waar mogelijk is de afwerking geminimaliseerd omdat deze hier ook achterwege zou kunnen blijven of zelf opgepakt zou kunnen worden. Dit geld natuurlijk voor meerdere posten waar we dat nu nog niet hebben gedaan. Kortom slim en doordacht aanbesteden kan veel besparing opleveren. Een aantal ruimtes hebben specifieke items die apart zijn geraamd, zoals de keuken de haarden en de badkamerin29
Naast de investeringskosten zijn er de gebruikskosten en belastingen van de woning. Deze bestaan in de regel uit: 1.
Hypotheekrente - en aflossing
2.
Woonverzekeringen
3.
Belastingen en heffingen
4.
Onderhoud
5.
Gas, water en elektra
6.
TV, telefoon en internet
Bij de realisatie van deze woning is een mogelijke inkomstenbron het verhuren van de commerciële ruimte van 55 m2. In vergelijk met andere verhuurbare commerciële ruimtes in de buurt zou deze ruimte ongeveer € 1.000,00 per maand moeten opbrengen. Dit is voor de aanvraag en onderhandeling van de hypotheek een interessant aspect. De commerciële ruimte voldoet eveneens aan de voorwaarden voor een bedrijfsruimte aan huis met de bijbehorende fiscale voordelen, mocht de ruimte voor eigen gebruik in aanmerking komen.
31
Besparingsscenario 1
Besparingsscenario 2
De gehele woning wordt gebouwd, de tweede verdieping
Beide beuken 1 verdieping lager bouwen. Functioneel ver-
krijgt voorlopig nog geen inbouwpakket. Geschatte bespa-
dwijnt de tweede verdieping uit de woning. Door de kolom-
ring 20.000 tot 25.000 euro
men en de fundering wel te dimensioneren op een volledige bebouwing kan de woning in de toekomst worden uitgebreid. Geschatte besparing 65.000 tot 85.000 euro.
S
cenario’s Het realiseren van de woning lijkt op papier een haalbare kaart voor het aangenomen bedrag van ongeveer
€450.000,00. Mocht er toch een onverwachte tegenslag zijn in de privé situatie, de hypotheekverstrekking of de uitvoering, dan biedt het concept van de woning alternatieve scenario’s waarin de woning toch nog gebouwd kan worden op een
in de ruimte naast het dakterras. Door de constructie en de fundering echter wel op een toekomstige uitbreiding te dimensioneren kan het volledige huis altijd in een tweede fase afgebouwd worden. Dit kan in dat geval als zeer aantrekkelijk verkoopargument gebruikt worden. De besparing die hiermee behaald wordt is geschat op ongeveer 65.000 euro tot 85.000 euro op. De latere uitbreiding is natuurlijk welk duurder in aanschaf dan de besparing die hiermee mogelijk gemaakt wordt.
vergelijkbaar kwaliteitsniveau. Het eerste scenario is dat de werk en slaapverdieping op de tweede verdieping nog niet wordt ingericht, maar voorlopig leeg blijft. De slaap en badkamer worden
dan op de derde gebouwd. Dit levert mogelijk een besparing van 20.000 tot 25.000 euro op. Het tweede alternatief is rigoureuzer maar realiseert dan ook een grotere besparing. Het scenario gaat uit van het initieel verlagen van beide beuken met 1 verdieping. De slaap-, bad– en werkruimte komen dan
33