Ontwerp-visietekst Werk voor een sociaal integrerende stad

6/12/2010

Ontwerp-visietekst

Werk voor een sociaal integrerende stad

Ontwerp-visietekst : Werk voor een sociaal integrerende stad

1

Algemeen kader ........................................................................................................ 3

Deel I: Een Open VLD visie ...................................................................................... 6

1. De uitdaging ................................................................................................... 6 2. De inspiratie....................................................................................................... 6 3. De situatie .......................................................................................................... 8 4. De aanpak .......................................................................................................... 8 5. De middelen ..................................................................................................... 10 6. De basiselementen.......................................................................................... 10 7. De « holistische » benadering........................................................................ 12 8. Positionering van Gent als centrumstad....................................................... 14 9. Gent: Agora van en voor de burger ............................................................... 14 10. Focus.............................................................................................................. 15 10.1 De nieuwkomers ...................................................................................... 15 10.2 De ervaring ............................................................................................... 15 10.3 De internationalisering ............................................................................ 17 11. Gent als ondersteunende entiteit................................................................. 19

DEEL II: Het actieterrein ......................................................................................... 19

1. Ten aanzien van de nieuwkomers.................................................................. 19 2. De ervaring....................................................................................................... 22 3. De internationalisering ................................................................................... 23 4. Gent als ondersteunende entiteit................................................................... 23

BIJLAGE: aanwezige specifieke dienstverlening aan jongeren ......................... 24 1. 2. 3.

Actieplan Werk ............................................................................................. 24 Trajectbegeleiding (kansengroepen).......................................................... 24 LeerWerk Gent.............................................................................................. 24


2

Algemeen kader Het arbeidsmarktbeleid is een thema waar niet alleen politici, maar ook belangengroepen, wetenschappers en allerhande “denktanken” en adviesraden graag hun mening over verkondigen en over in discussie gaan. Dit kan alleen maar geapprecieerd worden, want de verschillende ideeën en standpunten tonen aan dat dit over een complexe materie gaat waarin de gevolgen van een beslissing niet mathematisch kunnen worden voorspeld en zelfs achteraf tot nieuwe discussies over de reële effecten aanleiding geven. Bovendien wordt dit mede in de hand gewerkt doordat meerdere politieke niveaus bij dit beleid betrokken zijn en hiervan gebruik maken om regelmatig de oorzaak van het eigen falen bij het andere (hogere of lagere) niveau te leggen. In elk geval wordt het beleid van de voorbije decennia vooral gekenmerkt door het symptomatisch behandelen van problemen die zich op een bepaald ogenblik acuut stellen waardoor zelden fundamentele en duurzame resultaten worden bereikt. Het korte termijn en unilateraal denken primeert boven een gestructureerde, systematische en complementaire aanpak waar inspanningen op de diverse niveaus mekaar ondersteunen en richtinggevend zijn voor de burger. Nochtans wil die burger niets liever dan duidelijkheid over zijn rechten, mogelijkheden en plichten gelegen in een klare doelstelling en toekomstvisie. Open VLD is zowel op nationaal als op Vlaams niveau haar visie op het gewenste arbeidsmarktbeleid aan het herdefiniëren en bijstellen, daarbij rekening houdend met de actuele economische en sociale verhoudingen maar vooral met de uitdagingen waar ons land de komende decennia voor staat. Het stedelijke beleidsniveau heeft echter specifieke problemen en mogelijkheden die niet met nationale en/of Vlaamse regelgeving of beleidsprioriteiten kunnen worden opgelost of geëxploiteerd. Het volstaat naar de cijfers betreffende werkgelegenheid, werkloosheid en armoede te kijken om te zien dat een eigen en complementair stedelijk beleid noodzakelijk is. Open VLD Gent heeft dan ook het initiatief genomen om, in het kader van een ruimere studie en bevraging rond het stedelijke beleid, een visie uit te werken inzake het arbeidsmarktbeleid zoals dit in een stad als Gent zou moeten worden gevoerd, vertrekkend vanuit de overtuiging dat alleen liberale uitgangspunten tot duurzame oplossingen kunnen leiden voor de problemen die zich stellen; zij zijn voor Open VLD enige die een dynamische, verdraagzame samenleving kunnen bewerkstelligen en iedereen de waardering kan geven die hij/zij verdient.

Onderstaande visie en voorstellen vertrekken dan ook vanuit volgende premissen:

- Open VLD blijft geloven in de kracht van de markt. De overheid moet vooral marktfaciliterend werken door het private initiatief volop te ondersteunen. De actieve bevolking moet in Gent een bondgenoot zien om projecten te verwezenlijken die de groei en de werkgelegenheid ten goede komen. Dit moet zowel gebeuren in de economische sector, als in de socio-profit en culturele sector. - Open VLD kiest duidelijk voor een progressief beleid dat oog heeft voor de toekomst. Open VLD definieert haar visie vooral met een blik op de toekomst. De lessen die uit het verleden kunnen worden getrokken zijn er niet om het beleid in een eng conservatief keurslijf te duwen maar om de nodige strategische flexibiliteit aan de dag te leggen om aan snel veranderende omstandigheden het hoofd te bieden. - Open VLD kadert haar principes in een belastingvriendelijk groeiscenario.


3

Gent moet verder groeien. Wil de stad aan alle verwachtingen van haar inwoners tegemoetkomen, dan is een groeiscenario de enige optie. Een billijke verdeling van de welvaart is hierbij de leidraad, niet een herverdeling van wat tot nu toe werd verwezenlijkt. Niet méér belasten van wat is, maar creatie van groei stimuleren om het welvaartsniveau van de ganse stad te verhogen.


4

- Open VLD wenst een duurzaam en ecologisch verantwoord groeiscenario. De kansen die nieuwe technologieën ons bieden moeten maximaal benut worden om de stadsontwikkeling volgens de modernste criteria op een milieuvriendelijke manier te laten verlopen. Het werkgelegenheidspotentieel is quasi onbeperkt wanneer het beleid duidelijk kiest voor de ondersteuning van initiatieven die innovatie op dit terrein bevorderen. - Open VLD wil alle krachten in de Gentse samenleving bundelen. Het politieke besluitvormingsproces kan slechts tot optimale resultaten komen als kan gerekend worden op de medewerking van alle aanwezige krachten. Zo moet ook het bedrijfsleven kunnen ingeschakeld worden om, met ondersteuning vanuit het beleid, kansen te creëren zowel voor onze nieuwkomers op de arbeidsmarkt als voor de werkervaren maar wat oudere arbeidskrachten. - Open VLD verwacht een actieve inbreng van elke burger die daartoe in staat is. Zelfredzaamheid is voor de rebelse Gentenaar, van welke leeftijd ook, iets dat moet worden erkend, bevorderd en gekoesterd. Hij heeft terecht een hekel aan elke vorm van “profitariaat” waarin de overheid wordt aanzien als een melkkoe en passief kan worden afgewacht op welke manier die overheid alle mogelijke en onmogelijke behoeften zal bevredigen. ste

- Open VLD vindt armoede in de 21

eeuw in onze stad onaanvaardbaar.

Het beleid moet erin slagen iedereen te betrekken bij de groei en de bloei van de stad. Niemand mag het gevoel hebben aan zijn/haar lot te worden overgelaten. Op basis van een wederzijds engagement en met een aangepaste trajectbegeleiding moet uitsluiting en dualiteit in de samenleving worden voorkomen. - Open VLD wil een grondige evaluatie van de bestaande werkgelegenheidsinitiatieven. De stad Gent heeft reeds vele initiatieven ontwikkeld om aan specifieke problemen op de arbeidsmarkt tegemoet te komen. Elk van deze initiatieven moet getoetst worden aan het algemene kader dat de visie van Open VLD op het arbeidsmarktbeleid beheerst.


5

Deel I: Een Open VLD visie 1. De uitdaging ste

De 21 eeuw stelt elke samenleving en elk samenlevingsmodel voor grote uitdagingen. Sinds het wegvallen van het ijzeren gordijn en dus de gemakkelijk te plaatsen tweedeling “wij en zij”, komt het tot voor kort vast waardepatroon van vele mensen, steeds meer in discussie en confrontatie met waarden van een steeds groter wordende “buitenwereld”. Tevens verandert de structuur van de eigen samenleving in die mate, dat menselijke relaties in plaats van ondersteunend en comfortabel, eerder als bedreigend worden ervaren. Nochtans wordt er terecht van uitgegaan, dat ieder mens zich in zijn omgeving, in zijn samenleving gewaardeerd moet kunnen voelen, zijn dromen in alle vrijheid moet kunnen nastreven en alle kansen krijgen om ze zoveel mogelijk waar te maken. Dit is ook de uitdaging waarvoor Gent staat. Stad als trekker – acteur – lobbyist – promotor Bewust van de snel veranderende demografische, familiale en sociale patronen en van de snel veranderende aard en diversiteit van de bevolking, komt het er voor iedere beleidsverantwoordelijke op aan het kader te creëren waarin burgers hun toekomstverwachtingen maximaal (zullen) kunnen waarmaken. Een kader dat stimuleert tot actie, dat een proces op gang kan brengen en onderhouden en dat bij ieder initiatief een multiplicatoreffect teweeg brengt dat op zijn beurt nieuwe kansen en mogelijkheden genereert. Een kader dat met andere woorden een dynamisch model op gang brengt dat mensen zin geeft om in Gent te studeren, te werken en te ondernemen en te wonen en dus te leven en te genieten. Een kader dat perspectief biedt, met een duidelijke doelstelling, waarin iedereen zich kan vinden en met een tijdshorizon dat realistisch is maar er vooral in slaagt alle krachten te bundelen rond de gezamenlijke uitdaging die mandatarissen samen met de burger met aangaan. Open VLD moet onze stad in de volgende legislatuur klaarmaken om in het derde decennium maximaal aan alle bestaande en nieuwe behoeften van de burgers te kunnen tegemoet komen in een aantrekkelijke, leefbare, veilige mensen vooral kindvriendelijke omgeving, waar zin voor leren, werken, ondernemen en ontspannen als vanzelfsprekend wordt ervaren. 2. De inspiratie Voor Open VLD moet het Gentse beleid zich laten inspireren door de Europa 2020-strategie die een visie biedt op Europa’s sociale markteconomie voor de komende tien jaar en gebaseerd is op drie samenhangende en elkaar versterkende prioriteiten: • slimme groei – voor een economie op basis van kennis en innovatie; • duurzame groei – voor een koolstofarme, concurrerende economie waarin zuinig wordt omgesprongen met hulpbronnen; • groei voor iedereen – voor een economie met veel werkgelegenheid en sociale en territoriale cohesie. Aldus kan en moet onze stad bijdragen tot het bereiken van de centrale EU-streefcijfers die trouwens door de lidstaten moeten worden vertaald in nationale streefcijfers: • 75% van de bevolking tussen 20-64 jaar moet werk hebben; • 3% van het EU - bbp moet worden geïnvesteerd in O&O; • de 2020-klimaat- en energiedoelstellingen moeten worden gehaald;


6

• het percentage voortijdige schoolverlaters moet lager zijn dan 10% en minstens 40% van de jongere generatie moet een diploma van hoger onderwijs hebben; • het aantal mensen voor wie armoede dreigt, moet met 20 miljoen dalen.


7

Om de streefcijfers te halen, stelt de Europese Commissie een Europa 2020-agenda voor in de vorm van een aantal kerninitiatieven. Relevant voor onze aanpak zijn: • Jongeren in beweging: de kwaliteit en de internationale aantrekkingskracht van het hoger onderwijs in Europa verbeteren door de mobiliteit van studenten en jonge arbeidskrachten te bevorderen. Concreet betekent dit dat vacatures in de lidstaten toegankelijker moeten zijn vanuit geheel Europa en dat diploma's en ervaring erkend moeten worden; • Een digitale agenda voor Europa: duurzame economische en sociale voordelen bieden dankzij een digitale interne markt op basis van ultrasnel internet. Alle Europese burgers moeten in 2013 toegang hebben tot een supersnel internet; • Een industriebeleid voor groene groe : zorgen dat de industriële basis van de EU de concurrentie in de wereld van na de crisis aankan, door ondernemerschap te bevorderen en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen; • Een agenda voor nieuwe vaardigheden en banen: de voorwaarden scheppen voor modernisering van de arbeidsmarkten; • Europees platform tegen armoede: sociale en territoriale cohesie bevorderen door armen en anderen die langs de zijlijn blijven staan, te helpen en in staat te stellen een actieve rol te spelen in de samenleving.

3. De situatie Enkele kerncijfers volstaan om aan te tonen dat een actief, inspirerend en begeleidend tewerkstellingsbeleid in onze stad meer dan noodzakelijk is. • Werkloosheid: o 14.000 werkzoekenden o Stijging met 18% op één jaar o Werkloosheidsgraad 12,2% (Vlaanderen 7,4%) o 49% laaggeschoold o 41% van allochtone afkomst • Vacatures: o Maandelijks gemiddelde 2.729, waarvan 1.457 voor laaggeschoolden • Aantal starters: o 350 per kwartaal • Aantal faillissementen: o 40 per kwartaal

Ondanks een beleid dat door de grote meerderheid van de Gentenaars als positief wordt ervaren, ontsnapt ook Gent niet aan de typische kenmerken van een centrumstad: een zeker overgewicht van laaggeschoolde werkzoekenden, de aanwezigheid van generatiearmoede, een aantrekkingspool voor migranten en asielzoekers. Kenmerken die de stad kwetsbaar maken voor conjuncturele schommelingen die de onderliggende structurele problemen nog pijnlijker in de verf zetten en uitvergroten Voor Open VLD vragen deze evoluties om een antwoord en een oplossing omdat ze niet zomaar door de natuurlijke groei van de stad kunnen worden opgevangen.

4. De aanpak Stilzitten is achteruitgaan. Uiteraard geldt dit in de eerste plaats voor de beleidsmakers. Regeren is immers vooruitzien. Het verleden heeft zijn waarden, maar het is de toekomst die bij de burgers vragen oproept en waar ze terecht een antwoord op verwachten.


8

Dit leidt tot de kern van de aanpak: vragen stellen over de toekomst, anticiperen en scenario’s ontwikkelen die via probleemoplossende projecten de 2020 – doelstellingen laten bereiken.


9

Cruciaal hierbij is voortdurend op de hoogte te blijven van wat er in de omgeving gebeurt en dit te begrijpen. Daarom mag bouwen aan de toekomst niet het exclusieve terrein zijn van de politici. De bevolking moet actief worden betrokken bij de voorbereiding en de uitvoering van het beleid dat uiteindelijk de omgeving zal bepalen waarin ze moet opgroeien, studeren, werken en van een verdiend pensioen genieten. Het is de overtuiging van Open VLD dat de in Gent aanwezige krachten geen “pamperbeleid” van het stadsbestuur verwachten. Wel een beleid dat er op gericht is deze krachten te bundelen rond een toekomstvisie waarin iedere burger zijn plaats vindt en dat rekening houdt met de 3 P’s: People – Profit - Planet.

5. De middelen “Het bestaat al allemaal”, een veel gehoorde repliek wanneer voorstellen en programma’s worden geformuleerd om (deel) problemen te verhelpen. Wat is er de laatste 20 jaar niet aan maatregelen, programma’s, actieplannen, pacten, akkoorden, modellen, wetten en decreten geproduceerd, die telkens werden voorgesteld als dé oplossing voor maatschappelijke problemen waar de bevolking mee geconfronteerd wordt. Elke Minister zijn plan, liefst tegengesteld aan het plan van zijn of haar voorgang(st)er, waarvoor natuurlijk geen tijd wordt uitgetrokken voor degelijke voor- laat staan ex-post evaluatie en dat het bestaande arsenaal aan maatregelen, om het eufemistisch uit te drukken, komt versterken. Het is voor iedereen ondertussen wel duidelijk: het bestaat, maar het is niet doeltreffend. Het gaat om een geheel van los van elkaar staande initiatieven, die in het beste geval elkaar niet tegenwerken, maar allesbehalve complementair deel uitmaken van een geïntegreerde aanpak waar 1 + 1 normaal 3 zou moeten zijn , maar in sommige gevallen zelfs de startpositie onderuit halen. Daarbij is steeds uitgegaan van de analyse van historische gegevens die, naar wordt verwacht, in het beste geval juist weergeven wat de voorbije evolutie was en huidige toestand is, maar niet of onvoldoende rekening houden met de toekomstige evolutie van onze samenleving en haar consequenties voor de arbeidsmarkt. Open VLD wil voor Gent een ambitieus 2020 programma opstellen dat steunt op inzicht in de verdere natuurlijke evolutie van de maatschappelijke context waarin moet worden gewerkt en de noodzakelijke maatregelen om op deze evolutie in te spelen bevat.

6. De basiselementen •

Trekkersrol

Gent moet voor zijn omgeving een trekkersrol kunnen vervullen. De interactie van de stad met de omliggende gemeenten biedt opportuniteiten voor tal van sociale en economische sectoren die in Gent actief zijn. Als dienstverlenende centrumstad kan het immers beter inspelen op behoeften waarvoor een zekere schaalgrootte noodzakelijk is om ze efficiënt te kunnen bevredigen. Open VLD ziet Gent als wetenschappelijk onderzoeksgebied, gezondheidscentrum, cultuurbaken, sportfacilitator, ontspanningsomgeving en handelsruimte; kenmerken die de stad kansen bieden om voor de brede omgeving een trekkersrol te vervullen die de sociale en economische ontwikkeling voor de ganse streek te goede komt. •

Integratie: Iedereen mee

Voor Open VLD mag niemand zich in Gent in de steek gelaten voelen. Jong of oud, autochtoon of allochtoon, eenoudergezinnen of tweeverdieners, met of zonder handicap, iedereen moet zich volwaardig kunnen integreren in onze samenleving. Niet op basis van een


10

eenrichtingsverkeer, maar met gedeelde verantwoordelijkheid, waarbij wederzijdse engagementen de basis voor een uitstekende verstandhouding vormen.


11

•

Opleiding

Gent beschikt gelukkig over een uitgebreide onderwijs- en opleidingsinfrastructuur, want kennis is essentieel voor onze economische en sociale ontwikkeling en welvaart. Talenten ontwikkelen en behouden, en buitenlandse talenten aantrekken, creëert welvaart. Die houding moet worden aangenomen. Kansen scheppen voor onze jongeren om ervaring op te doen in het buitenland zal creativiteit, ondernemerschap, zin voor initiatief en innovatie bevorderen en onze economie een dynamische uitstraling geven waardoor het weglopen van talentvolle jongeren kan worden tegengegaan en «Brain drain » zodoende een « Brain bank » wordt.

Opleiding moet voor Open Vld de centrale spil zijn waarop de continue ontwikkeling van ieder persoon kan steunen, van de schooltijd over de actieve loopbaan tot en met de postprofessionele carrière.

•

Activering – Werken

Werk is het belangrijkste middel waarmee burgers zich kunnen integreren. Tezelfdertijd is meer werkgelegenheid de enige manier om de duurzaamheid van onze welvaart te verzekeren. Een inclusief stedelijk beleid moet voor Open VLD de duurzame activering centraal stellen. •

Groei

Grootste probleem op de arbeidsmarkt is de stagnerende tewerkstelling. De economische achtergrond blijft dus belangrijk bij elk werkgelegenheidsbeleid, ook van ouderen. Activeringsprogramma’s moeten gepaard gaan met creatie van werkgelegenheid, en dus van de economische groei.

7. De « holistische » benadering Eerder dan doelgroepen specifiek te omschrijven en vervolgens geïsoleerd te benaderen met “aangepaste” programma’s, moet worden geopteerd voor een “holistische” benadering. De omgevingsfactoren beïnvloeden immers in hoge mate de kans dat iemand al of niet op de arbeidsmarkt terecht kan. De woonomgeving, het onderwijsaanbod, economische activiteit, kinderopvangmogelijkheden, stedelijke dienstverlening, bestuurlijke efficiëntie, demografische ontwikkelingen, sociale samenhang, gezondheidszorg, mobiliteit, openbare werken, stadsvernieuwing, e-government en fiscaal beleid zijn zovele domeinen die de individuele kansen op waardige arbeid sterk beïnvloeden en aldus stedelijke duurzaamheid kunnen bewerkstelligen. Een geïntegreerde benadering van de omgeving, die in de plaats komt van de conservatieve, weinig fantasievolle antwoorden op de crisis, moet de nadruk leggen op: - opwaardering van vervallen stadswijken, - bevordering van maatschappelijke integratie, - bestrijding van uitsluiting, - op kennis gebaseerde groei, - ontwikkeling van een creatieve samenleving zonder uitsluiting, - een stadsvernieuwing die openstaat voor alle burgers, ongeacht hun moedertaal, afkomst of religie, - energie-efficiëntie. Aldus kan de lokale overheid haar leidende rol vervullen om de actieve betrokkenheid van burgers (burgerfora) en bedrijfsleven in de eigen omgeving te bevorderen en om zo een snellere ontwikkeling van markten en groene technologieën te bewerkstelligen.


12


13

Community building laat alle belanghebbenden meedenken en meepraten. Voor Open VLD moet de lokale overheid alle mogelijkheden van elektronica en interactiviteit benutten ten voordele van een open en inclusieve samenleving. Het ontwikkelen van een Gents sociaal netwerk (facebook) kan een belangrijke tool zijn. Open VLD gaat duidelijk uit van een op samenwerking gerichte benadering: iedereen bij de besluitvorming betrekken. “Vraag ons niet wat we voor u kunnen doen, vraag ons wat we samen kunnen doen”. 8. Positionering van Gent als centrumstad Gent beschikt over een hele reeks troeven waarop het beleid traditioneel steunt voor de verdere ontwikkeling van de regio. Het ruime aanbod aan onderwijs voor alle niveaus, maar zeker ook van het hoger onderwijs, het uitgebouwde netwerk van zorgvoorzieningen, de waaier aan culturele activiteiten, het toeristisch- en handelscentrum, de jeugdvoorzieningen, het openbaar vervoer en de publieke dienstverlening zorgen voor een sterk ontwikkelde en arbeidsintensieve dienstensector waarvan de kwaliteit algemeen wordt erkend en waarbij vooral de vraag naar méér opvalt. Maar ook voor de industriële sectoren biedt Gent een unieke vestigingsplaats in en rond het havengebied waardoor havengebonden activiteiten voor een zeer belangrijke werkgelegenheid zorgen voor Gent en haar omgeving. Het ruime aanbod aan diensten en de sterk ontwikkelde industriële sector dienen verder op elkaar te worden afgestemd en hun onderlinge interactie geïntensifieerd om hun intrinsiek aanwezig groeipotentieel te versterken en te benutten.

Maar Gent kent ook zwakke punten. Als stadsgewest ontsnapt ook Gent niet aan een zekere concentratie van werkzoekenden. De werkloosheidskenmerken zoals lage scholingsgraad, allochtone afkomst, oudere werkzoekenden, eenoudergezinnen en personen met een handicap zijn immers nauw verbonden met de ontwikkeling van een stedelijke bevolking. Dit creëert de traditionele mismatch tussen de vragers en aanbieders van arbeid. De verdere bevolkingsevolutie toont aan dat deze de komende jaren nog zal vergroten. Voor Open VLD moet het beleid het aanwezige potentieel maximaal gebruiken en de nodige strategische flexibiliteit aan de dag leggen om aan de uitdagingen die de verdere migratie ons stelt, te kunnen beantwoorden.

9. Gent: Agora van en voor de burger Open VLD kiest er bewust voor om de problemen aan te pakken en niet af te schuiven op de volgende generaties. In verschillende domeinen is actie en daadkracht nodig om van de vele bedreigingen evenvele kansen te maken: de dreiging van delocalisaties en bedrijfsherstructureringen, de demografische evolutie die met de veroudering het risico voor isolement en sociale uitsluiting doet toenemen, de arbeidsmarkt met zijn mismatch van vraag en aanbod en vroegtijdige uitstap van werknemers, de culturele verscheidenheid, die ons samenlevingsmodel onder druk zet, de criminaliteit, die steden als bevoorrecht werkterrein uitkiest.

Het potentieel is er, de behoeften zijn enorm, maar het middelenarsenaal is uitgebreid: Het wetenschappelijk onderzoek, de aanwezigheid van kennis en ervaring bij (ex)- werknemers, de aantrekkingskracht op de regio, de uitgebreide overlegstructuren, het federale en provinciale ondersteuningsbeleid, nabijheid van bedrijventerreinen en ondersteunende diensten, centra voor beroepsopleiding, het grootstedenbeleid ….


14

Het komt er vooral op aan deze middelen optimaal te benutten om zo de stedelijke renaissance in Gent verder te zetten. Open VLD heeft de ambitie om Gent te zien ontwikkelen als agora, waarin de mens centraal staat en zich mee kan identificeren en er sprake is van een volledige harmonie tussen de bebouwing en de stedelijke ruimte, tussen sociale samenhang en economische ontwikkeling. 10. Focus Het beleid moet zich focussen op de behoeften zoals ze zich zullen stellen in 2020. Deze worden sterk beïnvloed door de demografische evolutie. Een antwoord moet geformuleerd worden op de vragen die zowel jongeren als ouderen zich in verband met hun toekomst stellen. Ondersteuning zal vooral aanwezig moeten zijn om aan de voorspelbare behoeften tegemoet te komen. Voor Open VLD moeten alle acties geconcentreerd worden op het creëren van een stadsomgeving die jongeren en ouderen in 2020 en later harmonieus laten samenleven en elkaar stimuleren om de aantrekkingskracht van Gent als provinciehoofdstad te versterken. 10.1 De nieuwkomers Een aantal factoren bedreigen de toekomstkansen van jongeren die zich in verschillende domeinen als nieuwkomer aandienen.. De evolutie naar een kennismaatschappij maakt jongeren met onaangepaste of beperkte scholing bijzonder kwetsbaar voor economische en financiële crisissen die jobs kunnen laten verdwijnen en een nieuwe vraag creëren waaraan ze niet kunnen voldoen. De verder evoluerende multiculturaliteit betekent een enorme uitdaging, zowel voor ons onderwijssysteem als voor de arbeidsmarkt. Familiestructuren worden minder ondersteunend en generatiearmoede ondermijnt de efficiëntie van diverse programma’s die ten behoeve van leefloners en uitkeringsgerechtigden worden opgezet. De destructieve invloed van bepaalde gezinssituaties is onmiskenbaar: waarom vroeg opstaan als werkloze vader en moeder nog in bed liggen? Deze structurele problemen leiden vaak tot een gebrek aan motivatie en tot een vorm van “consumentengedrag”, waar het “wachten op steun” tot norm wordt verheven. Terwijl onrealistische verwachtingen over het soort baan dat overeenstemt met hun mogelijkheden en inkomensverwachtingen tot demotivering en frustratie leiden. Maar jongeren bieden evenvele opportuniteiten. Het beleid kan en moet hierop inspelen. Voor Open VLD betekenen jongeren een enorme rijkdom voor de toekomstige ontwikkeling van een stad. Om hierop in te spelen dienen diverse initiatieven geïnitieerd, geëvalueerd en op hun onderlinge complementariteit en ondersteuning te worden onderzocht. 10.2 De ervaring De vergrijzing is een thema dat niet meer uit de media is weg te denken. Nationaal stelt zich een algemeen probleem van gezondheidszorg en pensioenbetaling. Maar ook lokaal zal de verschuiving van de bevolkingssamenstelling een belangrijke impact hebben op de sociale en economische structuur van de stad.

Actieve ouderen zullen ervoor zorgen dat het aanbod aan vrijetijdsbesteding zich zal moeten aanpassen aan hun behoeften maar ook een potentieel aan ondersteuning vormen voor programma’s die de transitie van de samenleving willen begeleiden. Maar veroudering en nieuwe familiale structuren zullen ook de zorgnood groter maken. Rekenen op (vrouwelijke) migranten om deze nood te lenigen is zeer risicovol.


15

Ouderen actief laten participeren, door aanpassing van de werkvoorwaarden, maar ook na de professionele carrière, door ze actief te betrekken bij het (sub)lokale beleid, moet van “Benidormbastards” Gentse steunpilaren maken.


16

Ouderen worden te vaak als een homogene groep benaderd. Nochtans zijn de verschillen groot, ook onder de vroegtijdige “werkverlaters”: -

Soms hoog gekwalificeerd, met managementfuncties maar ontmoedigd door leeftijdsdiscriminatie Soms laag gekwalificeerd, routinejobs met lage lonen, weggeherstructureerd, soms nog met zorgtaken, staan dikwijls nog open voor vrijwilligers- en betaald werk Soms verplicht inactief, wegens minder goede gezondheid en dus met lage motivatie en zelfs weerstand tegen training

Ouderen worden geconfronteerd met een evolutie die sommigen als bedreigend ervaren. Veelal geconcentreerd in een aantal sectoren (industrie – bouw – non-profit – kleinhandel), met discriminatie door werkgevers (minder rendement van de opleiding), met risico van armoede, vooral bij vrouwen, en intergenerationele wedijver voor banen, ondergaan ze op ondernemingsniveau dikwijls een beleid dat ingaat tegen een tewerkstelling oudere werknemers waarbij: - oudere werknemers die een repetitieve baan verliezen moeilijk aan te passen zijn aan een andere baan, - de technologische evolutie een negatief effect heeft op de scholingsgraad, vooral wanneer geen voorzieningen voor levenslang leren werden opgezet. Maar ook in hun woon- en leefomgeving doen zich sociale spanningen en vervreemding voor. Generatieconflicten of migratie leiden in sommige gevallen tot vervreemding en isolatie.

Voor Open VLD betekenen 50+ vooral een belangrijke voorraad aan menselijk kapitaal vertaald in kennis en ervaring. Door actief in te spelen op deze uitdaging, kunnen we evolueren naar een nieuw socio – ecologisch model waarbij consumptie – en productiepatronen worden aangepast, een nieuwe dynamiek ontstaat tussen rand en stad en de verschuiving van generaties wordt geïncorporeerd. In tegenstelling tot de algemene tendens, weigert Open VLD de veroudering te zien als een probleem. De ouder wordende bevolking betekent een enorme opportuniteit voor de stad als dienstverlenende entiteit. Door actief gebruik te maken van hun kennis en ervaring, kunnen heel wat 50+ de veranderingsdynamiek ondersteunen en een evolutie naar nieuwe vormen van productie, consumptie, leven en verplaatsen begeleiden. 10.3 De internationalisering De stijgende migratie zal nog meer inspanningen vragen om migranten te integreren in 3 belangrijke domeinen: onderwijs, werk en beleid. Daarom moet hen de toegang tot degelijk en doelgericht onderwijs worden gegarandeerd. Dit is immers ook voor hen cruciaal om deel te kunnen uitmaken van een moderne samenleving. Alleen zo zullen alle kinderen en jongeren, ongeacht hun statuut en afkomst, de nodige begeleiding, kennis en vaardigheden krijgen om later aan de opbouw en versterking van de samenleving te kunnen participeren. Op de arbeidsmarkt is er onmiskenbaar een concentratie in onzekere statuten of banen met een lage scholingsgraad waarvoor zij dikwijls overgekwalificeerd zijn, waardoor potentiële meerwaarde verloren gaat. Nochtans kunnen migranten een enorme hulp betekenen voor de ondersteuning van een integrerend beleid. Open VLD gaat ervan uit dat culturele diversiteit een zeer waardevol gegeven is, zeker in het kader van een geglobaliseerde wereld. Maar culturele diversiteit moet ook door iedereen als waardevol kunnen worden ervaren. Daartoe moet de samenleving ook kunnen rekenen op de inbreng van migranten in de opbouw en versterking van de samenleving.


17


18

11. Gent als ondersteunende entiteit Een stad als Gent moet ernaar streven zeer ondersteunend te zijn voor iedereen die actief wil participeren aan de maatschappij. Daarom moet Gent ook oog hebben voor zijn specifieke problemen en evoluties waar de actieve bevolking mee wordt geconfronteerd. Daar is in de eerste plaats de problematiek van de kinderopvang. Zowel tweeverdieners als eenoudergezinnen worden constant met het probleem van de opvangtekorten geconfronteerd. De levensstijl van vrouwen wordt immers “mannelijker”, terwijl die van mannen niet de tegenovergestelde evolutie van de vervrouwelijking kent. Open VLD wenst gepast te reageren op bestaande en nieuwe behoeften van de actieve bevolking, waaronder kinderopvang. Hieraan tegemoetkomen is immers zowel activiteitsondersteunend als een bron van tewerkstelling. Ook mensen die gebeten zijn door de ondernemersgedachte, moeten Gent als ondersteunende factor ervaren.

DEEL II: Het actieterrein Vele initiatieven werden al door het stadsbestuur genomen om van Gent een actieve en vooral aangename werken leefomgeving te maken. Als voorbereiding op een nieuw beleidsplan is nu een grondige evaluatie aan de orde. Toetsing van de bestaande programma’s aan de Open VLD visie op de verdere ontwikkeling van onze stad, kan hun integratie in de nieuwe, globale aanpak bevorderen. Aanvullende concretisering kan door opname en uitwerking van de items hierna hernomen. 1. Ten aanzien van de nieuwkomers Jongeren zijn als nieuwkomers een enorme rijkdom voor de toekomstige ontwikkeling van een stad. Om hierop in te spelen dienen diverse initiatieven geïnitieerd, geëvalueerd en op hun onderlinge complementariteit en ondersteuning worden onderzocht: •

Het voorzien van tussenstappen: carrièreplanning voor werkzoekenden moet in een opbouwend circuit voorzien waarbij de scholingsgraad en ervaring systematisch worden opgebouwd

•

Gedecentraliseerde één ondersteuningsaanbod

•

Job – informatie en steun moet in de jeugdcentra aanwezig zijn

•

Carrière en persoonlijke adviesverstrekking door professionele, vrijwillige en senior – begeleiding

•

Carrière-informatie in scholen

•

Opvoering van stageplaatsen

•

Terreinverkenning voor jongeren in bedrijven en ouders die over hun baan praten, 3 bedrijfsprojecten laten ontwikkelen op school (publiciteitscampagnes, wedstrijden, ..)

•

Betrekken van de lokale televisie bij voorstelling van beroepen

•

Schoolidentificatie en – uitwisseling: intensivering van contacten tussen leerlingen van diverse scholen

–

loket

functies

voor

het

gedifferentieerd

en

complex

1

2

1 Jobkot: als laagdrempelig 1ste contactpunt voor jongeren met vragen over werk en hun loopbaan en de daarmee verbonden randvoorwaarden, is complementair aan de werkwinkel. Het is voor veel jongeren een eerste stap naar hulp. Bovendien is het jongerenwelzijnswerk van VZW JONG gericht naar jongeren in een kwetsbare positie. 2 Beroepenhuis: Jongeren van 11 tot 14 jaar ontdekken in het Beroepenhuis via een interactieve tentoonstelling (ontdekhoeken) een waaier van beroepen en informatie over studierichtingen. 3 Verdiepen van kennis over de arbeidsmarkt bij derdegraadsleerlingen SO (in opmaak): leerlingen wegwijs te maken in de arbeidsmarktrealiteit, en hun sollicitatie – en netwerkvaardigheden versterken; onrealistische of onbestaande visie op inkomen en arbeidsmarktcomponenten bij leerlingen SO wegwerken


19

•

Kansen creëren voor jongeren met specifieke talenten (talentscouting - sport, muziek, theater, ..)

•

Attractieve werkervaring systematisch aanbieden door samenwerking met bedrijven – openbare sector

•

Ervaringsattesten verstrekken en aanvaarden

•

Partnerschappen met verenigingen via een aangepast subsidiebeleid jongeren te activeren

•

Open (gedecentraliseerde) participatiestructuren

•

Herintredeprogramma’s door het opzetten van werkprojecten

•

Project- en milieugerichte benadering

•

Uitbouw van het systeem van deeltijds leren en werken

•

Verbeteren van het imago BSO en TSO

4

5

6

7

De nieuwe aanpak moet •

• • •

de zelfredzaamheid van jongeren versterken (zelf handelen, onafhankelijk denken, verantwoordelijkheidsgevoel, op hun rechten staan). Geen “top down oplossing, jongeren niet als “object” behandelen. de sociale relaties ondersteunen: leren wordt opgebouwd en hangt af van sociale relaties. Bevorderen sociale inclusie van jongeren een structurele verandering van scholen teweegbrengen: “opting out” vermijden tot herziening van de kijk op “kennis” leiden: actieve en creatieve relatie met kennis. Erkenning van informele kennis.

4

Startbanen: Een startbaan: is een arbeidscontract van 1 jaar (kan verlengd worden tot max 2j) voor lager gekwalificeerde jongeren. Na de ‘startbaanperiode wordt de jongere gecoacht naar een duurzame job. In totaal kan de stad Gent 36 startbanen aanbieden. Banen LDE: Er zijn 15 jobs voor jongeren in de lokale diensteneconomie bij de Stad en het OCMW. Start2Work: Het project coacht niet gekwalificeerde schoolverlaters naar werk of naar een leertraject via werkervaring. Dit via een niet-schoolse benadering van competentieversterking namelijk door middel van leren uit interimjobs.

5

Vrijetijdsactiviteiten als leeromgeving a. Sidekick: wil de positie van moeilijk bereikbare laaggeschoolde jongeren in de samenleving en op de arbeidsmarkt versterken aan de hand van een competentiegerichte benadering. b. Samsara: Met Samsara worden allochtone meisjes (3de graad secundair) gestimuleerd om hun schooljaar af te werken en verder te

6 Brugprojecten: In se is een brugproject een opleidingsovereenkomst tussen de leerling en een organisator van brugprojecten. Via die overeenkomst kan een leerling gedurende maximaal 10 maanden (oftewel 800 uren) een werkervaring opdoen binnen een bestaande werkcontext. Jongerenatelier: Met het jongerenatelier krijgen deeltijds lerende jongeren, binnen het systeem van brugprojecten, de gezamenlijke eindverantwoordelijkheid voor het afleveren van bepaalde producten en/of diensten. Drie projecten geven vorm aan deze methodiek: Re-Build (10 jongeren), Wood (4) en Cook (6) The Make-Over (binnen de lestijd): Binnen de lestijd renoveren/verfraaien deeltijds lerende jongeren onder begeleiding van de leerkracht bepaalde gevels van handelszaken. Hiermee komen ze in contact met een reële beroepscontext en kunnen ze de knepen van het vak leren. 7 Technologica: Met Technologica wordt het technisch onderwijs gepromoot. Technologica richt zich tot alle Oost-Vlaamse secundaire scholen (3de graad) met een aanbod Mechanica - Elektriciteit, Auto of Koeling en Warmte.


20


21

2. De ervaring Actief gebruik maken van en inspelen op de evolutie naar verdere vergrijzing betekent de massa aan ervaring niet laten verloren gaan door: •

Het identificeren, beïnvloeden en promoten van werkopportuniteiten

•

Leeftijdsgerichte opleiding

•

Media – advertenties voor activering, focus op inzetbaarheid

•

Werkgeversmotivatie en wijzen op de voordelen

•

Ondersteuning van duurzame zelftewerkstelling

•

Het stimuleren van vrijwilligerswerk, ook in opleiding en training

•

Incentives om aan de slag te blijven

•

Incentives om banen te creëren

•

Het aanstellen van tutors en coaching van jongeren

•

Tewerkstellingscellen: ondersteuning van mensen die (individueel) worden ontslagen

•

50+ inschakelen bij de integratie van migranten

•

Bedrijven bewust te maken van de veranderende arbeidsmarkt

•

Aanpassing van werkplaatsen

•

Opleiding van informele zorgverstrekkers (family care, home care)

•

Het inrichten van een pool van gespecialiseerde (ex)werknemers

•

Levenslang leren te ondersteunen en ervaringsdeskundigen tevens in te zetten in programma’s van levenslang leren.

8

Doelstelling: • • • • • • • • •

verhoogde kwalificatie van werkloze 50+ uitwisseling van kennis werkbereidheid onderhouden sociaal kapitaal van de gemeenschap verhoogd fundamentele rol van vrijwilligerswerk erkend intergenerationele relaties versoepeld wederzijdse uitwisseling van kennis en ervaring sociale uitsluiting van ouderen vermeden gevoel van betrokkenheid verhoogd: vrijwilligerswerk school – park – culturele centra bewakers, organisatie evenementen

8

Gent participeerde als eerste stedelijke overheid in tewerkstellingscellen bij collectief ontslag (Domo, UCO). Op basis van deze ervaringen wordt nagegaan welke versterkte rol hierin verder kan worden opgenomen.


22

3. De internationalisering Gent wordt ook in de evolutie van haar bevolking beïnvloed door de internationalisering van onze samenleving. 9 Burgers uit de betrokken landen kunnen worden betrokken bij •

initiatieven betreffende ontwikkelingssamenwerking

•

taalcoaching in bedrijven

•

het aanleren van hun (vreemde) taal als 2

•

de ondersteuning van leerkrachten

•

het aanleren van burgerschap

de

taal

Doelstelling: Gentse burgers van Europese en niet – Europese afkomst het beleid in diverse domeinen laten ondersteunen en zelf een wissel op de toekomst doen vormen.

4. Gent als ondersteunende entiteit •

Creatie van diensten aan kleine ondernemingen (tutorship)

•

Oprichting “multiservice” bedrijf voor kleine ondernemingen (met gepensioneerde maar ervaren werknemers)

•

Vrijwillige ondernemingsconsult mogelijk maken en bevorderen

•

Startersmateriaal te beschikking stellen en gepensioneerde managers jonge starters laten ondersteunen

•

Een platform voor debat en creativiteit creëren voor diverse subsectoren

• •

Spin-offs van universiteit ondersteunen door versterking van het academische ondernemerschap (Vlerick Management School) Startrendabiliteit bevorderen door Gent (tijdelijk) als aankoopcentrale te aanzien

•

Ondersteunende stadsdiensten meer beschikbaar maken

•

Elektronische dienstverlening verder uitbreiden

•

Personeel van de stad Gent betrekken bij integratieprojecten (vb NL leren aan migranten)

9

10

Huidige projecten i.k.v. Latent Talent: 1) Ambassadeursproject: Geschoolde allochtone werknemers brengen getuigenissen aan werkgevers en allochtone jongeren over hun onderwijstraject en hun zoektocht naar werk. Er zijn 36 ambassadeurs actief. 2) Eminenta: is een project waarbij hogergeschoolde allochtonen gecoacht worden naar een tewerkstelling op hun niveau. 3) Social profit: Allochtone rolmodellen die werkzaam zijn in de social profit brengen een getuigenis over het traject dat zij hebben afgelegd en de drempels die zij zelf hebben overwonnen. 10

Uitbouw van het OOG (ondersteuningspunt Ondernemers Gent) o.a. diensten aan alle werkgevers in het Gentse die op een duurzame manier personeel wensen aan te werven en/of opneiuw tewe k te stelenl. a. Jobcoaching: is begeleiding op de werkvloer door een bedrijfsexterne coach. De uiteindelijke doelstelling is een duurzame job en een sterke positie op de arbeidsmarkt. b. Jobkanaal: is een gratis wervingskanaal voor werkgevers om geschikte kandidaten uit de kansengroepen te vinden .


23

11

•

Verhogen mobiliteit werkenden en werkzoekenden

•

Bedrijven ondersteunen bij het voeren van een duurzaam personeelsbeleid

12

Doelstelling: Ondernemingszin bevorderen en ondersteunen.

BIJLAGE: aanwezige specifieke dienstverlening aan jongeren 1. Actieplan Werk Een werkzoekende die zich inschrijft bij de VDAB wordt, dankzij het Actieplan Werk, binnen de 2 weken gecontacteerd. Binnen de maand zal een eerste gesprek met een consulent plaatsvinden. Gedurende vier maanden wordt de werkzoekende begeleid. Hierbij gaan we resoluut voor een 1 op 1 begeleiding met op maatgemaakte acties. Tussentijds resultaat (labeling mei t.e.m. sept.09): 48.41% uitgestroomd naar werk, 10.46% naar opleiding. 2. Trajectbegeleiding (kansengroepen) Trajectbegeleiding houdt in dat een consulent samen met de werkzoekende de weg naar een gepaste job uitstippelt. In functie van één of meerdere jobdoelwitten worden nuttige competenties en mogelijke hulpbronnen in kaart gebracht. Maar ook belemmeringen zoals te beperkte vaardigheden (technische, sociale, …) of oningevulde randvoorwaarden worden geduid. Op basis van deze analyse kunnen tussenstappen zoals competentieversterking, een individuele beroepsopleiding (IBO) of sollicitatietraining voorzien worden. 3. LeerWerk Gent Leerwerk Gent heeft als doelstelling laaggeschoolde en langdurig werkzoekenden via een werkervaringscontract terug aan de slag te krijgen. LeerWerk Gent wordt uitgevoerd in samenwerking met het OCMW. De stad Gent neemt 80 VTE voor haar rekening. 56,3 VTE hebben een werkervaringscontract bij het OCMW of bij 14 andere Gentse organisaties. Het aangeboden werkervaringscontract houdt een arbeidscontract in van 1 jaar waarin een individueel begeleidingsplan uitgestippeld is op maat van elke deelnemer.

11

Max Mobiel:slecht ontsloten bedrijven worden met het openbaar vervoer (zoals in de haven) bereikbaar voor werkenden en werkzoekenden. 12

Sokratest: De vernieuwde Sokratest is een online selfscreeningsinstrument voor het analyseren van het personeelsbeleid van Gentse bedrijven..


24

Ontwerp-visietekst Werk voor een sociaal integrerende stad

Recommend Documents