Onderzoeksprojecten ( van 5444)

www.researchportal.be - 21 Dec 2015 15:35:22

Onderzoeksprojecten (1500 - 2000 van 5444) Zoekfilter: Classificaties: TOEGEPASTE WETENSCHAPPEN (T)

Een Cross-Layer Raamwerk voor Heterogene Draadloze Sensor Netwerken (CLAWS). Universiteit Antwerpen Abstract: Het hoofddoel van het project is het bestuderen van de belangrijkste uitdagingen bij het maken van een cross-layer WSN framework dat optimaal gebruik maakt van modulariteit en cross-layer interacties tussen de verschillende bouwblokken van dit framework om heterogeniteit, schaalbaarheid, energie-efficientie, QoS en mobiliteit te ondersteunen. Voor de verschillende modules binnen het cross-layer framework hebben we volgende onderzoeksdoelen. -Het ontwikkelen en analyseren van generische, resource en QoS bewuste modulaire Medium Access Control (MAC) protocollen en schaalbare modulaire netwerk oplossingen voor intra-en inter-WSN communicaties (het samenvoegen van WSNs). -Het analyseren van zwaktes in de veiligheid van WSNs door een tegenstander model, om de netwerk en middleware oplossingen te evalueren in termen van veiligheid en om deze oplossingen aan te passen om ze resistenter te maken tegen bekende en nieuwe soorten veilighiedsaanvallen. -Het ontwikkelen van coördinatie mechanismes en middleware ondersteuning die gebaseerd is op multi-agent technologieën. De services die zullen geïntegreerd worden in de multi-agent systemen zijn onder andere synchronisatie, localisatie en data aggregatie. -Het ontwikkelen van adequate gateway functionaliteit die nodig is voor de communicatie van WSNs met IP-gebaseerde netwerken. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)

Onderzoekers: • Christian Blondia

Verkorten van de scan- en reconstructietijd bij tomografie op basis van GPU computing. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project richt zich op het verkorten van de scan- en reconstructietijd bij diverse vormen van Computer Tomografie. Iteratieve reconstructie-algoritmen hebben minder projecties nodig (dus minder scantijd) om een nauwkeurige reconstructie te berekenen, maar de benodigde rekentijd staat op dit moment de praktische toepasbaarheid nog in de weg. Met behulp van GPU computing zal de reconstructietijd sterk worden verkort. Organisaties: • Visielab

Onderzoekers: • Kees Batenburg

Glascorrosie: karakterisatie van mangaan-rijke inclusies voor en na conservatiebehandeling. Universiteit Antwerpen Abstract: De bedoeling van het project is tot een beter begrip te komen van de fysico-chemische fenomenen die zich voordoen bij glascorrosie, in het bijzonder de processen die aanleiding geven tot de vorming van MnO2-insluitsels, welke het glas een donker, opaak uitzicht geven. Er zal microscopisch onderzoek gebeuren met behulp van optische microscopie, elektronenmicroscopie en X-straal tomografie op onbehandelde en behandelde gecorrodeerde glasfragmenten. Organisaties: • AXES

Onderzoekers: • Koen Janssens

Karakterisering van sulfidelagen op zilver-koperlegeringen en de hieruit gevormde gekleurde film die na behandeling met atmosferisch plasma ontstaat. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is begrijpen waarom er een gele film ontstaat nadat zwart geworden zilver-koperlegeringen met plasma worden gereinigd. Na plasmabehandeling van zilverkoperlegeringen met een zilvegehalte lager dan 97 m% ontstaat er namelijk een gele film waarvan de kleurintensiteit met het kopergehalte toeneemt. Om dit fenomeen te begrijpen zullen zowel sulfidelagen als de gevormde gele film in detail worden bestudeerd. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)

Onderzoekers: • Dominique Schryvers • Koen Janssens

Analyse van de bindmiddelen gebruikt in schilderijen door middel van een combinatie van spectroscopische en chromatografische methoden. Universiteit Antwerpen Abstract: Als bindmiddelen nodig voor de aanmaak van verven zoals gebruikt in schilderijen, werden gedurende de laatste 500 jaar diverse mengsels van verschillende natuurlijke producten zoals eiwit, plantaardige oliën, suikers en/of harsen gebruikt. Het project beoogt procedures te ontwikkelen waarmee door middel van het gecombineerde gebruik van spectroscopische en chromatografische methoden, het type en de samenstelling van het bindmiddel in verflaagmonsters kan bepaald worden, met minimale schade aan het betrokken schilderij. Organisaties: • AXES


Magnetostrictie in elektrostaat: modellering en ontwikkeling van een nauwkeurige opto-elektronische meetmethode. Universiteit Antwerpen Abstract: Het vergelijken van directe en indirecte methodes, zowel uit theoretisch als praktisch (meettechnisch) oogpunt, is één van de fundamentele onderwerpen die in het project aan bod komen. Een tweede fundamenteel probleem is de wiskundige modellering van het irreversibele gedrag (hysteresis) van ferromagnetische materialen. Eén van de essentiële problemen die in het project behandeld zullen worden is de eventuele koppeling tussen het magnetische en het magnetostrictieve gedrag. Organisaties:

• Biofysica en Biomedische Fysica

Onderzoekers: • Joris Dirckx

Database summerisatie. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoek beogen we de ontwikkeling van verschillende technieken om databanken samen te vatten, gebruik makende van de patronen die in de databank voorkomen. Aan de hand van state of the art data mining technieken trachten we kleine verzamelingen patronen te vinden die de data zo goed mogelijk karakteriseert. Organisaties: • Ontwikkeling database systemen (ADReM)

Onderzoekers: • Jan Paredaens • Michael Mampaey

Distributed Mosaicing of Biomedical Images Sequences and Analysis (DMoBISA). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project zal zich concentreren op specifieke beeldverwerking en beeldanalyseproblemen. Het handelt over het maken en analyseren van grote biomedische beelddatasets. Het project zal de middelen leveren om op een automatische manier grote FOV (Field-of-view) beelden te maken, een serie van deze beelden te aligneren voor longitudinale studies, en verdere analyse van de beelden uit te voeren. Organisaties: • Visielab

Onderzoekers: • Paul Scheunders

Installatie en eenvoudig gebruik van draadloze diensten (DEUS). Universiteit Antwerpen Abstract: Het belangrijkste objectief van het IBBT-DEUS project is het onderzoek en de ontwikkeling van draadloze netwerk oplossingen (sensor en mesh gebaseerd) en een dynamisch dienstenplatform voor de opbouw van eenvoudig te installeren en onderhouden diensten in dynamische omgevingen. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)


Tomografische beeldreconstructie, verwerking en analyse (TIRPA). Universiteit Antwerpen Abstract: X-stralen computer tomografie is een techniek om de drie dimensionale (3D) interne structuur van een object op een niet-destructieve manier te visualiseren. Sinds de introductie van de tomografische scanners in de jaren '70 is tomografie een standaard techniek in de medische wereld. Recente technologische ontwikkelingen hebben het gebruik van tomografische scanners in niet-klinische toepassingen mogelijk gemaakt. Deze onderzoeksgebieden zijn zeer uiteenlopend: van biomedische in-vitro applicaties naar materialen onderzoek en in-vivo studies op ratten en muizen. Tomografische reconstructies bevatten echter artefacten. Deze kunnen veroorzaakt worden door de scanner hardware, het reconstructie algoritme of het te scannen object zelf. Al deze types van artefacten worden in dit project behandeld. Het uiteindelijke doel is de verbetering van de verschillende stappen tussen het verwerven van de projectie data en de segmentatie van de reconstructie beelden, het reduceren van fouten geintroduceerd in elk van deze stappen, en daardoor het bevorderen van de kwaliteit van de reconstructie. Een voorbeeld van een probleem, veroorzaakt door een onnauwkeurigheid in de hardware (X-stralen bron of detector) is het voorkomen van de ring artefacten. Dit zal aangepakt worden door gebruik te maken van een nieuwe methode voor de bewerking van het sinogram. Ten tweede kan de aanwezigheid van hoge densiteiten in het monster, zoals bv. metalen, leiden tot lijn artefacten die geinduceerd worden door het standaard reconstructie algoritme. Verschillende interessante en vernieuwende reconstructie technieken zullen geimplementeerd worden om deze problemen te overwinnen. Een derde probleem komt voor als het te scannen object groter is dan het bereik van de camera voor het opnemen van de projectie beelden. In dit geval spreken we van getrunceerde projectiedata die verdere artefacten kunnen opleveren. Ook hiervoor wordt een nieuw algoritme toegepast om deze problemen te voorkomen. Om het effect van de verschillende parameters te bekijken op de beeldkwaliteit wordt een computer tomografie simulator ontwikkeld. De algoritmen om automatisch de parameters te optimaliseren voor een specifiek beeldvormingsprobleem worden ook onderzocht. Hierdoor groeit de simulator uit tot een interessante tool voor de CT gebruikers. De simulator zal verder uitgebreid worden met algoritmen voor het onderdrukken van metaal artefacten. Hiervoor zal een recent voorgesteld iteratief reconstructie algoritme aangepast worden. Verder wordt een nieuwe methode ontwikkeld die continue en discrete tomografie combineert om de metaal artefacten te reduceren. Tot slot wordt een nieuwe reconstructie techniek voor getrunceerde beelden onderzocht. In deze techniek wordt de vorm en structuur die zich buiten het camera veld bevindt benaderd door een uniforme ellips. Voorvermelde CT beeldvorming wordt in vivo vooral gebruikt om de anatomie weer te geven. Computer tomografie kan echter ook gebruikt worden om metabolische functie te visualizeren zoals in het laatste stuk van dit project behandeld wordt; meer bepaald het gebruik van CT voor moleculaire beeldvorming, en dat zowel klinisch als pre-klinisch. In dit geval wordt CT als SPECT omschreven (Single Photon Emission Computed Tomography). Bestaande SPECT hard- en softwarelevert ook in de moleculaire beeldvorming een suboptimale specificiteit omwille van een gebrek aan resolutie, sensitiviteit of door de introductie van artefacten. De huidige reconstructie methoden voor SPECT zijn daarenboven niet patientspecifiek en bijgevolg is een gepersonaliseerde behandeling niet mogelijk. Het doel van dit partim is net de innovatie van iteratieve computer tomografie reconstructietechnieken voor de beeldvorming (van de hersenen) van een mens door gebruik te maken van een statistisch Monte Carlo model. Dergelijke kwantitatieve reconstructie versterkt de diagnose en uiteindelijk het comfort van de patient. Evenzeer zal computer tomografie voor de moleculaire beeldvorming van kleine proefdieren behandeld worden. We zullen dynamische dier-experimenten in-vivo uitvoeren, gebruik makend van verschillende isotopen in een hoge kwaliteit micro-SPECT. De bevindingen worden dan geintegreerd met het hoger beschreven CT onderzoek door de functionele beelden te fusioneren met de anatomische informatie. De focus van dit project ligt dus niet enkel op de nieuwe technieken voor het oplossen van problemen in het algemeen maar is ook toegepast op specifieke toepassingsgebieden. De verschillen in deze gebieden duiden de sterkte en toepasbaarheid aan van de voorgestelde ideeen. De specifieke toepassingsgebieden gaan van diamanten naar schuim soorten over pre-klinische studies in het in-vivo onderzoek tot de humaan klinische praktijk.

Organisaties: • Visielab

Onderzoekers: • Jan Sijbers

Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)

Onderzoekers: • Jan Broeckhove

Network of excellence in wireless communciations (NEWCOM++) Universiteit Gent Abstract: UGent neemt deel aan NEWCOM++ door onderzoek uit te voeren over :- Feedback van kanaaltoestand van ontvanger naar zenderAdaptieve modulatie en codering- Iteratieve signaalverwerking aan ontvangerzijde- Codering op hogere netwerklagen- Estimatie en detectie/decodering in de context van coöperatieve communicatie Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking

Onderzoekers: • Marc Moeneclaey

Gecombineerde kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming op nanoscopisch niveau Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een aantal nieuwe technieken zoals nanoXRF/nanoCT, Full field XFR imaging en 3D ICP-massaspectrometrie gaan ontwikkelen om kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming te gaan realiseren, waarbij de nanoXRF/nanoCT techniek dit zou moeten toelaten op nanoscopisch niveau. Het projectteam wil deze nieuwe speerpunttechnieken gaan aanwenden om grensverleggend fundamenteel onderzoek te gaan uitvoeren met betrekking tot de milieutoxicologie, studie van interstellaire materie, de geochemie en de studie van veranderingen in geologische materialen. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde

Onderzoekers: • Luc Van Hoorebeke

Gecombineerde kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming op nanoscopisch niveau Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een aantal nieuwe technieken zoals nanoXRF/nanoCT, Full field XFR imaging en 3D ICP-massaspectrometrie gaan otnwikkelen om kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming te gaan realiseren, waarbij de nanoXRF/nanoCT techniek dit zou moeten toelaten op nanoscopisch niveau. Het projectteam wil deze nieuwe speerpunttechnieken gaan aanwenden om grensverleggend fundamenteel onderzoek te gaan uitvoeren met betrekking tot de milieutoxicologie, studie van interstellaire materie, de geochemie en de studie van veranderingen in geologische materialen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde

Onderzoekers: • Patric Jacobs

Gecombineerde kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming op nanoscopisch niveau Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een aantal nieuwe technieken zoals nanoXRF/nanoCT, Full field XFR imaging en 3D IC¨P-massasepctrometrie gaan ontwikkelen om kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming te gaan realiseren, waarbij de nanoXRF/nanoCT techniek dit zou moeten toelaten op nanoscopisch niveau. Het projectteam wil deze nieuwe speerpunttechnieken gaan aanwenden om grensverleggend fundamenteel odnerzoek te gaan uitvoeren met betrekking tot de milieutoxicologie, studie van interstellaire materie, de geochemie en de studie van veranderingen in geologische materialen. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie

Onderzoekers: • Laszlo Vincze

Gecombineerde kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming op nanoscopisch niveau Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een aantal nieuwe technieken zoals nanoXRF/nanoCT, Full field XFR imaging en 3D ICP-massaspectrometrie gaan ontwikkelen om kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming te gaan realiseren, waarbij de nanoXRF/nanoCT techniek dit zou moeten toelaten op nanoscopisch niveau. Het projectteam wil deze nieuwe speerpunttechnieken gaan aanwenden om grensverleggend fundamenteel onderzoek te gaan uitvoeren met betrekking tot de milieutoxicologie, studie van interstellaire materie, de geochemie en de studie van veranderingen in geologische materialen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie

Onderzoekers: • Colin Janssen

Gecombineerde kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming op nanoscopisch niveau Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een aantal nieuwe technieken zoals nanoXRF/nanoCT, Full field XFR imaging en 3D ICP-massaspectrometrie gaan ontwikkelen om kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming te gaan realiseren, waarbij de nanoXRF/nanoCT techniek dit zou moeten toelaten op nanoscopisch niveau. Het projectteam wil deze nieuwe speerpunttechnieken gaan aanwenden om grensverleggend fundamenteel onderzoek te gaan uitvoeren met betrekking tot de milieutoxicologie, studie van interstellaire materie, de geochemie en de studie van veranderingen in geologische materialen.

Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie

Onderzoekers: • Frank Vanhaecke

ARCHIMEDES: Accelerometrie en reservoir computing voor intelligente, multimodale en vroege detectie van epileptische aanvallen in de thuisomgeving Universiteit Gent Abstract: Dit project behandelt fundamenteel onderzoek naar de technologie nodig voor een automatisch detectiesysteem voor epileptische aanvallen dat gebruik maakt van flexibele en uitrekbare substraeten met allerlei sensoren, van verwerking van EEG-signalen en andere meetgegevens en van de neurale netwerktechniek "Reservoir Computing". Dit alles leidt tot een snel detectiesysteem op maat van de individuele patiënt, ook bruikbaar in een thuisomgeving. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Dirk Stroobandt

ARCHIMEDES: Accelerometrie en reservoir computing voor intelligente, multimodale en vroege detectie van epileptische aanvallen in de thuisomgeving Universiteit Gent Abstract: Dit project behandelt fundamenteel onderzoek naar de technologie nodig voor een automatisch detectiesysteem voor epileptische aanvallen dat gebruik maakt van flexibele en uitrekbare substraten met allerlei sensoren, van verwerking van EEG-signalen en andere meetgegevens en van de neurale netwerktechniek "Reservoir Compting". Dit alles leidt tot een snel detectiesysteem op maat van de individuele patiënt, ook bruikbaar in een thuisomgeving. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu

ARCHIMEDES: Accelerometrie en reservoir computing voor intelligentie, multimodale en vroege detectie van epileptische aanvallen in de thuisomgeving Universiteit Gent Abstract: Dit project behandelt fundamenteel onderzoek naar de technologie nodig voor een automatisch detectiesysteem voor epileptische aanvallen dat gebruik maakt van flexibele en uitrekbare substraten met allerlei sensoren, van verwerking van EEG-signalen en andere meetgegevens en van de neurale netwerktechniek "Reservoir Computing". Dit alles leidt tot een snel detectiesysteem op maat van de individuele patiënt, ook bruikbaar in een thuisomgeving. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu

Ontwerp van inplantbare antennes en karakterisering van in-to-out-body draadloze verbindingen in een Wireless Body Area Network (WBAN) Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project bestaat uit het ontwerp van een antenne die kan worden ingeplant in het lichaam, de karakterisering van de inbody en in-to-out-body draadloze verbinding tussen de implantaten binnen en de knooppunten buiten het lichaam en de bepaling van de absorptie van elektromagnetische straling van de ontworpen antenne. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Hendrik Rogier

Duurzame Alternatieven voor de Productie van Conventionele Energiedragers en Chemicaliën Universiteit Gent Abstract: De maatschappij staat voor belangrijke uitdagingen om de huidige welvaart op een duurzame manier op hetzelfde peil te houden. De afhankelijkheid van niet-hernieuwbare, fossiele energiebronnen is schrikwekkend hoog. Fischer Tropsch synthese is een alternatieve productiemethode die van biomassa als grondstof kan vertrekken. Fischer Tropsch producten voldoen echter nog niet aan de strenge kwaliteitseisen en hebben een verdere opwaardering nodig. Organisaties: • Vakgroep Chemische proceskunde en technische chemie

Onderzoekers: • Joris Thybaut

Oeververdediging met behulp van natuurvriendelijke oever van niet-tijgebonden bevaarbare waterlopen belast door scheepsgolven Universiteit Gent Abstract: Tot 20 jaar terug was waterbeheer en de verdediging tegen oeverafkavling gebaseerd op zuiver technische ingrepen. Het integraal waterbeheer poogt om ecologische aspecten te verzoenen met "harde" oververdedeging. Enkele types natuurvriendelijke oever van waterlopen met vast waterpeil worden beproefd in labo en gemonitored op terrein, om de reductie van de scheepsgolfbelasting door vegetatie te kwantificeren in ontwerpregels. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Peter Troch

Numeriek modelleren van plastische vormgeving van metaalplaten Universiteit Gent Abstract: Het gebruik van moderne hoge-sterkte materialen en de toepassing van nieuwe plaatomvormprocessen vereist fundamenteel onderzoek naar het plastische gedrag en materiaalkarakterisatie. De bestaande materiaalmodellen ontwikkeld voor bvb. Zacht staal laten niet toe het

omvormproces op een voldoend betrouwbare wijze te modelleren. Op basis van numerieke simulaties en de uitvoering van eenvoudige kleinschalige experimenten zullen meer geschikte materiaalmodellen ontwikkeld worden. Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie

Onderzoekers: • Wim De Waele

Wachtlijnsystemen met energie-efficiënte bediening Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt de studie van mechanismen voor de energie-efficiënte bediening van klanten in een wachtlijnsysteem. Met name is het de bedoeling passende stochastische modellen, adequate wiskundige technieken en efficiënte numerieke procedures te ontwikkelen voor de prestatie-analyse van wachtlijnsystemen met exhaustieve bediening en twee mechanismen voor het hervatten van de bediening: een sleep-modemechanisme of het gebruik van een bedieningsdrempel. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking

Onderzoekers: • Sabine Wittevrongel

Penetratie van plasma in poreuze structuren Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is het bestuderen van de plasma-interacties met diverse poreuze structuren en in het bijzonder het aspect penetratie van plasma in de materiaalporiën. Hierbij zijn er twee componenten: een experimentele met als hoofddoel datacollectie en een modelleringcomponent. De verzamelde knowhow zal aangewend worden voor nieuwe, verbeterde concepten van plasmareactoren. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica

Onderzoekers: • Christophe Leys

Yield booster: ontrafeling van de moleculaire basis verantwoordelijk voor de biomassa-opbrengst van planten Universiteit Gent Abstract: Doelstelling van dit project is het ontrafelen van de moleculaire netwerken die verantwoordelijk zijn voor biomassa productie bij hogere planten. Arabidopsis en Branchypodium lijnen die meer biomassa produceren onder optimale en/of droogte stress condities zullen fenotypisch en moleculair vergeleken worden. Genen die opbrengst verhogen zullen gecombineerd worden. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica

Onderzoekers: • Dirk Inzé

SLIMME FOTONISCHE CHIPS ter ondersteuning van een veilige en duurzame wereld en van een betere gezondheidszorg voor iedereen Universiteit Gent Abstract: In dit Methusalem-project zullen we een grootschalige multidisciplinaire onderzoeksinspanning opzetten om concepten en technologieën te ontwikkelen voor slimme fotonische chips. De onderliggende grondgedachte is dat deze chips zullen ingezet kunnen worden in een brede waaier een systemen met een kritisch maatschappelijk belang (transport, energie, industrie, ?) en ook voor de vroege diagnose van ziektes door middel van goedkope "point-of-care" systemen. De chips kunnen alleenstaande chips zijn dan wel onderdeel van een uitgebreid verdeeld netwerk. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Roeland Baets

Performantie-analyse en ontwerp van buffersystemen met reservatie-gebaseerde schedulering toegepast in heterogene telecommunicatienetwerken Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject spitst zich toe op ontwerp en analyse van een nieuwe klasse scheduleringmechanismen met toepassing in telecommunicatienetwerken waarover vele types verkeersstromen, elk met specifieke 'Quality-ofService'-vereisten, tegelijkertijd worden vervoerd. Door in een buffer ruimte te reserveren voor toekomstig binnenkomend verkeer van een type met hogere prioriteit, kan de vertraging ervaren door de verschillende verkeerstypes op gecontroleerde wijze worden gedifferentieerd. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking

Onderzoekers: • Herwig Bruneel

mechanisch en tribochemisch energiedissipatieproces in structurele composieten aangewend in complexe rol-slip contacteringsvoorwaarden: on-line analyse bij middel van computervisie en analyse van materiaalrespons op mesoschaal Universiteit Gent Abstract: Koolstofvezelversterkte thermoplasten zijn structurele composietmaterialen met een groot potentieel voor tribologische toepassingen (wrijving en slijtage). In het contactoppervlak bouwen ze immers een harde laag op die een beschermende werking heeft tegen verdere slijtage. In dit project worden de mechanismen van wrijving en slijtage van dergelijke composietmaterialen in rol-slip contact experimenteel onderzocht aan de hand van on-line slijtage monitoring technieken (waaronder microscopie en beeldverwerking). Aanvullend wordt een tribochemische studie uitgevoerd van de zelfbeschermende laag op de contactoppervlakken Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie

Onderzoekers: • Joris Degrieck • Patrick De Baets • Wilfried Philips • Wim Van Paepegem

Ontwikkeling van een lage-kost thermisch afstembare laserdiode voor gebruik in optische toegangsnetwerken Universiteit Gent Abstract: Een InP-gebaseerde DFB laserdiode zal overgroeid worden met gepast polymeermateriaal teneinde een thermisch afstembare laserdiode te bekomen met aanzienlijk betere afstemkarakteristieken dan de huidige thermisch afstembare lasers. De laserdiode zal zo ontworpen worden dat ook een aanvaardbaar dynamisch gedrag bekomen wordt waardoor de component kan gebruikt worden voor directe analoge en digitale modulatie en aldus geschikt is voor gebruik in optische toegangsnetwerken. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Geert Morthier

Reservoir computing voor robotica applicaties Universiteit Gent Abstract: Reservoir Computing (RC) is een nieuw concept in het gebiet van de recurrente neurale netwerken welke in staat is om complexe ingenieursproblemen op een snelle, robuste en elegante manier op te lossen. Het doel van dit onderzoeksproject is op een significante contributie te maken in het gebied van de mobiele robotica (het ontwikkelen van verniewende controllers gebruik makende van RC) en ook de state-of-the-art van RC verbeteren. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Jean Van Campenhout • Dirk Stroobandt

Ontwikkeling van een populatiebalansmodel voor de kwaliteit van microcapsules verkregen via wervelbedomhulling Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt een populatiebalansmodel, gecombineerd met warmte- en massaoverdrachtsmodellen, ontwikkeld. Dit model zal toelaten de kwaliteit van omhulde, poedervormige levensmiddelen- ingrediënten en -additieven, verkergen via wervelbedomhulling, te beschrijven. Via dit model zal vervolgens gezocht worden deze wervelbedprocessen te optimaliseren naar energie- en coatingeffiëntie enerzijds, en naar coatingkwaliteit anderzijds. Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek

Onderzoekers: • Jan Pieters

OptiMMA: Optimization of MP-SoC Middleware for Event - driven Applications Universiteit Gent Abstract: Het OptiMMA project heeft als doel de vertaling van opkomende software-applicaties op complexe multi-processor on-chip systemen toe te laten. Dit wordt gerealiseerd door het gebruik van Middleware-componenen, die toelaten te mediëren tussen ingebedde software en hardwareplatformen. Op die manier beheren ze, bij run-time, de geheugenopslag, energieverbruik, bandbreedte en verwerkingsbronnen van het ingebedde systeem. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Jean Van Campenhout

Nano-gestructureerde zonnecellen met polymeren, voor een efficiënt gebruik van het zonnespectrum PolySpec Universiteit Gent Abstract: Doel: verhogen van het rendement van nanogestructureerde organische zonnecellen, verbeteren van de stabiliteit van hun nanomorfologie. Methode: realiseren van organische multi-junctiestructuren, inbrengen van nanodeeltjes voor lichtverstrooiing en plasmon-effecten. Taak van UGent is modelleren: ontwerprichtlijnen voor de nanodeeltjes (grootte, vorm, deklagen, passivering en functionalisering) modelleren van afgewerkte zonnecelstructuren met één of meerdere juncties. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Marc Burgelman • Peter Bienstman

Nano-gestructureerde zonnecellen met polymeren, voor een efficiënt gebruik van het zonnespectrum PolyPec Universiteit Gent Abstract: Doel: verhogen van het rendement van nanogestructureerde organische zonnecellen, verbeteren van hun nanomorfologie. Methode: realiseren van organische multi-junctiestructuren, inbrengen van nanodeeltjes voor lichtverstrooiing en plasmon-effecten. Taak van UGent is modelleren: ontwerprichtlijnen voor de nanodeeltjes (grootte, vorm, deklagen, passivering en functionalisering) modelleren van afgewerkte zonnecelstructuren met één of meerdere juncties. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Marc Burgelman • Peter Bienstman

Ontwikkeling van een in-situ energieflux analysator en een fluxmonitor, voor de studie van de groei van dunnen filmen afgezet aan de hand van 'physical vapour deposition' Universiteit Gent Abstract: Twee meettoestellen zullen ontworpen worden om alle deeltjesfluxen die inkomen op het substraat tijdens depositie te karakteriseren. Deze zouden moeten toelaten om de energie, momentum en materiaalflux naar het substraat te modelleren i.f.v. de gebruikte depositieomstandigheden. Door deze te vergelijken met eigenschappen van de deklagen afgezet onder dezelfde omstandigheden, kunnen de fundamentele groeiprocessen bestudeerd worden. Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen

Onderzoekers: • Sabine Mahieu • Diederik Depla

Gecombineerde kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming op nanoscopisch niveau Universiteit Gent Abstract: Dit project wil een aantal nieuwe technieken zoals nanoXRF/nanoCT, Full field XFR imaging en 3D ICP-massaspectrometrie gaan ontwikkelen om kwantitatieve 3D chemische en morfologische beeldvorming te gaan realiseren, waarbij de nanoXRF/nanoCT techniek dit zou moeten toelaten op nanoscopisch niveau. Het projectteam wil deze nieuwe speerpunttechnieken gaan aanwenden om grensverleggend fundamenteel onderzoek te gaan uitvoeren met betrekking tot de milieutoxicologie, studie van interstellaire materie, de geochemie en de studie van veranderingen in geologische materialen. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde

Onderzoekers: • Luc Van Hoorebeke • Laszlo Vincze

Ontwikkeling van een procedure voor het bepalen van de 'geschiktheid-voor-doel' van ductiel lasverbindingen met meerdere fouten Universiteit Gent Abstract: Op basis van resultaten van kleinschalige en grootschalige experimenten en numerieke parameterstudie zal kennis worden opgedaan omtrent het plastisch bezwijkgedrag van ductiele lasverbindingen met meervoudige fouten. Interactieregels zullen opgesteld worden waarmee de ernst van vastgestelde defecten en hun invloed op de bezwijkmode van gelaste constructies kan worden bepaald, in functie van optredende belastingen en rekening houdend met materiaaleigenschappen, geometrische parameters, ? Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie


Gedetailleerde studie van proteïne-proteïne interacties: studie van eht activeringsmechanisme van Toll Like receptoren Universiteit Gent Abstract: Toll like receptoren worden geactiveerd door interacties tussen TIR domeinen. Homologie modellen worden gebouwd voor TIR domeinen. De MAPPIT methode en in vitro bindingsstudies tussen recombinant TIR domeinen worden gecombineerd met plaatsgerichte mutagenese om interactievlakken tussen TIR domeinen te identificeren. Deze data worden gebruikt als input voor data-gedreven in silico docking. Dit leidt tot experimenteel ondersteunde modelen voor TIR-TIR complexen. Organisaties: • Vakgroep biochemie

Onderzoekers: • Frank Peelman

Nucleofiele nanopartikels voor optimale toediening van nucleïnezuren in delende cellen Universiteit Gent Abstract: Plasmide DNA (pDNA) dient de celkern te bereiken teneinde een biologisch activiteit te vertonen. We wensen strategieën te ontwikkelen om hetzij naakt pDNA, hetzij pDNA bevattende nanopartikels optimaal in te sluiten in de celkernen van de dochtercellen tijdens de deling van de moedercel. Tijdens de celdeling kan immers de barrière van de nucleaire membraan vermeden worden. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer

Onderzoekers: • Stefaan De Smedt

HOME-MATE: HOME-compatible Multimodal Alarm Triggering for Epilepsy in de Thuisomgeving Universiteit Gent Abstract: Dit project behandelt fundamenteel onderzoek naar de technologie nodig voor een automatisch detectiesysteem voor epileptische aanvallen dat gebruik maakt van flexibele en uitrekbare substraten met allerlei sensoren, van verwerking van EEG-signalen en andere meetgegevens en van de neurale netwerktechniek "Reservoir Computing". Dit alles leidt tot een snel detectiesysteem op maat van de individuele patiënt, ook bruikbaar in een thuisomgeving. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Ignace Lemahieu • Jan Vanfleteren • Dirk Stroobandt • Yves D'Asseler

KBVR - reisbeurs 2006 Universiteit Gent Abstract: Studieproject in het Leids Universitair Medisch Centrum bij Professor Albert de Roos met als bedoeling kennis te verwerven in het domein van de cardiale beeldvorming door CT en MRI, meer bepaald het aanleren van scantechnieken, cardiale anatomie en een brede waaier cardiovasculaire pathologieën. Organisaties: • Vakgroep biochemie

Onderzoekers: • Koenraad Verstraete

Schaalbare compacte macromodellen voor algemene microgolf en RF structuren Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is het bekomen van een geautomatiseerde odellerings- en identificatie-omgeving voor schaalbare microgolf- en RF-componenten. De data die we zullen gebruiken voor de modelextractie kunnen afkomstig zijn van (fullwave EM) simulaties of van hoogfrequente metingen. Om platform-onafhankelijke macromodellen te bekomen wordt voor een SPICE of Verilog-A formaat gekozen.

Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Luc Knockaert • Hendrik Rogier

Analyse, modelleren en ontwerpen van multi-rate discrete-tijd sigma-delta schakelingen Universiteit Gent Abstract: In dit project zijn er 3 deelproblemen: 1. de nauwkeurige analyse en modellering van multi-rate discrete-tijd systemen 2. het gebruik van multi-rate discrete-tijd filters in sigma-delta systemen 3. het demonsteren van de ontwikkelde technieken in een geavanceerde technologie. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Pieter Rombouts

Tijdsgeresolveerde studies met behulp van spectroelektrochemie ter bescherming van het metalen erfgoed Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de state-of-the-art in metaalconservatie. Hierbij wordt aandacht geschonken aan de effecten van korte en lange termijnblootstelling van de omgeving op zuivere en gecorrodeerde metalen met behulp van tijdsgeresolveerde synchrtronmetingen. Daarnaast beoogt het project de ontwikkeling van simpele en betrouwbare corrosiecontroletechnieken die gebruikt kunnen worden in musea. Als derde punt worden verbeterde methodes voor de productie van metaalsimulaten beoogt. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie

Onderzoekers: • Annemie Adriaens

Compacte LCOS projectiesystemen voor de visualisatie van hoogkwalitatieve 3D beelden met een hoge plaatsen hoekafhankelijke resolutie Universiteit Gent Abstract: De introductie van driedimensionele visualisatiesystemen in waarschijnlijk de volgende grote stap naar een realistischer beeldweergave. Dit project beoogt de realisatie van een beeldvormend systeem dat een vierdimensioneel lichtveld kan creëren dat in de limiet een perfecte kopie is van de werkelijke lichtverdeling afkomstig van een voorwerp of omgeving. Daartoe worden verschillende beelden uitgezonden in een voldoende aantal verschillende richtingen (kijkzones). Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Hans De Smet

Cementgebonden materialen met zeflhelende werking door middel van bacteriën, polymeren of puzzolanen Universiteit Gent Abstract: Doelstelling van het project is om zelfheling van scheuren in betonconstructies te bekomen door gebruik van calcium carbonaat precipiterende micro-organismen, door introductie van polymeren of harsen, of door activering van de puzzolane reactie bij hoog volume vliegas beton. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Patric Jacobs • Willy Verstraete • Joris Degrieck • Nele De Belie

Een verstrooiingstype scanning nabije-veld millimetergolven microscoop Universiteit Gent Abstract: De studie, verwezenlijking en validatie van een vectoriële scanning nabije-veld mm-golfmicroscoop (SNMM, 30 - 300GHz), die zeer performant is qua beeldvorming en resolutie, op basis van een grondig onderzoek naar geavanceerde microprobes, originele modulatietechnieken en gesofistikeerde Maxwell-gebaseerde elektromagnetische beeldvormingsalgoritmes. Testen op een aantal specifieke toepassingen in verschillende domeinen van de (ingenieurs) wetenschappen: elektronica, biotechnologie, materiaalkunde. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Ann Franchois

Efficiënt microprocessontwerp mbv machine learning Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit onderzoeksproject is de exploratie van de ontwerpruimte van een microprocessor drastisch in te korten. Daarbij zullen machine learning technieken gebruikt worden om automatische wijze prestatiemodellen op te bouwen. Deze prestatiemodellen zullen het zoeken optimalisatieproces versnellen. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Koenraad De Bosschere • Lieven Eeckhout

Modelgestructureerde synthese van nieuwe zeolietmaterialen via aggregatie van precursoren en nanodeeltjes Universiteit Gent Abstract: Het project in samenwerkingsverband tussen een experimentele groep (COK-KULeuven) en een modelleringsgroep (CMM-UGent) om het onderliggend mechanisme te ontrafelen voor de formatie van precursoren en hun aggregatie voor zolieten en andere microporeuze en mesoporeuze hybride materialen. De fundamentele doelstelling van het porject is tweeledig: (1) Verdiepen van het wetenschappelijk inzicht in syntheseprocessen via een combinatie van theoretische modellen en experimenten en (2) modelgestuurde synthese van materialen. De onderliggende wetenschappelijke basishypothese is dat materialen groeien door aggregatie van templaatspecifieke precursoren en dat deze

precursoren en hun aggregatie afdoende kunnen worden gemodelleerd. Om de doelstellingen te bereiken is een behoefte aan ontwikkeling van modellen en agloritmen voor design van precursoren en hun aggregatie en aan experimentele synthese en karakterisering van precursoren en de afgeleide materialen. Het project bestaat uit twee innig verweven taakpakketten rond modelleren en experimenten, waarvan de interactie en terugkoppeling in de loop van de tijd toeneemt. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde

Onderzoekers: • Michel Waroquier • Veronique Van Speybroeck

Gecoördineerd onderzoek van programmadiversificatie Universiteit Gent Abstract: Moderne softwaresystemen zijn kwetsbaar omdat ze ontrafeld kunnen worden en van zodra een aanval gevonden is, hij kan toegepast worden op eender welke geïnstalleerde kopie van de software. Dit project bestudeert technieken om software te diversifiëren waardoor een aanvaller verplicht wordt om elke kopie afzonderlijk te kraken. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Koenraad De Bosschere

Invloed van microstructurele parameters op de wrijvings- en slijtagemechanismen van vonkgeërodeerde elektrisch geleidende keramische composieten Universiteit Gent Abstract: De correlaties tussen de microstructuur van elektrisch geleidende keramische composieten, hun vonkerodeerbaarheid en slijtagegedrag worden onderzocht en gemodelleerd - invloed van de keramische fasen op elektrische en thermische eigenschappen en prestaties vonkerosie invloed van de keramische fasen op tribologische eigenschappen - invloed van het vonkerosieproces op wrijvings- en slijtagegedrag - invloed van de microstructuur op thermische restspanningen en sterkte Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie

Onderzoekers: • Patrick De Baets

Absorptie en katalyse in de vloeistoffase: fundamentele modellen rekening houden met de aggregatietoestand Universiteit Gent Abstract: Voor de algemene toepasbaarheid van kinetische modellen is het belangrijk dat deze de thermodynamica van het systeem en de betrokken componenten op een accurate manier in rekening brengen. Waarbij tot op heden vooral apolaire mengsels, bestaande uit koolwaterstoffen, beschouwd werden zal in dit project de uitbreiding gemaakt worden naar hetero-atoombevattende koolwaterstoffen. Organisaties: • Vakgroep Chemische proceskunde en technische chemie

Onderzoekers: • Joris Thybaut

Analyse en ontwerp voor robuustheid van bemonsterde teruggekoppelde continuë-tijd systemen met toepassing op Delta-Sigma modulatie en frequentiesynthese Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft een viervoudige doelstelling: 1. Het ontwikkelen van een theoretisch kader voor bemonsterde teruggekoppelde systemen met continuë-tijds-filters in de kring. Dit kader is gemeenschappelijk voor het Delta-Sigma en het PLL systeem 2. Het afleiden van praktische criteria voor robuuste stabiliteit 3. De analyse van parasitaire effecten (jittergevoeligheid, lineariteit) 4. De ontwikkeling van verbeterde ontwerpsmethodes Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen


Euro-NF: Anticipatie van het netwerk van de toekomst - van theorie tot ontwerp Universiteit Gent Abstract: Euro-NF is een uitbreiding van de succesvolle netwerken Euro-NGI/FGI. Aldus zal Euro-NF doorgaan met de ontwikkeling van een vooraanstaand excellentiecentrum op het vlak van het ontwerp van toekomstige telecommunicatienetwerken, dat fungeert als een collectieve denktank, een belangrijke ondersteuning biedt voor de Europese gemeenschap en tot een Europees leiderschap in dit gebied kan leiden. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking

Onderzoekers: • Sabine Wittevrongel

Validering van biomerkers SMRP en osteopontine bij longvlieskanker Universiteit Gent Abstract: Longvlieskanker of mesothelioom is een agressieve, asbest-gerelateerde kanker. Het gebruik van biomerkers voor mesothelioom in het beleid rond aan asbest blootgestelden kan zorgen voor betere en vroegere diagnose, screening in risicopopulaties, opvolgen van de therapierseepons, etc. In deze multicentrische studie van 600 deelnemers/patiënten, zullen SMPR en osteopontine, twee waardevolle biomerkers, verder gevalideerd worden, samen met de zoektocht naar andere potentiële biomerkers in mesothelioom. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten

Onderzoekers: • Jan Van Meerbeeck

'Scanning' en breedveld microscopie van (bio)organische systemen Universiteit Hasselt Abstract: De onderzoeksgemeenschap 'scanning' en breedveld microscopie van (bio)organische systemen die, naast twee groepen aan K.U.Leuven, een groep aan UGent en een groep aan UHasselt, zeven buitenlandse groepen omvat zal een 'state of the art' aanbod aan microscopietechnieken met volgende zwaartepunten ontwikkelen.

1) Optische microscopietechnieken met een resolutie beneden de diffractielimiet gebaseerd op STED (stimulated emission depletion microscopy) en S-PALM (stroboscopic photoactivatable localization microscopy) 2) Nieuwe artefactvrije fluorescentiecorrelatiespectroscopie (FCS) technieken welke toelaten kwantitatieve informatie te bekomen zoals '2-foci FC', 'lifetime FCS' en 'raster image correlation spectroscopy' (RICS) 3) De combinatie van optische technieken met 'scanning probe' technieken met nadruk op 'tip-enhanced' Ramanspectroscopie met hoge ruimtelijke resolutie. Deze technieken zullen met bestaande technieken gecombineerd worden om volgende onderwerpen, uit biowetenschappen en nanotechnologie te bestuderen: a) Transport en de functie van biomoleculen in celmembranen met focus op laterale organisatie in celmembranen ('rafts'), oliogendrocyten en siganaaltransductie door fotoreceptoren b) De intracellulaire dynamica van geneesmiddelcomplexen. Met FRAP (Flouresence Recovery After Photobleaching), FCS, HROM en 'Single Particle Tracking' (SPT) c) Onderzoek van ordening/reactiviteit in monolagen aan het vloeistof/vaste stof grensvlak door middel van scanning tunneling microscopie. Het effect van moleculaire chiraliteit op de structuur, symmetrie en eigenschappen van de monolagen en manipulatie van deze monolagen onder potentiaalcontrole via (elektrochemische) STM zullen onderzocht worden. Ook zal er onderzoek gebeuren naar supramoleculaire gelen en katalytische reacties binnen deze gelen met optische microscopie en 'Scanning Probe Microscopy' (SPM) d) Onderzoek van de dynamica van polymeerfilmen gedopeerd met kleine probe moleculen en van fluorescent gelabelde 'single polymer chains' in oplossing en in de smelt door middel van 'single moleule' technieken, SPM en HROM. Studie van de structurering en elektro-optische eigenschappen van mengsels van polymeren op submicron schaal. Exploratie van Ramanmicroscopie naar nieuwe geconjugeerde polymeren. Organisaties: • Biofysica • Fysiologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut

Onderzoekers: • Marcel AMELOOT

Een nieuwe meettechniek gekoppeld aan een nieuwe modelbenadering voor de bepaling van de effectieve valsnelheid van een flocculerend sediment in estuaria.+ bijkomende financiering Vlaamse Overheid (zie opm) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderhavig onderzoeksvoorstel steunt op het samenkomen en de wisselwerking tussen de deskundigheden van verschillende onderzoeksteams op het gebied van hydraulica, zowel wat betreft veldwaarneming, als experimenteel onderzoek en modelstudies. De promotors van deze studie hebben elk een jarenlange ervaring met hydrologisch en sedimentologisch onderzoek van het estuariene milieu. Enkele recente studies omvatten ondermeer identificatie van de aard en de structuur van bodemsedimenten, bepaling van het fluvio-marien evenwicht zowel in suspensie als in de bodem, studie van de zwevende stof en het flocculatieproces, maandelijkse monitoring van de sedimentlading tussen de BelgischNederlandse grens en Gent sedert 2002 (Chen, 2003; Chen & Wartel, 2005; Wartel et al., 2000; Wartel et al., 2004). Daarenboven hebben zij zeer veel ervaring met de ontwikkeling van recent verbeterde modelbeschrijvingen van fijn sedimenttransport toepasbaar op ingenieursmodellen voor grootschalige studies van sedimenttransport (bijv. Berlamont et al., 1993; Toorman, 1996, 2001, 2002, 2003; Toorman et al., 2002). Deze studies tonen aan dat om een duidelijk en volledig beeld te krijgen van de sedimentdynamica er een vernieuwend en diepgaand in-situ onderzoek van het flocculatieproces en van de vlokvalsnelheden, gekoppeld aan een modelmatige benadering, noodzakelijk is en dit ondanks de inspanningen van verschillende onderzoeksgroepen tijdens het laatste decennium. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • PIERRE VAN DEN WINKEL • FLORIMOND DE SMEDT

Schaalbare compacte macromodellen voor algemene microgolf en RF structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het bekomen van een geautomatiseerde modellering en identificatie omgeving voor schaalbare microgolf en RF sytemen en subsystemen. De data die we zullen gebruiken voor de modelextractie kunnen afkomstig zijn van een simulatie (bijvoorbeeld een fullwave EM simulatie) of een hoogfrequente meting van het systeem. Om de implementatie van het model platform-onafhankelijk te maken wordt gekozen om het model te generen in een SPICE of Verilog-A formaat. Dit laat toe om de modellen te gebruiken op om het even welk simulatieplatform. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Gerd VANDERSTEEN • YVES ROLAIN

Cementgebonden materialen met zelfhelende werking door middel van bacteriën, polymeren of puzzolanen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van zelfhelende werking door middel van bacteriën Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK

In-situ spectroscopische studie van organische (mono)lagen geadsorbeerd op metalen en metaaloxides onder gecontroleerde depositie omstandigheden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het recente verleden heeft META (onderzoeksgroep Metallurgie, Elektrochemie en Materialen - VUB) uitgebreid onderzoek verricht naar de interactie van organische moleculen met metaaloppervlakken, o.a. in het FWO-project G.0039.03N 'Identificatie met optische technieken van interactieproducten aanwezig op metalen ten gevolge van oppervlaktereacties'. Hierbij werd hoofdzakelijk expertise opgebouwd in het gebruik van insitu optische technieken zoals SE (Spectroscopic Ellipsometry) en RS (Raman Spectroscopy). Vanuit dit succesvol onderzoek wil META een nieuwe richting inslaan waarbij het accent helemaal verlegd wordt naar de in-situ bepaling van de elektronische eigenschappen van organische moleculaire lagen. Dit kadert in het onderzoek naar de eigenschappen van metalen bedekt met dunne organische lagen. De modificatie van metalen en metaaloxide oppervlakken door depositie van dunne organische lagen is een multidisciplinaire onderzoekstopic in volle ontwikkeling [12]. Men verwacht immers dat met deze dunne filmen wijzigingen van materiaaloppervlakken mogelijk zijn die, omwille van thermodynamische en technologische beperkingen, niet realiseerbaar zijn door bulkfase dopering. Veelbelovende toepassingsdomeinen zijn o.a. de moleculaire

elektronica, de ontwikkeling van nieuwe surfactanten, de ontwikkeling van moleculaire lagen met verbeterde adhesie-eigenschappen of verhoogde oppervlaktebescherming [3-5]. Bovendien vormen ultra dunne lagen een uiterst interessant platform voor de studie van structurele organisatie, fasetransities, en transporteigenschappen in anisotrope, zogenaamde 'low-dimensional' structuren. Geïnspireerd door de enorme toepassingen in dit domein werden belangrijke doorbraken gerealiseerd, zowel op vlak van kennis van het depositiemechanisme van dunne lagen, als op vlak van meet- en interpretatietechnieken die kunnen gebruikt worden voor het bepalen van hun eigenschappen. Nochtans komt men tot de vaststelling [6] dat veel vragen onbeantwoord zijn in verband met het adsorptiemechanisme van organische moleculen en met de invloed van de natuur van het oxide en het depositiesysteem op de adsorptie. In het merendeel van de studies wordt de adsorptie van organische lagen op Au en Ag bestudeerd, omdat hun oppervlaktetoestand goed gedefinieerd is. Ze bieden echter weinig variatiemogelijkheden in adsorptie-eigenschappen. Bovendien zijn de chemische functionaliteiten, die in aanmerking komen voor de verankering van de organische moleculen, beperkt tot thiolen en selenolen. De binding tussen organische laag en oppervlak kan sterk verbeterd worden indien het oppervlak reactiever is en indien de molecule over meerdere bindingscentra beschikt. Metaaloxide oppervlakken zijn reactief t.o.v. meerdere chemische functionaliteiten en laten toe de adsorptieeigenschappen van dunne lagen te bestuderen i.f.v. de moleculaire structuur en de samenstelling. De kennis van laagvorming op metaaloxiden is echter beperkt. Het onderzoek wordt meestal uitgevoerd met macroscopische methoden als XPS (X-Ray Photoelectron Spectroscopy) en IRRAS (Infrared Reflection Absorption Spectroscopy) waarbij men de filmen a priori benadert als perfect geordende lagen. STM-AFM (Scanning Tunneling Microscopy-Atomic Force Microscopy) onderzoek toont echter aan dat de organische filmen in veel gevallen defecten vertonen. Men stelt vast dat de natuur van de oplossing van waaruit de organische molecule wordt afgezet (i.e. alcohol of water) en het zuur/base karkater van het oxide zeer belangrijk zijn. Een aantal fouten in de afzettingen is te wijten aan de keuze voor 'self assembling' depositie. Gecontroleerde afzetting biedt voordelen, maar is veel moeilijker uit te voeren en te bestuderen, omdat het moeilijk is om de moleculaire interacties en de laageigenschappen insitu te meten. Meestal wordt het preparaat verwijderd uit zijn afzetmilieu, waardoor het blootgesteld wordt aan omgevings- en/of vacuümomstandigheden. Deze aanpak, hoewel wereldwijd gebruikt, genereert tal van vragen over de vergelijking van ex- en in-situ waarnemingen. Het bemoeilijkt tevens de studie van de invloed van een externe sturing van het depositieproces,bvb. via de potentiaal, op de elektronische structuur en op de structurele parameters van het metaaloxide en van het gevormde complex tussen oppervlak en molecule. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • HERMAN TERRYN

Maten van homogeniteit en heterogeniteit gericht op classificatie en op het bepalen van homogene deelgroepen in Markov modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Zowel in classificatie als in geaggregeerde Markov-modellen staat het concept groep (categorie, klasse, status, ...)centraal, en moet het behoren tot de groep bepaald worden aan de hand van een reeks geobserveerde en/of latente eigenschappen. Deze groepen moeten derhalve op zich (intra-) homogeen zijn, terwijl verschillende groepen onderling (inter-) heterogeen moeten zijn. Homogeniteit en heterogeniteit kunnen echter op vele verschillende wijzen worden gedefinieerd naargelang de situatie (o.a. context, aard van de variabelen, doelstelling, methodologie, en beschikbaarheid van algoritmen). Een eerste doelstelling van het project is een overzicht en evaluatie te bekomen van de invulling van de begrippen homogeniteit en heterogeniteit, met speciale aandacht voor classificatie en geaggregeerde Markov analyse, in het bijzonder toegepast op besluitvorming en kwantitatief personeelsbeleid (de specialisatiedomeinen van de twee promotoren). Dit moet toelaten recente en tot nu toe losstaande eigen ontwikkelingen in Principal Separation Analysis, Profile-Based models en Hidden-Markov models exact te kaderen. De tweede doelstelling is de verdere verfijning en combinatie van al deze concepten en methodologieën, hetgeen zal leiden tot nieuwe en krachtigere analyse-instrumenten. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY • FRANK PLASTRIA

Iteratief leren van model en regelaar voor sterk niet-lineaire systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project beperken we ons tot systemen met één enkele ingang om zo de complexiteit van de te ontwikkelen technieken beheersbaar te houden. De ontwikkeling van identificatiemethoden en niet-lineaire modelstructuren zal voornamelijk uitgevoerd worden door ELEC-VUB. De ontwikkeling van controlestructuren en ontwerpmethoden zal voornamelijk uitgevoerd worden door PMA-KULeuven. Uiteraard gebeuren beide ontwikkelingen in nauwe samenwerking. Identificatie van lokale niet-lineaire modellen [ELEC-VUB] Doel: het identificeren van benaderende niet-lineaire modellen die toelaten om een verbeterde ingang te berekenen vanuit de waargenomen uitgang: verbetering ingang =NL^-1(fout uitgang) Vragen: * Rechtstreekse identificatie van het inverse model >< inverteren van het geïdentificeerde model? * Selectie van gepaste modelstructuur en identificatiemethode * Is het ingangssignaal voldoende rijk om het model te identificeren? Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS

Compacte LCOS projectiesystemen voor de visualisatie van hoogkwalitatieve 3D beelden met een hoge plaatsen hoekafhankelijke resolutie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hoewel de theoretische basis voor driedimensionale beeldvorming reeds lang bestaat, is het slechts door de grote vooruitgang op het gebied van beeldmodulatoren, optische en micro-optische componenten, elektronica en beeldverwerking, dat er verschillende 3D beeldregistratieen visualisatiesystemen mogelijk geworden zijn. Toch zijn er nog heel wat fundamentele en technologische obstakels die moeten overwonnen worden. De resolutie, kijkhoek en focusseringsdiepte van 3D beeldschermen moeten nog veel beter worden en er zijn diverse problemen betreffende de benodigde bandbreedte voor werking in real-time. Verder is het duidelijk dat de beeldkwaliteit van de 3D beeldschermen weinig mag onderdoen voor deze van de bestaande 2D beeldschermen. Toch zullen 3D visualisatiesystemen pas echt doorbreken naar verschillende toepassingsdomeinen, zoals medische beeldvorming, amusement, communicatie, metrologie, prototype-visualisatie en e-commerce, indien bovenstaande vereisten kunnen vervuld worden met een relatief compact

en goedkoop systeem. Met dit project proberen de onderzoekseenheden Toegepaste Natuurkunde en Fotonica (TONA) van de Vrije Universiteit Brussel en TFCG Microsystemen van de Universiteit Gent een belangrijke bijdrage te leveren tot de ontwikkeling van compacte multi-view systemen. Deze beeldschermen moeten vierdimensionale lichtvelden kunnen creëren met een grote plaatsen hoekafhankelijke resolutie die weinig of niets afdoen van de belangrijke specificaties van de hedendaagse 2D visualisatiesystemen. We willen dit realiseren door belichting met LEDs, LCOS beeldmodulatoren en innovatieve micro-optische componenten met elkaar te combineren. De gecombineerde technologieën zijn actieve onderzoeksdomeinen voor het verbeteren van 2D visualisatiesystemen, waar de deelnemende onderzoekseenheden veelvuldig ervaring mee hebben. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Youri MEURET • HUGO THIENPONT

Perceptuele hashing en semi-fragiele watermarking voor de ontdekking, opsporing, herkenning en selectieve authenticatie van multimediamateriaal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoeksproject worden voor verschillende mediatypes zowel de robuustheids- als veiligheidsaspecten van perceptuele hashfuncties onderzocht . Hierbij zal ook onderzoek verricht worden naar semi-fragiele watermarking technieken zodat, in combinatie met de onderzochte perceptuele hashfuncties, performante selectieve authenticatietechnieken voor multimediamateriaal gerealiseerd kunnen worden. De voorgestelde oplossingen zullen geoptimaliseerd worden naar complexiteit en nauwkeurigheid toe, zodat een praktische implementatie mogelijk wordt. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU • JOERI BARBARIEN • PETER SCHELKENS

Een verstrooiïngstype scanning nabije-veld millimetergolven microscoop. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is de studie, verwezenlijking en validatie van een vectoriële scanning nabije-veld mm-golfmicroscoop (SNMM), die zeer performant is qua beeldvorming en resolutie, op basis van een grondig onderzoek naar geavanceerde microprobes, originele modulatietechnieken en gesofistikeerde elektromagnetische beeldvormingalgoritmes. Uniek in dit project is dat ook multi-parameter (frequentie, polarisatie, invalshoek) belichting zal gebruikt worden om de beeldvorming te verbeteren! Deze doelstelling is slechts haalbaar dankzij een combinatie van uiteenlopende competenties. Onderzoekspartner VUB/LAMI is expert op het vlak van opto-elektronisch ontwerp en technologie in het optisch en mm-golfgebied en is sinds geruime tijd vertrouwd met het uitvoeren van verre-veld mm-golfbeeldvormingsexperimenten met een MVNA. De inbreng in dit onderzoeksdomein van exacte elektromagnetische modellerings- en beeldvormingstechnieken, gebaseerd op de Maxwell vergelijkingen, is vernieuwend en zal uitgevoerd worden door onderzoekspartner UGent/INTEC, die op dit vlak een uitstekende reputatie geniet en die tevens vertrouwd is met microgolfmetingen (microgolfnetwerkanalyzer, antenneconcepten). De performantie van de ontwikkelde microscoop zal getest worden op een aantal specifieke toepassingen in verschillende domeinen van de (ingenieurs)wetenschappen: elektronica, biotechnologie, materiaalkunde (corrosie),... Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JOHAN STIENS • ROGER VOUNCKX

Experimentele en theoretische studie van nieuwe (half)geleidende nanocomposieten gebaseerd op co-continue blokcopolymeer matrices in combinatie met koolstof-nanotubes en metaal-gebaseerde nanowires. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project richt zich op een fundamentele studie van nieuwe (half)geleidende polymeer nanocomposieten met het laagst mogelijke vulstofgehalte, of een beduidend lagere percolatie drempel. Om dit doel te bereiken zal de kennis van de latex technologie voor de bereiding van PS homopolymeren met SWNT - een technologie die een optimale dispersie van de vulstof garandeert - worden uitgebreid naar de ontwikkeling van nieuwe nanocomposieten gebaseerd op fasegescheiden co-continue blokcopolymeer matrices in combinatie met koolstof nanotubes (NT) en metaal-gebaseerde halfgeleidende nanodraden (nanowires - NW). Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Scheikunde

Onderzoekers: • CORNELIS KONING • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE

Ontwikkeling van generische foutcorrectiefuncties voor incrementeel omvormen op basis van een vormelementtaxonomie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het voorgestelde onderzoek beoogt een fundamentele studie van de ongewenste vervormingsfenomen en compensatie-technieken bij het incrementeel omvormen van vlakke platen tot een gewenste geometrie. Incrementeel vervormen is een vernieuwende plaatbewerkingstechniek die in recente jaren een sterk toenemende interesse kent en het potentieel heeft om de plaatbewerkingssector grondig te veranderen. Het onderscheidende kenmerk van deze techniek is het feit dat, in tegenstelling tot klassieke omvormtechnieken zoals bijvoorbeeld het diepduwen, geen matrijzen nodig zijn om een plaatstuk te fabriceren. In de toekomst opent dit proces de deur voor een hele reeks nieuwe toepassingen die te duur zijn om met conventionele technieken te realiseren. Een bijkomend voordeel van deze techniek is dat deze tevens toelaat om stukken te fabriceren die met conventionele technieken niet maakbaar zijn. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL

Human Resource Planning vanuit een meerdimensionaal en beperkt rationeel perspectief. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de valorisatie van de onderzoeksresultaten van het doctoraat van Tim De Feyter, dat op 26 oktober 2006 werd verdedigd, omtrent het gebruik van Human Resource Planning (HRP) vanuit een rationeel perspectief. De aanvraag voor postdoctoraal onderzoeker (3 jaar) die bij het FWO werd ingediend, betreft drie fasen. Deze OZR-aanvraag (één jaar) omvat enkel de eerste fase. Hierin wordt voornamelijk het theoretisch model uit het doctoraal onderzoek empirisch getest. Dit theoretisch model verklaart de invloed van HRP op de bedrijfsresultaten. HRP heeft per definitie pas een effect op middellange termijn. Binnen het tijdsbestek van het doctoraatstraject kon geen rekening gehouden worden deze time-gap, waardoor het gebruik van HRP en het effect ervan op hetzelfde ogenblik (31/12/2004) werden gemeten. Om te verhelpen aan dit probleem, zal binnen dit postdoc-project de databank van de respondenten in het doctoraal onderzoek verbonden worden met een databank van de gegevens uit de jaarrekeningen van deze bedrijven, die sinds 2005 zijn neergelegd. De empirische analyse zal verlopen door gebruik te maken van de statistische methodologie die in het doctoraat is voorbereid. Verder zal het theoretisch model op basis van de beschikbare eerste resultaten verder verfijnd worden. Dit postdoc-project laat de onderzoeker toe om de valorisatie van zijn doctoraat (in termen van internationale publicaties) verder te zetten. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY

Bepaling van de genoomsequentie van de azijnzuurbacterie Acetobacter pasteurianus 368B afkomstig van het cacaoboonfermentatieproces. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Artisanaal gefermenteerde levensmiddelen kennen de laatste jaren een verhoogde interesse, zowel vanuit het kamp van de consument als vanuit de wetenschap. Deze interesse houdt verband met de grote verscheidenheid aan smaak en aroma, textuur en verlengde houdbaarheid van dergelijke levensmiddelen. Deze eigenschappen zijn vooral toe te schrijven aan de aanwezigheid van melkzuurbacteriën (MZB) en azijnzuurbacteriën (AZB). Recent onderzoek naar de biodiversiteit van het cacaoboonfermentatieproces toont aan dat slechts enkele species in belangrijke mate een bijdrage leveren aan de fermentatie, waaronder de MZB Lactobacillus plantarum en Lactobacillus fermentum en de AZB Acetobacter pasteurianus. Dit project heeft tot doel om de eerste genoomsequentie van het genus Acetobacter te bapelen, meer bepaald van A. pasteurianus 386B, een eigen, natuurlijk isolaat afkomstig van een spontaan cacaoboonfermentatieproces in Ghana. Hiertoe zal gebruik gemaakt worden van een combinatie van een innovatieve sequentiemethode ontwikkeld door 454 Life Sciences en de klassieke Sanger-sequentiemethode. De genoomsequentie biedt een unieke opportuniteit om het genetisch potentieel te ontrafelen en zo een beter beeld te krijgen van de functionaliteit en competitiviteit van A. pasteurianus in complexe ecosystemen. Op basis van de genoomsequentie zal een AZB-microrooster ontwikkeld worden, wat een uniek en waardevol onderzoeksinstrument zal zijn om de genexpressie te bestuderen in complexe AZB-ecosystemen. Hierdoor zullen we een beter beeld krijgen van de biodiversiteit, het metabolisme en de ecologie van AZB in artisanaal gefermenteerde levensmiddelen, de productie van fijnchemicaliën en voedselbederf. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • STEFAN WECKX

Invloed van ruimtelijke inperking (spatial confinement) op de transport- en hybridizatiesnelheid van DNA. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene doelstelling van het huidig voorgesteldeproject is het bekomen van een beter begrip van de transport- en hybridizatiesnelheid van ssDNA via transport- en bindingskinetiekmetingen onder unieke omstandigheden van maximale ruimtelijke insluiting voor een brede waaier aan snelheden, snelheidsgradiënten, systeemdimensies, buffersamenstelling, ketenlengtes, enz... Dit experimentele onderzoek valt uiteen in verschillende deelprojecten: I) Opmeting van bulk- en oppervlaktediffusiecoëfficiënten in nano-kanalen en nano-kamers, II) opmeting van invloed molecularie botsingen met vaste wand op de netto-convectiesnelheid van ssDNA door nano-kanalen, III) opmeting van bindingskinetiek en bindingsspecificiteit in nano-kanalen en nano-kamers. Naast dit experimenteel luik zal in parallel ook een theoretisch luik ontwikkeld worden, dat gezien kan worden als de voortzetting van het modelleringswerk verricht tijdens het eigen doctorale onderzoek. In dit theoretische luik is het de bedoeling de huidige modellen te verbetern door de bulk parameters uit die modellen te vervangen door de kinetische en diffusieparameters die de zelf opgemeten invloed van de ruimtelijke inperking en de beperkte moleculaire bewegingsvrijheid. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GERT DESMET

Ontwerp en evaluatie van DSL-systemen met exploitatie van 'common mode'-signalen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: DSL-technologie ('digital subscriber line') laat toe breedbanddiensten aan te bieden over de 'twisted pair' koperdraden van het huidige telefonienetwerk. Elektromagnetische koppeling tussen verschillende koperparen in dezelfde bundel leidt echter (vooral in nieuwe systemen die bijvoorbeeld gebruik maken van hogere frequenties) tot overspraak en daardoor beduidende performantievermindering, eventueel zelfs volledige uitval. Via dynamisch spectrummanagement en overspraakonderdrukkingstechnieken kan een gedeeltelijk herstel aangeboden worden. In dit project wordt theoretisch onderzocht hoe de (tot dusver afwezige) exploitatie van 'common mode'-signalen kan bijdragen tot een substantiële bekamping van deze performantievermindering en eventueel zelfs voor en supplementaire capaciteitsverhoging zou kunnen zorgen. Specifiek zal daarbij aandacht besteed worden aan transmissiekarakterisering en fysische lijn-en overspraakmodellering, en aan het ontwikkelen van theoretische concepten voor een verbeterd dynamisch spectrummanagement dat expliciet gebruik maakt van 'common mode'-signalen en eventueel-signalisatie. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

Combinatie ultracapaciteiten met batterijen voor stationaire en niet-stationaire toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar het potentieel van combinaties van supercaps en batterijen voor stationaire en niet-stationaire toepassingen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Hasan CULCU • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO • FREDERIK VAN MULDERS

Duurzaam eindgebruik van biobrandstoffen (BIOSES). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het BIOSES project analyseert de impact van verschillende marktintroductiescenarios van biobrandstoffen in het Belgische transportsysteem, met de nadruk op het perspectief van de gebruikersmarkt (de vraagzijde). Tijdshorizon voor de analyses gaat van korte termijn (2010) over middellange termijn (2020) tot lange termijn (2030). Het project zal een roadmap creëren voor de introductie van vloeibare biobrandstoffen in België, met de nadruk op de vraagzijde (eindgebruikers), waarbij technische en beleidsnoden geïdentificeerd worden op korte, middellange en lange termijn. Op basis van up-to-date gegevens van energiegebruik, emissies en kost, zal het project de praktische haalbaarheid en de ecologische, socio-economische en macro-economische impact bepalen van de introductie van biobrandstoffen in België. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Vincent WYNEN • Faycal-Siddikou BOUREIMA • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Een gedragsanalyse en onderzoek van de milieu-implicaties van de multimodale transportkeuze. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De toenemende bezorgdheid over de voortdurende groei van het autogebruik en de hieraan verbonden externe lasten, zorgen voor een stijgende interesse naar beleidsmaatregelen betreffende transportplanning die het steeds toenemend verlangen naar persoonlijk mobiliteit tenminste kunnen matigen en de principes van duurzame ontwikkeling kunnen ondersteunen. Openbaar vervoer is dan een evidente keuze, maar deze vorm van transport dient geïntegreerd te zijn in een goed gecoördineerde multimodale vervoersketen. De doelstelling van dit project is de aandacht te vestigen op de drie pijlers van duurzaamheid in de context van multimodaal transport. we zullen dit onderzoek enerzijds uitvoeren met behulp van activiteitengebaseerde modellen, die in staat zijn te voorspellen hoe individuen reageren op beleidsmaatregelen om de vraag naar transport te beheersen. Na het uitvoern van een sensitiviteitsanalyse geeft dit een geoptimaliseerde multimodale vervoersketen. Anderzijds zal een sociale kosten-baten analyse worden uitgevoerd van de diverse beleidsmaatregelen. De combinatie van beiden stelt ons in staat om milieueffecten uit te splitsen na tijd en ruimte, waardoor milieu-en congestiekosten kunnen worden berekend. De impact op het milieu van verplaatsingen met vershcillende transportmodi , zal geschat worden m.b.v. een aangepast Ecoscore model. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek


Nieuwe technologieën (supercondensatoren) voor energie-opslag en energierecuperatie voor een hogere energieefficiëntie van de trams en bussen van de openbare vervoermaatschappij. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het potentieel van nieuwe technologieën, in dit geval van supercondensatoren, voor energieopslag en recuperatie wordt in dit project onderzocht. Dit is bijzonder interessant voor zware voertuigen, zoals openbare bussen, trams en metro's; daarom gaat de aandacht in dit project voornamelijk naar toepassingen op deze voertuigen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Ricardo BARRERO FERNANDEZ • JOERI VAN MIERLO

Onderzoek naar milieuvriendelijke voertuigen: Levenscyclus Analyse (LCA) en beleidsmaatregelen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vrije Universiteit Brussel, VITO en ULB hebben de Ecoscore ontwikkeld, een well-to-wheel milieu rating tool voor voertuigen. Deze methodologie werd ontwikkeld voor toepassing in verschillende beleidsmaatregelen om de aankoop en het gebruik van milieuvriendelijke voertuigen te stimuleren. In het CLEVER project zal een Levenscyclus Analyse (LCA) uitgevoerd worden van voertuigen met conventionele en alternatieve brandstoffen (LPG, CNG, alcoholen, biobrandstoffen, biogas en waterstofgas) en/of alternatieve aandrijfsystemen (batterij, hybride en brandstofcel elektrische voertuigen). Naast de well-to-wheel emissies zal deze LCA eveneens rekening houden met de volledige cradle-to-grave emissies (inclusief productie en ontmanteling/recyclage van het voertuig). Recente ontwikkelingen in brandstofproductie en nieuwe voertuigtechnologieën zullen in rekening gebracht worden en speciale aandacht zal gewijd worden aan de well-to-tank emissies van biobrandstoffen en waterstofgas en aan de cruciale invloed van de energie-mix (i.e. combinatie van energiebronnen) voor de elektriciteitsproductie van (plug-in) elektrische wegvoertuigen. Vanuit het perspectief van de gebruiker is de levenscyclus kost vaak een sleutelfactor in de keuze van een nieuw voertuig. Prijsinstrumenten zijn geschikt om de milieuprestaties van voertuigen te integreren in de aankoopbeslissing. CLEVER zal het mogelijk maken om mogelijke beleidsmaatregelen voor een duurzamere voertuigkeuze te onderzoeken. De onderzochte beleidsinstrumenten zullen niet alleen de nadruk leggen op individueel aankoopgedrag van voertuigen, maar eveneens op maatregelen gericht op bedrijven en openbare instanties. De Ecoscore methodologie is eveneens een geschikte indicator om de milieuprestaties van de volledige voertuigvloot te analyseren. Mogelijkheden om een ecologischere samenstelling van de voertuigvloot te bereiken zullen bestudeerd worden, waarbij rekening wordt gehouden met de factoren die de optimale tijd voor vervanging bepalen, socio-economische haalbaarheid, enz. Al deze aspecten zullen rekening houden met externe kosten, waaronder milieu-impact en sociale weerstand geassocieerd met de geselecteerde technologieën. De aandacht van CLEVER zal voornamelijk gaan naar de markt van de personenwagens. In alle analyses zal echter op een kwalitatieve manier aandacht besteed worden aan mogelijk extrapolaties naar zwaar vervoer in het algemeen en naar stadsbussen in het bijzonder, daar stadsbussen

zich er gemakkelijk toe lenen om nieuwe technologieën te implementeren en zij een voorbeeldfunctie kunnen vervullen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep


Instrumenten, technologie en onderzoek met betrekking tot het genavigeerd plaatsen van dentale implantaten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dentale implantaten zijn permanente cilindrische bevestigingspunten die verankerd worden in het kaakbot en waarop individuele tanden of bruggen worden bevestigd. Implantaten hebben belangrijke functionele voordelen ten overstaan van zowel het conventionele verwijderbare kunstgebit voor de boven- en onderkaak, alsook de verwijderbare bruggen die traditioneel bevestigd worden aan naburige elementen. Dentale implantologie bezit een enorm marktpotentieel in de cosmetische tandheelkunde. Momenteel behoren esthetische heelkunde en dentale implantologie tot de snelst groeiende medische markten. Vandaag wordt de dentale implantologie gedomineerd door zeer hoge prijsstellingen, terwijl kwaliteitsstandaards blijkbaar moeilijk op consistente wijze zijn te garanderen. Zich bewust van de essentiële problemen, heeft het Brusselse dentale laboratorium UP2D NV recent een samenwerking opgezet met de departementen ETRO en COPR van de Vrije Universiteit Brussel, waarbij gestreefd wordt naar kwaliteitsverbetering, kostenreducering en marktexpansie. Om deze doelstellingen te kunnen concretiseren, tracht dir industrieel-academisch consortium dentale implantologie te hervormen van een geïndividualiseerd productieproces, dat in belangrijke mate gebaseerd is op artisanale technieken, tot een in hoge mate gestandardiseerd industrieel productieproces. De strategie die hierbij zal ontplooid worden is tweeledig. Een eerste onderzoeksinitiatief heeft betrekking op de ontwikkeling van een geactualiseerde implantatiemethodologie, met inbegrip van nieuwe implantatieïnstrumenten en innovatieve 3D chirurgische behandelingsplanning. een tweede onderzoeksluik tracht op significante wijze de mechanische toleranties te reduceren doorheen het gehele implantatie- en productieproces. Deze strategische doelstellingen zullen worden nagestreefd in 2 fases: Fase I focusseert zich op de ontwikkeling van een nieuwe generatie implantatie-instrumenten, gebaseerd op de aanwezigheid van zirkonium als verspanningsmateriaal. Fase II spitst zich toe op de ontwikkeling van verbeterde meetinstrumenten en nieuwe productieprocedures. In december 2006 werd aan het industrieel-academisch consortium, samengesteld uit UP2D NV en de departementen ETRO en COPR van de Vrije Universiteit Brussel, een significante onderzoeksbetoelaging toegekend door het 'Instituut ter bevordering van het Wetenschappelijk onderzoek en de Innovatie ven Brussel' (IWOIB), om de doelstellingen van Fase I verder te exploreren. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JAN CORNELIS

Observeren van waterorganismen in afgelegen stromen en rivieren met behulp van een capacitieve sensormatrixtechniek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het observeren van door uitsterven bedreigde onderwaterspecimen in afgelegen rivieren en stromen vereist een frequente en accurate inspectie op een ruim aantal locaties en ogenblikken, om alzo de leefbaarheid van schaarse populaties te kunnen beschermen en verbeteren. Bestaande methodes voor het observeren van onderwaterspecimen vereisen een grote inzet van personeel en middelen, om desondanks slechts data van zeer moderate kwaliteit op te leveren. In mei 2005 schreef het United States Department of Angriculture, Forest Service, een oproep uit voor de ontwikkeling en het testen van equipment that can be used to directly detect, measure the size of, and/or differentiate the species of fish and/or other aquatic species, in their natural habitats, without manual intervention. ETRO-IRIS combineerde zijn expertise met deze van Sensatech Research Ltd, om gezamenlijk te participeren in deze oproep, waarbij een onderzoekscontract ter waarde van $240.000 werd ingehaald om een nieuw systeem voor de observering van onderwaterspecimen te ontwikkelen dat gebaseerd zal zijn op de principes van Electrische Capacitieve Tomografie (ECT). Sensatech Research Ltd, dat een lange traditie heeft in de realisatie van capacitieve sensortechnologie, zal in dit onderzoek betrokken zijn in het ontwerp van een nieuwe capacitieve matrixsensor. ETRO-IRIS zal zijn meest recente onderzoeksresultaten in de ontwikkeling van een nieuwe klasse van deelruimte-gebaseerde gestructureerde oplossingsmethodes voor slecht-gestelde niet-lineaire inverse problemen bijdragen. Organisaties: • Multidimensionele signaalverwerking en communicatie • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • BART TRUYEN • JAN CORNELIS

RADIOTECT: ultra breedband radiotoepassing voor de lokalisatie van verborgen personen en de detectie van niet toegelaten objecten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ondersteunen van 4 KMO's in innovatie, aanpassing van hun technologie, ontwikkeling van transnationale samenwerking en de uitbreiding van hun gezamelijke relaties. Deze doelstellingenzullen bereikt moeten worden in jhet specifiek domein van de breedband radio voor de detectie van verborgen personen en objecten. De KMO wensen nieuwe producten op de markt te brengen gebruik makend van een wereldwijd gepatenteerde techniek voor ultra breedband technologie, genaamd Maximale Lengte Binaire Sequentie technologie. De KMO's hebben de ondersteuning van leidende universiteiten zoals RTD providers nodig, om de beste data extractie-technieken voor beeldvorming door wanden en kleren te ontwikkelen, om te adviseren in hardware ontwikkeling en om een zetje te geven aan het ontwikkelingsproces met hun expertise en capaciteit. De KMO's hebben zich voorgenomen om de producten te verkopen aan de veiligheids- en reddingsmarkten. De KMO's in dit project zouden moeten ondersteund worden om te helpen de Europese kapitalen in kennis en vaardigheden op het vlak van ultra breedband technologie te verzekeren, dat heeft bewezen meer en meer geschikt te zijn voor verscheidene toepassingen. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI

Onderzoek naar de gevolgen van het Sigmaplan, baggeractiviteiten en havenuitbreiding in de Zeeschelde op het milieu perceel 3: sediment en zwevende stof. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De verdeling van zwevende stof in het estuarium van de Schelde is functie van de afstand tot de monding, de aanvoer van zwevende stof uit het rivierbekken, het getij en vooral ook van lokale opwoeling van eerder afgezette sedimenten. Deze studie beoogd een inzicht te krijgen in de

evolutie van de zwevende stof in het troebelheidsmaximum en in het zoetwatergedeelte van het estuarium. Om dit doel te bereiken wordt maandelijks op 16 vaste punten tussen Zandvliet en Gent de zwevende stof bemonsterd en zowel de stroomsnelheid als de conduvtiviteit van het water gemeten. Op drie plaatsen (in de Rupel, in het zoetwater deel van het estuarium en in het troebelheidsmaximum) worden metingen over een volledig tij (13 uur) uitgevoerd om een beeld te krijgen van de veranderingen die optreden gedurende een tijcyclus. Naast de meting in het estuarium wordt eveneens aandacht besteed aan de sedimentdynamiek rond het lippenbroek, een gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij. Hiervoor worden zowel de concentratie aan zwevende stof als de fysische eigenschappen van het in- en uitstromende sediment en de graad van flocculatie bestudeerd. tenslotte worden op een 15-tal locaties in het lippenbroek ook de fysische eigenschappen vanhet recent afgezette sediment onderzocht. Deze studie wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Universiteit van Antwerpen (ECOBE) Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Functionele eigenschappen van organische/metaal oxyde systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor verschillende toepassingen in de verpakkingssector, transport, bouw en andere worden metalen bekleed met organische film. Vaak zijn dit verflagen voor het uitzicht en de corrosie weerstand te verbeteren, of lijmverbindingen. De compatibiliteit tussen de organische component en het metaal, bedekt met een natuurlijke oxidelaag, is van cruciaal belang om de hechting tussen de film en het substraat te verzekeren, noodzakelijk om duurzame eigenschappen te bekomen (systeem1). Een recente evolutie hierin si de natuurlijke oxidelaag vervangen door een andere, ontworpen metaaloxide film om te komen tot de 1e generatie hubride systemen (systeem 2). De reden van dezoe oxidelaag is om de hechting met de organische film te verbeteren, de corrosie weerstand te verhogen en vaak ook het uitzicht en de optische eigenschappen te sturen. De 2de generatie hybride systemen gaat een stap verder door niet langer een gelaagde structuur te maken maar wel een gemengde film aan te brengen waarin het metaal oxide als nanopartikels gemengd zijn in de organische matrix om aldus maar 1-laag systeem te creëren op het metaalsubstraat (systeem 3). Door de structuur op de nanometer schaal te beheren, worden innovatieve systemen gecreërd om specifieke eigenschappen, of beter nog, multifunctionele eigenschappen, te bekomen: -uitzicht: kleur, reflectie, intelligente kleursystemen. - corrosie bescherming en duurzaamheid: barrière eigenschappen tegen water opname, zelf herstellende werking zoals bij de chromatatielagen - mechanische eigenschappen en duurzaamheid: slijtage weerstand, hardheid, flexibiliteit - hechting en duurzaamheid: verfadhesie, weerstand tegen delaminatie - UV licht resistentie Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

ReoDSC - Ontwikkeling en experimentele exploratie van een hybride analytische techniek voor simultane geologische en calorimetrische metingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Transformaties in polymeren, zoals polymerisatie, smelten/kristalliseren en fasescheiding/hermenging, gaan gepaard met veranderingen van de reologische en de thermische eigenschappen. Bovendien spelen, enerzijds, de invloed van stroming op zulke transities, en anderzijds, het optreden van afschuivings¬geïnduceerde transities, een cruciale rol bij de verwerking van polymeren. Het doel van dit werk is de ontwikkeling en exploratie van een hybride meettechniek die toelaat om simultaan reometrische en calorimetrische metingen van hoge kwaliteit uit te voeren. Het combineren van deze meettechnieken in één enkel instrument biedt belangrijke voordelen. Het zal toelaten om gelijktijdig de warmte-ontwikkeling en de chemoreologische veranderingen in een materiaal te volgen. Dit geeft een aanzet tot high throughput screening van materialen: in één enkele meting wordt een grote hoeveelheid informatie beschikbaar. Bovendien wordt het mogelijk om stromingsgeïnduceerde transities, de invloed van stromingsscondities op transformaties, en de dynamica van polymeren in het algemeen te bestuderen. Het project vertrekt vanuit het ontwerp en de ontwikkeling van een prototype van de RheoDSC, ondersteund door de numerieke modellering van de warmteoverdracht en spanningsverdeling in meetstaal en instrument. Het exploratief experimenteel onderzoek m.b.v. de ontwikkelde techniek wordt gefocust op systemen waarbij polymerisatie, kristallisatie/smelten of fasescheiding/hermenging optreden. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • GUY VAN ASSCHE

Computationele analyse van op carbon nanotube-gebaseerde (half)geleidende nanocomposietmaterialen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Objectieven en strategie Dit project beoogt inzicht te verkrijgen in de mechanismen van de incorporatie van carbon nanotubes in de polymeermatrix en de resulterende eigenschappen, door een computationeel model op te stellen van de opeenvolgende stappen van het productieproces van NT-gebaseerde nanocomposieten met behulp van de latextechnologie. Nauwkeurige analyse van de verschillende aspecten die de interactie van de NTs met de surfactant enerzijds en het polymeer anderzijds beheersen, zoals adsorptie op de NT wanden, de resulterende elektronische en transporteigenschappen, en de rol van de inherente structurele NT defecten, zal toelaten een algemeen model op te stellen van de NT interactie in nanocomposieten. Dit onderzoek zal uitgevoerd worden in nauwe samenwerking met de onderzoeksgroepen van Prof. B Van Mele en Prof. C. Koning, zodat enerzijds een experimentele validatie van de theoretische modellen kan bekomen worden, en anderzijds de experimentele productie van (half)geleidende NT-gebaseerde nanocomposieten met de latextechnologie kan ondersteund en geoptimaliseerd worden door theoretische feedback en analyse. De berekeningen in dit project zullen enkel uitgevoerd worden op SWNTs van beperkte diameter, daar deze een grotere reactiviteit hebben en de berekeningstijd zo beperkter blijft, met (of volgende versies van) het zeer uitgebreide Gaussian03 (G03) programma. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Scheikunde

Onderzoekers: • GREGORY VAN LIER • BRUNO VAN MELE

Optische detectie van scheuren en delominaties met behulp van speckle interferomtetrie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling is een nieuw methodologie te ontwikkelen voor de detectie van scheuren en delaminaties in vezelversterkte composietsystemen. De techniek is gebaseerd op het feit dat wanneer een defect gelijktijdig twee excitaties op met een verschillende frequentie ondergaat, er een sterke niet-lineaire respons ontstaat terplaatse van het defect (cross-modulatie). Wanneer een sterk maar laagfrequent akoestisch signaal gecombineerd wordt met een zwak en hoogfrequent signaal dan zal de lokale respons gedomineerd worden door de som en het verschil van de excitatiefrequenties. Deze methode biedt een veel beter concrast tussen de beschadigde en de niet beschadigde zones en is met andere woorden 'defect-selective'. Dit betekent dat de niet-lineaire effecten een lokaal fenomeen blijven en direct kunnen gekoppeld worden aan de aanwezigheid van bepaalde defecten. De defect-geïnduceerde niet-lineaire effecten een lokaal fenomeen blijven en direct kunnen gekoppeld worden aan de relatieve beweging (clapping) van en de wrijving tussen, de losgekomen oppervlakken. De Detectie van deze lokale vervormingen zal gebeuren met geavanceerde optische full field technieken ontwikkelt op basis speckle patroon interferometrie (ESPI en shearography) Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Multiscale full-field optische metingen voor karakterisatie van vormingsgedrag. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel full-field optische metingen toe te passen op een overlappende reeks lengteschalen, en zo het vervormingsgedrag te karakteriseren gaande van een macroscopische structuur tot de micromechanica van de materialen waaruit ze opgebouwd is. In de vakgroep reeds aanwezige opstellingen voor speckle pattern intereferometry (ESPI an Shearography) en digitale beeldcorrelatie krijgen in dit project een upgrade, zodat zij ook op de micro-schaal kunnen toegepast worden. Door een hiërarchische opbouw van de experimentele metingen te voorzien, waarbij grote delen van het voorwerp met hogere resolutie opgemeten worden terwijl representatieve en/of belangrijke kleine delen aan hogere resolutie gemeten kunnen worden, wordt het mogelijk multiscale materiaalmodellen in te passen in een gemengd experimenteelnumerieke techniek. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

Ontwerp volgens grenstoestanden van modulaire constructies met stijve schaalelementen in cementcomposiet. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling In het kader van duurzaam ontwerpen, wordt steeds vaker gestreefd naar een minimum aan materiaal. Klassieke constructies benutten een belangrijke hoeveelheid materiaal, enkel voor het dragen van het eigengewicht. Lichtgewicht constructies kunnen hiervoor een alternatief bieden. Ook kunnen de afmetingen geoptimaliseerd worden door zoveel mogelijk in de meest efficiënte belastingstoestand van uniforme spanning te werken. Echter, sollicitatie in druk leidt tot knikgevaar, en sollicitatie in trek tot uitwendige verankeringsproblemen. Een ander aspect in de bouwkunde dat steeds belangrijker wordt, is het transport en de snelle opbouw (en eventueel afbraak) van constructiesystemen. Moduleerbaarheid van constructies is heden ten dage zeker een pluspunt. Tensegrity constructies bieden een antwoord op voornoemde problematiek. Een tensegrity systeem wordt gecreëerd wanneer een set van discontinue componenten in druk interageren met een set discontinue componenten in trek om een stabiel volume in de ruimte te vormen. Voor bouwkundige toepassingen worden zij vaak bekleed met textielmembranen, om een afscherming van de buitenwereld te bekomen zonder een belangrijke gewichtstoename. Dit brengt echter bouwfysische problemen (lage thermische isolatiewaarde en akoestische weerstand) en problemen van brandveiligheid met zich mee, wat de toepassingsmogelijkheden van tensegrity constructies beperkt. Een ander type lichtgewicht constructies dat een efficiënte spanningstoestand beoogt, zijn schaalconstructies. Continue schalen in gewapend beton elimineren bovenvermelde nadelen van textielconstructies, maar verhogen wegens de noodzakelijke wapeningsdekking uiteraard in belangrijke mate het gewicht. Men kan tot een compromis komen door beide constructieconcepten te combineren: modulaire tensegrity constructies, waarbij de mazen worden uitgevoerd in stijve sandwichpanelen met lichtgewichtkern en huiden in cementmatrixcomposiet, teneinde het gewicht en de thermische en akoestische isolatie-eigenschappen te optimaliseren, en tevens de brandveiligheid te verzekeren. Opdat de huiden van de sandwichpanelen dun en dus licht genoeg gemaakt zouden kunnen worden, moet staal als wapening vervangen worden door vezels. Hierbij stelt zich echter het probleem dat deze vezels voldoende stijfheid en sterkte moeten bieden tijdens het nascheurgedrag van de vezelcement. Gedragsmodellen voor composietmaterialen stellen dat hiervoor stijve en sterke vezels in voldoende mate moeten aanwezig zijn, gelegen volgens de optredende trekspanningen. Dit kan niet bekomen worden met het voor mortel en beton traditionele premix systeem, maar wel met vezels in textielvorm, al dan niet geweven [1]. Glasvezels vormen de aangewezen versterking, ware het niet dat hun duurzaamheid beperkt wordt in een alkalische cementmatrix, zelfs voor de duurdere alkali resistente ARglasvezels [2]. Een mogelijke oplossing hiervoor is het gebruik van IPC, Inorganic Phosphate Cement, ontwikkeld aan de Vrije Universiteit Brussel. IPC heeft gelijkaardige eigenschappen als andere cementen, maar bereikt een neutrale pH na uitharding. Hierdoor is IPC compatibel met gewone E-glasvezels, waardoor de aanmaak van een kost-efficiënte en duurzame cementmatrixcomposiet mogelijk is. Zeer dunne laminaten (tot 1mm dikte) kunnen gefabriceerd worden. Doelstelling en methodologie: Het gebruik van sandwichpanelen bestaande uit glasvezelverstevigde cement opent een heel nieuw onderzoeksen toepassingsdomein. De IPC-composieten bezitten immers - in tegenstelling tot textielmembranen - stijfheid, zowel in hun vlak als in buiging of torsie. Door het actief meewerken van matrix en vezels in de krachtenoverdracht, zal het gedrag van de hele constructie stijver worden, zonder overmatige gewichtstoename. Dankzij de combinatie van de principes van tensegrity constructies met het gebruik van sandwichpanelen met IPC composiethuiden, kan men denken aan het ontwerpen van een constructie, die de voordelen vertoont die inherent zijn aan beide concepten en die voordien niet samen realiseerbaar waren: lichtgewicht constructies met verhoogde vrijheid van vormgeving, minimale uitwendige verankering, goede brandveiligheid, goede akoestische en thermische isolatie, en economische voordelen door onder andere het eenvoudige transport en de snelle opbouw en afbraak. Een uitgebreid onderzoek is echter nodig om de invloed van de sandwichpanelen als actief onderdeel op de werking van een tensegrity constructie te kunnen bepalen. Het onderzoek zal kunnen gebruik maken van de kennis verzameld door een in 2006 neer te leggen doctoraatsstudie omtrent dit onderwerp, uitgevoerd door een ingenieur-architect aan de vakgroep Mechanica van Materialen en Constructies (MeMC) van de Vrije Universiteit Brussel [3]. Hierin wordt de haalbaarheid bestudeerd om hyperbolische paraboloïde sandwichmodules aan te wenden in tensegrity draagconstructies. De nadruk van het onderzoek ligt op de modulaire opbouw van het geheel, en op de mogelijkheden van architecturale vormgeving. Het constructief ontwerp wordt in laatstgenoemd onderzoek echter niet bestudeerd: een lineair elastisch materiaalgedrag wordt verondersteld, wat in hedendaagse constructieve ontwerptechnieken volgens de grenstoestanden onvoldoende is voor een volledig en veilig ontwerp. Het doel van dit onderzoeksvoorstel is het ontwerp, volgens de filosofie van de Eurocodes, van met sandwichpanelen aangevulde tensegrity constructies, en kadert in het onderzoek naar de eigenschappen en constructietoepassingen van IPCcomposieten dat aan de Vrije Universiteit Brussel verricht werd en wordt. Het ontwerp volgens de Eurocodes omvat het nazicht van zowel gebruiksgrenstoestanden (GGT) als uiterste grenstoestanden (UGT). Door het scheurgedrag van een cementcomposiet is zijn respons sterk nietlineair onder trekbelasting: wanneer een hoeveelheid vezels boven de kritische volumefractie gebruikt wordt, bekomt men een stabiele scheurontwikkeling, een residuele stijfheid in de nascheurfase, en een aanzienlijk verhoogde trekweerstand (35 tot 150 MPa). Hierdoor zijn niet enkel voor de UGT, maar ook voor het nazicht van de GGT, niet-lineaire gedragsmodellen noodzakelijk voor het ontwerp. Niet-lineaire eindige elementen pakketten, beschikbaar op de vakgroep MeMC (ANSYS, FEMLAB, ABACUS), kunnen hiervoor gebruikt en zonodig aangepast worden.

Een aanzet hiertoe werd reeds gegeven in het FWO-project G.0191.98 waar een voetgangersbrug met IPC sandwichpanelen gedimensioneerd werd. Hier ging het echter om vlakke panelen, die uniaxiaal en uniform in hun vlak belast worden [4]. De uitbreiding naar schaalconstructies, onder invloed van variabele belastingscombinaties, verhoogt de complexiteit van het ontwerp, en is een kerntaak van huidig onderzoeksvoorstel: de spanningstoestand wordt multiaxiaal en tevens niet uniform over het constructie-element. Experimentele gegevens zijn beschikbaar uit andere onderzoeken, die de gehomogeniseerde respons van matrix scheurvorming en matrix-vezel interactie weergeven. Deze dienen uitgewerkt te worden tot gedragsmodellen op mesoschaal, en ingebouwd in de berekeningspakketten. Na het integreren van deze modellen in de bestudeerde constructies kan de invloed van lokale niet-lineariteiten op het globale gedrag geëvalueerd worden. Door het niet uniform zijn van de spanningstoestand, zowel over de dikte van een element als over zijn oppervlakte, is het bijvoorbeeld voor het nazicht van de GGT van doorbuiging essentieel te evalueren welke de invloed van de verspreiding en de intensiteit is van lokale materiaal niet-lineariteiten op de globale stijfheid van de constructie. Kennis van deze invloed, en het - indien mogelijk - formuleren van richtlijnen terzake kan mede de ontwerpmethodiek voor het bestudeerde constructietype helpen uit te bouwen. Een ander uit constructief oogpunt belangrijk element dat zal onderzocht worden, is in hoeverre de effectieve bijdrage van de sandwichelementen in de stijfheid en sterkte van de gehele constructie, de werking, en dus ook de structuur van het geheel van de tensegrity drukelementen kan beïnvloeden, en zelfs hun aanwezigheid (gedeeltelijk) kan overbodig maken. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


IOLOS: Integrated optical logic and memory using ultrafast micro-ring bistable semiconductor lasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De vakgroep fotonica is, onder promotorschap van prof. Jan Dankaert, betrokken bij een Europees STREP-project (Specific targeted researchprojects) binnen het 6de kaderprogramma van de EU. het project draagt de naam IOLOS (Integrated Optical Logic and Memory using ultrafast Micro-ring bistable Semiconductor Lasers) en is bedoeld om een optisch geheugen en een optisch schakelelement te ontwikkelen die de basis zouden kunnen vormen van een toekomstige optische computer. De elementen waarmee men dit probeert te doen zijn geminiaturiseerde halfgeleiderlasertjes die een ringvormige structuur hebben. Het VUB team zal mee instaan voor de theoretische modellering van deze microlasertjes, en ook de experimentele karakterisatie van lasers die door andere partners in het consortium gefabriceerd worden. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN DANCKAERT

Nanolasers in inP membranen voor optische signaalverwerking en biosensoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doel om basisonderzoek te verichten naar nanolasers op basis van fotonische kristallen in een indiumfosfide (InP) membraan gebond op een siliciumwater. In dit project zullen we bovendien een tweetal innovatieve toepassingen voor deze componenten onderzoeken. Enerzijds denken we aan toepassingen in optische signaalverwerking, gebaseerd op een flip-flop bestaande uit twee gekoppelde nanolasers of een nanolaser gekoppeld met een nanoversterker. Door hun kleine afmetingen kunnen potentieel hoge schakelsnelheden en een zeer laag energieverbruik gehaald worden, die onontbeerlijk zijn voor de huidige hogesnelheidscommunicatienetwerken. Anderzijds willen we extreem gevoelige biosensoren maken op basis van deze lasers, waar de gevoeligheid gehaald wordt uit de fijnheid van de laserpiek. Bovendien maken de kleine afmetingen van deze lasers hen ook bij uitstek geschikt in optische 'labs-on-a-chip', waar parallel een groot aantal biologische parameters gemeten worden op een snelle en economische manier. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica


Niet-lineaire dynamica van enkelvoudige en gekoppelde halfgeleider ring lasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds hun ontwikkeling in de jaren 60 zijn halfgeleiders niet meer weg te denken uit onze hedendaagse informatiemaatschappij. Zij vervullen essentiële taken in het genereren, opslaan en uitlezen van digitale data met hoge bitsnelheid. Een speciale klasse hierin, nl. de halfgeleider ring lasers (SRLs) bieden beloftevolle integratietechnologie voor multi-gigabit optische telecommunicatie en ultrasnelle digitale verwerkingssystemen. De voordelen van de SRLs zoals snelle schakeltijd, lage schakelenergie, eenvoudige integratie, kleine dimensies en symmetrie in de set-reset dynamica, leveren een enorm potentieel voor de ontwikkeling van een nieuwe klasse van optische bistabiele devices. De ontwikkeling van bistabiele SRLs tot 'all-optical switching devices' vereist een diep begrip van de niet-lineaire processen die het dynamisch gedrag van deze lasertjes beheersen. We verrichten theoretisch onderzoek naar het bistabiele gedrag van SRLs, en naar de schakeldynamica van enkelvoudige én gekoppelde SRLs. Dit theoretisch onderzoek vindt plaats in nauwe synergie met experimenteel werk dat in de vakgroep TONA verricht wordt, o.a. in het kader van het zopas geselecteerde EU project IOLOS ("Integrated Optical Logic and Memory Using Ultrafast Micro-ring Bistable Lasers"). Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica


Inkapselen van optische en opto-elektronische componenten in gedrukte schakelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In huidige elektronische systemen is er een toenemende drang naar verhoging van de densiteit van de interconnecties, plaatsing van componeneten en het steeds compacter maken van de modules. Dit wordt mogelijk door het inkapselen van de elektronische chips en de toenemende integratie van optische en optoelektronische componenten. Deze projectaanvraag richt zich op de zoektocht naar een bruikbare technologie die toelaat aan deze beide trends een oplossing te bieden met name het inkapselen van optische en optoelektronische chips in gedrukte schakelingen. Bij deze zoektocht is het absoluut noodzakelijk twee uiterst belangrijke zaken in rekening te brengen: 1. Om aanvaard te worden moet de geboden oplossing volledig compatibel zijn met de huidige bestaande technologie voor de vervaardiging van gedrukte schakelingen. Dit betekent dat de te ontwikkelen "inkapsel-technologie" moet gebruik maken van materialen die compatibel zijn met drukken en temperaturen gebruikelijk bij de fabricage van FR4-substraten en gebruik maken van de bestaande montage-en assemblage technieken. 2. Om de voordelen van het inkapselen van de optische en opto-elektronische chips ten volle benutten, is het nodig deze techniek op dezelfde manier te beschouwen als het inkapselen van elektronische chips, als een doorgedreven verpakkingstechniek. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers:

• HUGO THIENPONT

Refractieve en diffractieve microlenzen: aanmaak en optische karakterisatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de wereld van informatieverwerking wordt er vandaag verwacht dat de rol van optica en opto-electronica steeds belangrijker wordt vermits de performantie van bijvoorbeeld communicatiesystemen, verwerkingseenheden, sensoren en display technologieën continu evolueert. Het kleiner en sneller maken van deze fotonische technologieën vereist parallellisme en microminiaturisatie. Bijgevolg worden hoog kwalitatieve, hoge precisie en lage kost microlensarrays onmisbare componenten. Vanuit dit oogpunt werden er een grote verscheidenheid aan microlensfabricatietechnieken bedacht en getest. Elke van deze aanmaaktechnologieën is echter zeer specifiek. Het doel van dit postdoctoraal onderzoek is het in kaart brengen, vergelijken en evalueren van de verschillende microlens fabricagemethodes. Dit unieke onderzoek zal ons én andere gebruikers toelaten om de juiste aanmaakmethode te kiezen voor een bepaald lensontwerp. Daarnaast zullen we onze eigen in-huis technologie, Diepe lithografie met protonen, verder optimaliseren en aanwenden om naast sferische lenzen oook cilindrische en asferische microlenzen te fabriceren. Een theoretisch model zal ons toelaten het zwelgedrag op voorhand te voorspellen terwijl we met een real-time en in-sity monitoring de gewenste microlenzen kunnen aanmaken. Een volgende doelstelling van dit project is de verschillende karakterisatiemethodes en toestellen voor microlenzen met elkaar te vergelijken en twee daarvan uit te breiden naar het midden-infrarode golflengtegebied. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT

Niet-lineaire fysica van individuele en gekoppelde microactiviteiten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microcaviteteiten zijn sleutelcomponenten in de fotonica, en de fysica van microcaviteiten is een bloeiende onderzoekstopic met daarenboven een enorm toepassingspotentieel. Danksij revoluties in de epitaxiale technieken waarmee micro-en nanostructuren worden aangebracht in halfgeleiders enerzijds, en door de ontwikkeling van nieuwe artificieel gestructureerde composietmaterialen, de zgn. metamaterialen anderzijds, is men nu in staat om de eigenschappen van microcaviteiten te boetseren en nieuwe functionaliteiten aan te wenden. Zowel actieve als passieve microcaviteiten worden op dit moment ontwikkeld om laag-vermogen, optisch niet-lineaire, geïntegreerde componenten (bvb. volledige optische geheugens) te realiseren. Niet alleen de ontwikkeling van nieuwe structuren zoals microcaviteiten zorgt voor doorbraken, maar ook ide van nieuwe zgn. meta-materialen zoals kwantumstip-materialen, optisch linkshandigematerialen, fotonische kristal structuren. Daarenboven werd onlangs aangetoond dat netwerken van onderling optisch gekoppelde niet-lineaire microcaviteiten een fascinerend collectief dynamisch gedrag kunnen vertonen met perspectieven voor toepassingen in hardwarematig geëncrypteerde datacommunicatie, sleuteluitwisseling en niet-lineaire fotonische informatieverwerking. In dit project zullen wee een geïntegreerde theoretische studie uit te voeren -in een nauwe synergie met experimentele vooruitgang zowel van fotonische metamaterialen, microcaviteiten en van geïntegreerde microcavieteitnetwerken. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VAN DER SANDE

Deformatie en quantizatie methodes voor algebras en categorieën met toepassingen in quantum mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van combinatorische structuren gerelateerd aan niet-relativistische quantum theorie.Studie van de combinatoriek van eindige gesatureerde projectieve configuraties en eindige orthoalgebras (A.Ruuge). Studie van Harrison cohomologie over bialgebroiden, verbanden met klassieke cohomologieën en toepassing op de Brauer groep en zwakke Hopf algebras (S.Caenepeel en B. Femic). Berekening van de Brauer groep van bepaalde quantum groepen met behulp van de categorische versie van Beattie's exacte rij. (B. Femic). Studie van verbanden tussen Cayley octaven en Cayley-Dickson algebras enerzijds en quasi-Hopf algebras anderzijds, en berekening van de daaraan geassocieerde Brauer groep van bepaalde monoidale categorieën. Studie van oneindige comatrix coringen, "cleft" extensies van coringen en toepasssingen van 2categorieën op coringen (Joost Vercruysse). Studie van partiële acties en coacties van Hopf algebras, en veralgemening van de klassieke Galois correspondentiestelling tot Galois coringen (K.Janssen en S. Caenepeel). Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL

Niet-destructieve Optische analyse van Cultureel Erfgoed Materialen (NOCEM) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project onderzoeken we een nieuwe methode om cultureel erfgoed materialen op een niet destructieve manier te analyseren. Meer in het bijzonder focussen we ons op het mogelijke gebruik van UV-VIS-NIR optische spectroscopie om glas artefacten te karakteriseren op basis van hun kleur en chemische samenstelling. We gaan na in welke gevallen deze techniek kan worden gebruikt als vervangmiddel voor de complexe, destructieve en dure chemische analyse methoden (SEM-EDX, EPMA) die men standaard gebruikt om archeologische vraagstukken op te lossen met betrekking tot de conservatie, de restauratie en de chronologische en geografische situering van glas artefacten. Drie onderzoeksgroepen van de Vrije Universiteit Brussel zijn betrokken bij dit project: Applied Physics and Photonics (Prof. H. Thienpont en Dr. W. Meulebroeck), Materials and Chemistry (Prof. H. Terryn en K. Baert) and Art Sciences and Archaeology (Prof. K. Nys en H. Wouters). Het project wordt gefinancierd door de onderzoeksraad van de Vrije Universiteit Brussel. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • WENDY MEULEBROECK • KARIN NYS • HERMAN TERRYN

Soepele actuatie voor humanoide robots. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project past in het onderzoek naar tweebenig robots stappend over ongestructureerd terrein. Dit is nog een onopgelost probleem binnen de ontwikkeling van humanoïde of menselijke robots. Het doel van humanoïde robots is ze o.a. in te zetten als service robots in huizen, kantoren... omgevingen geoptimaliseerd naar de mens. De machine met de grootste potentialiteit om efficiënt te opereren in een dergelijke omgeving heeft waarschijnlijk de vorm en analoge functionaliteiten als een mens, zijnde een humanoïde robot. Onderzoek heeft ook uitgewezen dat mensen liefst met een evenbeeld samenwerken. Een belangrijke voordeel van stappende robots is de verhoogde mobiliteit in vergelijking met

robots met wielen, in het bijzonder in een omgeving met obstakels en trappen. Stappende robots hebben enkel een discreet aantal geïsoleerde steunpunten nodig, terwijl robots met wielen een min of meer continu pad vereisen. Grootste moeilijkheid bij de controle van tweebenige robots is het garanderen van de dynamische stabiliteit. Verschillende strategieën zijn ontwikkeld om trajecten te genereren om robots over vlak terrein te laten stappen of om een trap te beklimmen. Dikwijls wordt het zero moment point (ZMP) gebruikt al stabiliteitscriterium om de dynamische stabiliteit na te gaan. Binnen het domein van trajectgeneratie heeft de aanvrager twee strategieën succesvol geïmplementeerd in de pneumatische robot Lucy: de eerste is gebaseerd op de inverted pendulum principe maar waar de objectieve stapparameters (staplengte, voetlift en stapsnelheid) van stap tot stap veranderd kunnen worden, de andere is gebaseerd op een preview controle van het ZMP. Door het gebruik van soepele actuatoren zijn passieve stappers in staat om met minimaal energieverbruik voort te bewegen door gebruik te maken van de natuurlijke dynamica van het systeem, dit in contrast met de traditionele elektrisch aangedreven robots die zeer veel energie verbruiken. De ontwikkeling van de stappende robot Lucy kaderde in dit onderzoek: de combinatie van trajectgeneratie en het aanpassen van de soepelheid om alzo de natuurlijke dynamica aan te passen in functie van het opgelegde traject. De robot Lucy is aangedreven door geplooide pneumatisch artificiële spieren (GPAS), waarvoor in een antagonistische opstelling zowel het koppel als de soepelheid instelbaar is. Op een hoger controle niveau zijn er verschillende algoritmes voor path planning in ontwikkeling die de objectieve stapparameters (de input voor de trajectgeneratoren) en de beweging van het bovenlichaam gaan bepalen. Bekend onderzoek in dit domein is uitgevoerd door Kuffner. Hij ontwikkelde methodes om humanoïde robots in een complexe omgeving een bepaald doel te laten bereiken, hierbij gebruik makend van de volledige mogelijkheden van de robot. Zo kan de robot over obstakels stappen, zij en voorwaarts stappen, meubilair verplaatsen,... Yoshida concentreert zich op het manipuleren van objecten in dergelijke omgevingen. Probleembeschrijving Robots hebben nog steeds grote moeilijkheden om zich voort te bewegen over een terrein waar ze in principe bevoordeeld zouden moeten zijn ten opzichte van robots met wielen: ruw en ongestructureerd terrein. Wanneer de meest geavanceerde robot Asimo van Honda een show komt geven staat er in de technische vereisten dat de ondergrond geen onregelmatigheden mag hebben die groter zijn dan 2mm of hellingen steiler dan 1°. Ook gladde of veerkrachtige vloeren zijn niet toegelaten. Voor de HRP-2 van Kawada Industries is een stabilizer ontwikkeld om beperkte oneffenheden en storingen te kunnen opvangen. Zonder deze stabilizer is de robot niet in staat om te stappen, zelfs niet over vlak terrein. Ook hier zijn de oneffenheden beperkt: gaten mogen niet dieper zijn dan 2mm en hellingen moeten kleiner zijn dan 5°. Niets is echter gepubliceerd over de algoritmes van deze stabilizer en gedurende het onderzoek van de aanvrager in Japan op de HRP-2 werd er ook geen toegang verleend tot de code. Via stereo visie is het mogelijk om een terreinmap op te bouwen. Het genereren van dergelijke 3D mappen is echter zeer rekenintensief en moet real-time gebeuren. Bovendien verlopen er in de computer van de robot nog andere processen simultaan zoals path planning, trajectgeneratie, stabilizer,... Uitgaande van deze 3D gegevens is het dan mogelijk om de posities voor de voeten neer te zetten te selecteren en vervolgens dynamische stabiele trajecten te genereren. Zo heeft de aanvrager gedurende zijn onderzoek in JRL (AIST, Tsukuba, Japan) meegeholpen aan strategieën om HRP-2 dynamisch over obstakels te laten stappen. De visie-systemen hebben echter een fout die bijvoorbeeld voor de HRP-2 20mm bedraagt wanneer de robot stilstaat, een fout die sterk toeneemt wanneer de robot in beweging is. Er is duidelijk een leemte tussen de oneffenheden die de robot kan zien (en dus rekening mee kan houden in zijn trajectgeneratie) en waarover de robot kan wandelen zonder initieel de structuur te kennen. Dit is het probleem waarvoor het project een antwoord zal bieden door zich te focussen op soepele actuatie in de enkelgewrichten. Doel en werkwijze van het project Het doel is dat de robot over ongestructureerd terrein kan stappen waarvan de oneffenheden tot een halve voetlift mogen gaan zonder dat de robot dit initieel weet. Bij hogere obstakels moet het visie-systeem tussenkomen zodanig dat de trajecten kunnen aangepast worden. De meeste robots worden aangedreven door elektrische motoren. Om voldoende koppel te kunnen genereren worden ze uitgerust met een reductie-element, dikwijls een harmonic drive dewelke de actuator stijf maakt. De (high-gain PD) positie controle zal krachten ontwikkelen om de gewenste positie te tracken. Voor een ongekend terrein is dit een nadeel omdat het de krachtenuitwisseling tussen voet en grond is die de voortbeweging van de robot gaat bepalen, terwijl er juist geen controle is over deze krachten indien de robot positie-gestuurd is. Daarom is soepele actuatie vereist. Deze kan bekomen worden op twee verschillende manieren: actieve feedback soepelheid en passieve soepelheid. Actieve feedback soepelheid wordt typisch bekomen door aan de elektrische motor met reductieelement een kracht/koppel sensor bij te voegen; de soepelheid wordt dan verwezenlijkt in de controller. Voordeel van dergelijke aanpak is dat tracking heel goed is. De ontwikkeling van een dergelijk controle-algoritme is belangrijk omdat de meerderheid van de robots aangedreven wordt door elektrische motoren. Nadeel van actuatoren met actieve soepelheid is de gelimiteerde bandbreedte, ze kunnen geen schokken absorberen en kunnen geen energie opslagen, nuttig om sneller te stappen en te lopen. Passief soepele actuatoren hebben hiervoor een beduidend voordeel omdat ze impacten kunnen opvangen, energie opslagen en de natuurlijke dynamica kunnen exploiteren. De controle van dergelijke actuatoren is wel moeilijker, vooral bij trajecttracking. De controle van deze actuatoren om over ongestructureerd terrein te stappen zal bestudeerd worden in een tweede fase van het project. Het is essentieel om naast het uitvoeren van simulaties, de ontwikkelde controlestrategieën ook praktisch te implementeren in robots. Binnen de robotica en specifiek in gerenommeerde tijdschriften wordt er immers veel belang gehecht aan de praktische validatie van onderzoek. Een mogelijk bewandelbare piste is het aankopen van een commerciële robot. De bestaande tweepotige robots kunnen onderverdeeld worden in 2 grote groepen. De volledige humanoïde robots als HRP-2 (Kawada industries) en CB (Sarcos). Deze robots zijn echter te duur om aangekocht te worden door onze onderzoeksgroep. De leasing bijvoorbeeld van de HRP-2 robot kost 400.000EURO voor een periode van 4 jaar, de kostprijs voor de Sarcos robot is 1 miljoen EURO. Bijkomend nadeel is dat stukken van de software en hardware ontoegankelijk zijn en alzo het onderzoek belemmeren. Aan de andere kant zijn er de hobby-robots als de Kondo robot, Robonova, Pino met prijzen variërend tussen 1000-4000EURO. De capaciteiten van de robots zijn echter ontoereikend om ingezet te worden in het beoogde project. Het eerste type van controller zal geïmplementeerd worden op een humanoïde robot aangedreven door de traditionele positie gecontroleerde motoren. Door een kracht/koppel sensor in beide voeten kan de actieve soepelheid geïntroduceerd worden in de controle architectuur. Dit onderzoeksluik zal uitgevoerd worden in samenwerking met het Italian Institute of Technologie (IIT) in Genua. Daar beschikken ze over de zeer geavanceerde humanoïde onderzoeksrobot: de CB van Sarcos. De robot is aangedreven door hydraulische servoactuatoren, waarvoor telkens het koppel opgemeten wordt, en heeft 50 vrijheidsgraden. Voor dit luik is een mobiliteitstoelage bij het FWO aangevraagd. Het tweede luik zal geïmplementeerd worden in een robot met passief soepele actuatoren. Vermits dergelijke robots niet commercieel beschikbaar zijn, zal een robot gebouwd worden. De robot, die enkel in het sagittaal vlak zal kunnen stappen, zal tenen hebben zodanig dat grotere stappen genomen kunnen worden en een meer natuurlijk en sneller stappatroon bekomen kan worden. Robots zonder tenen kunnen immers geen push-off (heel-off) genereren omdat het lijncontact gevormd tussen de voorkant van de voet en de grond te instabiel en onvoorspelbaar is. De gepatenteerde MACCEPA actuator, ontwikkeld aan de onderzoeksgroep R&MM, zal gebruikt worden. De evenwichtspositie en de soepelheid van deze actuator kunnen onafhankelijk ingesteld worden, elk door een servo-motor. Deze actuator kan gemaakt worden met standaard componenten en het verwijderen van de veer uit de actuator maakt van de robot een klassieke positiegestuurde robot. De controlealgoritmes van de eerste projectfase kunnen bijgevolg uitgetest worden. De controle van de MACCEPA is ook eenvoudiger dan de pneumatische spieren. Ten eerste omdat de controle van evenwichtpositie en soepelheid ontkoppeld is en omdat de karakteristieken van de MACCEPA meer lineair zijn. De voet zal uitgerust worden met kracht/koppel-sensoren om het Zero Moment Point (ZMP) te meten dat nodig is voor de controle architectuur. De te ontwikkelen controlearchitectuur van de robot zal bestaan uit verschillende delen. Een traject generator zal uitgaande van de objectieve stapparameters dynamisch stabiele trajecten genereren uitgaande van het ZMP stabiliteitscriterium. Een tweede unit is de trajectory tracking controller voor de heup en de knieën. Een derde controller zal het koppel en de soepelheid van de enkelgewrichten regelen en zo nodig de trajecten aanpassen zodanig dat de dynamische stabiliteit gegarandeerd blijft onder de storingen zoals de grote oneffenheden van de grond. Eerst zullen de ontwikkelde strategieën getest worden in simulatie alvorens ze geïmplementeerd worden in de echte robot. Conclusie: De aanvrager heeft ervaring in het bouwen van stappende robots, de controle van stappende robots en soepele actuatoren. Dit project is dan ook een logische voortzetting van zijn onderzoek in een onopgelost domein als stappen over ongestructureerd terrein. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT • DIRK LEFEBER

Duurzaamheid van textielverstevigde beton onder gebruiksbelasting en omgevingsinvloeden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De duurzaamheid onder omgevingsinvloeden (vocht en temperatuur) zullen bestudeerd worden voor textielverstevigde cementcomposieten Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS • HEIDI CUYPERS

Ontwikkeling van natuurlijke mens/robot communicatie. Studie en implementatie van (joint)attention mechanismen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: (English abstract, see below) Dit project situeert zich in het globale ANTY project van de VUB onder auspiciën van het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. Het ANTY project beoogt de ontwikkeling van de knuffelrobot Probo die ingezet zal worden bij zieke kinderen in het hospitaal. De initiële inzet van het project omvat de bouw van een eerste prototype en de uitbouw van een onderzoeksgemeenschap rond dit project gezien de multidisciplinaire aard ervan. Enerzijds gaat de multidisciplinariteit in de technische richting naar implementatie van artificiële intelligentie, visie- en spraaktechnologie, close human-robot interactie, enz. Anderzijds stelt dit project allerhande onderzoeksvragen in de humane wetenschappen gericht naar het gebruik van vernieuwende robot applicaties in nauwe samenwerking met de mens. Sociologische, medische en psychologische studies zijn dan ook essentiëel om dit project te ondersteunen, zodat niet alleen vanuit de "ingenieurswereld" een platform gecreëerd wordt. Robots als assistent van de mens in zijn directe omgeving zijn momenteel nog in de prille ontwikkelingsfase, maar de verwachtingen naar de toekomst van zulke applicaties zijn zeer groot. Een grondige en wel gefundeerde, discipline-overschrijdende, uitbouw van een onderzoeksnetwerk in dit domein zou dan ook een belangrijke strategische beslissing zijn. Eén van de essentiële onderzoekstopics rond "Cognitive Interactive Robotics", waarin het ANTY project zich situeert, is het opzetten van een natuurlijke communicatie tussen robot en gebruiker (in dit geval kinderen). Een eerste vereiste om een "sociale" interactie te kunnen verwezenlijken is een goed werkend aandachtssysteem. Het primaire doel van dit HOA project is dan ook het ontwikkelen van een zo realistisch mogelijk aandachtssysteem voor de robot Probo. Doordat partners (hier is één van de partners een robot) hun aandacht kunnen richten op gemeenschappelijke objecten of onderwerpen in het algemeen, ontstaat sociale interactie en meer bepaald 'joint attention' (JA). Voor dit project wordt eerst de focus gelegd op de ontwikkeling van een goed werkend aandachtsmodel, waarop in een tweede fase JA kan geïntegreerd worden. De ontwikkelde strategiëen en modellen zullen uiteindelijk in de robot Probo geïntegreerd worden om er ook een grondige evaluatie van te kunnen maken en dan vooral gericht naar het doelpubliek van het ANTY project. Deze evaluatie is niet alleen belangrijk op het einde van het project, maar is even essentiëel tijdens de ontwikkelingsfase, waar elke feedback van een effectieve implementatie en analyse met gebruikers nuttig kan zijn om de modellering bij te sturen (zgn. user centered design methodologie). Daarom zal in het kader van dit HOA project een parallel onderzoek opgezet worden waarbij een gebruikersgroep (kinderen in het hospitaal) gedefiniëerd wordt. Dit parallel luik kadert, buiten het valideringsscenario voor het ontwikkelde attentiemechanisme, in onderzoek naar Cognitieve Gedrags Therapie (CGT) voor het behandelen van chronische pijnsymptomen bij kinderen (zie bijlage 2 voor meer details). Automatiseringspogingen van zulke therapie omvatten interactieve CD roms en webapplicaties. De bijkomende ondersteunende onderzoeksvraag in dit HOA project is of een belangrijke meerwaarde kan gegenereerd worden via de robot Probo en welke specifieke tools ervoor ontwikkeld moeten worden in het kader van CGT. English abstract The HOA project is related to the global ANTY project that started in October 2005 at the VUB under the auspices of 'het Brussels Hoofdstedelijk Gewest'. Within the ANTY project, the R&MM intends to develop a huggable robot Probo, which can be used with hospitalized children. The initial goal of the ANTY project was the development of a prototype robot and the creation of a multidisciplinary research platform. The need for multidisciplinary approach is a result of a combination of both technical issues (e.g. the implementation of artificial intelligence, vision and speech technology, close human-robot interaction, etc.) and questions within human sciences regarding the direct use of innovative robot applications with humans. Social, medical and psychological studies are essential to support this project in order to avoid the creation of a robot from merely the world of engineering. The development of assistance robots for human environments is still very exceptional; however the possible applications in the near future are various. Therefore, an in-depth, well-founded and interdisciplinary construction of a research team seems a logic strategic decision. One of the essential research topics regarding "Cognitive Interactive Robotics" is the realization of natural communication possibilities between the robot and the user (e.g. children). A first element in realizing "social" interaction is a smoothly working attention system. Accordingly, one of the primary goals of the HOA project is the implementation of a human-like attention system on a robotic system. When partners of an interaction can orient attention on a common object or person, social interaction and "joint attention" (JA) in particular, is realized. To accomplish social interaction with our robot, the development of an attention system is a first goal, while in a second phase JA mechanisms can be integrated in this system. Finally, the realized models and strategies in the project will be implemented in the robot platform Probo to evaluate all elements, in particular in the environment of hospitalized children (the ANTY project). The evaluation is essential both during the project (feedback during the development) as at the end of the project. Feedback and analysis by users on the implementation is of great importance to guide and correct the further development of the software modules and their constituting models (a so-called user-centered design methodology). Organisaties: • Computationele Modelering Lab • Elektronica en Informatica • Toegepaste Mechanica • Orthopsychologie • Cognitieve en Biologische Psychologie • Robotica & Multibody Mechanica onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT • DIRK LEFEBER • HICHEM SAHLI • ERIC SOETENS • JOHAN VANDERFAEILLIE • WERNER VERHELST • ANN NOWE

OptiMMA : Optimized MP-SoC middleware for event-driven applications. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het OptiMMA project zal de realisatie van opkomende, dynamische software applicaties op complexe multi-processor systemen op een chip (MP-Soc) ondersteunen. Deze doelstelling wordt bereikt door het gebruik van Middleware componenten, die in staat zullen zijn te onderhandelen tussen de embedded software en hardware platformen. Eén van de testplatformen voor de OptiMMA Middleware is een nieuw 3D graphics codeerschema dat wordt ontworpen in de context vna dit project. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU • PETER SCHELKENS

Improved quantitative cardiac disease analysis and surgical planning using a virtual organ based segmentation approach in a multi-modality imaging context (China) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • EDGARD NYSSEN

Adsorptie en katalyse in de vloeistoffase: fundamentele modellen rekening houdend met de aggregatietoestand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het huidige project stelt zich als doel trends in fysisorptie en reactie als functie van een aantal moleculaire descriptoren, zoals koolstofgetal, graad van vertakking, polariteit, dipoolmoment, moleculaire dimensies,... in kaart te brengen voor verschillende types koolwaterstoffen en hun mengsels op een reeks zeolieten. De fundamentele modellering van deze fenomenen, met bijzondere aandacht voor de effecten van de aggregatietoestand van de fysisorberende componenten en van hun polariteit, past in de ontwikkeling van een methodologie voor kinetische modelbouw onafhankelijk van de aggregatietoestand waarin de kinetiek werd opgemeten. In het bijzonder is het voordelig onder gas-vast condities kinetiek te kunnen opmeten en deze dan te kunnen toepassen onder gas-vloeistof-vast condities. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

Analyse, modelleren en ontwerpen van multi-rate discrete-tijd sigma-delta schakelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De continue schaling van de CMOS technologie in de voorbije decennia gaf aanleiding tot steeds snellere transistoren bij steeds lagere voedingsspanningen. De toekomstige analoge ontwerpen zullen bijgevolg te kampen hebben met steeds kleinere signaalzwaaien om de transistoren niet uit hun analoog werkingsgebied te brengen. Verder is het bekend dat de steeds kleinere transistoren niet alleen sneller zijn, doch ook steeds meer afwijken van de ideale CMOS karakteristiek. Om de diep-submicron technologieën optimaal te gebruiken werd er recent een alternatieve aanpak voor het ontwerp van RF schakelingen voorgesteld. Die bestaat eruit om het signaalpad in de ontvanger zoveel mogelijk op te bouwen met (passieve) geschakelde-condensator schakelingen. Deze circuits werken in discrete-tijd en zorgen voor de nodige filtering en frequentieconversie van de RF-signalen. Hiervoor worden multi-rate technieken gebruikt om de bemonsteringsfrequentie systematisch te verlagen/verhogen vooraleer het signaal wordt aangeboden aan de ADC. Deze aanpak profiteert ten volle van de beschikbare multi-GHz schakelsnelheden. Het voordeel van dergelijke geschakelde-condensator schakelingen is dat: - de technologieschaling optimaal gebruikt wordt door het gebruik van de snelle schakelaars. - de signalen voorgesteld worden aan de hand van de spanningen over de condensatoren. Dit maakt een grote spanningszwaai mogelijk. - de geschakelde-condensator schakelingen beter bestand zijn tegen procesvariaties aangezien de eigenschappen van de schakelingen bepaald worden door de capaciteitsverhoudingen. - de filter karakteristieken aangepast kunnen worden door het in- en uitschakelen van condensatoren en door het wijzigen van de integratie- en decimatieverhoudingen. Deze aanpak verschilt echter sterk van de op dit moment ingeburgerde ontwerpsmethoden voor RF-schakelingen. De literatuur hierover is nog zeer beperkt en grotendeels gedomineerd door de onderzoeksgroep van Texas Instruments. Er is dan ook nog veel ruimte voor creativiteit en exploratie. Werkprogramma Om het doel van het project te realiseren, worden er 3 objectieven gedefinieerd: 1. Het nauwkeurig analyseren en modelleren van de niet-lineaire distorties van multi-rate discrete-tijd analoge systemen door het uitbreiden van de beste-lineaire-approximatie van tijdsinvariante naar periodisch tijdvariërende systemen (verantwoordelijke partner: VUB). 2. De studie van multi-rate discrete-tijd systemen in sigma-delta terugkoppelingen (verantwoordelijke partner: UGent). 3. Het demonstreren van de ontwikkelde modelleringstechnieken op de niet-lineaire analyse van multi-rate discrete-tijd systemen in een sigma-delta configuratie (gezamelijke verantwoordelijkheid: VUB en UGent) Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Gerd VANDERSTEEN

OPTIMech+: Optimale Procedures voor het testen en identificeren van Mechanische Engineering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het huidige project is testprocedures en identificatie/modellering technieken op het gebied van mechanische engineering te optimaliseren. Organisaties: • Elektriciteit • Onderzoeksgroep Akoestiek & Trillingen

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME • STEVE VANLANDUIT

CopPeR :Copper interconnects for advanced performance and reliability. Vrije Universiteit Brussel Abstract: CopPeR :Copper interconnects for advanced performance and reliability. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • Steven VAN DAMME • JOHAN DECONINCK

Onderwijsvernieuwingsproject (OVP) 2008: Online oefenomgeving statistiek Vrije Universiteit Brussel Abstract: De studentenpopulatie is vaak heterogeen op het vlak van kwantitatieve vaardigheden. De eerder geringe motivatie voor de desbetreffende opleidingsonderdelen is een uitdaging voor de docent. Het project beoogt daarom onder meer volgende doelstellingen: remediëring van tekorten in voorkennis op het gebied van kwantitatieve technieken, differentiatie naar verschillende opleidingen en vereist begeleidingsniveau, contextualisering van de leermaterialen met het oog op de integratie binnen andere opleidingsonderdelen uit het betrokken programma, activerend onderwijs. De realisatie van deze doelstellingen zal worden ondersteund door een elektronische oefeningenomgeving Statistiek gecreëerd op basis van het bestaande leerplatform Weboef. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • MARIE GUERRY

Naar een pixel gebaseerde parametrisatie, calibratie en validatie van ruimtelijk verdeelde hydrologische modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Naar een pixel gebaseerde parametrisatie, calibratie en validatie van ruimtelijk verdeelde hydrologische modellen. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Jef DAMS • OKKE BATELAAN

Koppeling van optisch gemeten verplaatsingvelden aan overeenkomstige velden berekend met eindige elementenmethode. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Koppeling van optisch gemeten verplaatsingvelden aan overeenkomstige velden berekend met eindige elementenmethode Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL

Sociale woningen: hergebruik of sloop? (onderzoek naar een ontwerpmatig en bouwtechnisch evaluatiemodel voor lange termijn concepten in renovatie) Vrije Universiteit Brussel Abstract: onderzoek naar een ontwerpmatig en bouwtechnisch evaluatiemodel voor lange termijn concepten in renovatie Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • WILLY DE WILDE

Studie van de oppervlakte-eigenschappen van aluminiumdeklagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van de oppervlakte-eigenschappen van aluminiumdeklagen. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis


ITEA 05023 ESNA-BE : European sensor network architecture Vrije Universiteit Brussel Abstract: The emerging technology of wireless sensor networks creates new opportunities for innovative applications, but poses new technical challenges for constructing such applications. The ESNA (European sensor network architecture) project makes development of wireless sensor network applications more effective by providing a standard architecture, technology and application-development guidelines, as well as proof-of-concept implementations. ESNA establishes wireless sensor networks as a technology discipline serving business needs. This is done in three ways: 1.By exploring and modelling detailed application requirements that drive technology development, 2.By exploring and further develop technologies for sensor network applications; and 3.By exploring methodology and business aspects of sensor networks. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • KRIS STEENHAUT

Berekening fiscale ontvangsten obv gedragsverandering tgv hervorming van de verkeersbelasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij een hervorming van de belastingen in functie van de Ecoscore van het voertuig is het de bedoeling de consument aan te zetten om milieuvriendelijke voertuigen te kopen. Indien de consument geconfronteerd wordt met hogere belastingstarieven voor vervuilende wagens, kan er een gedragsverandering plaatsvinden en derhalve een evolutie van een milieuvriendelijker wagenpark bewerkstelligd worden. De mate waarin er een gedragsverandering zal plaatsvinden zal in dit project gemeten worden door middel van prijselasticiteiten. Op deze manier kunnen de meerontvangsten van de belastingshervormingen berekend worden over een aantal jaren, rekening houdend met de technische evolutie, de invoeringstermijn en het effect op het consumentengedrag. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Laurence TURCKSIN • CATHY MACHARIS

Optimal Operation of Hybrid AC/DC Meshed Grids (Optimale uitbating van hybriede vermaasde AC/DC netwerken) KU Leuven Abstract: Deze thesis ontwikkelt het wiskundig kader en de methodologieën om de optimale uitbating uit te rekenen voor elektrische hoogspanningsnetten, waarbij het klassieke (AC) wisselspanningsnet wordt uitgebreid met gelijkstroomverbindingen (DC) zoals bij de Belgische NEMO (België-Engeland) enALEGrO (België-Duitsland) projecten of zelfs met complexe vermaasde DC netwerken op land en op zee; hierbij kunnen zelfs offshore windenergie-parken op worden aangesloten (zoals het Europese Supergrid).Het vernieuwende aan dit onderzoek is dat, naast de integratie van deze DC-netten, de optimale uitbatingstoestand niet alleen voor het basisnetwerk kan worden gevonden: de algoritmes laten ook toe rekening te houden met mogelijke uitval van één of meerdere verbindingen en generatoren.Alle algoritmes werden ontwikkeld met het openbronsoftware-pakket MATPOWER en worden vrij ter beschikking gesteld aan het grote publiek. Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Ronnie Belmans • Johan Rimez

Workshop OnBits, Quanta and Complex Systems: modern approaches to photonic information processing. 30 april tot 3 mei 2008. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Workshop over bits, kwanta en complexe systemen: hedendaagse ontwikkelingen in de informatieverwerking met fotonen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • IRINA VERETENNICOFF

Ontwikkeling van fingerprints als barcode voor industriële microbiële populaties Hogeschool Gent Abstract: Het doel van het onderzoeksproject is, gebruik makend van aquakefir als modelsysteem, een technologie te ontwikkelen die toelaat om een barcode toe te kennen aan de microbiële gemeenschap in een industrieel tussen- en/of eindproduct. Deze barcode levert (in feite) een supersnelle vingerafdruk van de totale aanwezige microbiële flora en zou industrieën in staat stellen om de totale microbiële populatie van hun producten te beschrijven en op te volgen, tevens om afwijkende eigenschappen van het eindproduct te correleren met veranderingen in microbiële samenstelling, en tot slot de effecten van ingrepen in het productieproces op microbieel vlak op te volgen, en waar nodig bij te sturen. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Chemie

Onderzoekers: • Anita Van Landschoot

Studie "Haalbaarheid kapping" ter hoogte van de Paardenmarkt, een munitiestortplaats uit W.O.-1, gelegen voor onze kust Universiteit Gent Abstract: De 'Paardenmarkt' is een voormalige stortplaats van oorlogsmunitie (conventionele en gifgasgranaten) van WOI. Vermits berging te duur is, wordt een afdekking ('kapping') onderzocht. Daarbij worden eerst de hydrodynamische en sedimentologische randvoorwaarden bepaald. Op basis hiervan wordt uit de mogelijke afdekconstructies de meest geschikte weerhouden. Daarbij wordt een eerst ontwerp uitgewerkt, inclusief een schatting van de kostprijs en de problemen of beperkingen bij de uitvoering. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Julien De Rouck

drbeurs Stankovic Universiteit Gent Abstract: Ontwerp, fabricage en testen van een hybride silicium III-V laser. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Dries Van Thourhout

High Performance and Embedded Architecture and Compilation Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel om het Europese onderzoek in het domein van computersystemen en compilatie te ondersteunen en te sturen, de bedrijven en de onderzoeksinstellingen dichter bij elkaar te brengen en de brug te slaan tussen hardwarontwerpers en softwareontwerpers. Het netwerk werd ingediend door 12 partners en omvat een 500-tal aangesloten leden. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers:

• Koenraad De Bosschere

Investigation of the beating frequency's stability for Doppler velocimetry. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de stabiliteit van de frequentie van zwevingen bij Doppler velocimetrie. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica


iSEED-Innovation on stability, spectral and energy efficiency in DSL.(in afwachting van goedkeuring IWT-dossier) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het innovatieproject iSEED (IWT funding) heeft als doelen: 1.het reduceren van het vermogenverbruik van DSL-lijnen (ADSL en VDSL2 in het bijzonder); 2.de ontwikkelde SELT meetmogelijkheden gevoelig te verbeteren (Single Ended Line Testing); 3.het stabiliseren en verbeteren van de kwaliteit van DSL-lijnen; 4.het gevoelig verhogen van de DSL bitsnelheden door het aanwenden van common mode signalen. Telecommunicatie operatoren voor lokale toegangsnetwerken, digitale hoge definitie televisie aanbieders en ISP-providers in het bijzonder kunnen met de methodes die ontwikkeld worden in het iSEED project over het klassieke telefoonnetwerk (POTS-PSTN) met hoger bitrates en hogere kwaliteit diensten aanbieden zonder dat het koperen kablelnetwerk dient aangepast of vervangen te worden (degelijk alternatief voor FTTH of kabletelevisie via coax). Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

Tests uit te voeren op Fietsen met elektrische hulpmotor. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitvoering van tests op tweewielers met elektrische assistentie Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE • Jean-Marc TIMMERMANS • JOERI VAN MIERLO

Samenwerking ikv "Metrologies and algorithms for the characterisation and evaluation of lenses, lens arrays and lens stacks". Vrije Universiteit Brussel Abstract: Samenwerking met Anteryon ikv "Metrologies and algorithms for the characterisation and evaluation of lenses, lens arrays and lens stacks". Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HEIDI OTTEVAERE • HUGO THIENPONT

W&T beurs N. Eloy (Brazilië) Universiteit Gent Abstract: Overexpressie van APC complex componenten leidt tot een toegenomen groeisnelheid in Arabidopsis. Binnen dit project zal de moleculaire en cellulaire basis van dit fenotype worden bepaald. Hiertoe zal doormiddel van kinematische analyses het effect op celdeling en celexpansie worden bepaald, zullen via TAP-tagging de interacterende proteïnen worden bepaald en met microarray studies de veranderingen in het transcriptoom. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica

Onderzoekers: • Dirk Inzé

Optimale integratie van ontwikkelde kennis in de hybride matrijs- en productontwerpstrategie Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Mechanica

Onderzoekers: • Ludwig Cardon

Grid Enabled Infrastructure for Service Oriented High Definition Media Applications (GEISHA). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft als doel: -Ontwerpen en bouwen van verschillende Proof of Concepts voor een Hoge Definitie mediaproductie en centrale opslagomgeving, gebaseerd op een optimale keuze van meestal IP-gebaseerde componenten. Het project omvat onderzoek in het domein van : goedkope iSCSI oplasg, IP gebaseerde opslag en hardeschijfconnectienetwerken, TCP/IP en iSCSI offload engeines (TOE's), IPoIB (IP over Infiniband) en iSER als mogelijk alternatief voor TOE, verschillende CPU technologieën (AMD t.o.v. Intel), GPFS, GRID computing, cell-processoren, alternatieve opslagconcepten en nieuwe backup/restore paradigma's; -Studie van nieuwe mediaformaten, de opvolging van de bestandsformaten MXF en AAF, Service Oriented Architecture (SOA), en Enterprise Service Bus (ESB); -Onderzoek naar de relevantie van 'generieke' GRID-computingconcepten voor de op een GPFS-cluster gebaseerde media-infrastructuurmodellen.

Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)


Laser doppler vibrometrie (LDV) als niet-invasieve contactloze meetmethode voor het meten van hart- en vaatfunctie. Voorbereiding van patentaanvraag. Universiteit Gent Abstract: Doelstelling is om de nodige informatie te verwerven die het mogelijk moet maken om een device patent te filen omtrent een fotonisch geïntegreerde LDV. Het onderzoek omvat de verdere validatie van LDV als techniek voor het meten van de cardiovasculaire functie en (lokale) pulse wave velocity, alsook de verdere exploratie van de techniek in andere (biomedische) domeinen. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Roeland Baets • Patrick Segers • Danae Delbeke • Lucas Van Bortel

Energiebesparing in gebouwen door toepassing van energiegebruikdsimulaties in combinatie met gebouwbeheersystemen Universiteit Gent Abstract: Een nieuwe toepassing van gebouwsimulatie (BES) die kan bijdragen tot een vermindering van het energiegebruik van gebouwen ligt in de combinatie van gebouwsimulatie met gebouwbeheersystemen (BEMS = Building Energy Management System). Door de resultaten van BES en BEMS met elkaar te vergelijken is een voortdurende controle en verbetering van de werking van energietechnieken in gebouwen mogelijk. Deze aanpak wordt geïmplementeerd voor twee kantoorgebouwen (één in Zuid-China en één in België). Organisaties: • Vakgroep Architectuur en stedenbouw

Onderzoekers: • Arnold Janssens

Opmaken van een CO2-balans van de volledige productie keten vanaf de teelt van biomassa tot aan de eindproducten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opmaken van een CO2-balans van de volledige productie keten vanaf de teelt van biomassa tot aan de eindproducten voor het project ALCO FUEL volgens de voorgestelde EU richtlijnen Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK • Svend BRAM

Theoretische en experimentele studie van de duurzaamheid van betonconstructies in sulfaatrijke omgeving Universiteit Gent Abstract: Sulfaataantasting van beton en betonconstructies is een belangrijk duurzaamheidsprobleem in de praktijk. Dit project omvat een theoretische en experimentele studie van de duurzaamheid van betonconstructies in sulfaatrijke omgeving. Het doel van het project is de ontwikkeling van een model voor de simulatie van sulfaattransport en sulfaataantasting in beton, en voor de voorspelling van de gebruiksduur van betonconstructies in sulfaatrijke omgeving. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Geert De Schutter

Direct rapid manufacturing of metallic and ceramic (customised) parts for industrial and medical applications Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Mechanica


Geïntegreerd koolstofobservatiesysteem (ICOS). Universiteit Antwerpen Abstract: Het ICOS (Integrated Carbon Observiation System)-project ontplooit de infrastructuur voor gecoordineerde, lange-termijn hoogkwalitatieve gegevens i.v.m. de broeikasgasbalans van Europa en van nabij gelegen sleutelregio's in Siberia en Afrika. ICOS omvat een zenuwcentrum voor de coordinatie, de calibratie en de dataverzameling dat nauw gekoppeld is aan terreinnetwerken van atmosferische en ecosysteem-observatieposten. Het infrastructuurproject wil de wetenschappelijke ruggegraat vormen van een beter begrip en een accuratere kwantificering van de bronnen en putten (sources en sinks) van de belangrijkste broeikasgassen, en van hun terugkoppeling naar klimaatveranderingen. De globale doelstellingen van ICOS zijn: (i) het verzamelen en ter beschikking stellen van de lange-termijn waarnemingen die nodig zijn voor een beter begrip van de huidige toestand van de globale koolstofkringloop en van het toekomstig gedrag van de broeikasgasemissies, alsook van de factoren die de veranderende atmosferische samenstelling van broeikasgassen bepalen; (ii) het opvolgen en kwantificeren van de efficientie van koolstofsekwestratie en/of van emissiereductie-activiteiten van broeikasgassen op het niveau van de globale atmosferische samenstelling, met inbegrip van de verdeling van bronnen en putten per regio and per sector op het niveau van zowel de atmosfeer als het ecosysteem. Deze algemene doelstellingen worden bereikt door: (i) het uitbouwen van een centrale faciliteit, het ICOS-centrum, dat verantwoordelijk is voor de coordinatie, de calibratie en het databeheer; (ii) het in stand houden van een gecoordineerd, geintegreerd hoogkwalitatief lange-termijn-netwerk van atmosferische en ecosysteemobservaties; (iii) het verbeteren van de toegang tot bestaande en nieuwe atmosferische en ecosysteemgegevens voor wetenschappelijk onderzoek en voor politieke besluitvorming; (iv) het verbeteren van de toegang tot state-of-the-art faciliteiten voor ecosysteemmetingen ten behoeve van de Europese onderzoeksgemeenschap; (v) het aanleveren van Europese grondwaarnemingen voor de validatie van nieuwe remote sensing datasets over de atmosferische samenstelling en het landgebruik, zoals bvb. aangereikt door GMES; (vi) het

bijdragen tot het Europese aandeel in het observatienetwerk van globale broeikasgassen onder de IGCO en UNFCCC conventies. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)

Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans

AFSLUITING (Jaar 1): Institutionele Universitaire samenwerking (IUS). LUIK VIETNAM (Hanoi University of TechnologyHUT) : K. STEENHAUT : Universitaire ontwikkelingssamenwerking tussen VUB en andere Ontwikkelingslanden (20082009) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aan de samenwerking met Hanoi University of Technologie werden volgende accenten gelegd: -Human Resources: opportuniteit bieden aan jonge stafleden van de HUT om een doctoraal diploma te behalen aan een Vlaamse Universiteit, en ze voor te bereiden op een functie als Prof. aan de HUT -Technisch en academische stafleden vertrouwd maken met moderne technologie, leermethodes en laboratoriumtechnieken. - De infrastructuur voor de student en de researchlaboratoria moderniseren Organisaties: • Elektronica en Informatica


PHOSFOS-Photonic skins for optical sensing. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rondt optische sensors met opto-elektronische en elektronische circuits in flexibele en uittrekbare huidsoorten voor toepassingen in gebieden zoals gezondheidsmonitoring, automobiele industrie, ruimtevaart, robotica, etc. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • FRANCIS BERGHMANS

Onderzoeksdomein applicatie levensmiddelenindustrie Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Fysica

Onderzoekers: • Bert Nouwen

Integreerbare hoogfrequentie actieve antennestructuren op flexibele schuimsubstraten: octrooiversteviging en prototyping Universiteit Gent Abstract: Recent wordt veel aandacht besteed aan flexibele elektronica geschikt voor integratie in kledij. Belangrijk voor draadloze communicatie is de ontwikkeling van planaire antennestructuren op flexibele substraten. Binnen dit project worden enerzijds nieuwe passieve antennestructuren geproduceerd en getest ter versteviging van een octrooiaanvraag. Anderzijds worden de passieve antennestructuren aangevuld met actieve elektronica welke ingebed is in de flexibele antennestructuren. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Daniël De Zutter • Hendrik Rogier • Dries Vande Ginste

PHOTONICS4Life : Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het verbeteren van de levenskwaliteit en de gezondheidszorg met technologieën gebaseerd op licht is de hoofdbetrachting van Photonics4life, een Europees Excellentie Netwerk over Bio-fotonica. Prof. Dr. Ir. Hugo Thienpont van de Vrije Universiteit Brussel, hoofd van het departement Toegepaste Natuurkunde en Fotonica, is vice-coordinator van dit zopas opgestarte netwerk. De micro-optische componenten die in onze vakgroep ontwikkeld en aangemaakt worden hebben de potentialiteit om de cruciale bouwstenen te worden van nieuwe biomedische diagnostische instrumentatie. aldus Hugo Thienpont. Met behulp van nieuwe optische technologieën kan de gezondheidszorg in de toekomst verder geoptimaliseerd worden zodat zowel de diagnose als de behandeling van wijdverspreide ziektes zoals kanker en infecties kunnen aangepast worden aan de specifieke noden van iedere individuele patiënt. Het onderzoek in de biofotonica biedt aan de geneeskunde de mogelijkheid om door middel van aangepaste diagnose en therapie een hogere efficiëntie te behalen. Daardoor is biofotonica een veelbelovende discipline zowel in de wetenschappelijke, sociale als economische context. In de komende jaren zal het interdisciplinaire onderzoeksgebied van Biofotonica dan ook voor belangrijke omwentelingen zorgen. Meer dan 50 wetenschappers uit 9 EG landen en Rusland zijn in Jena, Duitsland, begin mei samengekomen om officieel het startschot te geven van Photonics4life met een feestelijk evenement, gevolgd door een eerste werkvergadering. Het netwerk is een consortium van 13 top onderzoeksinstituten die de uitdaging aangaan om maximaal het potentieel van Biofotonica in Europa om te zetten naar praktische toepassingen en naar een valorisatie met de Europese industrie. Het netwerk zal in het zevende kaderprogramma van de Europese Commissie gedurende vier jaar financieel gesteund worden met 4 miljoen Euro. De uitdagingen waar onze onderzoekers mee geconfronteerd worden zijn niet gering te noemen onderstreept Prof. Dr. Juergen Popp, coördinator van Photonics4Lfe. Enerzijds combineert Biofotonica een variëteit aan verschillende disciplines, zoals fysica, chemie, biologie, ingenieurswetenschappen en geneeskunde. Anderzijds, is het onderzoek in het algemeen te sterk georiënteerd naar technologische ontwikkelingen en niet voldoende naar de toepassingen. Wetenschappers en ingenieurs weten vaak niet wat de dokters en hun patiënten echt nodig hebben. zegt Popp. Eén van onze belangrijkste aandachtspunten is dan ook wetenschappers, ingenieurs, dokters en ondernemingen samen te brengen en hen gezamenlijk te betrekken in het ontwikkelingsproces. Onderzoeksactiviteiten in het domein van Biofotonica moeten daarom gebundeld worden en nieuwe ontdekkingen moeten samen besproken worden zodat de mogelijkheden van de optische en fotonische technologie door medici succesvol

kan worden toegepast. Prof. Dr. Juergen Popp, die het netwerk coördineert, is de Wetenschapsdirecteur van het Institute of Photonic Technology ( IPHT) te Jena, en directeur van het Institute of Physical Chemistry te Jena. Hij wordt ondersteund door 2 vice-coordinatoren : prof. Gert von Bally van de Muenster University en Prof. Dr. Ir. Hugo Thienpont van de Vrije Universiteit Brussel. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica


AISHA II : Aircraft integrated structural health assessment II Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond de mogelijkheid om veiligheidsonderzoek bij vliegtuigen minder kostelijk te maken door conditiegebaseerd onderhoudsschema. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Robocup Junior - Boek Robotboek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Robocup is een internationaal initiatief om robotica en kunstmatige intelligentie te promoten en is opgericht in 1993. het heeft als doelstelling om in 2050 een team voetballende robots klaar te hebben dat kan winnen tegen de dan heersende wereldkampioen. Robocup Junior is een competitie met robots voor het basis en het voortgezet onderwijs. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT

Voorbereidend traject voor de uitbouw van een Vlaams Virtueel Supercomputer Centrum voor publiek en privaat gefinancierd onderzoek (VVSC). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Vlaams Supercomputer Centrum is een virtueel centrum dat is aangesteld als beheerder van de reeds bestaande en geplande lokale supercomputer- en rastercomputercapaciteit in Vlaanderen, waarbij de verschillende en vaak complementaire expertises aan de verschillende Vlaamse universitaire associaties worden gebundeld en verder worden uitgebouwd. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • ROSETTE VANDENBROUCKE

Ontwikkeling en validatie van alternatieve methoden voor het vroegtijdig herkennen van Tuberculose bovine. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling MeBioS

Onderzoekers: • Jeroen Lammertyn

Constructie van gebouwen en infrastructuur Universiteit Gent Abstract: De belangrijkste doelstelling van de samenwerking is, zeer algemeen, het opzetten van samenwerkingsverbanden op het vlak van 'Gebouwen en infrastructuur'. Meer specifiek is het de bedoeling om op onderzoeksvlak samen te werken rond de volgende thema's (deze lijst is niet limitatief): - Nieuwe cementgebonden materialen, zoals b.v. zelfverdichtend beton - Duurzaamheid van cementgebonden materialen, zoals b.v. sulfaataantasting - Vermoeiingsgedrag van zelfverdichtend beton aangewend in structuurelementen onderworpen aan wisselende belastingen - Brandweerstand van betonconstructies: ontwerp, en residuele sterkte na een brandincident Uitwendige versterkign van balken in gewapend beton door middel van vezelversterkte composieten - Aanwending van beton in de wegenbouw Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies


Patiënt specifiek, op medische beelden gebaseerde, computer modellering voor het verbeteren van korte en lange termijn resultaten van vaattoegang voor hemadialyse therapie Universiteit Gent Abstract: De arterio-veneuse fistel (AVF) is de eerste keuze als vasculaire toegang voor hemodialyse behandeling. In dit project is het de bedoeling een patiënt specifiek model van de hemodynamica te genereren op basis van medische beelden en functionele metingen. Het project heeft als doel om criteria voor chirurgische planning vast te leggen en het korte en lange termijn functioneren, het voorkomen van 'steal' en hart falen te voorspellen. De modellen zullen grondig in-vitro gevalideerd worden. In-vivo pilootstudies zullen uitgevoerd worden. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Pascal Verdonck

BruBreast: Ontwikkeling van diagnostische en therapeutische instrumenten voor het optimale beheer van de individuele kankerpatiënt. Vrije Universiteit Brussel

Abstract: Het BruBreast project beoogt het identificeren van markers die resistentie tegen de behandeling van kanker voorspellen. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • JACQUES DE GREVE

KILLSPACE - about a possible alternative awareness environment in support of architecture that extends beyond just the built. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Architectuur Sint-Lucas

Onderzoekers: • Johan Verbeke • Marc Godts • Ranulph Glanville

EFRO-project 1.2.48./D2/1208 "Uitbreiding wetenschappelijke apparatuur" in het kader van het Doelstelling 2-programma 2000-2006 - BIOMED Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van het EFRO-project 1.2.48/D2/1208 "Uitbreiding wetenschappelijke apparatuur", heeft het Instituur BIOMED de volgende wetenschappelijke apparaten aangekocht: - Celcultuur CO2-incubatoren - klasse II bioveiligheidskabinetten - Container voor vloeibare stikstof klein - Container voor vloeibare stikstof groot - Navulsysteem voor vloeibare stikstof - STAALPRESERVATIE - Cryostaat - Een reinigings- en desinfectieapparaat met ingebouwde warmelucht-droogsysteem - ANIMALARIUM kooien - ANIMALARIUM kooienwasser - Upgrade compatibel met de Zeiss LSM 510 META laser scanning confocale microscoop - Afstemmen en onderhoud van de Newport- Spectra Physics Titanium-Sapphire laser met nieuwe en originele componenten werkend volgens de voorgeschreven specificaties - Software voor optische deconvolutie compatibel met SVI Huyghens Essential en point distiller software, en met LSM 510 META gegenereerde data. Aantoonbare performantie is vereist. - Programmeeromgeving voor data-analyse compatibel met The MathWorks Matlab software en toolboxes. - Optische filter sets vergelijkbaar met Semrock BrightLine filters - Verbetering en uitbreiding van de photon counting detectie compatibel met Becker & Hickl SPC-830 image processing card - GENOMICS - pipetteerrobot - Port-a-patch & perfusion systeem (Prof. Rigo) - GENOMICS real-time PCR system (prof. L. Michiels) - GENOMICS: nucleïnezuur extractierobot - Cryotoom - CO2 Back-up systeem - Back-up systeem & software - Computerapparatuur & software voor LCQ - Koele kamers Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut

Onderzoekers: • Pieter STINISSEN

EFRO-project 1.2.49/02/1207 "Uitbreiding Wetenschappelijke apparatuur" in het kader van het Doelstelling 2 programma 2000-2006/Phasing-out programma 2000-2005 - CMK Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van het EFRO-project 1.2.49/02/1207 "Uitbreiding wetenschappelijke apparatuur", heeft het Instituut CMK de volgende wetenschappelijke apparatuur aangekocht: - Plantengroeikamers - Spectrofluorometer Quantamaster Organisaties: • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde

Onderzoekers: • Jaak VANGRONSVELD

EFRO-project 1.2.47./02/1204 "Uitbreiding wetenschappelijke apparatuur" in het kader van het Doelstelling 2-programma 2000-2006 - IMO Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van het EFRO-project 1.2.47/02/1204 "uitbreiding wetenschappelijke apparatuur", heeft het Instituut IMO de volgende wetenschappelijke apparaten aangekocht: - Halfgeleider parametrisch karakterisatie systeem met toebehoren - Zonnesimulator met accessoires - Molecule depositiesysteem: UHV thermal evaporation system for organic molecular beam deposition - Differentiële Scanning Calorimeter (DSC) met verhoogde Basislijn stabilteit d.m.v. modulatie en/of Tzero technolgie met aangepaste software toebehoren (-90°C tot 700°C) - Thermogravimeter (TGA) met aangepaste software en Toebehoren (kT tot1000°C) - Thermogravimetrie / Differentiële Thermische Analyse apparaat (TGA/DTA)met toebehoren en aangepaste software (kT tot 1500°C) - FT-IR spectrometer met diamant ATR en accessoires

- Bestek voor elektrochemisch systeem voor cyclische voltametrie en accessoires - Een parallelle synthese-systeem voor polymere materialen en accessoires Organisaties: • Materiaalfysica • Organische en Bio-polymere Chemie • Instituut voor Materiaalonderzoek

Onderzoekers: • Henri MARTENS • Marc D'OLIESLAEGER • Dirk VANDERZANDE

EFRO-project 1.2.50/02/1201 "Uitbreiding Wetenschappelijke apparatuur" in het kader van het Doelstelling 2 programma 2000-2006/Phasing-out programma 2000-2005 - EDM Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van het EFRO-project 1.2.50/02/1201 "Uitbreiding wetenschappelijke apparatuur" , heeft het Instituut EDM de volgende wetenschappelijke apparatuur aangekocht: - Haptische apparatuur - FULL HD opname apparatuur - Blu ray speler - RFID apparatuur - FULL HD opname apparatuur - videoconferentie statief - FULL HD opname apparatuur - video camera voor full hd Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media

Onderzoekers: • Eddy FLERACKERS

EFRO-project 1.2.52/02/1202 "aankoop van wetenschappelijke onderzoeksapparatuur: 'Transcraniale Magnetische Stimulatie' (TMS)" in het kader van het Doelstelling 2-programma 2000-2006 - BIOMED, Reval Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van het EFRO-project "Aankoop van wetenschappelijke onderzoeksapparatuur: 'Transcraniale Magnetisch Stimulatie'(TMS)", heeft het Instituut BIOMED/REVAL de volgende wetenschappelijke apparatuur aangekocht: - Transcraniële magnetische Stimulatie (TMS) Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut

Onderzoekers: • Pieter STINISSEN • Raf MEESEN

Ontwikkeling van de mogelijkheid tot het verfijnen van niet-lineaire materialen uit elektronendiffractiegegevens. Universiteit Antwerpen Abstract: Er zijn drie opeenvolgende hoofddoelen in dit project: de optimalisatie van de praktische uitvoering van precessie-elektronendiffractie op niet-lineair gemoduleerde materialen, het ontwikkelen van de software voor de verwerking van de resultaten, en de toepassing van de resulterende nieuwe mogelijkheden op totnogtoe onverfijnde structuren. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)

Onderzoekers: • Joke Hadermann

De rol van katalysatoren in snelle pyrolyse Universiteit Gent Abstract: Het voornaamste product van snelle pyrolyse van biomassa is pyrolyse olie. De opvallendste kenmerken van deze olie zijn een complexe samenstelling, een hoog zuurstof- en watergehalte en een lage pH. Hierdoors is deze ongeschikt voor rechtstreeks gebruik als transportbrandstof. Binnen dit project wordt er gezocht naar een manier om deze olie op te waarderen tot transportbrandstof door middel van katalysatoren. Organisaties: • Vakgroep Biosysteemtechniek

Onderzoekers: • Wolter Prins

Milieurapport Vlaanderen Toekomstverkenning MIRA-S 2009: wetenschappelijk rapport Huishoudens en Handel & Diensten (deel energiegebruik en gerelateerde emissies). Universiteit Antwerpen Abstract: In opdracht van de Vlaamse Regering dient de VMM de milieurapportering tot stand te brengen, in rapporten toegankelijk voor een breed, geïnteresseerd publiek. De rapporten moeten de wetenschappelijke basis voor het gewestelijke milieubeleid bieden; zo moeten het maatschappelijk draagvlak voor dit milieubeleid versterken en ze moeten in overeenstemming zijn met de internationale standaarden inzake milieukennis. Meer specifiek omvat de opdracht voor de UA de grondige actualisatie en verdere uitwerking van: 1) het achtergronddocument Energie 2) de achtergronddocumenten Huishoudens en Handel & Diensten (delen m.b.t. energie en broeikasgassen) Organisaties: • Engineering Management

Onderzoekers: • Aviel Verbruggen

Mobilising the enzymatic potential of hydrocarbonoclastic bacteria and the oleaginous yeast Yarrowia lipolytica to create a powerful cellular production platform for lipid-derived industrial materials Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt het uitwerken van een fermentatie platform voor de conversie van vetten in verschillende producten met toegevoegde waarde, gebruik makend van de oleogene gist Yarrowia. Door de kennis over het vetzuur metabolism van deze gist te integreren met de beschikbare genomische data, is het mogelijk om te interageren in het vetzuur metabolism steunend op de biotechnologische methoden.

Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Wim Soetaert

Consultancy overeenkomst Universiteit Hasselt Abstract: Het Centrum voor Statistiek van het Interuniversitair Instituut voor Biostatistiek en Statistische Bio-informatica van Universiteit Hasselt zal statistische expertise van consulting services voorzien. Dit kan hetvolgende inhouden: advies verlenen over statistische topics, performing analyses op data, voorzien door het Bedrijf, en reviewing analyses, gegeneraliseerd door het Bedrijf. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek

Onderzoekers: • Geert MOLENBERGHS

Meting diffractief rooster. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Overeenkomst BIRA mbt Meting diffractief rooster Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • Jurgen VAN ERPS

Design and implementation of an energy management system in an indoor wireless smartcam network powered by second generation solar cells Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektronica

Onderzoekers: • Peter Veelaert • Ben Minnaert

Proces- en kwaliteitsbeheersing van gefermenteerde zuivelproducten via toepassing van flowcytometri en de DGGE techniek Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie

Onderzoekers: • Tony Ruyssen

Hardware acceleratie van beeldverwerkingsalgoritmen op field programmable gate arrays (FPGA's) Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektronica

Onderzoekers: • Peter Veelaert

Realisatie van een realtime adaptief MIMO antennesysteem Hogeschool Gent Abstract: Bij MIMO (Multiple Input - Multiple Output) antennesystemen wordt bij zenden en ontvangen een rooster van antennes gebruikt. Door het kiezen van het juiste amplitude- en faseverband tussen de verschillende signalen is het mogelijk om aan bundelsturing te doen, waardoor de communicatie in een welbepaalde voorkeurrichting verloopt en dit zowel bij zenden als ontvangen. Door het toepassen van bundelsturing wordt als het ware een ruimtelijk kanaal gecreëerd waardoor de capaciteit van een netwerk kan vergroten zonder dat er extra bandbreedte nodig is. Dit principe kan werken voor meerdere signalen in verschillende richtingen op hetzelfde antennerooster. Bovendien neemt de signaalkwaliteit toe in vergelijking met het gebruik van één enkele omnidirectionele antenne. Bij toepassing van bundelsturing in combinatie met mobiele gebruikers is de richting op voorhand niet gekend. Die richting kan geschat worden op basis van de amplitudes en fases van de signalen die op de verschillende antennes ontvangen worden. Dit wordt DOA schatting genoemd, ofwel direction of arrival estimation. Bij mobiele gebruikers kan de aankomstrichting op korte tijd sterk variëren omdat er, vooral in een stedelijke omgeving, veel reflecties op gebouwen voorkomen. Een realtime bundelsturingssysteem zal dus zeer snel opeenvolgende schattingen moeten kunnen maken van de aankomstrichting om de communicatiekwaliteit optimaal te houden. Bij mobiele gebruikers stelt zich ook het probleem van snelle fading van de signalen. Terwijl de gebruiker zich verplaatst, varieert de signaalsterkte drastisch. Dit effect wordt veroorzaakt door de soms constructieve, soms destructieve interferentie van de verschillende gereflecteerde signalen die het antennesysteem bereiken. Bij het gebruik van een antennerooster zal het signaal niet op alle antennes even sterk zijn en kunnen we de signalen op een manier combineren zodat de fading minder hinderlijk is dan bij het gebruik van één antenne. We noemen dit spatial diversity. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektronica

Onderzoekers: • Jo Verhaevert • Patrick Van Torre

Inhoudsanalyse van videobeelden voor de kartering van de rijomgeving Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektronica

Onderzoekers: • Peter Veelaert

Ontwikkeling van buisvormige textielsubstraten als dragers voor membranen, inzetbaar voor diverse filtreerdoeleinden Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Textieltechnologie

Onderzoekers: • Marc Van Parys

Voorbehandeling en fractionatie van lignocellulose biomassa in hoogwaarde co-producten Hogeschool Gent Abstract: Technisch/wetenschappelijke doelstellingen: - Toepassen en verder ontwikkelen van bestaande voorbehandelingstechnieken op voor Vlaanderen representatieve gewassen - Toepassen van biochemische conversietechnologie a.d.h.v. enzymcoctails met hemicellulase en ligninase activiteit (in combinatie met chemische behandeling) - Ontwikkelen van fractionatietechnologie om hoogwaarde co-producten te isoleren. Onderzoeksvragen: - Welke techniek wordt als beste geëvalueerd op een bepaalde biomassa? - Wat is het effect van beide types (chemisch en biologisch) voorbehandeling op devolgende stappen (saccharificatie en fermentatie)? - Welke biomassa leidt tot hoog-waarde co-producten in voldoende grote concentraties om economisch haalbaar te zijn? Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Chemie

Onderzoekers: • Ingeborg Stals • Dieter Depuydt

Sustainable measures for industrial laundry expansion strategies: smart laundry - 2015 Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Textieltechnologie

Onderzoekers: • Marc Van Parys

De impact van structureringsmiddelen op kennisconstructie binnen een CSCL-omgeving bij leerkrachten secundair onderwijs Hogeschool Gent Abstract: Onderzoek naar het gebruik van elektronische leeromgevingen binnen het secundair onderwijs. Organisaties: • Departement Lerarenopleiding Ledeganck • Vakgroep ICT - Educatie

Onderzoekers: • Cindy De Smet

Nanodeeltjes voor therapie en diagnose van de ziekte van Alzheimer. (NAD) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Bio-imaging

Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden

Onderzoek van de invloed van de Dynamische Ergodische Divertor op de turbulentie in de tokamak TEXTOR met behulp van reflectometrie Universiteit Gent Abstract: Het huidige onderzoeksprogramma beoogt de demonstratie aan de TEXTOR tokamak van het potentieel van het concept van de Dynamische Ergodische Divertor om turbulentie in Tokomaks te beïvloeden. Dit onderzoek zal gebruik maken van geavanceerde correlatiereflectometrie, en gedeeltelijk gebaseerd zijn op de plasmadiagnostische systemen ontwikkeld door de onderzoeksgroep Kernfusie van de UGent. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica

Onderzoekers: • Guido Van Oost

Gesegmenteerde polymeernetwerken en polyioncomplexen: aanmaak, karakterisatie en gebruik in membraanprocessen

Universiteit Gent Abstract: Met behulp van polyelectrolytcomplexen en gesegmenteerde polymeernetwerken (GPN) zullen de fundamentele inzichten in verband met het transport in solventresistente nanofiltratiemembranen (SRNF) verdiept worden. Dit moet de basis vormen voor de ontwikkeling van meer performante SRNF-membranen. De GPN's zullen ook als basis dienen voor de incorporatie van homogene katalysatoren. Tenslotte zullen fundamentele inzichten gezocht worden tussen de katalytische of scheidende eigenschappen van de membranen en de morfologie van de GPN's. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)

Onderzoekers: • Filip Du Prez

IMEC dr beurs Hallynck Elewout Universiteit Gent Abstract: In dit doctoraat wordt onderzoek verricht naar nieuwe types nanofotonische biosensoren, met bijzondere aandcht voor het microfluidisch transportsysteem. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Peter Bienstman

ONDERZOEKSPROGRAMMA ROND GOEDE EUROPESE GRONDWATERBRONNEN Universiteit Gent Abstract: Grondwater van gecontamineerde sites zullen gebruikt worden om gespecialiseerde microbiële culturen te testen in microcosms onder laboratoria condities. De aldus vergaarde kennis zal geïmplementeerd worden om een in-situ bioremediatie behandeling op piloot schaal op te volgen. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Nico Boon

ONDERZOEKSPROGRAMMA ROND GOEDE EUROPESE GRONDWATERBRONNEN Universiteit Gent Abstract: Grondwater van gecontamineerde sites zullen gebruikt worden om gespecialiseerde microbiële culturen te testen in microcosms onder laboratoria condities. De aldus vergaarde kennis zal geïmplementeerd worden om een in-situ bioremediatie behandeling op piloot schaal op te volgen. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Intopsens Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt onderzoek verricht naar nieuwe types nanofotonische biosensoren voor het detecteren van antibioticarestentie. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


Organic LED Lighting in European Dimensions Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar het gebruik van organische LED's voor verlichting. In het bijzonder hoge efficiëntie, grote oppervlaktes, lange levensduur zijn hierbij essentieel. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Kristiaan Neyts

Overeenkomst 2008-2012 betreffende de organisatie van de Vlaamse Olympiades voor Wiskunde, Natuurwetenschappen, de Vlaamse Geo-Olympiade, OLYFRAN-Vlaanderen, en de Vlaamse Olympiades Latijn en Grieks in het kader van het actieplan Wetenschapscommunicatie. Universiteit Hasselt Abstract: Dit betreft een overeenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest enerzijds en de organisatoren van de verschillende Olympiades anderzijds. In deze overeenkomst wordt het behalen van de volgende doelstellingen vastgelegd. Algemene doelstelling van de wedstrijd is de belangstelling van de jongeren voor een bepaald vakgebied te vergroten en op die manier getalenteerde jongeren samen te brengen en anderzijds de preselectie te houden voor de overeenstemmende internationale wetenschappelijke olympiades. De organisatoren dienen jaarlijks aan een aantal performantie-indicatoren te voldoen om een werkingstoelage te ontvangen. 1.jaarlijks wedstrijden organiseren -Vlaamse Wiskunde Olympiade -Vlaamse Olympiade voor natuurwetenschappen (biologie, fysica en chemie) -Vlaamse Geo-Olympiade -Olyfran -Cicero- en vergiliusvertaalwedstrijden (Latijn) -Pythia- en Sophoklesvertaalwedstrijden (Grieks) 2.jaarlijks proclamaties organiseren 3.een selectie maken voor deelnemers aan de overeenstemmende internationale olympiades 4.het ontwikkelen en beheren van een website

Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek

Onderzoekers: • Willem CLIJSTERS • Martine VERJANS

Toepassing van UHSB in de bouw-en prefabricatie-industrie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ultra-Hoge-Sterktebeton (UHSB) biedt veel mogelijkheden voor de betonsector, en in voorliggend project wordt er ingegaan op de mogelijkheden om bestaande producten te optimaliseren, en om nieuwe toepassingsdomeinen uit te bouwen. De voornaamste karakteristieken van een UHSB zijn een druksterkte tussen 150 N/mm² en 300 N/mm², en een erg dichte, slijtvaste en duurzame matrix. Met concrete doelstellingen voor ogen wordt er voortgebouwd op de resultaten van de eerste biënnale die inging op mengselsamenstelling, evaluatie van een aantal basiskarakteristieken, en een eerste toetsing van toepassingen. Uit de discussies in de gebruikerscommissie, de bijkomende contacten met de aannemers en prefabproducenten, en de eigen ervaringen tijdens de uitvoering kwamen duidelijk volgende aspecten naar voren: oDe productie van UHSB kan relatief eenvoudig gebeuren binnen min of meer gecontroleerde omstandigheden, met het behalen van de beoogde karakteristieken. oHet potentieel op korte termijn, vijf tot tien jaar, ligt bij vrij diverse prefabproducten, en de interesse in deze sector is dan ook groot. oSlechts op langere termijn, pakweg vijftien jaar, wordt er een doorbraak voor werftoepassingen op basis van stortklaar beton verwacht. Een aantal toepassingen zijn veelbelovend, vooral de realisatie van slijtvaste en extreem duurzame overlagingen voor vloeren of plaatselijke verstevigingen, maar zullen voorafgegaan moeten worden door een grondige onderzoeksen evaluatiefase, met zowel aandacht voor de productie als de uitvoering. Het potentieel van UHSB voor bestaande en nieuwe toepassingsdomeingen, en de duidelijke interesse van de betonsector vormen de concrete aanleiding voor dit project. Daarbij gaat het over producten zoals voorgespannen balken en platen, kolommen, vloertoepassingen, semi-structurele elementen op basis van vezelversterkt UHSB, halffabrikaten, en toepassingen waarbij UHSB een duidelijk en duurzamer alternatief vormt voor andere materialen zoals staal, hout of keramieken. Een gemeenschappellijk punt van al deze producten is de mogelijkheid voor een verregaande optimalisering op basis van UHSB, evenals het creëren van een grote toegevoegde waarde. Deze toepassingsdomeinen vormen de input voor het onderzoek, en het startpunt voor een intense samenwerking met de sector, onder meer onder de vorm van industriële testen die geïntegreerd zullen worden in het werkprogramma. In een eerste fase van het project, zal er gewerkt worden op een aantal technologische aspecten omtrent betontechnologie, mechanisch gedrag van het verharde UHSB en de duurzaamheid. Daarbij zullen een aantal elementaire vragen geadresseerd worden die moeten toelaten dat de betonproducenten voldoende voeling krijgen met de materie, ontwerpers en bouwheren afdoende kunnen informeren, en hun resulterende producten indien nodig ook kunnen verdedigen. Om daarbij zo goed mogelijk alle vragen te adresseren zal er niet alleen uitgegaan worden van eigen laboproeven, maar ook van literatuur en contacten met andere onderzoeksinstellingen. Op basis van deze nodige voorbereidingen zal de tweede fase starten met een evaluatie van de productietechnieken in de praktijk, en de toepasbaarheid van de rekenregels. Centraal in de tweede fase staat de uitwerking van industriële testen met de betonproducenten, met realisaties die dicht bij de markt staan, en die zorgen voor een optimale doorstroom van kennis en feedback. Concreet gaat het over zeven industriële samenwerkingen, met producenten die het project onderschrijven, de werkzaamheden nauw zullen opvolgen, en hun volledige medewerking zullen verlenen voor een aantal testen in hun bedrijf. Ook het ecomische luik wordt daarbij niet uit het oog verloren worden, met een analyse per case study. De globale opzet kan dus samengevat worden als het voortbouwen op het verwachte potentieel van UHSB, met een focus op interessante toepassingsdomeinen voor de (prefab)betonsector. In twee stappen wordt er dan werk gemaakt van het beantwoorden van de noodzakelijke technologische vragen, en vervolgens de doorstroom naar de praktische realisatie. De uitvoering gebeurt met erg concrete objectieven, en niet alleen met de steun van de sector maar ook het onderschrijven van zeven individuele bedrijven. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Evaluatie offertevoorstellen in het kader van het VIM-project "Openbaar personenvervoer te water: haalbaarheidsonderzoek voor trajecten over de Schelde naar antwerpen". Vrije Universiteit Brussel Abstract: Evaluatie offertevoorstellen in het kader van het VIM-project "Openbaar personenvervoer te water: haalbaarheidsonderzoek voor trajecten over de Schelde naar antwerpen". Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • JOERI VAN MIERLO

Modeling and Optimization of Bidirectional Dual Active Bridge AC-DC Converter Topologies (Modellering en optimalisatie van bidirectionele dual active bridge AC-DC convertor topologieën) KU Leuven Abstract: Enkelfasige, netgekoppelde, geïsoleerde AC-DC omvormers met vermogensfactor correctie hebben een breed toepassingsgebied, zoals laders voor plug-in hybride-elektrische voertuigen en batterij-elektrische voertuigen, invertoren voor hernieuwbare energiebronnen (bv. fotovoltaïsche modules), alsook interfaces voor residentiële DC distributiesystemen en energieopslagsystemen. Hierbij laat de mogelijkheid tot bidirectionele vermogensoverdracht toe om slimme interactieve elektriciteitsnetten te ontwikkelen waarin de energiesystemen een actieve rol spelen in het aanbieden van verschillende netondersteunende diensten. Voorbeelden zijn voertuig-naar-net concepten, slimme-huis concepten, AC micronetten, en residentiële DC distributiesystemen (DC nanonetten). Het voorgesteldewerk onderzoekt de geschiktheid van een eentraps dual active bridge (DAB) AC-DC omvormer voor de realisatie van de bovengenoemde bidirectionele energieconversies. In vergelijking met de traditionele tweetraps aanpak kan Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers:

• Johan Driesen • Jordi Everts

Optimaal ontwerp van koellichamen voor vloeistofkoeling van elektronica KU Leuven Abstract: Samenvatting van het onderzoekDe koeling van computerchips is essentieel om hun functionele performantie en operationele levensduur te garanderen. De warmteafgifte van chips heeft inmiddels de limieten van luchtkoeling overschreden omwille van voortdurende miniaturisatieen integratie van transistoren. Vloeistofkoeling met microkanalen is een van de mogelijke oplossingen. Hierbij stroomt een koude vloeistofstroming doorheen zeer kleine kanaaltjes om de warmte van de chip op te nemen. Hierdoor kan een hoge warmteoverdracht bereikt worden.Het ontwerp van de stromingspaden in het koellichaam speelt een belangrijke rol in het verzoenen van een hoge warmteafgifte met een redelijke pompdrukval. Traditioneel wordt ditaangepakt door de afmetingen van de kanalen zo goedmogelijk te kiezen. Ook door wijzigingen aan de structuur van het stromingsnetwerk zijn verbeteringen mogelijk.In deze thesis worden geavanceerde numerieke ontwerptechnieken voor microkoellichamen onderzocht. Twee methodes worden Organisaties: • Afd. Toeg. Mechanica & Energieconversie

Onderzoekers: • Martine Baelmans • Tijs Van Oevelen

Swarm intelligence for data mining: algorithm development and applications in credit scoring Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde • Vakgroep Beleidsinformatie

Onderzoekers: • Manu De Backer • Gert Loterman

Service Framework Agreement. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Service Framework Agreement. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • JEAN VEREECKEN

Gas Bubbles in Liquid Metal in a Hele-Shaw Cell; A Mesoscopic Study (Gasbellen in vloeibaar metaal in een Hele-Shaw cel; Een mesoscopische studie) KU Leuven Abstract: Gedetailleerde observaties van gasbellen in vloeibaar metaal zijn van cruciaal belang voor de verdere ontwikkeling van gasinjectie in metallurgische toepassingen. De ondoorzichtigheid van metaal verplicht echter hetgebruik van indirecte observatietechnieken met een beperkt resolutie. In dit doctoraatswerk wordt daarom een alternatieve, vernieuwende aanpak onderzocht om deze beperkingen te omzeilen en gasbellen in vloeibaar metaal te observeren met ongeziene resolutie.In plaats van gasinjectie te beschouwen in de bulk van een metaalsmelt worden gasbellen bestudeerdin een dunne laag metaal tussen twee vlakke parallelle platen op korte onderlinge afstand. De quasi-twee-dimensionele stroming die zich ontwikkelt in een dergelijke Hele-Shaw cel kan volledig gekarakteriseerd wordenvanuit één standpunt, zonder tomografische reconstructie. Bij gebruik van een transparant plaatmateriaal kunnen belcontouren bovendien rechtstreeks geobserveerd worden, zonder toepassing van radiografie. Op basis va Organisaties: • Duurzaam Materialenbeheer

Onderzoekers: • Jan Fransaer • Bart Blanpain • Frederik Verhaeghe • Bart Klaasen

Implementatie van bioaugmentatie voor de behandeling van pesticide-afvalstromen. Hogeschool Gent Abstract: De algemene doelstelling van dit project is de isolatie, karakterisering en toepassing van bacteriële stammen voor de behandeling van pesticide-afvalstromen op landbouwbedrijven. Voor elk van de typecomponenten (imazalil, chloorprofam, metsulfuron-methyl) worden de volgende werkpakketten onderscheiden: •Isolatie van bacteriële stammen die zijn in staat de component af te breken (WP1) •Optimalisatie van de omgevingsparameters voor afbraak (WP2) •Implementatie van deze stammen voor bioaugmentatie van pesticiden in praktische toepassingen op het landbouwbedrijf (WP3) Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Chemie

Onderzoekers: • Pieter Verhagen • Leen De Gelder

Gewasrespons op klimaatverandering: Impact voor landbouwproductie en bodemwaterbalans in Vlaanderen, België KU Leuven Abstract: Stijgende atmosferische CO2-concentraties ([CO2]) en de bijhorende opwarming van de aarde veroorzaken wereldwijd klimaatveranderingen: hogere temperaturen, veranderde neerslagpatronen en meer extreme weersomstandigheden. In België verwacht men nattere winters, drogere zomers en hogere temperaturen in zowel winter als zomer. De landbouwsector en haar beschikbare watervoorraden zijn zeer kwetsbaar voor die klimaatveranderingen. De precieze impact hiervan op de landbouwproductie en de bodemwaterbalansis erg afhankelijk van locatie en omgevingscondities. In theorie is eenverhoogde [CO2] gunstig voor gewasproductie omdat dit de fotosynthese van planten stimuleert en tegelijk de gewastranspiratie vermindert. Minder neerslag kan leiden tot waterstress voor gewassen en drogere bodems. Anderzijds kunnen overstromingen en veranderingen in neerslagintensiteit evenzeer schadelijk zijn voor de akkers en gewassen. Temperatuurstijgingen leiden tot een

hogere watervraag van de atmosfeer en dus meer ge Organisaties: • Afdeling Bodem- en Waterbeheer

Onderzoekers: • Dirk Raes • Patrick Willems • Eline Vanuytrecht

Het oorzakelijk verband tussen hersenplasticiteit, motorische activiteit en motivatie: in vivo neuro MRI onderzoek in zangvogels. Universiteit Antwerpen Abstract: Het voornaamste doel van dit project is dan ook om, gebruik makend van de nieuwe mogelijkheden die de ontwikkelde MRbeeldvormingstechniek biedt, een nieuw licht te werpen op het causale verband tussen steroïde hormonen (testosteron), hersenplasticiteit (van het zangcontrolesysteem en andere relevante regio's), motorische gedrag (zang) en (seksuele) motivatie. Alle experimenten zullen worden uitgevoerd met de spreeuw (Sturnus vulgaris) als modelsoort. Er zullen drie hypothesen getoetst worden aan de hand van een aantal experimenten. De hypothesen zijn: I. Testosteron werkt rechtstreeks in op de zangcontrole kernen en ligt aan de oorzaak van hun groei en een verhoogde zangproductie, II. Testosteron werkt niet rechtstreeks in op de zangcontrole kernen maar op andere regio's in de hersenen die instaan voor seksueel gemotiveerd gedrag III. De verhoogde (motorische) activiteit (zang) induceert hersenplasticiteit. Organisaties: • Bio-imaging

Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden • Geert De Groof

Het onzichtbare beleid? Actoren en hun interacties in het stedelijke architectuurbeleid in Vlaanderen, 1950-1980. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject bestudeert publieke overheidsarchitectuur op het stedelijke niveau in het Vlaanderen van de jaren 1950-1980, een periode die in de literatuur gekend is voor de marginalisering van publieke architectuur en voor het ontbreken van elk 'kwaliteitsvol' beleid. In dit project wordt deze stelling in twijfel getrokken én bieden we een oplossing door methodologisch verder te gaan dan de biografische en typologische studies die het historiografische landschap domineren. Het onderzoek richt zich daarom niet op het architectuurobject of de ontwerper op zich, maar wel op de link tussen de diverse actoren, hun interacties en impact op het stedelijke architectuurbeleid. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Onderzoekers: • Hilde Greefs • Henk de Smaele • Inge Bertels

Bepaling en de modellering van de dispersie van de moleculaire eerste hyperpolariseerbaarheid: octupolaire metallodendrimeren en koolstofnanobuizen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject heeft als doel om de dispersie van de eerste hyperpolariseerbaarheid ß te onderzoeken, om zo te komen tot een geschikt ß-dispersiemodel. Door uitgebreide golflengte-afhankelijke HRS-metingen uit te voeren op een aantal goedgekozen modelsystemen kunnen de huidige modellen getest en verbeterd worden, en kan indien nodig een nieuwe beschrijving worden opgesteld. Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)

Onderzoekers: • Etienne Goovaerts • Jochen Campo

Zeoliet-gefunctionaliseerde materialen met bimodale porositeit. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject beoogt de vorming van zeoliet-gefunctionaliseerde materialen via een alternatieve synthesemethode om zo het zeolietkarakter van deze materialen te verhogen en te controleren. Bovendien zal een belangrijk deel van het onderzoek bestaan uit het karakteriseren van deze structuren, waarbij de aandacht ligt op het in kaart brengen van de selectiviteit van deze materialen naar adsorptie toe. Er wordt immers verwacht dat deze materialen sterk verschillende adsorptie-eigenschappen bezitten tegenover de klassieke zeolieten en de mesoporeuze materialen met amorfe silica wanden. Hierbij zal belangrijke fundamentele kennis van de zeolietnanopartikels, waaruit deze structuren zijn opgebouwd, worden bekomen. Belangrijk hierbij is het karakteriseren van de grootte en de kristalliniteit van de partikels. Verschillende synthesewegen zullen bewandeld worden ter bereiding van de uiteindelijke materialen, waarbij een controle over de morfologie en de verhouding microporositeit/mesoporositeit ten aanzien van de functionaliteit van de materialen belangrijk is. Organisaties: • Laboratorium adsorptie en katalyse

Onderzoekers: • Pegie Cool • Vera Meynen • Cynthia Van Oers

Virtualiteit en herhaling: een fenomenologische ontologie van de virtuele werkelijkheid. Universiteit Antwerpen Abstract: De elektronische massamedia - vandaag alomtegenwoordig - worden gekenmerkt door transparantie. Ze verdwijnen om iets anders zichtbaar te maken, bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd of een spelomgeving. Dit project wil een fenomenologische beschrijving geven van deze gemedieerde (of virtuele) werkelijkheden, om op basis daarvan inzicht te krijgen in de verhouding van virtuele en niet-virtuele realiteit. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie

Onderzoekers: • Geert Van Eekert • Peter De Graeve

• Erik Myin • Gerardus Gooskens

Tikkun en techné. Een onderzoek naar de joodse bijdrage tot de vraag naar de techniek. Universiteit Antwerpen Abstract: Onze maatschappij is doordrongen van techniek en dat niet alleen door de kwantitatieve verbreiding van apparaten en machines, maar ook en vooral omdat onze manier van denken en handelen een kwalitatieve verandering doormaakt. Hoewel deze vertechnisering van de maatschappij vooral een modern fenomeen is, vinden we zowel in Plato als in Aristoteles veelvuldig verwijzingen naar techné terug. Via de neoplatoonse en neo-aristotelische traditie, en vooral via Heideggers heropname van dit thema, werkt het conceptueel kader van deze Griekse technéopvatting tot vandaag door in de techniekfilosofie. Deze dualistische erfenis maakt dat moderne en hedendaagse benaderingen techniek vaak als een aan de mens en cultuur extern fenomeen blijven beschouwen. In dit onderzoek zal de stelling centraal staan dat vanuit het joodse denken een alternatieve benadering kan ontwikkeld worden die bijzonder vruchtbaar is om de ontwikkelingen in de hedendaagse techniek te denken. Organisaties: • Instituut Joodse Studies

Onderzoekers: • Vivian Liska • Nathan Van Camp

Membraanvervuiling in ondergedompelde membraanbioreactoren. Universiteit Antwerpen Abstract: Doelstellingen - ontwikkeling van een online meetsysteem om het membraanvervuilingspotentieel van slib en slibfracties te karakteriseren; - studie van de mechanismen van membraanvervuiling in MBR; - identificatie van membraanfoulingcomponenten; - in kaart brengen van parameters die een invloed hebben op MBR-membraanfouling; - ontwikkeling van een geavanceerd controlesysteem op basis van de opgedane kennis rond membraanvervuiling en de on-line meetresultaten. Organisaties: • Departement Biologie - overige • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Ludo Diels • Silvia Lenaerts • Celine Huyskens

Integratie van ecologie, sociologie en economie in het waterbeleid door middel van een beleidsondersteunend model. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Integraal Waterbeleid heeft nood aan beleidsondersteunende instrumenten. Een metamodel wordt ontwikkeld dat de ontwikkeling van beleidsscenario"s op basis van eco-fysische, sociale en economische data ondersteund met speciale aandacht voor ecosysteemdiensten Hierbij is economische valorisatie en de inbreng van een Multi-stakeholder Platform van toekomstige gebruikers van vitaal belang. Organisaties: • Ecosysteembeheer

Onderzoekers: • Patrick Meire • Ilse Loots • Aviel Verbruggen

Studie van de technische impact van de AUTOSAR-standaarden op de voertuigsoftware. Universiteit Antwerpen Abstract: Binnen de voertuigelektronica neemt software een steeds prominentere plaats in. Het AUTOSAR consortium tracht dit te stroomlijnen, maar de technische impact van hun standaarden is niet voldoende gekend. Daarom zullen we de technische voetafdruk van deze standaarden onderzoeken. Dit zal leiden tot efficiënter performantie- en geheugengebruik van de embedded voertuigsystemen. Organisaties: • Antwerp Systems and software Modelling (AnSyMo)

Onderzoekers: • Serge Demeyer • Joachim Denil

Studie en optimalisatie van TiO2 membranen van luchtzuivering. Universiteit Antwerpen Abstract: DIt project vormt de basis voor een nieuw op te starten onderzoekslijn in de onderzoeksgroep "Duurzame energie en luchtzuivering" waarbij luchtzuiveringsprocessen met fotokatalytisch actieve membranen worden bestudeerd. Dit onderzoeksproject focusseert zich op het fundamentele werkingsprincipe van TiO2 fotokatalytische membranen en keramische schuimen. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Silvia Lenaerts

Minimalizering van stralingsschade van Ni-Ti-gebaseerde TEM preparaten d.m.v. ionenverdunningstechnieken. Universiteit Antwerpen Abstract: Klassieke elektropolijstmethodes zijn al lang niet meer voldoende om alle TEM stalen te prepareren, maar ze voldoen nu ook niet meer voor legeringen. Men richt zich dan als alternatief tot ionenverdunning, maar dit berokkent vrij veel schade aan het materiaal. Om deze schade te beperken, moet een gerichte aanpak bestudeerd worden, waarbij de ervaring met intentionele bestralingen goed van pas komt. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)

Onderzoekers: • Dominique Schryvers • Maria Eugenia Zelaya

Eén-foton lichtbronnen gebaseerd op gedopeerde diamant-nanokristallen. Universiteit Antwerpen Abstract: Stikstof- en silicium-geassocieerde vacaturedefecten in diamant worden ingebouwd in diamantnanokristallen om als één-fotonlichtbronnen kunnen fungeren met veelbelovende mogelijkheden in kwantum-cryptografie en kwantum-computing. De afhankelijkheid van de productiemethode en van de afmetingen van de nanokristallen wordt bestudeerd, evenals de invloed van bestralings- en thermische nabehandelingen, om optimale preparatieroutes te bepalen. Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)

Onderzoekers: • Etienne Goovaerts

Identificatie en validatie van RIP1 interagerende eiwitten en substraten in necrotische celdood Universiteit Gent Abstract: Necrotische celdood treedt op bij virale infecties, infarcten en orgaan transplantaties en is afhankelijk van de kinase-activiteit van Receptor Interacting Protein (RIP1). Het is de bedoeling van dit project om met een specifieke inhibitor substraten (fosfospecifieke MS analyse en een peptide-array) en interactoren (co-immunoprecipitaties van RIP1 uit necrotisch stervende cellen) van RIP1 te identificeren. Deze informatie zal ons een beter inzicht verschaffen in de necrotische signaaltransductie. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie

Onderzoekers: • Peter Vandenabeele

E-maturiteit: Evaluatie van een model voor ICT-implementatie in lagere scholen in Ecuador Universiteit Gent Abstract: Dit project focust op de volgende onderzoeksvraag: Evaluatie van een model dat de interne en externe factoren beschrijft en verklaart voor ICT implementatie in Ecuadoriaanse lagere scholen. Het model is gebaseerd op recente conceptualisaties van e-maturiteit. Het geÏntegreerd ICT gebruik is de afhankelijke variabele in de studie. Een variatei aan onafhankelijke en mediërende variabeles spelen een rol op multipele niveaus (1) leerlingniveau (computer attitudes, gender, ICT-experience, ?) (2) leerkrachtniveau (conceptions, beliefs, philosophies, self-image, ?) (3) schoolniveau (ICT-policy, school support, leadership, ?). De volgende odnerzoeksvraag staat centraal: (1) Wat zijn de variabelen en processen die een rol spelen op leerling-, leerkrachten schoolniveau in een multilevelmodel om ematuriteit te verklaren? Het project bouwt verder op een innovatieproject in de El Oro provincie in Ecuador wat leidt tot de aanvullende onderzoeksvragen over "Heeft het El Oro project een impact op het e-maturiteitsniveau in Ecuadoriaanse lagere scholen?" Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde

Onderzoekers: • Martin Valcke • Tamara Schellens

Coöperatieve communcatiesystemen met iteratieve estimatie en detectie Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van dit project is het onderzoek van iteratieve estimatie- en detectie-algoritmes met aanvaardbare complexiteit en prestatie, voor kanaalschatting en decodering in de context van draadloze communicatienetwerken met coöperatieve knooppunten. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking

Onderzoekers: • Marc Moeneclaey

Computersimulatie van materiaaldepositie en tritiumretentie in wandelementen met kanteelstructuur in fusiemachines Universiteit Gent Abstract: In ITER zullen componenten van de eerste wand uitgevoerd worden met een kanteelstructuur voor thermomechanische en operationele stabiliteit. Dit kan echter leiden tot accumulatie van onzuiverheden en tritium in de openingen. Modellering zal uitgevoerd worden om de fysische mechanismen achter die depositie te begrijpen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica


Ontwerp van zelflerende systemen voor efficiënt beheer van volgende generatie context-bewuste diensten Universiteit Gent Abstract: Het onderzoek zal bijdragen tot het ontwerp van zelflerende systemen voor het ontdekken van nieuwe relaties in ontologieën en de efficiënte distributie van de software componenten van context-bewuste applicatie over de beschikbare resources. Een aantal relevante gevallenstudies zullen gedefinieerd worden in het domein van eHealth en Web2.0, vermits het gebruik van workflows voor efficiënte dataverwerking in deze domeinen zeer belangrijk is. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Filip De Turck

Chalcogenide glas gecombineerd met silicium nanofotonica voor optische signaalverwerking Universiteit Gent Abstract: In dit project zal onderzoek verricht worden naar niet-lineaire nanofonische componenten op basis van chalcogenide glas gecombineerd met silicium voor optische signaalverwerking, zowel klassieke signaalverwerking als reservoir computing. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


Rationeel ontwerp van microporeuze katalysatoren via moleculaire modellering

Universiteit Gent Abstract: Studie voor het MTO-proces van de specifieke rol van het omliggende rooster op de reactiviteit, en van manipulaties door variaties in topologie, door wijzigingen in compositie of door lokale modificaties aan het rooster met het inbouwen van bepaalde functionaliteiten. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica

Onderzoekers: • Michel Waroquier • Veronique Van Speybroeck

Studie van discrete-tijd multiserver buffermodellen met gecorreleerde pakketaankomstprocessen Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel de set van discrete-tijd buffermodellen die in de loop van mijn doctoraatstudie werden bestudeerd, verder uit te breiden en te verfijnen. Deze buffermodellen beschikken bij onderstelling mogelijks over meerdere uitgangskanalen, met variabele transmissietijden der pakketten. Nieuwe pakketaankomsten worden gegenereerd door een zogenaamd 'discrete-batch Markovian arrival proces' (DBMAP). Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking


Performance evaluatie als een katalysator in een innovatieve Chinese lerarenopleiding Universiteit Gent Abstract: De Chinese lerarenopleiding staan onder druk om een innovatief model te adopteren. Daarbij staat de aanpak van de evaluatie central. Het onderzoeksprobleem bij de studie is: Validering van de theoretische en empirische basis voor de introductie van "performance assessment" in lerarenopleidingen. De reorientatie is gebaseerd op theoretische concepts van (1) Teacher Thinking Theory (2) constructivistische visies op professionele ontwikkeling (e.g., cognitive apprenticeship), en (3) theoretische assumpties over de betrouwbaarheid van evaluatie bij meerdere evaluatoren. De volgende onderzoeksvragen staan voorop: (1) Wat is de aard van de beliefs over evaluatie van opleiders en student-leerkrachten? (2) Wat is de validiteit van criteria en performance indicatoren bij een set leerkrachtcompetenties? (3) Onder welke voorwaarden kan performance assessment gebruikt worden als een betrouwbare methode? (4) Wat is de impact van performance evaluation approach op teacher beliefs over evaluatie (5) Wat is de impact van performance evaluation approach op self-reflective practices van student-leerkrachten? Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde

Onderzoekers: • Martin Valcke

Arteriële wanden vloeistofmechanica in mens en zoogdier: van modellering en simulatie tot klinische applicatie Universiteit Gent Abstract: Dit project beslaat onderzoek dat in drie grote thema's kan worden onderverdeeld: (i) niet-invasieve diagnostische tools voor het bepalen van de arteriële hemodynamica en van de stijfheid en functie van grote slagaders (ii) basisonderzoek naar arteriële wandmechanica en vloeistofdynamica, gebruik makend van geavanceerde computermodellen en onderzoek in mens en proefdier (iii) toegepast onderzoek in (pre)klinische setting. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Patrick Segers

Een fotonische interconnectielaag op silicium Universiteit Gent Abstract: Toekomstige microprocessen met hoge performantie zullen geconfronteerd worden met een bottleneck op het niveau van de datacommunicatie: klassieke elektrische interconnecties voldoen niet langer. Om dit te voorkomen, zal in dit project een optische interconnectielaag worden onderzocht. De belangrijkste component is de bron, een nanolaser met minimaal vermogenverbruik. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


Ontwikkeling van 'tissue engineered' hartkleppen. Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is om repulatie van biologische hartklepmatrices te verkrijgen om zo tot een vitaa tissueengineered construct te komen dat als prototype van een tissue engineerded hartklep kan dienen. Er kunnen vier grote doelstellingen geformulieerd worden: (1) Matrix optimalisatie, (2) incorporatie van groeifactoren in de biooische matrix, (3) Repopulatie van de matrices beladen met groeifactoren en (4) in vivo evaluatie van de tissue-engçineerde kleppen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer

Onderzoekers: • Jean Remon

Ontwikkeling van 'tissue engineered' hartkleppen. Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is om repulaie vn biolgische hartklepmatrices te verkrijgen om zo to een viaal vissue engineered construct te komen dat als protoype van een tissueengineered hartklep kan dienen. Er kunnen vier grote doelstellingen geformuleerd woden:(1) Matrix optimalisatie, (2) Incorporatie van groeifactoren in de biolosche matrix, (3) Repopulatie van de matrices beladen met groeifactoren en (4) In vivo evaluatie van de tissue-enineerde kleppen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer

Onderzoekers: • Jean Remon

Modelleren van de perceptie van omgevingsgeluid Universiteit Gent Abstract: Dit postdoctoraal project omvat onderzoek naar de mechanimsen aan de basis van de perceptie van omgevingsgeluid, en naar de manier waarop omgevingsgeluid de lange-termijn perceptie van de leefomgevingskwaliteit beïnvloedt. Daarnaast wordt beschikbare kennis rond psychoakoestiek en auditieve perceptie verenigd in een softwaremodel dat de effecten van omgevingsgeluid op de mens nabootst, met het oog op een integratie in omgevingsintelligentie systemen. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Dick Botteldooren

Nieuwe ruimtelijke en methodologische grensverkenningen in de luminescentiedatering van Eurazische loess Universiteit Gent Abstract: Het onderzoeksprogramma omvat een systematische en gedetailleerde chronometrische studie waarin moderne en innovatieve luminescentiedateringsprocedures worden ingezet om de loessafzettingen in Eurazië met een hoge resolutie in een accuraat tijdskader te plaatsen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde

Onderzoekers: • Peter Van den haute

De validatie van eiwitnetwerken en het bestuderen van cytokine receptor signalisatie met de MAPPIT technologie. Universiteit Gent Abstract: Eiwit-eiwit interacties zijn belangrijk voor vele cellulaire processen. Veranderingen in eiwitnetwerken kunnen dan ook aan de basis liggen van het ontstaan van ziektes. Het verkrijgen van een volledig betrouwbaar eiwit netwerk is dan ook zeer waardevol. Met een in huis ontwikkelde eiwit-eiwit detectie techniek, MAPPIT, zijn we in staat op grote schaal interacties te testen in levende zoogdiercellen. Organisaties: • Vakgroep biochemie

Onderzoekers: • Jan Tavernier

TIATAB Universiteit Gent Abstract: Toepassing van het ?Building Information Modelling? (BIM) paradigma resulteert in een digitaal, object-georienteerde en parametrische beschrijving van een gebouwontwerp. Bijkomend is er een nieuwe, internationale datastandaard voorhanden, de Industry Foundation Classes (IFC), waardoor een gebouwmodel eenduidig kan uitgewisseld worden. Het onderzoek resulteerde in een softwareprototype dat de energetische en akoestische prestaties van een gebouwmodel, beschreven volgens de IFC-standaard, automatisch evalueert. Organisaties: • Vakgroep Architectuur en stedenbouw

Onderzoekers: • Ronald De Meyer

Epitop mapping met VHH antilichamen (nanobodies) als aanzet naar de moleculaire basis van gelsoline activiteit in kankercel invasie Universiteit Gent Abstract: Lama single domain VHHs (nanobodies) tegen gelsoline worden gebruikt om de activiteit van dit proteïne te neutraliseren, voornamelijk in kankercellen. Door na te gaan waar in gelsoline deze nanobodies binden kan men beter begrijpen hoe dit proteïne bijdraagt tot maligne gedrag van kankercellen. Organisaties: • Vakgroep biochemie

Onderzoekers: • Jan Gettemans

Poloidale rotatie en het onderdrukken van turbulentie in JET plasmas Universiteit Gent Abstract: Kernfusie is een mogelijk alternatief voor grootschalige elektriciteitsproductie. Poloïdale rotatie zal worden bestudeerd in plasma scenario's met een verbeterde energieopsluiting. De poloïdale en toroïdale plasma rotatie spelen een belangrijke rol in the totale radiaal elektrisch veld en de ExB schuifspanning (wExB) in magnetisch opgesloten plasmas. Er wrodt aangenomen dat wExB de turbulente wervels onderdrukt en verantwoordelijk is voor de verbeterde opsluiting. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica


Robuuste technieken van multivariate surrogaat-modellering Universiteit Gent Abstract: Accurate en compacte modellen die het breedbandig ingang-uitgangsgedrag weergeven van complexe lineaire systemen zijn cruciaal in vele toepassingen, in het bijzonder voor microgolf- en RF-elektronica. Dit onderzoeksproject heeft als doel om algoritmes te ontwikkelen die gegarandeerd passieve, rationale, breedbandige circuitmodellen construeren, vertrekkend van gesimuleerde tijds- en/of frekwetiedomeindata van de te bestuderen structuur. Deze data kan eveneens afhankelijk zijn van 1 of meerdere fysische systeemparameters (zoals bijvoorbeeld de lengte, breedte of materiaalparameters van de structuur), wat leidt tot een meerdimensionaal benaderingsprobleem. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Tom Dhaene

Integratie van analoge en numerieke modellering met afstandwaarneming om intrusieve uitbarstingprocessen te bestuderen, met aandacht voor de topografische invloed op risico's

Universiteit Gent Abstract: Analoge experimenten en numerieke modellering zullen ontwikkeld worden om de relatie tussen magmatische intrusies en de topografie van vulkanen te bestuderen, m.i.v. de locatie van uitbarstingen, de deformatie en instorting van vulkanen en de vorming van magma kamers. Resultaten zullen toegepast worden om de morfologie van verlengde vulkanen uit te leggen en risico's bij Afrikaanse vulkanen beter te evalueren. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde

Onderzoekers: • Patric Jacobs

Foutrobuuste schaalbare videocodering Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit onderzoek is om te komen tot een optimaal gebruik van foutrobuustheids- en foutverbergingstechnieken in de context van schaalbare videocodering. Er zal een model opgebouwd worden dat de karakteristieken van de visuele data correleert met codeerparameters. Dit moet uiteindelijk leiden tot een optimale schaalbare video-encoder met betrekking tot codeerefficiëntie, flexibiliteit en foutrobuustheid. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Rik Van de Walle

Ontwerp en beheerder van content distributie netwerken voor schaalbare en gepersonaliseerde multimediale streaming diensten met kwaliteitsgarantie Universiteit Gent Abstract: Het onderzoeksproject bestudeert dienstontplooiingen voor gepersonaliseeerde consumptie van en interactie met multimediale informatie. Content Distributie Netwerken, Grids en Peer-to-Peer Netwerken komen hierbij aan bod omwille van hun flexibele, schaalbare en performante karakteristieken bij het aanbieden van streaming multimedia content. Gedistribueerde protocols en algoritmen voor netwerkdimensionering, serverplaatsing en -selectie, routering en scheduling worden onderzocht en geëvalueerd via testbedimplementaties. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Piet Demeester

FUSENET: Een Europees network voor fusie-educatie. Universiteit Gent Abstract: Het project was gericht op betere kwalificaties in fusie-plasmafysica en-techniek, het versterken van samenwerking en integratie met de hogere onderwijsinstellingen die verstrekken master-en PhD-studies aanbieden, het versterken van verbindingen met aanverwante gebieden, het bevorderen van internationale samenwerking, en het aantrekken van meer studenten in de programma?s.UGent leidde de ontwikkeling van een plan voor een Fusion Technology leerboek, en heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van practica, de herziening en coördinatie van bestaande zomercursussen, de bepaling van de vereiste kennis voor Master & Doctoraatsstudenten, en van de criteria voor een EU-certificaat, en aan de organisatie van de mobiliteit van studenten. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica


Optisch en elektrisch modelleren van dunne-film zonnecellen Universiteit Gent Abstract: Optisch en elektrisch modelleren van polykristallijne dunne-filmzonnecellen, voornamelijk van de Cu-In-Ga-S-Se familie, en vergelijken met elektro-optische metingen: optische reflectie, transmissie, verstrooiing, absorptie, elektrisch gedrag (stroom-spanning, impedantie, spectraalrespons), in relatie tot de celstructuur en de materiaalparameters. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Marc Burgelman

Onderzoek naar de rol en het mechanisme van caspase-7 in immunomodulatie en in immunopathologieën Universiteit Gent Abstract: Recent onderzoek binnen de onderzoeksgroep heeft aangetoond dat caspase-3 en -7 mogelijk een differentiële rol zouden kunnen vervullen. Om dit gegeven verder uit te diepen werd binnen onze unit een conditionele caspase-7 dificiënte muis ontwikkeld die zal worden ingeschakeld in experimentele pathologie muismodelsystemen (EAE, I/R) en waarvan de cellen zullen worden gebruikt in ex-vivo experimenten om de niet-redundante rol van caspase-7 bloot te leggen. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie


Ontwikkeling van een rek-gebaseerde methodologie voor de bepaling van taaiheid en foutacceptatiecriteria voor lassen in dunwandige stalen constructies Universiteit Gent Abstract: Gelaste staalconstructies kunnen in bepaalde omstandigheden (aardbevingen, grondzettingen) onderhevig zijn aan belangrijke plastische vervormingen. In dit project zal een model worden ontwikkeld om de toelaatbaarheid van lasfouten voor zulke constructies te bepalen. Ook zullen specifieke testprocedures worden bestudeerd voor de bepaling van taaiheid en fouttoelaatbaarheid. De verscheidene invloedsfactoren zullen bestudeerd worden op basis van numerieke simulaties en grootschalige experimenten. Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie


Kennisgedreven en componentgebaseerde netwerkarchitectuur voor applicaties met hoge kwaliteitseisen Universiteit Gent Abstract: Hedendaagse telecommunicatie-operatoren concentreren zich op het aanbieden van multimediale diensten via hun bestaand netwerk. Men stelt echter vast dat de kwaliteit door de gebruikers ervaren soms te wensen overlaat. Dit onderzoek heeft tot doel om een nieuw netwerkparadigma te ontwikkelen die het mogelijk maakt om de kwaliteit vna multimediale diensten te garanderen door autonoom acties te ondernemen als er problemen ontstaan. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Filip De Turck

AIM architectuur informatie modellering Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek wordt onderzocht of de werkwijze in het architectuurontwerp en het schijnbaar tekort aan geïntegreerde wisselwerking met gerelateerde AEC disciplines, verbeterd kan worden met beschikbare ICT-technologie. Op basis van de resultaten wordt een nieuw, geïntegreerd framework voorgesteld dat verder bouwt op deze bestaande technologieën en, onder de vorm van een virtuele ontwerpomgeving, nieuwe toepassingen tracht mogelijk te maken. Organisaties: • Vakgroep Architectuur en stedenbouw

Onderzoekers: • Ronald De Meyer

Trichomen, de sleutel tot een verhoogde productie van artemisinine in Artemisia annua Universiteit Gent Abstract: In de trichomen produceert Artemisia annua L. kleine hoeveelheden artemisinine, werkzaam tegen malaria. De doelstelling is om genen te vinden die betrokken zijn in de biosyntheseweg van artemisinine en de trichoomvorming om zo tot A. annua cultivars te komen die meer artemisinine produceren of om gistcellen te modificeren zodat ze artemisinine produceren. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer

Onderzoekers: • Dieter Deforce

Theoretische en experimentele studie van vloeibaar-kristalcellen met micrometer-schaal variaties voor toepassingen met diffractieve optica Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek levert een theoretische en experimentele studie van een lichtmodulator gebaseerd op vloeibare kristallen, waarbij de grootte van de beeldelementen de golflengte van het licht benadert. Hiervoor wordt het bestaande driedimensionale simulatiemodel voor molecuuloriëntatie uitgebreid en wordt de tweedimensionale Wide Angle Beam Propagation simulatietechniek uitgebreid naar drie dimensies om de complexe optische propagatie door het systeem te beschrijven. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen


Ingebedde luminescente fosfors voor geavanceerde fotonische materialen: een trainingsomgeving voor jonge onderzoekers Universiteit Gent Abstract: Het netwerk heeft twee doelstellingen: (1) een omgeving creeren die multidisciplinariteit en complementaire training voorziet in supramolekulaire chemie, chemische en fysische karakterisatie en nanotechnologie (2) het ontwikkelen van nieuwe concepten voor het ontwerp, de productie en exploitatie van luminescente materialen in nanoschaal containers. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen


Onderzoek van de distributie van waterstof in multifase staalsoorten door middel van thermische desorptie analyse Universiteit Gent Abstract: Door de aanwezigheid van waterstof (H) zullen de treksterkte en de taaiheid van staal verminderen. Dit fenomeen leidt tot H-verbrossing, waarbij in het staal scheuren ontstaan en groeien tot het uiteindelijke falen van het materiaal. H-verbrossing treedt vooral op bij hoogsterkte stalen in een H-rijke omgeving. Zo zijn pijpleidingen en waterstofmotoren toepassingen die zeer gevoelig zijn aan dit proces. Momenteel wordt er wereldwijd veel onderzoekswerk uitgevoerd om enerzijds de fundamentele mechanismen van H-verbrossing te begrijpen en anderzijds staalsoorten te ontwikkelen met een verhoogde weerstand tegen H-verbrossing. Dit onderzoek zal hieraan bijdragen door na te gaan hoe waterstof zich zal gedragen eens het opgenomen is in het staal. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Materiaalwetenschappen

Onderzoekers: • Marc Verhaege

Risicogebaseerde bodemsanering in de Kempen, gestoeld op een reductie van de mobiliteit en de biobeschikbaarheid van zware metalen in de bodem. Universiteit Hasselt Abstract: In situ immobilisatie van metalen, met behulp van metaalimmobiliserende bodemadditieven, is een potentiële saneringsstrategie voor metaalverontreinigde bodems. Diverse mechanismen zoals sorptie- en (co)precipitatiereacties, geïnduceerd door het toevoegen van een additief aan de bodem, kunnen een verlaging teweegbrengen van de biobeschikbaarheid van metalen en zo ook van de risicos geassocieerd met de contaminatie. Voornamelijk voor grootschalige diffuse verontreinigingen, zoals deze in de Belgische (en Nederlandse) Kempen, is deze techniek, door zijn relatief lage kost en de weinig ingrijpende impact op de omgeving, een aantrekkelijke optie. Tal van verschillende produkten zijn reeds onderzocht als potentiële bodemadditieven in deze context,maar vergelijken van de efficiëntie van de verschillende bodemadditieven doorheen de talrijke studies over metaalimmobilisatie, om zo te komen tot een selectie van het beste additief of tot een rangschikking volgens toenemende immobilisatiecapaciteit, is echter niet evident of zelfs onmogelijk. Deze moeilijkheid heeft hoofdzakelijk te

maken met het feit dat door verschillende onderzoeksgroepen vaak verschillende evaluatiemethoden gebruikt werden, maar daarnaast blijkt de werking van bodemadditieven tevens bodemafhankelijk. Een doorgedreven literatuurstudie levert dus geen pasklare oplossing op voor de 700 m² verontreinigde bodems in de Kempen. Het project beoogt een risicogebaseerde bodemsanering in de Kempen, gebaseerd op de reductie van de mobiliteit en de biobeschikbaarheid van zware metalen in de bodem. Het onderzoeksproject omvat 2 onderdelen: (i) de uitwerking van een geoptimaliseerd en gestandardiseerd evaluatieprotocol met een fysicochemisch (UGent), milieubiologisch (UHasselt) en exotoxicologisch luik (PHL), en (ii) de geschiktheidsananlyse van een aantal potentiële metaalimmobiliserende bodemadditieven en hun commercialisatie. Resultaten uit dit onderzoek worden finaal getoetst aan de grondbeginselen van risico-gebaseerde sanering in nauw overleg met OVAM. Organisaties: • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde

Onderzoekers: • Kristin ADRIAENSEN

Onderhoud van de ecoscore databank en gelinkte taken "Verdere uitbouw tweetalige Ecoscore databank. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch onderzoek)' hebben voor het project ' Onderhoud van de ecoscore databank en gelinkte taken "Verdere uitbouw tweetalige Ecoscore databank. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Maarten MESSAGIE • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-North China Electric Power University_Wang Xiaodong Vrije Universiteit Brussel Abstract: Joint PhD overeenkomst voor Wang Xiaodong Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Onderzoek naar emissies van voertuigen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar emissies van voertuigen Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • Nils HOOFTMAN • JOERI VAN MIERLO

Ontwikkeling van geavanceerde en verbeterde aëro-elastische modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aëro-elasticiteit, of stroming-structuur interactie, kan resulteren in buitensporige trillingen van bijvoorbeeld een vleugel van een vliegtuig of de schoep van een windturbine. Deze aëro-elastische instabiliteiten worden veroorzaakt door een sterke koppeling (wisselwerking) tussen de stroming en de trillende structuur. Het toenemende gebruik van lichtere materialen en meer flexibele structuren resulteert in nieuwe uitdagingen en vraagt naar geavanceerde en verbeterde aëro-elastische modellen. In dit project wensen we meer inzicht te verwerven in het (experimenteel en numeriek) modelleren van aëro-elastische systemen. Geavanceerde modellen zullen opgebouwd worden via een gecombineerde experimentele-numerieke aanpak. Zo een gecombineerde experimentele-numerieke aanpak wordt courant gebruikt in het domein van de modale analyse om numerieke eindige elementen modellen van trillende structuren te verbeteren aan de hand van experimentele geschatte modale parameters (zoals o.a. resonantiefrequenties). Gedurende dit project zal deze aanpak veralgemeend worden naar aëro-elastische systemen waarbij de stroming-structuur interactie in beschouwing wordt genomen. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME

Geïntegreerde modellering van elektrochemische en elektrostatische energieopslagsystemen voor voertuigdrijflijnen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitwerking van modellen van elektrochemische en elektrostatische energieopslagsystemen voor aandrijflijnen van elektrische en hybride voertuigen. De doelstelling van dit project bestaat uit de analyse van de 'on-board' elektrische energie op voertuigen. In het bijzonder wordt er gestreefd naar de ontwikkeling van algemeen toepasbare modellen van verscheidene tractiebatterijen in elektrisch aangedreven voertuigen (batterij elektrisch, hybride en brandstofcel voertuigen). Energie opslag in dubbellaag condensatoren zal ook opgenomen worden in het project. Het onderzoek omvat volgende onderwerpen: * uitvoering van meetcampagnes voor verscheidene types batterijen en elektrische dubbellaag condensatoren * definitie van wiskundige modellen voor batterijen en condensatoren * vergelijking van gestandardiseerde testprocedures met werkelijke omstandigheden * inbouwen van modellen voor batterijen en condensatoren in de simulatie van toepassingen

* vergelijking van de bestudeerde batterijen en dubbellaag condensatoren in de praktijk * analyse van de batterij management systemen en van de ladingsgraadmetingen * analyse van het gedrag van de energieopslagsystemen in de tijd Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Bavo VERBRUGGE • Noshin OMAR • Thierry Clement COOSEMANS • JOERI VAN MIERLO

Niet lineaire en stochastische effecten in halfgeleider microlasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Inleiding Ook in de fotonica, de wetenschap van de interactie licht-materie en de nuttige toepassingen hiervan, is de tendens tot miniaturisatie van de componenten die mogelijk is dank zij het aanwenden van nanotechnologie onafwendbaar. De laatste jaren zijn er dan ook vele inspanningen gedaan voor de fabricatie van actieve optische componenten uit halfgeleiders op micro en nanoschaal, zoals bv. gekoppelde microring lasers [1], microdisk lasers [2] , nanolasers [3], nanodraden [4], fotonische moleculen [5] en microcaviteiten [6]. Er wordt verwacht dat deze microlasers de meer "standaard" halfgeleiderlasers zullen vervangen in een aantal toepassingen als datatransmissie. Omdat er een groot aantal van hen op eenzelfde chip geïntegreerd kunnen worden, zijn ultrakleine optische caviteiten tegelijker-tijd veelbelovend voor snelle optische informatieverwerking en optische dataopslag [1]. Een ringlaser bijvoor-beeld, kan stabiel opereren in zowel wijzerszin als tegenwijzerszin; een dergelijke bistabiele component kan dus gebruikt worden als bouwsteen voor de constructie van een optisch geheugen. Met moderne technologie worden integratiedichtheden tot 100 componenten per cm2 bereikt. Kleinere componenten zouden de productiekosten nog verder drukken, omdat er dan meer van kunnen gefabriceerd worden op dezelfde wafer. Bovendien verbetert dan ook de functionaliteit, omdat zowel de responstijd als het vermogen dat nodig is om te schakelen schalen met de grootte van de component. Sinds september 2006 is TONA-VUB betrokken bij het Europese IOLOS project, met als doel de studie van micro-ring lasers en hun toepassingen in optische dataverwerking en --opslag. Vanuit theoretisch oogpunt kunnen halfgeleiderlasers zoals de net vermelde ring lasers beschreven worden door een stel gekoppelde complexe GinzburgLandau vergelijkingen (GL) [7]. GL-achtige vergelijkingen vinden hun oorsprong in de symmetrie (ring) van een systeem. Ze worden gebruikt om een grote klasse van fysische verschijnselen als fase-overgangen, spontane symmetriebreking en de vorming van patronen te beschrijven. In dit project behandelen we in de eerste plaats universele eigenschappen van micro-resonatoren beschreven door GL-vergelijkingen; maar we verwachten dat we onze resultaten zullen kunnen toepassen op andere fysische systemen of verschijnselen waarvoor GL-vergelijkingen een adequate beschrijving vormen. Uitdagingen Hoewel ring lasers al met succes gedemonstreerd zijn als geheugenelement [1], is het nog steeds een fundamentele uitdaging hun volledige potentieel te benutten voor volledig optische informatieopslag en - verwerking. Een van de meest fascinerende eigenschappen van ringlasers zijn misschien wel de onvoorspelbare fluctuaties van het elek-trisch veld, die ontstaan door spontane emissie van fotonen in het actieve medium. Als gevolg van deze fluctuaties kan de lasing spontaan en abrupt van richting omkeren (mode hopping), met verlies van de opgeslagen informatie (gelijkaardige polarisatie mode hopping bij VCSEL's vermindert ook de stabiele werking van de component). Als de component kleiner wordt, wordt het aandeel van de spontane emissie groter in verhouding tot het vermogen van de laser (zie bijvoorbeeld [8]). Stochastische fluctuaties in microlasers vormen dus een fundamenteel probleem. Ze zijn immers een direct gevolg van de kwantummechanica en kunnen niet vermeden worden door betere fabricatie. Dus is er een diep inzicht vereist opdat we er mee om zouden kunnen gaan. Daarnaast bestaat een optisch circuit in de praktijk uit een groot aantal componententen die zich op dezelfde chip bevinden. Een koppeling tussen componenten is noodzakelijk om informatie door te geven, bijvoorbeeld van een optisch geheugen naar een ander. Het is echter bekend dat de dynamica van gekoppelde systemen veel complexer kan zijn van het enkelvoudige systeem. In het bijzonder is het mogelijk dat in het gekoppelde systeem onge-wenste regimes ontstaan, typisch een gevolg van complexe niet-lineaire dynamica. Zo hebben we tijdens ons verblijf aan de TU/e (Eindhoven) recent chaotische regimes ontdekt in fotonische circuits bestaande uit gekoppel-de caviteiten [9]. Opnieuw is een diepgaand begrip van het dynamisch gedrag en van de oorsprong ervan nodig. Ten slotte is een robuuste sturingstechniek vereist (zoals deze voorgesteld door [10]) die toelaat om de laser van het ene naar het andere regime te schakelen op een optimale manier. Ideaal is een volledig optisch mechanisme, dat snel (sub-nanoseconde) schakelen mogelijk maakt voor een minimale energie. Ondanks het belang ervan, is zo'n schakeltechniek voor de overgang tussen de verschillende werkingsregimes van een ringlaser nog niet ontwik-keld. We denken hier aan schakelen geïnduceerd door optische terugkoppeling (feedback), optische injectie of stroommodulatie. Project We zijn ervan overtuigd dat de juist vermelde problemen opgelost kunnen worden op een systematische manier, met methoden uit de bifurcatietheorie en de stochastische niet-lineaire dynamica. We stellen voor om het probleem van de stabiliteit en de controle van optisch actieve systemen te bestuderen. Concreet zullen we ons onderzoek richten op de studie van halfgeleider ring lasers, microdisk lasers en halfgeleider nanodraden. Schematisch zal onze aanpak bestaan uit drie stappen: - systematische karakterisatie van de structuur van de faseruimte, waarbij we zowel van theoretische technieken (zoals continuatiemethoden [11,12]) als van experimentele metingen gebruik maken. - studie van de stochastische dynamica van het systeem, via asymptotische analyse van de Fokker-Planck vergelijking [13,14] gecombineerd met numerieke simulaties en experimenten. - ontwikkeling van een optimale sturingstechniek [10] gebaseerd op optische injectie, die experimenteel en numeriek getest zal worden.We vertrouwen erop dat onze achtergrond op het gebied van transities in nietlineaire systemen [14] en stochastische maps [15,16], onze expertise in de controle van complexe systemen zoals chaotische attractoren [17], en onze ervaring met de experimentele karakterisatie van kwantumstip ringlasers op millimeterschaal [18] ideale startpunten vormen voor deze analyse. Karakterisatie van de faseruimte van het systeem Onze studie van fluctuaties in microhalfgeleiderlasers zal gebaseerd zijn op een semi-klassieke aanpak: de elektronen en gaten in het halfgeleidermateriaal zullen gemodelleerd worden als een kwantummechanisch systeem, terwijl het elektromagnetisch veld klassiek zal beschreven worden. Het effect van de spontane emissie wordt dan in rekening gebracht door middel van een stochastische term in het model. Dit model beschrijft in zeer goede mate de dynamica van laserstructuren op micrometerschaal. Deze benadering gaat niet meer op voor de zogenaamde single-photon toepassingen, maar het is niet de bedoeling om deze limiet in dit project te bestuderen. Aan TONA-VUB werd reeds een begin gemaakt van de theoretische studie van de faseruimte van een ruisvrije ring laser en werden structuren zoals zadelpunten en limietcycli geïdentificeerd. Deze analyse is een ideaal uitgangspunt voor het huidige project, die we op theoretisch vlak zullen voortzetten aan de hand van continuatiemethodes. Dergelijke continuatietechnieken zijn de meest robuuste manier om structuren in de faseruimte te volgen wanneer parameters worden veranderd en om alle optredende bifurcaties te identificeren. Tenslotte zullen we de theoretische analyse vervolledigen door het bepalen van de invariant manifolds die de verschillende structuren in de faseruimte verbinden. Tegelijkertijd zullen de ringlasers, die worden gefabriceerd aan de Univ. of Glasgow (een partner in het IOLOS-project), ook experimenteel worden gekarakteriseerd. Op die manier kunnen de optredende bifurcaties experimen-teel worden opgemeten en kunnen de parameters van het gebruikte model worden afgesteld. Via de Universiteit van Pavia, eveneens een IOLOS partner, zullen we ook toegang hebben tot experimentele faciliteiten voor optische injectie; de expertise van deze partner zal het huidige project ook ten goede komen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Stefano BERI

Uitbouw van een integraal kennis- en testplatform voor de evaluatie van chromatografische systemen en kolommen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Rationale Hoge Prestatie-Vloeistofchromatografie (HPLC) is sinds haar ontstaan begin jaren '70 uitgegroeid tot één van de meest gebruikte technieken in de analytische chemie. Ondanks dit succes wordt momenteel intensief verder gezocht naar methodes om de techniek nog

verder te verbeteren. De huidige HPLC-kolommen zijn immers niet in staat de toenemende vraag naar snellere en betere scheidingen vanuit de industrie en de maatschappij te beantwoorden. Industrieën (o.a. de farmaceutische) willen steeds complexere mengsels scheiden (cfr. het opstellen van fingerprintchromatogrammen en het proteomics-onderzoek), willen steeds meer samples per dag analyseren (cfr. de high-throughput drugscreening), of willen steeds kortere antwoordtijden (cfr. de on-line proces- en productcontrole). Vanuit de maatschappij worden steeds strenger wordende zuiverheidseisen gesteld aan de kwaliteit van het milieu, het voedsel, de samenstelling van geneesmiddelen, enz... Om aan al deze vragen te voldoen zijn enerzijds chromatografiekolommen nodig die significant meer resolutie leveren in dezelfde analysetijd en anderzijds zijn er kolommen nodig die de analysetijd significant kunnen verkorten zonder aan resolutie in te boeten. In een reeks studies binnen de vakgroep, waaronder het eigen doctoraat, werd aangetoond dat de sleutel tot het ontwerp van betere kolommen tweevoudig is: 1) de pakking en de doorstroomporiën moeten maximaal uniform zijn en 2) kleine diffusie-afstanden (=kleine partikels of kleine domeingroottes) moeten gecombineerd kunnen worden met een lage stromingsweerstand. Voor hoge snelheidsscheidingen kunnen de kleine diffusie-afstanden gerealiseerd worden door gepakte kolommen te vullen met zeer kleine (sub 2- of sub 1-micrometer) sferische poreuze partikels. Voor hoge resolutie-scheidingen zijn gepakte kolommen echter te dicht gestapeld en zijn systemen met een grotere externe porositeit (i.e., doorstroomvolume per volume kolom) nodig. Monolietkolommen, en met name dan voornamelijk silica-monolietkolommen, zijn via hun regelbare verhouding tussen skeletgrootte en poriegrootte bij uitstek geschikt om deze grotere externe porositeit te leveren. Gepakte kolommen en monolietkolommen zijn dus in zekere zin complementair. Het eerste type kan vooral uitgespeeld worden om snelle scheidingen nog sneller te maken, terwijl het laatste type vooral geschikt is om hogere resoluties in een korte tijd te bekomen. Hoewel de kolomfabrikanten momenteel nieuwe producten op de markt brengen die volgens bovenstaande regels ontworpen zijn, worstelen zij toch nog met een aantal fundamentele vragen. De huidige sub-2- micrometerkolommen bijvoorbeeld presteren slechter dan theoretisch verwacht. Of dit afkomstig is van het feit dat partikels moeilijker pakken indien ze onder de sub-2-micrometergrens gaan, of omdat de pieken die verwacht worden zo smal zijn dat een klein zijwand- of een pakkingsdichtheidsgradiënt-effect toch significant wordt, of omdat niet vermeden kan worden dat zeer kleine afgebrokkelde partikeldeeltjes mee in de pakkingsuspensie terecht komen, is moeilijk te zeggen zonder nader onderzoek. Dat dit laatste effectief een probleem kan vormen werd tijdens het eigen doctoraatsonderzoek aangetoond door het testen van een reeks sub 2 ?m-kolommen die gevuld waren met zelfgemaakte mengsels bekomen door twee verschillende fracties met licht verschillende gemiddelde diameter met mekaar te mengen [1]. Voor de productie van monolietkolommen zijn de problemen die rijzen bij de kolomfabricage nog veel fundamenteler omdat elke poging om de domeingrootte te verkleinen vaak gepaard lijkt te gaan met een verlies van externe porositeit, en erger nog, ook met een toename van de wanorde. M.a.w. voor monolietkolommen lijkt het moeilijk te zijn om de eisen 1) en 2) met mekaar te verzoenen. Dit probleem werd tijdens het eigen doctorale onderzoek uitgebreid theoretisch onderzocht [2,3], o.a. door het uitvoeren van computational fluid dynamics(CFD)-simulaties op een reeks geometrische modellen met afnemende schaalgrootte maar met constante variatie op de skelet- en poriediameter. Dit inherente probleem betekent ook dat grootschalig, systematisch en theoretisch onderbouwd onderzoek naar het vinden van de optimale reactie- en synthesecondities absoluut nodig is. Samengevat toont het bovenstaande eigenlijk aan dat de onduidelijkheid die er bestaat over de relatie tussen het productieproces en de interne kolomstructuur enerzijds, en de relatie tussen deze structuur en de chromatografische prestaties anderzijds nog zo groot is dat er internationaal zeer veel onderzoek nodig is. Het huidige project is er op gericht om deze zoektocht mee te ondersteunen. 2. Doelstelling De doelstelling van het huidige project is om voldoende testtechnieken en theoretische kennis bij mekaar te brengen om een sluitende analyse betreffende de pakkingkwaliteit en de structurele uniformiteit van nieuwe of bestaande HPLCkolommen te kunnen maken. De uiteindelijke bedoeling is om een integraal kennis- en testplatform uit te bouwen dat kan aangeboden worden aan kolomontwerpers, zowel academische als commerciële, om hun kolomproductieprocessen te evalueren en bij te sturen. Om dit platform te realiseren zullen enerzijds alle theoretische of experimentele concepten die tijdens het doctorale onderzoek ontwikkeld of onderzocht werden samengebundeld worden en gecombineerd worden met een aantal additionele en nieuwe technieken. Anderzijds zullen één of meerdere prototypeHPLC-instrumenten uitgebouwd worden die het mogelijk moeten maken de prestaties van ultra-hoge resolutie en ultra-snelle kolommen op te meten zonder additionele piekverbreding en tot diep in het C-term gebied. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Jeroen BILLEN

Lichtgeneratie, -versterking en -conversie op basis van niet-lineaire optische effecten in micro- en nanogedimensioneerde fotonische silicium-structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds enkele jaren wordt silicium, het materiaal bij uitstek in de hedendaagse elektronische processor-industrie, tevens als een uiterst belangrijk materiaal voor fotonische toepassingen beschouwd. Vooral de fotonische componenten die gebaseerd zijn op het materiaalsysteem "silicon-on-insulator" (SOI) hebben het voordeel dat ze makkelijk met standaard silicium-gebaseerde elektronica geïntegreerd en met hoge-precisie CMOS fabricatietechnieken gerealiseerd kunnen worden. Bovendien zorgt het grote brekingsindexverschil in SOI structuren voor een nauwe opsluiting van het licht, wat enerzijds een doorgedreven component-miniaturisatie mogelijk maakt en anderzijds het opwekken van niet-lineaire optische effecten vergemakkelijkt. Silicium op zich is een sterk niet-lineair optisch materiaal. Zo beschikt het over een grote derde-orde Kerr nietlineariteit die 200 keer hoger ligt dan die van silica. Deze eigenschap in combinatie met het feit dat de dispersiekarakteristieken van SOI golfgeleiders kunnen afgestemd worden op quasi eender welke phase matching voorwaarde, maakt dat SOI structuren uiterst geschikt zijn voor het realiseren van o.a. four-wave-mixing (FWM)-gebaseerde golflengte-conversie [1]. Verder kan men met het SOI materiaalsysteem ook efficiënte laserbronnen en optische versterkers verwezenlijken waarvan het werkingsprincipe gebaseerd is op "stimulated Stokes Raman scattering (SSRS)," een resonant niet-lineair proces van derde orde waarvoor silicium een zeer hoge winstcoefficiënt vertoont (nl. 104 keer hoger dan die van silica) [2]. SSRS zet de pompfotonen, waarmee de zogenaamde silicium Raman laser of Raman versterker gepompt wordt, om in laag-energetische Stokesfotonen via een scatteringinteractie met een vibrationeel energieniveau in het silicium medium. Naast SSRS kan men in SOI golfgeleiders ook het Raman-resonante FWM-proces genaamd "coherent anti-Stokes Raman scattering (CARS)" opwekken, dat smalbandiger maar ook efficiënter is dan de klassieke niet-resonante FWM. Dit CARS-proces wordt gebruikt voor het converteren van Stokes fotonen naar hoogenergetische anti-Stokes fotonen [2]. Tot slot kan men, naast derde-orde Kerr- en Raman-gebaseerde effecten, in silicium sinds kort ook tweedeorde niet-lineaire fenomenen tot stand brengen door de inversiesymmetrie van het kristal, die tweede-orde effecten verhindert, op te heffen via de introductie van materiaalspanningen. Deze materiaalspanningen kan men realiseren door bovenop het silicium andere materialen te deponeren. Op die manier vormt men natuurlijk silicium om in "strained silicon" dat dankzij zijn tweede-orde Pockels niet-lineariteit gebruikt kan worden o.a. voor golflengteconversie via som- en verschilfrequentie-generatie [3]. We kunnen dus besluiten dat SOI structuren een zeer brede waaier aan mogelijkheden bieden voor het genereren en converteren van licht. Bovendien kunnen zulke structuren a.d.h.v. de standaard CMOS technologie gerealiseerd worden op micro- of zelfs nano-schaal en aan een relatief lage kostprijs. Tijdens mijn doctoraatsonderzoek heb ik reeds het zogenaamde "iterative resonator model" ontwikkeld om de Stokes en anti-Stokes emissie van continuous-wave SOI Raman lasers met staande-golf caviteit numerisch te simuleren, met inbegrip van de niet-lineaire verliesmechanismes (zie verder) die in het silicium medium plaatsgrijpen. In vergelijking met de eerder ontwikkelde Raman laser-modellen, verkregen we a.d.h.v. ons nieuwe formalisme uitgebreidere en accuratere informatie over de werking van dit type lasers. Hierdoor hebben we een dieper fysisch inzicht in deze lasersystemen verkregen, wat ons toeliet de verschillende laserparameters te optimaliseren, het belang van de phase mismatch voor het CARS-proces te onderzoeken en een baanbrekend intrinsiek laserkoelingsprincipe naar voor te brengen [V1-V16]. In dit Postdoctoraal Onderzoeksproject willen we onze modelleringsexpertise uitbreiden o.a. naar continuous-wave SOI Raman ringlasers, naar gepulste SOI convertoren, en naar zogenaamde "supercontinuum generation" (dit is het genereren van breedbandig licht) in SOI golfgeleiders. We plannen namelijk om, vertrekkende van het basisconcept van ons "iterative resonator model," nieuwe formalismes op te stellen die toelaten de verschillende niet-lineaire optische processen in SOI micro- en nano-structuren accuraat en gedetailleerd te simuleren. Op deze manier zullen we de nodige expertise kunnen opbouwen om quasi alle hedendaags gekende lichtgeneratie- en conversie-functionaliteiten van SOI structuren te modelleren en te optimaliseren, en om zodoende ook nieuwe, baanbrekende

fotonische toepassingen van deze structuren te bedenken. Verder plannen we om onze modelleringsresultaten samen met andere onderzoeksgroepen experimenteel te verifiëren zodat we ook de verbinding maken tussen theorie en experiment. De nieuwe modelleringsformalismen die we willen opstellen, zijn: 1) Continuous-wave Raman ringresonator formalisme: Hoewel ik tijdens mijn doctoraatsonderzoek de nadruk heb gelegd op het modelleren van lasers met een staande-golf caviteit begrensd door twee spiegels, biedt het ringresonator-ontwerp, waarbij de caviteitsspiegels vervangen zijn door makkelijker te fabriceren directionele koppelaars, ook heel wat mogelijkheden voor het realiseren van SOI licht-genererende en -converterende golfgeleiders [4]. Bovendien kan men SOI ringresonatoren niet enkel als lasercaviteit maar ook als medium in een "single pass" versterker/convertor-configuratie implementeren. Ons doel is om het staande-golf "iterative resonator model" om te vormen naar een Raman ringresonator formalisme dat we kunnen toepassen op continuous-wave SOI Raman ringlasers én -versterkers/convertoren, met Stokes- en/of anti-Stokes-emissie gegenereerd door respectievelijk SSRS en CARS, en met micro- of nano-dimensies. Dit nieuwe formalisme zal ons toelaten te onderzoeken of het ringresonator-ontwerp ook voordelen biedt o.a. wat betreft de phase mismatch-gevoeligheid van de anti-Stokes-creatie door CARS en ook wat betreft de spatiale verdeling van de niet-lineaire verliezen langsheen de SOI golfgeleider. 2) Gepulste Raman single-pass formalisme: Zoals eerder vermeld is Raman scattering een niet-lineair proces, waarvan de efficiëntie toeneemt als het pompvermogen stijgt. Daarom lijkt het ons interessant om niet enkel continuous-wave maar ook gepulste Raman scattering met hoge piekvermogens in SOI structuren te modelleren. Bovendien bevinden de belangrijkste toepassingsmogelijkheden voor Ramangebaseerde versterkers en golflengteconvertoren zich in de informatieverwerking van gepulste optische signalen [2]. Om zulke gepulste single-pass SOI Ramansystemen te modelleren, moeten we een extra vergelijking voor de excitatie van het silicium medium in rekening brengen, die vooral van belang wordt als de pulslengte korter wordt dan de Raman defaseringstijd van het medium (= 10 ps in geval van silicium). Onze bedoeling hierbij is een gepulst Raman single-pass formalisme uit te werken dat we kunnen gebruiken om de Stokes-generatie door SSRS en, indien van toepassing, ook de anti-Stokes-generatie door CARS te modelleren voor gepulste SOI Raman versterkers en convertoren, en dit zowel voor micrometer- als nanometer-gedimensioneerde veldprofielen. A.d.h.v. dit formalisme zullen we verschillende fysische aspecten van zulke gepulste SOI Ramansystemen kunnen bestuderen en optimaliseren, zoals bijvoorbeeld de verandering in materiaalexcitatie en pulsvorm tijdens propagatie, het belang van de phase matching voorwaarden voor CARS in gepulst regime, en de invloed van de pulslengte op de niet-lineaire verliezen in het silicium medium. 3) Gepulste Kerr en Pockels single-pass formalismen: Niet enkele het Raman-resonante CARS-proces, maar ook de klassieke niet-resonante FWM, die over een grotere bandbreedte beschikt, kan voor golflengteconversie in SOI structuren gebruikt worden [1]. Door de quasiinstantane respons van niet-resonante FWM, hoeft men bij het modelleren van dit proces geen materiaal-afhankelijke defaseringstijd in rekening te brengen, ongeacht de gebruikte pulslengte. Hetzelfde geldt voor het modelleren van som- en verschilfrequentie-generatie gebaseerd op de tweedeorde Pockels niet-lineariteit in "strained silicon". We stellen ons als doel gepulste Kerr en Pockels single-pass formalismen op te stellen, die enerzijds derde-orde effecten zoals FWM, SPM (self-phase modulation) en XPM (cross-phase modulation) en anderzijds tweede-orde effecten zoals som- en verschilfrequentie-generatie en parametrische versterking kunnen berekenen voor quasi eender welk set van golflengten in SOI micro- en nano-structuren. Op gelijkaardige manier als bij het formalisme beschreven in 2), zullen we met deze gepulste Kerr en Pockels formalismen o.a. kunnen onderzoeken wat de invloed van een phase mismatch is op de efficiëntie van bovengenoemde processen en welke pulslengten men moet gebruiken om de niet-lineaire verliezen in het silicium medium voldoende klein te houden voor een efficiënte interactie. 4) Niet-linaire Schrödinger single-pass formalisme: De gepulste Raman, Kerr en Pockels single-pass formalismen geïntroduceerd in 2) en 3) beschrijven telkens de interactie tussen 'discrete' monochromatische elektromagnetische velden. Voor sommige toepassingen, zoals bijvoorbeeld "supercontinuum generation," vertrekt men echter van één pompgolflengte die dan via niet-lineaire effecten tijdens de propagatie in het silicium medium wordt geconverteerd naar een continue reeks van golflengten. Om de evolutie van zo een pomppuls naar een spectraal breedbandige puls te modelleren, moet men gebruik maken van de algemene nietlineaire Schrödinger vergelijking [5]. Onze doelstelling is een niet-lineair Schrödinger single-pass formalisme op te stellen dat qua niet-lineariteiten zowel de Raman- als de Kerr- en/of Pockelsgerelateerde effecten tijdens pulspropagatie in SOI micro- en nano-structuren in rekening brengt, en dat tevens de niet-lineaire verliezen berekent die de puls in deze media ondergaat. A.d.h.v. dit formalisme zullen we o.a. kunnen nagaan op welke manier men vertrekkende van een pomppuls een breed en tevens vlak spectrum kan genereren en welk proces hierbij de belangrijkste rol speelt. Een extra aandachtspunt bij de implementatie van deze verschillende formalismen is de dispersie van de te simuleren SOI micro- en nano-structuren. A.d.h.v. commerciële vectoriële mode-solver software (Lumerical MODE) zullen we voor een gegeven geometrisch golfgeleiderprofiel de dispersiekarakteristiek en tevens de phase mismatch voor de verschillende niet-lineaire processen bepalen, en omgekeerd zullen we uit onze simulatieresultaten trachten af te leiden in welke zin het golfgeleiderprofiel kan geoptimaliseerd worden om één of meerder niet-lineaire processen efficiënter te laten verlopen. Nog een belangrijk punt is de werkingsgolflengte van de SOI micro- en nano-structuren. Vooreerst zullen we de simulaties uitvoeren voor een golflengte in het nabije-infrarode telecomdomein rond 1.5 micron. Deze keuze volgt uit het feit dat men in de wereld van "silicon photonics" vooral onderzoek doet naar telecomtoepassingen bij golflengten rond 1.5 micron. Dit golflengtedomein heeft echter belangrijke nadelen: het realiseren van perfecte phase matching bij 1.5 micron voor de bovenvermelde niet-lineaire processen blijkt in de praktijk niet evident te zijn o.w.v. de sterke materiaaldispersie van silicium in dit golflengtegebied [2]. Bovendien zijn bij 1.5 micron de niet-lineaire verliezen in silicium ten gevolge van two-photon absorption (TPA) en TPAinduced free carrier absorption (FCA) erg groot [2]. Een tweede interessant golflengtedomein waarvoor we onze simulaties zullen uitvoeren is het middeninfrarode golflengtegebied boven 2.2 micron. Eerst en vooral heeft dit gebied talloze toepassingspotentialiteiten in o.a. de geneeskunde, biomedische wetenschappen en spectroscopie. Verder is de materiaaldispersie van silicium in het midden-infrarood vrij zwak, waardoor de praktische realisatie van phase matching bij deze golflengten wordt vergemakkelijkt [V4]. Tot slot is bij golflengten boven 2.2 micron de fotonenergie kleiner dan de helft van de bandgap-energie van silicium, waardoor de erg nadelige verliesmechanismen van TPA en TPA-induced FCA niet langer kunnen optreden. Het is nog wel mogelijk dat er three-photon absorption (3PA) en 3PA-induced FCA optreden, maar deze verliezen zijn niet zo groot [6]. Hoe belangrijk deze verliezen precies zijn is echter niet duidelijk, want in de literatuur zijn er tot nog toe geen gegevens gepubliceerd over de 3PA-efficiëntie in silicium noch over de efficiëntie van 3PA-induced FCA in silicium. Daarom plannen we om samen met Prof. Goovaerts - een expert in het meten van niet-lineaire optische materiaaleigenschappen - van het departement Fysica aan de Universiteit Antwerpen de efficiënties van 3PA en 3PA-induced FCA in silicium bij middeninfrarode golflengten experimenteel te bepalen. Eens deze efficiënties gekend zijn, zullen we niet enkel accuratere simulaties voor SOI structuren met een werkingsgolflengte in het midden-infrarood kunnen uitvoeren, maar ook enkele belangrijke ontbrekende parameters in de gedocumenteerde kennis omtrent de optische/elektrooptische eigenschappen van silicium kunnen invullen. Tot slot zullen we onze modelleringsresultaten verkregen a.d.h.v. de bovengenoemde formalismen experimenteel verifiëren in samenwerking met verschillende internationaal gerenommeerde onderzoeksgroepen in het domein van de experimentele "silicon photonics". Zo zullen we de "strained silicon" structuren met tweede-orde niet-lineariteiten ontwerpen in samenspraak met Prof. Pavesi - een expert in het "manipuleren" van silicium voor allerlei fotonische toepassingen - van het Nanoscience Laboratory aan de University of Trento (Italië). Nadien zal Prof. Pavesi deze golfgeleiders fabriceren en samen met ons doormeten, zodat we kunnen nagaan of onze modelleringsresultaten effectief wel overeenstemmen met de fysische realiteit. Verder zal Dr. Rong - een wereldauthoriteit op vlak van de praktische realisatie van SOI-gebaseerde Ramanlasers en -versterkers - van de Intel Corporation in Santa Clara (VS) onze ontwerpen voor continuous-wave en gepulste Ramansystemen fabriceren en samen met ons testen. Aangezien Dr. Rong zijn experimentele expertise wil uitbreiden naar andere niet-lineaire fenomenen in SOI structuren, zullen we met hem ook onze Kerr- en Schrödinger-formalismen kunnen verifiëren. We vermelden hierbij dat we met beide onderzoeksgroepen reeds een samenwerkingsovereenkomst hebben afgesloten, en dat in het kader van mijn FWO Postdoctoraal Onderzoeksproject er langdurige studieverblijven in hun labo's gepland zijn. Met de uitvoering van dit project over drie jaar, denken we een aantal belangrijke doorbraken te kunnen halen in het modelleren van niet-lineaire optische effecten in SOI structuren. Bovendien zullen we, dankzij onze samenwerkingsovereenkomsten met verschillende experimentele onderzoeksgroepen van topniveau en studieverblijven aldaar, deze modelleringsresultaten ook kunnen omzetten in experimentele doorbraken. We hopen op die manier onze wetenschappelijke output van hoge impact te kunnen verderzetten, zowel op theoretisch als op experimenteel gebied. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • Nathalie VERMEULEN

Lenotapijt: het perfecte huwelijk tussen effectgarens en vlakke tapijten? Hogeschool Gent Abstract: Met lenotapijten worden vlakke weefsels bedoeld geweven volgens het lenoprincipe én gebruikt als vloerbedekking. Traditioneel tapijt beschikt over een pool die in een grondweefsel is ingeplant. Deze pool bepaalt het uitzicht en dus ook de esthetiek van het tapijt. . Bij deze vlakke tapijten is er geen pool meer, enkel een grondweefsel en dus moet de esthetische waarde volledig in dit vlakke weefsel zijn verwerkt. Deels kan dit door met weefbindingen te spelen, deels door inslageffecten. Bij gebruik van een lenobinding krijgt men daarenboven de mogelijkheid om de esthetiek van het effectgaren in de inslag sterker te benadrukken dan in een standaardbinding. Einddoel van het project is om de bestaande technologieën te optimaliseren naar een bruikbaar procédé voor lenotapijten toe. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Departement Technologie • Vakgroep Textieltechnologie

Onderzoekers: • Geert De Smedt • Hannelore Biebaû • Geert De Clercq

POLY-STABILAT : Polygeneration through gasification utilising secondary fuels derived from MSW Poly-Stabilat Vrije Universiteit Brussel Abstract: Europees project: POLY stabilat Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK

Cluster micro- en nanolithografie. KU Leuven Abstract: Lithografie is een sequentieel proces waarbij de achtereenvolgende stappen door een clustervan toestellen uitgevoerd worden.1) Patroongenerator: De patroongenerator is het toestel dat toelaat om op basis van eencomputertekening een patroon in een masker te schrijven. Om eenmalige processen te versnellen kan de machine rechtstreeks een fotogevoelige laag op een wafer beschrijven.Kwantitatieve specificaties zijn een adresseringsnauwkeurigheid minstens 100 nm, een schrijfbreedte van 0.6 micron, een 3σ afwijking van de lijnbreedte van ten hoogste 200 nm en de mogelijkheid tot het beschrijven van maskers en substraten van ten minste 150x150 mm2.2) Mask Aligner: De Mask Aligner laat toe om met behulp van het masker van departoongenerator de UV-gevoelige laag selectief te belichten. Na ontwikkelen wordt hetpatroon dan door bijvoorbeeld etsen definitief op het substraat overgebracht. Eenvoor de meeste microstructuren noodzakelijke optie is de mogelijkheid tot dubbelzijdigealignatie. A Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Jan Fransaer • Robert Puers • Georges Gielen • Dominiek Reynaerts • Jean-Pierre Locquet • Christ Glorieux • Wim Dehaene • Victor Moshchalkov • Michel Steyaert • Kristiaan Temst

Nanoschaal manipulatie en karakterisatie in een tranmissie electronen microscoop. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Functionele Materialen

Onderzoekers: • Ignace Verpoest • Jean-Pierre Locquet • Stepan Vladimirovitch Lomov • Johan Martens • Bert Sels • Christian Van Haesendonck • Paula Moldenaers • Eric Nies • Guido Groeseneken • Jin Won Seo

Herculesproject middelzware apparatuur: 'Near-Field Imaging Luminance Goniometer'. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • TC Elektrotechniek (ESAT) Gent-Aalst

Onderzoekers: • Geert Deconinck • Peter Hanselaer

VIB-Ophelderen van PGRN verlies van functie in neurodegeneratie. Universiteit Antwerpen

Abstract: Dementie is de vierde voornaamste doodsoorzaak en beïnvloedt meer dan 30 miljoen individuen wereldwijd. De ziekte van Alzheimer (AD) en frontotemporale lobaire degeneratie (FTLD) zijn de twee meest voorkomende oorzaken van corticale dementie in het presenium. FTLD bestaat uit diverse vormen en het voornaamste type wordt gekarakteriseerd door inclusies van geübiquitineerde proteïnen aanwezig in neuronen en gliale cellen zowel in het cytoplasma als in de nucleus (waar deze typisch kat-oog vormig zijn). Dit type wordt FTLD-U (U voor ubiquitine) genoemd. Zeer recent werden mutaties die de vorming van een functioneel proteïne verhinderen, geïdentificeerd in het progranuline (GRN) gen als oorzaak van FTLD-U. Een proteïne genaamd TDP-43 werd eveneens onlangs geïdentificeerd als de voornaamste constituent van de neuronale en gliale inclusies. Zowel progranuline als TDP-43 zijn belangrijke proteïnen met vele functies, maar de exacte functie in de hersenen en in neurodegeneratie is nog niet gekend, net zoals de link tussen progranuline en TDP-43. Dit project heeft tot doel knockout en transgene muismodellen te ontwikkelen om te bestuderen hoe verlies van GRN proteïne neurodegeneratie kan veroorzaken en hoe het in verband kan gebracht worden met TDP-43 aggregatie. De aanwijzingen verkregen met deze diermodellen zullen ook belangrijk zijn om andere vormen van neurodegeneratie, zoals de ziekte van Alzheimer en amyotrofe laterale sclerose, te behandelen en/of te voorkomen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten

Onderzoekers: • Samir Kumar-Singh

Optimalisatie en opschaling van succinaatproductie met E. coli ter onderbouwing van een octrooiaanvraag Universiteit Gent Abstract: Dit project focust op ht ophelderen van de genen betrokken bij het transport van succinaat doorheen het celmembraan van E. coli. Vervolgens zal de expressie van deze genen worden fijngeregeld met het oog op het verhogen van de succinaatproductie. Daarnaast zullen een aantal andere strategieën, zoals het modificeren van bijproductvorming en van de glucoseopnamesnelheid, worden bestudeerd. Het ontwikkelde producties zal vervolgens opgeschaald worden. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Wim Soetaert • Marjan De Mey • Jo Maertens • Margriet Drouillon

Pro-multilingua. Leonardo Da Vinci : Transfert van innovatie op het gebied van professionele meertalige communicatie. Universiteit Hasselt Abstract: Voor het nieuwe, uitgebreide Europa is het momenteel een grote uitdaging om nieuwe instrumenten te creëren die de weg effenen voor een beter begrip en een betere kennis van haar talen en culturen, en dit in de meest brede zin maar tegelijkertijd ook in de meer beperkte betekenis van bedrijfstalen en -culturen. Een beter begrip van talen en culturen maakt de ontwikkeling van economische en menselijke uitwisselingen mogelijk. PRO-MULTILINGUA, dat zich baseert op de internationale onderzoeksresultaten van Leomep (1998-2000), stelt zich als doel de Roemeense taal te integreren in het meertalig en intercultureel modulesysteem (gerealiseerd tijdens de Europese projecten Leomep-Multi 20002003 en Com-I-N-Europe 2003-2005) en heeft bedrijfskaders die internationaal zakendoen tot doelgroep. De 29 Plurilinguamodules, die aan de basis van dit project staan, werden door de EU uitgebreid gelauwerd voor hun doelgerichtheid en worden gepromoot door beroepsverenigingen, werkgeversorganisaties, opleiders en privébedrijven. Het voorgestelde PRO-MULTILINGUA-partnerschap onderscheidt zich door het feit dat de competentiegebieden van elke ploeg interdisciplinair zijn en perfect de desbetreffende gebieden omvatten. Het Roemeens zal toegevoegd worden, zowel als brontaal en -cultuur als doeltaal en -cultuur en dit in combinatie met Duits en Frans. Dit zal de interactie op het gebied van economische activiteiten vergemakkelijken tussen Roemenië en de Europese lidstaten van de eerste generatie en meer bepaald met de landen die Frans of Duits als één van hun voertalen hebben (Frankrijk, België, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Groot-Hertogdom Luxemburg). De keuze voor het Frans en het Duits beantwoordt aan de Roemeense economische realiteit: de frans- en duitstalige inversteerders zijn de laatste jaren duidelijk meer geïnteresseerd in de Roemeense markt. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek

Onderzoekers: • Martine VERJANS

Well-To-Wheel analyses van nieuwe voertuigtechnologiën voor toekomstige voertuigmarkten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Well-To-Wheel analyses van nieuwe voertuigtechnologiën voor toekomstige voertuigmarkten. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Vincent WYNEN • Thierry Clement COOSEMANS • Maarten MESSAGIE • JOERI VAN MIERLO

Ontwikkeling van een gamma duurzame hybride diesel-elektrische stadsbussen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Binnen dit project worden door firma Van Hool NV 3 types hybride stadsbussen ontwikkeld, waarbij de aandrijflijn door piekvermogeneenheden (supercondensatoren) geassisteerd wordt. Einddoel is een daling van het brandstofverbruik en de emissies van 20% ten opzichte van klassieke dieselmotor-gebaseerde bussen. Ook streeft men na het geluidsniveau en de life cycle cost te veminderen. Rol van ETEC/VUB is het vermogenbeheer van de aandrijflijn van de bus te evalueren en te optimaliseren. Dit gebeurt door gebruik te maken een simulatieplatform, alsook door metingen uit te voeren op een rijdende bus. Voor deze metingen wordt een geautomatiseerd data-acquisitie syteem gebouwd dat alle relevante parameters simultaan registreert en opslaat. Dit behelst zowel parameters voor geheel het voertuig zoals snelheid en inclinatiehoek, evenals parameters die de vermogenstroom beschrijven tussen de verschillende onderdelen van de aandrijflijn. Het meetsysteem is gebaseerd op hardware en software van de firma National Instruments. Voor het simulatieplatform, dat gegenereerd wordt in Matlab, wordt voor elk onderdeel van de aandrijflijn een softwaremodel geïmplementeerd, gebaseerd op gegevens afkomstig van Van Hool NV of haar onderaannemers. De simulatiesoftware bootst de wisselwerking tussen de verschillende onderdelen van de aandrijflijn na en kan aldus een

beheerstrategie bepalen waarbij bvb. het brandstofverbruik of het geluidsniveau minimaal is. Ook kunnen mogelijke verbeteringen aan de elektrische dimensionering van de aandrijflijn berekend en gesuggeerd worden. Door vergelijking van de gesimuleerde resultaten met de metingen kan men zowel het simulatiemodel verfijnen als nagaan of een verbetering van het geïmplementeerde vermogenbeheer op de bus mogelijk is. De gemaakte conclusies worden vervolgens gestaafd door een tweede reeks metingen op een bus waarin het verbeterde beheer geimplementeerd is. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • JOERI VAN MIERLO

Uitvoering van een literatuurstudie met betrekking tot plantengroei en een modellering van sedimenttransport en oppervlaktewater in en rond het gebied 'Bankei' te Balen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het projectteam binnen deze studie bestaat uit leden van de onderzoeksgroep Ecosysteembeheer van de Universiteit Antwerpen en van het Laboratorium voor Hydraulica van de Ugent. Beide onderzoeksgroepen werken reeds samen omtrent de hydrologische modellering van waterlopen. In dit project zal er echter gekeken worden naar de invloed van vegetatie op sedimentatie en erosie in het gebied de Bankei. Het Laboratorium voor Hydraulica werkt binnen dit project als onderaannnemer. De opdeling van de taken is daarom zeer duidelijk gesplits. Namelijk de literatuurstudie zal worden uitgevoerd door de onderzoeksgroep Ecosysteembeheer. Deze groep heeft immers een jarenlange ervaring met het onderzoek naar waterplanten en de effecten van biota op het gedrag van sediment en heeft zodoende ook toegang tot de relevante literatuur voor dit onderwerp. Het modelleringsgedeelte en het scenario gedeelte vallen dan weer onder de verantwoordelijkheid van het Laboratorium voor Hydraulica van de Ugent. Organisaties: • Ecosysteembeheer

Onderzoekers: • Patrick Meire

Open raam op innovatieve materiaaltechnologie voor een duurzaam Vlaams productielandschap. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wil bedrijven stimuleren om hun processen en producten duurzamer te maken door weloverwogen toepassing van materiaaltechnologie. Daartoe zet het project consortium achtereenvolgens vier stappen. Eerst onderzoeken we welke hefbomen voor bedrijven van belang zijn om te kunnen starten met het gebruik van innovatieve materialen. We zoeken en beschrijven diverse concrete voorbeelden. Bedrijven die over hun ervaringen willen getuigen, benaderen we met interviews en een mini-enquête. De lessen die we trekken uit de bevraging van concrete bedrijven maken we bekend aan een breed geïnteresseerd publiek. Als de betrokken bedrijven daarmee instemmen, worden hun getuigenissen gecommuniceerd tijdens workshops. We hopen dat de presentatie van getuigenissen en succesverhalen andere bedrijven stimuleert om zelf nieuwe inspanningen te leveren voor duurzaam ondernemen, via de toepassing van innovatieve materialen in processen en producten. Bedrijven die zich geïnteresseerd tonen in de toepassing van nieuwe materiaaltechnologieën willen we graag een eindje op weg helpen. Om de specifieke mogelijkheden in een concreet bedrijf te verkennen, onderzoeken we het groeipotentieel van (geïnteresseerde) bedrijven op het gebied van duurzaam materiaalgebruik. Daarvoor ontwikkelen we in dit project een opportuniteitsscan. In een volgende en laatste stap nemen we opportuniteiten inzake innovatief materiaalgebruik samen met de bedrijven op. Onze materiaalexperts ondersteunen de betrokken bedrijven bij het uitwerken van hun businesscase. Dat gebeurt in een zogenaamd implementatietraject. We schenken daarbij gelijke aandacht aan de drie dimensies van duurzaamheid: planet, people en profit. Samengevat, 1) door in te zoomen a) op de betekenis die bedrijven zelf toekennen aan duurzaamheid en b) op redenen en overwegingen van bedrijven om bepaalde materiaaltechnologieën te gebruiken, en 2) door ons te concentreren op kennisdiffusie naar en tussen bedrijven, willen we doordringen tot de 'maakindustrie' in Vlaanderen, en dit met het oog op het realiseren van duurzame ontwikkeling. Organisaties: • Engineering Management • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Anne Bergmans • Ann Crabbé • Marian Deblonde • Aviel Verbruggen

Analytische en numerieke studie van vingervorming in micro-kanalen Universiteit Gent Abstract: Chemo-hydrodynamisch instabiliteiten worden verzoorzaakt door auto-catalytische chemische reacties. De optredens instabiliteit resulteert in de vervorming van de interface en in vingervorming. We onderzoeken de interacties wanneer de processen zich voordoen in microkanalen de stroming lijkt op die in capilaire buisjes in poreuze media. Het niet-Newtoniaans karakter van de polymeervloeistoffen zal in rekening worden gebracht. Organisaties: • Vakgroep Wiskundige analyse

Onderzoekers: • Roger Van Keer

vacuüm menginstallatie voor hoogwaardige cementgebonden materialen Universiteit Gent Abstract: Een vacuüm betonmenger is een intensieve betonmenger die toelaat om zeer hoogwaardige en innovatieve betontypes te realiseren onder vacuüm. Dergelijke menger is een belangrijk element in de ontwikkeling van nieuwe cementgebonden materialen. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies


Analysis of the EU-wide baseline surveys on Campylobacter spp. in broiler flocks and on Campylobacter spp. and Salmonella spp. in broiler carcasses Lot No. 2 Universiteit Hasselt

Abstract: Volgens de verordening (EG) nr. 2160/2003 inzake de bestrijding van Salmonella en Campylobacter, moeten doelstellingen verstrekt worden voor het verminderen van de aanwezigheid van Salmonella serovars en Campylobacter soorten die van gezondheidsbelang zijn bij dierpopulaties. Voor dit doel worden breed uitgaande onderzoeken in de Europese Unie (EU) uitgevoerd. Zij verzamelen vergelijkbare gegevens tussen de lidstaten (MS). De specifieke doelstellingen die zullen worden onderzocht zijn vleeskuikens en kuikenkarkassen. Vier verslagen zullen opgemaakt worden. De eerste twee (deel A voor Campylobacter en Salmonella) zijn voorlopige beschrijvende analyses en schatting van en kuiken en karkas-niveau aanwezigheid voor elke Het De derde en laatste verslag (deel B) bevat een beschrijvende analyse van alle mogelijke risico factoren, evenals een model op basis van risico-analyse voor de identificatie van risicofactoren. De algemene doelstelling is het analyseren van en rapporteren over de baseline-enquêtes over Campylobacter spp. in koppels vleeskuikens en voor Campylobacter spp. en Salmonel / a spp. slachtkuikenproductie karkassen. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek

Onderzoekers: • Marc AERTS

Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (SO): uitgangspunten Nederlands voor nieuwkomers. Universiteit Hasselt Abstract: Begin jaren '90 groeide het besef dat het aantal anderstalige leerlingen dat binnenstroomde in het basis -en secundair onderwijs omwille van vluchtelingenstromen en migraties steeds groter werd en niet zou stoppen. Daarom werden de onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers (OKAN-klas) opgericht. Alle jongeren tussen 12 en 18 jaar die pas in Vlaanderen aankomen of in Brussel en daar kiezen voor Nederlandstalig onderwijs, kunnen gedurende één schooljaar in afzonderlijke klassen worden opgevangen om zo snel mogelijk Nederlands te leren. Het doel is hun te laten instappen in de onderwijsvorm en studierichting die het nauwst aansluit bij hun individuele capaciteiten. In het secundair onderwijs bestaat het onthaalonderwijs uit twee luiken: een onthaaljaar enerzijds en de doorstroming naar en opvang in het reguliere onderwijs anderzijds. Het onthaaljaar is zeer sterk gericht op het verwerven van het Nederlands. Om die reden worden, met uitsluiting van de uren-leraar voor godsdienst of niet-confessionele zedenleer, eigen cultuur en religie of cultuurbeschouwing, in principe alle uren-leraar gebruikt voor het aanleren van het Nederlands. Vanaf het schooljaar 2006-2007 werd in het kader van de professionalisering en de eigen aard van het vak Nederlands in het onthaalonderwijs een nieuw algemeen vak gecreëerd: 'Nederlands voor nieuwkomers'. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek

Onderzoekers: • Martine VERJANS

Innovatieve concepten via multidisciplinaire aanpak Universiteit Hasselt Abstract: Door samen te werken met verschillende actoren uit een bepaalde sector, wil EDM nieuwe concepten ontwikkelen op het terrein van innovatie met ICT middelen, met bijzondere aandacht voor humane aspecten en eindgebruikers. Via dit project beoogt EDM om naar de sector toe adviezen te formuleren, relevante informatie beschikbaar te stellen, relevantie en bruikbaarheid van nieuwe technologieën uit te testen, haalbaarheid van geïntegreerde concepten uit te schrijven. Als concrete case is er gekozen voor innovatieve serviceflats. De bedoeling is, rekening houdend met de doelgroep, nieuwe concepten te introduceren zodat een aangenamere en veiligere leefomgeving met aandacht voor welzijn, kwaliteit van leven, preventie, comfort en gebruiksgemak ontstaat. Met een touchscreen interface worden digitale diensten aangeboden aan mensen op ouderdom. Communicatie, informatie, bestellingen, domotica, multimedia, enz. kunnen allemaal op een zeer eenvoudige en intuitieve manier worden gebruikt Organisaties: • Gedragswetenschappen - Gezondheidszorg • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media

Onderzoekers: • Eddy FLERACKERS • Neree CLAES

Conceptstudie van hybride transmissie voor Off-Highway Trucks (CHOT) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op vraag van de hijsvoertuigmarkt wensen Spicer Off-Highway Systems te Brugge (SOHB) en VUB energie-efficiënte parallelle en gecombineerde hybride aandrijvingen die gebruik maken van supercapaciteiten als energie opslagsysteem, te ontwikkelen voor off-road heavy duty nutsvoertuigen. De aanleiding voor dit project was o.a. de lage efficiëntie van de huidige hydrodynamische transmissies, de verhoogde interesse van de maatschappij voor een laag brandstofverbruik en ecologische aspecten. Voor 2 typische applicaties van de aanvrager worden de hybridisatie mogelijkheden onderzocht: een wiellader (Front End Loader of 'FEL') en een vorklift (Forklift of 'FLT'). Van beide wordt een hoge vermogenklasse en een lage vermogenklasse applicatie bestudeerd ( een 60 kW-2 ton en een 200 kW-6 ton FEL, een 40 kW-3 ton en een 180kW-18 ton FLT ). Een haalbaarheidsstudie resulteerde in 35% energiewinst waarvan 15% door remenergierecuperatie, 14% door een efficiëntere aandrijflijn, 6% door een kleinere verbrandingsmotor. Indien binnen 10 jaar 15% van de nutsvoertuigen gehybridiseerd zullen zijn, zal er wereldwijd 100 miljoen liter brandstof en 700 000 ton minder CO2-emissie bespaard worden. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Hasan CULCU • Thierry Clement COOSEMANS • JOERI VAN MIERLO

ESTO - Energie opslag Vrije Universiteit Brussel Abstract: Testen van lithium batterijcellen. Ontwikkelen van simulatiemodellen van lithium cellen Organisaties:

• Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Bavo VERBRUGGE • Noshin OMAR • Thierry Clement COOSEMANS • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO

Hoog technologisch multidisciplinair meetcentrum van de Universitaire Associatie Brussel (ACTMOST) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hoog technologisch multidisciplinair meetcentrum van de Universitaire Associatie Brussel Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Elektronica en Informatica • Toegepaste Mechanica • Mechanica van Materialen en Constructies • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Elektriciteit • Hydrologie en Waterbouwkunde • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica • Materialen & chemie

Onderzoekers: • HEIDI OTTEVAERE • JOHAN STIENS • HUGO THIENPONT • ABDELLAH TOUHAFI • DANNY VAN HEMELRIJCK • Wendy VAN MOER • JOERI DENAYER • Margaret CHEN • KRIS STEENHAUT • IRIS DE GRAEVE • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE • STEVE VANLANDUIT

Leveren van wetenschappelijke bijstand bij het sediment Fingerprinting onderzoek van het Waterbouwkundig Laboratorium. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • AXES

Onderzoekers: • Pierre Van Espen • Rene Van Grieken • Katleen Van Meel

Verkennende marktstudie: Aanzet tot een communicatieplan voor Middenstand Lommel (offerte naar Ref: 2008-205) Universiteit Hasselt Abstract: De stad Lommel wil haar middenstanders bedienen door een coherent beleid op te zetten om gezamenlijke communicatie-inspanningen te doen, waarmee het aantal bezoekers- en dus ook potentiële kopers- van Lommel kan vergroot worden. Ze is hierbij overtuigd dat gezamenlijke acties meer effect hebben dan individuele inspanningen van elk van hun leden. De vraag is echter hoe de krachten efficiënt gebundeld kunnen worden en dus welke soort van communicatie-instrumenten de voorkeur verdienen om hun winkel'straat' onder de aandacht te brengen. Het doel van dit project is een aanzet tot een communicatieplan voor de middenstanders van Lommel. Organisaties: • Data-analyse en Modellering

Onderzoekers: • Tinne LOMMELEN

Hoog performante LC-tandem massaspectrometrie als noodzakelijke apparatuur rond structuuropheldering van chemische- en biomoleculen en kwantitatieve bepalingen van geneesmiddelen, metabolieten en biomoleculen in biologische matrices. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie

Onderzoekers: • Filip Lemiere • Bert Maes • Yves Guisez • Louis Maes • Luc Moens • Anne-Marie Lambeir • Xaveer Van Ostade

Klimaatverandering en veranderingen in ruimtelijke structuren in Vlaanderen Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties:

• Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Ontwerpen en landschapsplanning

Onderzoekers: • Pieter Foré • Sylvie Van Damme

Realisatie van micro-spuitgietproducten door optimalisatie van ontwerp, matrijs en proces Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Mechanica


Ontwikkeling en toepassing van molecularly imprinted polymers (MIPs) in mycotoxinediagnostica Hogeschool Gent Abstract: Fumonisine is een mycotoxine dat hoofdzakelijk in maïs en afgeleide producten voorkomt. De aanwezigheid van fumonisine in levensmiddelen of diervoeders vormen een risico voor de gezondheid van mens en dier.De huidige detectiemethode voor fumonisine zijn gebaseerd op immunoaffiniteitskolommen. Bij de ontwikkeling van nieuwe immunologische technieken worden echter proefdieren gebruikt en de ontwikkeling wordt gekenmerkt door een hoge kostprijs, lange ontwikkelingstijd, een eenmalig gebruik en een hoge analysetijd. Er is een duidelijke nood aan alternatieve opzuiveringsmethoden die naast het garanderen van specificiteit eveneens bij voorkeur milieuvriendelijk, onbeperkt beschikbaar, goedkoop en gebruiksvriendelijk zijn.Dit projectvoorstel beoogt de ontwikkeling van een sneltest, waarbij de fumonisine met behulp van molecularly impirnted polymers en vaste fase extractie uit de maïs(producten) geëxtraheerd wordt. Vervolgens wordt hieraan een semikwantitatieve test gekoppeld op basis van fluorescente detectie. De ontwikkelde sneltest kan door de maïsverwerkende industrie worden aangewend als autocontrolesysteem. Op Europees vlak werden recent normen geïntroduceerd voor maximaal toelaatbare gehaltes aan fumonisine in maïs en maïsafgeleide producten. Tevens worden bedrijven verplicht om voor fumonisine autocontroles uit te voeren, teneinde een monitoring van het probleem op te stellen. Hierbij is in de sector (voeding en diervoeder) duidelijk nood aan een snelle, eenvoudige, goedkope en gebruiksvriendelijke analysetechniek. Een goede en betrouwbare analysetechniek biedt de maïsverwerkende industrie een eenvoudige tool aan om contaminatie van fumonisine in hun producten tot een minimum te beperken en de problematiek door een snelle ingreep beter te beheersen. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie

Onderzoekers: • Peter Maene • Mia Eeckhout

Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen Hogeschool Gent Abstract: Het project VaLiCel onderzoekt de geschiktheid van een aantal celluloserijke reststromen (papieruitval, pulp, vlasresten, (snoei-)hout, bermgras en landbouwresidu's) in Vlaanderen op potentiële valorisatie in tweede generatie biobrandstoffen. Het project beoogt een enzymatische sacharificatie van de residuele biomassa en de daaropvolgende fermentatie in bio-ethanol. Lignocellulose reststromen met een goed rendement aan ethanol en met het minst inhiberende nevenproducten bekomen met een welbepaalde voorbehandelingstechnologie worden aan de hand van casestudies opgeschaald. De doelgroep van het project bestaat uit drie categorieën: bedrijven met een celluloserijke reststroom, bedrijven uit de bio-energie sector en enzymproducenten. De projectresultaten bieden een potentiële valorisatie voor de reststromen van de gebruikers, voorzien mogelijks in een nieuw aanvoerkanaal voor biomassa voor de bedrijven uit de bio-energie sector en kunnen de ontwikkeling van tweede generatie biobrandstoffen in Vlaanderen stimuleren. Bovendien zal de in het project ontwikkelde methodologie ook aansluiting vinden in projecten rond conversie van energiegewassen. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Chemie

Onderzoekers: • Ingeborg Stals

Inbouw van sensorische functionaliteiten voor de ontwikkeling van Thinking Textiel Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Textieltechnologie

Onderzoekers: • Didier Verhulst • Marc Van Parys

Kindvriendelijk ziekenhuis: het belang van interieurvormgeving en kunst op de ziekenhuisbeleving van kinderen Hogeschool Gent Abstract: Het AZ Jan Palfijn streeft ernaar een kindvriendelijk leefklimaat te creëren om zo bij te dragen aan een gezonde ontwikkeling van kinderen, waarin ze kunnen ervaren dat ziekte en het ziekenhuisgebeuren inherent aan het leven verbonden zijn. Vanuit deze visie ontwikkelde zich de vraag hoe de huidige ziekenhuisomgeving -en infrastructuur kan worden aangepast, zodat het kind, als patiënt of als bezoeker, zich meer welkom en behaaglijk voelt. Om dergelijke vraagstelling op creatieve en artistieke wijze in te vullen, stapte het AZ Jan Palfijn naar de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Optie Interieurvormgeving. De voorgestelde medewerkers van deze afdeling zullen samen met een aantal studenten een concept

ontwerpen dat tegemoetkomt aan de gewenste, in dit geval meer kindvriendelijke ziekenhuisomgeving die het subjectief gevoel van welbevinden bij kinderen in een ziekenhuis bevordert. De realisatie van dergelijk project vereist echter enige voorkennis omtrent reeds bestaande studies die de invloed van vormgeving, interieur en kunst op de beleving van kinderen binnen een ziekenhuisomgeving hebben onderzocht, alsook de wijze waarop deze beleving positief kan worden bijgestuurd. Het is op basis van deze evidence-based informatie dat er een verantwoord sjabloon kan worden uitgewerkt dat aangeeft aan welke criteria een kindvriendelijk ziekenhuis moet voldoen. Om deze voorkennis en evidentie op wetenschappelijke wijze te verzamelen zal er in een eerste fase een onderzoek worden georganiseerd in samenwerking met de Faculteit Psychologie & Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Gent. Dit onderzoek zal zowel een literatuurstudie als een empirisch onderzoek omvatten. Op basis van de resultaten van beide onderzoekslijnen zullen er een aantal richtlijnen worden geformuleerd die als concrete handvaten dienen voor de inrichting van een kindvriendelijke ziekenhuisomgeving. Met deze handvaten als leidraad willen we als Hogeschool Gent, optie Interieurvormgeving, concrete interieuraanpassingen voorstellen, implementeren en begeleiden waarbij we de ziekenhuisomgeving positief trachten bij te sturen en langs die weg het welbehagen van kinderen vergroten. Hierbij kunnen andere opties, zowel binnen het departement (grafische- en reclamevormgeving, textielontwerp, mode, film, animatiefilm, beeldende kunst,...) als over het departement heen (conservatorium drama,...) ter ondersteuning worden aangesproken en zo bijdragen tot een beter totaalconcept. Na afloop van de realisatie van het project zal in samenwerking met de Faculteit Psychologie & Pedagogische Wetenschappen een evaluatiemodule worden samengesteld, waarbij zal worden nagegaan in welke mate de vooropgestelde doelstelling is verwezenlijkt. De meerwaarde van dit project voor de Hogeschool Gent kan worden gesitueerd in een overkoepelende samenwerking met het AZ Jan Palfijn en de Universiteit Gent, waarbij de creativiteit van het Departement Interieurvormgeving vanuit gefundeerde wetenschappelijke bevindingen kan groeien en langs die weg kan resulteren in een verantwoord concept met positieve implicaties voor het welbevinden van kinderen in een ziekenhuis. Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Vakgroep Interieurvormgeving

Onderzoekers: • Leen De Wilde • Kurt Van Maldegem • Jozefien Muylle • Jan De Pauw

PhageBiotics. KU Leuven Abstract: The PhageBiotics Research Community Wereldwijd zorgen ziekenhuisbacteriën zoals Staphylococcus aureus en Pseudomonas aeruginosa voor toenemende problemen door hun resistentie tegen tal van antibiotica. Zo leiden infecties van huiden chirurgische wonden in België alleen al tot zo'n 845 doden per jaar en is het bovendien een belangrijkefinanciële last voor de sociale zekerheid. De exploitatie van bacteriële virussen (bacteriofagen) vormt hierbij een mogelijk alternatief/complement voor de klassieke antibiotica. De evaluatie van deze 'bacteriofaagtherapie' in relevante medische omgeving is de hoofddoelstelling van onze onderzoeksgemeenschap. Om dit doel te bereiken is eengrondige microbiologische en moleculaire karakterisatie van groot belang. Deze karakterisaties zijn op hun beurt dan weer van fundamenteel belang voor een beter begrip van de biologie van deze virussen en de interactie met hun gastheer. Drie Vlaamse onderzoeksgroepen (Laboratorium voor Gentechnologie, K.U.Leuven; Labo Organisaties: • Afdeling Gentechnologie

Onderzoekers: • Rob Lavigne

Manipulatie van magnetische micropartikels in druppelgebaseerde microfluidics KU Leuven Abstract: Lab-on-a-chips en microfluïdische analysesystemen bestaan al meerdan drie decennia. Ze worden toegepast voor medische, milieu- en voedseldiagnostiek en verschijnen in verschillende configuraties en complexiteit. Wat ze allemaal gemeenschappelijk hebben zijn de kleine vloeistofvolumes, die getransporteerd worden in structuren met micrometerdimensies. Een veelbelovende en groeiende subcategorie van deze microfluïdische systemen zijn de meerfasige, druppel-gebaseerde of gesegmenteerde stroomsystemen. Discrete hoeveelheden reagentia worden vervoerd in microfluïdische kanalen, omringd met een onmengbare vloeistof of een gas, wat contaminatie tussen verschillende reactievolumes voorkomt. Deze druppeltjes, meteen typisch reactievolume van 1 microliter tot 1 picoliter, kunnen gebruikt worden als microreactorvaten voor (bio)chemische reacties of voor bioassays zoals ELISA en PCR. Ze kunnen aan hoge frequenties gegenereerd worden, tot 10.000 per seconde, wat vooral veelbelovend is voor toepassin Organisaties: • Afdeling MeBioS

Onderzoekers: • Jeroen Lammertyn • Bert Verbruggen

De wetenschappelijke exploitatie van de Herschel-missie. KU Leuven Abstract: Het project behelst de wetenschappelijke exploitatie van de Herschel-missie, waarin de promotor betrokken is als 'Co-PrincipalInvestigator'. Deze betrokkenheid omvat de coordinatie van de 400 uren gegarandeerde waarneemtijd die aan Belgie werd toegekend. Het K.U.Leuven-deel betreft vooral de studie van circumstellaire media. Specifieke deelprojecten handelen over massaverlies gedurende late evolutiestadia van sterren, Vegatype sterren, schijven rond jonge sterren, en kometen. Organisaties: • Afdeling Sterrenkunde

Onderzoekers: • Christoffel Waelkens

Darwin KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Michel Steyaert

Proactieve Creatie en Management van spin-offs. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Geassocieerde Afdeling ESAT - INSYS

Onderzoekers: • Rudi Cuyvers • Bettina Vander Eecken

Synthese en optimalisering van op maat gemaakte, gedragen titania lagen voor de toepassing in foto-geactiveerde processen. Universiteit Antwerpen Abstract: In onderhavig project zal de invloed van de synthesecondities en depositietechnieken op de finale eigenschappen van dunne titania (TiO2) lagen worden nagegaan. Innovatieve methoden voor de vorming van poreuze poeders (UA, promotor P. Cool) zullen gecombineerd worden met recente expertise in verband met het vormen van dunne lagen (Uhasselt, promotor M.K. Van Bael). Aandacht zal ook besteed worden aan postsynthetische methoden om de stabiliteit en de eigenschappen van de materialen verder te controleren. Er wordt uitgegaan van de wetenschappelijke kennis voorhanden voor de vorming van poeders en er wordt onderzocht of deze overdraagbaar is op de vorming van dunne lagen. Op deze manier wordt getracht om fundamentele kennis te verwerven over de parameters welke controle mogelijk maken over de structuur en eigenschappen van het afgezette titania. Dit is van groot belang voor fotogeïnduceerde toepassingen. Organisaties: • Laboratorium adsorptie en katalyse

Onderzoekers: • Pegie Cool • Vera Meynen

Drie-dimensionale karakterisatie van precipitaten in NI-Ti vormgeheugen legeringen m.b.v. slice-and-view in een FIB-SEM dubbelstraal microscoop. Universiteit Antwerpen Abstract: Ni-Ti gebaseerde legeringen zijn momenteel de meest gebruikte materialen in vormgeheugen en superelastische componenten voor toepassingen in een grote verscheidenheid van gebieden gaande van stents en orthopedische draden in de medische sector over mechanische versterkers tot allerhande grijpconstructies. De martensitische transformatie van een kubische austeniet B2 structuur naar een monokliene martensiet B19' structuur ligt aan de basis van dit speciale gedrag. Afhankelijk van de toepassing wordt gewerkt met licht verschillende samenstellingen, meestal in de buurt van de equiatomaire samenstelling, hoewel momenteel ook veel onderzoek naar ternaire systemen gevoerd wordt (met toevoegingen van Cu, Hf, Zr, Au, Pt, Pd). Het startmateriaal krijgt bovendien een specifieke warmtebehandeling wat resulteert in de groei van nano- tot microschaal precipitaten, waarbij het type, de grootte en de verdeling afhangt van de temperatuur, de duurtijd van de behandeling en mogelijke uitwendige spanningen. Deze precipitaten hebben een concrete invloed op het faze transformatiegedrag en de functionele eigenschappen van het materiaal. Een goed begrip van hun driedimensionale verdeling in het materiaal is daarom van cruciaal belang voor een verdere ontwikkeling van deze technologie, o.a. naar het hogere temperatuursgebied noodzakelijk voor toepassingen in de context van motoren. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)

Onderzoekers: • Dominique Schryvers

Principes van het ontginnen van patroonverzamelingen. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelen van dit project zijn 1) het bepalen van een computationeel raamwerk voor pattern set mining, 2) het bestuderen van de computationele eigenschappen van verschillende selectiepredikaten, 3) het ontwikkelen van algoritmen en systemen voor pattern set mining, 4) het onderzoeken van het gebruik van constraint programmeringstechnieken voor pattern set mining, 5) het evalueren van pattern set mining voor het oplossen van standaard datamining en machine learning taken, zowel conceptueel als experimenteel, en 6) het bestuderen van de representatie- en toepassingsaspecten van pattern set mining. Organisaties: • Ontwikkeling database systemen (ADReM)

Onderzoekers: • Bart Goethals

Reactief magnetron sputterdepositie: een hybride model en haar experimentele verificatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project "Reactief magnetron sputterdepositie: een hybride model en haar experimentele verificatie" heeft tot doel de ontwikkeling van een hybride model voor de beschrijving van het reactief sputter proces. Dit doel zal o.a. bereikt worden door een combinatie van simulaties en experimenten. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)

Onderzoekers: • Annemie Bogaerts

RECAP: Reservoir Computing voor Auditieve Patroonherkenning. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is om fundamenteel onderzoek te doen naar de mogelijkheden en problemen rond de toepassing van RC op moeilijke auditieve patroonherkenningstoepassingen, zoals het herkennen van spatiale omgevingen via meerkanaals actieve of passieve sonarsignalen en continue spraakherkenning met achtergrondruis. Organisaties:

• Engineering Management

Onderzoekers: • Herbert Peremans

Karakterisering van immuunresponsen gericht tegen allogene stamcelimplantaten in het centraal zenuwstelsel. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project onderzoeken we de bijdrage van innate (microglia) en adaptieve (T-cellen) immuunresponsen die bijdragen tot de immunologische afstoting van allogene stamcelimplantaten in de hersenen van immuuncompetente muizen. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)

Onderzoekers: • Peter Ponsaerts

Implementatie van snelle biosensor testen in industriële waterzuivering en TEB (Totale Effluent Beoordeling) - Validatie van de geselecteerde testen binnen de normstelling in de EU kaderrichtlijn water. Universiteit Antwerpen Abstract: De kaderrichtlijn Water, de nieuwe Europese Wetgeving omtrent waterbeheer, vereist dat de waterkwaliteit voldoet aan een aantal chemische en ecologische criteria. De duurtijd van de klassieke biologische testen is echter te lang en niet compatibel met de dynamiek van een waterzuivering. Er is daarom een grote nood aan snelle en gevoelige biosensoren. In dit project zullen een aantal snelle testen worden gevalideerd voor hun bruikbaarheid in de waterzuivering. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)

Onderzoekers: • Ronny Blust • Johan Robbens

Akoestische sensoren voor afstandsmeting. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de toepassing van akoestische sensoren voor afstandsmeting in de robotica. De beweging van de robot bij het naderen van een oppervlak wordt bewaakt door de sensor. Er worden sensoren gebouwd en uitgetest bij het reinigen van kunstvoorwerpen en buitenmuren. Organisaties: • Engineering Management

Onderzoekers: • Herbert Peremans

Microgolf-geassisteerde synthese van hernieuwbare grondstoffen uit triglyceriden. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar microgolf-geassisteerde synthese van hernieuwbare grondstoffen uitgaande van triglyceriden met specifieke aandacht voor nieuwe katalysatoren en processen zonder katalysator. Dergelijke processen geven aanleiding tot een reductie van de afvalstromen en kunnen tevens de aanzet zijn van het ontwerp van compacte industriële productieprocessen (doorstroom microgolf reactoren). Organisaties: • Organische synthese

Onderzoekers: • Roger Dommisse • Bert Maes

De 16de eeuwse glasmedaillons in het UA patrimonium en daarbuiten: een systematisch onderzoek naar materiaal- en technologiegebruik. Universiteit Antwerpen Abstract: De uitzonderlijke collectie aan glasmedaillons van het Klooster der Grauwzusters (nu Universiteit Antwerpen), daterende uit de 16de eeuw, wordt in de loop van het jaar gerestaureerd. Deze, hoogst waarschijnlijk, samenhangende collectie kunnen we, door afname van glasstalen, vergelijken met glasfragmenten uit de 16de eeuw uit de collecties J. Caen en C. Berserik. Door uitvoering van analyses willen we weten of het medaillonglas een subgroep is binnen de gekende high lime ¿ low alkaligroep door gebruik van o.a. Mn. Eveneens willen we weten of de stukken gemaakt zijn door eenzelfde atelier. Aansluitend vermoeden we dat bij het samenstellen van de analyseresultaten karakteristieken naar voren komen waarvan we nu (nog) niet volledig op de hoogte zijn. Organisaties: • AXES


Gecombineerde stille spraak- en emotieherkenning. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen we de opgedane kennis inzake gecombineerde stille emotie- en spraakherkenning verwerken in een publiceerbare paper. Voorts zullen we een doctoraatsvoorstel uitschrijven waarin dit onderwerp verder zal uitgediept worden. De vraag naar stille herkenning wordt steeds groter vanuit verschillende sectoren, zoals de zorgsector, educatieve, info- entertainment en beveiligingssector, vandaar dit onderzoek. De resultaten van de voorbije 3 jaar vooronderzoek in deze materie zullen gecombineerd worden in een softwareapplicatie die de technologische werking aantoont. Organisaties: • Individueel onderzoek IOIW

Onderzoekers: • Jozef Colpaert

Hoe omgaan met de complexiteit van mileuvraagstrukken. Universiteit Antwerpen Abstract: De bijdrage gaat in op de vraag hoe om te gaan met de complexiteit van milieuvraagstukken zoals die aan de orde zijn in tal van MIRAproducten. De traditionele wetenschappelijke benadering wordt steeds vaker ter discussie gesteld, zeker wat betreft maatschappelijke en beleidsrelevantie. Er is nood aan alternatieven. Erkenning van de inherente complexiteit van bijvoorbeeld milieuthema's is hiertoe een eerste stap. Vervolgens stelt zich de vraag hoe we op een relevante en meer transparante wijze met beperkte kennis rond die belangwekkende thema's om

kunnen gaan en te communiceren. Twee cases dienen ter illustratie: de manier waarop het Intergovernmental Panel on Climate Change tot onderzoeksconclusies komt en het Vlaams Steunpunt Milieu en Gezondheid bij de interpretatie van resultaten uit de humane biomonitoring. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Ilse Loots • Hans Keune

XANES meets ELNES: een studie van heterogene materialen op verschillende lengte-schalen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de resultaten met elkaar te vergelijken en te confronteren, bekomen met twee verwante technieken voor het bekomen van structurele informatie in vaste materialen: X-straal absorptie near-edge spectroscopie (XANES) en elektron verlies near-edge spectroscopie (ELNES). Beide technieken leveren informatie op over de dichtheid van de niet-bezette niveaus in een atoom en hoe deze niveaus door de omringende atomen worden beinvloed. Beide methoden maken gebruik van andere primaire projectielen en detectie methoden zodat ze op andere lengte schalen werken. Organisaties: • AXES

Onderzoekers: • Dirk Lamoen • Johan Verbeeck • Koen Janssens

Functionele beeldvorming (MRI) van spreeuwenhersenen voor het ontrafelen van de neurale basis van vocale communicatie in zangvogels als model voor humane communicatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft als doel de hersen-gedrag interacties te begrijpen, met speciale aandacht voor de rol van sociale factoren op deze interacties als mogelijke oorzaak van hersenplasticiteit. Dit zal mogelijk gemaakt worden door een aanpak die de volledige hersenen in beeld brengt, namelijk functionele MRI, toegepast op een origineel diermodel: de Europese spreeuw. Organisaties: • Bio-imaging

Onderzoekers: • Colline Poirier

Onderzoek en ontwikkeling van Au/TiO2 schuimen voor verwijdering van NOx en VOC's uit omgevingslucht. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is de verwijdering van NOx en VOC uit omgevingslucht door een geïntegreerd luchtzuiveringsproces op basis van fotokatalyse. Hierbij wordt een keramisch schuim ontwikkeld op basis van een fotokatalytisch nanogestructureerd poeder. Verder zal er gepoogd worden om een verbeterde werking te bekomen door Au depositie. Dit alles wordt aangepakt vanuit een procesbenadering waarbij naast wetenschappelijk/technologische ook socio-economische aspecten een rol spelen. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Silvia Lenaerts • Tom Tytgat

Moleculair genetisch onderzoek naar de complexe genetica van frontaalkwabdementie. Universiteit Antwerpen Abstract: Frontaalkwabdementie (frontotemporal lobar degeneration, FTLD) is een vorm van dementie waarbij progressieve karakterveranderingen en/of taalproblemen op de voorgrond staan. Bij tot 50% van de FTLD patiënten wordt een familiale voorgeschiedenis vermeld wat duidt op een belangrijke rol van genetische factoren in de ontwikkeling van de ziekte. Causale mutaties worden teruggevonden in de PGRN, MAPT, VCP en CHMP2B genen, welke nu 10 tot 20% van de FTLD patiënten verklaren. Binnen dit project beoog ik om nieuwe genetische oorzaken te identificeren die bijdragen aan het risico op het ontwikkelen van FTLD. Hiertoe zullen genoomwijde associatiestudies worden uitgevoerd, welke toelaten het volledige genoom in hoge densiteit en op een onbevooroordeelde wijze te evalueren op associatie tussen genetische varianten en de ziekte. Wanneer uitgebreide families met mendeliaanse overerving van de ziekte worden verzameld, zullen ook genetische koppelinganalyses worden uitgevoerd voor het identificeren van nieuwe causale genen voor FTLD. Bij de identificatie van nieuwe genetische oorzaken zal er worden onderzocht of ze gecorreleerd zijn aan klinische subtypes, specifieke afwijkingen bij neurologische beeldvorming, eiwitprofielen in plasma of serum en bevindingen bij neuropathologisch onderzoek. Om dit mogelijk te maken zal ik investeren in het uitbouwen van een uitgebreide onderzoekspopulatie van FTLD patiënten die klinisch, pathologisch en genetisch in detail werden gekarakteriseerd en van wie verschillende bronnen van biologisch materiaal werd verzameld - DNA, cellijnen, serum, plasma en hersenen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten

Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Tim Van Langenhove

In vivo kwantificatie en karakterisatie van neuroplasticiteit in de adulte hersenen van de zangvogel. Universiteit Antwerpen Abstract: In vivo kwantificatie en karakterisatie van neuroplasticiteit in de adulte hersenen van de zangvogel. Organisaties: • Bio-imaging

Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden • Jacob Verschueren

Studie van de vorming van zeolieten en poreuze materialen door electrondiffractie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds KUL. UA levert aan KUL de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties:

• Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)

Onderzoekers: • Gustaaf Van Tendeloo

Fluorescentiemicroscoop Universiteit Gent Abstract: Met een fluorescentiemicroscoop kunnen kleine luminescente deeltjes of fluorescerende oppervlakte geobserveerd worden. Dit toestel zal gebruikt worden voor onderzoek in het domein van de elektroforese, luminescente fosfordeeltjes, nano-emitters en biosensors. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Kristiaan Neyts • Dirk Poelman • Peter Bienstman

Mobiele X-stralen fluorescentie spectrometer Universiteit Gent Abstract: X-stralen fluorescentie analyse (XRF) is een analytische techniek die toelaat om snel en op een niet-destructieve manier de elementcompositie van een object te bepalen. In dit project wordt een mobiele X-stralen fluorescentie spectrometer aangekocht, waardoor archeologische objecten geanalyseerd kunnen worden, wat nuttig is voor diverse archeometrische toepassingen (herkomstbepaling, bepaling van het productieproces, materiaalidentificatie, etc.) Organisaties: • Vakgroep Archeologie


Vernieuwing van de apparatuur voor monstervoorbereidingen in het geochronologisch en geochemisch onderzoek van mineralen en gesteenten Universiteit Gent Abstract: De aangevraagde apparaten betreffen een schijvenmolen en een koolstofbedamper. De schijvenmolen is een basistoestel voor het afscheiden van specifieke mineralen uit gesteenten, nodig voor geochronologisch en/of isotropisch onderzoek. De koolstofbedamper is een apparaat dat dient om kleine mineralogische monsters te bekken met een koolstoflaagje, nodig voor microchemische analyse onder de SEM (scanning-electronenmicroscoop). Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde

Onderzoekers: • Peter Van den haute • Marlina Elburg

Kwantitatieve nucleaire magnetische resonantie beeldvorming voor de karakterisatie van biologisch relevante parameters met betrekking tot de behandeling van tumoren met behulp van ioniserende straling Universiteit Gent Abstract: Bij deze studie wordt beoogd twee fysiologische parameters niet invasief in beeld te brengen aan de hand van nucleaire magnetische resonantie beeldvorming: (1) celbiologische wijzigingen die het gevolg zijn van ioniserende straling en (2) de zuurstofverdeling in tumoren. Deze biologische beeldvorming beoogt een antwoord te leveren op het vraagstuk van de biologische effectiviteit van hadronen-therapie en vindt een belangrijke toepassing in het optimaliseren van tumorbehandelingen (hypoxie). Organisaties: • Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek

Onderzoekers: • Yves De Deene

Kwaliteitsmetrieken voor de objectieve beoordeling van de invloed van IP-gebaseerde netwerken op video- en audiokwaliteit Universiteit Gent Abstract: Netwerkstoornissen (pakketverlies) hebben in het geval van digitale video een invloed hebben op de visuele kwaliteit van het ontvangen signaal. Tijdens dit doctoraatsonderzoek wordt de relatie tussen deze netwerkstoornissen en de waargenomen beeldkwaliteit onderzocht. Het is de bedoeling om een kwaliteitsmetriek op te stellen die, op basis van netwerk monitoring, in staat is om de visuele kwaliteit te voorspellen. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


Ontwikkeling en toepassing van snelle algoritmen voor de oplossing van elektromagnetisch en akoestische veldproblemen Universiteit Gent Abstract: In dit project wensen we een snel full-wave veldsimulatie algoritme te ontwikkelen en er de toepassingen van onderzoeken voor de ontwikkeling van nieuwe elektromagnetische materialen, voor het ontwerp van hoog-frequente passieve circuits en antennes, voor de voorspelling van propagatie, voor outdoor akoestische veldsimulaties, voor het ontwerp van akoestische toestellen en ruimtes en voor de simulatie van geavanceerde passieve optische componenten. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Dick Botteldooren • Peter Bienstman • Hendrik Rogier

Multi-scale modellering van de prestaties van ternaire cementgebaseerde materialen Universiteit Gent Abstract: Het project is gericht op de multi-scale modellering van de prestaties van ternaire cementgebaseerde materialen, en heeft als hoofddoel een bijdrage te leveren inzake de ontwerpmethodiek van cementgebaseerde materialen met gewenste prestatie-eigenschappen. Bovendien dient

het project bij te dragen tot de verdere ontwikkeling en promotie van cementgebaseerde materialen met alternatieve, eerder CO2-neutrale poeders. De beoogde doelstellingen worden nagestreefd door het ontwikkelen en valideren van een numeriek model op verschillende schaalniveaus. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies


Zelfhelend beton door combineren van microvezels met geïmmobiliseerde expansieve of reactieve stoffen Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt onderzoek verricht naar de mogelijkheid om zelfhelend beton te ontwikkelen door het incorporeren van expansieve materialen of poreuze granulaten die eventueel helende agentia bevatten. Het 'zelfhelend' beton zal eveneens versterkt worden met vezels, om zo de scheurwijdte te beperken en zelfheling beter mogelijk te maken. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Nele De Belie

Stochastische modellering en analyse van communicatiesystemen Universiteit Gent Abstract: Het project heeft tot doel efficiënte mathematische technieken te ontwikkelen om stochastische modellen te analyseren, die nuttig zijn voor de prestatie-analayse van hedendaagse heterogene telecommunicatienetwerken. Deze modellen komen uit de domeinen van de wachtlijntheorie en de estimatie- en decisietheorie. Zij beogen onder meer een meer realistische modellering van de informatiebronnen/aankomststromen, de bedieningsmechanismen en de scheduleringstechnieken in netwerkknopen, evenalas de studie van nietklassieke aspecten zoals hardware-vertragingen, informatie-deadlines, karakterisatie van verliesprocessen en tijdsafhankelijk gedrag. Zij vinden ook onder meer hun toepassing in adaptieve modulatie en codering met feedback, iteratieve draaggolf-en kloksynchronisatie, signaalontwerp voor lokalisatiesystemen. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking


Multischaal Modelering en -ontwerp van chemische Reacties en Reactoren (M2dcR2) Universiteit Gent Abstract: Door modelering van moleculaire tot industriële schaal wordt ontwerp van reacties en reactoren op een zo rationeel mogelijke basis mogelijk. Dit programma beoogt het ontwerp op dergelijke fundamentele basis van brandstoffen op basis van hernieuwbare bronnen, van heterogene katakystoren en van nanogestructureerde polymeren. Bovendien wordt de energetische doelmatigheid van bestaande processen gemaximaliseerd. Organisaties: • Vakgroep Chemische proceskunde en technische chemie

Onderzoekers: • Guy Marin

Verbeterde niet-invasieve diagnostiek van vaatziekten door integratie van de simulatie van medisch ultrageluid, de arteriële bloedstroming en de vaatwandmechanica Universiteit Gent Abstract: Doel is een geavanceerd simulatiemodel voor cardiovasculaire ultrageluid toepassingen te ontwikkelen, gebaseerd op computersimulaties van bloedstroming en vaatmechanica (expertise Ugent). Omdat fundamentele kennis mbt medisch ultrageluid ontbreekt aan de Ugent, wordt samengewerkt met de NTNU, Trondheim. Dit bilateraal project moet specifiek toelaten om simulaties van wandmechanica (Abaqus) en ultrageluid (Field) te koppelen en geavanceerde ultrageluid toepassingen (o.a. 3D) uit te werken. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Patrick Segers

Naar een meer geavanceerde itemontwikkeling in performance indicators studies voor wiskunde en begrijpend lezen Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als centrale doelen:: (1) ontwikkelen van een groot set test items voor wiskunde en begrijpend lezen die de beheersing naar verschillende niveaus helpen meten (2) de implementatie van deze test items bij een heterogene test samples in het Chinees lagere onderwijs (ontwikkelde/ontwikkelende provincies rural en urban scholen) (3) het toepassen van polytome Item Response Models om het beheersingsniveau van leerlingen en test items te bepalen en (4) het ontwikkelen en uittesten van een Teachers Evaluation en Assessment Beliefs Scale (TEABS) om de evaluatie beliefs van leerkrachten in kaart te brengen. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde

Onderzoekers: • Martin Valcke

Theoretisch en experimenteel onderzoek van thematische AC analyses voor toepassingen in de microelektronica Universiteit Gent Abstract: Het gebruik van AC warmtebronnen, die dus periodiek veranderen zal geanalyseerd worden. Een eerste toepassing omvat het meten van de ruimtelijke verdeling van de convectiecoefficient door middel van fasemetingen. Een tweede toepassing is het gebruik van een fluktuerende warmtebron in een focal plane array thermografische camera. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Gilbert De Mey

Plasmabehandeling voor de verbetering van het hydrofiel, hydrofoob, antibacterieel en adhesief karakter van medische textielweefsels

Universiteit Gent Abstract: Een gezamenlijk doctoraat is voorgesteld tussen de vakgroep Toegepaste Fysica (Ugent - België) en het Kongunada Arts & Science College (India). Het is een ideale kans om de aan de Ugent ontwikkelde atmosferische plasmabronnen te evalueren en vergelijken met lage druk ontladingen (expertise van Indische partner). Dit werk brengt twee verschillende aanpakken samen voor de oppervlaktebehandeling van textiel m.b.v. plasma. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica


Design en analyse van Gbps interconnecties in chipverpakkingen Universiteit Gent Abstract: Het betreft het verblijf (sabbatical) van een buitenlandse onderzoeker van de National Taiwan University voor 6 maanden. Het gezamenlijk uit te werken project handelt over de modellering en optimalissatie van interconnecties voor zeer hoge frequenties en het opstellen van compacte modellen via zogenaamde modelorderreductietechnieken. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Daniël De Zutter

Verbetering van de spatiale informatie voor vlakken-gecollimeerde SPECT Universiteit Gent Abstract: SPECT beeldvorming door collimatie met roterende vlakken versnelt de beeldacquisitie door de verhoogde sensitiviteit. Dit gaat ten koste van de spatiale resolutie. Door vlakkencollimatie te combineren met elektronische Compton collimatie kan de resolutie verbeterd worden en alzo de scantijd effectief verkort worden. In dit project wordt de potentie van de door vlakken gecollimeerde Compton camera aangetoond aan de hand van een prototype. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Stefaan Vandenberghe • Steven Staelens

MicroPower Universiteit Gent Abstract: Reversibele computers kunnen rekenen met weinig elektriciteitsverbruik en weinig warmte-ontwikkeling. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen

Onderzoekers: • Alexis De Vos

CcASPAR Universiteit Gent Abstract: Het klimaat verandert en zet Vlaanderen onder druk. De voorbije jaren lag de focus in het klimaatdiscours vooral op mitigatie. Nu we het klimaatprobleem beter begrijpen, treedt adaptatie stilaan op de voorgrond. Het onderzoeksproject CcASPAR (Climate change and changes in spatial structures in Flanders)verricht gedurende vier jaar onderzoek naar de ruimtelijke impacten van klimaatsverandering met als finaliteit het formuleren van ruimtelijke adaptatiestrategieën en duurzame beleidsimplicaties voor Vlaanderen op verschillende ruimtelijke schalen. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Georges Allaert

Zelfhelend beton door combineren van microvezels met geïmmobiliseerde expansieve of reactieve stoffen Universiteit Gent Abstract: Doelstelling is om een geschikte methodologie te ontwikkelen voor zelfheling van beton. Er wordt gestreefd naar (1) het behoud van de vloeistofdichtheid ("verzegelen") en dus duurzaamheid van de constructie; (2) na scheurvorming de mechanische eigenschappen terugwinnen ("helen"). In deze tweede termijn worden de expansieve eigenschappen van hydrogelen aangewend. Bovendien wordt de scheurwijdte beperkt door het toevoegen van vezels aan het beton. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Nele De Belie

Biotechnological Production Platform for new Tailor-made Glycolipid Biosurfactants Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de biotechnologische productie van new-to-nature en tailor-made glycolipide biosurfactantia. Het project wil tegen de achtergrond van een groeiende ecologische bewustwording het aanbod van interessante biologische surfactantia verbreden, verder modificeren en aanpassen aan de noden van de markt zodanig dat het toepassingsdomein van deze interessante moleculen verder uitgebreid kan worden. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Wim Soetaert • Bart Devreese • Yves Van de Peer

Genoomwijde transcriptiefactor-DNA bezetting en omringende cofactor-recruteringsprofielen bij gecombineerde GR?- en PPAR?-gebaseerde transcriptionele cross-talk mechanismen. Universiteit Gent

Abstract: Heel recent toonde onze onderzoeksgroep tesamen met de groep van Prof. B. Staels (Pasteur Instituut Rijsel) aan, dat wanneer glucocorticoïden en PPAR?-agonisten gecombineerd worden, een additief ontstekingswerend effect bekomen wordt, terwijl verrassend genoeg de neveneffecten op diabetogeen vlak (insuline-resistentie) uitblijven (Bougarne et al., Proc. Natl. Acad. Sci., 2009). Onderhavig onderzoeksproject zal eruit bestaan de onderliggende moleculaire mechanismen van deze cross-talk verder uit te spitten. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie

Onderzoekers: • Karolien De Bosscher

Theoretische en experimentele studie van membraanwerking in orthotrope betonplaten in het kader van robuustheidsanalyses van betonconstructies Universiteit Gent Abstract: Membraankrachten kunnen ervoor zorgen dat de draagkracht van betonplaten onderworpen aan extreme belastingen aanzienlijk toeneemt en dus de robuustheid van betonconstructies vergroot. Het onderzoek heeft tot doel trek-membraankrachten te bestuderen op basis van grootschalige proeven. Analytische en numerieke modellen worden ontwikkeld en geverifiëerd op basis van de experimentele resultaten. Op basis van deze resultaten worden ontwerprichtlijnen voorgesteld. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Luc Taerwe

Wetenschap op je bord: een breed wetenschapspopulariserend en ?commnicerend evenement over wetenschap en voeding Universiteit Gent Abstract: Dit projectvoorstel valoriseert de wetenschappelijke expertise omtrent voeding aanwezig binnen verschillende faculteiten van de universiteit Gent. De resultaten, afkomstig uit verschillende en zeer diverse wetenschappelijke disciplines, werd op een populariserende manier aan het grote publiek voorgesteld door middel van een tentoonstelling en talrijke randactiviteiten. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde

Onderzoekers: • Jean Henriet • Yvan Houbaert • Danny Segers • Katrien Strubbe • Frank Devlieghere • Bruno De Meulenaer

Van risicobeoordeling tot risicomanagement in het kader van microbiologische voedeselveiligheid: Listeria monocytogenes en Campylobacter Universiteit Gent Abstract: Het projectvoorstel richt zich op het volgende 1. Wat zijn geschikte methoden om variabiliteit en onzekerheid te beoordelen en 2. Hoe moet/kan de sensitiviteitsanalyse in de risicobeoordeling worden uitgevoerd; 3. De voorgestelde aanpak illustreren met twee case studies: L. monocytogenes (nabesmetting in productieproces met mogelijke groei bij koeling) en Campylobacter sp (zoônotische pathogeen met enkel mogelijkheid tot overleving en geen groei). 4. Hoe kan deze opgebouwde kennis nuttig zijn om informatietransfer tussen risicobeoordeling en risicomanagement te bewerkstelligen Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit

Onderzoekers: • Mieke Uyttendaele • Frank Devlieghere

Modellering van geavanceerde oxidatie processen Universiteit Gent Abstract: De belangstelling voor geavanceerde water-en afvalwaterzuiveringsinstallaties in het licht van waterhergebruik en het verwijderen van deze schadelijke stoffen stijgt aanzienlijk. Oxidatieprocessen en vooral ozonisatie en ultraviolet (UV) bestraling in combinatie met waterstofperoxide (H2O2) zijn in deze context zeer effectief bevonden. Dit Doctoraatsonderzoek richt zich op modellering en karakterisatie van deze processen zowel op laboratorium schaal als in de realiteit. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Wiskunde, Biometrie en Procesregeling

Onderzoekers: • Ingmar Nopens

Hydrodynamische modellering van de stroming van zelfverdichtend beton in complexe bekistingsvormen Universiteit Gent Abstract: Het doel van voorliggend project is de ontwikkeling en validatie van de hydrodynamische modellering van de stroming van zelfverdichtend beton in complexe bekistingsvormen tijdens het stortproces, al dan niet door middel van verpompen onder druk. Gebaseerd op de hydrodynamische modellering zullen fundamentele ontwerpmodellen voor het vulproces en voor de bekisting afgeleid worden. Tevens wordt een fundamentele studie beoogd van de stroming van het beton doorheen aansluitkleppen. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Peter Troch • Geert De Schutter • Jan Vierendeels

Vervuiling in de buizen van de convectiesectie van een stoomkraker Universiteit Gent Abstract: Het gebruik van zwaardere koolwaterstofvoedingen in de chemische industrie heeft tot gevolg dat cokesvorming, een fenomeen bij het kraken van koolwaterstoffen in de reactorbuizen, ook vastgesteld wordt in de buizen van de convectiesectie. Om dit probleem te vermijden of beperken zullen geometrische wijzigingen en veranderende werkingsvoorwaarden nodig zijn. Een volledige modellering van de convectiesectie van

de stoomkraker kan oplossingen aanreiken. Organisaties: • Vakgroep Chemische proceskunde en technische chemie

Onderzoekers: • Geraldine Heynderickx • Bart Merci

Experimentele en numerieke studie van de impactbelasting van golvenop vervormbare composietconstructies Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt onderzocht wat het effect is van golfimpact op de ogenblikkelijke piekdrukken en globale vervorming van composietconstructies, die zich niet star gedragen. Enerzijds zullen er experimenten gebeuren in een waterbassin, gecombineerd met metingen met een hoge-snelheidscamera en PIV (Particle Image Velocimetry) metingen. Anderzijds zullen er numerieke simulaties gebeuren, waarbij de vloeistof-structuur interactie in rekening wordt gebracht. Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie • Vakgroep Toegepaste Materiaalwetenschappen

Onderzoekers: • Jan Vierendeels • Wim Van Paepegem

Mechanismen van fotokatalyse in TiO2 dunne filmen voor luchtzuivering Universiteit Gent Abstract: De processen aan de grondslag van de fotokatalytische activiteit van TiO2 dunne filmen voor de afbraak van vluchtige organische stoffen uit de atmosfeer, zullen worden onderzocht. Hiertoe wordt de invloed van filmdikte, microstructuur, samenstelling en dotering op de activiteit en op andere fysische parameters onderzocht. Het onderzoek is zowel experimenteel van aard als theoretisch (modelleren van de fotokatalytische processen). Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen

Onderzoekers: • Dirk Poelman

Geavanceerde 3D MOR-subgridding technieken voor de eindige-differentie-in-de-tijd simulatiemethode Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit proect is om nieuwe en nauwkeurige 3D subgridding technieken te ontwikkelen voor de eindige-differentie-in-de-tijd (FDTD) simulatiemethode, gebaseerd op geavanceerde model order reductie (MOR) technieken. Dit moet toelaten om allelei complexe hoogfrequent structuren en componenten efficiënt en accuraat te simuleren en te ontwerpen. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Daniël De Zutter • Tom Dhaene

QoS ondersteuning in heterogene draadloze sensornetwerken met behulp van gedistribueerde 'Reinforcment Learning' technieken Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is de ontwikkeling van een adaptieve QoS netwerkarchitectuur voor draadloze sensornetwerken die een waarachtig multi agent systeem gebaseerd Reinforcement Learning algoritme incorporeert. Dit MAS-RL algoritme zal op gedistribueerde wijze intelligente beslissingen nemen omtrent de optimale werkingsmode voor iedere knoop, rekening houdend met de verschillende belangen en beperkingen. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Ingrid Moerman

Het beheersen van de reologie van beton bij het (gecombineerde) gebruik van plastificeerders/vertragers en versnellers Universiteit Gent Abstract: In moderne betontechnologie wordt veelvuldig gemaakt van combinaties van hulpstoffen. Dergelijke combinaties worden in voorliggend project nader bestudeerd. De doelstellingen van het project zijn: Het bepalen van de fysico-chemische interactie tussen de hulpstoffen onderling en tussen de hulpstoffen en het cement en de vulstoffen. Het kwantificeren en modelleren van het gecombineerde gebruik van hulpstoffen op het reologische gedrag van beton. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies


Het constitutief gedrag van granulaire grond onder herhaalde dynamische belastingen Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is de ontwikkeling van gevorderde numeriieke methodes voor de berekening van het dynamisch gedrag van grond, onderhevig aan een dynamische belasting van lage amplitude. In tegenstelling tot fenomenologische modellen wordt in dit project een micromechanische aanpak gevolgd voor de modellering van granulaire gronden. Verder wordt een homogenisatie-aanpak gevolgd, wat de bereknening van zettingsproblemen van funderingen op macromechanische schaal toelaat. De ontwikkeling van deze innovatieve constitutieve modellen wordt ondersteund door laboratoriumexperimenten, met aandacht voor zowel de micro- als macromechanische schaal. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Wim Haegeman

Stad, architectuur en koloniale ruimte in Matadi en Lubumbashi, Congo. Een hystorische analyse vanuit translokaal perspectief.

Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek wil nagaan hoe de specifieke koloniale stedelijke ruimtes van de Congolese steden Matadi en Lubumbashi zich hebben ontwikkeld tussen 1885 en 1960. De fysieke stedelijke ruimte zal op diverse schalen (stad, gebouw, straat, wijk) worden ontleed vanuit translokaal perspectief en worden gerelateerd aan sociaal-demografisch onderzoek dat de impact van diverse migratiestromen op de totstandkoming van deze steden traceert. Organisaties: • Vakgroep Architectuur en stedenbouw

Onderzoekers: • Johan Lagae • Jean Sebastian Lecocq

Oostende-Numerieke moddelering van de golfindringing ten behoeve van het OW-plan Universiteit Gent Abstract: De opdracht omvat het uitvoeren van diffractieberekeningen in de haventoegang van Oostende. De berekeningen moeten toelaten de golfindringing in de haven te bepalen bij een 1000-jarige storm, ten einde het ontwerp en de stabiliteitsberekeningen te kunnen begroten bij het uitwerken van overstromingsmaatregelen rond de haven en ter hoogte van het Zeeheldenplein. De diffractieberekeningen gebeuren aan de hand van numerieke modellering. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Peter Troch

Afstemmen van de functionele eigenschappen van nanodeeltjes en nanodraden. Universiteit Hasselt Abstract: De aandacht van deze WOG zal toegespitst worden op nanodeeltjes en nanodraden uit metalen (bv. magnetisch en supergeleidend of metalen met verschillende chemische eigenschappen), halfgeleiders, dilektrica, koolstof en combinaties van deze materialen. Door het opsluiten van de elektrische ladingen en de magnetische spins zal een coherente controle van de kwantummechanische toestanden van de nanosystemen gerealiseerd worden, ten einde nieuwe functionele eigenschappen te induceren die kunnen aangewend worden voor diverse toepassingen. Hierbij ligt de nadruk niet langer op materialen met een welbepaalde, specifieke functionaliteit, maar wordt getracht om verschillende functionaliteiten samen te brengen in een enkel nanosyteem. Een recente ontwikkeling waarbij we o.a. willen aansluiten zijn de magneto-elektrische materialen, met een directe koppeling tussen de elektrische polarisatie en de magnetisatie, zodat bv. de magnetisatie kan gecontroleerd worden met behulp van een elektrisch veld. Meer algemeen zal getracht worden de multifunctionaliteit af te stemmen door controle van de samenstelling van de nanodeeltjes en nanodraden en door het creëren van specifieke grensvlakken door (i) de koppeling tussen deeltjes en draden te sturen en (ii) het oppervlak van de deeltjes te modificeren (i.h.b. chemisch en biochemisch functionaliseren en het induceren van een core-shell structuur). Organisaties: • Anorganische en Fysische Chemie • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek

Onderzoekers: • Ward DE CEUNINCK • Jean MANCA • Ken HAENEN • Patrick WAGNER • Hans-Gerhard BOYEN • Marlies VAN BAEL

Oppervlaktemodificatie van materialen Universiteit Hasselt Abstract: Via het organiseren van seminaries en symposia die betrekking hebben met "Oppervlakte-modificatie van Materialen", wil de wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap (i) een beter contact tot stand brengen - en onderhouden ! - tussen de onderlinge Vlaamse onderzoekseenheden binnen dit domein, en (ii) hen de mogelijkheid geven om hun onderzoek grondig te bespreken met de internationale experts in het gebied. De samenwerking tussen de onderlinge partners kan zich zowel uiten in het gezamenlijk doorvoeren van experimenten, wat in vele gevallen leidt tot het gezamenlijk publiceren van de resultaten, als in het aanvragen van gezamenlijke projecten. Regelmatige één- of tweedaagse symposia brengen een aantal internationaal vooraanstaande sprekers samen, die een specifiek onderwerp nader toelichten. Dit onderwerp kan zowel geselecteerd worden naar onderzoeksonderwerp als naar onderzoeksmethode. Ten slotte zal de wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap instaan voor de verspreiding van alle relevante informatie betreffende activiteiten in verband met oppervlaktemodificatie van materialen. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek

Onderzoekers: • Ken HAENEN

Bepaling van de genoomsequentie van de azijnzuurbacterie Acetobacter pasteurianus 386B als basis voor het ontrafelen van de functionele rol van azijnzuurbacteriën tijdens het cacaoboonfermentatieproces Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel om één van de eerste genoomsequenties te bepalen binnen het genus Acetobacter, meer bepaald van A. pasteurianus 386B, een eigen natuurlijk isolaat afkomstig van een spontaan cacaoboonhoopfermentatieproces in Ghana. Hierbij zal een combinatie van twee sequentiemethoden toegepast worden: een innovatieve methode ontwikkeld door 454 Life Sciences/Roche (Margulies et al., 2005; http://www.454.com), die gebaseerd is op pyrosequenering, en de klassieke Sanger-sequentiemethode. De uiteindelijke doelstelling is immers de functionaliteit van AZB in complexe ecosystemen te ontrafelen door middel van genoomanalyse en microroosters te ontwikkelen als hulpmiddel om de genexpressie te bestuderen. De genoomsequentie vormt de basis voor annotatie door middel van een vergelijking ten opzichte van publiek beschikbare data en door toepassing van predictiealgoritmen. Op deze manier zal het genetisch potentieel van de bacterie nagegaan worden, wat belangrijk is bij eventuele toepassing in industriële processen. Met deze informatie zal het metabolisme in kaart gebracht worden en kunnen specifieke pathways aangetoond worden, bijvoorbeeld welke mechanismen aan de basis liggen van de competitiviteit van A. pasteurianus in het spontane cacaoboonfermentatieproces. Voorts kan op basis hiervan het gebruik van substraten voorspeld worden, alsook de mogelijkheid om negatieve eigenschappen te vertonen, zoals antibioticumresistentie en de aanmaak van virulentiefactoren. De eiwitproducerende genen zullen de basis vormen voor de in-silico ontwikkeling van oligonucleotiden, die na een grondige validatie gebruikt kunnen worden om het eerste AZBmicrorooster te maken, dat zal gebruikt worden om de genexpressie van AZB in complexe ecosystemen te bestuderen.

Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • STEFAN WECKX • Luc DE VUYST

Vertical-cavity surface-emitting lasers met vloeibaar-kristaltoplaag. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Context Vloeibare kristallen zijn materialen die het meest bekend zijn door hun toepassing in beeldschermen. Vandaag de dag is het grootste deel van de beeldschermen gebaseerd op vloeibaar-kristaltechnologie, maar ook in andere toepassingen van de fotonica worden vloeibare kristallen populair. Ze bezitten unieke elektro-optische en optooptische eigenschappen. Hun optische eigenschappen kunnen namelijk beïnvloed worden door ofwel een elektrisch of optisch signaal op te leggen. Hun grootste troef is dat een groot optisch effect (in termen van brekingsindex verandering) kan bekomen worden met zwakke elektrische of optische signalen. Onder andere werden ruimtelijke solitonen gedemonstreerd met slechts een paar milliWatt licht vermogen en een spanning van enkele volts. Dit is onmogelijk met andere materialen, omdat ofwel hoge optische vermogens of grote spanningen nodig zijn. VCSELs zijn een speciaal type halfgeleider lasers omdat ze - in tegenstelling tot rand emitterende halfgeleider lasers - licht uitzenden loodrecht op het bovenoppervlak. Hierdoor bestaat de mogelijkheid om via epitaxiale groei componenten te maken met verschillende lagen. De lengte van de caviteit is van de orde van de golflengte om multi-longitudinale mode werking te verhinderen. Ook helpen de Distributed Bragg Mirrors (DBRs) om de drempelstroom te verminderen. Een ander voordeel van deze lasers is dat tweedimensionale matrices van VCSELs kunnen gemaakt worden op één enkele chip. Door het bijzonder ontwerp heeft een VCSEL ook problemen zoals verschillende transversale modes die opgewekt worden doordat de grootte van de laserapertuur groter wordt gemaakt. Ook is er onstabiel gedrag in de polarisatie van het uitgezonden licht. Het hoofddoel van dit project is om deze twee interessante technologieën te combineren door een vloeibaarkristallaag te aan te brengen bovenop het oppervlak van de VCSEL. Hierdoor kunnen een aantal eerder vermelde problemen opgelost worden en wordt nieuwe functionaliteit mogelijk, zoals variatie in golflengte van het uitgezonden licht en verbetering van de VCSEL modeeigenschappen. Anderzijds kunnen VCSELs gebruikt worden om in de vloeibaar-kristallaag niet-lineaire effecten op te wekken, zonder dat hiervoor een externe lichtbron nodig is. Verschillende interessante toepassingen bieden zich aan als het mogelijk wordt de twee technologieën te integreren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • KRASSIMIR PANAYOTOV

Verticaal emitterende microlasers met gekoppelde caviteiten : een nieuw concept met grensverleggende mogelijkheden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Context en hoofdbetrachtingen Door de steeds groeiende behoeften aan datacapaciteit in toepassingen zoals computersystemen, datacommunicatie en telecommunicatie wordt het belangrijk om betaalbare, hoge bandbreedte multifunctionele fotonische componenten aan te kunnen bieden. In deze context zijn Vertical-Cavity Surface-Emitting Lasers (VCSELs) dan ook ideale componenten en dit om verschillende redenen. Vooreerst laat de geometrie van deze microlaser, waarbij de optische as van de VCSEL lasercaviteit orthogonaal staat op het vlak van het aktieve gebied, toe om een sterk verbeterde bundelkwaliteit voor te brengen. Daarnaast zijn de spectrale eigenschappen uitzonderlijk, evenals de schaalbaarheid van de komponent, en het gemak waarmee hij in een array kan geconfigureerd worden. Deze fel begeerde karakteristieken, in het bijzonder het lage vermogenverbruik, de lage aanmaakkost, en de kleine divergentie van de VCSEL laserbundel hebben er reeds voor gezorgd dat VCSELs de rand emitterende lasers ( edge emitting lasers EEL) in heel wat toepassingen hebben vervangen in het korte golflengte domein (8001000nm). Vandaag zijn korte golflengte VCSELs beperkt tot bitstromen van 10Gb/s, terwijl lange golflengte VCSELs (1310-1600nm) slechts langzamerhand beschikbaar worden op de markt met bitstromen van maximum 2.5Gb/s. Hoewel er op dit ogenblik hoge bitrate 40 Gb/s Distributed Feedback diode lasers bestaan die zouden kunnen ingezet worden in hoge bandbreedte verbindingen, verhindert hun extreem hoge kost in vergelijking met VCSELs en EELs hun gebruik in toepassingen zoals in Fiber-to-the-Home, en computer interconnects. Willen wij aan de toekomstige databehoeften kunnen blijven voldoen is het bijgevolg belangrijk om multifunctionele VCSELS te ontwikkelen die tevens extreem hoge bitrates aankunnen. Met dit project beogen wij de proof-of-concept demonstratie van VCSELs met bit rates hoger dan 20Gb/s, die kunnen ingezet worden in toepassingsdomeinen zoals datacom, optische interconnecties, local en metropolitan area networks (LANs and MANs), en telecommunicatie. Het project bouwt voort op de aanwezige expertiese binnen de onderzoeksgroep rond halfgeleiderlasers en laserdynamica van IR-TONA, VUB [1-15] en tevens op de lange ervaring en technologische know-how van één van de meest gerenommeerde VCSEL-technologie groepen ter wereld, namelijk de groep van Prof. Rainer Michalzik die behoort tot de vakgroep Optoelectronica van de Universiteit van Ulm, Duitsland [16-18]. Om de doelstellingen van dit project te behalen zullen wij in sterke samenwerking met deze groep het concept van gevorderde gekoppelde caviteits VCSELs ontwikkelen. Daarnaast is het onze bedoeling om originele functionaliteiten in het leven te roepen met deze komponenten, zoals de generatie van ultra-snelle optische kloksignalen en hoge bandbreedte polarisatie modulatie, evenals hoogperformant transversaal modegedrag. De gekoppelde caviteits VCSELs zullen ons bovendien toelaten om de aktieve lichtgenererende caviteit onafhankelijk te optimaliseren van de tweede caviteit, die op haar beurt geoptimaliseerd kan worden voor specifieke functionaliteiten. Zo bvb. zullen we de tweede caviteit kunnen optimaliseren naar lage capaciteit en weerstand met het oog op hoge snelheids digitale polarisatiemodulatie, terwijl de eerste caviteit, waarin de quantum well (QW) zich bevindt, ontworpen zal worden om onder optimale omstandigheden gebruik te kunnen maken van het Quantum-Confined Stark (QCS) effect voor versterking. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • KRASSIMIR PANAYOTOV • HUGO THIENPONT

Moleculaire beeldvorming van HER2 expressie bij borstcarcinoom door middel van radioactief gemerkte Nanobodies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstelling van de onderzoeksproject: Binnen dit onderzoeksproject willen een nieuwe tracer ontwikkelen voor moleculaire beedvorming van HER2 expressie bij patienten met borstkanker. Hiervoor zullen we een Nanobody ontwerpen met een nanomolaire affiniteit voor HER2, een snelle bloedklaring en lage leveropname. Introductie: Maligne tumoren worden gekenmerkt door de aanwezigheid van specifieke proteinen op de celmembraan. Deze kankerantigenen kunnen in relatief grote aantallen op de membraan voorkomen en zijn meestal in verband te brengen met een signaaltransductiecascade die bijdraagt tot het onstaan of het promoten van het kankerfenotype. Daarom zijn deze membraanantigenen een belangrijk aangrijpingspunt voor antikankerbehandelingen. De humane epidermale groeifactorreceptor type 2 (HER2) is een typisch voorbeeld van een membraanreceptor die in grote aantallen uitgedrukt wordt op de membraan van kankercellen bij onder andere borstcarcinoom en ovariumcarcinoom. De signalisatie door deze receptor leidt tot celproliferatie, toename van de celmobiliteit en een onderdrukking van apoptose. HER2 overexpressie is dan ook gerelateerd aan een hogere aggressiviteit van de tumor en een verhoogde kans op recidief 1. Doelgerichte behandelingen voor tumoren met HER2 overexpressie zijn reeds beschikbaar onder de vorm van monoclonale antilichamen (trastuzumab en pertuzumab) die specifiek binden aan het extracellulaire domein van HER2 en onder de vorm van specifieke inhibitoren (lapatinib) van de tyrosine kinase activiteit die interageren met het intracellulaire domein van HER2. Informatie over de HER2 status van tumoren is dus belangrijk omdat het de selectie van de behandeling beïnvloedt. Momenteel wordt HER2 expressie bepaald in biopsie materiaal. Binnen dit project willen we een

methode ontwikkelen voor onderzoek naar HER2 expressie bij borstkanker patiënten op een nietinvasieve manier door middel van beeldvorming. Dit biedt het voordeel dat het volledige kankerletsel alsook eventuele metastatische letsels geanalyseerd kunnen worden tijdens een enkele scanprocedure. Dit vermijdt 'sampling error' bij biopten en kan meerdere keren herhaald worden, waardoor het mogelijk wordt om de HER2 overexpressie op te volgen tijdens het ziekteverloop. Op die manier is het mogelijk om patienten te selecteren die in aanmerking komen voor een doelgerichte therapie en om de respons op de behandeling op te volgen. Niet invasieve beeldvorming van HER2 expressie werd reeds bestudeerd door andere onderzoeksgroepen. Hiervoor werden verschillende soorten moleculen die een affiniteit hebben voor HER2 radioactief gemerkt (monoclonale antilichamen, anitlichaamfragmenten, affibodies, ...) (9-11). In de meeste gevallen kan aangetoond worden dat deze diagnostische 'tracers' zowel in vitro als in vivo HER2 kunnen binden. De belangrijkste beperking van deze tracers is echter de achtergrond activiteit in het lichaam. De biodistributie toont ofwel hoge tracerconcentraties in het bloed ofwel intense opname in de lever en excretie in de gastrointenstinale tractus. Dergelijke achtergrondactiviteit is suboptimaal voor het beeldvormingsproces en beperkt het klinisch potentieel van deze tracers. Daarom zullen we bij een nieuw ontwerp van een tracer de normale biodistributie van de molecule vooropstellen. Dit is mogelijk door gebruik te maken van Nanobodies. De generatie van Nanobodies tegen een nieuw antigen levert multipele kandidaat Nanobodies op die in aanmerking komen voor verdere ontwikkeling. Op dit stadium zullen we de selectie van onze 'lead compound' niet alleen laten afhangen door de subtiele verschillen in affiniteit voor het target, maar zullen we op basis van de aminozuursequentie van de backbone en het in vivo biodistributiepatroon een selectie uitvoeren. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE • Olive TCHOUATE GAINKAM Lea • Ilse VANEYCKEN • Catarina XAVIER • SERGE MUYLDERMANS • Matthias D'HUYVETTER • VICKY CAVELIERS • AXEL BOSSUYT • NICK DEVOOGDT

Experimentele en numerieke studie van de impactbelasting van golven op vervormbare composietconstructies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen De doelstelling van dit project is de experimentele en numerieke studie van golfimpact op vervormbare composietstructuren. Deze omvat drie deelaspecten: * de experimentele studie van de dynamische drukverdeling in de tijd bij slamming van golven op vervormbare composietconstructies, en de opmeting van de resulterende ogenblikkelijke vervormingen, * de numerieke simulatie van de dynamische drukken die optreden in het grensvlak van de composietstructuur en het watervolume, met inbegrip van de vloeistof-structuur interactie (FSI) (effect van de vervormbaarheid van de composietconstructie op de ogenblikkelijke drukverdeling in het water en vice-versa), * parameterstudie van de invloed van de geometrische en mechanische eigenschappen van de vervormbare composietstructuur (dikte, kromming, stijfheid,...) op de piekdrukken en het verloop van de slamming. Dit basisonderzoek is absoluut nodig om vooruitgang te boeken bij de volgende fundamentele problemen: * de precieze invloed van de vervormbaarheid van de composietconstructie bij slamming is quasi onbekend, en net het in rekening brengen van de vervormbaarheid van de structuur kan leiden tot efficiënter ontwerp, verminderd materiaalgebruik en gewichtsreductie, * de gecombineerde resultaten van een uitgebreid experimenteel programma en een sterk numeriek luik met inbegrip van FSI zijn voor zover ons bekend, nog niet publiek voorhanden voor composietstructuren, * binnen Europa zijn de ontwerpregels voor slamming in de scheepsbouw en offshore constructie grotendeels gebaseerd op de richtlijnen van de verzekeringsmaatschappij DNV (Det Norske Veritas) [4]. De piekdruk wordt uniform opgelegd over het volledige benedenoppervlak (neerwaartse slamming) of over een zekere sector van het zijoppervlak (zijwaartse slamming) en de resulterende spanningen/rekken worden statisch berekend. Men negeert volledig het feit dat de piekdrukken zeer lokaal optreden en dat hun positie snel verandert in de tijd. Bovendien zijn deze ontwerpregels specifiek opgesteld voor metalen structuren en zijn er onvoldoende aanwijzingen of ze ook voor meer vervormbare composietstructuren geschikt zijn [27]. Tenslotte zijn de resultaten van dit basisonderzoek zeer breed toepasbaar. Omwille van hun corrosiebestendigheid en lichtgewicht maken heel wat drijvende/varende constructies steeds meer gebruik van composietmaterialen. Bij drijvende constructies treedt de slamming vooral op bij overleving in stormcondities (bv. bij "very large floating structures (VLFS)" zoals drijvende luchthavens in Japan [38]). Bij varende composiet constructies is slamming één van de belangrijkste belastingen voor alle zogeheten 'High-Speed Craft' (catamarans, trimarans, speedboten) [27,38]. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT

Scheiding van binaire mengsels op metaal-organische roosters. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen van het project: we willen 1. het potentieel aantonen van MOFs in scheiding van binaire mengsels (gas, vloeistof) door opsporen van combinaties van ?MOF + binair mengsel??die resulteren in hoge scheidingsfactoren; 2. in geselecteerde gevallen, de interactie volgen tussen het MOF-oppervlak en de adsorbaten (zuiver of als binair mengsel) door spectroscopische of diffractiemethodes; 3. in deze gevallen, relaties opstellen tussen de adsorptievoorkeur van MOFs en hun fysicochemische karakteristieken, bv.: o de grootte en vorm van poriën en kooien; o de functionaliteit van de poriewanden: aromatische of alifatische groepen, -OH groepen, andere functionele groepen; o open coördinatiesites op metaalionen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • JOERI DENAYER

ASILUNG: Towards Air-breathing Simulations in Realistic Trancheobronchial Geometries of the Normal and the Deseased Lung. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • SYLVIA VERBANCK

Preoperative radiotherapy of rectal cancer by helical tomotherapy : prognostic significance of iNOS, CD3, CD16 en CD68 molecular markers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • GUY STORME • Mark DE RIDDER

Onderzoek naar elektronische schakelingen voor intelligente 3D-camera pixels. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit doctoraat wordt gezocht naar schakelingen die in een camera pixel voor een 3D camera kunnen dienen om de afstand tot een object in de scene te meten op een andere manier dan wat al in de state-of-the-art bestaat. Een voorbeeld daarvan is het gebruik maken van een delaylocked-loop. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK

Renovatie van 19de-eeuwse glasoverkappingen: het gebruik van structureel glas als versterkingsstrategie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek maakt gebruik van de hernieuwde kennis rond structureel glas en glasoverkappingen om de glaskoepels uit de 19de eeuw compatibel te maken met de huidige veiligheidscodes, comfort (dubbel glas) en structurele integriteit (sterkte, stijfheid en stabiliteit). Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • INE WOUTERS

Simulatie van Elektrodevormveranderingen in Elektrochemische Processen beschreven door Multi-Ion Transport en Reactie Modellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Simulatie van Elektrodevormveranderingen in Elektrochemische Processen beschreven door Multi-Ion Transport en Reactie Modellen Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE

Cementcomposieten onder impactbelasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In onze huidige samenleving worden de veiligheidseisen en normen rond accidentele belastingen zoals impactbelastingen steeds strenger. De belangstelling voor dit onderwerp vanuit wetenschappelijk oogpunt volgt dan ook een steigende trend. Men probeert voortdurend naar betere oplossingen voor veiligere constructies en voertuigen te zoeken. Dit wordt zowel op structureel niveau als op niveau van het materiaal betracht. In de automobielsector en de lucht- en ruimtevaartsector is materiaalonderzoek essentieel om concurentieel te blijven. In de bouw daarentegen werd er tot nog toe weinig geïnvesteerd in oplossingen op niveau van de materialen. Er is hiervoor wel een stijgende trend te vinden in de ontwikkeling van hoogwaardigere materialen. Een materiaal dat op gebied van impactweerstand veel potentieel toont is Textiel Verstevigd Beton (eng.: Textile Reinforced Concrete, TRC). TRCs zijn echter nog volop in hun ontwikkelingsfase en zijn ontstaan uit het meer gekende Vezel Verstevigd Beton (eng.: Fibre Reinforced Concrete, FRC). Bij TRCs wordt er echter een veel hoger vezelvolumegehalte (tot 20 vol%) bereikt. Dit heeft als rechtstreeks gevolg dat de mechanische eigenschappen (sterkte, stijfheid en vooral taaiheid) van dit materiaal sterk verbeteren t.o.v. FRCs. Het materiaal is namelijk in staat om veel energie absorberen bij impactbelastingen. Over het statisch gedrag van TRCs is reeds de nodige kennis vergaard. Er is echter nog weinig kennis over het gedrag van TRCs onder impactbelastingen, hoewel het potentieel hiervan reeds werd aangetoond (mede door de aanvrager van dit onderzoek). Het doel van dit onderzoek bestaat er bijgevolg uit de nodige inzichten en kennis over het gedrag van TRCs onder impactbelastingen te vergaren. De methodiek die zal worden gevolgd, bestaat uit drie grote fasen. Ten eerste zal er via literatuur kennis worden vergaard over de materialen en de testmethodes die aangewend zullen worden in de twee volgende fasen. In deze eerste fase zal ook aandacht besteed worden aan statische testmethodes aangezien deze zullen worden gebruikt in verdere studies in dit onderzoek. Een eerste experimentele studie zal bestaan uit een vergelijking van de mechanische eigenschappen van met verschillende vezelsoorten verstevigde cementen via statische proeven. Een tweede studie zal nagaan wat de invloed is van de snelheid van het belasten op de materiaalkarakteristieken in statische testen. Dit om te achterhalen of er bij hoge reksnelheden andere schadefenomen optreden. Ook is het mogelijk om vanuit de statische testen een eerste idee te vormen over het gedrag onder impactbelastingen. In een derde fase zal het impactgedrag bestudeerd worden. Initieel wordt er gekeken naar een geschikte drop weight impact opstelling om de schademechanismen in het materiaal te quantificeren en om een numeriek model te kunnen valideren in een later stadium. Ook zullen er testen worden uitgevoerd a.d.h.v. een Charpy test. Deze moet een rangschikking geven van het energie absorberend vermogen van een TRC met verschillende vezelverstevigingen. Met een beperkt aantal optimale materiaalcombinaties zal, in een laatste fase, een gedetailleerde impactstudie worden verricht. Uiteindelijk zal dit alles leiden tot de ontwikkeling van een numeriek model dat gevalideerd wordt aan de hand van drop weight testen. Het onderzoek zal voornamelijk aan de vakgroep MeMC van de Vrije Universiteit Brussel worden uitgevoerd aangezien deze reeds een aanzienlijke expertise bezit op gebied van het voorgestelde doctoraatsonderzoek. Ook sluit dit onderzoek aan bij een FWO-project dat gestart is op 01/01/07 (ref G.0114.07). Desalniettemin zijn er ook een aantal goede contacten met de vakgroep Mechanische Constructie en Productie van de RijksUniversiteit Gent die expertise bezitten op gebied van impacttesten. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Ontwikkeling van een Large eddy Simulatie methodologie voor samendrukbare stromingen op niet-gestructureerde roosters met toepassing op niet-voorgemengde verbranding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een Large eddy Simulatie methodologie voor samendrukbare stromingen op niet-gestructureerde roosters met toepassing op niet-voorgemengde verbranding.

Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR

Fysische verklaring en karakterisatie van ruimtelijke incoherente emissie regimes van halfgeleiderlasers en implementatie in gerichte toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project handelt over zowel theoretische als experimentele aspecten van een bepaald type halfgeleider laser: de broad-area verticalcavity surface-emitting laser (BA-VCSEL). Naar aanleiding van de recente ontdekking (2005) binnen de vakgroep TONA van een speciaal nietmodaal emissie regime in dit type lasers, willen we theoretisch en experimenteel werk verrichten om dit fenomeen verder te kwantificeren en te verklaren, en er de toepassingsperspectieven van te onderzoeken. Deze kennis moet ons ook toelaten om eventueel niet-modale emissie te genereren in andere types halfgeleider laser. Een ander belangrijke toepassing van dit onderzoek zou het gebruik van BA-VCSELs zijn voor belichtings- en display toepassingen. Het gebruik van lasers in zulke toepassingen wordt immers bemoeilijkt door een waarneembare korreligheid (speckle) van het geprojecteerde beeld ten gevolge van de coherentie eigenschappen van een laser. Wij willen in dit project aantonen dat deze speckle sterk gereduceerd kan worden in het niet-modale emissie regime van een laser. Dit opent de mogelijkheid om halfgeleiderlasers in tal van nieuwe toepassingen te gebruiken. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VERSCHAFFELT • JAN DANCKAERT

Het effect van MSH2-deficiëntie op de spontane mutatiefrequentie in Solanum tuberosum en op homeologe recombinatie bij interspecifieke solanum-protoplastfusies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het mismatch repair (MMR) systeem is verantwoordelijk voor het herstel van basenmismatchen die gevormd worden tijdens de replicatie en verlaagt bijgevolg het optreden van mutaties. Het MMR systeem herkent ook mismatches die gevormd worden in heteroduplex DNA tijdens recombinatie, waardoor recombinatie verhinderd wordt. MMR vormt hierdoor een moleculaire barrière voor homeologe chromosomale recombinatie tussen verwante genomen. MSH2 is een sleutelproteïne in MMR. MSH2 vormt een complex met MSH3, MSH6 of MSH7, waardoor verschillende soorten aberrante DNA structuren kunnen worden herkend en hersteld. In dit project willen we MSH2-deficiëntie bestuderen in een economisch belangrijk gewas, m.n. de aardappel. Meer concreet zal de invloed van MSH2-deficiëntie op het voorkomen van spontane mutaties in het S. tuberosum-genoom en op de frequentie van homeologe recombinatie bij protoplastfusies van S. tuberosum en een wilde Solanum-species worden nagegaan. Organisaties: • Plantengenetica • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • GEERT ANGENON

Geavanceerde kwantitatieve tomografische beeldreconstructie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van geavanceerde technieken voor efficiënte kwantitatieve 3D microgolf beeldverwerking. Organisaties: • Elektronica en Informatica


Elektrochemische vorming en modificatie van metaal en metaallegering nanodeeltjes op een substraatdrager. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen van het project. Dit project heeft drie belangrijke doelstellingen. Een eerste doel is de vorming te bestuderen van metaal/legering deeltjes, gebonden op een dragend substraat en bekomen door oppervlakte-gestuurde chemische of elektrochemische depositie. Het tweede doel betreft het systematisch wijzigen van het oppervlak van de individuele deeltjes. Hierbij worden de gepaste, complementaire experimentele methodes aangewend voor de studie van de elektronische en structurele eigenschappen van de nanodeeltjes. Het bijeenbrengen en interpreteren van de complementaire informatie die geleverd wordt door de verschillende methodes, is het derde doel van het project. Uitwerking van het voorgestelde onderzoek 1. Synthese van nanodeeltjes 1.1 Oppervlakte-gestuurde chemische depositie De nanodeeltjes worden in dit geval gevormd op basis van een oplossing die metaalzouten en een reductor bevatten. De oplossingen worden zodanig verneveld dat er een dichte mist ontstaat van individuele druppels die op een substraat wordt gespoten. Het kristallisatieproces wordt geïnitieerd op activerende centra die aanwezig zijn op de drager. Typisch voor deze werkwijze is dat de kristalgroei stopt door uitputting van reactieproducten aanwezig in de individuele druppels. Hierdoor kunnen de afmetingen van de deeltjes gecontroleerd worden door verschillende parameters te variëren, waaronder druppelgrootte, aantal aanwezige activerende centra, concentratie van de reagentia en de temperatuur. Deze werkwijze is universeel wat betreft het te gebruiken substraat en hangt bijvoorbeeld niet af van zijn geleidbaarheid. De limiterende factor is eerder dat alleen enkelvoudige metalen kunnen afgezet worden met een relatief edele potentiaal. Deze methode wordt aan de VUB toegepast bij de vorming van zilverdeeltjes op koper. De experimentele data tonen aan dat deze chemische depositie leidt tot zeer goed-gedefinieerde sferische nanodeeltjes met dimensies rond de 10-50 nm, relatief sterk gebonden op de drager. In het verdere onderzoek zullen we voor de Cu nanodeeltjes evenals voor de Pd in functie van de hoger vermelde parameters de dimensies en de grootte-distributie nauwkeuriger bepaald worden. 1.2 Elektrokristallisatie Het feit dat de vorige methode enkel toelaat om relatief edele metalen af te zetten, maakt dat de elektrokristallisatie van nanostructuren één van de meest bruikbare methodes is om een breed gamma aan metaal/legeringen te maken. Galvanische depositie werd uiteraard uitvoerig bestudeerd, maar toch blijft de initiële nucleatiestap van het proces vaak nog onbekend. Dit komt niet in het minst omdat afmetingen, vorm, structuur en samenstelling van de initieel gevormde nanodeeltjes weinig gekend zijn. Een goede kennis van de eigenschappen van deze kiemen is zeer belangrijk omdat het de kleinste nanodeeltjes zijn die stabiel gevormd worden onder de extern opgelegde condities. Hoewel het belang van deze kennis gemakkelijk kan onderschreven worden, is het niet zo eenvoudig om onder gecontroleerde elektrochemische omstandigheden complementair de noodzakelijke hoge-resolutie analyses uit te voeren. Een deel van het project beoogt dan ook om hoge-resolutie analyse, deels in situ, te combineren met de elektrochemische experimenten. Bedoeling is om het nucleatieproces te karakteriseren als functie van de elektrochemische overpotentiaal, de elektrolytsamenstelling en de temperatuur. Een innovatieve benadering in het project is het gebruik van niet-waterige ionische vloeistoffen "Ionic Liquids" die kunnen dienen voor elektrochemische synthese van metaal of metaallegering nanodeeltjes. Deze ionische vloeistoffen imiteren de eigenschappen van gesmolten zouten maar dan bij kamertemperatuur. Zij hebben een zeer breed elektrochemisch venster en werden in de literatuur vermeld i.v.m. de elektrokristallisatie van Al en Ti [5]. We hebben twee redenen om over te stappen naar dergelijke elektrolyten. Ten eerste is het bekend dat de elektrochemische reductie in waterige elektrolyten enkel mogelijk is voor metalen met een relatief edel karakter, meestal voor metalen gelegen

rechts in de periodische tafel. Ten tweede wijzen recente data er op dat deze ionische vloeistoffen betere omgevingen bieden dan waterige elektrolyten voor de gecontroleerde synthese van nanodeeltjes. De metaalionen vertonen immers andere transporteigenschappen in de ionische vloeistoffen dan in de waterige, en hierdoor kan het elektrokristallisatieproces aanzienlijk vertraagd worden. Er werd bv. gerapporteerd dat in de ionische vloeistoffen de stapsgewijze groei van Pd kan gecontroleerd worden van 2 nm tot 3,5 nm in stappen van 0,5nm [6]. We verwachten om met deze methode dus meer controle te hebben op de grootte dan chemisch gevormde deeltjes. In het project wordt gestart met Pd deeltjes omwille van de referentie in de lireratuur. Eens de technologie op punt staat kan de natuur van het deeltje gewijzigd worden door gebruik van andere ionische vloeistoffen. 2. Structurele en elektronische eigenschappen van de chemisch en elektrochemisch gevormde nanodeeltjes In het project zullen we chemisch en elektrochemisch gevormde Pd- en V-deeltjes bestuderen samen met enkele van hun legeringen. Ultradunne lagen en nanodeeltjes die Pd bevatten, kennen praktische toepassingen in katalyse, brandstofcellen, magnetisch geheugens en in de elektronica. Tevens bieden Pd en V de mogelijkheid tot het opslaan van waterstof. De nanodeeltjes bieden tevens ideale mogelijkheden voor de studie van o.a. structurele ordening, uitzetten of inkrimpen, oppervlakte/bulk-effecten, segregatie in samenstelling, en chemische interacties. De deeltjes uit Pd en V en hun legeringen zullen afgezet worden op verschillende types substraten. Vlakke metaalsubstraten, koolstofglas en transmissieelektronenmicroscopie (TEM) "grids" zullen gebruikt worden als elektrodes om de kiemen op af te zetten. Het gebruik van TEM "grids" als elektrochemisch substraat biedt de mogelijkheid om direct over TEM geschikte preparaten te beschikken, zonder dat er een complexe preparaatbereiding zoals polijsten of ionenverdunning noodzakelijk is. Meer gestructureerde elektrokristallisatie zal uitgevoerd worden in poreuze nano-geanodiseerde templates. Door gebruik te maken van een speciale anodisatie-behandeling (reeds bestudeerd aan de VUB) kunnen sterk georiënteerde nanoporeuze templates vervaardigd worden met porie-afmetingen variërend tussen 5 en 50 nm [7,8]. De kolomvormige poreuze structuur bezit onderaan een dunne barrièrelaag die tunneling van elektronen toelaat, zodat de kationen vanuit een oplossing tot metalen in de poriën kunnen afgezet worden. Deze methode wordt door andere onderzoeksgroepen, zoals door L.Piraux UCL, gebruikt voor het aanmaken van nanodraden . Hier willen we echter in de dunne poreuze kanalen nanodeeltjes vormen. De bedoeling is ook om hier eerst met Ar-ionenverdunning geschikte (elektrontransparante) TEM-preparaten te maken, waarin daarna rechtstreeks de depositie van de deeltjes zal gebeuren. 3-Modificatie van de deeltjes 3.1 Modificatie van de bulkeigenschappen: a) Legeren met waterstof: Pd-H en V-H deeltjes De interesse in Pd-H en V-H is ingegeven door het feit dat beide elementen een grote hoeveelheid waterstof kunnen opnemen. Terwijl Pd een vaste oplossing vormt met H kan men stellen dat V zowel vaste oplossingen vormt als twee specifieke hydride-verbindingen. De studie van dit V-hydride is interessant omwille van hun verschillende stabiliteit. Eén van de twee hydrides ontbindt bij kamertemperatuur, terwijl het andere hydride meer stabiel is. Pd-H en V-H zijn uiterst geschikt als modelsysteem om de structurele en elektronische eigenschappen te bestuderen van metaal-waterstof legeringen en van metaalhydrides. Voor V-H met nanometerdimensies kunnen nog geen resultaten teruggevonden worden in de literatuur. Aangezien de deeltjes gevormd worden op een geleidende drager, kan de waterstofopname eenvoudig gebeuren door kathodische polarisatie in een waterige oplossing bij lage pH. b) Legeren van Pd met Co en Ni Eens er controle is over de vorming van de Pd-nanodeeltjes, zal gestart worden met het veranderen van de bulksamenstelling door toevoegen van Co en Ni. Doordat Pd, Co en Ni naburige elementen vormen in de elektrochemische serie, is elektrochemische afzetting van hun legeringen haalbaar. 3.2 Oppervlaktemodificatie (core-shell type) van de nanodeeltjes Twee opties voor oppervlaktemodificatie van de deeltjes worden bekeken: oxidatie en adsorptie. De modificatie van de oxidatie/reductie toestand van het oppervlak van het metaal kan geregeld worden door elektrochemische polarisatie naar een passiverende toestand of door gasoxidatie. Dit werd in het verleden uitvoerig bestudeerd aan de VUB voor bulk metalen. Verwacht wordt dat deze gekende methodes kunnen worden overgezet om een oxidelaagje te groeien rond de metaaldeeltjes. Voor het project verwachten we de interessantste resultaten met Cu en Co deeltjes. Meervoudige oxidatie-reductie cycli kunnen dan verder aangewend worden. Voor de geoxideerde deeltjes zullen we vooral de magnetische eigenschappen bestuderen om de invloed van de oxidatie na te gaan. Aan de KULeuven zal de magnetische hysteresis van geoxideerde Co-deeltjes opgemeten worden met SQUID-magnetisatiemetingen. Het is namelijk bekend dat het contact tussen het ferromagnetische Co en de antiferromagnetische CoO-huid aanleiding zal geven tot een verbreding van de hysteresislus en een verschuiving van de lus ten opzichte van het nulveld [9]. De sterkte van deze zogenaamde "exchange bias" kan direct gerelateerd worden met de kwaliteit van de CoO-laag (homogeniteit, afwezigheid van kristaldefecten, ...). Omwille van de beperkte sensitiviteit van de SQUID-metingen moet gewerkt worden met deeltjes met een minimale grootte van 20 nm en moeten zij voldoende dicht bij mekaar zitten. Aldus zal het ook mogelijk zijn om de invloed van de eindige afmetingen op de "exchange bias" na te gaan voor afmetingen die niet toegankelijk zijn via lithografische patroonvorming [10]. "Core-shell" strukturen zullen tevens vervaardigd worden door adsorptie van organische moleculen. De aanwezige interactie tussen de verschillende organische componenten en metaal/ metaaloxide structuren is één van de belangrijkste onderzoeksonderwerpen van de VUB-partner [11-13]. Bij het recent uitgevoerde onderzoek werd meer en meer overgegaan van zelfassemblerende depositie naar potentiaal-gecontroleerde depositie [14]. Gezien de positieve resultaten is het heel interessant om de deeltjes te vormen op een geleidend substraat, omdat we dan door oplegging van de potentiaal het elektrisch veld rond de deeltjes kunnen beïnvloeden en daardoor de adsorptie van de organische moleculen op het metaal beter kunnen sturen. Uit recente literatuur blijkt immers dat metaal nanodeeltjes omgeven met een organische mantel de metallische toestand sterk beïnvloeden en bv. nieuwe, verrassende magnetische eigenschappen induceren [15]. Deze effecten, die toegeschreven worden aan de elektronentransfer tussen metaaldeeltje en zijn organische mantel, kunnen opgemeten worden met raster-tunnelmicroscopie (STM) en raster-tunnelspectroscopie (STS). Hierbij is het belangrijk dat de elektrochemisch gevormde deeltjes in de oplossing kunnen bedekt worden met de organische moleculen om aldus contaminatie aan het grensvlak met het metaaloppervlak te vermijden. Op deze manier zullen aan de KULeuven betrouwbare STM- en STS-metingen kunnen uitgevoerd worden op de preparaten die bereid worden aan de VUB en vervoerd worden naar de KULeuven in een reeds eerder gebruikte vacuümkoffer. De STM- en STS-metingen aan de KULeuven gebeuren in ultra-hoogvacuüm en bij vloeibareheliumtemperaturen [16]. Deze metingen zullen directe informatie leveren over de elektronische structuur van het grensvlak tussen de nanodeeltjes en hun organische huid. Tevens kunnen op basis van spin-gepolariseerde tunneling de magnetische eigenschappen van de individuele deeltjes afgetast worden. Analyse van de nanodeeltjes Vanuit analytisch standpunt, worden verschillende complementaire methodes gebruikt met het oog op complete informatie betreffende grootte, morfologie, samenstelling, elektronische structuur en elektrochemisch gedrag. Dezelfde methodes worden ingezet voor het bestuderen van de deeltjesvorming en van hun modificatie. Ex situ analyse wordt op de eerste plaats verricht met transmissie-elektronenmicroscopie (TEM), "Electron Loss Spectroscopy (EELS)" en "High Angular Dark Field Scanning TEM (HAADF-ScanningTEM)" bij EMAT, UA. Structuuranalyse, met name bepaling van grootte-distributie en deeltjesmorfologie, zal gebeuren d.m.v. conventionele TEM-beeldvorming. Verder zal hoge-resolutie TEM toelaten om de atomaire structuur van de deeltjes te bepalen. Deze resultaten worden gecombineerd met de resultaten van EELS-metingen. De pieken in de EELS-spectra geven zowel chemische als elektronische informatie. Met deze methodes zal getracht worden het verschil te bestuderen tussen de "core" en de "shell" van de gemodificeerde deeltjes wat betreft hun structuur, chemische samenstelling en elektronische toestand. Door gebruik te maken van HAADFSTEM combineert men structurele en chemische informatie omdat bij deze methode een structureel beeld maakt waarbij het opgenomen signaal afhankelijk is van het atoomgetal Z van de bestudeerde atoomkolom. Recente studies tonen aan dat dit soort van informatie ook kwantitatief kan worden geïnterpreteerd [17]. De vorm en de dimensies van de deeltjes zullen eveneens bepaald worden met behulp van atomairekrachtmicrosocpie (AFM) met uiterst fijne naalden aan de KULeuven. Bovendien zullen ook lokale variaties in de mechanische eigenschappen (o.a. elasticiteit) opgemeten worden en zal met behulp van "contact-resonantfrequency AFM" [18] de adhesie tussen nanodeeltje en substraat kwantitatief bepaald worden. In situ analyse kan worden uitgevoerd met de recent aangekochte elektrochemische STM/AFM-opstelling (VUB), waarmee momenteel ervaring wordt opgedaan. Tevens zal gebruik gemaakt worden van SERS op potentiaal-gecontroleerde substraten. Dit laat toe in situ de moleculaire vibrationele spectra van de geadsorbeerde moleculen op het deeltje te bestuderen als functie van de opgelegde potentiaal. Deze methode wordt momenteel al toegestast op Cu, Au en Ag gebaseerde "core-shell" systemen [19], maar meer en meer groeit de overtuiging dat SERS ook kan ingezet worden voor andere metaalclusters. Een alternatieve in situ benadering wordt geboden door de "Dubble"faciliteiten aan het ESRF in Grenoble . "Small-Angle X-ray Scattering (SAXS)" en "Wide Angle X-ray Scattering (WAXS)" enerzijds, en "Extented Absorption Fine Structure Spectroscopy (EXAFS)" en "X-Ray Near Edge Spectrsocopy (XANES)" anderzijds, kunnen opgemeten worden in een aangepaste elektrochemische cel. Recent werden door VUB dergelijke metingen gecombineerd met in situ elektrochemische experimenten. De opstelling laat toe om elektrolyten te veranderen zonder de cel te demonteren en op een unieke manier de nanodeeltjes te volgen via opnames gemaakt tijdens hun vorming, legering, oxidatie en absorptie.

Organisaties: • Materialen & chemie


VERLENGING: Optische meettechnieken voor structuren en systemen (OPTIMESS). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit netwerk is het verbeteren van de communicatie over wetenschappelijke ontwikkelingen van optische meettechnieken voor de karakterisatie van de statische en dynamische gedrag van structuren en systemen. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Mechanica van Materialen en Constructies • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • JAN WASTIELS • STEVE VANLANDUIT

Measuring and modelling of dynamic systems. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kernactiviteiten van het identificatieonderzoeksgroep liggen in het ontwikkelen van nieuwe indentificatiealgorithmes en hun toepassing op practische problemen. De onderzoeksgroep houdt zich bezig met de volgende aspecten van systeemidentificatie: - experimentontwerp - ontwikkelen van schatters - modeleren. Zowel lineaire en niet lineaire systemen, en tijdsinvariante en tijdsvariërende systemen worden bestudeerd. De volgende keuzes worden hierbij gemaakt: - periodieke signalen worden waar mogelijk gebruikt; random excitaties indien opgelegd door de gebruiker - gebruik van niet parametrische ruismodellen om de stochastische storingen te karakteriseren - gebruik van een errors-in-variables stochastisch raamwerk: alle waargenomen signalen zijn verstoord met ruis - vertrouw (na calibratie) je data en niet je vooroordelen Alhoewel het niet altijd mogelijk is om volgens deze princiepes te handelen, worden de bovenstaande richtlijnen gebruikt om keuzes te maken bij het ontwerpen van een identificatieexperiment. Een ander belangrijk aspect van deze algemene aanpak is dat het identificatieproces start met het extraheren van de systeemkennis uit de metingen. Dit geeft in een vroeg stadium van het identificatieexperiment een idee van de complexiteit van het modeleringsprobleem. Voor lineaire tijdsinvariante systemen herleid dit zich tot het niet parametrisch meten van de transfer functie. Voor niet lineaire systemen bestaat er geen uniforme aanpak (sterk afhankelijk van de gekozen modelstructuur). Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • RIK PINTELON

Study of microwave systems. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het bekomen van een geautomatiseerde modellering en identificatie omgeving voor schaalbare microgolf en RF sytemen en subsystemen. De data die we zullen gebruiken voor de modelextractie kunnen afkomstig zijn van een simulatie (bijvoorbeeld een fullwave EM simulatie) of een hoogfrequente meting van het systeem. Om de implementatie van het model platform-onafhankelijk te maken wordt gekozen om het model te generen in een SPICE of Verilog-A formaat. Dit laat toe om de modellen te gebruiken op om het even welk simulatieplatform. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • YVES ROLAIN

Data driven modelling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Data driven modelling. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS

Physical telecommunication studies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Matching fonds voor het IWT ondersteund project iSEED (IWT410) samen met Alcatel-Lucent-Bell: iSEED : Innovation on Stability, Spectral and Energy Efficiency in DSL; Innovatie rond de Stabiliteit, SSpectrale en Energetische Efficientie in Digitale Toegangsnetwerken (Digital Subscriber Lines). Het innovatieproject iSEED (IWT funding) heeft als doelen: 1.het reduceren van het vermogenverbruik van DSL-lijnen (ADSL en VDSL2 in het bijzonder); 2.de ontwikkelde SELT meetmogelijkheden gevoelig te verbeteren (Single Ended Line Testing); 3.het stabiliseren en verbeteren van de kwaliteit van DSL-lijnen; 4.het gevoelig verhogen van de DSL bitsnelheden door het aanwenden van common mode signalen. Telecommunicatie operatoren voor lokale toegangsnetwerken, digitale hoge definitie televisie aanbieders en ISP-providers in het bijzonder kunnen met de methodes die ontwikkeld worden in het iSEED project over het klassieke telefoonnetwerk (POTS-PSTN) met hoger bitrates en hogere kwaliteit diensten aanbieden zonder dat het koperen kablelnetwerk dient aangepast of vervangen te worden (degelijk alternatief voor FTTH of kabletelevisie via coax).

Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Wim FOUBERT • Mussa BSHARA • LEO VAN BIESEN • Carine NEUS

Measuring, modelling and simulation. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het uitbouwen/toepassen van meetmethodes, modellering en simulatietechnieken op diverse types systemen. Aan de hand van de geleverde steun, zullen diverse projecten extern aangetrokken en begeleid worden. Hiertoe zullen diverse bronnen van financiering beschouwd worden. Typische applicatie en systemen zijn ondermeer elektronische systemen (waaronder zowel micro-elektronica and microgolfapplicaties), thermische systemen (zoals grondgekoppelde warmtepompen en distillatiekolommen), evenals medische applicaties zoals bijvoorbeeld het verbeteren van de resolutie van PET scanners gebruikmakende van identificatietechnieken. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Gerd VANDERSTEEN

Measuring and modelling of microwave systems. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit onderzoeksproject is het opstellen van op metingen gebaseerde black-box modellen voor niet-lineaire microwave systemen met 2 of meer poorten. De metingen gebeuren a.d.h.v. de Large-Signal Network Analyzer die toelaat de absolute ingaande en gereflecteerde golven in amplitude en faze op te meten op meerdere frequenties tegelijkertijd. De modellen zullen opgesteld worden voor Continuous Wave regime, maar eveneens voor gemoduleerde excitatie. Zowel gelineariseerde modellen als niet-lineaire modellen zullen ter beschikking gesteld worden. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • Wendy VAN MOER

Mobility and automotive technology research. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mobility and automotive technology research: Onderzoek naar intermodaal transport, logistiek, milieuvriendelijk transport, biobrandstoffen, alternatieve voertuigen... Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • JOERI VAN MIERLO

Onderzoek naar microfotonen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fotonica is niet meer weg te denken uit tal van technische systemen. Of het nu gaat over zonnecellen, internet, LED-verlichting, lasers in productiesystemen of in de chirurgie of over biosensoren, telkens speelt fotonica een belangrijke rol. Als burgerlijk ingenieur fotonica beschik je over een grondige basiskennis in fotonica en kan je deze kennis op een efficiënte en methodische manier toepassen op het ontwerp, de realisatie en het beheer van uiteenlopende technische systemen die gebruik maken van licht. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica


Hydrologie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: MATCHING FWOAL431: Een nieuwe meettechniek gekoppeld aan een nieuwe modelbenadering voor de bepaling van de effectieve valsnelheid van een flocculerend sediment in estuaria. Doel van dit onderzoeksvoorstel is de ontwikkeling van een nieuw, betrouwbaar systeem voor het opmeten in-situ en in real-time van de beweging van zwevende partikels samen met turbulentiemetingen en zowel grootte als valsnelheid van de partikels. Hiervoor is een innoverende methode noodzakelijk om onopgeloste problemen uit het hydraulische onderzoeksdomein te onderzoeken: een degelijk en praktisch model, steunend op fysische gegevens, voor de toepassing in ingenieursmodellen. Met de nieuw ontwikkelde techniek zal de interactie bestudeerd worden tussen de valsnelheid van de partikels en de turbulentie op mesoschaal in het laboratorium en op macroschaal in de Schelde. Dit onderzoeksproject wil de kloof dichten tussen veldwaarnemingen enerzijds en simulaties en voorspellingen van de flocculatie aan de hand van wiskundige modellen anderzijds. De complementaire en multidisciplinaire aard van dit onderzoeksvoorstel kan leiden tot een karakterisering van het verband tussen de waterstroming enerzijds en de interactie tussen vlokken en turbulentie anderzijds, en tot de ontwikkeling van een geïntegreerd sedimenttransportmodel dat met de realiteit overeenstemt. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Analytische separatie wetenschap Vrije Universiteit Brussel Abstract: MATCHING FWOAL488: Ontwikkelen en fundamentele evaluatie van hoge efficiëntie capillaire vloeistofchromatografie. Het huidige project is gericht op het vervaardigen van zo lang mogelijke capillaire kolommen voor hoogresolutie vloeistofchromatografiescheidingen en op hun gebruik voor de analyse van complexe monsters. Om na te gaan wat de beste aanpak is om het gewenste aantal theoretische platen in

zo kort mogelijke tijd te kunnen bekomen zullen verschillende mogelijke kolompakkingen (pakkingen van volledige of partieel poreuze partikels, silica-of polymeermonolieten, open-tubulaire systemen met wandcoating van molymere fazen) en verschillende mogelijke physicochemische condities (extra-hoge druk en/of extra-hoge temperatuur) met mekaar vergeleken worden. De bedoeling van dit werk is enerzijds om de grenzen te verleggen van de momenteel haalbaar scheidingsresoluties en dit experimenteel te demonstreren op voor de praktijk relevante scheidingsproblemen. Anderzijds is het ook de bedoeling om door middel van modellering en theoretische analyse na te gaan waar de prestatiegrenzen van gepakte-en open-tubulaire capillaire LC liggen, en via welke mechanismen de kleine capillair-diameter een effect heeft op de kwaliteit (=jpùpge,oteot) van de gevormde partikelbedden en monolietstructuren. Omdat het gebruik van het capillaire kolomformaat ook belangrijke gevolgen heeft voor de detectie zal ook onderzoek verricht worden naar de best mogelijke cap-LC detectoren. Hier zal de nadruk ook liggen op het uittesten van nieuwe combinaties (bv. cap-LC-ELSD, cap-LC-CAD, koppeling met FID voor groene chromatografie,...) Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Structureel ontwerpen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Structureel ontwerpen. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • Sigrid ADRIAENSSENS

lightweight - textile - structures. Vrije Universiteit Brussel Abstract: lightweight - textile - structures. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT

Renovatie van gebouwen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • INE WOUTERS

Numerische elektrochemie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: koper interconnects voor geavanceerde prestaties en betrouwbaarheid. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • JOHAN DECONINCK

Beeldverwerking en beeldanalyse (de numerieke aspecten van inverse problemen en beeldmodellen.) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Beeldverwerking en beeldanalyse (de numerieke aspecten van inverse problemen en beeldmodellen.) Organisaties: • Elektronica en Informatica


Halfgeleiders. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is de studie, verwezenlijking en validatie van een vectoriële scanning nabije-veld mm-golfmicroscoop (SNMM), die zeer performant is qua beeldvorming en resolutie, op basis van een grondig onderzoek naar geavanceerde microprobes, originele modulatietechnieken en gesofistikeerde elektromagnetische beeldvormingalgoritmes. Uniek in dit project is dat ook multi-parameter (frequentie, polarisatie, invalshoek) belichting zal gebruikt worden om de beeldvorming te verbeteren! Deze doelstelling is slechts haalbaar dankzij een combinatie van uiteenlopende competenties. Onderzoekspartner VUB/LAMI is expert op het vlak van opto-elektronisch ontwerp en technologie in het optisch en mm-golfgebied en is sinds geruime tijd vertrouwd met het uitvoeren van verre-veld mm-golfbeeldvormingsexperimenten met een MVNA. De inbreng in dit onderzoeksdomein van exacte elektromagnetische modellerings- en beeldvormingstechnieken, gebaseerd op de Maxwell vergelijkingen, is vernieuwend en zal uitgevoerd worden door onderzoekspartner UGent/INTEC, die op dit vlak een uitstekende reputatie geniet en die tevens vertrouwd is met microgolfmetingen (microgolfnetwerkanalyzer, antenneconcepten). De performantie van de ontwikkelde microscoop zal getest worden op een aantal specifieke toepassingen in verschillende domeinen van de (ingenieurs)wetenschappen: elektronica, biotechnologie, materiaalkunde (corrosie) Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ROGER VOUNCKX

Fysicochemische eigenschappen van hybride materialen. Physicochemical properties of hybrid materials. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hybride materialen zijn materialen bestaande uit een anorganische en organische component. Ze kunnen onder ander gebruikt worden in de medische wereld. Voornaamste toepassingen zijn braces, prothesen en maskers om patienten te fixeren tijdens bestralingen. Door gebruik van nanocomposieten zal geprobeerd worden stijvere film te bekomen zodat minder materiaal (en energie) nodig is voor dezelfde toepassing.

Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • HUBERT RAHIER

Geavanceerde thermale analyse Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Advanced Thermal Analysis onderzoek van de onderzoeksgroep FYSC focust op een bijdrage tot de internationale vooruitgang van thermische analyse voor de karakterisering vanmaterialen, en specifiek op toepassingen van Modulated Temperature (DSC) (MTDSC), lokale thermische analyse (Micro-TA and Nano-TA), (ultra)snelle thermische analyse (Rapid-scanning DSC and Chip Calorimetry) en hybride thermische analyse technieken (Rheo-DSC). Het werk omvat de ontwikkeling van instrumenten, het bestuderen van instrumenten, hun ijking en verificatie, en de experimentele exploitatie ervan voor de studie van materialen op basis van polymeren. Dit werk wordt ondersteund door modellering van warmte-overdracht met behulp van eindige elementen methoden. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE

Functional Polymer Systems. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Karakterisering van Structuur-Verwerking-Eigenschappen relaties in multi-functionele polymeer systemen Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • BRUNO VAN MELE

Hoge Resolutie NMR projecten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project stelt zich tot doel: 1) De invloed van de lokale polariteit van aan onoplosbaar polystyreen verankerde dialkatalysatoren te onderzoeken, teneinde hun potentieel als katalysator in transesterificatiereacties te verruimen. 2) Op hr-MAS NMR steunende, vernieuwende methodologiëen te ontwikkelen, om monitoring van katalytische processen rechtstreeks in situ - voor, tijdens en na katalyse - mogelijk te maken. 3) De recycleerbaarheid van verankerde organotin katalysatoren te onderzoeken in enkele geselecteerde transesterificaties. 4) Inzicht te verwerven in de problematiek van het lekken van tin, vanuit de organotinkanker, naar het reactiemidden toe. Organisaties: • Materialen & chemie

Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM

Robot. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Robot. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Bram VANDERBORGHT

Ontwerp en validatie van gevorderde signaalverwerkingstechnieken voor het verwerken van optische metingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Doel Zowel single point als full-field optische meettechieken zoals (scanning) laser Doppler vibrometrie en anemometrie, Moiré interferometrie en digitale beeldcorrelatie leveren een belangrijke bron van informatie in tal van toepassingsdomeinen zoals micro-electronica, materiaalonderzoek, biomedische wetenschappen, kwaliteitscontrole etc. Het efficiënt en betrouwbaar verwerken van de beelden die opgemeten worden is echter vaak een zeer moeilijke taak. De hoeveelheid data is meestal zeer groot en de kwaliteit van de metingen kan laag zijn voor complexe toepassingen en/of weinig reflecterende objecten, waardoor de meettijd dikwijls de hoogte ingejaagd wordt [1]. Tijdens mijn doctoraat werd aangetoond dat de verwerking van optische meetgegevens op een zeer efficiënte manier kan gebeuren in het frequentiedomein aan de hand van parametrische identificatietechnieken [2]. Voor dit project zal een twee-dimensionale frequentie domein systeemidentificatie techniek geïntroduceerd in [3] veralgemeend worden naar een aantal andere applicatiedomeinen: - Verwerking van Moiré franje patronen - Digitale beeldcorrelatie voor het opmeten van snelheidsvelden (stromingen) en rekvelden (vaste stoffen). - Laser Doppler Anemometrie (LDA) metingen verwerken, specifiek naar periodische verschijnselen zoals akoestische velden of stromingsvelden in een zog. 2. Doelstellingen Ontwikkeling van een 2D systeemidentificatie algoritme voor het adaptief schatten van de globale frequentie, fase en amplitude van een sinusoïdaal franjepatroon. Dit basisalgoritme zal worden aangewend in verschillende andere algoritmes voor: - Het schatten van de lokale 2D vertraging tussen 2 gecorreleerde beelden; phase delay (voor de verdere toepassing bij digitale beeldcorrelatie (DIC) en 'Particle Image Velocimetry', PIV). - Het 1D systeem identificatie basisalgoritme zal gebruikt worden om de vaak onregelmatig bemonsterde data van LDA-metingen te synthetiseren. Deze onregelmatige sampling is vooral een probleem bij heel sterke akoestische velden of stromingsvelden in het algemeen aangezien de verplaatsingen daar veel groter zijn. Verder zullen verschillende experimenten uitgevoerd worden om de brede toepasbaarheid van de methodes te illustreren: - PIV stromingsmetingen (o.a. het snelheidsveld rond een cilinder in een windtunnel aangezien dit volledig in de literatuur beschreven is). - Scheurgroeimetingen van vliegtuigonderdelen en composietmaterialen tijdens vermoeiingsproeven met behulp van DIC. - Meting van het topografie van micro structuren aan de hand van Moiré technieken, met meerdere franje projectie richtingen. - LDA metingen (o.a. het snelheidsveld rond een cilinder in een windtunnel en op sinusoïdale akoestische velden). Organisaties:

• Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • Joris VANHERZEELE

Niet-lineaire dynamica van enkele en gekoppelde halfgeleiderlasers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microcaviteteiten zijn sleutelcomponenten in de fotonica, en de fysica van microcaviteiten is een bloeiende onderzoekstopic met daarenboven een enorm toepassingspotentieel. Danksij revoluties in de epitaxiale technieken waarmee micro-en nanostructuren worden aangebracht in halfgeleiders enerzijds, en door de ontwikkeling van nieuwe artificieel gestructureerde composietmaterialen, de zgn. metamaterialen anderzijds, is men nu in staat om de eigenschappen van microcaviteiten te boetseren en nieuwe functionaliteiten aan te wenden. Zowel actieve als passieve microcaviteiten worden op dit moment ontwikkeld om laag-vermogen, optisch niet-lineaire, geïntegreerde componenten (bvb. volledige optische geheugens) te realiseren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VAN DER SANDE

International Photonics Access and Research Center (iPARC@VUB) Vrije Universiteit Brussel Abstract: no NL abstract Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica


HYPERspectral remote sensing for ENVironment and water management - HYPERENV. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het objectief van dit onderzoek bestaat erin het potentieel van hyperspectrale data voor hydro-ecologisch onderzoek in suburbane zones en voor biomonitoring van stedelijke vijvers te onderzoeken, met de bedoeling processen van runoff, voorkomen van grondwaterafhankelijke ecosystemen, en afwisselingen tussen heldere en turbiede toestanden van vijvers in stedelijke gebieden beter te begrijpen. Methodologisch onderzoek op vlak van hyperspectrale beeldanalyse zal gekoppeld worden aan de ontwikkeling van nieuwe benaderingen voor gedistribueerde hydrologische modellering, optimaal gebruik makend van de informatie afgeleid uit hyperspectrale data. Het potentieel van hyperspectrale reflectantieanalyse voor het onderscheiden van diverse heldere en turbiede toestanden van vegetatie in stedelijke vijvers zal worden geanalyseerd door het koppelen van spectroscopische data aan metingen van vegetatieabundantie, fysische en chemische variabelen, ten behoeve van een verbeterde biomonitoring en herstel van stedelijke vijvers. Organisaties: • Cartografie en Geo-informatiekunde • Elektronica en Informatica • Biologie • Hydrologie en Waterbouwkunde • Geografie

Onderzoekers: • Luca DEMARCHI • HICHEM SAHLI • OKKE BATELAAN • FRANK CANTERS • LUDWIG TRIEST • Cheung Wai CHAN

Een optimale prothese beha ontwerpen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een optimale prothese beha ontwerpen Organisaties: • Lymfoedeem • Elektronica en Informatica • Mechanica van Materialen en Constructies • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector • Heelkundige Specialiteiten

Onderzoekers: • PIERRE LIEVENS • HICHEM SAHLI • MARC JEGERS • JAN LAMOTE • Sigrid ADRIAENSSENS

W&T beurs Nikiforov A. (Rusland) Universiteit Gent Abstract: De beurs is verworven in het kader van het IAP-project ?Physical Chemistry of Plasma-Surface Interactions? dat de Belgische groepen verenigt die onderzoek verrichten op reactieve (technologische) plasma?s. Het doel is om fundamentele inzichten te verwerven rond de plasmaoppervlak-interacties die optreden in deze systemen. Er wordt verwacht dat het project technologische ontwikkelingen op het gebied van nieuwe materialen en innovatieve processen van oppervlaktebehandeling. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica


GRANT agreement EU-TEMPUS: Curricula Reformation and Harmonisation in the field of Biomedical Engineering Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties:

• Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • EDGARD NYSSEN

Diervoeder voor de 21ste eeuw Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie

Onderzoekers: • Mia Eeckhout

Identificatie en karakterisering van kandidaat genen voor de verbeteringvan de abiotische stresstolerantie in planten KU Leuven Abstract: In this research project fundamental knowledge about drought stress response in model organisms including the protective role of trehalose is exploited to improve drought resistance in the economically important banana crop. Recently, a novel bifunctional trehalose biosynthesis gene wasidentified that encodes both enzymatic activities that are required fortrehalose synthesis. Transgenic homozygous Arabidopsis thaliana plants carrying this gene will be tested for drought resistance. Similar expression constructs for banana transformation containing different promoterswill be generated. The banana trehalose biosynthesis genes will be isolated and overexpression vectors carrying the full-length or truncated genes will be back-transformed to increase banana drought resistance. In addition, a screen for enhanced drought tolerance of baker#s yeast using a Selaginella lepidophylla cDNA library identified specific candidate genes for drought resistance engineering. These genes will be introduc Organisaties: • Afd. Molec. Microbiol. & Biotechnologie

Onderzoekers: • Patrick Van Dijck • Suzana Pampurova

Identificatie en karakterisatie van Sul1 en Sul2 in Saccharomyces cerevisiae als eerste sulfaat sensoren in de celbiologie KU Leuven Abstract: De gist Saccharomyces cerevisiae wordt reeds vele jaren door de mensgebruikt voor de productie van brood en alcoholische dranken zoals bieren wijn. Recent wordt het ook gebruikt voor de productie van duurzame energiebronnen zoals bioethanol. Naast zijn economische waarde is S. cerevisiae ook het eenvoudigste eukaryoot organisme en bijgevolg intensief bestudeerd om de basisprincipes van het leven te achterhalen. Vele cellulaire processen uit S. cerevisiae zijn sterk geconserveerd in hogere organismen, wat bij het bestuderen van deze processen een voordeel voor de onderzoekers oplevert, aangezien ze kunnen starten vanuit het eenvoudige gist modelsysteem. In de natuur worden cellen van microorganismenblootgesteld aan fluctuerende omgevingscondities. Door middel van talloze aanpassingsmechanismen die doorheen de jaren zijn geëvalueerd kunnen ze zich aanpassen aan deze condities. Met name micro-organismen, zoals S. cerevisiae, worden continu blootgesteld aan snelle veranderingen inhet mill Organisaties: • Afd. Molec. Microbiol. & Biotechnologie

Onderzoekers: • Patrick Van Dijck • Johan Thevelein • Harish Nag Kankipati

Studie van plasma-oppervlakte interacties, door middel van moleculaire dynamica simulaties, voor toepassingen van plasma-etsen en plasma-depositie. (FWO Vis.Fel., Fujun GOU, China) Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project worden interacties tussen plasma en vaste stof oppervlak bestudeerd door middel van moleculaire dynamica simulaties, voor toepassingen van plasma-etsen (van Si/SiO2 oppervlakken in de micro-elektronica industrie) en voor plasma-depositie van dunne filmen. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)

Onderzoekers: • Annemie Bogaerts

Ontwikkeling van gefunctionaliseerde keramische NF membranen door post-modificatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de optimalisatie van de synthese van hydrofobe membranen, om een zo hoog mogelijk scheidend vermogen voor moleculen van 500 Dalton te verkrijgen. Het onderzoek concentreert zich op de optimalisatie op poeders en houdt vooral post-modificaties en een uitgebreide karakterisering in. Het voordeel van de post-modificaties is dat een breed aantal andere functionalisaties mogelijk zijn. Het project beoogt de verkenning van dit breed gamma aan functionaliteiten en de ontwikkeling van procedures om tot optimale gefunctionaliseerde membranen te komen. Organisaties: • Laboratorium adsorptie en katalyse

Onderzoekers: • Pegie Cool • Vera Meynen

Educatieve aanpak in cultureel erfgoed. (ELAICH) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • AXES

Onderzoekers: • Rene Van Grieken

FWO junior vis. Postdoc. Fellow Yingying Wang

Universiteit Gent Abstract: De nieuwste trend binnen de microbiële ecologie is de studie van cellulaire responsen op een individueel niveau.In dit project werd een methode ontwikkeld voor de snelle screening van microbiële ecosystemen door het makenvan een fysiologische fingerprint. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie


Sunlight Hoogwaardige lipiden en hernieuwbare energie uit microalgen Universiteit Gent Abstract: Sunlight heeft tot doel om nieuwe biologische hulpbronnen en technologieën voor de cultuur van microalgen in gesloten fotobioreactoren te creëren en valideren. Het project bouwt voor top de ruime kennis van de levensloop en de moleculaire biologie van diatomeeën en expertise op vlak van productie van microalgen, analyse van lipiden en productie van bio-energie. Parallel wordt een economische analyse uitgevoerd van het toekomstige potentieel van producten en technologieën gebaseerd op kiezelwieren, meer in het bijzonder hun inzetbaarheid in de strijd tegen vervuiling via een geïntegreerde economische levenscyclus. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden

Onderzoekers: • Willy Verstraete • Dirk Inzé • Wim Vyverman • Johan Albrecht • Koen Sabbe • Greta Van Eetvelde

SBO Sunlight - Lipide-gebaseerde, hoogwaardige producten en hernieuwbare energie uit microalgen Universiteit Gent Abstract: Doelstellingen: (1) ontwikkeling van technieken om lipidenproductie bij diatomeeën in gesloten fotobioreactoren te optimaliseren, (2) metabolic enegineering om de lipidenproductie te verhogen, (3) optimalisatie van extractie- en scheidingstechnieken voor lipiden uit diatomeeën, (4) anaerobe vergisting van algen restbiomassa voor de productie van bio-energie en (5) startegische analyse voor de vermarkting van bio-producten uit microalgen. Organisaties: • Vakgroep Biologie

Onderzoekers: • Willy Verstraete • Dirk Inzé • Wim Vyverman • Johan Albrecht • Koen Sabbe

European Consortium of Microbial Resources Centres - EMbaRC Universiteit Gent Abstract: EMbaRC beoogt - via netwerking, training en onderzoek - de verbetering, coördinatie en validatie van de werledwijde verdeling van goed gedocumenteeerde, authentieke micro-organismen door 'Microbial Resource Centres' (MRCs) aan onderzoekers uit academische en industriële kringen. EMbaRC beoogt eveneens de ontwikkeling van 'business' modellen om de zelf-duurzaamheid van MRCs te verhogen. Het wordt het Europese knooppunt van het OESO-initiatief 'Global Biological Resource Centre Network' (GBRCN) Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie

Onderzoekers: • Paul De Vos • Rudi Beyaert

Verdere ontwikkeling Vlaamse verkeersmodellen Universiteit Hasselt Abstract: Binnen de Vlaamse Overheid beschikt de Centrale Kenniscel Verkeersmodellen van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken over een set strategische verkeersmodellen ter ondersteuning van planningsstudies op zowel strategische en meer operationele schaal enerzijds, alsook op planniveau en meer praktisch niveau anderzijds. De opdrachtnemer ondersteunt de opdrachtgever via dit project bij de verdere uitdieping en ontwikkeling van de modelinstrumenten op inhoudelijk en procesmatig vlak. Organisaties: • Beleidsinformatica • Verplaatsingsgedrag • Data-analyse en Modellering • Instituut voor Mobiliteit

Onderzoekers: • Davy JANSSENS • Tom BELLEMANS

X-ray and Neutron Diffraction Stress Analysis in High Strength Steel Wire (Restspanningsanalyse in hoge sterkte staaldraad door middel van röntgen- en neutrondiffractie) KU Leuven Abstract: The strength, ductility and fracture toughness of severely cold-drawn pearlitic steel wire are to a considerable extent determined by a partialdecomposition of the cementite phase. In order to further improve thesemechanical properties one thus needs to understand and eventually control this decomposition process. While extensive studies on plastically induced cementite decomposition have been done with local high resolution techniques, an integral characterization method # giving results representative of the bulk mechanical behaviour # is still missing. The aim of the present Ph.D. project is to develop a quantitative integral measure for the partial decomposition of cementite using X-ray and neutron diffraction. Steps to this end will be a detailed analysis of the macro and micro residual stresses after severe cold drawing, an assessment of load partitioning between the ferrite and the cementite phases during in-situtensile tests, both for wires cold-drawn to different strains, and Organisaties: • Structurele Materialen

Onderzoekers:

• Karel Van Acker • Marc Seefeldt • Martin Kriska

Lupinen: sleutel tot duurzame eiwitproductie Hogeschool Gent Abstract: Door de nood aan eiwitproductie op eigen bedrijf wil dit project een aantal knelpunten rond de teelt van lupinen wegwerken en een breder toepassingsveld aansnijden. Uit het PWO-project BIOT-501 (Optimalisatie van de teelttechniek van het eiwitgewas LUPINEN en inpasbaarheid in de dierlijke en menselijke voeding) is gebleken dat lupinen een interessante nutritionele samenstelling en interessante toepassingsmogelijkheden hebben. Tevens werden een aantal teelttechnische aspecten duidelijk in kaart gebracht. Binnen het teelttechnische luik bleven zeker twee knelpunten die ofwel niet konden opgelost worden binnen de tijdslimiet van drie jaar, ofwel niet kaderden in de doelstellingen van het lopende project. 1.Fytopathologisch luik Lupinen blijken meer gevoelig te zijn voor ziektes dan eerst gedacht werd. Daarom is het noodzakelijk om de ziekteproblematiek duidelijker in kaart te brengen. Dit luik beoogt dan ook een studie van de meest voorkomende ziektes: Colletotrichum spp., Sclerotinia en Pleiochaeta setosa om finaal te komen tot een duurzame, geïntegreerde ziektebeheersing. Dit kan door enerzijds inzicht te verkrijgen in de schimmels en anderzijds door de beheersing van de ziektedruk en/of – aantasting. Inzicht wordt verworven door het uitvoeren van een moleculaire en morfologische identificatie en door onderzoek te verrichten naar de groei en ontwikkeling van de schimmels en naar hun waardplantenspectrum. Beheersing van de ziektedruk wordt bekomen door onderzoek naar resistente lupinelijnen te verrichten, door een moleculaire detectiemethodiek voor Colletotrichum op zaaizaad op punt te stellen en door na te gaan welke fungiciden werken tegen de verschillende schimmels. 2. Mechanische onkruidbestrijding In het eerste project werd een aanzet gegeven tot het oplossen van het onkruidprobleem op een mechanische manier, maar dit vergt uitgebreider onderzoek. Verschillende systemen en rijafstanden worden onderzocht om te komen tot een beheersingsstrategie die bruikbaar is in de biologische teelt. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelen- en Agrotechnologie • Vakgroep Plantaardige Productie

Onderzoekers: • Joos Latré • Kris Audenaert • Geert Haesaert • Kevin Dewitte • Thomas Coussens

Ovalisatiemetingen m.b.v. laserscanning in de Diabolo spoortunnel Universiteit Gent Abstract: M.b.v. laserscanning worden geselecteerd tunnelringen gemonitord vanf het moment van constructie tot drie maanden na constructie. De methodologie voor het uitvoeren van de deformatiemetingen, het verwerken van de metingen en het visualiseren van de resultaten worden ontwikkeld. Daarnaast wordt ook onderzoek gevoerd naar de haalbare nauwkeurigheden van de verschillende geteste types van laserscanners. Organisaties: • Vakgroep Geografie

Onderzoekers: • Alain De Wulf

Het verrichten van rekmetingen op "Diabolo" project te Zaventem Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Julien De Rouck

Multimodaal CAD systeem voor mammografie. Hoort bij WDV38(raamovereenkomst), zie ook WDGO468. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een multimodaal CAD framework zou het mogelijk maken nieuwe technieken, die artsen gebruiken bij het stellen van een diagnose, in het data mining proces te integreren en zo de relevantie van de verkregen resultaten te verhogen. Het doel van het voorgestelde onderzoek is om technieken voor multimodale CAD te bestuderen, te implementeren en te evalueren. Concreet zal het generiek framework uitgewerkt worden dat data mining in multimodale data ondersteunt, en hiervoor gebruik maakt van zowel tekstuele informatie als informatie afgeleid uit meerdere beelden. het framework zal onafhankelijk zijn van de onderliggende gebruikte technieken voor het afleiden van features, of alle andere contextspecifieke eigenschappen van de gekozen toepassing. Organisaties: • Elektronica en Informatica • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • RUDI DEKLERCK • Johan DE MEY

Technische ondersteuning bij het sedimentonderzoek in het sedimentologisch labo van het Waterbouwkundig Laboratorium. Vrije Universiteit Brussel Abstract: coming up soon Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Margaret CHEN • FLORIMOND DE SMEDT

Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Centre For Molecular Separation Science & Technology - C-MOST

Vrije Universiteit Brussel Abstract: (Conceptuele) Dichtheidsfunctionaal Theorie - Theoretische chemie - Elektron correlaties - Computationele (Nano)Fysica/Chemie Moleculaire Modellering op nanoporeuze materialen, spectroscopie, biosystemen en materiaalfysica Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Restauratie en bescherming van kalksteen d.m.v. microbiologisch geproduceerd calciumcarbonaat Universiteit Gent Abstract: Het uiteindelijke doel van het onderzoeksconsortium is een kant-en-klaar product en methode op de markt te brengen voor de restauratie van kalksteen gebaseerd op de microbiële productie van calciumcarbonaat. Dit project beoogt de vertaling van gunstige resultaten uit laboexperimenten naar praktijktoepassingen. Na afloop van dit project dient de in situ efficiëntie aangetoond zijn alsook het optreden van mogelijke schadeprocessen. Organisaties: • Vakgroep Bouwkundige constructies

Onderzoekers: • Willy Verstraete • Nele De Belie

Smart Catheterization. KU Leuven Abstract: Smart CAT's Mission: The creation of an ICT-platform that closes theexisting gap between the reality of the catheter inside the human bodyand the manner in which this reality is presented to the surgeon and can be managed by the surgeon. To achieve this objective SCAT develops andintegrates advanced sensing technologies with patient-specific,real-time adaptive, multiscale models. Efforts will also furthercatheter driving strategies and lead to improvements in human computerinterfaces for catheterization. The assembled research effort fits intoa novel modular framework for ICT-enhanced catheterization, as detailedbelow. The framework targets safe and accurate computer-aided surgicalinterventions, but extends in a natural way to training andpre-operative planning, also allowing the formulation offully-autonomous interventions. Another advantage includes a reduceddependability to damaging (X-ray) or expensive (MRI) visualizationtechniques. The main idea consists of the fusion of pre-opera Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Hendrik Van Brussel

Optimalisatie van radiolabelingsstrategieën voor radionuclidebeeldvorming van stamcellen KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Nucleaire Geneesk. & Molec. Beeldvorming

Onderzoekers: • Koenraad Van Laere • Christophe Deroose • Catherine Verfaillie • Esther Wolfs

BIOCHAR:Climate saving soils Universiteit Gent Abstract: UGent werkt aan de productie van biochar voor verschillende grondstoffen en bij verschillende proces condities. De geproduceerde stalen worden uitgebreid geanalyseerd, betreffende de samenstelling, de structuur en de stabiliteit. Sommige worden ook getest in potproeven op hun bodemverbeterde werking. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Wolter Prins

Thermohydraulische studie en modellering van open cel metaalschuim Universiteit Gent Abstract: Open cel metaalschuim is een porous materiaal opgebouwd uit een netwerk van vaste beentjes. Door de hoge porositeit, hoge specifieke oppervlakte, lichtgewicht en hoge geleidbaarheid is het materiaal geschikt voor warmteoverdrachtstoepassingen. Het doel van dit project is om een nauwkeurige oplossing te kunnen bieden aan een warmteoverdracht probleem met schuim, via een voldoende generieke methode gebaseerd op een numeriek model met efficiënte computationele eigenschappen. Organisaties: • Vakgroep Mechanica van stroming, warmte en verbranding

Onderzoekers: • Michel De Paepe

Manueel versus Cad/Cam vervaardigde frameprothesen Universiteit Gent Abstract: De klassieke frameprothese wordt vervaardigd via diverse werkmodellen en gegoten in CrCo volgens de ?verloren wastechniek?. Dit maakt het proces arbeidsintensief en tijdrovend zodat het uiteindelijk resultaat niet steeds voorspelbaar en zeker niet reproduceerbaar is. Het doel van deze studie is het maximaal automatiseren van het vervaardigingsproces en het implementeren van rapid prototyping technieken in de vervaardiging van de frameporthese, die steeds individueel en op maat van elke patiënt dient vervaardigd te worden. Naast het technisch luik is er een klinisch luik waarbij voor dezelfde patiënt zowel een klassiek vervaardigde als een digitaal vervaardigde frameprothese wordt gemaakt en getest op pasvorm, duurzaamheid, comfort, ?. Organisaties: • Vakgroep Tandheelkunde

Onderzoekers: • Godelieve Van Zeghbroeck

SANTA BUMO: Stylized ANimation: Technology And Business MOdelling Universiteit Hasselt Abstract: Het conventionele animatiedomein kan worden onderverdeeld in twee categorieën: (a) de traditionele 2D animatie, waarin kunstenaars een animatie maken op een doek, uitgaande van een 2D-tekening in kleur van personages en objecten (mogelijk door middel van computerassistentie) in opeenvolgende frames, en (b) 3D computer animatie, waarin kunstenaars een animatie maken in een 3D virtuele ruimte door modellering, animatie en rendering van personages en voorwerpen, dit voor elk frame van de animatie. Elk van deze animatiecategorieën heeft zijn specifieke productietechnieken, wat resulteert in specifieke animatiestijlen met elk hun voor- en nadelen. In SANTA BUMO willen we onderzoeken hoe de geheel nieuwe stijlen van animatie kunnen worden gerealiseerd, waarin de voordelen van de 3Dgemodelleerde benadering (frame-to-frame samenhang met behulp van een model-gebaseerde aanpak) en de voordelen van de traditionele aanpak (vrijheid van animatie stijl) worden gecombineerd. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media

Onderzoekers: • Frank VAN REETH

Onderzoek van kandidaat-voorspellende biomarkers voor werkzaamheid van sunitinib malate bij patiënten met geavanceerde oesofageale kanker, melanoom en Sarcoom Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek van kandidaat-voorspellende biomarkers voor werkzaamheid van sunitinib malate bij patiënten met geavanceerde oesofageale kanker, melanoom en Sarcoom - Kankeronderzoek Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • JACQUES DE GREVE

AFSLUITING (Jaar 2): Institutionele Universitaire samenwerking (IUS). LUIK VIETNAM (Hanoi University of TechnologyHUT) : K. STEENHAUT : Universitaire ontwikkelingssamenwerking tussen VUB en andere Ontwikkelingslanden (20082009) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het betreft de phase out van het IUC-project met Hanoi University of Technology. In deze fase van het project (jaar 12) worden VLIR-UOS initiatieven verder opgevolgd (RIP call, FWO call for joint research etc.). Er is ook een joint steering committee meeting gepland in maart 2010. Organisaties: • Elektronica en Informatica


"Gebruikersbevraging" in het kader van het Linear-project (IWT 090800) - Intelligente netwerken-smart grids. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Geert Deconinck • Johan Driesen

Vermeden ontbossing als mitigatie van klimaatverandering. Universiteit Antwerpen Abstract: Tropische ontbossing zorgt elk jaar voor ongeveer 20% van de huidige antropogene broeikasgasemissies. Binnen de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) wordt momenteel onderhandeld over een mechanisme om emissies van ontbossing en bosdegradatie in ontwikkelingslanden (REDD) te reduceren. Het objectief van dit mechanisme is om positieve intensieven te creëren voor ontwikkelingslanden om tropische ontbossing en bosdegradatie te stoppen of te verminderen. Om te verzekeren dat REDD effectief, efficiënt en eerlijk zal zijn voor ontwikkelingslanden, beoogt dit project een kwantitatieve duurzaamheidsanalyse van de landspecifieke gevolgen van verschillende REDD-scenario's. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Roeland Samson • Marieke Vangoidsenhoven

De opvolging van ontwikkelingen inzake de veilige werking van repositories en opgevoerde sluiting (MODERN). Universiteit Antwerpen Abstract: Het MoDeRn project beoogt te voorzien in een referentiekader voor de ontwikkeling en mogelijke implementatie van monitoring activiteit, met inbegrip van het betrekken van geïnteresseerde actoren en burgers (stakeholders) tijdens diverse fasen van het proces van berging van radioactief afval, m.n. tijdens de voorafgaande site verkenning; de constructie, exploitatie en gefaseerde sluiting van de installatie; alsook in de fase van institutionele controle na de sluiting van de installatie. Het project kent een interdisciplinaire aanpak, met medewerking van zowel technischwetenschappelijke experts, als onderzoekers uit de sociale wetenschappen. Middels complementaire en gezamenlijke onderzoeksinspanningen tracht het project tot een beter begrip te komen van monitoring activiteiten en beschikbare technologieën die toepasbaar zijn in de context van een bergingsinstallatie; alsook aanbevelingen te doen met betrekking tot daaraan gerelateerde consultaties van betrokken actorengroepen en burgers. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)

Onderzoekers: • Anne Bergmans

Beheersen van de vloeigrens van chocolade door sturing van grondstof en/of proces Universiteit Gent Abstract: Doel is om een kennismatrix te bekomen die bruikbaar is voor de verdere ontwikkeling van klant-specifieke producten en/of het verbeteren van de bestaande producten en processen en op deze manier meer inzicht te verkrijgen in de parameters die de reologie van chocoladeproducten

beïnvloeden, zoals de vloeigrens, zodat het mogelijk wordt om die te sturen binnen nauwe grenzen. Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit

Onderzoekers: • Koen Dewettinck

Piloottest voor het controleren van emissies bij de sanering van bodems verontreinigd met vluchtige organische componenten met behulp van een nieuwe Multi-array VOC-O2-CO2 sensor Universiteit Gent Abstract: Vluchtige organische verbindingen (VOC) vormen één van de meest voorkomende gevallen van bodemverontreiniging in geïndustrialiseerde landen. Bij bodemsaneringsprojecten is een nauwkeurige opvolging van VOC in de bodem nodig. Doelstelling van het project is om een VOC-sensor en bijhorende software te ontwikkelen en te demonstreren voor gebruik in de bodemsanering. Organisaties: • Vakgroep Bodembeheer

Onderzoekers: • Marc Van Meirvenne

Torigi: Internet-gebaseerd platform voor het aanbieden van eenvoudige te gebruiken digitale diensten op verschillende toestellen. Universiteit Hasselt Abstract: TORIGI is een internet-gebaseerd platform dat toelaat om digitale diensten of informatie op een zeer eenvoudige manier aan te bieden op verschillende toestellen (website, GSM, tv, touchscreen, enz.). In eerste instantie werd gekozen voor touchscreen interfaces. Sleutelbegrip van het concept is eenvoud: alle toepassingen werken met intuïtieve en grote knoppen. Door deze eenvoud ontstaat er een toegevoegde waarde bovenop de reeds bestaande diensten en kan iedereen er gebruik van maken, van kinderen tot senioren. Voorbeelden van diensten: SMS, email, routeplanner, kalender, kookboek, agenda, reservaties, notities, adresboek, wekker, foto-album, reistijden openbaar vervoer, videotelefonie, weerbericht, restaurant zoeken, nieuwsberichten enz. Elke toepassing wordt voorgesteld door een blokje op je persoonlijke desktop. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media

Onderzoekers: • Benny DAEMS

Ontwikkeling van “Groene” coatings met multifunctionele eigenschappen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is de ontwikkeling van metaaloppervlakken voor bouwtoepassingen met multifunctionale eigenschappen, op een milieuvriendelijke en tijdsefficiënte manier door middel van atmosferische plasma processing. De drie sleutelwoorden beogen we te bekomen met volgende strategie: - Multifunctioneel betekent dat afhankelijk van de toepassing meerdere eigenschappen tegelijk verwacht worden. Om dit te verwezenlijken, zullen we verscheidene coatingsamenstellingen (met verschillende functionaliteiten) onderzoeken via atmosferische plasma technologie, met als doel metaaloppervlakken met optimale performantie te ontwikkelen. - Milieuvriendelijk betekent dat we solventvrije systemen beschouwen, gebaseerd op mensen milieuvriendelijke chemicaliën (chroom6+ en fluoride-vrij), en met gereduceerde energiekost.Dit zullen we verwezenlijken door de atmosferische plasma technogie te beschouwen, met ongevaarlijke chemicaliën, en met de mogelijkheid om gegradueerde coatings at te zetten evenals de co-depositie van een organische laag met metaaloxide nano-particles voor betere (zelf-herstellende) eigenschappen. - Tijdsefficient betekent dat we het aantal afzonderlijke processtappen wensen te reduceren. Opnieuw biedt de atmosferische plasma processing hier een antwoord, daar deze processing toelaat in één opstelling het metaaloppervlak te reinigen, te activeren en te bedekken met een in-situ gepolymeriseerde deklaag. Het doel is de ontwikkeling van een "all-in-one" atmosferische plasma gepolymeriseerde hybride (organische/anorganische) oppervlaktebehandelingsprocedure voor metalen. Deze oppervlaktebehandeling combineert en vervangt de conventionele natte reinigings-, activerings, conversie - en primerprocedures. We beogen specifiek twee types coatings met gerichte functionele eigenschappen: - Voor buitenapplicaties van metalen: een preconditioneringscoating met goede adhesie op het metaal, goede hechting met een verflaag, duurzame barrière-eigenschappen en een zelf-herstellende werking (via inhibitoren) voor langdurige corrosiebescherming. - Voor binnenapplicaties van metalen: een oppervlakte-afwerkingslaag met een gericht functioneel uitzicht (metallisch, kleur, reflectiviteit enz), dat we kunnen voorspellen via optische modellering. Know-how: door verscheidene atmosferische plasma gepolymeriseerde coatings te screenen met verschillende chemie, functionaliteiten, morfologie en eigenschappen, wordt een uitgebreide know-how opgebouwd rond de mogelijkheden van plasma-processing voor de creatie van multifunctionele oppervlakken. Deze kennis zal toelaten andere coatings met andere eigenschappen, en voor andere industriële toepassingen te ontwikkelen, zoals voor transport, luchtvaart, verpakking, elektrische toepassingen enz. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Materialen & chemie

Onderzoekers: • Gill SCHELTJENS • Alexandros KAKAROGLOU • HERMAN TERRYN • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE

Ontwerp en ontwikkeling van zelfstructurerende nanomaterialen voor vloeistofchromatografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De complexiteit van vragen die tegenwoordig beantwoord moet worden door middel van chemische analyse stijgt exponentieel. Aangezien de gevestigde scheidingstechnologieën de huidige scheidingsproblemen niet kunnen oplossen is er een totaal nieuwe aanpak nodig om toekomstige uitdagingen aan te kunnen gaan. Dit voorstel beoogt de ontwikkeling van revolutionaire zelfstructurerende nanomaterialen toegepast voor complexe uitdagingen gegenereerd door biomarker studies en klinische diagnostiek. De nieuwe synthetische nanomaterialen zullen ongeevenaarde mogelijkheden geven voor hoge resolutie vloeistofchromatografie met massaspectrometrie-detectie (LC-MS). De morfologie en het chemisch oppervlak van de nanomaterialen zullen specifiek worden afgestemd op toekomstige scheidingstechnieken: ultrahoge druk LC, hoge temperatuur LC en tweedimensionale LC. Daarnaast zal er een nieuwe baanbrekende techniek worden ontwikkeld:

ruimtelijke chromatografie. Hierbij worden complexe mengels gescheiden waarbij elke piek wordt gekarakteriseerd door zijn coördinaten in een vlak of in een driedimensionale ruimte. Deze techniek heeft de potentie om duizenden componenten te scheiden zonder dat de tijdschaal van huidige analyses wordt verlengd. De nanomaterialen van de toekomst worden ontwikkeld in capillaire formaten en in chips en zullen worden toegepast in vooruitstrevende life science-applicaties, zoals: -Fingerprinting van complexe eiwit- en peptidemengsels in geoptimaliseerde één- en multidimensionale LC-MS. -Geavanceerde chipscheidingen, inclusief ruimtelijke chromatografie. -Het ontwikkelen van kwantitatieve structuur-retentie-verbanden voor ééndimensionale LC scheidingen met MS/MS data analyse om de betrouwbaarheid van peptide-identificatie te verbeteren. Dit project beoogt het realiseren van het scheiden van zeer complexe mengsels met als doel biomarkers studies in een stroomversnelling te brengen en ziektebeelden in beeld te brengen. Om in de toekomst sneller medische diagnoses te kunnen stellen en nieuwe therapieën te kunnen voorschrijven zijn er analytische technieken nodig zoals beschreven in dit voorstel. De geplande onderzoeksactiviteiten passen naadloos in de activiteiten van het departement Chemical Engineering van de VUB. Door de nadruk te leggen op applicaties in life science en biotechnologie, versterkt het huidige voorstel de positie van het departement en zal het samenwerkingsverbanden binnen de universiteit en tussen de universiteiten versterken. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • Sebastiaan EELTINK • GERT DESMET

Conceptstudie van hybride transmissie voor Off-Highway Trucks (CHOT) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op vraag van de hijsvoertuigmarkt wensen Spicer Off-Highway Systems te Brugge (SOHB) en VUB energie-efficiënte parallelle en gecombineerde hybride aandrijvingen die gebruik maken van supercapaciteiten als energie opslagsysteem, te ontwikkelen voor off-road heavy duty nutsvoertuigen. De aanleiding voor dit project was o.a. de lage efficiëntie van de huidige hydrodynamische transmissies, de verhoogde interesse van de maatschappij voor een laag brandstofverbruik en ecologische aspecten. Voor 2 typische applicaties van de aanvrager worden de hybridisatie mogelijkheden onderzocht: een wiellader (Front End Loader of 'FEL') en een vorklift (Forklift of 'FLT'). Van beide wordt een hoge vermogenklasse en een lage vermogenklasse applicatie bestudeerd ( een 60 kW-2 ton en een 200 kW-6 ton FEL, een 40 kW-3 ton en een 180kW-18 ton FLT ). Een haalbaarheidsstudie resulteerde in 35% energiewinst waarvan 15% door remenergierecuperatie, 14% door een efficiëntere aandrijflijn, 6% door een kleinere verbrandingsmotor. Indien binnen 10 jaar 15% van de nutsvoertuigen gehybridiseerd zullen zijn, zal er wereldwijd 100 miljoen liter brandstof en 700 000 ton minder CO2-emissie bespaard worden. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Hasan CULCU • Thierry Clement COOSEMANS • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO

Leren in meervoud door co-housing Universiteit Gent Abstract: Doel van dit project is inzicht te verwerven in bestaande Vlaamse cohousingprojecten. De resultaten hiervan worden verwerkt tot beleidsaanbevelingen inzake collectieve woonvormen die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling. Organisaties: • Vakgroep Plantaardige productie

Onderzoekers: • Patrick Van Damme

Learning from Structured EEG and fMRI Data Supporting the Diagnosis of Epilepsy (Leren van gestructureerde EEG en fMRI data voor ondersteuning van de diagnose van epilepsie) KU Leuven Abstract: Epilepsie is een neurologische aandoening die gekarakteriseerd wordt door de aanwezigheid van epileptische aanvallen als gevolg van abnormale, synchrone activiteit van een grote groep neuronen. Afhankelijk van welkehersengebieden aangetast zijn, geven aanvallen verschillende klinische ziektebeelden. Epilepsie kan niet genezen worden en in vele gevallen ookniet gecontroleerd met medicatie. Voor deze groep patiënten kan het operatief verwijderen van de epileptogene zone, het gebied verantwoordelijk voor het genereren van epileptische aanvallen, een oplossingbieden.Elektro-encefalografie (EEG) en functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI) metenveranderingen in hersenactiviteit over de tijd op van verschillende gebieden in de hersenen. Daarmee kunnen ze belangrijke informatie leveren over de oorzaak, de timing en de spatiale bron van de epileptische activiteit. Beide techniekenmeten echter een combinatie van hersenactiviteit en ruisbronnen. EEG en fMRI signalen worden dus geken Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Sabine Van Huffel • Wim Van Paesschen • Maarten De Vos • Borbála Hunyadi

Opmaken lithologische en geomorfologische kaart beneden-Zeeschelde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' International Marine & Dredging Consultants NV - IMDC' hebben voor het project ' Opmaken lithologische en geomorfologische kaart beneden-Zeeschelde. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst.

Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Margaret CHEN • FLORIMOND DE SMEDT

Economische en ruimtelijke analyse van de O&O bedrijven in Oost-Vlaanderen Universiteit Gent Abstract: Deze economische en ruimtelijke analyse onderzoekt de werkgelegenheid in en de vestigingspolitiek van O&O-bedrijven in de provincie Oost-Vlaanderen op basis van bedrijfseconomische en geografische kenmerken, met behulp van onder meer clusteranalyse en bereikbaarheidsanalyse. Het onderzoek reikt concrete instrumenten aan om mogelijkheden voor duurzame werkgelegenheid en het bestendigen van de aanwezigheid van een O&O kenniscluster beter te benutten. Organisaties: • Vakgroep Geografie

Onderzoekers: • Frank Witlox

Dynamische cognitieve routering over schaalvrije netwerken Universiteit Gent Abstract: Een van de fundamentele uitdagingen van de Internet architectuur zijn de schaalbaarheid en de kwaliteit (stretch, convergentie, en stabiliteit) van het inter-domein routeringssysteem. Om dit op te lossen moeten verschillende dimensies globaal bekeken worden: 1) de groei in afmeting van de routeringstabel, hetgeen het gevolg is van een groter aantal routeringsvermeldingen, 2) de veranderingen in het routeringssysteem, gekarakteriseerd door de uitwisseling van routeringsinformatie ten gevolge van veranderingen in topologie of in beleid en beheer. Beide dimensies vergroten de geheugenvereisten, evenals de verwerkingscapaciteit van de routeringsengines. De algemene doelstelling van dit project is het ontwikkelen, het valideren en het evalueren d.m.v. experimenten, van een cognitief routeringssysteem en ?component dat geavanceerde machine learning en routeringstechnieken combineert, om zo efficiënt de hierboven beschreven Internet routeringsproblemen te adresseren. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


HPC-UGent: de centrale High Performance Computing infrastructuur van de Universiteit Gent Universiteit Gent Abstract: De centrale High Performance Computing infrastructuur van de UGent maakt deel uit van het Vlaams Supercomputer Centrum en wordt uitgebouwd en onderhouden dankzij de steun van de Universiteit Gent, de Herculesstichting en het departement Economie, Wetenschap en Innovatie van de Vlaamse Overheid. Dankzij deze steun is gebruik van de infrastructuur kosteloos voor onderzoekers van de UGent. Organisaties: • Directie Informatie- en Communicatietechnologie

Onderzoekers: • Ewald Pauwels

Waterstofregio Vlaanderen ? Zuid-Nederland Universiteit Gent Abstract: Dankzij de aanwezigheid van geïnteresseerde bedrijven en kennisinstellingen heeft de regio Vlaanderen ?Zuid-Nederland reële kansen en uitgesproken ambities op vlak van duurzame waterstoftoepassingen. Met focus op duurzame waterstof richt het project zich op: - de uitbouw van een waterstofinfrastructuur - demonstratieprojecten van voor de regio relevante, ?vroege markten? toepassingen (in de transport -, logistieke - en maritieme sector) - onderwijs Organisaties: • Vakgroep Mechanica van stroming, warmte en verbranding

Onderzoekers: • Sebastian Verhelst

Sensorloze detectie en regeling van de lasthoek bij hybride stappenmotoren Universiteit Gent Abstract: Stappenmotoren worden veel gebruikt voor openlus positioneertaken. Dit onderzoek stelt een schatter voor die feedback informatie bepaalt op basis van, eenvoudig te meten, elektrische signalen. Dit werk introduceert eveneens een adaptief zelflerend regelalgoritme die het stroomniveau optimaliseert in functie van deze bekomen feedback. Op die manier wordt de stappenmotoraandrijving geoptimaliseerd terwijl de gebruiker de machine op dezelfde manier kan aansturen. Organisaties: • Vakgroep Elektrische energie, systemen en automatisering

Onderzoekers: • Lieven Vandevelde

Subsidieovereenkomst VSC : Co-financiering van de aanvraag "Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Subsidieovereenkomst VSC : Co-financiering van de aanvraag "Vlaams Supercomputer Centrum (VSC) Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • STEFAAN TAVERNIER • ROSETTE VANDENBROUCKE • CATHERINE DE CLERCQ

De ontwikkeling van een 'business case' methodiek voor het opzetten van horizontale logistieke samenwerking. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mobiliteit - logistiek - externe samenwerking - business management Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Tom VAN LIER • CATHY MACHARIS

Ontwikkeling en valorisatie van nieuwe methodologieën voor in vivo beeldvorming in kleine proefdiermodellen. KU Leuven Abstract: In-vivo en/of in-situ beeldvorming in kleine proefdiermodellen van de humane (patho)fysiologie met behulp van intra-vitale microscopie en moleculaire beeldvorming biedt de mogelijkheid om longitudinale studies uit te voeren in hetzelfde dier, wat nieuwe en nauwkeuriger informatie oplevert vergeleken met de traditionele, ex-vivo technieken. In-vivo beeldvorming, indien voldoende gevalideerd, wordt meer en meer belangrijk voor het ontrafelen van biologische processen in een brede waaier van biomedisch onderzoekstoepassingen, in het bijzonder de evaluatie van nieuwe therapieën en medicijnontwikkeling. Het Molecular Small Animal Imaging Center(MoSAIC) van de K.U.Leuven wil nieuwe beeldvormingstechnieken ontwikkelen en valideren en deze beschikbaar stellen aan de onderzoeksgemeenschapen aan derden via zijn technologie- en kennisplatform. Dit project wil de onderzoeksen valorisatie-objectieven van MoSAIC ondersteunen door het initiëren, coordineren en organiseren van technologie-transfer, Organisaties: • Afdeling ESAT - PSI

Onderzoekers: • Frederik Maes • Guy Bormans • Luc Mortelmans • Paul Suetens • Stefan Sunaert • Barbara Weyn

Fytotechnisch gebruik van bamboe voor biomassaproductie en bodemsanering. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project stelt zich tot doel, het gebruik van bamboeplanten in biomassaproductie en bodemsanering te evalueren. Planten worden opgekweekt op drie verschillende velden met een verschillende graad van vervuiling ; evaluatie van biomassaproductie en tolerantie tegen de polluent gebeurt via groeianalyse, koolstofassimilatie en chlorofylfluorescentie. Vanuit deze data wordt een bestaand groeimodel (FORUG) geparametriseerd voor bamboe. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)

Onderzoekers: • Geert Potters • Roeland Samson

Impact van een bio-energiecultuur op het milieu: broeikasgasemissies, koolstofsekwestratie in de bodem, en biodiversiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)

Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans

Gefunctionaliseerde keramische membranen voor solventscheiding. Universiteit Antwerpen Abstract: De markt breidt uit naar complexere, procesgeïntegreerde scheidingen welke solventstabiele nanoporeuze membranen vereisen. Keramische nanoporeuze membranen vertonen een hoge stabiliteit in solventen maar zijn inherent hydrofiel. Het grote potentieel van toepassingen in de fijn-chemie (farmacie, agrochemie, enz.) vereist daarom de ontwikkeling van nieuwe stabiele keramische membranen met organische functionele groepen aan het oppervlak, welke hoge fluxen voor apolairdere solventen en sterk verbeterde solventscheidingen toelaten. Organisaties: • Laboratorium adsorptie en katalyse

Onderzoekers: • Bert Maes • Pegie Cool • Vera Meynen

Fiber-to-the-home Transceiver (type 1 - herindiening) Universiteit Gent Abstract: Onderzoek van de silicium fotonica bouwstenen die de integratie van meerdere fiber-to-the home transceivers op een enkele chip toelaat. In dit werk worden roosterkoppelaars voor verticale koppeling van glasvezels en hybride integratie van VCSels onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie


STARS: Self-test architectures for reliable sensors Universiteit Gent Abstract: Het STARS project behandelt zelf-test sensor architecturen, met 2 prototype-demonstrators: (1) uitlees architectuur van een druksensor. (2) eenmagnetische Hall sensor.

Er zijn 3 concrete doelstellingen. Een eerste doelstelling is het reduceren van de test-tijd tijdens productie. Een tweede doelstelling is de reductie van de kostprijs van het testen. En de derde doelstelling is om bijkomende functionaliteit toe te voegen. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen


Creatie van stammen voor de productie van bijzondere koolhydraten Universiteit Gent Abstract: Dit project bereidt de creatie van witte biotech spin-off voor. Hiertoe wordt de ontwikkeling van een bibliotheek van stammen voor de productie van bijzondere koolhydraten, met behulp van geïntegreerde toolboxen voor metabolisch modelleren en engineeren, de creatie van een strategische patentportfolio, het aantrekken van contract R & D en het uitwerken van een business plan negestreefd. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Margriet Drouillon

Low energy SerDes for Green ONU Universiteit Gent Abstract: Tele- en datacominfrastructuur is een belangrijke energieconsument. Wanneer een Passief Optisch Netwerk (PON) de glasvezel tot aan huis brengt, zijn datadebieten van 10gigabit/seconde en meer mogelijk. Dit project onderzoekt, hoe het energieverbruik van PON glasvezel-modems drastisch kan worden verlaagd zonder afbreuk te doen aan aan kwaliteit van nieuwe breedbandapplicaties. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Jan Vandewege

Evaluatie van Autobussen met Hybride Aandrijvingen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' MIVB' hebben voor het project ' Autobussen met Hybride Aandrijvingen (AHA) MIVB' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep

Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • Maarten MESSAGIE • Julien MATHEYS • JOERI VAN MIERLO

"Hernieuwbare energie in de context van duurzame ontwikkeling: beleid, financiering en implementatie" in het 'IPCC special report on renewable energy sources and climate change (SRREN)' . Universiteit Antwerpen Abstract: Het project met als volledige titel: 'Renewable energy in the context of sustainable development: policy, financing and implementation' in het 'IPCC special report on renewable energy sources and climate change (SRREN)' en ondersteuning van het IPCC Focal Point en de technischwetenschappelijke cel ter ondersteuning van de IPCC Vice-voorzitter, Jean-Pascal van Ypersele, voor wat de WG III activiteiten van het IPCC betreft. Organisaties: • Engineering Management

Onderzoekers: • Aviel Verbruggen

Onderzoek naar nieuwe analytische uitdagingen voor de bepaling van mycotoxinen: "gemaskeerde mycotoxinen" Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie

Onderzoekers: • Geert Haesaert • Peter Maene • Mia Eeckhout

Specificaties en proof-of-concept van een Cross Supply Chain Toolkit. Universiteit Antwerpen Abstract: Specificaties en proof-of-concept uittekenen voor een toolkit ter ondersteuning van het ontwikkelen, het opzetten en het opvolgen van horizontale samenwerkingsverbanden tussen bedrijven met het oog op het bundelen van supply chains ter verbetering van de efficiëntie (kostenreductie), de effectiviteit (klantenservice) en de duurzaamheid (o.a. carbon footprint) van de logistieke processen. Organisaties: • Transport en ruimtelijke economie

Onderzoekers: • Alexis-E-T Van Breedam • August Blauwens

Antwoorden voor de koolstofeconomie Universiteit Gent Abstract: Ontwikkelen van een methodiek om CO2-neutraliteit- en duurzaamheidprincipes te implementeren op het niveau van individuele bedrijven, bedrijvenclusters en bedrijventerreinen. Dit vertaalt zich in het opstellen van een handboek voor CO2-neutrale bedrijventerreinen bestemd voor terreinontwikkelaars, bedrijven en beleidsmakers en het uitwerken van gerelateerde case studies. Een techno-economisch model wordt ontwikkeld voor het identificeren van een economisch en ecologisch optimaal energiesysteem. Organisaties: • Vakgroep Elektrische energie, systemen en automatisering

Onderzoekers: • Greta Van Eetvelde • Lieven Vandevelde

Contactvrije vochtigheidssensor m.b.v. millimetergolven. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van deze aanvraag is de ontwikkeling van een millimetergolven vochtigheidssensor voor de biscuitmarkt, die contactloos de absolute vochtigheid in een relatief droog en dun voedingsproduct over de ganse dikte van het product kan meten met voldoende nauwkeurigheid. De kostprijs van dergelijke sensor ligt in de grootte-orde van 13kEuro en de initiële verkoopprijs rond 45kEuro. Met deze specificaties wordt tegemoet gekomen aan de vraag van de referentieklant uit de voedingssector, ter vervanging van de destructieve proeven met nauwkeurigheid van 1% die momenteel als kwaliteitscontrole naar vochtigheid worden gebruikt. Als belangrijkste potentiële voordelen van millimetergolven tov concurrerend technologieën als microgolven en NIR, wordt aangegeven dat millimetergolven de vochtigheid over de totale diepten van het dunne koekje kunnen meten tov de oppervlakte. Dit moet toelaten niet alleen kwaliteitscontrole te kunnen uitvoeren, maar ook continue in lijn procescontrole en -sturing, wat tevens een algemene groeiende tendens is in de voedingsindustrie. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JOHAN STIENS

Reducing the Error Motion of an Aerostatic Rotary Table to the NanometreLevel (Het reduceren van de rondloopfout van een luchtgelagerde rotatietafel tot op nanometerschaal) KU Leuven Abstract: Recente ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie, materiaalkunde en de maakindustrie verhogen steeds meer de vraag naar nauwkeurigere rotatiesystemen. Vermits de gestelde nauwkeurigheidseisen de specificaties van conventionele lagertechnologieën overtreffen, wordt veelal een oplossinggevonden door het gebruik van luchtlagers. De voordelen van luchtlagerszijn alom bekend: quasi-sleetvrij en wrijvingsloze werking, geen smering vereist, een schoneoplossing in een ruim temperatuurbereik en een hoge levensduur. Hoewel de lageroppervlakken in een luchtlager steeds gescheiden zijn van elkaar door een dunne luchtfilm, wordt de rondloopfoutbeperkt door productiefouten in de lageronderdelen, onbalans en omgevingsinvloeden.Het hoofddoel van dit proefschrift betreft het verbeteren van de rondloopnauwkeurigheid van een luchtgelagerde rotatietafel tot op nanometer-schaal (< 10 nm). Om dit doel te bereiken is een numeriek model ontwikkeld zodoende de invloed van verschillende onvolkomenheden tij Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Farid Al-Bender • Dominiek Reynaerts • Steven Cappa

Ontwerp van fout-tolerante permanent-magneet synchrone machines Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektriciteit

Onderzoekers: • Peter Sergeant

Testing of composite HA prototypes Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' ASCO Industries (Zaventem)' hebben voor het project ' Testing of composite HA prototypes. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Link Test crack propagation. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' ASCO Industries (Zaventem)' hebben voor het project ' Link Test crack propagation.' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Sara Verlinde Vrije Universiteit Brussel

Abstract: Stadslogistiek Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management

Onderzoekers: • CATHY MACHARIS

Best practises bij de exclusieve taken van de landmeter-expert Hogeschool Gent Abstract: Tot op heden bestaan geen eenduidige richtlijnen voor de grensbepaling van onroerende goederen. De diverse wetteksten en bepalingen hierop van toepassing zijn nergens volledig gebundeld, wat in de praktijk vaak aanleiding geeft tot fouten in plannen. Deze fouten kunnen op hun beurt verregaande gevolgen hebben inzake schuldvorderingen in het kader van transacties van onroerende goederen. De doelstelling van dit project is het opstellen van een referentie, een basiswerk dat de landmeter-expert in staat stelt kwaliteitsvoller en meer gestandaardiseerd werk af te leveren en zo bij te dragen tot het verminderen van het aantal rechtszaken met betrekking tot deze materie. Volgens de grootste verzekeraar van beroepsaansprakelijkheid van de landmeters-experten in België blijkt ongeveer 50% van de schadegevallen te gaan over foutieve processen verbaal en onvoldoende kennis van de wettelijke bronnen van invloed op de grensbepaling (cfr bijlage 2). Het project wordt ondersteund door twee pijlers: De eerste pijler omvat het inventariseren en het toekennen van een hiërarchie in functie van juridische belangrijkheid, waarde en geldigheid van alle gegevens nodig en noodzakelijk om tot een goed plan en proces verbaal te komen. De tweede pijler omvat het opstellen van een “kwaliteitshandboek voor de landmeter-expert” dat als draaiboek kan gebruikt worden voor het stapvoor-stap opstellen van juridisch sluitende processen verbaal, opgemaakt in functie van grensbepalingen en muurovernames. Met dit project wenst onze opleiding, professionele bachelor vastgoed landmeten, zich te profileren als een bescheiden kenniscentrum binnen de klassieke landmeetkunde enerzijds en worden er bruggen geslagen met het beroepsveld anderzijds. De verzamelde en gestructureerde kennis zal worden aangeboden aan het beroepsveld in het kader van de wettelijk verplichte navorming van de landmeter-expert. Door het betrekken van de studenten bij het onderzoek worden onderzoeksattitudes aangebracht en ontwikkeld, wat de eigen opleiding en haar uitstraling naar derden ten goede komt. Organisaties: • Departement Technologie • Vakgroep Landmeten

Onderzoekers: • Dries Joossens • Klaas Claeyssens

Study of microbiological applications for real-time PCR Hogeschool Gent Abstract: De laatste jaren doen moleculair biologische technieken en real-time PCR in het bijzonder, hun intrede in het onderzoek naar de diagnostiek van pathogene micro-organismen. In het Laboratorium voor Bacteriologie Research (LBR) van de Vakgroep Klinische Microbiologie, Immunologie en Microbiologie (Faculteit Geneeskunde, UGent) werden voor onderzoeksdoeleinden unieke protocollen op punt gesteld met real-time PCR voor de identificatie van verschillende bacteriële soorten. Toestellen die hiervoor gebruikt werden zijn de LightCycler (Roche) en de ABI7000 (Applied Biosystems). Dit onderzoeksproject beoogt een vergelijkende studie van de verschillende real-time PCR-toestellen en detectietechnologieën die in medische laboratoria gebruikt worden zodat de effectieve implementatie van de hierboven vermelde ontwikkelde protocollen in routine laboratoria mogelijk wordt (deelproject 1). Daarnaast zal de real-time PCR-technologie voor enkele klinisch relevante kiemen, waarvoor tot op heden nog geen real-time PCR-protocol ontwikkeld werd, op punt gesteld worden (deelproject 2). Implementatie in de routine bacteriologie van die formats, waarvoor we kunnen aantonen dat ze een verbetering van de huidige diagnostiek met zich meebrengen, is de uiteindelijke doelstelling van deze samenwerking. Dit onderzoeksproject biedt een antwoord op een actuele vraag van een uitgebreid werkveld en laat toe dat studenten van de opleiding Biomedische Laboratoriumtechnologie via practica en scripties participeren aan technologisch onderzoek dat representatief is voor hun toekomstig werkterrein. Het biedt docenten van deze opleiding de mogelijkheid tot professionaliseren en tot actualiseren van verschillende opleidingsonderdelen. De expertise die opgebouwd wordt door het opdoen van directe praktische ervaring met verschillende aspecten van deze toegepaste biomedische hedendaagse technologie kan het departement en de Hogeschool Gent ten goede kan komen via dienstverlening. Organisaties: • Departement Gezondheidszorg Vesalius • Vakgroep Biomedische - en exacte wetenschappen

Onderzoekers: • Ellen Decat • Stefan Vermeulen • Els Van Mechelen

Encapsulatie van antimicrobiële essentiële oliën ter verbetering van de darmgezondheid bij biggen: thymol als case Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Dierlijke Productie

Onderzoekers: • Dirk Fremaut • Joris Michiels

Nieuwe tools voor het ontrafelen van het belang van darm microbiotica Hogeschool Gent Abstract: Twee technieken worden gecombineerd voor onderzoek van gastro-intestinale microbiota: 1) MALDI-TOF MS (Matrix-Assisted Laser Desorption Ionization Time-Of-Flight MassaSpectrometrie) om direct en snel een populatiefingerprint te verkrijgen en 2) SHIME (Simulator van het

Humaan Intestinaal Microbieel Ecosysteem) als model van het maag-darmstelsel. Het doel van dit onderzoek is de MALDI-TOF MS technologie te ontwikkelen als snelle techniek om de microbiële gemeenschap op te volgen in SHIME en later in dieren en mensen. SHIME is ontwikkeld door LabMET-UGent (Laboratorium voor Microbiële Ecologie en Technologie). Het is een vijftraps-reactor waarbij elk vat een deel van het maag-darmstelsel voorstelt. Allerlei omgevingsfactoren – zoals temperatuur en zuurtegraad – kunnen worden gevarieerd, waardoor het mogelijk is de menselijke spijsvertering na te bootsen en te bestuderen. SHIME is een ideaal modelsysteem ter vervanging van in vivo experimenten voor de studie van intestinale microbiota. Het onderzoek met SHIME kan gebruik maken van darm microbiota die uit menselijke fecale stalen werden geselecteerd en die grotendeels al onderzocht zijn door LabMET met klassieke microbiologie en traditionele genomische populatiefingerprints (zoals denaturerende gradiënt gelelektroforese). De microbiële gemeenschap van zowel het proximale als het distale deel van de darm kan bestudeerd worden. SHIME is een goed controleerbaar systeem. Tenslotte is er een grote beschikbaarheid van stalen om de samenstelling van de levende microbiële gemeenschap in vitro op een regelmatige basis op te volgen. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Chemie

Onderzoekers: • Koenraad Van Hoorde • Anita Van Landschoot

Optimalisatie van de lokale verstijving van cilinderschalen op discrete steunpunten Hogeschool Gent Abstract: Stalen cilinderschalen worden frequent gebruikt voor de opslag van vloeistoffen en bulkgoederen. Bij dergelijke dunwandige stalen schaalconstructies is het meest voorkomende bezwijkfenomeen plooi-instabiliteit. Om als ontwerper dit type van bezwijken te vermijden wordt gebruik gemaakt van de relevante methodes uit de ECCS en de Eurocode. In de aanbevelingen van de ECCS zijn evenwel geen rekenregels opgenomen om een cilinder op lokale steunpunten te ontwerpen. Het doel van dit onderzoek is het optimaliseren van de verstijverconfiguratie en het opstellen van rekenregels. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Bouwkunde

Onderzoekers: • Arne Jansseune • Wouter De Corte

Bepaling van de relatie tussen geplande en werkelijke geometrie bij grote staalstructuren door opmeting met laserscanning en de invloed van deze relatie op mogelijke instabiliteit Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Bouwkunde

Onderzoekers:

Energie-efficiënte elektrische machines Hogeschool Gent Abstract: Ontwerp van een axiale flux generator voor kleinschalige windturbines. De klemtoon ligt op hoog rendement en hoge verhouding koppel op gewicht. Bijzondere aandacht wordt besteed aan het modelleren van magnetische materialen. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektriciteit

Onderzoekers: • Peter Sergeant

TechnologieWacht en Roadmap voor de elektro-installatiesector Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Elektronica

Onderzoekers: • Jo Verhaevert

, an automated reed organ Hogeschool Gent Abstract: a computer controlled robotic harmonium with 6 octaves and 9 registers Organisaties: • Departement Conservatorium • Vakgroep Scheppende Muziek

Onderzoekers: • Godfried-Willem Raes

Prodex-9 SETAplus C90386. KU Leuven Abstract: Studie van de verharding van complexe metaal-legeringen. Organisaties: • Duurzaam Materialenbeheer

Onderzoekers: • Ludo Froyen

Fotovoltaïsch onderzoek. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract

Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Johan Driesen

PharmAbs: K.U.Leuven Antibody Centernbsp;nbsp;nbsp; KU Leuven Abstract: Normal021falsefalsefalseNLX-NONEX-NONEMicrosoftInternetExplorer4 DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"LatentStyleCount="267"> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/> UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/> UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/> UnhideWhen Organisaties: • Chemie Kulak

Onderzoekers: • Hans Deckmyn • Nick Geukens

Opwaardering van gasafvalstromen door de koppeling van een geavanceerd katalysesysteem en een algenbioreactor. Universiteit Antwerpen Abstract: Verwerken van gasvormige CO2-, afval-, zij-, en reststromen kan aangepakt worden met algenbioreactoren met als einddoel enerzijds CO2-sequestratie en anderzijds biomassa en olieproductie. Een belangrijke bottleneck is echter de onzuiverheid van de gasstroom en de impact hiervan op de algen. In dit project wordt voorgesteld om een geavanceerd (foto-) katalyseproces te koppelen aan een algenbioreactor. Met de (foto) katalyse opstelling is het mogelijk om gasstromen te karakteriseren en af te breken naar o.a. water en koolstofdioxide. De geoptimaliseerde koolstofdioxidestroom is een veilige, constante voedingsbron voor de algenbioreactor. Door deze combinatie beogen we de algemene efficiënte van bestaande algenbioreactoren te verhogen en de kwaliteit van de eindproducten te verbeteren. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • György Horvath • Silvia Lenaerts • Katrien Vinken

Het gebruik van microgolf-geassisteerde reacties als chemisch pad bij de valorisatie van biomassa en biogrondstoffen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt enerzijds de microgolf-geassisteerde synthese (al dan niet in aanwezigheid van een heterogene katalysator) van hernieuwbare grondstoffen uitgaande van plantaardige oliën en dierlijke vetten (triglyceriden) en van afgeleide producten van triglyceriden (vrije vetzuren). Anderzijds zal het ontwerp en de bouw van een continue microgolfreactor bestudeerd worden. Organisaties: • Organische synthese

Onderzoekers: • Bert Maes

Integratie van een milieukostenmodel in een ruimtelijk expliciet waterkwaliteitsmodel. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VITO. UA levert aan VITO de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL

Onderzoekers: • Piet Dfe Seuntjens • Genserik Reniers • Pieter Jan Haest

Symbiotische Netwerken. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)


Realisatie van de beleidsaanbevelingen van de studie ?Toestandsbeschrijving van de Volkstuin in Vlaanderen vanuit een sociologische en ruimtelijke benadering? Universiteit Gent Abstract: Het project doorloopt drie fasen: - Een behoeftebepaling aan volkstuinparken in een beperkt aantal kleine gemeenten en de opmaak van een inventaris van knelpunten van bestaande volkstuinparken- De opmaak van een handleiding ter verwezenlijking en gebruik van een volkstuinpark- Een toetsing van de handleidingen aan een praktijkvoorbeeld in een landelijke gemeente. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek

Onderzoekers: • Georges Allaert

Atomaire laag depositie voor surface engineering van poeders Universiteit Gent Abstract: 1. Het ontwikkelen van een thermische en plasmaversterkt ALD proces voor depositie van metalen op vlakke substraten.2. Het ontwikkelen van twee nieuwe technieken voor ALD op poeders gebaseerd op nieuwe fluïdisatietechnieken, zowel aan de UGent als bij Umicore.3. Het evalueren van beide technieken op standaardpoeders.4. Het uitwerken van specifieke test cases voor Umicore. Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen

Onderzoekers: • Christophe Detavernier

Oxidatieve Koppeling van Methaan gevolgd door OLigomerisatie naar vloeistoffenOKMOL Universiteit Gent Abstract: Een innovatief proces voor de valorizatie van bio- en/of aardgas (methaan) wordt ontwikkeld. Hiervoor zijn nieuwe katalysatoren nodig voor de oxidatieve koppeling van methaan, ethyleenoligomerisatie, de conversie van methanol naar olefines. Daarnaast moeten ook een aantal uitdagende productscheidingen gerealiseerd worden. Dit alles resulteert in een CO2 neutraal proces om de moderne en toekomstige samenleving van de nodige energie te voorzien. Organisaties: • Vakgroep Chemische proceskunde en technische chemie

Onderzoekers: • Guy Marin

Geavanceerde polymerische fotonische componenten gefabriceerd d.m.v. de nano-imprint lithografie methode Universiteit Gent Abstract: Nieuwe geavanceerde passieve fotonische componenten zullen gefabriceerd worden in polymeer gebruik makend van de nano-imprint lithografie. De componenten omvatten o.a. microringresonatoren met hoge Q-factor voor sensors, athermische SOI microring resonatoren op basis van slotgolfgeleiders en triplexer op basis van asymmetrische Y-juncties voor FTTH toepassingen. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie

Onderzoekers: • Geert Morthier

Ontwikkeling van een ORC voor restwarmterecuperatie bij verbrandingsmotoren en andere industriële processen Universiteit Gent Abstract: Een organische Rankine cyclus (ORC) is een Rankine cyclus waarin een organisch koelmiddel wordt gebruikt in plaats van water. De werkingstemperaturen zijn hierdoor lager. In dit onderzoeksproject worden ORCs bestudeerd om restwarmte van verbrandingsmotoren en andere industriële processen nuttig te gebruiken door omzetting in elektriciteit. Organisaties: • Vakgroep Mechanica van stroming, warmte en verbranding

Onderzoekers: • Michel De Paepe

Ontwikkeling van geïntegreerde digestaatverwerking met recuperatie / Hergebruik van water, nutriënten en organisch materiaal (C2C) met praktijkrelevante bedrijfszekerheid Universiteit Gent Abstract: De ontwikkeling van een betaalbare en bedrijfszekere proces flow voor de verwerking van digestaat met aandacht voor recuperatie van water, nutrienten en organish materiaal, conform de cradle to cradle gedachte. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie

Onderzoekers: • Filip Tack • Erik Meers

Trainings- en carrièredoelstellingen voor kennis-gebaseerde Levensmiddelenwetenschappen en ?technologie in Europa. Universiteit Gent Abstract: Het hoofddoel van TRACK-FAST is het identificeren van training- en carrièredoelstellingen van toekomstige Europese Levensmiddelenwetenschappers en -technologen (FST) en de implementatie van een Europese strategie in het recruteren van de volgende generatie FST leiders Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit

Onderzoekers: • Koen Dewettinck

Technologische Dienstverlening (TD) industriële biotechnologie Universiteit Gent Abstract: Voor verscheidene bedrijven zijn de mogelijkheden die industriële (witte) biotechnologie kan bieden inzake productieverhoging, kostenverlaging, verlaagde milieuimpact ed. onvoldoende gekend. De voornaamste projectdoelstelling is innovaties mogelijk maken in bedrijven door adviesverlening bij gebruik van witte biotechnologie in producten en processen. De tweede doelstelling is de creatie van een 'kennismakelaarsfunctie' door de TD-adviseur tussen Vlaamse bedrijven en kenniscentra om een link tussen vraag en aanbod te leggen. Organisaties: • Vakgroep Biochemische en microbiele technologie

Onderzoekers: • Wim Soetaert

Milieuvriendelijk naar de campus in Hasselt en Diepenbeek Universiteit Hasselt Abstract: De resultaten van de enquête naar de personeelsleden geven aan dat de modal split sterk varieert van locatie tot locatie. Het autogebruik schommelt tussen de 42% en 78%. Locaties in het centrum van Hasselt hebben een lager autogebruik onder meer door het goede aanbod van openbaar vervoer. Voor de campus in Diepenbeek stellen we vast dat de inspanningen (fietsvergoeding, afgesloten fietsenstalling, ...) om het

fietsgebruik te stimuleren genomen door de KHLim en de UHasselt zijn vruchten afwerpt. Het hoog autogebruik is onder meer te wijten aan: - het gebrek aan personeel voor het uitwerken en uitvoeren van maatregelen voor het stimuleren van het fietsen openbaarvervoergebruik en het carpoolen - het gebrek aan communicatie over de maatregelen die de onderwijsinstellingen nu al nemen - het gebrek aan sensibilisatiecampagnes m.b.t. het gebruik van duurzame vervoerswijzen - de slechte kwaliteit van de fietsenstallingen (fietsenrekken) - de vooroordelen t.o.v. het openbaar vervoer - het feit dat de auto nog steeds wordt beschouwd als de heilige koe - het gebrek aan informatie over de vervoersmogelijkheden Met de volgende acties en maatregelen willen we hieraan een oplossing bieden: - de aanstelling van een mobiliteitscoördinator en verantwoordelijke voor het uitwerken en uitvoeren van maatregelen en de opvolging en verdere ontwikkeling van duurzame mobiliteit naar de campus - Het opzetten van communicatie-, informatie- en sensibilisatiecampagnes die inspelen op de vervoerswijzekeuze van het personeel. Aandachtspunten hierin zijn: wederkerende communicatie- en sensibilisatiecampagnes, informatie (en oplossingen) op maat i.f.v. de specifieke noden van de gebruiker (het personeel) - Specifiek acties om het fietsen te stimuleren zowel in de woon-werkverplaatsing als in het kader van een dienstverplaatsing. (Een starterspakket voor de beginnende fietser, kwaliteitsvolle fietsenstallingen, dienstfietsen aan het station in Hasselt en Diepenbeek) - Starterspaketten voor toekomstige openbaarvervoergebruikers en carpoolers Organisaties: • Verplaatsingsgedrag • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten

Onderzoekers: • Marie-Paule JACOBS

Infrastructuur voor fotovoltaïsch onderzoek Universiteit Hasselt Abstract: Het project is in de eerste plaats een investeringsproject. De wetenschappelijke competentie van de uitvoerende onderzoeksinstellingen is hoog. De beschikbaarheid van de onderzoeksinfrastructuur draagt er toe bij dat de uitvoerders hun ambitieuze onderzoeksen ontwikkelingsdoelstellingen kunnen halen en hun huidige positie verder kunnen uitbouwen. Uit een studie van Generaties en Agoria blijkt dat de tewerkstelling in Vlaanderen in de sector van de zonne-energie kan groeien van meer dan 400 arbeidsplaatsen (2007) tot 7000 (2020). Door de beschikbaarheid van de onderzoeksinfrastructuur worden de onderzoeksen ontwikkelingsactiviteiten voor producten en diensten met hoge toegevoegde waarde ondersteunend, zodat de Vlaamse bedrijven in de toekomst een belangrijke internationale rol kunnen spelen of hun huidige internationale positie minstens kunnen handhaven. Organisaties: • Organische en Bio-polymere Chemie • Instituut voor Materiaalonderzoek

Onderzoekers: • Dirk VANDERZANDE

Begeleiding van het doctoraat van de bursaal Ilse Decoster getiteld: "Generation of GERB-like data from Meteosat First Generation". Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' KMI' hebben voor het project ' Begeleiding van het doctoraat van de bursaal Ilse Decoster getiteld: "Generation of GERB-like data from Meteosat First Generation". ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Elektronica en Informatica


Onderzoeksovereenkomst in het kader van het doctoraat van Matthias D'Huyvetter. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' SCK-CEN, Studiecentrum voor Kernenergie/Centre d'etude de l'Energie Nucléaire' hebben voor het project ' Onderzoeksovereenkomst in het kader van het doctoraat van Mtthias D'Huyvetter. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE • Catarina XAVIER • VICKY CAVELIERS • NICK DEVOOGDT

Specklefree: laser lijn generatoren met lage speckle Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van de haalbaarheidsstudie is de mogelijkheden onderzoeken om een optische lijngenerator te realiseren met lage speckle gebuik makende van het spatiaal incoherente emissieregime van halfgeleiderlasers die aangedreven worden met een specifiek elektronisch patroon. In de haalbaarheidsstudie wordt een proof-of-concept demonstrator gemaakt om de marktreactie na te gaan. De haalbaarheidsstudie wordt aangevuld met de opstelling van een product roadmap, waarbij ingeschat wordt over een periode van 5 jaar. Hiermee samengaand wordt een business plan opgesteld om de middelen in te schatten die nodig zijn voor de verdere ontwikkeling en de marktintroductie. Organisaties:

• Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • Guy VERSCHAFFELT

Computerized assessment and treatment of rate, intonation and stress (CATRIS) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de noden van personen die lijden aan dysatrie tegemoet te komen door een software te ontwikkelen die gebruik maakt van spraaktechnologie voor a) de evaluatie van spreektempo, intonatie en klemtonen in voorgelezen spraak en in spontane spraak en b) computer gebaseerde therapie voor het verbeteren van sprrektempo, intonatie en klemtonen op verschillende linguistische niveaus (zin, tekst en spontane spraak) die de patient onmiddelijke feedback geeft en kan gebruikt worden voor thuis-therapie. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • WERNER VERHELST

Overeenkomst FUNDP-VUB « eb@le santé le réseau congolais d'expertise médicale » Vrije Universiteit Brussel Abstract: Construire et renforcer les capacités scientifiques et technologiques de la RDC pour réduire la mortalité infantile, améliorer la santé maternelle et combattre les grandes épidémies. Promouvoir une démarche de recherche et d'innovation dans le milieu médical congolais en matière de développement durable. Permettre l'identification et la formulation d'activités ou de politiques de partenariat public-privé pour rendre les bénéfices des nouvelles technologies accessibles au milieu médical congolais Organisaties: • Biomedische Statistiek en Informatica

Onderzoekers: • MARC NYSSEN

Development of Tools for the Analysis and Prediction of the Mechanical Properties of Glass Fibre Reinforced Polyurethane Foam Sandwich Panels (De ontwikkeling van hulpmiddelen om de mechanische eigenschappen van glasvezelversterkte polyurethaan schuim san KU Leuven Abstract: Glasvezelversterkte polyurethaanschuim sandwichpanelen worden toegepastin automotive toepassingen omwille van hun hoge stijfheid en laag gewicht. In het huidige onderzoek werden de door Recticel geproduceerde CompoLite® sandwich panelen onderzocht en gekarakteriseerd.Als eerste werd een FE-model van de opencellige PU-schuim component gebouwd. De materiaalverdeling van dit model is volledig gebaseerd op een minimale oppervlakte-energie en vertoont opmerkelijke gelijkenissen met reële schuimstructuren. Bovendien werd voor de eerste maal de Weaire-Phelan structuur als basis voor een FE-model met structurele analyse gebruikt. Deontwikkelde modellen voorspellen de stijfheid van het opencellig schuimen geven de invloed van de densiteit, anisotropie, celgrootte en stijfheid van het vast polyurethaan weer. Deze modellen hebben een minstens even groot potentieel in andere onderzoeksdomeinen zoals drukvalberekeningen of het functionaliseren van het PU-oppervlak.Het tweede luik van het onderzoek Organisaties: • Structurele Materialen

Onderzoekers: • Ignace Verpoest • Frederik Desplentere • Bart Buffel

Een robuuste dienstregeling voor de Belgische Spoorwegen. KU Leuven Abstract: Infrabel, de infrastructuurbeheerder van het Belgische spoorwegnet, wiltegen eind 2013 een nieuwe dienstregeling klaar hebben. Infrabel,die verantwoordelijk is voor het opstellen van de spoorwegdienstregeling, wil -in de mate van het mogelijke- komaf maken met kleine vertragingen. De ingebruikneming van enkele nieuwe realisaties zoals de rechtstreekse lijn tussen de luchthaven van Zaventem en Mechelen, het Diabolo-project, en de verdubbeling van de sporen op diverse plaatsen, is het geschikte moment daarvoor.Om een nieuwe en robuuste dienstregeling teontwikkelen, heeft Infrabel de hulp van het Centrum voor Industrieel Beleid (CIB) ingeroepen. Het doel van het onderzoek binnen het CIB is om technieken te ontwikkelen die helpen bij het wegwerken van vertragingen van de eerste en tweede orde. Vooral tijdens de spits zijn er veel treinen met een kleine vertraging. Bovendien zijn de (veiligheids-)voorschriften die beslissen over het vertrek of de onderlinge afstandenredelijk strikt, wat zor Organisaties: • Afdeling Industrieel Beleid / Verkeer

Onderzoekers: • Dirk Cattrysse • Pieter Vansteenwegen • Thijs Dewilde

De tweede hoofdwet van de thermodynamica in de toegepaste ingenieurswetenschappengeïllustreerd met voorbeelden uit de elektronicakoeling KU Leuven Abstract: De huidige maatschappij is doordrongen van electronische applicaties. In enkele decennia hebben electronica en computerarchitecturen in het bijzonder een belangrijke plaats veroverd in zowel het bedrijfswezen als de privésfeer. Tijdens deze jaren is de performantie van deze elektronische schakelingen steeds sterk toegenomen. Hiervan getuigt de wet van Moore.De toename van elektronische performantie (rekenkracht) en de groeiende afhankelijkheid van elektronische applicaties heeft ook geleid tot een stijging van het elektrisch verbruik van deze elektronische schakelingen. Op dit ogenblik is elektronica een significante verbruiker van elektrische energie, terwijl in de jaren '70 en '80 de mondiale bijdrage van elektronica nog marginaal was ten opzichte van het totale elektrische verbruik.Dit verbruik gaat gepaard met een even grote warmtedissipatie. In applicaties zoals data-centra moeten koelsystemen deze geproduceerde warmte afgevoeren om een betrouwbare werking van de elektronica te ku Organisaties: • Afd. Toeg. Mechanica & Energieconversie

Onderzoekers: • Martine Baelmans • Ruben Gielen

Experimental Analysis of the Dynamic Characteristics and Lubricant Film of a Ball Bearing under Combined Static and Dynamic Load (Experimentele analyse van de dynamische eigenschappen en smeerfilm van een kogellager onder gecombineerde statische en dynami KU Leuven Abstract: Wentellagers zijn één van de meest gebruikte componenten in machines, maar tevens één van de meest kritische. Lagers zijn goedkoop, maar lagerfaling niet. Bij sterk wisselend belaste lagers wordt een significante reductie van de werkelijke levensduur ten opzichte van de klassiek berekende levensduur waargenomen. De studie van dit manuscript wil het effect van een extern opgelegde dynamische belasting op de levensduur van lagers in kaart brengen. Het effect wordt experimenteel onderzocht m.b.v. een innovatieve testopstelling. De opstelling laat toe om een gecontroleerd multi-axiale belasting uit te oefenen op een testlager. Het gedrag van het testlager wordt gemeten tijdens dynamische belasting. Ook worden versnelde levensduurtesten onder hoge dynamische belasting uitgevoerd. Organisaties: • TC Werktuigk.Industr.Ing.techn. De Nayer

Onderzoekers: • Paul Sas • David Moens • William Jacobs

Silicon Epitaxial Layers Grown on Buried Porous Silicon Templates for solar cells: Detailed Electrical and Chemical Understanding (Silicium epitaxiale lagen gegroeid op begraven poreus silicium structuren voor zonnecellen: diepgaande studie van de elektri KU Leuven Abstract: Om zonne-energie een prominente plaats in de wereldwijde energiebevoorrading te verzekeren, moet er een continue kostverlaging in de zonnecellenindustrie plaats vinden. In de silicium zonneceltechnologie, die momenteel ongeveer 85-90% marktaandeel uitmaakt in de zonnecelindustrie, is dekost van het silicium materiaal zelf verantwoordelijk voor een groot deel van de totale module kost. Daarom voorspelt de internationale roadmapvoor zonne-energie (IRTPV) een continue reductie in de dikte van de silicum wafers gebruikt om de zonnecellen te produceren.Met als motivatie een vermindering in de hoeveelheid gebruikt silicium van hoge kwaliteit, worden in deze thesis twee zonnecelconcepten bekeken, namelijk de wafer-equivalent epitaxiale zonnecel (WE-epicel) en de laag-getransfereerde epitaxiale zonnecel (LTepicel). In beide celconcepten vindt de volledige omzetting van licht in elektriciteit plaats in een dunne (20-50 µm) epitaxiaal gegroeide laag. Ter vergelijking is de typische dikte van ee Organisaties: • Geassocieerde Afdeling ESAT - INSYS

Onderzoekers: • Robert Pierre Mertens • Hariharsudan Sivaramakrishnan Radhakrishnan • Jozef Poortmans

Modellering van het dynamisch gedrag van grootschalig verspreide vermogenelektronische systemen in gedistribueerde elektriciteitsnetten. KU Leuven Abstract: Een modern "smart grid" zal betrouwbaarheidproblemen voorkomen die voortvloeien uit de integratie van duurzame energiebronnen en nieuwe vormen van lasten, zoals elektrische en plug-in hybride voertuigen. Vermogenelektronica vormt een belangrijke technologie in dit platform met gedistribueerde energieopwekking en bidirectionele energiestromen. Gedetailleerdeen robuuste modellen zijn nodig om de gevolgen van grootschalige verspreide vermogenselektronica op de techno-economische aspecten van gedistribueerde energienetten te voorspellen, en omgekeerd, de invloed van decentrale opwekking op de juiste werking van vermogenelektronische systemen.Modellen volgens de bottom-up aanpak beschrijven het gedrag op een kleine tijdschaal. Ze zijn vooral nuttig bij het ontwerp en de analyse van vermogenelektronische systemen samen met de controle op laag niveau. Vereenvoudige top-down modellen vormen de kern van optimalisatieroutines en zijn nodig voor de ontwikkeling van regelstrategieën op hoog niveau Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Johan Driesen • Jeroen Tant

Geavanceerde datamining algoritmes voor massaspectrale beeldvormingsdata in een biomedische context. KU Leuven Abstract: Massaspectrale beeldvorming of Imaging Mass Spectrometry (IMS) is een krachtige moleculaire beeldvormingstechnologie die het mogelijk maakt om de biomoleculaire inhoud van een weefsel te bestuderen. In één enkel experiment kan een heel deel van de metabolieten, lipiden en proteïnenaanwezig in het weefsel in beeld gebracht worden. De grote hoeveelheid aan biomoleculaire informatie die op deze manier kan verworven worden, maakt deze technologie immens waardevol voor exploratief biomedisch onderzoek. Met behulp van deze techniek kan gezocht worden naar de mechanismen die aan de oorsprong liggen van een groot aantal ziekten, waaronder verschillende soorten kankers en neurodegeneratieve ziekten. Één enkel IMS experiment leidt echter tot gigabytes en recentelijk zelfs terabytes aan complexe data, die zo goed als onmogelijk manueel kunnen onderzocht worden. Daarom richten we ons in deze thesis op de ontwikkeling van datamining technieken die de kostbare biomoleculaire informatie, die vervat z Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Bart De Moor • Nico Verbeeck

Analyse en optimalisatie van de prestatiecriteria en berekeningsmethodes voor zeer lage energie schoolgebouwen KU Leuven Abstract: Dit onderzoeksvoorstel richt zich tot (1) het karakteriseren van zeer lage energie (passief) standaard voor schoolgebouwen op basis van energetische, economische en ecologische criteria waarbij de kwaliteit van het binnenmilieu steeds verzekerd blijft, (2) het optimaliseren van de berekeningsmethodes om tot de standaard te komen. Aan de hand van dit onderzoek wordt getracht de prestatiecriteria op te stellen voor zeer lage energie (passief) schoolgebouwen met als doel een duidelijke en concrete definitie te formuleren van een passiefschool.Hierbij zal enerzijds vertrokken worden van een grondige analyse van de bestaande passiefhuiscriteria voor scholenbouw in binnen- en buitenland. Gelijklopend wordt een uitgebreid onderzoek gevoerd naar de typische karakteristieke gebouwen gebruikseigenschappen van (lage energie) schoolgebouwen en onderzocht welke gevolgen deze zullen hebben op de energiehuishouding en comfort en dus ook op de vooropgestelde criteria van het gebouw. Op basis van de

Organisaties: • Afdeling Bouwfysica

Onderzoekers: • Dirk Saelens • Barbara Wauman

Lichtgewicht PUF-gebaseerde sleutel en willekeurige nummergeneratie KU Leuven Abstract: In onze moderne leefwereld, waarin er meer smartphones dan mensen op deplaneet zijn en de opmars van geïntegreerde elektronica gestaag blijft toenemen, is beveiliging onontbeerlijk. Helaas wordt dat bij het ontwerpen van apparaten vaak te laat gerealiseerd, waardoor de beveiliging van vele geïntegreerde toestellen vaak amper tot geen bescherming biedt. Bijbeveiliging wordt klassiek gedacht aan cryptografie. Er zijn echter meer bouwblokken noodzakelijk, twee daarvan zijn een sleutelgeneratie module en een willekeurige nummergenerator (RNG). Door een gebrek aan weldoordachte implementaties van deze modules werd de afgelopen jaren de beveiliging van vele apparaten gebroken, wat in verschillende gevallen tot grote kosten leidde.In deze thesis onderzoeken we methodes om veilige versies te maken van beide bovengenoemde bouwblokken, voor gebruik ingeïntegreerde elektronica. Hiervoor richten we onze aandacht op fysischonkloonbare functies (PUFs). PUFs zijn veelbelovende, redelijk moderne crypt Organisaties: • Afdeling ESAT - COSIC

Onderzoekers: • Ingrid Verbauwhede • Anthony Van Herrewege

Optimalisatie van inductieve vermogenoverdracht voor biomedische data acquisitie systemen. KU Leuven Abstract: Aangezien thuismonitoring en -behandeling tegenwoordig veel aan populariteit wint, brengt men meer en meer draagbare biomedische systemen op de markt.Belangrijke voorbeelden hiervan zijn implanteerbare hartpompen en monitoringsystemen voor pasgeborenen.De stap van dure, logge ziekenhuissystemen naar deze draagbare systemen, zonder verlies aan signaal- of stimulatiekwaliteit vertaalt zich in nieuwe uitdagingen voor de microelektronica. Vooral de grootte, het verbruik, de biocompatibiliteit en de veiligheid van de patiënt stellen hun eisen. In dit doctoraat zullen deze parameters onderzocht worden en nadien geïmplementeerd in een dergelijk draagbaar biomedisch systeem. Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Robert Puers • Hans De Clercq

Optimal Control of Traction Motor Drives under Electrothermal Constraints (Optimale controle van tractie aandrijvingen binnen elektrothermische limieten) KU Leuven Abstract: Permanent magneet synchrone motoren (PMSM) combineren een aantal interessante eigenschappen waaronder een hoog rendement, een hoge koppel-stroom verhouding en een breed snelheidsbereik. Dit maakt ze uitermate geschikt voor toepassing in (hybride) elektrische voertuigen. De specificatiesvoor elektrische aandrijflijnen in tractie toepassingen worden bovendien steeds stricter. Een verlaging van de kostprijs, het gewicht en het volume is nodig, terwijl een stijging van het rendement, de vermogensdichtheid en de betrouwbaarheid ook als doel gesteld wordt. Om dit te bereiken focust onderzoek en ontwikkeling vooral op verbeterde ontwerpen en materialen. De prestaties worden echter niet alleen bepaald door de eigenschappen van de afzonderlijke componenten van de aandrijflijn, maar ook door de manier waarop motoren, vermogenselektronische omvormers en energieopslag samenwerken als een systeem. Omdat deze interactie (voor een groot deel) bepaald wordt door de toegepaste controlestrategie, is er Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Johan Driesen • Joris Lemmens

Coördinatiestrategieën voor plug-in hybride elektrische voertuigen en decentrale opwekking in een Smart Grid. KU Leuven Abstract: In de ontwikkeling van Smart Grids zal coördinatie tussen afnemers (bv.PHEV's) en producenten (bv. zonnepanelen, windturbines) een essentiële rol spelen. In zowel nationaal als internationaal onderzoek worden verschillende aanpakken voorgesteld, zoals de PowerMatcher, het CordCap algoritme en MicroGrid coördinatie. Dit onderzoeksproject focust op een aantal kernproblemen die de grootschalige uitrol van Smart Grid coördinatie in de weg staan: (1) het is onduidelijk of de huidige coördinatiestrategieën schalen naar de ultra grote schaal en dynamische context van een Smart Grid; (2) huidige strategieën zijn niet voorzien op het grote aantal verschillende partijen en kwaliteitseisen in een smart grid; (3) er is veel onduidelijkheid over de integratie van coördinatiestrategieën in de elektriciteitsmarkt, terwijl dit essentieel is voor een commerciële uitrol van deze systemen.Het doel van dit doctoraat is het ontwikkelen van een realistisch toepasbare, schaalbare en flexibele aanpak voor het Organisaties: • Afdeling Informatica

Onderzoekers: • Geert Deconinck • Tom Holvoet • Stijn Vandael

Dynamische analyse van een windturbine tandwielkastOp weg naar het voorspellen van mechanische tonaliteiten KU Leuven Abstract: Dit proefschrift bespreekt de ontwikkeling van een methodologie en modelleer aanpak met als doel het mechanisch geluid te reduceren van een moderne windturbine aandrijflijn, met een sterke focus op de windturbine tandwielkast. Alhoewel het mechanische geluid niet de dominante geluidsbron van een windturbine is, kan dit mechanisch geluid, in het bijzonder als het hoorbaar is en een uitgesproken tonaal karakter heeft, leiden tot non-conformiteit ten opzichte van de geldende regelgeving omtrent windturbine geluid. Dit weegt des te zwaarder door naarmate de windturbines dichter bij (dicht) bewoonde gebieden geplaatst worden. Dit onderzoek is ontstaan vanuit de kostelijke en tijdsrovende trail-and-error aanpak die momenteel veelvuldig gebruikt wordt om hoorbare mechanische tonaliteitente verzwakken of te verwijderen. Dit proefschrift focust op de mechanische tonaliteiten afkomstig van de windturbine tandwielkast. Deze mechanische tonaliteiten ontstaan door de interactie van de verschillende Organisaties:

• Afdeling PMA

Onderzoekers: • Wim Desmet • Frederik Vanhollebeke

De Ieperboog: van herinnering naar visie Hogeschool Gent Abstract: De streek rond Ieper, beter bekend als de ‘Ypres Salient’ of ‘Ieperboog’, blijft voor altijd verbonden met de Eerste Wereldoorlog (WO-I). ). Dit was de felbevochten frontlinie die als een brede boog ten oosten van de stad leper liep. Hoewel het ‘oorlogslandschap’ grotendeels is verdwenen zijn er toch nog sporen van de oorlog terug te vinden in het landschap. Een belangrijk landschapselement waar tot op heden echter weinig aandacht aan werd besteed, zijn de talrijke kasteelparken die voorkomen in de Ieperboog. Een gedetailleerd landschapsonderzoek van de kasteelparken in de Ieperboog kan een grote meerwaarde betekenen als onderdeel van een integrale, multidisciplinaire benadering van het oorlogsgebied. Dit onderzoeksproject situeert zich op 2 verschillende schaalniveau’s. In Onderzoeksluik 1 van het project wordt de evolutie van de landschappelijke structuur van de ruime omgeving van de Ieperboog geanalyseerd. In Onderzoeksluik 2 wordt de evolutie van de kastelen, parken en boerderijen behandeld. De interactie tussen beide onderzoeksluiken is echter continu aanwezig, zoals ook geïllustreerd in het overzichtsschema van het onderzoeksproject (bijlage 1: schema). De twee luiken worden nog eens opgesplitst in drie tijdsperiodes, nl. vóór, tijdens en na WO I. Dit onderzoek is gericht naar onderwijs en beroep van de landschaps- en tuinarchitectuur, gericht naar het beleid: ruimtelijke planning, erfgoedbeleid, en toerisme en gericht op samenwerkingsverbanden: daadwerkelijke samenwerking binnen de associatie Ugent- Hogent, samenwerking met de provincie West-Vlaanderen, met de stad Ieper, met het Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels en met het Ename Expertisecentrum voor Erfgoedontsluiting vzw. De resultaten zullen worden overgedragen in verschillende vormen: Algemeen: •Methode (Tool) voor landschapsonderzoek •Oorlogslandschap: gedetailleerde animatiekaart (-film): karteren van WOI •Landschapsontwerpen voor duurzaam sitebezoek •GPS-PDA wandelcircuit als link van de verschillende sites Specifiek: Onderzoeksluik 1: Landschapsevolutie en ruimtelijke planning •Historisch hoogtemodel •Toekomstvisie: bescherming van het landschap: Signaalkaart (cfr.Infra) Onderzoeksluik 2: Kastelen van Ieper •3D-visualisaties van kastelen en parken •Boek: De kasteeldomeinen van Ieper: Ontstaan en evolutie vanuit landschappelijk perspectief Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Ontwerpen en landschapsplanning

Onderzoekers: • Harlind Libbrecht • Steven Heyde • Ruben Joye • Joris Verbeken

Productie en kwaliteitsbeheersing van natrium gereduceerde kaas Hogeschool Gent Abstract: Consumptiedata geven aan dat de natriuminname van heel wat consumenten hoger blijkt te liggen dan de nutritionele aanbevelingen. Een te hoge natriuminname wordt in verband gebracht met een aantal gezondheidsrisico’s zoals hypertensie en hart- en vaatziekten. Een verlaagde natriuminname kan bekomen worden door consumptie van levensmiddelen met een verlaagd zoutgehalte en bijgevolg verlaagd natriumgehalte. Dit stelt de productontwikkelaars in de levensmiddelenindustrie voor een grote uitdaging: zout vervult immers uiteenlopende functies in levensmiddelen gaande van smaakbevordering over het bekomen van een microbiologisch stabiel product tot de technologische functionaliteiten van zout. Dit project concentreert zich op natriumreductie in de matrix kaas. Zoutverlaging in kaas is niet alleen een kwestie van de hoeveelheid zout te reduceren. Het vraagt eerst en vooral een aanpassing van het productieproces maar heeft daarnaast ook belangrijke consequenties op de organoleptische eigenschappen van de kaas, met name op het smaak- en het aromaprofiel alsook op de textuur van de kaas. Gezien de rol van zout in de conservering van kaas is er bijkomend ook een mogelijk effect van natriumreductie op de houdbaarheid van kaas. Dit project wil een bijdrage leveren aan het tekort aan wetenschappelijke en technologische informatie omtrent natriumreductie in kaas. Hierbij ligt de nadruk op de mogelijkheid om met behulp van specifiek geselecteerde melkzuurbacteriën tegemoet te komen aan de smaakdefecten en de eventuele microbiologische instabiliteit van natrium gereduceerde kazen. Het onderzoek richt zich in eerste instantie op harde kazen: een Gouda type kaas wordt als modelkaas in de experimenten gebruikt. Met behulp van de resultaten bekomen op harde kaas, kan in de laatste fase van het project in individuele case-studies onderzocht worden of de resultaten overdraagbaar zijn naar andere kaastypes (half-harde kazen, rauwmelkse kazen,…). Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelen- en Agrotechnologie • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie

Onderzoekers: • Lieve Vermeiren • Tony Ruyssen • Marianne De Meerleer • Delina Van Laere

Studie van een isotroop lichtgewicht staal-beton brugdekconcept geschikt voor nieuwe bruggen en renovatie van bruggen Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties:

• Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Bouwkunde

Onderzoekers: • Peter Helincks • Wouter De Corte • Veerle Boel

Ontwikkeling van langwerkende injecteerbare formulaties voor slecht oplosbare anti-HIV geneesmiddelen KU Leuven Abstract: Dit doctoraatsonderzoek had als doel een nieuw formulatieconcept te onderzoeken voor langwerkende intramusculair injecteerbare formulaties van een slecht oplosbare anti-HIV protease inhibitor. De ideale formulatie zou derhalve de oplosbaarheid van het geneesmiddel significant moeten verhogen alsook een gecontroleerde vrijgave moeten verzekeren over een langere tijd (weken). Om dit te verwezenlijken werd een nieuw concept voorgesteld voor gecontroleerde vrijgave via intramusculaire injectie dat gebaseerd was op gesproeidroogde microsferen. Deze microsferen bestonden uitde combinatie van een wateronoplosbaar polymeer (poly(lactic-co-glycolic acid) (PLGA)) met een wateroplosbaar polymeer (polyvinylpyrrolidone (PVP)). Deze combinatie van materialen had als doel zowel een verbeterde oplosbaarheid te verzekeren door een moleculaire verdeling van het geneesmiddel (in PVP) als een lange termijn vrijstelling van het geneesmiddel te vrijwaren (door PLGA). Als modelgeneesmiddel werd een HIV prote Organisaties: • Farmacotechnologie en Biofarmacie

Onderzoekers: • Guy Van den Mooter • Joke Meeus

In vivo visualisatie van PDE10A met behulp van positronemissie tomografie KU Leuven Abstract: NL-BE">Fosfodiesterase subtype 10A (PDE10A) is een enzym dat verantwoordelijk is voor de afbraak van twee belangrijke signaal moleculen (cGMP en cAMP). PDE10A komt alleen voor in een bepaalde regio in de hersenen (het striatum) die een rol speelt in verschillende bewegingsstoornissen zoals de ziekte vanParkinson en de ziekte van Huntington. Wij ontwikkelden een radioactieve speurstof (radiotracer) die specifiek aan PDE10A bindt. Door deze radiotracer te injecteren in dieren of mensen, kan de hoeveelheid PDE10A gekwantificeerd worden met behulp van positron emissie tomografie, een medischebeeldvormingstechnologie. Met behulp van deze techniek hebben we onderzocht hoe de expressie van PDE10A in de hersenen verandert in een proefdiermodel voor de ziekte van Huntington. Verder werd nagegaan hoe toediening vanamfetamine de hoeveelheid PDE10A in de hersenen beïnvloedt. Tot slot werd er onderzocht of het substraat van PDE10A, cAMP, een invloed had op de binding van deradiotracer aan PDE10 Organisaties: • Radiofarmacie

Onderzoekers: • Guy Bormans • Alfons Verbruggen • Koenraad Van Laere • Maarten Ooms

ITEA 06043 3DT-BE: 3D-TESTBENCH-BE (in kader EUREKA programma ITEA 2 en in kader van IWT-080061 van BARCO) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het innovatiedoel van het project is het creëren van een proefversie van een intelligent, groot en interactief visualisatieplatform dat alle belanghebbenden betrokken in technische reviews van complexe producten, zoals die van de automobiel- en ruimtevaartindustrieën, toelaat om meerdere gegevenstypes, uit verschillende bronnen te bekijken en de betekenis (concepten) achter de gegevens te manipuleren zonder noodzakelijke toegang te hebben tot de originele gegevensbronnen. Een dergelijke visualisatie- en manipulatieplatform, waaraan de naam Multidisciplinaire Semantische Muur (of SemWall) gegeven werd, zal met eigenschappen worden uitgerust om het niveau van abstractie van het denken en samenwerken tussen multidisciplinaire belanghebbenden op verscheidene manieren te verhogen. Het project poogt niet een geïntegreerde (commerciële) en gebruiksklare SemWall te ontwikkelen maar zal zich beperken tot het creëren van de aanvankelijke sleuteltechnologie en het identificeren van de bijpassende natuurlijkste HMI technieken. Het project zal uiteindelijk in een onderzoeksdemonstratiesyteem (=pilootversie) van de SemWall resulteren. Organisaties: • Toegepaste Mechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • DEAN VUCINIC

Simulating Luminance Distributions of Luminaires from Ray Files (Simulatie van luminantieverdelingen van verlichtingstoestellen op basisvan experimentele optische data) KU Leuven Abstract: Verlichtingstoestellen worden ontwikkeld in een virtuele omgeving met behulp van ray tracing software. Dit laat toe om de optische eigenschappen van een verlichtingstoestel nauwkeurig te bepalen voordat een fysiek prototype gemaakt wordt. Een belangrijke optische eigenschap is de luminantieverdeling van het verlichtingstoestel. Deze verdelingen laten immerstoe om op voorhand te voorspellen of het verlichtingstoestel verblindend zal zijn of niet. Het is echter niet mogelijk, met de huidigeray tracing software, om deze luminantieverdelingen te simuleren indiende lichtbron van het verlichtingstoestel gekarakteriseerd wordt door middel van een zogenaamde ray file. In deze doctoraatsthesis worden verschillende methodes voorgesteld en gevalideerd om toch deze luminantieverdelingen te simuleren zelfs als de lichtbron gedefnieerd is als een ray file. Verder wordt er ook nagegaan wat het effect is van de manier waarop de optische materialen, waaruit een verlichtingstoestel bestaat, gemodelleerd Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Geert Deconinck • Guy Durinck • Peter Hanselaer • Jan Audenaert

Dynamic Grid Support by Wind Farms: Potential of Rotating Kinetic Energy(Dynamische netondersteuning door windparken: potentieel van roterende kinetische energie) KU Leuven

Abstract: Sinds het begin van deze eeuw is het aandeel hernieuwbare energiebronnen in de elektriciteitssector, met wind- en zonne-energie in het bijzonder, sterk toegenomen. Deze omwenteling creëert voortdurend nieuwe operationele uitdagingen om de stabiliteit van het elektriciteitsnet te bewaren. De netuitbating wordt vooral bemoeilijkt tijdens gunstige weersomstandigheden voor de electriciteitsproductie uit hernieuwbare energiebronnen in combinatie met een lage vraag naar elektriciteit. Ook tijdens dergelijke omstandigheden vertrouwen netoperatoren op conventionele centrales voor de noodzakelijke netondersteuning,wat de ogenblikkelijke bijdrage van hernieuwbare energiebronnen beperkt. Een elektriciteitsproductie enkel op basis van hernieuwbare energiebronnen vereist dan ook dat centrales, gevoed door deze bronnen, netondersteuning bieden. Daarom handelt deze thesis over netondersteuning door windturbines. Eerst worden controlestrategieën voor windturbines met een variabele snelheid bestudeerd Organisaties: • Afdeling ESAT - ELECTA

Onderzoekers: • Johan Driesen • Simon De Rijcke

4D kwantificatie van massa transport in skeletale weefsel engineering draagstructuren KU Leuven Abstract: Moleculaire transportverschijnselen liggen aan de basis van de vele processen die celgedrag beheersen tijdens de groei en ontwikkeling van het skelet. Deze fundamentele kennis is in grote mate te danken aan de opkomst van nieuwe technologieën en optische beeldvormingstechnieken die de iteratieve wisselwerking tussen experimentele data en theoretische modellen van massatransport hebben mogelijk gemaakt. De vraag naar kwantitatieve data die uit deze optische waarnemingen kan verkregen worden is daarbij sterk toegenomen en hebben een steeds groter wordend belang gekregen bij het rationeel experimenteel ontwerp. Kwantitatieve beschrijvingen van de massatransport omgeving zijn duidelijk ook een noodzaak voor biomimetische weefsel engineering strategieën, dewelke zich richten op het herstel van skeletale weefselschade door het nabootsen van de embryonale weefselontwikkeling. De beschikbaarheid aan technologieën voor massatransport kwantificatie neemt geleidelijk aan toe binnen dit domein, ec Organisaties: • Afdeling Biomechanica

Onderzoekers: • Hans Van Oosterwyck • Dennis Lambrechts

Bijstand Modelinstrumentarium Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opdracht heeft tot doel het leveren van technisch-wetenschappelijke bijstand bij het onderzoek van het Hydrologisch Informatie Centrum van het Waterbouwkundig Laboratorium van de Vlaamse Gemeenschap. Het Waterbouwkundig Laboratorium en Hydrologisch Onderzoek: voert hydraulische en nautische studies uit inzake waterbouwkundige kunstwerken, havens, rivieren, kust en het milieu; bestudeert het afvoerregime van de belangrijkste, niet aan getij onderhevige rivieren en kanalen in Vlaanderen en voert studies uit die van belang zijn voor het beheer van deze waterlopen inzake kwantiteit; beheert het hydrologisch meetnet en waarschuwt voor overstromingsgevaar van de binnenwateren in Vlaanderen; Met behulp van off line numerieke modellen wordt toegepast onderzoek uitgevoerd om meer inzicht te verkrijgen in de effecten van stormen op de getijvoortplanting, de gevolgen van opperwassen en de effecten van allerlei ingrepen op rivieren en waterlopen in het algemeen. Het Sigmaplan, ter beveiliging van het Zeescheldebekken tegen stormtijen, het Maasdijkenplan, ter beveiliging van het Grensmaasbekken tegen opperwassen en het Kust 2002 - plan ter beveiliging van de Vlaamse Kust werden zo mede op het WLH ontwikkeld. Om de waterafvoer op een meer integrale manier te benaderen heeft het Waterbouwkundig Laboratorium recent het "Algemeen Veiligheidsniveau Vlaanderen " ontwikkeld. Dit niveau is gebaseerd op het principe dat voor heel Vlaanderen op een uniforme wijze waterbeheersingsplannen ontworpen moeten worden op basis van een beveiliging tegen schade in plaats van een beveiliging tegen hoogwaterstanden. Bij middel van numerieke hydraulische en hydrologische modellen, gekoppeld aan GIS - Vlaanderen, wordt dit Algemeen Veiligheidsniveau Vlaanderen momenteel verder uitgewerkt. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • Leen COEN • WILLY BAUWENS

Onderzoeksgroep Alliantie VUB-UGent: Translational Imaging Research Alliance - TIRA Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van samenwerking VUB-UGent is het vertalen van onderzoeksresultaten uit fundamenteel onderzoek naar nieuwe klinische toepassingen. Er zijn drie topics waarbij er wordt samengewerkt: 1. Apparatuur voor beeldvorming 2. Beeldreconstructie en analyse 3. Moleculaire probes Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE

Opportuniteiten en hindernissen bij het innovatief gebruik van de meergrijperweeftechnologie Hogeschool Gent Abstract: Het project heeft tot doel een aanzet te geven tot reconversie van het enorme arsenaal aan meergrijpergetouwen die in Vlaanderen staan opgesteld en dat momenteel bijna uitsluitend wordt gebruikt voor de productie van interieurstoffen. Sinds enkele decennia bestaat de markt van driedimensionale textielstructuren (3D-textielstructuren), welke vooral is gericht op technische toepassingen. De snelst groeiende toepassing is momenteel deze van gebruik in composietmaterialen. De 3D-textielstructuren kunnen geproduceerd worden volgens verschillende technologieën. 3D-weefsels is één hiervan en volgens de recente literatuur groeit deze aan belang. Vanuit textieltechnologisch standpunt bekeken lijkt meergrijpertechnologie zoals toegepast in dubbelstukgetouwen de meest aangewezen technologie. Gezien het feit dat de sector van interieurtextiel momenteel een crisis doormaakt door tanende markten in Arabische landen en het voormalige Oostblok dringt enige technologische reconversie zich op. Dit project heeft als doel hiertoe een belangrijke aanzet te geven. Overschakeling van interieur naar technisch textiel vergt een vrij grote omscholing, niet alleen technologisch maar meer nog organisatorisch en naar bedrijfsmentaliteit

toe. Dit project moet daar zeker toe bijdragen. In de gebruikersgroep wordt een amalgaam gevormd van zowel dubbelstukwevers als bedrijven die deze technologie niet in huis hebben maar een ruime ervaring bezitten in de markt van technisch textiel met daarnaast de lokale constructeur van dergelijke getouwen, de twee academische onderzoekscentra voor textielonderzoek en het onderzoekscentrum voor composietmaterialen van Sirris. Het succes van het project zal kunnen gemeten worden aan het aantal producten dat door de Vlaamse wevers additioneel op de markt is gebracht na beëindigen van het project en het aantal wevers dat reeds een overschakeling heeft gemaakt. Door de weefproeven uit te voeren binnen de faciliteiten van de deelnemende wevers is er reeds een directe valorisatie en omscholing tijdens de uitvoering van het project zelf. De resultaten zullen echter gebruikt worden om via publicaties, presentaties en workshops in binnen- en buitenland de bredere doelgroep van Vlaamse wevers aan te zetten om tijdig productinnovatie te starten en de nieuwe producten kenbaar te maken aan potentiële afnemers. Last but not least zal de opgebouwde kennis aan de Hogeschool en de Universiteit worden doorgegeven aan de textielstudenten, die de toekomstige kaderleden van de Vlaamse textielbedrijven zijn. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Textieltechnologie

Onderzoekers: • Filip Ghekiere • Geert De Clercq • Gregory Haezebrouck

Nieuwe modelgebaseerde concepten voor nano-engineering van polymeercomposieten. KU Leuven Abstract: Het onderzoeksproject betreft de ontwikkeling van polymeercomposieten die in vergelijking met traditionele composietmaterialen verschillend zullen reageren op externe mechanische belastingscondities. Nieuwe concepten om de schadeopbouw in en het falen van polymeer composietmaterialen tecontroleren, zullen worden voorgesteld en onderzocht met het oog op ultieme schade bestendig gedrag. De focus in het onderzoek ligt op modellering, ontwerpen, productie en karakterisering van koolstof vezel composieten in nano-gestructureerde epoxy matrices. De nano-engineering van de polymeermatrices zal worden gerealiseerd door modelgebaseerde positionering van nano-versterkingen (zoals carbon nanotubes) in hiërarchischgestructureerde epoxy matrices. Organisaties: • Afdeling Polymeerchemie en -materialen

Onderzoekers: • Ignace Verpoest • Stepan Vladimirovitch Lomov • Bart Goderis • Eric Nies • Jin Won Seo

nbsp; Datagestuurde wiskundige ingenieursmethoden voor netwerken.nbsp; KU Leuven Abstract: Het centrale objectief van dit onderzoeksproject is de analyse, het ontwerp en implementatie van datagedreven wiskundige ingenieursmethodes en numerieke algoritmes voor de analyse, het modelleren en de optimalisatievan netwerken, maar ook voor netwerk estimatie, filtering, identificatie en controle uitdagingen.Geïnspireerd door concrete gevallenstudies uit de toepassingsdomeinen, zal de focus van het onderzoek in dit project liggen op het oplossen vangenerische netwerk problemen, vertrekkende van kwantitatieve meetbare data die verzameld werden via netwerk nodes en links en het ontwikkelen van wiskundige ingenieurs-algoritmes om allerlei modellerings-en miningproblemen op netwerken op te lossen.We zullen deze methodes toepassen in een brede waaier van toepassingen waaronder: riviernetwerken, weersmodellen, elektriciteitsnetwerken, proces industrie, hersen-, en genetische netwerken en akoestische netwerken. Organisaties: • Afdeling ESAT - STADIUS

Onderzoekers: • Lieven De Lathauwer • Bart De Moor • Joseph Vandewalle • Marc Moonen • Yves Moreau • Sabine Van Huffel • Johan Suykens • Moritz Diehl

Globale reële-tijd optimale controle van autonome robotsystemen en mechatronische systemen.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp; KU Leuven Abstract: Dit project concentreert zich op een klasse van systemen waaronder algemene robotsystemen bestaande uit één of meerdere samenwerkende robots, productiemachines variërend van werktuigkmachines tot snelle pick-and-place-robots, en biomedische apparaten zoals orthesen. We beschouwen systemen die opereren in een onzekere omgeving en die interageren met slechts gedeeltelijk gekende objecten en omgevingen of met mensen, hetgeen een voortdurende aanpassing en optimalisatie van hun traject vereist. Demogelijkheid van zulke systemen om hun taak on-line te wijzigen en te optimaliseren gebruikmakend van de meest recente informatie afkomstig vansensoren, prognose- en predictie-algoritmen vormt een eerste sleutelelement om te komen tot globaal optimale prestaties met betrekking tot productie-output, snelheid, nauwkeurigheid, energieverbruik en interactie met de mens. Een tweede sleutelelement is het nauwkeurig uitvoeren van de (eventueel on-line gewijzigde) optimale taak.De generieke aanpak in dit Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Joris De Schutter • Herman Bruyninckx • Jan Swevers • Peter Slaets

Eigencolloïden als bouwstenen: fundamentele eigenschappen en toepassingen. KU Leuven Abstract: Op dit moment beginnen de verassende eigenschappen van, transitiemetaaleigencolloiden (TME) pas duidelijk te worden. Onze unieke expertise in stabilisatie van TM oxyhydroxides en in synthese van hierarchische materialen stelt ons in staat om de physicochemische

eigenschappen van deze deeltjes te bepalen en ze te gebruiken voor synthese van state-of-the-artkatalysatoren. Dit onderzoek zal toelaten hun vorming en eigenschappen te controleren waardoor ze kunnen gebruikt worden als bouwstenen voor steeds meer gestructureerde materialen die niet alleen katalytische, maar ook vormselectieve eigenschappen bezitten. Deze ambitieuze doelstelling vereist een gedetailleerde fundamentele kennis van de basisprocessen diehet gedrag, de stabiliteit en de aggregatie van deze deeltjes bepalen. De finale doelstelling is dan ook de ontwikkeling van een moleculaire beschrijving van eigencolloïden die verbonden is met globale macroscopische parameters van de colloïdsuspensie. De fundamentele studie van eig Organisaties: • Centr. vr Oppervlaktechemie & Katalyse

Onderzoekers: • Ivo Vankelecom • Christine Kirschhock • Eric Breynaert

Multi-schaalmodellering van trillingsgeïnduceerde schade aan gebouwen in metselwerk. KU Leuven Abstract: In dit project wordt het effect van trillingen afkomstig van verkeer ofbouwactiviteiten op gebouwen onderzocht. De succesvolle beoordeling en het voorkomen van trillingsge¨ınduceerde schade vergt realistische grenswaarden, die gebaseerd zijn op een gefundeerd inzicht in onder meerde interactie van de grond met de stuctuur en het dynamisch gedrag van brosse constructiematerialen.Voor de berekening van het afgestraalde golfveld afkomstig van trillingsbronnen van grote amplitude (inheien van palen, explosies), waar een deel van de grond zich niet-lineair gedraagt, zijn de huidige numerieke technieken zeer rekenintensief of instabiel. Om de rekentijd te verminderen wordt een verplaatsingsgebaseerde perfect gekoppelde laag (E: perfectly matched layer) ontwikkeld, die een stabiele berekening in het tijdsdomein moet toelaten.Voor de modellering van het breukgedrag van metselwerk wordt een multischaalformulering gebruikt. De bakstenen en mortellagen worden op mesoschaal gemodelleerd m Organisaties: • Afdeling Bouwmechanica

Onderzoekers: • Geert Degrande • Guido De Roeck • Stijn François

Functionele oxides met eigenschappen op maat voor nano-elektronica. KU Leuven Abstract: De belangrijkste component voor de performantieverbetering van de micro-elektronica, de MOSFET, zal waarschijnlijk niet geschikt zijn voor schaling kleiner dan 5 à 10 nm.Dit voorstel beoogt devices te bestuderen gebaseerd op functionele oxides voor geheugens en transistoren. Het gebruik van functionele oxides zal nieuwe device concepten toelaten die een verderzetting van de performantieverbetering mogelijk zullen maken. De leidraad wordt de elektronische Metaal-Isolator-Transitie (MIT), een gecorreleerd elektron verschijnsel dat voorkomt in transitie-metaal oxides.Het project zal zich concentreren op het gebruik van functionele oxidestoegepast in veld-effect devices voor transistoren en MIMcapaciteiten voor geheugens. De bedoeling is om: de processen en materialen te identificeren voor transistoren/geheugens met functionele oxides: De invloed van de materiaaleigenschappen op het veld-effect en de geheugeneigenschappen zal worden onderzocht. devices te bouwen en passende karakteriser Organisaties: • Afdeling ESAT - MICAS

Onderzoekers: • Guido Groeseneken • Koen Martens

Optimaal ontwerp van repetitieve en iteratief lerende regelaars voor systemen met onzekere parameters. KU Leuven Abstract: Repetitieve regelaars zijn terugkoppelregelaars die de onderdrukking van periodische storigen verbeteren door gebruik te maken van het foutsignaal uit de vorige perioden. Iteratief lerende controle is een verwante open-lus controlestrategie waarin de performantie van een systeem dat eenzelfde taak herhaaldelijk moet uitvoeren, verbeterd wordt door gebruik te maken van het foutsignaal uit de vorige iteraties.Het post-doctoraal onderzoek heeft als doel het ontwikkelen van een algemene methodologie voor het optimaal ontwerp van repetitieve en iteratief lerende regelaars, waarin een optimale afweging gerealiseerd wordt tussen (i) periodische performantie: verbeterde performantie voor de periodische storingen/herhaalde referentiesignalen; (ii) niet-periodische performantie: verbeterde periodische performantie impliceert een versterking van nietperiodische/niet-weerkerende storingen; (iii) duur van het overgangsverschijnsel. In de ontwerpmethodologie wordt tevens rekening gehouden met param Organisaties: • Afdeling PMA

Onderzoekers: • Joris De Schutter • Jan Swevers • Goele Pipeleers

Analyse van de microstructurele veranderingen tijdens afkoelen en opwarmen van slakkengebaseerde systemen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Duurzaam Materialenbeheer

Onderzoekers: • Bart Blanpain • Patrick Wollants • Yiannis Pontikes

Onderzoeksprojecten ( van 5444)

Recommend Documents