Onderzoek Kwetsbare verkeersdeelnemers C (rijvaardigheidstrainingen) ANBO

Onderzoek Kwetsbare verkeersdeelnemers C (rijvaardigheidstrainingen) ANBO December 2009

Contact: Karen Blaakmeer T: 050 3171774 E: [email protected]

Kantoor Groningen: Westerkade 15-5, 9718 AS Groningen, T: 050 3657672, F: 050 3171778 Kantoor Amsterdam: Asterweg 19, 1031 HL Amsterdam, T: 020 4894603 F: 020 4894612 E: [email protected] W: www.kienonderzoek.nl

Management Samenvatting 1.

Inleiding

In oktober 2009 heeft Kien voor ANBO als projectleider van het programma Blijf Veilig Mobiel een aantal onderzoeken uitgevoerd met betrekking tot kwetsbare verkeersdeelnemers. Doel van het onderzoek dat in dit rapport wordt bespoken was de behoefte aan rijvaardigheidstrainingen voor senioren in kaart te brengen. Het ging daarbij om rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten, maar ook om trainingen voor gebruikers van Canta, brommobiel en scootmobiel. In plaats van de gebruikers zijn hiervoor 26 experts geraadpleegd, waarvan 25 werkzaam bij Rij/verkeersscholen en één bij de BOVAG. Van de ANWB en de RAI Vereniging hebben de contactpersonen de vragenlijst niet ingevuld. Vanwege de kleine aantallen moeten alle resultaten voorzichtig worden behandeld. De percentages zijn erg afhankelijk van individuele antwoorden. In werkelijkheid (als de gehele doelgroep ondervraagd zou zijn), zouden de percentages namelijk 10% à 20% hoger of lager kunnen liggen. De antwoorden geven wel een indicatief beeld van de mening van de doelgroep en de toelichtingen kunnen interessante informatie geven. Rijscholen die hebben aangegeven dat zij lessen geven aan speciale doelgroepen (zoals mensen met faalangst), of de rijscholen die trainingen bieden voor brommobiel-, scootmobiel- of Cantagebruikers, zijn in het rapport specifiek benoemd als ‘Rijscholen met een speciaal aanbod’. 2.

Huidig aanbod informatie en trainingen •

De meeste ondervraagde rijscholen (72%) bieden rijvaardigheidstrainingen aan voor 65-plussers die autorijden.

•

Daarnaast heeft 24% cursussen voor brommobielgebruikers en 8% (2 rijscholen) voor scootmobielgebruikers.

•

Twee rijscholen noemen ‘andere voertuigen’: “aanpassingen in de auto” en “motoren”; deze specifieke groepen zijn in de rest van het rapport buiten beschouwing gelaten.

•

24% van de rijscholen biedt geen cursussen aan en heeft dit in het verleden ook niet gedaan

•

De belangenorganisatie BOVAG biedt (logischerwijs) zelf ook geen trainingen aan.

•

Bijna 40% van de benaderde rijscholen bieden rijvaardigheidstrainingen aan voor andere speciale doelgroepen dan 65-plussers.

•

Het gaat meestal om mensen met faalangst (zie toelichtingen)

•

Rijscholen die aangeven dat zij lessen geven aan speciale doelgroepen, of de rijscholen die trainingen bieden voor brommobiel-, scootmobiel- of Cantagebruikers, zijn in de rest van het rapport specifiek benoemd als ‘Rijscholen met een speciaal aanbod’.

•

De respondent van de BOVAG geeft logischerwijs bij ‘andere reden, namelijk’ aan dat zij zelf geen cursussen aanbieden omdat zij een branchevereniging zijn.

ANBO – Kwetsbare verkeersdeelnemers (senioren) – oktober 2009 - pagina 1

•

De 7 rijscholen die geen aanbod hebben voor senioren geven diverse redenen aan, waarbij er 4 aangeven dat het moeilijk is om de juiste personen te vinden.

3.

Vorm en inhoud bestaande trainingen •

Vrijwel alle rijscholen laten de senioren een rijtest doen in het verkeer. Een enkeling (allen rijscholen met een speciaal aanbod) gebruikt een rijsimulator of een oefenterrein voor de rijtesten.

•

Andere testen (reactie, ogen en oren) worden iets minder vaak gedaan (door de helft of minder). Hierbij zijn het ook wat vaker de rijscholen met een speciaal aanbod die deze testen wél uitvoeren.

•

Aan (nieuwe) verkeersregels wordt door de meerderheid aandacht besteed.

•

De meeste trainingen voor automobilisten en brommobiel gebruikers worden individueel aangeboden, soms in combinatie met groepstrainingen.

•

De rijschool die de trainingen voor automobilisten in groepsverband aanbieden, is een rijschool die geen speciaal aanbod heeft.

•

De twee rijscholen met trainingen voor scootmobielgebruikers doen dit beide in groepsverband, waarvan één ook individuele training geeft.

•

Zowel de training voor automobilisten als die voor de brommobiel- en scootmobielgebruikers bestaan uit een sterk wisselend aantal lessen per rijschool, variërend van 1 bijeenkomst tot een gemiddelde van 10 lessen.

•

Enkele respondenten noemen dat het afhangt van de persoon.

•

De lessen voor automobilisten duren bij de meeste rijscholen een uur; de duur varieert van 50 minuten tot 2,5 uur.

•

De lessen voor de brommobiel- en scootmobielgebruikers duren een uur en vaak ook wat langer (tot maximaal een dagdeel)

4.

Kosten trainingen •

De kosten voor trainingen voor automobilisten lopen uiteen; sommige respondenten noemen een uurprijs, anderen geven dat niet specifiek aan. De laagste bedragen die worden genoemd zijn 20 euro en 25 euro voor een BROEM-rit (een dagdeel). De hoogste bedragen zijn 200 en 300 euro (waarschijnlijk voor een totale training).

•

De kosten voor trainingen voor brommobielgebruikers lopen uiteen van 41 euro per uur tot (een totaalbedrag van) 200 euro.

•

De kosten voor trainingen voor scootmobielgebruikers liggen op 35 of 50 euro (per uur).

5.

Bereik doelgroep •

Ongeveer een derde van de rijscholen die een specifiek aanbod voor senioren hebben, benadert senioren actief.

•

Dit gebeurt in twee gevallen in samenwerking met anderen (VVN, werkgroep), twee benaderen hen via de website, één noemt de krant en één schrijft ze actief aan.


•

De rijscholen die aangeven dat de senioren zichzelf aanmelden (de helft), noemen dat senioren hen benaderen via andere organisaties (ANWB, CBR, Instellingen, VVN) of dat zij zelf bellen of mailen.

•

Van de zes rijscholen die de senioren actief benaderen, geven drie aan dat zij de senioren niet voldoende bereiken.

•

Als redenen hiervoor wordt aangegeven dat het te vrijwillig is of dat de senioren denken dat alles nog wel goed gaat. Eén rijschool doet de aanbeveling dat de senioren allemaal persoonlijk aangeschreven zouden moeten worden om het aanbod kenbaar te maken.

6.

Belangstelling trainingen •

Van alle ondervraagden denkt een meerderheid (ruim 60%) dat er onder senioren veel of enigszins behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen.

•

De signalen hiervoor zijn onder andere dat de senioren niet meer goed blijken te functioneren in het verkeer (blijkt bijv. uit rijtesten), dat de verkeersregels zijn veranderd en dat senioren zelf aankloppen omdat zij angstig zijn of zaken niet meer begrijpen.

•

Een kleine 20% denkt dat er weinig behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen voor senioren, signalen zijn dat er weinig aanvragen voor komen en dat de senioren zelf vaak nog aangeven/denken dat ze alles nog goed kunnen.

7.

Gewenste onderdelen in trainingen •

Een rijvaardigheidstraining voor senioren zou volgens de respondenten vooral informatie over (nieuwe) verkeersregels (96%) moeten bevatten, met daarnaast enkele testen: een rijtest in het verkeer (91%), een reactietest (83%) en een ogentest (78%). Van een gehoortest zien iets minder respondenten, maar toch nog de helft (52%) het belang in.

•

Rijtesten in een rijsimulator of op een oefenterrein wordt door een enkeling genoemd.

•

De rijscholen met een speciaal aanbod noemen alle onderdelen iets vaker dan de andere rijscholen (indicatief verschil).

•

Deze gewenste onderdelen komen behoorlijk overeen met wat er op dit moment al wordt aangeboden (zie 3.4); alleen een reactietest wordt nog vrij weinig gedaan.

8.

Stimulering deelname trainingen •

Om senioren te laten deelnemen aan rijvaardigheidstrainingen, vindt de meerderheid van de respondenten het belangrijk dat er wordt benadrukt dat deelnam aan de training geen consequenties heeft (zoals bijv. het invorderen van het rijbewijs).

•

Daarentegen is het volgens iets meer dan de helft van de respondenten (waaronder ook dezelfde respondenten, zoals de vertegenwoordiger van de BOVAG) dan wel zinvol om een rijvaardigheidstraining vanaf een bepaalde leeftijd verplicht te stellen.


•

Verder noemt een minderheid dat de kosten beperkt gehouden zouden moeten worden (vooral rijscholen met een speciaal aanbod).

•

Trainingen in individueel verband (30%) lijken iets waardevoller gevonden te worden dan trainingen in groepsverband (17%); dit geldt overigens vooral voor rijscholen zonder speciaal aanbod)

9.

Rol van organisaties •

Twee respondenten, BOVAG en een rijschool met speciaal aanbod, noemen specifiek het aanbod van BROEM-ritten als hun mogelijke rol om de senioren te stimuleren.

•

Verder noemen enkelen het inzetten van hun website en ook het inzetten van gezamenlijke projecten (oa een landelijke rijtest, via ANWB rijopleiding, samenwerking met overheid en andere rijscholen)

•

Vijf rijscholen én de BOVAG noemen VVN als ándere organisatie die een rol zou kunnen spelen.

•

Drie rijscholen noemen de ouderenbonden (zoals ANBO)

•

BOVAG: drie keer genoemd door rijscholen

•

CBR: drie keer genoemd door rijscholen

•

ANWB: twee keer, door een rijschool en BOVAG

•

Overheid (gemeente, provincie): twee keer

•

Daarnaast worden huisarts, autoverzekeraars, damesclubs en SWOV allemaal één keer genoemd.

10. Gewenste informatievoorziening over trainingen •

Folders (74%) en reclamespotjes op TV (65%) zijn de meest genoemde manieren waarop de respondenten menen dat senioren het beste bereikt kunnen worden.

•

De gemeente, huisarts en andere 1e lijns zorgverleners, mobiliteitsbeurzen en reclame op de radio worden door ongeveer de helft (44-57%) van de respondenten geschikte kanalen gevonden.

•

Advertenties, een consultatiebureau voor ouderen en gezondheidscentra vinden bijval van een kleinere groep (26-35%). Daarbij worden zowel regionale/huis aan huis kranten genoemd (door rijscholen met een speciaal aanbod) als de landelijke kranten (rijscholen zonder speciaal aanbod en BOVAG)

•

De respondent van de BOVAG heeft bij deze vraag alle antwoordopties aangevinkt; de verschillen tussen de opties worden dus veroorzaakt door verschillen tussen de rijscholen. Opvallend daarbij is dat de mobiliteitsbeurzen door rijscholen met een speciaal aanbod vaker genoemd lijken te worden (indicatief verschil).

•

Het informeren over en verleiden tot deelname aan een rijvaardigheidstraining wordt door de respondenten vooral gezien als een taak van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (78%), Veilig Verkeer Nederland (74%) en de ouderenbonden (65%).

•

Alle andere genoemde opties worden minder vaak genoemd (maximaal 35%) en slechts één respondent zegt dat de taak bij niemand ligt, dat senioren dat zelf moeten uitzoeken/beslissen


•

De respondent van de BOVAG heeft bij deze vraag de meeste antwoordopties aangevinkt, m.u.v. VVN en de aanbieders zelf; de verschillen tussen de opties worden dus vooral veroorzaakt door verschillen tussen de rijscholen.

11. Associaties bij ‘rijvaardigheidscentrum’ en ‘mobiliteitscentra’ en overige opmerkingen •

Bij een uitleg van de term ‘rijvaardigheidscentrum’ wordt een diversiteit aan antwoorden gegeven; iets vaker genoemd lijken een rijschool, het CBR, een centrum waar rijvaardigheid wordt getest en getraind.

•

Bij ‘mobiliteitscentra’ worden ook veel verschillende antwoorden gegeven; er wordt vooral gedacht aan overkoepelende organisaties als ANWB, BOVAG, UWV en centra waar meerdere disciplines op het gebied van mobiliteit samenkomen.

•

Slechts vijf respondenten hebben een opmerking gemaakt. Eén van hen noemt een ervaring met een reeds opgezet mobiliteitscentrum waarbij bleek dat een lokale opzet in samenwerking met VVN succesvoller is dan een centraler gelegen centrum.


Inhoudsopgave Management Samenvatting ............................................................................ 1 Inhoudsopgave ............................................................................................... 6 1. Inleiding..................................................................................................... 8 1.1

Achtergrond en doelstelling......................................................................8

1.2

Onderzoeksvragen ..................................................................................8

1.3

Doelgroep..............................................................................................8

1.4

Methode ................................................................................................8

1.5

Vragenlijst .............................................................................................9

1.6

Analyse en rapportage ............................................................................9

2. Respons.................................................................................................... 10 2.1

Gerealiseerde respons en verdeling over groepen .....................................10

3. Resultaten ................................................................................................ 11 3.1

Namens het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en Veilig Verkeer Nederland willen wij meten of er behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen voor 65plussers die auto (of eventueel een brommobiel of ander voertuig) rijden. Biedt u (of uw organisatie) op dit moment rijvaardigheidstrainingen aan voor senioren die auto (of eventueel een brommobiel of ander voertuig) rijden? 11

3.2

Biedt u (of uw organisatie) op dit moment rijvaardigheidstrainingen voor andere speciale doelgroepen (bijvoorbeeld faalangsttrainingen)? Zo ja, wat houdt die training in? ...........................................................................13

3.3

Wat is de reden dat u geen trainingen biedt? U kunt meerdere antwoorden geven. ...............................................................................................14

3.4

Welke onderdelen bevat de rijvaardigheidstraining voor senioren die u biedt? .........................................................................................................15

3.5

Wordt de rijvaardigheidstraining voor senioren individueel of in groepsverband aangeboden? ......................................................................................16

3.6

Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstrainingen? ..17

3.7

Hoe lang duurt een les gemiddeld? .........................................................18

3.8

Wat bedragen de kosten voor senioren die aan een rijvaardigheidstraining deelnemen? ........................................................................................19

3.9

Benadert uw organisatie de senioren actief om deel te nemen aan een rijvaardigheidstraining? Zo ja, kunt u toelichten hóe u hen benadert? ........20

3.10

Vindt u dat u de senioren die u benadert, ook voldoende bereikt? Zo nee, heeft u een idee waarom dat niet goed lukt en wat er wellicht beter zou kunnen? 21

3.11

Denkt u dat senioren behoefte hebben aan rijvaardigheidstrainingen? Welke signalen heeft u gekregen waardoor u denkt dat er wel of juist geen behoefte is aan een rijvaardigheidstraining? .........................................................22

3.12

Welke onderdelen zou een rijvaardigheidstraining voor senioren in ieder geval moeten bevatten? Waar hebben senioren behoefte aan? ..........................24


3.13

Op welke manier zouden oudere automobilisten volgens u gestimuleerd kunnen worden om een rijvaardigheidstraining te gaan volgen? U kunt meerdere antwoorden geven. .............................................................................26

3.14

Kunt u aangeven welke rol uw organisatie zou kunnen spelen om oudere automobilisten te motiveren deel te nemen aan een training? ...................28

3.15

En zijn er naar uw mening ook nog ándere organisaties die een rol zouden kunnen spelen bij het motiveren van oudere automobilisten om deel te nemen aan een training? Welke organisaties zijn dat dan volgens u en welke rol zouden zij kunnen spelen? ....................................................................29

3.16

Hoe zouden senioren geïnformeerd kunnen worden over dergelijke rijvaardigheidstrainingen? U kunt meerdere antwoorden geven. ................30

3.17

Bij wie zou de taak moeten liggen om senioren te informeren over een rijvaardigheidstraining en hen te verleiden om er een te volgen? ..............33

3.18

Waar denkt u aan bij het begrip ‘rijvaardigheidscentrum’? En bij ‘mobiliteitscentra’?...............................................................................36

3.19

Heeft u verder nog opmerkingen over rijvaardigheidstrainingen die u niet in de vragenlijst kwijt kon? ...........................................................................37

Bijlage 1: Vragenlijst .................................................................................... 38


1. Inleiding 1.1

Achtergrond en doelstelling

In oktober, november en december 2009 heeft Kien voor ANBO als projectleider van het programma Blijf Veilig Mobiel een aantal onderzoeken uitgevoerd met betrekking tot kwetsbare verkeersdeelnemers. Doel van het onderzoek dat hier wordt besproken was om de belangstelling voor rijvaardigheidstrainingen voor senioren te achterhalen. Het ging daarbij om rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten, maar ook om trainingen voor gebruikers van Canta, brommobiel en scootmobiel. Hiervoor zijn experts bij verkeersscholen en een drietal brancheverenigingen (ANWB, BOVAG en RAI Vereniging) geraadpleegd. 1.2

Onderzoeksvragen

De volgende onderzoeksvragen zijn aan de orde gekomen: -

Welke informatie en trainingen worden nu al door de benaderde organisaties aangeboden?

-

Welke vorm, inhoud en kosten hebben bestaande trainingen?

-

In hoeverre wordt de doelgroep actief benaderd om deel te nemen aan de trainingen?

-

In hoeverre denkt men dat er belangstelling is voor rijvaardigheidstrainingen onder ouderen?

-

Welke onderdelen zouden een rijvaardigheidstraining in ieder geval moeten bevatten?

-

Hoe kunnen potentiële deelnemers het beste over een rijvaardigheidstraining worden geïnformeerd?

-

Hoe kunnen potentiële deelnemers worden gestimuleerd om deel te nemen aan een rijvaardigheidstraining en welke rol kunnen de ondervraagde organisaties daarbij spelen?

-

Welke associatie heeft men bij de begrippen ‘rijvaardigheidscentrum’ en ‘mobiliteitscentra’?

1.3

Doelgroep

Het onderzoek heeft plaatsgevonden onder medewerkers van rij-/verkeersscholen en een medewerker van de ANWB. Bestanden met contactgegevens zijn aangeleverd door de opdrachtgever.

1.4

Methode

Het onderzoek heeft online plaatsgevonden. Contactpersonen zijn in eerste instantie telefonisch benaderd en uitgenodigd om online deel te nemen aan het onderzoek.


1.5

Vragenlijst

De vragenlijst bestond uit aantal 22 voornamelijk gesloten vragen, vrijwel altijd met mogelijkheden voor toelichting, en is te vinden in bijlage 1.

1.6

Analyse en rapportage

Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van de volgende analyses: §

Frequentie verdelingen;

§

Listings;

In hoofdstuk 2 staat de respons weergegeven, waarbij eveneens is gekeken naar de verdeling naar groep. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de resultaten van het onderzoek, waarbij elke paragraaf een afzonderlijke vraagstelling uit het onderzoek hanteert. In bijlage 1 staat de vragenlijst die is gehanteerd.


2. Respons 2.1

Gerealiseerde respons en verdeling over groepen

Er zijn 78 personen telefonisch benaderd waarna 45 personen aangaven wel te willen meewerken (58%). Uiteindelijk hebben 26 respondenten daadwerkelijk deelgenomen aan het onderzoek. Dit is een respons van 33%. Van de ANWB en de RAI Vereniging hebben de contactpersonen de vragenlijst niet ingevuld. Vanwege de kleine aantallen moeten alle resultaten voorzichtig worden behandeld. De percentages zijn erg afhankelijk van individuele antwoorden. In werkelijkheid (als de gehele doelgroep ondervraagd zou zijn), zouden de percentages namelijk 10% à 20% hoger of lager kunnen liggen. De antwoorden geven wel een indicatief beeld van de mening van de doelgroep en de toelichtingen kunnen interessante informatie geven.


3. Resultaten 3.1

Namens het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en Veilig Verkeer Nederland willen wij meten of er behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen voor 65-plussers die auto (of eventueel een brommobiel of ander voertuig) rijden. Biedt u (of uw organisatie) op dit moment rijvaardigheidstrainingen aan voor senioren die auto (of eventueel een brommobiel of ander voertuig) rijden? •

*

De meeste ondervraagde rijscholen (72%) bieden rijvaardigheidstrainingen aan voor 65-plussers die autorijden.

•

Daarnaast heeft 24% cursussen voor brommobielgebruikers en 8% (2 rijscholen) voor scootmobielgebruikers.

•

Twee rijscholen noemen ‘andere voertuigen’: “aanpassingen in de auto” en “motoren”; deze specifieke groepen zijn in de rest van het rapport buiten beschouwing gelaten.

•

24% van de rijscholen biedt geen cursussen aan en heeft dit in het verleden ook niet gedaan

•

De belangenorganisatie BOVAG biedt (logischerwijs) zelf ook geen trainingen aan.

Rijvaardigheidstrainingen voor 69,2 automobilisten Rijvaardigheidstrainingen voor 23,1 brommobielgebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor 0,0 Cantagebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor 7,7 scootmobielgebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor een ander 7,7 voertuig, namelijk Nee, maar dat is in het verleden wel 3,8 gedaan Nee, op dit moment niet en dat is ook in 26,9 het verleden niet gedaan

N

*

26

Bij deze vraag zijn meerdere antwoorden mogelijk, waardoor de percentages sommeren tot meer dan 100%


Verdeling naar type

Totaal

Rijschool

BOVAG

Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten

69,2

72,0

0,0

Rijvaardigheidstrainingen voor brommobiel gebruikers

23,1

24,0

0,0

Rijvaardigheidstrainingen voor Canta gebruikers

0,0

0,0

0,0

Rijvaardigheidstrainingen voor scootmobielgebruikers

7,7

8,0

0,0

Rijvaardigheidstrainingen voor een ander voertuig, namelijk

7,7

8,0

0,0

Nee, maar dat is in het verleden wel gedaan

3,8

4,0

0,0

Nee, op dit moment niet en dat is ook in het verleden niet gedaan

26,9

24,0

100,0

N

26

25

1


3.2 Biedt u (of uw organisatie) op dit moment rijvaardigheidstrainingen voor andere speciale doelgroepen (bijvoorbeeld faalangsttrainingen)? Zo ja, wat houdt die training in? •

Bijna 40% van de benaderde rijscholen bieden rijvaardigheidstrainingen aan voor andere speciale doelgroepen dan 65-plussers.

• •

Het gaat meestal om mensen met faalangst (zie toelichtingen) Rijscholen die aangeven dat zij lessen geven aan speciale doelgroepen, of de rijscholen die trainingen bieden voor brommobiel-, scootmobiel- of Canta gebruikers, zijn in de rest van het rapport specifiek benoemd als ‘Rijscholen met een speciaal aanbod’.

38,5

Ja, namelijk voor Nee, maar dat is in het verleden wel gedaan, 0,0 namelijk voor Nee, op dit moment niet en dat is ook in het

61,5 verleden niet gedaan

N

26

Toelichtingen • Broem • faalangst • faalangst • faalangst training; voor alle weggebruikers • faalangst; ris opleiding • faalangsttrainingen voor bestuurders met een rijbewijs zodat ze weer verantwoord de weg op kunnen • Faalangst trainingen, rijopleidingen met aanpassingen na CVA etc • mensen die langer niet hebben gereden en met name angst voor snelwegen hebben • Mensen met faalangst. Na een herseninfarct. • rij angst of andere angsten.


3.3 Wat is de reden dat u geen trainingen biedt? U kunt meerdere antwoorden geven. •

*

De respondent van de BOVAG geeft logischerwijs bij ‘andere reden, namelijk’ aan dat zij zelf geen cursussen aanbieden omdat zij een branchevereniging zijn.

•

De 7 rijscholen geven diverse redenen aan, waarbij er 4 aangeven dat het moeilijk is om de juiste personen te vinden.

Het is moeilijk om (de juiste) personen te vinden die deel 50,0 willen nemen aan een training Er is geen geld beschikbaar voor het opzetten van een 25,0 dergelijke training Er is geen tijd/personeel beschikbaar voor het opzetten 12,5 van een dergelijke training Er is geen tijd/personeel beschikbaar voor het geven van 25,0 dergelijke trainingen Ik weet niet hoe een dergelijke training er inhoudelijk uit 25,0 moet zien Vanwege een andere reden, namelijk

37,5

Weet niet/geen mening

N

0,0

8

Toelichtingen - Geen speciaal aanbod vanwege een andere reden, namelijk: Rijschool • niet onze doelgroep • Verder ben ik er niet mee bezig geweest

BOVAG • BOVAG Rijscholen is een brancheorganisatie en verzorgt zelf geen trainingen.

*



3.4

Welke onderdelen bevat de rijvaardigheidstraining voor senioren die u biedt? •

*

Vrijwel alle rijscholen laten de senioren een rijtest doen in het verkeer. Een enkeling (allen rijscholen met een speciaal aanbod) gebruikt een rijsimulator of een oefenterrein voor de rijtesten.

•

Andere testen (reactie, ogen en oren) worden iets minder vaak gedaan (door de helft of minder). Hierbij zijn het ook wat vaker de rijscholen met een speciaal aanbod die deze testen wél uitvoeren.

•

Aan (nieuwe) verkeersregels wordt door de meerderheid aandacht besteed.

Informatie over (nieuwe) verkeersregels

76,5

Rijtest in een rijsimulator

17,6

Rijtest op een oefenterrein

5,9

Rijtest in het verkeer

94,1

Reactietest

29,4

Oogtest

52,9

Gehoortest

35,3

Andere onderdelen, namelijk

N

0,0

17

Verdeling naar type rijschool Wel speciaal aanbod (bv. faalangst

Geen speciaal

Totaal

of voor brommobiel etc)

aanbod


76,5

90,0

57,1

Rijtest in een rijsimulator

17,6

30,0

0,0


5,9

10,0

0,0


94,1

90,0

100,0

Reactietest

29,4

40,0

14,3

Oogtest

52,9

60,0

42,9

Gehoortest

35,3

40,0

28,6

Andere onderdelen, namelijk

0,0

0,0

0,0

N

17

10

7

*



3.5 Wordt de rijvaardigheidstraining voor senioren individueel of in groepsverband aangeboden? •

De meeste trainingen voor automobilisten en brommobiel gebruikers worden individueel aangeboden, soms in combinatie met groepstrainingen.

•

De rijschool die de trainingen voor automobilisten in groepsverband aanbieden, is een rijschool die geen speciaal aanbod heeft.

•

De twee rijscholen met trainingen voor scootmobielgebruikers doen dit beide in groepsverband, waarvan één ook individuele training geeft.

individueel

groepsverband

zowel individueel als in groepsverband

weet niet

N

Rijvaardigheidstrainingen voor 70,6

5,9

23,5

17

automobilisten Rijvaardigheidstrainingen voor 66,7

16,7

16,7

6

brommobielgebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor 50,0

50,0

2

scootmobielgebruikers

Verdeling naar type rijschool Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten Wel speciaal aanbod (bv. faalangst of voor

Geen speciaal

Totaal

brommobiel etc)

aanbod

individueel

70,6

70,0

71,4

groepsverband

5,9

0,0

14,3

23,5

30,0

14,3

weet niet

0,0

0,0

0,0

N

17

10

7

zowel individueel als in groepsverband


3.6 Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstrainingen? •

Zowel de training voor automobilisten als die voor de brommobiel- en scootmobielgebruikers bestaan uit een sterk wisselend aantal lessen per rijschool, variërend van 1 bijeenkomst tot een gemiddelde van 10 lessen.

•

Enkele respondenten noemen dat het afhangt van de persoon.

Gemiddeld aantal bijeenkomsten of lessen voor automobilisten Rijschool; Speciaal aanbod • • • • • • • • • •

niet 2 a 3 2 dagdelen van ieder 2 ueren 2 keer 1 uur 4 5 maal 1.5 uur afhankelijk van angst of handicap Broem 1 dagdeel één dagdeel gemiddeld 10 lessen verschillend per leerling

Rijschool; Geen speciaal aanbod 1 bijeenkomst van 3 uur 2 3 5 5 5 tot 10 afhankelijk van individu gemiddeld 6 a 8 lessen van een uur

• • • • • • •

Voor brommobielgebruikers (alleen rijscholen met speciaal aanbod) • • • • • •

2 2a3 5 afhangkelijk van de kandidaat, tussen 3 en 8 uren Broem; 1 dagdeel; of na intake in overleg variabel

Voor scootmobielgebruikers (alleen rijscholen met speciaal aanbod) • 4á5 • een dag deel 3 uren


3.7 Hoe lang duurt een les gemiddeld? •

De lessen voor automobilisten duren bij de meeste rijscholen een uur; de duur varieert van 50 minuten tot 2,5 uur.

•

De lessen voor de brommobiel- en scootmobielgebruikers duren een uur en vaak ook wat langer (tot maximaal een dagdeel)

Gemiddelde duur in minuten van één bijeenkomst of les voor automobilisten Rijschool; Speciaal aanbod • • • • • • • • • •

120 min 150 minuten 50 minuten 60 60 60 min 60 minuten 90 min 90 minuten na intake in overleg

Rijschool; Geen speciaal aanbod • • • • • • •

50 50 60 60 60 60 90

min min.

min. per uur


240 min 60 60 60 90 min dag deel; en overleg

Voor scootmobielgebruikers (alleen rijscholen met speciaal aanbod) • 180 min • 90 minuten


3.8 Wat bedragen de kosten voor senioren die aan een rijvaardigheidstraining deelnemen? •

De kosten voor trainingen voor automobilisten lopen uiteen; sommige respondenten noemen een uurprijs, anderen geven dat niet specifiek aan. De laagste bedragen die worden genoemd zijn 20 euro en 25 euro voor een BROEMrit (een dagdeel). De hoogste bedragen zijn 200 en 300 euro (waarschijnlijk voor een totale training).

•

De kosten voor trainingen voor brommobielgebruikers lopen uiteen van 41 euro per uur tot (een totaalbedrag van) 200 euro.

•

De kosten voor trainingen voor scootmobielgebruikers liggen op 35 of 50 euro (per uur).

Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten kosten: Rijschool; Speciaal aanbod • • • • • • • • •

€ 150 € 200,00 € 41,= per uur € 43,00 per 60 minuten € 90,00 120 66 euro 84 Broem 25 dag deel


€ 39.- per 60 min € 40,00 per uur 300 35 euro 40 a 45 eur. 40 euro per uur ongeveer 20 euro


€ 200,00 42 euro per uur 60 euro 84 99 € 41,= per uur

Voor scootmobielgebruikers (alleen rijscholen met speciaal aanbod) • € 35,= per uur • € 50,00


3.9 Benadert uw organisatie de senioren actief om deel te nemen aan een rijvaardigheidstraining? Zo ja, kunt u toelichten hóe u hen benadert? •

Ongeveer een derde van de rijscholen die een specifiek aanbod voor senioren hebben, benadert senioren actief.

•

Dit gebeurt in twee gevallen in samenwerking met anderen (VVN, werkgroep), twee benaderen hen via de website, één noemt de krant en één schrijft ze actief aan.

•

De rijscholen die aangeven dat de senioren zichzelf aanmelden (de helft), noemen dat senioren hen benaderen via andere organisaties (ANWB, CBR, Instellingen, VVN) of dat zij zelf bellen of mailen.

Ja, we benaderen hen op de volgende manier:

37,5

Nee, ze melden zich aan via:

50,0

Weet niet

N

12,5

16

Verdeling naar type rijschool

Wel speciaal aanbod (bv. faalangst of voor

Geen speciaal

Totaal

brommobiel etc)

aanbod

37,5

44,4

28,6

Nee, ze melden zich aan via:

50,0

44,4

57,1

Weet niet

12,5

11,1

14,3

N

16

9

7


Toelichting - Ja, we benaderen hen op de volgende manier: Rijschool; Speciaal aanbod • • • •

Aanschrijven ja met de werkgroep verkeersveiligheid alphen via onze web-site via vvn broem

Rijschool; Geen speciaal aanbod • via krant • website

Toelichting - Nee, ze melden zich aan via: Rijschool; Speciaal aanbod • • • •

anwb CBR / Revalidatieinrichting; website telefoon zelf; bejaardentehuis

Rijschool; Geen speciaal aanbod • • • •

bellen mij voor een test e-mail telefonisch VVN


3.10 Vindt u dat u de senioren die u benadert, ook voldoende bereikt? Zo nee, heeft u een idee waarom dat niet goed lukt en wat er wellicht beter zou kunnen? •

Van de zes rijscholen die de senioren actief benaderen, geven drie aan dat zij de senioren niet voldoende bereiken.

•

Als redenen hiervoor wordt aangegeven dat het te vrijwillig is of dat de senioren denken dat alles nog wel goed gaat. Eén rijschool doet de aanbeveling dat de senioren allemaal persoonlijk aangeschreven zouden moeten worden om het aanbod kenbaar te maken.

Ja, we bereiken de senioren voldoende

16,7

Nee, we bereiken de senioren niet goed (genoeg), 50,0

toelichting (waar komt dat door en wat zou er beter kunnen?): Weet ik niet

N

33,3

6


Geen Wel speciaal aanbod (bv.

speciaal

Totaal

faalangst of voor brommobiel etc)

aanbod

16,7

25,0

0,0

50,0

75,0

0,0

Weet ik niet

33,3

0,0

100,0

N

6

4

2

Ja, we bereiken de senioren voldoende Nee, we bereiken de senioren niet goed (genoeg), toelichting (waar komt dat door en wat zou er beter kunnen?):

Toelichting - Nee, we bereiken de senioren niet goed (genoeg) Rijschool; Speciaal aanbod • iedere senior persoonlijk aanschrijven wat de mogelijkheden zijn • Te vrijwillig. Diegene die het nodig hebben komen niet. • ze zijn er niet gevoelig voor en denken dat alles goed gaat


3.11 Denkt u dat senioren behoefte hebben aan rijvaardigheidstrainingen? Welke signalen heeft u gekregen waardoor u denkt dat er wel of juist geen behoefte is aan een rijvaardigheidstraining? •

Van alle ondervraagden denkt een meerderheid (ruim 60%) dat er onder senioren veel of enigszins behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen.

•

De signalen hiervoor zijn onder andere dat de senioren niet meer goed blijken te functioneren in het verkeer (blijkt bijv. uit rijtesten), dat de verkeersregels zijn veranderd en dat senioren zelf aankloppen omdat zij angstig zijn of zaken niet meer begrijpen.

•

Een kleine 20% denkt dat er weinig behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen voor senioren, signalen zijn dat er weinig aanvragen voor komen en dat de senioren zelf vaak nog aangeven/denken dat ze alles nog goed kunnen.

21,7

Er is veel behoefte

Er is enigszins behoefte

39,1

Er is weinig behoefte

Er is geen behoefte

17,4

0,0


N

21,7

23

Verdeling naar type

Totaal

Rijschool

BOVAG

Er is veel behoefte

21,7

18,2

100,0


39,1

40,9

0,0


17,4

18,2

0,0

Er is geen behoefte

0,0

0,0

0,0


21,7

22,7

0,0

N

23

22

1



Wel speciaal aanbod (bv. faalangst

Geen speciaal

Totaal


aanbod

Er is veel behoefte

21,7

33,3

7,7


39,1

44,4

38,5


17,4

11,1

23,1

Er is geen behoefte

0,0

0,0

0,0


21,7

11,1

30,8

N

23

9

13

Toelichting - Er is veel behoefte, signalen zijn: Rijschool; Speciaal aanbod • Bij rijtesten slecht of levensgevaarlijk presteren • Heel veel senioren komen bij ons de leermiddelen kopen omdat ze de regels en tekens niet meer begrijpen • zelfstandigheid behouden

Rijschool; Geen speciaal aanbod • verkeersdrukte is toegenomen; agressiviteit is toegenomen; veranderde verkeersregels

BOVAG • Belangstelling BROEM cursus.

Toelichting - Er is enigszins behoefte, signalen zijn: Rijschool; Speciaal aanbod • • • •

onzekerheid in drukker wordende verkeer. telefoontjes met vragen hierover zijn indicatie rijtesten bij cbr wel behoefte, geen budget! ze melden zichzelf aan door slechte rijlessen uit het verleden passen ze niet meer in dit verkeer

Rijschool; Geen speciaal aanbod • • • • •

bang zijn in het huidige verkeer er veranderd veel voor ouderen Het is toch wel leerzaam meer aan reactie, kijkgedrag en doorstoming telefoontjes

Toelichting - Er is weinig behoefte, signalen zijn: Rijschool; Speciaal aanbod • zie vorige vraag (ze zijn er niet gevoelig voor en denken dat alles goed gaat)

Rijschool; Geen speciaal aanbod • ouderen vinden vaak dat ze prima kunnen deelnemen aan het verkeer. Dit vaak ook op basis van vermeende rijervaring • weinig aan vragen • Weinig inschrijvingen


3.12 Welke onderdelen zou een rijvaardigheidstraining voor senioren in ieder geval moeten bevatten? Waar hebben senioren behoefte aan? •

*

Een rijvaardigheidstraining voor senioren zou volgens de respondenten vooral informatie over (nieuwe) verkeersregels (96%) moeten bevatten, met daarnaast enkele testen: een rijtest in het verkeer (91%), een reactietest (83%) en een ogentest (78%). Van een gehoortest zien iets minder respondenten, maar toch nog de helft (52%) het belang in.

•

Rijtesten in een rijsimulator of op een oefenterrein wordt door een enkeling genoemd.

•

De rijscholen met een speciaal aanbod noemen alle onderdelen iets vaker dan de andere rijscholen (indicatief verschil).

•

Deze gewenste onderdelen komen behoorlijk overeen met wat er op dit moment al wordt aangeboden (zie 3.4); alleen een reactietest wordt nog vrij weinig gedaan.

95,7


Rijtest in rijsimulator

13,0


13,0


91,3

Reactietest

82,6

Oogtest

78,3

Gehoortest

52,2

Iets anders, namelijk

N

*

13,0

23



Verdeling naar type Totaal

Rijschool

BOVAG


95,7

95,5

100,0


13,0

9,1

100,0


13,0

13,6

0,0


91,3

90,9

100,0

Reactietest

82,6

81,8

100,0

Oogtest

78,3

81,8

0,0

Gehoortest

52,2

54,5

0,0


13,0

13,6

0,0

N

23

22

1

Verdeling naar type rijschool Wel speciaal aanbod (bv. faalangst

Geen speciaal

Totaal


aanbod


95,7

100,0

92,3


13,0

22,2

0,0


13,0

22,2

7,7


91,3

100,0

84,6

Reactietest

82,6

88,9

76,9

Oogtest

78,3

88,9

76,9

Gehoortest

52,2

55,6

53,8


13,0

11,1

15,4

N

23

9

13

Toelichting - Iets anders, namelijk: Rijschool; Speciaal aanbod • aanpassingsvormen (alternatieven) die het minder beweeglijk zijn van hen vragen

Rijschool; Geen speciaal aanbod • Medische veranderingen. Bijvoorbeeld ziektes en andere aandoeningen • Praktijkritten met begeleiding van een rij trainer. Dit biedt een goede ondersteuning van de chauffeur in een vertrouwde omgeving. Na de training weer fit op de rit.


3.13 Op welke manier zouden oudere automobilisten volgens u gestimuleerd kunnen worden om een rijvaardigheidstraining te gaan volgen? U kunt meerdere antwoorden geven. •

*

Om senioren te laten deelnemen aan rijvaardigheidstrainingen, vindt de meerderheid van de respondenten het belangrijk dat er wordt benadrukt dat deelnam aan de training geen consequenties heeft (zoals bijv. het invorderen van het rijbewijs).

•

Daarentegen is het volgens iets meer dan de helft van de respondenten (waaronder ook dezelfde respondenten, zoals de vertegenwoordiger van de BOVAG) dan wel zinvol om een rijvaardigheidstraining vanaf een bepaalde leeftijd verplicht te stellen.

•

Verder noemt een minderheid dat de kosten beperkt gehouden zouden moeten worden (vooral rijscholen met een speciaal aanbod).

•

Trainingen in individueel verband (30%) lijken iets waardevoller gevonden te worden dan trainingen in groepsverband (17%); dit geldt overigens vooral voor rijscholen zonder speciaal aanbod)

Door te benadrukken dat er geen consequenties 65,2

zijn verbonden aan het volgen van een training (bijvoorbeeld het invorderen van een rijbewijs) Door de kosten zoveel mogelijk te beperken

30,4

Door een rijvaardigheidstraining vanaf een 56,5 bepaalde leeftijd te verplichten Door de trainingen individueel aan te bieden

30,4

Door de trainingen in groepsverband te laten 17,4 plaatsvinden Op een andere manier, namelijk


N

*

21,7

0,0

23




Rijschool

BOVAG

65,2

63,6

100,0

Door de kosten zoveel mogelijk te beperken

30,4

31,8

0,0

Door een rijvaardigheidstraining vanaf een bepaalde leeftijd te verplichten

56,5

54,5

100,0

Door de trainingen individueel aan te bieden

30,4

31,8

0,0

Door de trainingen in groepsverband te laten plaatsvinden

17,4

18,2

0,0

Op een andere manier, namelijk

21,7

22,7

0,0


0,0

0,0

0,0

N

23

22

1

Door te benadrukken dat er geen consequenties zijn verbonden aan het volgen van een training (bijvoorbeeld het invorderen van een rijbewijs)

Verdeling naar type rijschool Wel speciaal aanbod (bv.

Geen

faalangst of voor

speciaal

Totaal

brommobiel etc)

aanbod

65,2

66,7

61,5

30,4

55,6

15,4

56,5

55,6

53,8

Door de trainingen individueel aan te bieden

30,4

11,1

46,2

Door de trainingen in groepsverband te laten plaatsvinden

17,4

22,2

15,4


21,7

22,2

23,1


0,0

0,0

0,0

N

23

9

13

Door te benadrukken dat er geen consequenties zijn verbonden aan het volgen van een training (bijvoorbeeld het invorderen van een rijbewijs) Door de kosten zoveel mogelijk te beperken Door een rijvaardigheidstraining vanaf een bepaalde leeftijd te verplichten

Toelichting – Op een andere manier, namelijk: Rijschool; Speciaal aanbod • de senioren zijn oud en wijs genoeg om dit zelf te bepalen. • door ze te overtuigen van het nut van dergelijke trainingen

Rijschool; Geen speciaal aanbod • korting op verzekering. • Niet alleen voor senioren maar voor alle leeftijdsklassen een training is nooit verkeerd. Hierbij kun je ook denken aan anti slipcursussen of pasief rijgedrag ( het nieuwe rijden) • Trainingen in groepsverband zodat de deelnemers betrokken worden bij elkaar resultaten. Uitwisseling van ervaringen hebben een positief effect en verhogen vaak de acceptatie.


3.14 Kunt u aangeven welke rol uw organisatie zou kunnen spelen om oudere automobilisten te motiveren deel te nemen aan een training? •

Twee respondenten, BOVAG en een rijschool met speciaal aanbod, noemen specifiek het aanbod van BROEM-ritten als hun mogelijke rol.

•

Verder noemen enkelen het inzetten van hun website en ook het inzetten van gezamenlijke projecten (oa. een landelijke rijtest, via ANWB rijopleiding, samenwerking met overheid en andere rijscholen)

Toelichting – Rol eigen organisatie: Rijschool; Speciaal aanbod • • • • • • •

actief het beleid ondersteunen via onze site door bijv landelijk een rijtest te organiseren (kostenloos) door de informatie op de website Ouderen op te zoeken en overtuigen van het voordeel van dergelijke trainingen, inspelen op verkeersveiligheid. via anwb rijopleiding Wij organiseren dagen met een heel open karakter Wij organiseren nu al de broem dagen in deze regio

Rijschool; Geen speciaal aanbod • • • • •

Door samen met de overheid en andere rijscholen een project op te starten Duidelijk vermelden dat het alleen maar "winst" op kan leveren voor de bestuurder Geen meer voorlichting geven Trainingen op de weg

BOVAG • Mede- organisator BROEM.


3.15 En zijn er naar uw mening ook nog ándere organisaties die een rol zouden kunnen spelen bij het motiveren van oudere automobilisten om deel te nemen aan een training? Welke organisaties zijn dat dan volgens u en welke rol zouden zij kunnen spelen? •

Vijf rijscholen én de BOVAG noemen VVN als andere organisatie die een rol zou kunnen spelen.

•

Drie rijscholen noemen de ouderenbonden (zoals ANBO)

•

BOVAG: drie keer genoemd door rijscholen

•

CBR: drie keer genoemd door rijscholen

•

ANWB: twee keer, door een rijschool en BOVAG

•

Overheid (gemeente, provincie): twee keer

•

Daarnaast worden huisarts, autoverzekeraars, damesclubs en SWOV allemaal één keer genoemd.

Toelichting – Andere mogelijke organisaties en hun rol: Rijschool; Speciaal aanbod • • • • • • • •

anwb vvn gemeente/provincie gemeenten huisarts bij medische keuring; verzekering ter advisering; bejaardentehuis voor groepsbundeling. Oudere bonden; DAmes clubs Ouderenbonden swov (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid), VVN V.V.N.


anbo auto verzekering BOVAG BOVAG, CBR , VVN allemaal in de vorm van uitleg en stimuleren over het volgen van een cursus CBR CBR zij kunnen deze groep makkelijk bereiken, en aanschrijven/ informeren VVN, BOVAG FAM

BOVAG • ANWB, VVN.


3.16 Hoe zouden senioren geïnformeerd kunnen worden over dergelijke rijvaardigheidstrainingen? U kunt meerdere antwoorden geven.* •

Folders (74%) en reclamespotjes op TV (65%) zijn de meest genoemde manieren waarop de respondenten menen dat senioren het beste bereikt kunnen worden.

•

De gemeente, huisarts en andere 1e lijns zorgverleners, mobiliteitsbeurzen en reclame op de radio worden door ongeveer de helft (44-57%) van de respondenten geschikte kanalen gevonden.

•

Advertenties, een consultatiebureau voor ouderen en gezondheidscentra vinden bijval van een kleinere groep (26-35%). Daarbij worden zowel regionale/huis aan huis kranten genoemd (door rijscholen met een speciaal aanbod) als de landelijke kranten (rijscholen zonder speciaal aanbod en BOVAG)

•

De respondent van de BOVAG heeft bij deze vraag alle antwoordopties aangevinkt; de verschillen tussen de opties worden dus veroorzaakt door verschillen tussen de rijscholen. Opvallend daarbij is dat de mobiliteitsbeurzen door rijscholen met een speciaal aanbod vaker genoemd lijken te worden (indicatief verschil).

73,9

Door middel van een folder

Door middel van een advertentie in

34,8

Door middel van een reclamespotje op de radio

43,5

Door middel van een reclamespotje op televisie

65,2

Op ouderen/mobiliteitsbeurzen

47,8

Door de huisarts en andere eerstelijns zorgverleners

52,2

Door de gemeente (WMO loket)

56,5

Door een Consultatiebureau voor ouderen

26,1

Door gezondheidscentra

26,1



N

*

17,4

0,0

23



Verdeling naar type

Totaal

Rijschool

BOVAG


73,9

72,7

100,0


34,8

31,8

100,0


43,5

40,9

100,0


65,2

63,6

100,0


47,8

45,5

100,0


52,2

50,0

100,0


56,5

54,5

100,0


26,1

22,7

100,0


26,1

22,7

100,0


17,4

18,2

0,0

N

23

22

1

Verdeling naar type rijschool Wel speciaal aanbod (bv. faalangst of

Geen speciaal

Totaal

voor brommobiel etc)

aanbod


73,9

55,6

84,6


34,8

33,3

30,8


43,5

55,6

30,8


65,2

66,7

61,5


47,8

66,7

30,8


52,2

44,4

53,8


56,5

66,7

46,2


26,1

33,3

15,4


26,1

22,2

23,1


17,4

22,2

15,4

N

23

9

13


Toelichting – Door middel van een advertentie in: Rijschool; Speciaal aanbod • de plaatselijke kranten • huis aan huis bladen • regionaal weekblad

Rijschool; Geen speciaal aanbod • • • •

Dagbladen dagbladen/weekbladen krant landelijke kranten

BOVAG • landelijke kranten

Toelichting – Op een andere manier, namelijk: Rijschool; Speciaal aanbod • Door aanschrijven via gemeentes. Daar hebben we goede ervaringen mee. • Persoonlijke brieven met de mogelijkheden en voorlichting op oudere bijeenkomsten

Rijschool; Geen speciaal aanbod • Bij het verlengen van het rijbewijs of bij aanschaf andere auto • CBR


3.17 Bij wie zou de taak moeten liggen om senioren te informeren over een rijvaardigheidstraining en hen te verleiden om er een te volgen? •

*

Het informeren over en verleiden tot deelname aan een rijvaardigheidstraining wordt door de respondenten vooral gezien als een taak van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (78%), Veilig Verkeer Nederland (74%) en de ouderenbonden (65%).

•

Alle andere genoemde opties worden minder vaak genoemd (maximaal 35%) en slechts één respondent zegt dat de taak bij niemand ligt, dat senioren dat zelf moeten uitzoeken/beslissen

•

De respondent van de BOVAG heeft bij deze vraag de meeste antwoordopties aangevinkt, m.u.v. VVN en de aanbieders zelf; de verschillen tussen de opties worden dus vooral veroorzaakt door verschillen tussen de rijscholen.

34,8

Bij de aanbieders van dergelijke trainingen

Bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat

78,3

Bij Veilig Verkeer Nederland

73,9

Bij Ouderenbonden

65,2

Bij zorgverzekeraars

34,8

Bij huisartsen en andere eerstelijns zorgverleners

26,1

Bij de gemeente (WMO loket)

34,8

Bij een Consultatiebureau voor ouderen

13,0

Bij gezondheidscentra

17,4


17,4

Bij familie/vrienden/kennissen van senioren

30,4

Bij een andere organisatie, namelijk

17,4

Bij niemand, senioren moeten dat zelf uitzoeken/beslissen


N

*

4,3

0,0

23




Rijschool

BOVAG


34,8

36,4

0,0


78,3

77,3

100,0


73,9

77,3

0,0

Bij Ouderenbonden

65,2

63,6

100,0


34,8

31,8

100,0


26,1

22,7

100,0


34,8

31,8

100,0


13,0

9,1

100,0


17,4

13,6

100,0


17,4

13,6

100,0


30,4

27,3

100,0


17,4

18,2

0,0


4,3

4,5

0,0

N

23

22

1

Verdeling naar type rijschool Wel speciaal aanbod (bv. Totaal faalangst of voor brommobiel etc)

Geen speciaal aanbod


34,8

33,3

38,5


78,3

66,7

84,6


73,9

77,8

76,9

Bij Ouderenbonden

65,2

66,7

61,5


34,8

44,4

23,1


26,1

33,3

15,4


34,8

44,4

23,1


13,0

22,2

0,0


17,4

22,2

7,7


17,4

33,3

0,0


30,4

33,3

23,1


17,4

22,2

15,4


4,3

11,1

0,0

N

23

9

13


Toelichting – Bij een andere organisatie, namelijk: Rijschool; Speciaal aanbod • auto verzekeringen (belonen met premie verlagen) • Bij verzekeringsmaatschappijen; Die zouden het moeten stimuleren

Rijschool; Geen speciaal aanbod • Het CBR • verzekering.


3.18 Waar denkt u aan bij het begrip ‘rijvaardigheidscentrum’? En bij ‘mobiliteitscentra’? •

Bij een uitleg van de term ‘rijvaardigheidscentrum’ wordt een diversiteit aan antwoorden gegeven; iets vaker genoemd lijken een rijschool, het CBR, een centrum waar rijvaardigheid wordt getest en getraind.

•

Bij ‘mobiliteitscentra’ worden ook veel verschillende antwoorden gegeven; er wordt vooral gedacht aan overkoepelende organisaties als ANWB, BOVAG, UWV en centra waar meerdere disciplines op het gebied van mobiliteit samenkomen.

Rijvaardigheidscentrum: Rijschool; Speciaal aanbod • • • • • • • • •

Alles op het gebied van verkeer CBR Een provinciaal instituut geen idee onbekend Ons eigen bedrijf rijscholen rijsimulator rijvaardigheid voor jongeren

BOVAG • Rijschool met fysieke en technische faciliteiten.

Rijschool; Geen speciaal aanbod • ? • C.B.R. • Centra waar de rijvaardigheid van bestuurders bekeken kunnen worden • centrum voor het verbeteren van je rijvaardigheid • centrum voor rijvaardig met auto • centrum, waar rijvaardigheidstrainingen worden afgenomen • groot(helaas) • Het stimuleren en helpen bij de rijvaardigheid. Het controleren en het sturen ervan • leren,testen etc • rijschool /verkeersscholen • Slipschool • trainingen en bijscholingen op het gebied van verkeersdeelname al dan niet gemotoriseerd. • veilig door het verkeer heen

Mobiliteitscentra: Rijschool; Speciaal aanbod

Rijschool; Geen speciaal aanbod

• ? • Alles op het gebied van mobiliteit; In de ruimste

• ? • BOVAG • Centra waar alle vormen van mobiliteit bekeken

zin van het woord • ANWB/BOVAG • geen idee • geen mening • Een provinciaal instituut; Voor de scootmobiel hebben wij die trouwens. • onbekend • revalidatiecentra • scootmobiel

BOVAG • UWV.

kunnen worden • centrum voor alles voor mobiliteit van auto tot fiets • Een verzameling van instanties die zich bezig houden met vraagstukken over mobiliteit en advisering in deze. • garage, busstation,P+R • geen idee • Het op de weg houden van mensen. Mobiel houden van mensen • idem • iemand helpen om mobiel te zijn • verschillende centrums • vlot en zuinig • Vrachtauto's


3.19 Heeft u verder nog opmerkingen over rijvaardigheidstrainingen die u niet in de vragenlijst kwijt kon? •

Slechts vijf respondenten hebben een opmerking gemaakt, deze staan hieronder vermeld. Eén van hen noemt een ervaring met een reeds opgezet mobiliteitscentrum waarbij bleek dat een lokale opzet in samenwerking met VVN succesvoller is dan een centraler gelegen centrum.

Toelichtingen: Rijschool; Speciaal aanbod • Een mobiliteitscentrum bleek niet te werken. Het vervoer was het grote struikelblok. Wat we nu doen is op locatie een mobiel mobiliteitscentrum opbouwen en scootmobiel les geven. Dit gaat via VVN • ja dat er meerdere partijen zich er moeten gaan bemoeien, om het te gaan stimuleren; Ouderen denken zelf al gauw, ik rij toch al zoveel jaar schade vrij of dat nou aan de mede weggebruiker ligt of aan hun zelf dat is de vraag • meer aandacht bij de landelijke publieke omroepen en postbus 51 • Wij vinden deze aanpak betuttelend

Rijschool; Geen speciaal aanbod • Dit is gericht op senioren om ze te laten meegroeien in het huidige verkeer maar zou dit niet moeten gelden voor alle weggebruikers. te beginnen op de lagere school gewoon als vak te doceren door profs en niet door een onderwijzer die het er ook nog bij geeft. De resultaten op de weg zullen daarna een stuk beter zijn.


Bijlage 1: Vragenlijst 1. Namens het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en Veilig Verkeer Nederland willen wij meten of er behoefte is aan rijvaardigheidstrainingen voor 65plussers die auto (of eventueel een brommobiel) rijden. Biedt u (of uw organisatie) op dit moment rijvaardigheidstrainingen aan voor senioren die auto (of eventueel een brommobiel) rijden? U kunt meerdere antwoorden geven.

□ □ □ □ □

Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten

O

Nee, maar dat is in het verleden wel gedaan [excl]

O

Nee, op dit moment niet en dat is ook in het verleden niet gedaan [excl]

Rijvaardigheidstrainingen voor brommobielgebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor Cantagebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor scootmobielgebruikers Rijvaardigheidstrainingen voor een ander voertuig, namelijk

2. Biedt u (of uw organisatie) op dit moment rijvaardigheidstrainingen voor andere speciale doelgroepen (bijvoorbeeld faalangsttrainingen)? Zo ja, wat houdt die training in? O

Ja, namelijk voor

O

Nee, maar dat is in het verleden wel gedaan, namelijk voor

O

Nee, op dit moment niet en dat is ook in het verleden niet gedaan

Routing: Alleen stellen indien vr.1 ‘Nee’ (antw. 7 en 8) 3. Wat is de reden dat u geen trainingen biedt? U kunt meerdere antwoorden geven.

□

Het is moeilijk om (de juiste) personen te vinden die deel willen nemen aan een training

□ □ □ □ □

Er is geen tijd/personeel beschikbaar voor het geven van dergelijke trainingen

O

Weet niet/geen mening [excl]

Er is geen geld beschikbaar voor het opzetten van een dergelijke training Er is geen tijd/personeel beschikbaar voor het opzetten van een dergelijke training

Ik weet niet hoe een dergelijke training er inhoudelijk uit moet zien Vanwege een andere reden, namelijk

Routing: naar vraag 14


4. Welke onderdelen bevat de rijvaardigheidstraining voor senioren die u biedt? U kunt meerdere antwoorden geven.

□ □ □ □ □ □ □ □

Informatie over (nieuwe) verkeersregels Rijtest in een rijsimulator Rijtest op een oefenterrein Rijtest in het verkeer Reactietest Oogtest Gehoortest Andere onderdelen, namelijk

(alleen gegeven antwoorden van vraag 1 tonen) 5. Wordt de rijvaardigheidstraining voor senioren individueel of in groepsverband aangeboden? Schaal: individueel, groepsverband, zowel individueel als in groepsverband, weet niet

a) Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten b) Rijvaardigheidstrainingen voor brommobielgebruikers c) Rijvaardigheidstrainingen voor Cantagebruikers d) Rijvaardigheidstrainingen voor scootmobielgebruikers e) Rijvaardigheidstrainingen voor [antwoord open veld vraag 1 invoegen] (vraag alleen stellen indien bij vraag 1 gekozen is voor ‘Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten’ en antwoorden verplicht maken) 6. Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstraining voor automobilisten gemiddeld en hoe lang duurt een les?

□ □

Gemiddeld aantal bijeenkomsten of lessen: Gemiddelde duur in minuten één bijeenkomst of les:

(vraag alleen stellen indien bij vraag 1 gekozen is voor ‘Rijvaardigheidstrainingen voor brommobielgebruikers’ en antwoorden verplicht maken) 7. Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstraining voor brommobielgebruikers gemiddeld en hoe lang duurt een les?

□ □


(vraag alleen stellen indien bij vraag 1 gekozen is voor ‘Rijvaardigheidstrainingen voor Cantagebruikers’ en antwoorden verplicht maken) 8. Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstraining voor Cantagebruikers gemiddeld en hoe lang duurt een les?

□ □



(vraag alleen stellen indien bij vraag 1 gekozen is voor ‘Rijvaardigheidstrainingen voor scootmobielgebruikers’ en antwoorden verplicht maken) 9. Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstraining voor scootmobielgebruikers gemiddeld en hoe lang duurt een les?

□ □


(vraag alleen stellen indien bij vraag 1 gekozen is voor ‘Rijvaardigheidstrainingen voor een ander voertuig’ en antwoorden verplicht maken) 10. Uit hoeveel bijeenkomsten of lessen bestaat de rijvaardigheidstraining voor [antwoord open veld vraag 1 invoegen] en hoe lang duurt een les?

□ □


(alleen gegeven antwoorden van vraag 1 tonen) (antwoorden verplicht maken) 11. Wat bedragen de kosten voor senioren die aan een rijvaardigheidstraining deelnemen? O

Rijvaardigheidstrainingen voor automobilisten kosten:

O

Rijvaardigheidstrainingen voor brommobielgebruikers kosten:

O

Rijvaardigheidstrainingen voor Cantagebruikers kosten:

O

Rijvaardigheidstrainingen voor scootmobielgebruikers kosten:

O

Rijvaardigheidstrainingen voor [antwoord open veld vraag 1 invoegen] kosten:

12. Benadert uw organisatie de senioren actief om deel te nemen aan een rijvaardigheidstraining? Zo ja, kunt u toelichten hóe u hen benadert? O


O

Nee, ze melden zich aan via: -> naar vraag 14

O

Weet niet -> naar vraag 14

13. Vindt u dat u de senioren die u benadert, ook voldoende bereikt? Zo nee, heeft u een idee waarom dat niet goed lukt en wat er wellicht beter zou kunnen? O

Ja, we bereiken de senioren voldoende

O

Nee, we bereiken de senioren niet goed (genoeg), toelichting (waar komt dat door en wat zou er beter kunnen?):


14. Denkt u dat senioren behoefte hebben aan rijvaardigheidstrainingen? Welke signalen heeft u gekregen waardoor u denkt dat er wel of juist geen behoefte is aan een rijvaardigheidstraining? O

Er is veel behoefte, signalen zijn:

O

Er is enigszins behoefte, signalen zijn:

O

Er is weinig behoefte, signalen zijn:

O

Er is geen behoefte, signalen zijn:

O


15. Welke onderdelen zou een rijvaardigheidstraining voor senioren in ieder geval moeten bevatten? Waar hebben senioren behoefte aan? Meerdere antwoorden mogelijk.

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □


O


Rijtest in rijsimulator Rijtest op een oefenterrein Rijtest in het verkeer Reactietest Oogtest Gehoortest Iets anders, namelijk Iets anders, namelijk Iets anders, namelijk Iets anders, namelijk

16. Op welke manier zouden oudere automobilisten volgens u gestimuleerd kunnen worden om een rijvaardigheidstraining te gaan volgen? Meerdere antwoorden mogelijk

□

Door te benadrukken dat er geen consequenties zijn verbonden aan het volgen van een training (bijvoorbeeld het invorderen van een rijbewijs)

□ □ □ □ □


O


Door de kosten zoveel mogelijk te beperken Door een rijvaardigheidstraining vanaf een bepaalde leeftijd te verplichten Door de trainingen individueel aan te bieden Door de trainingen in groepsverband te laten plaats vinden


17. Kunt u aangeven welke rol uw organisatie zou kunnen spelen om oudere automobilisten te motiveren deel te nemen aan een training? O

Rol eigen organisatie:

O


18. En zijn er naar uw mening ook nog ándere organisaties die een rol zouden kunnen spelen bij het motiveren van oudere automobilisten om deel te nemen aan een training? Welke organisaties zijn dat dan volgens u en welke rol zouden zij kunnen spelen? O

Andere mogelijke organisaties en hun rol:

O


19. Hoe zouden senioren geïnformeerd kunnen worden over dergelijke rijvaardigheidstrainingen?

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □


O


Door middel van een advertentie in Door middel van een reclamespotje op de radio Door middel van een reclamespotje op televisie Op ouderen/mobiliteitsbeurzen Door de huisarts en andere eerstelijns zorgverleners Door de gemeente (WMO loket) Door een Consultatiebureau voor ouderen Door gezondheidscentra Op een andere manier, namelijk

20. Bij wie zou de taak moeten liggen om senioren te informeren over een rijvaardigheidstraining en hen te verleiden om er een te volgen? U kunt meerdere antwoorden geven.

□ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □ □


O

Bij niemand, senioren moeten dat zelf uitzoeken/beslissen [excl]

O


Bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat Bij Veilig Verkeer Nederland Bij Ouderenbonden Bij zorgverzekeraars Bij huisartsen en andere eerstelijns zorgverleners Door de gemeente (WMO loket) Door een Consultatiebureau voor ouderen Door gezondheidscentra Bij zorgverzekeraars Bij familie/vrienden/kennissen van senioren Bij een andere organisatie, namelijk


(antwoorden verplicht maken) 21. Waar denkt u aan bij het begrip ‘rijvaardigheidscentrum’? En bij ‘mobiliteitscentra’?

□ □

Rijvaardigheidscentrum: Mobiliteitscentra:

22. Heeft u verder nog opmerkingen over rijvaardigheidstrainingen die u niet in de vragenlijst kwijt kon? O

Nee

O

Ja, namelijk


Onderzoek Kwetsbare verkeersdeelnemers C (rijvaardigheidstrainingen) ANBO

Recommend Documents