Onderwijs-Service Nascholingen voor leerkrachten basisonderwijs en zorgverstrekkers 2015-2016
Leren zichtbaar maken • John Hattie AVI-toetsen in de praktijk Doelgericht remediëren Je klas: een rijke leeromgeving Onderwijs Service
www.onderwijsservice.be
2
www.onderwijsservice.be
De vzw Onderwijs-Service organiseert praktijkgerichte nascholingen in het kader van de professionalisering van leerkrachten, zorg verstrekkers, directie en schoolteams. De nascholingen gaan dieper in op onderwijsgerelateerde thema’s en geven tools om pedagogisch didactische methodieken te implementeren in de school.
Individuele nascholingen De individuele nascholingen gaan hoofdzakelijk door in Sint-Niklaas (Sint-Lieven Hogeschool, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas). Daarnaast bieden wij ook enkele nascholingen aan op andere locaties: Leuven, Brugge of Hasselt. Tarieven: • Nascholing van een halve dag: € 65/p.p. • Nascholing van een volledige dag: € 100/p.p. • 2-daagse nascholing Leren zichtbaar maken: € 195/p.p. Inschrijven kan op www.onderwijsservice.be of via
[email protected].
Teamgerichte nascholingen bij jou op school Veel nascholingen kun je bij jou op school laten doorgaan. Dit kan bijvoorbeeld voor een pedagogische studiedag of een personeelsvergadering. Je vindt het volledige overzicht op p. 4. Tarieven: • € 170/uur (met een minimum van 3u en voor een groep tot 25 deelnemers) • Leren zichtbaar maken: € 1250 per dag • Kilometervergoeding: € 0,34/km • Minder dan 3u: € 200/uur • Volledige dag (min. 6u): 10% korting • Vraag vrijblijvend een offerte aan voor groepen met meer dan 25 mensen. Mail naar
[email protected]. Je kan een teamgerichte nascholing boeken op www.onderwijsservice.be of via
[email protected].
Het partnerschap tussen vzw Onderwijs-Service enerzijds en Uitgeverij Abimo en Uitgeverij Pelckmans anderzijds is in functie van het optimaal informeren van onderwijskundigen. We stellen je vrijblijvend bij elke nascholing uitgaven voor die aansluiten bij het thema. Deze uitgaven kun je bestellen via www.abimo.net. vzw OnderwijsService Europark Zuid 9 9100 Sint-Niklaas
Tel 03 760 31 01 Fax 03 760 31 09
[email protected]
www.onderwijsservice.be
3
www.onderwijsservice.be
In deze catalogus Leren zichtbaar maken • • • •
Wat is Leren zichtbaar maken? Leren zichtbaar maken: de grondslag Leren zichtbaar maken voor leraren Leren zichtbaar maken: bewijs in actie voor beleidsmakers
Van technisch lezen naar leesplezier 7 8 9 10
Coöperatieve Leerstrategieën
11
• • • • • •
De basisbeginselen van vraaggericht onderwijs Doordacht lesgeven: hoe kies je werkvormen in functie van je lesdoelen Expliciete directe instructie (EDI): tips en technieken voor een goede les Professionalisering door zelfreflectie Zelfstandig en actief aan de slag met contractwerk Van proberen kun je leren: ondernemend spelen en leren in de kleuterklas Differentiëren in de kleuterklas… omdat kinderen verschillend zijn Iedereen mee? Interactieve werkvormen in het basisonderwijs
• •
Weerstand bij leerkrachten of ouders: anders bekeken, beter reageren … Werken in het onderwijs: omgaan met verandering en keuze leren maken Een starter in ons team … Wat nu?
Wereldoriëntatie
13
• •
14 15 16 17 18 19
• • • •
Stippestappen: een goede werk- en leerhouding trainen, hoe doe je dat? Brain Gym: bewegen om te leren Faalangst: weg ermee – zelfvertrouwen: kom op! Breder en anders evalueren! Hoe? Zo! Schoolrijpheid: werkhouding versus pengreep
• • • • • • • •
De nieuwe AVI-procedure: een introductie AVI voor gevorderden Stap voor stap doorheen de nieuwe AVI-procedure Infosessie voor ouders: hoe leert de school mijn kind lezen? AVI/DMT voor logopedisten en zorgleerkrachten De diagnostiek van begrijpend lezen Stap voor stap doorheen de genormeerde toetsen Begrijpend Lezen Het leerproces van kleuters in kaart Stap voor stap doorheen genormeerde toetsen voor kleuters De digitale verwerking van genormeerde toetsen: de basis De digitale verwerking van genormeerde toetsen: voor gevorderden De meerwaarde van het leerlingvolgsysteem van Cito voor uw schoolbeleid
• • • • • • • • • •
21 22
40
23 24 25 26 27
28 28 29 29 30 31 32 33 34 35 36 37
Techniek in de kleuterschool Filosoferen in de lessen wetenschap
41 42
43 44
Spelen met drama, beweging en muziek 45 YouTube (af)kijken: mediawijs kijken en muzisch verzinnen 46 Leerlingen stimuleren tijdens het verzinnen: trucjes om muzisch-creatieve processen te coachen 47 Zelfsturend werken in de muzische vorming 48 Muzikale impulsen tijdens een verhaal 49 Muzikale verwerking na een verhaal 50 Creatief aan de slag met peuter- en kleuterliedjes 51 Wiedoewop: swingen met peuters en kleuters 52 Kunst beschouwen en bespreken met kinderen: leren kijken en luisteren naar kunst uit alle domeinen 53 Verhalen verzinnen en verwerken met Lego StoryStarter 54
Hoogbegaafdheid •
Leerlingen opvolgen • • • •
38 39
Muzische vorming
20
Leren leren •
Rekenen doelgericht remediëren: optellen, aftrekken en vermenigvuldigen automatiseren Spelen met getallen in de kleuterklas
12
Een sterk team •
• •
Je klas: een rijke leeromgeving • •
Stap voor stap remediëren vanuit de AVI-niveaus Aan de slag met Fundels AVI-boeken Bouwen aan leesonderwijs: een leerlijn technisch lezen, een rijke woordenschat en een leerlijn begrijpend lezen
Rekenonderwijs
Coöperatieve leerstrategieën •
• • •
• •
Hoogbegaafd, een wonderkind? Hoogbegaafdheid op school Hoogbegaafdheid: materialen voor de kleuterschool Hoogbegaafdheid: materialen voor de lagere school
55 56 56
Zorg voor rust • • • • • • • •
Wiebelkids en frullemies Snoezelen: basisvorming Sherborne bewegingspedagogiek Agressie aanpakken met muziek en relaxatie Omgaan met hoogsensitieve kinderen Kinderen en jongeren leren omgaan met een ontwikkelingsprobleem Kinderyoga op school: een introductie voor leerkrachten Kijk en luister naar beelddenkers
57 58 59 60 61 62 63 64
Vertelateliers bij jou op school • • • • • • • • •
Wat zijn de vertelateliers? Voor het eerst naar school met Wannes Ritmiek en muziek Gevoelens Boeken, beelden en letters voor eerste lezers Magische speurtocht met de BOE!kids Verhalen en legenden ontdekken met de Kippetjes Griezelige leesstrategieën met Bat Pat Opgroeien en puberteit met Alien en Sander
65 66 67 67 68 69 70 71 71
4
www.onderwijsservice.be
Teamgerichte nascholingen bij jou op school Veel nascholingen kun je bij jou op school laten doorgaan. Dit kan bijvoorbeeld voor een pedagogische studiedag of een personeelsvergadering. Je vindt de tarieven op p. 2. Ontdek al onze teamgerichte nascholingen op deze pagina.
Leren zichtbaar maken • • •
Leren zichtbaar maken: de grondslag Leren zichtbaar maken voor leraren Leren zichtbaar maken: bewijs in actie voor beleidsmakers
Muzische vorming 8 9
• •
10
•
Je klas: een rijke leeromgeving • •
Zelfstandig en actief aan de slag met contractwerk Van proberen kun je leren: ondernemend spelen en leren in de kleuterklas
16 17
• • • •
Een sterk team •
Een starter in ons team … Wat nu?
22
Zorg voor rust
23 26
• • • • •
Leren leren • •
Stippestappen: een goede werk- en leerhouding trainen, hoe doe je dat? Breder en anders evalueren! Hoe? Zo!
Leerlingen opvolgen • • • • • •
Stap voor stap doorheen de nieuwe AVI-procedure Infosessie voor ouders: hoe leert de school mijn kind lezen? AVI/DMT voor logopedisten en zorgleerkrachten Stap voor stap doorheen de genormeerde toetsen Begrijpend Lezen Stap voor stap doorheen genormeerde toetsen voor kleuters De digitale verwerking van genormeerde toetsen: de basis
• 29 29 30 32 34 35
Rekenonderwijs • •
Rekenen doelgericht remediëren: optellen, aftrekken en vermenigvuldigen automatiseren Spelen met getallen in de kleuterklas
Spelen met drama, beweging en muziek 45 YouTube (af)kijken: mediawijs kijken en muzisch verzinnen 46 Leerlingen stimuleren tijdens het verzinnen: trucjes om muzisch-creatieve processen te coachen 47 Creatief aan de slag met peuter- en kleuterliedjes 51 Wiedoewop: swingen met peuters en kleuters 52 Kunst beschouwen en bespreken met kinderen: leren kijken en luisteren naar kunst uit alle domeinen 53 Verhalen verzinnen en verwerken met Lego StoryStarter 54
41 42
Wiebelkids en frullemies Snoezelen: basisvorming Agressie aanpakken met muziek en relaxatie Omgaan met hoogsensitieve kinderen Kinderen en jongeren leren omgaan met een ontwikkelingsprobleem Kinderyoga op school: een introductie voor leerkrachten
57 58 60 61 62 63
Vertelateliers bij jou op school • • • • • • • • •
Wat zijn de vertelateliers? Voor het eerst naar school met Wannes Ritmiek en muziek Gevoelens Boeken, beelden en letters voor eerste lezers Magische speurtocht met de BOE!kids Verhalen en legenden ontdekken met de Kippetjes Griezelige leesstrategieën met Bat Pat Opgroeien en puberteit met Alien en Sander
65 66 67 67 68 69 70 71 71
5
www.onderwijsservice.be
Focusdagen bij jou in de buurt Ben je op zoek naar expertise en vaardigheden binnen een specifiek onderwijsthema? Wil je je een volledige dag laten onderdompelen en omringen door deskundigen binnen een bepaald vakgebied? Ontdek dan nu de focusdagen van Onderwijs-Service vzw, bij jou in de buurt.
FOCUS
Focus op kleuters Tijdens deze inspirerende dag gaan we in op verschillende aspecten binnen het kleuteronderwijs, van didactiek in de beginnende gecijferdheid tot snoezelen in de klas. 9u30 – 12u30:
Keuze uit 2 sessies – Het leerproces van kleuters in kaart (zie p. 33) – Spelen met getallen in de kleuterschool (zie p. 42) 9u30 – 16u30: Differentiëren in de kleuterklas (zie p. 18) 13u30 – 16u30: Snoezelen: basisvorming (zie p. 58) Praktisch Individuele nascholing • Vrijdag 11 december 2015 (Leuven) • Vrijdag 11 maart 2016 (Brugge)
Focus op leren leren Een leerlijn leren leren op school ontwikkelen: het kan! Laat je inspireren en ontdek hoe je werkvormen kiest, op welke manier je anders kunt evalueren en hoe je de werkhouding kunt trainen. 9u30 – 12u30: 9u30 – 16u30: 13u30 – 16u30:
Breder en anders evalueren. Hoe zo?! (zie p. 26) Doordacht lesgeven: hoe kies je werkvormen in functie van je lesdoelen? (zie p. 13) Keuze uit 2 sessies – Stippestappen: een goede werk- en leerhouding trainen, hoe doe je dat? (zie p. 23) – Faalangst, weg ermee – zelfvertrouwen, kom op! (zie p. 25)
Praktisch Individuele nascholing • Dinsdag 8 december 2015 (Brugge) • Donderdag 17 maart 2016 (Leuven)
Focus op muzische vorming Hoe maak je van muzische vorming meer dan een knutsel- of dansnamiddag? Tijdens deze focusdag staan didactiek, inspiratie en verrassing centraal. 9u30 – 12u30:
Keuze uit 3 sessies – YouTube (af)kijken: mediawijs kijken en muzisch verzinnen (zie p. 46) – Zelfsturend werken in de muzische vorming (1e tot 3e leerjaar) (zie p. 48) – Wiedoewop: swingen met peuters en kleuters (zie p. 52) 13u30 – 16u30: Keuze uit 2 sessies – Spelen met drama, beweging en muziek (zie p. 45) – Zelfsturend werken in de muzische vorming (4e tot 6e leerjaar) (zie p. 48) Praktisch Individuele nascholing • Maandag 30 november 2015 (Brugge) • Maandag 18 april 2016 (Leuven)
6
www.onderwijsservice.be
Focus op toetsen Met toetsen kun je méér doen dan enkel een cijfertje krijgen voor het rapport. Ontdek de mogelijkheden van genormeerde toetsen en een gedegen leerlingvolgsysteem, zowel voor de leerling, voor de klas als voor de hele school. 9u30 – 12u30:
Keuze uit 2 sessies – Stap voor stap doorheen de genormeerde toetsen begrijpend lezen (zie p. XXXX) – Stap voor stap doorheen de genormeerde toetsen voor kleuters (zie p. XXXX) 13u30 – 16u30: Keuze uit 2 sessies – Stap voor stap doorheen de nieuwe AVI-procedure (zie p. XXXX) – De digitale verwerking van genormeerde toetsen: de basis (zie p. XXXX) Praktisch Individuele nascholing • Donderdag 22 oktober 2015 (Brugge) • Vrijdag 4 december 2015 (Leuven)
Focus op zorgverbreding Of het nu gaat over zorg binnen of buiten de klas, met de handvatten die je in deze vormingen krijgt aangereikt zorg je voor ieder kind. 9u30 – 12u30:
Keuze uit 3 sessies – Hoogbegaafdheid: een wonderkind? (zie p. XXXX) – Kinderen en jongeren leren omgaan met een ontwikkelingsprobleem (zie p. XXXX) 9u30 – 16u30: Wiebelkids en frullemies (zie p. XXXX) 13u30 – 16u30: Keuze uit 2 sessies – Omgaan met hoogsensitieve kinderen (zie p. XXXX) – Rekenen doelgericht remediëren: optellen, aftrekken en vermenigvuldigen automatiseren (zie p. XXXX) Praktisch Individuele nascholing • Dinsdag 1 december 2015 (Leuven) • Dinsdag 15 maart 2016 (Brugge)
LEREN ZICHTBAAR MAKEN
www.onderwijsservice.be
Leren zichtbaar maken (Visible Learning) is gebaseerd op het onderzoek van John Hattie, een van de meest gerenommeerde onderwijs wetenschappers internationaal. Hij deed meer dan 1000 metaanalyses van 50 000 onderwijs onderzoeken waarbij van 240 000 000 leerlin gen over de hele wereld gegevens zijn verzameld. Dit is veruit het meest uitgebreide, op bewijs gerichte onderzoek naar wat het beste werkt om leerprestaties te verbeteren. Leren zichtbaar maken in het kort De essentie van Leren zichtbaar maken is op zoek gaan naar onderwijsinnovaties die invloed hebben op leerprestaties. Uit het onderzoek blijkt dat ongeveer 95% van wat leraren doen een positief effect heeft. Er is dus bijna altijd bewijs te vinden dat iets impact heeft op leren. Maar we hebben meer nodig dan dat. Centrale vragen hierbij zijn dan: • Hoe groot is de impact op het leren? • Zullen we de helft van onze energie in een werkvorm of methode steken die een matig effect heeft? • Of overleggen we en bundelen we onze krachten voor iets waarvan we weten dat het een sterk leereffect heeft op leerlingen?
30
50
20 10 0
60 70
Leraar effect
80
Beginnend effect Zone van de gewenste effecten
-10 Tegengesteld effect
Deze figuur brengt de inzichten rond effectgroottes in beeld. De figuur wordt tijdens de introductiedag rond Visible Learning en in het boek Leren zichtbaar maken in kaart grondig toegelicht en geconcretiseerd.
TOP 5: de impact op leerprestaties 1 2 3 4 5
7
Het eigen leerproces leren inschatten Klassengesprek Feedback Relatie leraar-leerling Studievaardigheden
1.44 0.82 0.75 0.72 0.63
Kernconcepten van Leren zichtbaar maken Elke verandering in het onderwijs heeft een bepaalde ‘effectgrootte’. Een effectgrootte van 0.40 is het gemiddelde en/of typische effect. Dit is het minimum dat we zouden moeten verwachten na een inspanning van een leraar. Ieder kind heeft het recht op een vooruitgang van minstens 0.40 op één schooljaar tijd. Dit verhaal zet ons aan tot nadenken en tot het maken van dappere keuzes. Want waar zet je in het onderwijs op in?
@LeerZichtbaarVL
Leren zichtbaar maken is een gezamenlijk project van Bazalt, OnderwijsAdvies, HCO, RPCZ, Uitgeverij Abimo en Onderwijs-Service.
90
8
LEREN ZICHTBAAR MAKEN
www.onderwijsservice.be
Leren Zichtbaar Maken: de grondslag Lieven Coppens of Stefaan Vanparys
Tijdens deze nascholing maak je kennis met de belangrijkste inzichten uit het onderzoek naar wat leren zichtbaar maakt. De technieken die de impact op het leren van leerlingen vergroten, zijn meteen inzetbaar in de eigen praktijk.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je de belangrijkste resultaten van het Visible Learning onderzoek te beschrijven. • leer je een aantal kenmerken van een leerling, die inzicht heeft in zijn eigen leren, opnoemen. • leer je de denkkaders beschrijven die een invloed hebben op de prestaties van leerlingen. • leer je dat een ‘effectgrootte’ een praktische en bruikbare manier is om het groeien van leerlingen te meten. • leer je de rol van feedback te beschrijven en ontdek je wat de mogelijke impact hiervan is op het leerproces.
Inhoudelijk Tijdens deze nascholing worden de denkkaders die een invloed hebben op de leerprestaties van leerlingen toegelicht en leer je de effectgroottes van de verschillende strategieën interpreteren. Je staat stil bij de vijf sleutelideeën van zichtbaar leren: • Wat is iemand die zichtbaar leert? • Wat is jouw impact als leraar op het leren van je leerlingen? • Hoe kun je inspirerend en motiverend lesgeven? • Hoe geef je effectieve feedback? • Wat maakt een school tot een plaats waar leren zichtbaar aanwezig is? Je gaat na deze introductiedag naar huis met enkele praktische instrumenten waarmee je in je praktijk verder aan de slag kunt gaan. Deze dag is zowel een kennismaking met het programma - je krijgt een antwoord op de vraag: is dit iets voor mijn school? -, als een uitstekende basis voor de verdere uitrol van dit programma en het betrekken van meer mensen binnen jouw school.
Leren zichtbaar maken
Logo Andere: CLB-medewerkers, pedagogische begeleiders, beleidsmensen PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 25 september 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 9 oktober 2015 (Hasselt) • vrijdag 23 oktober 2015 (Brugge) • vrijdag 11 december 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 22 januari 2016 (Leuven) • vrijdag 22 april 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Sterke introductie in Visible Learning met een enthousiaste en onderlegde trainer. Hij heeft me een verhelderende spiegel voorgehouden, waarvoor dank.
Met andere ogen kijken naar ‘leren’ en ‘leerwinst’. Ik ben overtuigd.
Aansluitend bij dit thema
De impact van Leren zichtbaar maken € 59,00
DOELGROEP
€ 54,00
Beknopte uitgave Leren zichtbaar maken
€ 9,95
www.onderwijsservice.be
LEREN ZICHTBAAR MAKEN
Leren Zichtbaar Maken voor Leraren Stefaan Vanparys
Veel leraren willen alles weten over het leren van leerlingen en hoe ze hier zo goed mogelijk op in kunnen spelen. Met Leren zichtbaar maken: de grondslag (zie blz. 8) krijgen leraren de voorbereiding die ze nodig hebben voor een tweedaagse training.
Leren zichtbaar maken in actie deel één Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je dagelijkse momenten van een lesdag onder de loep te leggen. • leer je afspraken maken met leerlingen. • leer je oude en nieuwe technieken om de aandacht te pakken en te bewaren in een les. • leer je speelse technieken om leerlingen verbaal, non-verbaal en met activiteiten te stimuleren. • leer je concrete stappen en technieken om leerlingen op een correcte manier te confronteren en te corrigeren.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 20 november 2015 EN vrijdag 15 januari 2016 (Sint-Niklaas) • donderdag 25 februari 2016 EN donderdag 28 april 2016 (Brugge) • vrijdag 4 maart 2016 EN vrijdag 13 mei 2016 (Leuven)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 2 dagen
Inhoudelijk Tijdens deze training krijg je als leraar instrumenten en strategieën om essentiele vragen m.b.t. het leren van je leerlingen te beantwoorden, inclusief het berekenen van effectgroottes. Je gaat dieper in op je rol als evaluator en onderzoekt de kenmerken van een optimale ‘leerder’. Je ontwikkelt een eigen stappenplan om het leren in jouw klas zichtbaar te maken en om dit vervolgens in jouw klas in de praktijk te brengen tussen de eerste en de tweede trainingsdag. Deze dag belooft een evenwicht tussen theorie, praktijk en groepsdiscussies.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Leren zichtbaar maken in actie deel twee Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je een impactcyclus analyseren. • leer je de denkkaders van een leraar omschrijven. • krijg je een groei-instelling om met je tweede impactcyclus aan de slag te gaan. • leer je effectieve feedback geven.
Inhoudelijk Op deze dag delen we alle casussen met elkaar. We gaan dieper in op de denkkaders van een geïnspireerde leraar. We krijgen een duidelijke inkijk in een klaslokaal van een Visible Learning-school. Welke kenmerken zou je ook in jouw klas en school willen zien? In welke stappen zullen we dit aanpakken? We maken hierbij een tweede impactcyclus. Na deze tweede dag ben je klaar om op je eigen school, in je eigen klas de principes van Visible Learning toe te passen. Tijdens deze dag ligt het accent op strategieën en middelen om het onderwijs in jouw klas te versterken en het leren zichtbaar te maken in jouw klas, op jouw school.
Om deel te nemen aan deze training, moet je eerst Leren zichtbaar maken: de grondslag (zie blz. 9) volgen.
9
10
LEREN ZICHTBAAR MAKEN
www.lerenzichtbaarmaken.be
Leren zichtbaar maken: Bewijs in Actie voor beleidsmakers Lieven Coppens
Als jij een schoolleider bent, raden we je aan om na de ‘Leren zichtbaar maken: de grondslag’ (zie blz. 8) deel te nemen aan het Bewijs in Actie programma. In dit programma word je begeleid bij het beoordelen van je huidige praktijk en het structureren van een Visible Learning strategisch plan op maat van jouw school.
Bewijs in actie deel één Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je de leiderschapsacties begrijpen die de grootste impact hebben op de leerprestaties van leerlingen. • krijg je inzicht in het belang van leiders als beoordelaars. • verwerf je inzicht in het strategisch plan dat je helpt om zichtbaar leren op jouw school te realiseren.
Inhoudelijk Je maakt kennis met de onderzoeksinstrumenten waarmee je het leren op jouw school zichtbaar kunt maken. Aan het einde van de dag ga je naar huis met een instrument dat je op een andere manier laat kijken naar je eigen schoolwerking en dat je gaat inzetten om alle informatie, die je nodig hebt voor de analyse, te verzamelen ter voorbereiding van deel 2 van deze training. Deze dag wordt een boeiende mix tussen theorie, praktijk en discussie.
Bewijs in actie deel twee
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: CLB-medewerkers, pedagogische begeleiders, beleidsmensen PRAKTISCH Individuele nascholing • donderdag 19 november 2015 EN donderdag 14 januari 2016 (SintNiklaas) • vrijdag 26 februari 2016 EN vrijdag 29 april 2016 (Brugge) • donderdag 3 maart 2016 EN donderdag 12 mei 2016 (Leuven)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 2 dagen
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je een duidelijk beeld van waar je als school staat op het vlak van zichtbaar leren. • krijg je een duidelijk beeld van waar je als school naartoe moet om zichtbaar leren te realiseren. • krijg je inzicht in de volgende stap die je moet zetten om zichtbaar leren voor jouw school te realiseren. • leer je een aantal veranderingsstrategieën die je kunnen helpen om zichtbaar leren op jouw school te realiseren.
Inhoudelijk Je analyseert onder leiding van de trainers de door jou verzamelde gegevens en trekt conclusies, zodat je veranderteam in je eigen school ‘leren zichtbaar kunt maken’. Je stelt samen een plan op voor vervolgacties op school- en klasniveau. Hiermee kun je zelf je schoolontwikkeling vorm geven. Je gaat op zoek naar een antwoord op de vraag hoe de structuren in jouw school helpen om het leren zichtbaar te maken tijdens personeelsvergaderingen, planningsvergaderingen, observaties van hoe leerlingen reageren op lesgeven…
Om deel te nemen aan deze training, moet je eerst Leren zichtbaar maken: de grondslag (zie blz. 9) volgen.
COÖPERATIEVE LEERSTRATEGIEËN
www.onderwijsservice.be
Coöperatieve Leerstrategieën Art Deco
Het leerrendement, de betrokkenheid en het plezier van elke leerling maximaliseren, dat is waar we als leerkracht naar streven. Coöperatieve Leerstrategieën bieden je op dit vlak heel wat mogelijkheden.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met de basisprincipes van Coöperatieve Leerstrategieën. • ontdek je de meerwaarde van dit leren voor elke klas. • ga je aan de slag met minimum 5 structuren en maak je de transfer naar de eigen klaspraktijk.
Inhoudelijk
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 9 oktober 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 11 maart 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip
Op deze studiedag maak je op een actieve manier kennis met Coöperatieve Leerstrategieën. Leerlingen leren samenwerken in heterogene groepen. Ze discussiëren over de leerstof, zoeken samen naar oplossingen, geven elkaar uitleg en vullen elkaar aan. De didactische structuren die hiervoor gebruikt worden, spreken verschillende intelligenties aan. Het coöperatief leren doet ook beroep op de verwerking van de kennis en informatie, de sociale vaardigheden, de communicatie- en de denkvaardigheden en de groepsdynamische processen. Tijdens deze dag leer je de werking van de Kagan Coöperatieve Leerstrategieën en het daaraan gekoppelde klasmanagement. Je bekijkt de Gips-principes waaraan de structuren gekoppeld zijn en vergelijkt het coöperatief leren met groepswerk en klassikaal les geven. Je leert en oefent een 5-tal Kagan-structuren die dadelijk inzetbaar zijn in de klas.
9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Aangename navorming, vlotte en wisselende werkvormen, mooi materiaal dat linken met de praktijk toont. Een een haalbare kaart. Fantastische nascholing, beantwoordt meer dan ooit aan wat ik van een nascholing verwacht. Super materiaal.
Aansluitend bij dit thema
Coöperatieve leerstrategieën Beknopte versie
€ 79,00 € 9,95
Coöperatief vergaderen
€ 56,00
11
12
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
De basisbeginselen van vraaggericht onderwijs Sven Gellens of Papatya Dalkiran
Volgens recent onderzoek (Marzano, Hattie & Yates) is een leerkracht die getraind is in vraagtechnieken in staat de leerprestaties van leerlin gen sterk te verbeteren. Maar hoe stel je een goede vraag? Tijdens deze dag oefen je specifieke vraagtechnieken in, leer je je vragen correct te formuleren en op het juiste moment te stellen. Doelstellingen
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je een veilige ruimte creëren door je vraag- en luisterhouding. • leer je soorten vragen herkennen en rangschikken volgens onderzoekspotentieel. • formuleer je vragen die het zelfstandig denken stimuleren en structureren en pas je diverse effectieve vraagtechnieken toe. • ga je aan de slag met prikkelende en vraaggerichte werkvormen, en bedenk je ook zelf werkvormen. • maak je kennis met de wetenschappelijk onderkende waarde van vraaggericht werken.
Inhoudelijk
Logo Andere: jeugd- en vormingswerkers PRAKTISCH DPTabel ondertitel DPTabel praktisch tekst
PRAKTISCH
Individuele nascholing • vrijdag 13 november 2015 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Leidt elke vraag tot beter leren? Tijdens deze praktijkgerichte workshop ontdek je de basisbeginselen van vraaggericht onderwijs. Je oefent op intensieve en activerende wijze vraaghouding en -technieken in, zodat je het leerproces en de denkvaardigheden van leerlingen kunt stimuleren. De oefeningen worden ondersteund door inzichten uit recent wetenschappelijk onderzoek rond de effecten van vraaggericht werken op leerprestaties en welbevinden. Als leerkracht stel je immers veel vragen: maar in welke mate zijn ze effectief en nodigen ze leerlingen écht uit tot nadenken? We onderzoeken samen de volgende vragen: • Hoe kan mijn manier van vragen stellen leiden tot het creëren van een veilige ruimte? • Wat is het verschil tussen antwoordgericht en vraaggericht werken? • Wanneer stel ik welke soort vraag? • Hoe vraag ik gericht door? Door middel van creatieve en speelse werkvormen trainen we diverse vaardigheden om bovenstaande vragen te kunnen beantwoorden. We gaan aan de slag met het aannemen van een niet-oordelende vraag- en luisterhouding en oefenen in het herkennen en zelf formuleren van goede vragen. Ook complexere vaardigheden komen aan bod, zoals vragen formuleren naar het niveau van het uit te lokken denkproces en het gericht doorvragen in een onderzoeksgesprek Aansluitend bij dit thema
Wat Werkt in de klas € 57,00
De impact van Leren zichtbaar maken € 59,00
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
Doordacht lesgeven: hoe kies je werkvormen in functie van je lesdoelen? Sven Gellens
‘Heeft het formuleren van lesdoelen een meerwaarde voor mijn lesprak tijk?’ Uit recent onderzoek blijkt dat lesdoelen een zeer sterke impact hebben op de leerprestaties van leerlingen. Tijdens deze workshop oefen je in hoe je lesdoelen als succescriteria opstelt en hoe activerende werk vormen je hierbij kunnen ondersteunen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je goed en minder goed geformuleerde lesdoelen van elkaar onderscheiden aan de hand van specifieke criteria. • evalueer je lesdoelen kritisch en leer je ze in de eigen lespraktijk te betrekken met behulp van de SMART-benadering. • leer je concrete en evalueerbare lesdoelen formuleren per kennis- en vaardigheidsniveau. • leer je activerende werkvormen opstellen om een lesdoel optimaal te bereiken. • maak je kennis met recente wetenschappelijke bevindingen rond lesdoelen en werkvormen en koppel je deze aan de context van de eigen lespraktijk.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 8 december 2015 (Brugge, lere n
zie blz. xxx)
• donderdag 17 maart 2016 (Leuven, lere n
zie blz. xxx)
• vrijdag 20 mei 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Inhoudelijk
Duur 6 uur
Hoe kan de formulering van je lesdoelen tot betere leerprestaties van leerlingen leiden? Tijdens deze praktijkgerichte workshop onderzoeken we vanuit je eigen klaspraktijk en recent onderzoek hoe het formuleren van je lesdoelen leerlingen kan helpen om een grotere leerwinst te bereiken. Zorgvuldig en helder geformuleerde lesdoelen zijn dé evaluatiecriteria die je in staat stellen om leerprestaties en vaardigheidsniveaus van leerlingen te beoordelen. We komen tot een checklist voor goede lesdoelen en oefenen de koppeling van deze doelen aan specifieke kennisniveaus in. Breng zeker eigen voorbeelden van (les)doelen mee! In de tweede helft van de workshop maak je kennis met een aantal creatieve en activerende werkvormen, die het verwerken, opslaan en terug oproepen van aangeleerde informatie sterk doen toenemen. Op ondersteunde wijze ga je zelf aan de slag om een activerende werkvorm uit te werken, die je in staat stelt om doeltreffende lesdoelen optimaal te bereiken. Zo leggen we, vertrekkende vanuit recent onderzoek, samen de criteria bloot van effectieve werkvormen.
Aansluitend bij dit thema
Wat Werkt: pedagogisch handelen en klassenmanagement € 57,00
Effectieve instructie
€ 31,90
13
14
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
Expliciete directe instructie (EDI): tips en technieken voor een goede les Marcel Schmeier
Met de komst van inclusief onderwijs wordt het nog belangrijker om het onderwijs in je klas zodanig in te richten dat alle leerlingen goed bediend kunnen worden. Maak kennis met het model van expliciete directe instructie (EDI) en krijg tips en technieken om uitval te voorkomen en alle leerlingen actief en succesvol te betrekken bij je lessen.
Tijdens deze nascholing: • leer je een lesdoel formuleren met een concept en een vaardigheid. • leer je aan de hand van het lesdoel een effectieve instructie te ontwerpen. • leer je controleren of al je leerlingen de leerstof begrijpen. • ontdek je hoe je de motivatie en betrokkenheid van je leerlingen verhoogt.
Tijdens deze sessie leer je werken met EDI en krijg je concrete tips en technieken om met alle leerlingen in het lager onderwijs de leerdoelen stap voor stap te bereiken. Door kwalitatief goede instructie en leerlingen actief te betrekken bij de inhoud van de lessen, wordt er een grote mate van betrokkenheid gerealiseerd, nemen gedragsproblemen af en neemt de leerwinst toe. Een effectieve leerkracht wacht niet totdat leerlingen uitvallen en extra hulp buiten de klas moeten ontvangen of op een eigen leerprogramma worden gezet. EDI brengt leerlingen stapsgewijs naar beheersing van de leerdoelen en laat hen zo succes ervaren. Je leert in deze vorming hoe je instructie geeft en controleert door het stellen van vragen voortdurend of alle leerlingen het begrijpen. Je leert denktijd aanbieden, leerlingen kunnen overleggen en je ontdekt hoe je willekeurige spreekkansen kunt inbouwen. In het kader van inclusief onderwijs zal duidelijk worden dat deze aanpak heel nuttig kan zijn. Voor deze vorming neem je de handleiding en het leerlingboek van je rekenmethode mee. Neem alvast een kijkje op www.directeinstructie.nl. Aansluitend bij dit thema
oudt in dat de leerlingen meer aanwijzingen, ‘steigers’ en begeleide assing met feedback wordt geboden, waardoor verwarring omen wordt. EDI biedt nieuwe leerstof in stappen aan en laat de ngen in voldoende mate oefenen om tot beheersing te komen. al duidelijk zijn dat in het kader van passend onderwijs deze aanpak lijk een must is.
eesVernooy r emeritus Effectief taal- en leesonderwijs
Wat een mooi woord is dat toch: onderwijzen. De laatste vijftien jaar is dit woord echter in de vergetelheid geraakt door allerlei romantische opvattingen over het onderwijs. Kinderen zouden zelf tot leren komen als we hen maar in een rijke leeromgeving plaatsen en hen op de achtergrond coachen. We weten inmiddels dat dit een ouderwetse en ineffectieve opvatting is. Als ik trainingen geef, dan zijn leerkrachten blij dat ze weer mogen uitleggen, voordoen en modelen. Ze krijgen hun vak weer terug: onderwijzer.
Expliciete Directe Instructie
boek vertalen de auteurs bewezen onderwijskundige theorieën een concreet en helder stappenplan om EDI te implementeren dagelijkse onderwijspraktijk van het klaslokaal. Om de inhoud cttelatenaansluitenopdespecifiekNederlandse(enVlaamse) rwijssituatie, is het boek grondig bewerkt door onderwijs eur Marcel Schmeier en voorzien van herkenbare voorbeelden.
John Hollingsworth & Silvia Ybarra
rengt leerlingen stapsgewijs naar beheersing van de leerdoelen eft hun daarmee succeservaringen. De leerkracht geeft uctie en controleert door het stellen van vragen voortdurend e leerlingen het begrijpen. Er wordt denktijd geboden, leerlingen en overleggen en er worden willekeurige beurten gegeven. eerlingen worden betrokken en doen actief mee in de les.
John Hollingsworth & Silvia Ybarra Nederlandse bewerking: Marcel Schmeier
Marcel Schmeier
Expliciete Directe Instructie Tips en technieken voor een goede les
9
789491 806339
pica/abimo
Expliciete directe instructie
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 18 maart 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip Duur
Expliciete Directe Instructie (EDI) is een bewezen aanpak om de leseffectiviteit te verhogen en te zorgen voor succeservaringen en betere leerprestaties bij alle leerlingen. Door deze aanpak leren leerlingen meer en dat in minder tijd. De leerkracht bepaalt daarbij in hoge mate wat de leerlingen leren (doelen van het onderwijs), hoe de leerlingen zullen leren (de middelen of de strategieën om de doelen te bereiken), of de leerlingen geleerd hebben wat ze dienen te leren (het bepalen van de leerresultaten) en welke feedback leerlingen krijgen op hun vorderingen.
liciete Directe Instructie
Kleuter Onderwijs
9u30 – 16u30
Inhoudelijk
eeft de leerkracht het gereedschap om met alle leerlingen in rimair onderwijs de leerdoelen te bereiken. Door kwalitatief e instructie en leerlingen actief te betrekken bij de inhoud van ssen, wordt er een grote mate van betrokkenheid gerealiseerd, en gedragsproblemen af en neemt de leerwinst toe. ffectieveleerkrachtwachtniettotdatleerlingenuitvallenen hulp buiten de klas moeten ontvangen of op een eigen rogramma worden gezet. Een ons preventie is waardevoller en kilo zorg!
Kinderdagverblijf
Directie
Doelstellingen
ciete Directe Instructie (EDI) is een bewezen aanpak om de ectiviteitteverhogenentezorgenvoorsucceservaringenen e leerprestaties bij alle leerlingen. De vrouw of man voor de s daarbij de sleutel tot succes.
DOELGROEP
€ 24,95
6 uur
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
Professionaliseren door zelfreflectie Sven Gellens
In het onderwijs wordt er van jou gevraagd om te reflecteren. Maar wat is reflecteren precies en wat is de meerwaarde ervan? Tijdens deze workshop oefen je op activerende en creatieve wijze vaardigheden die in reflecteren vervat zitten. Reflectie wordt zo het professionaliserings instrument bij uitstek.
Tijdens deze nascholing: • leer je het reflectiemodel van Korthagen situeren en toepassen binnen de eigen professionele praktijk. • leer je essentiële kenmerken/aspecten uit een situatie halen, daadkrachtige alternatieven formuleren en deze evalueren. • leer je niveaus van reflecteren weergeven en vragen per niveau herkennen en formuleren. • leer je doelgerichte feedback geven per reflectieniveau. • leer je reflecteren over de eigen lespraktijk aan de hand van een vragenlijst. • leer je de theoretische terugkoppeling van recent onderzoek uitleggen.
Inhoudelijk ‘Wanneer ben ik een goede leerkracht? Tot waar kan ik als leerkracht mee het schoolbeleid bepalen?’ Als leerkracht stel je continu vragen aan leerlingen en aan jezelf. In deze vorming gaan we via activerende oefeningen aan de slag met essentiële vaardigheden om het reflecteren bij jezelf én anderen effectief te structureren via het model van Korthagen. Je oefent op het herkennen van het complexiteitsniveau van reflecteren waarin jij of iemand anders zich bevindt. Door het herkennen van deze niveaus leer je aangepaste en doelgerichte feedback te geven en vragen te stellen: ‘Kan ik op dit moment beter feedback geven op het taakniveau, gedragsniveau, of de persoonlijkheid? Welke vraag kan ik (mezelf) stellen om reflectie op het gewenste niveau te laten aanvangen?’ Recente onderzoeksresultaten illustreren dat een bekwaam reflecterende leerkracht zichtbare impact kan hebben op de leerprestaties van leerlingen en de professionalisering van de werkgroep en de school. Deze nascholing stelt je in staat je eigen onderwijspraktijk door middel van gestructureerde en ondersteunende vragen binnen een professionaliseringsplan te kaderen en op die manier je onderwijsopdracht te optimaliseren. Aansluitend bij dit thema
€ 32,00
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Doelstellingen
Wat werkt: Leren met verstand
DOELGROEP
De reflectieve leraar
Leerankers € 59,00
€17,50/doosje
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 4 maart 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
15
16
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
Zelfstandig en actief aan de slag met contractwerk Vlajo
Verken de verschillende mogelijkheden om contractwerk op een geïnte greerde en zinvolle manier te organiseren.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je contractwerk als ‘middel’ inzetten om een rijke leeromgeving te creëren waar het initiatief van kinderen gestimuleerd wordt. • verken je verschillende mogelijkheden om contractwerk op een geïntegreerde manier te organiseren.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 20 januari 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Inhoudelijk
Duur
Hoe kun je op een goede en zinvolle manier contractwerk organiseren? In deze vorming krijg je de kans om zelf verschillende soorten van activiteiten uit te proberen voor alle leeftijdsgroepen. Samen met collega’s bestudeer je praktijkvoorbeelden, videofragmenten, … en ga je op zoek naar een organisatievorm waar jij je het best bij voelt. Daarbij gaan we in op volgende vragen: • Welke inhouden kan ik aanbieden tijdens contractwerk? • Hoe organiseer ik mijn contractwerk zodat mijn leerlingen zelfstandig kunnen werken? • Hoe stimuleer ik met contractwerk de ondernemingszin van de leerlingen? • Welke (leergebiedoverschrijdende) doelen kan ik evalueren? • Hoe integreer ik hoeken in mijn contractwerk? • Hoe kan ik ook nieuwe leerstof aanbieden tijdens contractwerk? • Wat is mijn rol als leerkracht tijdens contractwerk?
Teamgerichte nascholing
3 uur
We helpen je op weg om op zoek te gaan naar inhouden uit jouw methode(s) die je kunt implementeren in je contractwerk. Na het volgen van de workshop krijg je toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website waar je talrijke tips en opdrachten terugvindt.
Aansluitend bij dit thema
Spelend leren
€ 29,95
Jonge kinderen, grote onderzoekers € 29,95
Meer informatie via
[email protected]
Erg veelomvattende sessie!
Nieuwe ideeën om anders te organiseren.
www.onderwijsservice.be>
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
Van proberen kun je leren: ondernemend spelen en leren in de kleuterklas Vlajo
Onze kinderen zijn al zo vaak gefocust op lukken. ‘Falen is geen optie’, scandeert ROX op televisie in het rond. Hoe leren we onze kleuters dan nog omgaan met mislukken? Want van proberen kun je leren!
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met een speel- en leeromgeving waar mislukken kan en mag. • leer je kleuters uitdagen en stimuleren. • maak je kennis met evaluatievormen die een meerwaarde bieden in de kleuterschool.
Inhoudelijk In deze vorming onderzoek je hoe je een sterke speel- en leeromgeving uitbouwt. We kijken hoe je kunt groeien van sturen naar coachen en hoe evalueren een middel wordt om kleuters te ondersteunen. Een open onthaal, een uitdagende invulling van hoeken, bewuste interventies en tussenkomsten, terugblikken met kleuters om een stap verder te zetten, ... Kortom, hoe daag je jouw kleuters nog meer uit en creëer je nog meer kansen om hen beter en breder te leren kennen? Na de workshop krijg je toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website waar je talrijke tips en opdrachten terugvindt.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 24 februari 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
17
18
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
Differentiëren in de kleuterklas… omdat kinderen verschillend zijn Lieve Van Beeck
Als kinderen allemaal dezelfde kip moeten knippen, kunnen ze hun ei niet kwijt … Ontdek hoe je optimaal kunt differentiëren in de kleuterklas, zodat het verschil in bagage bij ‘kwetsbare’ kinderen wordt gecompen seerd.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met het ‘waarom’ en het ‘hoe’ van differentiëren in de kleuterklas. • krijg je handvatten voor observeren en evalueren. • maak je kennis met didactisch materiaal waarmee je meteen aan de slag kunt.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 11 december 2015 (Leuven, k le uter
Inhoudelijk
zie blz. xxx)
• vrijdag 11 maart 2016 (Brugge,
In de kleuterklas moeten alle kinderen gelijke kansen krijgen. Dus: kleuters die ‘ongelijk’ zijn mogen niet gelijk behandeld worden … Daarom is het zeer belangrijk al in de vroege kinderjaren een rijke speel- en leeromgeving aan te bieden, zodat ‘alle’ kinderen hun talenten kunnen laten zien. In deze nascholing ontdek je hoe deze visie onmiddellijk zijn weerslag heeft op de dagelijkse praktijk. Je leert evolueren van product- naar procesgericht onderwijs: je maakt ruimte voor een efficiënte, kindgerichte differentiatie. Kijkend leer je kleuters kennen, hun interesses, sterke en minder sterke kanten ontdekken, hun emotionele ontwikkeling opvolgen … Je leert ook antwoorden op vragen als: Waarom observeren we? Hoe observeren we? Hoe plan je niet al te veel activiteiten, maar laat je ruimte om ‘mee te spelen’? En wat is meespelen? Waarom en wanneer doe je dat? En moet je dat allemaal noteren? Wat ‘moet’ je doen om in orde te zijn voor de inspectie?
k le uter
zie blz. xxx)
• vrijdag 27 mei 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Aansluitend bij dit thema
Allemaal taal
€ 29,95
Differentiëren is te leren
€ 29,90
Als kleuters leren meten
Gecijferd bewustzijn € 45,90
€ 99,50
JE KLAS: EEN RIJKE LEEROMGEVING
www.onderwijsservice.be
Iedereen mee? Interactieve werkvormen in het basisonderwijs Vlajo
Verken de verschillende mogelijkheden van coöperatieve werkvormen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je op een bewuste manier coöperatieve werkvormen in te zetten. • leer je een rijke leeromgeving te creëren waar actieve deelname van alle kinderen gestimuleerd wordt. • leer je kansen te creëren in de leeromgeving om sociale vaardigheden op een leergebiedoverschrijdende manier te kunnen evalueren en ontwikkelen.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 2 maart 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Laat je inspireren om jouw leerlingen op een actieve en coöperatieve manier aan het werk te zetten. In deze nascholing gaan we in op deze vragen: • Hoe haal ik meer rendement uit mijn instructies? • Welke werkvormen zijn er en binnen welke lessen kan ik ze gebruiken? • Hoe stimuleer ik de ondernemingszin van mijn leerlingen door coöperatief werken? • Hoe kan ik mijn groepen samenstellen? • Hoe leer ik mijn kinderen beter samenwerken? • Aan welke leergebiedoverschrijdende doelen werk ik door het inzetten van coöperatieve werkvormen? • …
3 uur
Duur
Al doende leer je verschillende werkvormen kennen. We bootsen lessituaties na waarin je zelf actief en coöperatief aan de slag gaat. Telkens staan we stil bij de organisatie van de werkvormen en zoeken we naar verschillende toepassingsmogelijkheden en voorbeelden. Na het volgen van de workshop krijg je toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website waar je talrijke tips en opdrachten terugvindt.
Aansluitend bij dit thema
Coöperatief leren in het basisonderwijs € 29,90
Coöperatief leren in het buitengewoon onderwijs
€ 29,90
De tijd vloog voorbij.
Groepswerk bij jongere leerlingen bleef bij mij altijd heel beperkt, maar op deze manier kan het natuurlijk wel heel goed lukken.
19
20
EEN STERK TEAM
www.onderwijsservice.be
Weerstand bij leerkrachten of ouders Anders bekeken, beter reageren … Wen Geerts
Stoot je soms op weerstand van ouders tijdens gesprekken of oudercon tacten? Of bots je als directie of leerkracht op weerstand van andere leerkrachten? Doelstellingen
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Tijdens deze nascholing: • leer je anders te kijken naar weerstand. • ontdek je mogelijkheden om op een effectieve manier met weerstand om te gaan. • oefen je in het duidelijk stellen van doelen, inzet (h)erkennen en betrokkenen confronteren.
Inhoudelijk Tijdens deze sessie leer je in drie fasen om te gaan met weerstand: 1. Hoe kijk je naar weerstand? Je leert naar weerstand kijken als betrokkenheid en poging tot communiceren. Weerstand kun je kaderen als angst voor verandering, voor extra werk, voor bemoeienis, … 2. Wat doe je? Je leert ruimte te geven aan je eigen gevoelens en die van je gesprekspartner(s). Vervolgens probeer je alle overtuigingen open op tafel te krijgen. 3. Wat zeg je? In een laatste fase leer je duidelijkheid te geven over de doelstellingen van het gesprek. Je waardeert, bekrachtigt en (h)erkent de inzet en confronteert de betrokkenen.
Dit mocht een hele dag duren! Eerlijkheid en kwetsbaarheid geven immers aanleiding tot diepe, intense en authentieke gesprekken.
Ik kan naar huis vertrekken met concrete startzinnen en een heleboel versterkende zinnen die ik kan gebruiken bij oudercontacten.
Aansluitend bij dit thema
Handboek ouders in de school € 44,90
DOELGROEP
Krachtige leraren, prachtig onderwijs
€ 29,90
Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 25 november 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 15 april 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
EEN STERK TEAM
www.onderwijsservice.be
Werken in het onderwijs: omgaan met verandering en keuzes leren maken Wen Geerts
Je staat in het onderwijs, en dat vraagt lef. Lef om overtuigingen onder de loep te nemen, lef om aan de slag te gaan met ergernissen, lef om iets onverwachts te doen!
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • ontwikkel je lef om je eigen talenten nog meer in te zetten. • ontwikkel je lef om eigen valkuilen te willen zien en om te buigen. • zet je je nieuwe inzichten om in actiepunten, om morgen uit te voeren.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 27 april 2016 (SintNiklaas)
Inhoudelijk Hoe krijg je meer lef om te kiezen voor jezelf en de leerlingen? Hoe ga je in tegen angst voor verandering, hoe kies je voor eigen kracht, voor overvloed, voor het inzetten van talenten, voor het kiezen van je eigen professionele weg als leerkracht, voor de fierheid van je job, voor de verwachtingen en commentaar van ouders, voor het écht helemaal kiezen voor de leerling én jezelf, … Vertrekkende van een getuigenis over eigen keuzes binnen en buiten het onderwijs, word je in deze sessie geconfronteerd met vragen die je aanzetten tot nadenken. Je stelt evidenties in vraag en komt tot stappen die leiden naar meer tevredenheid en beter lesgeven.
Aansluitend bij dit thema
Van werkdruk naar werkplezier € 17,50
DOELGROEP
Als lesgeven lastig is
€ 42,00
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
21
22
EEN STERK TEAM
www.onderwijsservice.be
Een starter in ons team … Wat nu? Marleen Rosiers
Een startende leerkracht heeft nood aan, maar ook recht op ondersteu ning en verdere ontwikkelingsmogelijkheden binnen de eigen leerkracht vaardigheden. Niet alleen de startende leerkracht zelf krijgt groeikansen, maar ook het team dat deze verantwoordelijkheid mee draagt. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in de behoeften en noden die een starter heeft. • krijg je als team handvatten om een starter mee te helpen groeien. • leer je associaties maken tussen de visie en de achtergrond van de starter vanuit de lerarenopleiding, de visie rond aanvangsbegeleiding en de eigenlijke klasvloer.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 16 oktober 2015 (SintNiklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Bijna elke startende leerkracht heeft energie, een rugzak vol informatie en het nodige idealisme opgebouwd om de stap naar de klaspraktijk mogelijk te maken. De praktijk leert ons dat de overgang van de opleiding naar de klasvloer vaak zwaarder en complexer is dan vooraf ingeschat, zowel voor de starter zelf als voor de collega’s die de ondersteuning verzorgen.
3 uur
Wat mag/moet er verwacht worden van een starter? Waar kan de school ondersteuning bieden? Wat is het verschil tussen ondersteuning en pamperen van een starter? Wie neemt welke rol op? Hoe houdt de lerarenopleiding rekening met aanpassingen om die stap zo soepel mogelijk te laten verlopen? Allemaal vragen die een antwoord verdienen. Tijdens de nascholing gaan we op basis van eigen expertise, verschillende invalshoeken en praktijkvoorbeelden op zoek naar mogelijke ankerpunten om de ondersteuning van een starter zo vlot mogelijk te laten verlopen.
Duur Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
LEREN LEREN
www.onderwijsservice.be
Stippestappen: een goede werk en leerhouding trainen, hoe doe je dat? Marleen Rosiers
Planmatig te werk gaan is voor leerlingen vaak geen evidentie. Door hen een speels, maar gestructureerd stappenplan aan te bieden, kun je leer lingen ondersteunen om een goede werk en leerhouding te ontwikkelen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • reflecteer je over je eigen werk- en leerhouding en de aanpak hiervan in de klas. • krijg je handvatten aangereikt om een goede werk- en leerhouding te stimuleren. • leer je zowel verticale leerlijnen (schoolniveau) als concrete handelingsplannen (klasniveau) te maken.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 30 september 2015 • dinsdag 8 december 2015 (Brugge, lere n
• donderdag 17 maart 2016 (Leuven,
Inhoudelijk Om tot een goede werk- en leerhouding te komen moeten leerlingen heel wat stappen zetten. In deze nascholing belichten we de methode Stippestappen, die gebaseerd is op de vier beertjes van Meichenbaum. Aan de hand van een speels stappenplan wordt het makkelijker om planmatig te werk te gaan. Dit vraagt wel enkele aanpassingen binnen de manier van lesgeven. Je maakt eerst kennis met de visie van Stippestappen en de opbouw van het materiaal. Vervolgens belichten we hoe je Stippestappen kunt inzetten in je klas, en hoe je dit op de meest eenvoudige manier kunt aanpakken. Ook wordt er belicht hoe je als school, op basis van enkele aanpassingen en concrete afspraken, een verticale leerlijn kunt ontwikkelen zodat dit ook een onderwijsleerproces wordt doorheen de verschillende leerjaren.
Aansluitend bij dit thema
Stippestappen 1
zie blz. xxx)
€ 49,50
Stippestappen 2
€ 49,50
lere n
zie blz. xxx)
• vrijdag 22 april 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
23
24
LEREN LEREN
www.onderwijsservice.be
Brain Gym: bewegen om te leren Sonja De Poorter
Brain Gym biedt een oplossing voor leerstress, leermoeilijkheden, concentratieproblemen en faalangst.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • kom je te weten wat Brain Gym precies inhoudt. • krijg je inzicht in hoe Brain Gym het leerproces beïnvloedt. • leer je verschillende Brain Gym-oefeningen gebruiken.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 26 februari 2016 (SintNiklaas)
Inhoudelijk Tijdens deze nascholing krijg je een afwisseling tussen de theorie en de praktijk van Brain Gym. Je leert de PACE, een opeenvolging van vier oefeningen die gebruikt worden als ochtend- of middagritueel om rustig en met aandacht aan de les te beginnen. We gaan in op het belang van observeren en gewaarworden. We zien de theoretische achtergrondinformatie over de invloed van stress op het lateralisatieproces en het leervermogen. Daarbij gaan we in op vragen als: wat is lateralisatie? Welke invloed heeft het op het leerproces? Hoe kun je zien dat een kind niet goed gelateraliseerd is? En wat kan Brain Gym betekenen voor het leerproces van kinderen en jongeren?
Ik heb een nieuwe wereld ontdekt!
Ik sta te popelen om het uit te proberen bij mijn leerlingen!
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
LEREN LEREN
www.onderwijsservice.be
25
Faalangst: weg ermee – zelfvertrouwen: kom op! Ilse Dewitte
Faalangst: hoe herken je het en hoe begeleid je leerlingen die ermee kampen?
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in de verschillende vormen van faalangst en hun ontstaan. • krijg je tips en strategieën om faalangst bij kinderen en jongeren aan te pakken of te voorkomen. • krijg je handvatten om leerlingen (in groep) met hun faalangst te begeleiden.
Inhoudelijk De faalangst van leerlingen omzetten in zelfvertrouwen: dat is het doel van deze nascholing. Je maakt kennis met soorten faalangst, hoe je het kunt voorkomen en wat de mogelijke oorzaken zijn. Je leert signalen van faalangst (h)erkennen en krijgt tips om leerlingen met faalangst te begeleiden. We staan ook stil bij het begeleiden en ondersteunen van ouders en leerkrachten in de omgang met deze kinderen en jongeren. Tijdens de nascholing is er tijd en ruimte voor vragen, bedenkingen en eigen voorbeelden.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 9 oktober 2015 (SintNiklaas) • dinsdag 8 december 2015 (Brugge, lere n
zie blz. xxx)
• donderdag 17 maart 2016 (Leuven, lere n
zie blz. xxx)
• woensdag 27 april 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Als leerkracht, maar ook als ouder, heb ik geleerd om faalangst van in het begin op te merken en ermee om te gaan. Veel voorbeelden en tips, zowel voor jezelf als voor in de klas.
Aansluitend bij dit thema
Teken je gesprek over faalangst
€ 19,95
Ik ben trots op je
€ 16,95
Powerverhalen voor kids
€ 29,50
Spel in de put – uit de put
€ 66,00
Hadden dino’s ook al stress € 9,95
Je huiswerk maken zonder ziek te worden € 9,95
26
LEREN LEREN
www.onderwijsservice.be
Breder en anders evalueren! Hoe? Zo! Vlajo
Laat je inspireren door de verschillende mogelijkheden om evaluaties anders aan te pakken.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je een rijke leeromgeving alternatieve evaluatievormen in te zetten om naast leerdoelen ook attitudinale doelen te kunnen nastreven en evalueren (opvolgen). • zie je het belang in van de relatie organiseren – evalueren – rapporteren.
Inhoudelijk Tijdens deze workshop verkennen we verschillende mogelijkheden om breder en anders te evalueren. Heel wat vaardigheden en attitudes kunnen we - gelukkig maar - niet beoordelen met punten. Toch behoort het tot onze taken om deze bij kinderen te ontwikkelen en de ontwikkeling ervan ook verder op te volgen. We gaan praktisch aan de slag, passen enkele actieve werkvormen toe en verkennen mogelijkheden die zich aanbieden om ook niet-cognitieve doelen te evalueren. De leergebiedoverschrijdende eindtermen (vooral leren leren en sociale vaardigheden) staan hierbij centraal. Je krijgt ook inzicht in verschillende manieren om leerlingen actief te betrekken bij de evaluatie.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 16 oktober 2015 (SintNiklaas) • dinsdag 8 december 2015 (Brugge, lere n
• donderdag 17 maart 2016 (Leuven, lere n
zie blz. xxx)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Na het volgen van de workshop krijg je toegang tot het leerkrachtgedeelte van de website, waar je talrijke tips en opdrachten terugvindt.
Ik heb verschillende brillen leren opzetten en nieuwe manieren ontdekt om breed te evalueren.
zie blz. xxx)
Aangenaam om te luisteren naar een lesgever met veel achtergrond en praktijkervaring in het evalueren.
LEREN LEREN
www.onderwijsservice.be
Schoolrijpheid: werkhouding versus pengreep Lieve Van Beeck
In deze vorming leer je jonge kinderen ‘spelend en bewegend’ te bege leiden naar vaardige leerders en probleemoplossers, onder het motto: friemelen om te focussen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • denk je na over vragen en noden rond schoolrijpheid en werkhouding. • maak je kennis met de methode ‘werk aan werkhouding’, voor 1e kleuterklas tot aan de overgang naar het 1e leerjaar. • ontdek je didactisch spelmateriaal waarmee je onmiddellijk aan de slag kunt gaan. • maak je kennis met een effectenmeter en een observatiefiche.
Logo Andere: leerkrachten eerste leerjaar PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 11 mei 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Duur
‘Werkhouding’, dat is concentreren en volhouden, planmatig werken en probleemoplossend denken. We kaderen deze drie subthema’s binnen de term ‘schoolrijpheid’. Hele generaties kinderen zijn vanaf zeer jonge leeftijd opgevoed met het idee dat je het beste iets kunt leren als je stilzit, met je armen over elkaar, je voeten op de grond en recht naar voren kijkend. Maar stilzitten stimuleert vaak andere visueel-motorische reacties: het op zoek gaan naar interessante(re) gebeurtenissen zoals plagen, friemelen, wiebelen, prutsen, … Daardoor komen kinderen over als afgeleid en rusteloos. Onderzoek wijst echter uit dat jonge kinderen informatie beter verwerken door beweging. In deze sessie ontdek je hoe je deze bewegingen in je dagelijkse klaspraktijk integreert. Zo leer je om jonge kinderen aan te zetten tot rustige, stille, omgevingsvriendelijke bewegingen, die enerzijds de concentratie bevorderen en anderzijds ten goede komen aan de fijnmotorische vaardigheden waaronder de pengreep. Een centrale vraag daarbij is: wat kun en wat mag je aanbieden om niet voorbij te gaan aan naaste ontwikkeling?
Aansluitend bij dit thema
Kijk en vergelijk 1
€ 24,50
Kijk en vergelijk 2
€ 24,50
RAAK Oog-handcoördinatie
€ 14,50/boek
3 uur
27
28
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
De nieuwe AVIprocedure: een introductie Lieven Coppens
Van eenvoudig naar complex? De nieuwe AVIprocedure bekeken vanuit het juiste perspectief.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je de verschillende onderdelen van de nieuwe AVI-procedure kennen en begrijpen. • krijg je inzicht in het traject van de nieuwe AVI-procedure. • verwerf je inzicht in wat de invloed is van de nieuwe AVI-procedure op het leesbeleid van de school.
Inhoudelijk
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 2 december 2015 (SintNIklaas) • woensdag 23 maart 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip
In deze sessie bekijken we de nieuwe AVI-procedure van nabij. We overlopen de verschillende onderdelen zowel inhoudelijk als afname-technisch. Tegelijk bekijken we de procedure vanuit een nieuw perspectief op de diagnostiek van technisch lezen en krijg je tips voor een kindvriendelijk leesbeleid op school.
9u30 – 12u30
Duur 3 uur
AVI voor gevorderden Elly Simoens of Lieven Coppens
Wat je nog wou weten nadat je de nieuwe AVIprocedure hebt afgeno men.
PRAKTISCH Individuele nascholing
Deze nascholing heeft de vorm van een terugkomdag: alle deelnemers sturen uiterlijk twee weken voor de nascholing hun vragen door. Deze vragen vormen de leidraad van de nascholing.
Tijdstip
• woensdag 17 februari 2016 (SintNiklaas) 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
LET OP: deelnemers aan deze nascholing moeten vooraf bij Onderwijs-Service de introductiesessie gevolgd hebben en de nieuwe AVI-procedure al in de praktijk hebben uitgeprobeerd. Begeesterde spreker die zijn kennis van de materie overbrengt, doorspekt met humor.
Aansluitend bij dit thema
Nog meer informatie gekregen dan op de eerste dag. Toetsmap technisch lezen € 69,75/map
Toetsmap DMT/AVI
€ 118,15
FAQ: AVI Binnenstebuiten
€ 12,00
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
Stap voor stap doorheen de nieuwe AVIprocedure Stefaan Vanparys, Marleen Rosiers of Elly Simoens
Tijdens deze sessie nemen we je stap voor stap mee doorheen de nieuwe AVIprocedure. Bij iedere stap krijg je praktische tips mee.
Doelstellingen
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Tijdens deze nascholing: • leer je stap voor stap de verschillende onderdelen van de nieuwe AVI-procedure kennen. • leer je het traject van de nieuwe AVI-procedure correct toepassen. • krijg je concrete handreikingen voor de communicatie rond het nieuwe systeem, zowel schoolintern als met ouders.
Inhoudelijk De nieuwe AVI-procedure is grondig veranderd. In deze nascholing bekijken we de nieuwe structuur van de afname en wat er allemaal verandert. Stap voor stap doorlopen we de verschillende fases. Bij elke stap krijg je concrete do’s en don’ts mee, tips en voorbeelden uit de praktijk. Deze nascholing besteedt ook aandacht aan de koppeling tussen AVI-lezen en leesplezier. Er wordt tijd uitgetrokken om te bekijken hoe je het nieuwe AVIsysteem kunt koppelen aan het leesbeleid op school, en hoe je de communicatie met ouders kunt organiseren.
Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 7 oktober 2015 (SintNiklaas) • donderdag 22 oktober 2015 (Brugge, to etse n
zie blz. xxx)
• vrijdag 4 december 2015 (Leuven, to etse n
zie blz. xxx)
• woensdag 9 maart 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Brugge en Leuven: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Boeiend gegeven, interessant.
Blij dat ik deze navorming heb gevolgd vooraleer met AVI te starten.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Infosessie voor ouders: hoe leert de school mijn kind lezen? Elly Simoens
Gaan jullie op school van start met het nieuwe AVIsysteem en wil je de ouders op de juiste manier informeren? Deze infosessie wordt op maat van jouw school ingericht. Tijdens deze infosessie worden ouders op een toegankelijke en open manier geïnformeerd over het nieuwe AVI-systeem. Daarnaast krijgen ouders inzicht in waarom lezen zo belangrijk is, en krijgen ze heel concrete tips om hier zelf hun kinderen bij te ondersteunen. Basispakket van deze nascholing: • Voorafgaand intakegesprek met de nascholer over de visie van de school op leesonderwijs, het nieuwe AVI-systeem en communicatie met de ouders. • Infosessie van 1 uur op jouw school. Scholen die deze infosessie willen organiseren, moeten een teamgerichte nascholing rond de nieuwe AVI-procedure gevolgd hebben.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo
Ouders PRAKTISCH Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
29
30
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
AVI/DMT voor logopedisten en zorgleerkrachten Elly Simoens of Marleen Rosiers
Tijdens deze sessie nemen we je stap voor stap mee doorheen DMT 2009 en de AVItoetskaarten. We lichten ook de koppeling met het nieuwe AVIsysteem toe. Doelstellingen
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Tijdens deze nascholing: • maak je grondig kennis de mogelijkheden van DMT 2009 en de AVI-toetskaarten. • leer je werken met de nieuwe AVI-indelingen. • krijg je inzicht in het volledige plaatje van de nieuwe AVI-procedure.
Individuele nascholing
Inhoudelijk
• woensdag 14 oktober 2015 (SintNiklaas) • woensdag 11 mei 2016 (Sint-Niklaas)
In deze sessie voor logopedisten en zorgleerkrachten gaan we grondig in op één onderdeel van de nieuwe AVI-procedure: DMT 2009. Je maakt kennis met de analysemogelijkheden van deze toets en ontdekt hoe je die kunt gebruiken om de individuele begeleiding van leerlingen op te starten. Daarnaast gaan we ook in op de nieuwe AVI-toetskaarten, en plaatsen we dit alles in het kader van de volledige nieuwe afnameprocedure.
Aansluitend bij dit thema
Toetsmap DMT/AVI
€ 118,15
Logo PRAKTISCH
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
De diagnostiek van begrijpend lezen Lieven Coppens
Heel wat Vlaamse scholen zijn op zoek naar goede testen voor begrij pend lezen. Maar wat is goede diagnostiek?
Duidelijke visie en veel tips. Mijn inzicht in begrijpend lezen is veel groter geworden!
Aansluitend bij dit thema
me me
3
4
3
4
5
Invul | tekst diverse thema’s
Begrijpend lezen op AVI-niveau plezierig maken, het kan voortaan met ‘Ik lees, ik doe’!
LEES ik DOE 2e leerjaar – groep 4
AVI- en CLIB-niveaus in deze uitgave:
ik
Leesstrategieën inoefenen Doorheen een brede waaier aan doe-opdrachten worden leerlingen aangespoord om verschillende leesstrategieën te gebruiken. Zo komen ze tot een beter begrip en inzicht van de tekst.
Bij uitstek geschikt voor differentiatie Voor iedere tekst is het AVI-niveau (lees technisch niveau) en het Clib-niveau (niveau begrijpend lezen) weergegeven. Zo kun je de opdrachten afstemmen op de leesvaardigheid van de leerling. Op die manier wordt het eenvoudiger om op maat van de individuele leerlingen te differentiëren en in te spelen op een doorgaande leerlijn binnen de klas en school. Het materiaal van ‘Ik lees, ik doe’ voorziet per leerjaar 30 opdrachten die flexibel te gebruiken zijn.
ik
LEES ik DOE
Begrijpend lezen op AVI-niveau 2e leerjaar – groep 4 www.abimo.net
O_ik_lees_ik_doe_LJ02.indd Alle pagina's
Toetsmap Begrijpend lezen € 68,10/map
Lager Onderwijs
+BuO
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 30 september 2015 (Sint-Niklaas) • woensdag 18 mei 2016 (SintNiklaas) 9u30 – 12u30
Heel wat scholen zijn, mede door de aansporing van de onderwijsinspectie, op zoek naar een manier om het begrijpend lezen van hun leerlingen objectief in kaart te brengen. Om te weten wat een goede toets is, moet je echter eerst weten wat begrijpend lezen is, welke factoren hierbij een rol spelen en welke vaardigheden de leerlingen daarvoor nodig hebben. In deze sessie verduidelijken we de nieuwe visie op begrijpend lezen om vervolgens te onderzoeken welke toetsen in aanmerking komen om het begrijpend lezen bij de leerlingen te onderzoeken.
LEES ik DOE
+BuO
Tijdstip
Inhoudelijk
Begrijpend lezen op AVI-niveau ‘Ik lees, ik doe’ bevat een breed gamma aan functionele teksten op AVI-niveau waarbij de leerlingen zelfstandig aan de slag gaan. Terwijl ze lezen, mogen ze ‘doen’. Zo wordt het technisch lezen leuk, en is het tegelijkertijd onmisbaar om tot een goed resultaat te komen.
Kleuter Onderwijs
Directie
Tijdens deze nascholing: • zie je in dat begrijpend lezen een complex proces is. • leer je de factoren kennen die het vermogen om begrijpend te lezen, beïnvloeden. • leer je welke vaardigheden de leerlingen nodig hebben om met succes begrijpend te kunnen lezen. • leer je welke toetsen in voldoende mate aansluiten op deze nieuwe visie.
Op zoek naar een manier om begrijpend lezen te koppelen aan AVI-lezen? Wil je kinderen plezier laten beleven tijdens het lezen? Ontdek dan nu ‘Ik lees, ik doe’ en laat kinderen actief aan de slag gaan met deze teksten!
Kinderdagverblijf
Zorgcoördinator
Doelstellingen
ik
DOELGROEP
27/02/14 09:46
Ik lees, ik doe
€ 45,00/map
Duur 3 uur
31
32
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
Stap voor stap doorheen de genormeerde toetsen Begrijpend Lezen Stefaan Vanparys, Marleen Rosiers of Elly Simoens
Tijdens deze sessie nemen we je stap voor stap mee doorheen de Cito toetsen Begrijpend lezen. Bij iedere stap krijg je praktische tips mee.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met de verschillende stappen van de Cito-toetsen Begrijpend Lezen. • leer je de toetsresultaten te lezen, te analyseren en te rapporteren. • leer je hoe je deze toetsen kunt koppelen aan het nieuwe AVI-systeem en aan een leesbeleid op school.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • donderdag 22 oktober 2015 (Brugge, to etse n
Inhoudelijk De Cito-toetsen Begrijpend Lezen laten je toe om de vorderingen van je leerlingen doorheen hun hele lagere schooltijd te volgen en in beeld te brengen. In deze nascholing bekijken we hoe de afname werkt, wat je eruit kunt halen en hoe je dit in een leerlingvolgsysteem kunt gieten. Dit gebeurt stap voor stap aan de hand van praktische voorbeelden en oefeningen.
zie blz. xxx)
• woensdag 18 november 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 4 december 2015 (Leuven, to etse n
zie blz. xxx)
• woensdag 20 april 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Deze nascholing besteedt ook aandacht aan de koppeling tussen begrijpend lezen, AVI-lezen en leesplezier. Er wordt tijd uitgetrokken om te kijken hoe de Cito-toetsen Begrijpend Lezen zich verhouden tot de nieuwe AVI-toetsen, en hoe je dit kunt koppelen aan het leesbeleid op school.
Aansluitend bij dit thema
Toetsmap Begrijpend lezen
€ 68,10/map
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
Het leerproces van kleuters in kaart Lieven Coppens
‘Schoolrijpheid’ is een kunstmatig begrip. Het wordt gebruikt om aan te duiden of een kind naar het 1e leerjaar kan of niet. Hoe krijg je zicht op de schoolrijpheid van je kleuters?
Tijdens deze nascholing: • zie je in dat schoolrijpheid over meer gaat dan alleen cognitieve aspecten. • zie je in dat schoolrijpheid niet alleen een zaak is van de kleuterschool, maar ook van de lagere school. • leer je welke facetten schoolrijpheid bepalen en hoe je er zicht op krijgt. • krijg je zicht op materialen die je kunt gebruiken om de verschillende ontwikkelingsdomeinen gedurende de kleuterschool systematisch in kaart te brengen en preventief te stimuleren of actief te remediëren.
Inhoudelijk
Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 11 december 2015 (Leuven, Dag van de kleuter) • woensdag 20 januari 2016 (SintNiklaas) • vrijdag 11 maart 2016 (Brugge, k le uter
Het begrip ‘schoolrijpheid’ hangt in Vlaanderen aan het eind van de derde kleuterklas als een zwaard van Damocles boven het hoofd van menig kleuter. Omdat een kind nu eenmaal naar het 1e leerjaar moet als het in een bepaald jaar is geboren. Daarbij wordt nauwelijks rekening gehouden of het kind klaar is voor deze stap. Vaak wordt de schoolrijpheid van een kind bepaald door een test die slechts enkele elementen van de schoolrijpheid nagaat. In deze sessie bekijken we uit welke onderdelen ‘schoolrijpheid’ bestaat en hoe we er zicht op kunnen krijgen. De nadruk ligt hier bij het tijdig signaleren van problemen en de preventieve of remediërende aanpak ervan in de kleuterschool.
Als leerkracht heb ik toch een aantal ‘wake up calls’ gehad inzake verwachtingen en schoolrijpheid.
Aansluitend bij dit thema
Toetsen Taal/Rekenen voor peuters Toetsen Taal/Rekenen voor kleuters
Kinderdagverblijf
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Ik heb een andere kijk op toetsen afnemen gekregen.
DOELGROEP
€ 100,20/map € 69,75/map
Als kleuters leren meten…. € 45,90 Als kleuters leren tellen… € 45,90
zie blz. xxx)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
33
34
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
Stap voor stap doorheen de genormeerde toetsen voor kleuters Elly Simoens
Tijdens deze sessie nemen we je stap voor stap mee doorheen de Cito toetsen Taal en Rekenen voor kleuters.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met de verschillende stappen van de Cito-toetsen Taal en Rekenen voor kleuters. • leer je de toetsresultaten te lezen, te analyseren en te rapporteren. • leer je hoe je deze toetsen kunt koppelen aan andere instrumenten van Cito: Het Volginstrument voor de Sociaal-Emotionele Ontwikkeling en het Screeningsinstrument Beginnende geletterdheid.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • donderdag 22 oktober 2015 (Brugge, to etse n
zie blz. xxx)
• vrijdag 20 november 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 4 december 2015 (Leuven,
Inhoudelijk De Cito-toetsen voor kleuters laten je toe om de vorderingen van je kleuters doorheen de kleuterschool te volgen en in beeld te brengen. Ze helpen je om de remediëring van specifieke problemen op maat te organiseren. In deze nascholing bekijken we hoe de afname werkt, wat je eruit kunt halen en hoe je dit in een leerlingvolgsysteem kunt gieten. Dit gebeurt stap voor stap aan de hand van praktische voorbeelden en oefeningen.
to etse n
zie blz. xxx)
• vrijdag 29 januari 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Deze nascholing besteedt ook aandacht aan de koppeling tussen deze toetsen en andere kleutertesten van Cito.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Aansluitend bij dit thema
Screeningsinstrument beginnende geletterdheid € 69,75 VISEON voor kleuters € 56,27
Toetsen Taal/Rekenen voor kleuters Toetsen Taal/Rekenen voor peuters
€ 69,75 € 100,20
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
De digitale verwerking van de genormeerde toetsen: de basis Lieven Coppens of Elly Simoens
Na de nieuwe AVIprocedure vinden nu ook de Citotoetsen voor kleu ters, de Citotoetsen Begrijpend lezen en de Citotoetsen Woordenschat de weg naar het Vlaamse onderwijsveld. De vraag naar een digitaal registratieprogramma neemt toe. Het digitale volgsysteem van Cito biedt hierop een antwoord.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je de belangrijkste mogelijkheden van het digitale programma kennen. • leer je zelf de basishandelingen met het programma uitvoeren.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • donderdag 22 oktober 2015 (Brugge,
Inhoudelijk
to etse n
In deze sessie bekijken we de mogelijkheden van het digitale volgsysteem van Cito. Naast registratie is er immers ook ruimte voor normering en gegevensanalyses op verschillende niveaus. Deze sessie is geen doorgedreven training in het gebruik van dit programma, maar wel een kennismaking met de diverse mogelijkheden en toepassingen van het volgsysteem. Je oefent zelf een aantal basisvaardigheden in het programma.
zie blz. xxx)
• woensdag 25 november 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 4 december 2015 (Leuven, to etse n
zie blz. xxx)
• woensdag 16 maart 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Brugge en Leuven: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Ook al kende ik het programma al, ik heb toch nog nuttige informatie opgedaan.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Goede studiedag om met het programma aan de slag te gaan.
Aansluitend bij dit thema
Computerprogramma Cito-volgsysteem voor het basisonderwijs jaarlijkse vernieuwing licentie:
€ 302,44 €117,98)
Met het Computerprogramma Cito Volgsysteem voor het basisonderwijs kun je de resultaten van de toetsen van Cito razendsnel verwerken. Het programma berekent automatisch alle scores en niveaus, en met één druk op de knop genereer je elk mogelijk rapport. Zo krijg je nog sneller inzicht in de resultaten op leerling-, klas- en schoolniveau op de manier die voor jouw school het meest interessant is. Meer informatie op www.abimo.net.
35
36
LEERLINGEN OPVOLGEN
www.onderwijsservice.be
De digitale verwerking van de genormeerde toetsen: voor gevorderden Lieven Coppens
Kun je al werken met de basisfuncties het Computerprogramma Cito Volgsysteem voor het basisonderwijs en wil je nu een stapje verder gaan? Wil je meer inzicht krijgen in de verschillende analyse en rappor tagemogelijkheden op leerling en klasniveau? Deze interactieve sessie is gemaakt op maat van gevorderde gebruikers.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met de mogelijkheden van het Computerprogramma wat betreft analyse en rapportage, op leerlingen klasniveau. • voer je zelf de voornaamste functies van het programma op leerlingen klasniveau uit, onder begeleiding. • krijg je ruimte om vragen uit de eigen praktijk te stellen en aan de slag te gaan met het antwoord.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 25 mei 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur
Inhoudelijk
3 uur
Alle toetsen van het Cito Volgsysteem kunnen digitaal verwerkt worden met het computerprogramma. Dit vraagt wel een grondige kennis van het programma: van het invoeren van leerlingen over het plannen van toetsen naar het analyseren en rapporteren van de resultaten, … Het is een heel proces dat systematisch doorlopen moet worden. In deze sessie voor gevorderden gaan we dieper in de belangrijkste analyse- en rapportagemoeilijkheden op leerling- en klasniveau. Naast dit basisaanbod is er ook ruimte voorzien om in te gaan op de vragen van alle deelnemers. Ben je startende gebruiker van het Computerprogramma? Volg dan eerst de nascholing ‘De digitale verwerking van de Cito-toetsen: de basis’, zie blz. 36. Opgelet: uiterlijk twee weken voor de sessie moeten je vragen bezorgd worden aan Onderwijsservice vzw.
Aansluitend bij dit thema
Computerprogramma Cito-volgsysteem voor het basisonderwijs jaarlijkse vernieuwing licentie:
€ 302,44 €117,98)
Met het Computerprogramma Cito Volgsysteem voor het basisonderwijs kun je de resultaten van de toetsen van Cito razendsnel verwerken. Het programma berekent automatisch alle scores en niveaus, en met één druk op de knop genereer je elk mogelijk rapport. Zo krijg je nog sneller inzicht in de resultaten op leerling-, klas- en schoolniveau op de manier die voor jouw school het meest interessant is. Meer informatie op www.abimo.net.
www.onderwijsservice.be
LEERLINGEN OPVOLGEN
De meerwaarde van het leerlingvolgsysteem van Cito voor uw schoolbeleid Lieven Coppens
Een leerlingvolgsysteem wordt in eerste instantie gebruikt om te analy seren en handelen op het niveau van de leerling. Maar op het niveau van de school biedt een gedegen leerlingvolgsysteem eveneens bijzondere kansen die vaak onbenut blijven. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je hoe een op groei gebaseerd volgsysteem 1. de kwaliteit van het onderwijs op individueel, klassikaal en schoolniveau kan bewaken. 2. een belangrijke bijdrage kan leveren tot het verbeteren van de inhoudelijke onderwijskwaliteit. • krijg je inzicht in de verschillende manieren waarop de resultaten van een volgsysteem geanalyseerd kunnen worden. • verwerf je inzicht in hoe een goed volgsysteem de groei van de leerlingen in kaart brengt. • maak je kennis met de voor- en nadelen van verschillende soorten gestandaardiseerde scores.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo
Andere: CLB-medewerkers, pedagogische begeleiders, beleidsmensen PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 24 februari 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Inhoudelijk Beleidsmensen hoeven niet tot in de details weten hoe de toetsen in een leerlingvolgsysteem afgenomen worden. Wat ze wel moeten weten is hoe ze de gegevens uit dit leerlingvolgsysteem kunnen gebruiken om de onderwijskwaliteit te bewaken en tijdig de juiste strategische keuzes te maken om de kwaliteit op peil te houden of te verbeteren. Vragen die zich daarbij opdringen zijn: • Voor welk volgsysteem kiezen we? • Wat is een betrouwbare maat om de vooruitgang van leerlingen in kaart te brengen? • Waar staan we nu als school en waar zullen we binnen een aantal jaren staan? • Is een probleem leerling-, leerkracht- of schoolgebonden? • Kunnen we de impact van een nieuwe methode meten of niet? In deze sessie ontdek je in welke mate het Cito Volgsysteem op deze vragen een antwoord kan geven. We blijven niet stilstaan bij de individuele toetsen of het computerprogramma, maar krijgen een helikopterzicht op het geheel. Deze inzichten neem je mee naar de praktijk en kun je gebruiken om om het even welk leerlingvolgsysteem op zijn waarde te taxeren. Aansluitend bij dit thema
Het volledige overzicht van toetsen vind je op www.abimo.net.
37
38
VAN TECHNISCH LEZEN NAAR LEESPLEZIER
www.onderwijsservice.be
Stap voor stap remediëren vanuit de AVIniveaus Martine Ceyssens
Kinderen met een ernstig leesprobleem hebben nood aan een lees methode die gestructureerd, opbouwend en uitdagend is. In deze sessie maak je kennis met een aanpak die voldoende materiaal aanbiedt dat zowel aansprekend als gestructureerd is. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je waar een goede remediërende methodiek aan moet voldoen. • leer je de opbouw van het leesproces kennen. • krijg je inzicht in de stappen die je zet in de begeleiding van leerlingen met een leesprobleem. • krijg je inzicht in hoe je met ‘De Lezergame’ doelgericht leerlingen kunt remediëren.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: kleuterleid(st)ers met interesse voor het leesproces PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 27 november 2015 (SintNiklaas)
Inhoudelijk
Tijdstip
Bij kinderen met een ernstig leesprobleem is er meer nodig dan een klassieke leesmethode. Deze kinderen hebben nood aan hulpmiddelen waarmee ze hun letters snel en makkelijk kunnen oproepen uit hun geheugen, ze hebben meer leesmateriaal nodig omdat het automatiseren trager verloopt en het is voor hen ook belangrijk dat de woordstructuur in kleinere deelstappen wordt opgedeeld. Deze voorwaarden en andere noodzakelijke kenmerken die belangrijk zijn om het leesproces toch op gang te krijgen, worden in het eerste deel van de lezing besproken. Ze steunen op recent wetenschappelijk onderzoek en worden op het einde van de lezing getoetst aan diverse remediëringspakketten.
Duur
Vervolgens bekijken we op welke manier je de deelstappen opbouwt. Hoe kleiner de deelstappen, hoe beter. Op deze manier voorkom je dat kinderen opnieuw vastlopen. We gaan ook dieper in op de preventie bij risicokinderen: welke kinderen zitten in de ‘gevarenzone’ en hoe kun je ze begeleiden? Waar start je en hoe bouw je langzaam op? En hoe kunnen zowel ouders als leerkrachten, zorgleerkrachten en logopedisten hierbij samenwerken? Aan de hand van inspirerende videofragmenten en casussen krijg je inzicht in hoe je een leerling met het remediëringspakket ‘De Lezergame’ kunt begeleiden.
Interessant programma met veel mogelijkheden, ook bruikbaar in buitengewoon onderwijs.
9u30 – 12u30 3 uur
www.onderwijsservice.be
VAN TECHNISCH LEZEN NAAR LEESPLEZIER
Aan de slag met Fundels AVIboeken Valentine Lerouge
Fundels AVIboeken dompelen jonge lezers op een aangename en speelse manier onder in de digitale AVIwereld.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • ga je zelf aan de slag met het platform Fundels-AVI. • leer je de mogelijkheden van het platform kennen om leerlingen te volgen en te oefenen op specifieke leestechnische moeilijkheden. • leer je hoe je het platform kunt integreren in het dagelijkse klasgebeuren of de logopediepraktijk.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 18 januari 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Fundels-AVI is een digitaal platform dat uit twee delen bestaat: • digitale leesboeken met verwerkingsspelletjes; • een opvolgsysteem waarin alle vorderingen op individueel leerlingen-niveau uitgebreid beschreven zijn.
3 uur
Duur
Door deze unieke samenstelling brengen de Fundels AVI-boeken kinderen op een aangename speelse wijze in contact met taalontwikkeling en leesbevordering, volgens de principes van het AVI-systeem. In deze nascholing wordt het Fundels AVI-platform stap per stap uitgelegd, waarbij je zelf concreet aan de slag gaat. Je ontdekt hoe je voor ieder kind een persoonlijke profielpagina kunt bijhouden, de leesontwikkeling op de voet kunt volgen en indien nodig extra oefeningen toe kunt wijzen. Bij iedere stap wordt de vertaalslag gemaakt naar de didactische praktijk en het remediëren van leesproblemen.
Leuk programma met gevarieerde oefeningen (spelletjes) voor kinderen.
Aansluitend bij dit thema
Fundels AVI-boeken
€ 180,00/jaar
Leuk gegeven, zeer interactief.
39
40
VAN TECHNISCH LEZEN NAAR LEESPLEZIER
www.onderwijsservice.be
Bouwen aan leesonderwijs: een leerlijn technisch lezen, een rijke woordenschat en een leerlijn begrijpend lezen Lieven Coppens
Het is de ambitieuze bedoeling van deze sessie om de deelnemers (nieuwe) inzichten te geven in de aanpak van het technisch en begrij pend lezen en te laten inzien dat het werken met doorgaande leerlijnen en een groeigerichte kijk op de vorderingen van de leerlingen nieuwe perspectieven biedt voor een onderwijs waar inclusie de regel wordt. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je het belang van doorgaande leerlijn beginnende geletterdheid – technisch lezen in kleuterschool en lager onderwijs overbrengen aan collega’s. • kun je het belang van een doorgaande leerlijn begrijpend luisteren – begrijpend lezen in kleuterschool en lager onderwijs overbrengen aan collega’s. • leer je het belang van woordenschat, fonologisch/fonemisch bewustzijn en begrijpend luisteren voor het technisch en begrijpend lezen aantonen aan je collega’s en illustreren aan de hand van concrete voorbeelden. • leer je aan collega’s uitleggen waarom een groeigerichte diagnostiek te verkiezen is boven een vergelijkende diagnostiek. • leer je de juiste instrumenten selecteren en gebruiken om aan groeigerichte diagnostiek te doen. • leer je handelingsgerichte foutenanalyses maken op basis van gegevens uit de groeigerichte diagnostiek. • leer je handelingsplannen opstellen met remediërende en compenserende maatregelen die de autonomie van leerlingen vergroten.
Inhoudelijk In deze driedaagse vorming tonen we aan dat de leerlijnen voor technisch en begrijpend lezen noodzakelijkerwijs moeten starten in het kleuteronderwijs en naadloos moeten doorlopen in het lager onderwijs. Hiervoor staan we eerst en vooral stil bij die ‘lees’-voorwaarden die er echt toe doen, namelijk het fonologisch bewustzijn, de woordenschat en het begrijpend luisteren. Doorheen deze vorming wordt het bovendien duidelijk dat beide leerlijnen hecht met elkaar verbonden zijn en dat de ‘lees’-voorwaarden nog verder ontwikkelen over de grens tussen het kleuteronderwijs en lager onderwijs heen. In een mix van theorie, praktijkvoorbeelden en concrete materialen bekijken we hoe en op welke manier we de ontwikkeling van de kinderen op de bovenvermelde domeinen en vaardigheden in kaart kunnen brengen en kunnen vertalen in termen van groei. Het zal dan ook niemand verbazen dat de triade ‘groeigerichte diagnostiek’, ‘handelingsgerichte foutenanalyse’ en ‘autonomie gevende remediëring’ als een rode draad door deze vorming aanwezig is. We voorzien voldoende tijd om de materialen die in de bijeenkomsten aan bod komen door de deelnemers te laten bekijken. Van de deelnemers wordt gevraagd om voorbeelden van de eigen praktijk naar de bijeenkomsten mee te brengen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • Woensdag 20 april 2016 EN woensdag 4 mei 2016 EN woensdag 1 juni 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 9 uur
REKENONDERWIJS
www.onderwijsservice.be
Rekenen doelgericht remediëren: optellen, aftrekken en vermenigvuldigen automatiseren Marleen Rosiers
In de eerste graad moeten jonge kinderen zeer veel basisbewerkingen automatiseren. Een zware klus die je als leerkracht met een doeltref fende didactiek lichter kunt maken.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in basisbewerkingen en hoe het automatiseringsproces hiervan verloopt. • leer je systematisch werken met rekenvensters in functie van de optellingen en aftrekkingen tot en met 10. • leer je systematisch werken met rekenstaafjes in functie van de maaltafels.
Inhoudelijk
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 23 september 2015 (SintNiklaas) • dinsdag 1 december 2015 (Leuven, zorg
In het eerste leerjaar moeten kinderen de optellingen en aftrekkingen tot tien leren automatiseren. In het tweede leerjaar komen de tafels van vermenigvuldiging erbij. Deze nascholing focust op methodieken om dit automatiseringsproces zeer systematisch aan te pakken. In eerste instantie krijg je inzicht in de eigenschappen van en relaties tussen bewerkingen. Zo leer je automatiseringsprocessen volgen. Vervolgens zoomen we in op het systematisch aanbrengen van de optellingen en aftrekkingen tot en met 10 (volgens de methodiek van Alle een(d)tjes zwemmen in het water) en van de maaltafels (volgens de methodiek van De tafels in kleur).
Leuke methode, duidelijke structuur.
Hoewel ik al 25 jaar bezig ben met rekenen remediëren, was dit een verfrissende insteek met diepgaande kennis van zaken.
Aansluitend bij dit thema
Alle Een(d)tjes zwemmen in het water € 8,50 Handleiding € 17,50
DOELGROEP
Tafels in kleur Handleiding
€ 8,50 € 17,50
zie blz. xxx)
• dinsdag 15 maart 2016 (Brugge, zorg
zie blz. xxx)
• woensdag 13 april 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
41
42
REKENONDERWIJS
www.onderwijsservice.be
Spelen met getallen in de kleuterklas Marlies Van Assche
Doelgericht werken aan getalbegip bij kleuters: hoe doe je dat?
DOELGROEP Kinderdagverblijf
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je zicht op de doorgaande ontwikkelingslijnen met betrekking tot getallen. • maak je kennis met de mogelijkheden (en beperktheden) van allerhande concrete materialen die werken aan getalbegrip bij kleuters. • leer je in functie van een specifiek doel binnen het leerdomein getallen een geschikt materialenaanbod voor jouw kleuters te selecteren.
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 14 oktober 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 11 december 2015 (Leuven, k le uter
Inhoudelijk
zie blz. xxx)
• vrijdag 11 maart 2016 (Brugge,
Vertrekkende vanuit de doelen rond getalbegrip, kijken we hoe je de klaspraktijk kunt verrijken op het vlak van getallen. We verkennen diverse concrete praktijkmaterialen op zoek naar mogelijkheden om in de kleuterklas op een speelse manier extra aandacht te geven aan getallen. We vertrekken vanuit de ontwikkelingsdoelen rond getalbegrip en de ontwikkelingslijnen doorheen de kleuterklas die hiermee samenhangen. Je verkent de mogelijkheden en beperkingen van materialen zoals telboeken, gezelschapsspelen, rekenstaafjes, prentenboeken, de telbox … Dit doe je door zelf actief met het materiaal te werken en vervolgens ervaringen uit te wisselen. Zo ga je in op de vraag hoe je je klaspraktijk kunt verrijken op het vlak van getallen. Bewust wordt binnen deze navorming uitsluitend gewerkt met concrete materialen, niet met werkblaadjes rond tellen en getallen.
Aansluitend bij dit thema
Telbox
Kleuter Onderwijs
€ 395,00
k le uter
zie blz. xxx)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
WERELDORIËNTATIE
www.onderwijsservice.be
Techniek in de kleuterschool Leen De Bie
Technisch bezig zijn is vragen leren stellen, leren uitproberen, jezelf leren kennen door de wereld te verkennen. Daarom is techniek in de kleuter klas zo belangrijk.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in de technische geletterdheid van kleuters en hoe je daarop kunt inspelen bij het geven van techniek. • leer je denktechnieken en handelingstechnieken aan te brengen aan kleuters. • leer je hoe je techniek in heel wat activiteiten toepast zonder aan het jaarplan te raken.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 2 oktober 2015 (SintNiklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
In deze nascholing laten we de vonk van techniek overspringen. Op een laagdrempelige manier maak je kennis met techniek en ontdek je hoe eenvoudig het is techniek te implementeren in de bestaande activiteiten.
3 uur
Duur
Je vertrekt vanuit de zeven pijlers van techniek geven voor kleuters, waarbij onder meer kindgerichtheid, ervaringsgerichtheid, experimenteren en het proces centraal staan. Er is uitgebreid aandacht voor technische geletterdheid bij kleuters, en de drie dimensies van techniek: begrijpen, hanteren en duiden. Ook probleemoplossend denken bij techniekactiviteiten komt aan bod. Je leert welke problemen er kunnen opduiken als je met het thema techniek werkt in de kleuterklas, en krijgt aanknopingspunten om deze problemen te voorkomen of op te lossen. Je ontdekt hoe je kunt inspelen op de verschillende manieren waarop kleuters leren. Aan de hand van de talloze inspirerende voorbeelden uit de praktijk ontwikkel je een eigen ‘blik op techniek’.
Gepassioneerde lesgeefster, doet je zin krijgen om onmiddellijk aan de slag te gaan!
Bedankt om mijn blik op techniek te verruimen!
Aansluitend bij dit thema
Een blik op techniek
€ 24,50
43
44
WERELDORIËNTATIE
www.onderwijsservice.be
Filosoferen in de lessen wetenschap Eef Cornelissen en Jelle De Schrijver
Kan water verslijten? Kunnen dieren denken? In de lessen wetenschap kunnen filosofeertechnieken voor een extra dimensie zorgen.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met de methodiek van filosoferen in de lessen wetenschap. • ontdek je wat de meerwaarde is van deze methodiek in de klaspraktijk. • leer je een sessie met kinderen begeleiden.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs (3de graad)
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing
Inhoudelijk
• vrijdag 19 februari 2016 (SintNiklaas)
In de lessen wereldoriëntatie en natuurwetenschappen onderzoeken leerlingen natuurlijke fenomenen. Maar hoe stimuleer je de onderzoekende houding van leerlingen? En hoe leer je leerlingen om goede onderzoeksvragen te formuleren? En hoe bied je leerlingen inzicht in complexe begrippen zoals materie, leven of energie? Om deze kwesties aan te pakken, werd de methodiek van het filosoferen de voorbije jaren succesvol aangepast tot een nieuwe, stimulerende en bruikbare werkvorm in de wetenschapsles. Diverse studies geven aan dat niet alleen de onderzoekende houding van leerlingen en jongeren met deze methodiek wordt gestimuleerd, maar ook hun reflectievermogen over en motivatie voor de wetenschapsles. De bevindingen suggereren dat deze methodiek in het bijzonder succesvol blijkt voor leerlingen die sneller afhaken bij klassieke wetenschapslessen zoals meisjes en kinderen met taalproblemen. Tijdens de nascholing bieden we eenvoudige tips over het stellen van vragen, het begeleiden van gesprekken en het integreren van deze methodiek in de onderzoeksopdrachten van leerlingen. Zo reiken we de leerkracht een instrument aan om de les wereldoriëntatie of natuurwetenschappen om te vormen tot een onderzoeksgemeenschap waar leerlingen autonoom en onderzoekend aan de slag gaan.
Aansluitend bij dit thema
Jonge kinderen, grote onderzoekers
DOELGROEP
€ 29,95
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
www.onderwijsservice.be
MUZISCHE VORMING
Spelen met drama, beweging en muziek Kris Flameng
Veel en gevarieerde inspiratie om dramaoefeningen voor jong en oud te maken.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met een breed aanbod aan drama-activiteiten. • ga je actief aan de slag met concrete werkvormen. • word je gestimuleerd om te durven werken met drama.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 30 november 2015
Inhoudelijk
zie blz. xxx)
(Brugge, m u zis c h e
Kris Flameng brengt je tijdens deze cursus in contact met een breed aanbod aan drama-activiteiten. Op basis van een praktische en dynamische sessie maak je kennis met een waaier van dramaoefeningen: ideeën, spellen, muzikale uitwerkingen, bewegingselementen, scenario’s …
• vrijdag 8 januari 2016 (Sint-Niklaas) • maandag 18 april 2016 (Leuven, zie blz. xxx) m u zis c h e
Tijdstip
Deze cursus dient als inspiratiebron waaruit je zelf kunt putten om samen met je leerlingen aan de slag te gaan. Bovendien helpt de sessie je om je eigen hindernissen naar dramatisch werken vlot te leren nemen.
Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Aansluitend bij dit thema
Na de pauze
€ 29,50
45
46
MUZISCHE VORMING
www.onderwijsservice.be
YouTube (af)kijken: mediawijs kijken en muzisch verzinnen Oetang
We komen vandaag allemaal, soms dagelijks, op YouTube terecht. Maar hoe kun je de filmpjessite gebruiken voor je lessen?
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je met kinderen gericht kijken/luisteren naar media. • werk je aan een kritische en mediawijze houding, ook bij je leerlingen. • ontdek je de taal van de media vanuit een kijkwijzer. • leer je muzische opdrachten bedenken vanuit het ontleden van filmpjes.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 30 november 2015 zie blz. xxx)
(Brugge,
Inhoudelijk
m u zis c h e
YouTubefilmpjes bieden veel mogelijkheden om met leerlingen aan hun mediawijze houding te werken. Tegelijk leveren die creatieve filmpjes vaak ook inspiratie voor muzische verwerkingsopdrachten. Stapsgewijs ontdek je een kijkwijzer die de leerkracht ondersteunt tijdens het beschouwen en bespreken van filmpjes. Je vergelijkt boodschappen en functies van media en verkent al doende de taal of ‘codes’ van de media. We maken ook de link met het leerplan media-opvoeding. Vervolgens combineer je enkele nieuwe inzichten met inspiratie uit de filmpjes om muzisch-creatieve opdrachten te verzinnen op maat van je klasgroep. Dat kan leiden tot lessen die media duidelijk integreren, maar evengoed tot activiteiten binnen andere muzische domeinen. Na deze sessie heb je de houvast en het begrippenkader om (doel)gericht media te beschouwen. Je gaat bovendien naar huis met een eerste lading ideeën voor afgeleide muzische activiteiten.
• vrijdag 22 januari 2016 (SintNiklaas) • maandag 18 april 2016 (Leuven, zie blz. xxx) m u zis c h e
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Op korte tijd heel veel zinvol en doelgericht materiaal ontdekt. Ook interessant dat de nadruk ligt op de onderliggende theorie en niet op ‘gewoon wat doen’.
Veel inspiratie gekregen!
www.onderwijsservice.be
MUZISCHE VORMING
Leerlingen stimuleren tijdens het verzinnen: trucjes om muzischcreatieve processen te coachen Oetang
Je wilt muzisch werken met veel uitdaging en met ruimte voor inbreng van de leerlingen: ideeën en concepten tijdens een muzische activiteit, of voor een schoolfeestact, nieuwjaarsbrief, klasdans, graffitimuur, foto shoot, videoreportage … Kortom: je wilt je leerlingen vooral zelf laten verzinnen. Hoe pak je dat aan? Hoe geef je hen die ruimte en begeleid je hen hierin? Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je het creatief proces bij je leerlingen aflezen en aanwakkeren. • leer je vanuit opdrachten en trucjes kinderen stimuleren tijdens het verzinnen en bedenken. • krijg je houvast en durf om een coachende begeleidershouding aan te nemen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 11 maart 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Inhoudelijk De creativiteit van je leerlingen waarderen en inzetten is niet altijd een evidentie in de klas. Het impliceert dat je als leerkracht enkele dingen loslaat, dat je ruimte laat voor eigen invulling door de leerling. Het opzoeken van deze free space hoeft echter niet altijd een risico te zijn. Deze speelse sessie gebruikt (de ontleding van) het creatief proces als kapstok om heel wat trucjes en techniekjes aan op te hangen. Je ontdekt al doende wat zorgt voor de vrijheid en de uitdaging die leerlingen nodig hebben om zelf te kunnen en durven verzinnen; en focussen daarbij specifiek op de interventies die je als leerkracht kunt doen zonder houvast te verliezen. Alle tips helpen je zowel tijdens de voorbereiding van activiteiten als tijdens het coachen zelf. Creativiteit als basis voor alle muzische activiteiten – ongeacht het domein! Na deze sessie trek je de klas in met nieuwe of frisse inzichten over creatieve processen waardoor je je muzische begeleidershouding echt kunt verstevigen en je leerlingen extra kunt uitdagen.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
47
48
MUZISCHE VORMING
www.onderwijsservice.be
Zelfsturend werken in de muzische vorming Koen Crul
Met welke opdrachten stimuleer je muzisch initiatief? Hoe laat je leer lingen zelf kiezen hoe ze muzisch willen werken?
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je verschillende vormen van sturing situeren in het muzisch werken. • ervaar je aan de hand van concrete voorbeelden hoe je zelfsturend werken kunt vormgeven in verschillende muzische domeinen. • koppel je doelgericht werken aan het inspelen op wat leerlingen aanbrengen. • leer je leereffecten maximaliseren door gepaste interventies.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing Voor het 1e tot het 3e leerjaar • maandag 30 november 2015 zie blz. xxx)
(Brugge,
Inhoudelijk
m u zis c h e
De mogelijkheden en kracht van muzische vorming zijn eindeloos. Dat merk je echter pas als je als leerkracht geen al te sturende rol inneemt, maar kinderen zelfsturend laat werken. In deze nascholing ontdek je wat juist het verschil is tussen leerkrachtgestuurd werken en zelfsturend werken, en welke verschillende schakeringen ertussen liggen. Aan de hand van een aantal praktijkvoorbeelden onderzoek je wat de taak van de leerkracht is in dit proces. Je ontdekt hoe je dit in verschillende domeinen kunt realiseren en wat succesfactoren zijn in het vrij muzisch werken.
• woensdag 9 maart 2016 (SintNiklaas) • maandag 18 april 2016 (Leuven, zie blz. xxx) m u zis c h e
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Voor het 4e tot het 6e leerjaar • maandag 30 november 2015 zie blz. xxx)
(Brugge, m u zis c h e
• maandag 18 april 2016 (Leuven, zie blz. xxx) m u zis c h e
• woensdag 25 mei 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Aansluitend bij dit thema
Zeppelin: didactiek voor muzische vorming
€ 43,00
www.onderwijsservice.be
MUZISCHE VORMING
Muzikale impulsen tijdens een verhaal Heidi De Clercq
Hoe zet je muziek in terwijl je een prentenboek voorleest of een verhaal vertelt?
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je structuren in prentenboeken omzetten in muzikale elementen. • leer je op eenvoudige wijze zelf een themalied te maken bij een verhaal. • leer je eenvoudige muzikale impulsen te gebruiken als je een verhaal vertelt.
Inhoudelijk Drie verschillende verhalen, één per leeftijdscategorie: zo begint deze creatieve sessie. Nadat je de drie verhalen gehoord hebt, ontleden we samen de gebruikte muzikale hulpmiddelen en de timing in het verhaal. Zo leer je een aantal verhaalstructuren herkennen. Vervolgens leer je die structuren verbinden met een muzikaal hulpmiddel: je zingt bijvoorbeeld een zelfgemaakt lied als een personage zich verplaatst. Tijdens deze nascholing krijg je de kans om zelf liedjes te maken en ze te oefenen. Niet alleen ga je zelf zingen, je gaat ook aan de slag met instrumenten, andere materialen en je eigen lichaam. Tot slot ga je zelf aan de slag met een voorleesverhaal en voorzie je dat van eigen muzikale impulsen.
Aansluitend bij dit thema
Ontdek al onze kamishibai vertelplaten op www.abimo.net.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 14 maart 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
49
50
MUZISCHE VORMING
www.onderwijsservice.be
Muzikale verwerking na een verhaal Heidi De Clercq
Ontdek wat je allemaal met een prentenboek of verhaal kunt doen nadat je het verteld hebt!
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je een pedagogisch onderbouwde keuze maken voor het onderdeel van een verhaal dat je muzikaal verwerkt. • maak je kennis met de muzikale omgangsvormen. • koppel je de muzikale omgangsvormen aan de onderdelen van een prentenboek of verhaal.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 23 november 2015 (SintNiklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Op basis van een prentenboek kun je een ontzettend breed gamma aan muzikale activiteiten inrichten. Naargelang de structuur, de inhoud, de illustraties, de grafische tekstzetting of vormgeving van het boek zijn er uiteenlopende muzikale verwerkingsmogelijkheden. Tijdens deze dag leer je een doordachte keuze maken uit 6 muzikale omgangsvormen: muziek maken, luisteren naar muziek, praten over muziek, muziek lezen en noteren, muziek ontwerpen en op muziek bewegen. Per muzikale omgangsvorm krijg je actieve voorbeelden. Als slot verwerk je zelf een prentenboek en deel je dit ook actief in kleine groepjes.
3 uur
Opmerking: voor deze sessie breng je een eigen prentenboek naar keuze mee.
Duur
MUZISCHE VORMING
www.onderwijsservice.be
Creatief aan de slag met peuter en kleuterliedjes Met eigen versjes en teksten muzisch aan de slag gaan Kris Flameng
‘Het kleinste maatje’ en ‘Een maatje meer’ zijn onmisbare basiswerken geworden in de muzische vorming op scholen. Deze nascholing gaat op basis van de boeken nog een stapje verder en geeft handreikingen om zelf versjes en liedjes te creëren.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • diep je de muzische aspecten van ‘Het kleinste maatje’ en ‘Een maatje meer’ verder uit. • maak je kennis met technieken om zelf versjes, tekstjes en liedjes te creëren. • ga je met zelf gecreëerd materiaal aan de slag.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 15 april 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Zowel ‘Het kleinste maatje’ als ‘Eén maatje meer’ zijn zeer gebruiksvriendelijke boeken boordevol muzische activiteiten. De meeste leerkrachten, begeleiders en ouders zijn tevreden met het toegepaste concept, kunnen er dadelijk mee aan de slag en gebruiken de boeken bijna dagelijks. Toch zijn er nog heel wat mogelijkheden om een stapje verder te gaan. In deze nascholing krijg je middelen en technieken aangereikt om zelf met eigen versjes, teksten en zelfs eigen liedjes muzisch te leren werken. Voor het volgen van deze workshop is geen muzikale voorkennis vereist.
Heel inspirerend en bruikbaar in de klas. Ik popel om te beginnen.
Direct te gebruiken in de klas.
Aansluitend bij dit thema
Het kleinste maatje
DOELGROEP
€ 24,95
Een maatje meer
€ 24,95
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
51
52
MUZISCHE VORMING
www.onderwijsservice.be
Wiedoewop: swingen met peuters en kleuters Han Steyaert
In deze interactieve workshop leer je werken met Wiedoewap en Wie doewop!, de muzikale boxen voor peuters en kleuters.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • ontdek je waarom het belangrijk is musicerend door de dag te gaan met kleuters. • krijg je handvatten om gestructureerd te werken rond hedendaagse liedjes. • krijg je didactische tips en inspiratie voor een grote variëteit aan activiteiten.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 30 november 2015 zie blz. xxx)
(Brugge,
Inhoudelijk
m u zis c h e
In deze workshop gaan we niet alleen luisteren naar originele liedjes, maar gaan we vooral DOEN! Aan de hand van enkele specifieke liedjes maak je kennis met activiteiten die je hierbij kunt uitwerken. Je leert hoe je er didactisch mee aan de slag kunt gaan, onder meer via kijkplaten. De liedjes uit ‘Wiedoewop’ zijn geen typische kinderliedjes. Niet alleen vind je er een combinatie van dagverloopliedjes, speelliedjes, themaliedjes en bewegingsmuziek, ook wordt zoveel mogelijk gevarieerd met ritme, metrum, muziekstijlen enz. Op die manier kom je tegemoet aan de sterke bewegingsdrang van peuters en kleuters. Ontdek hoe je dit soort liedjes als activiteit op zich kunt gebruiken, maar ook als rode draad doorheen de dag.
Aansluitend bij dit thema
Wiedoewop Kijkplaten Wiedoewop
DOELGROEP
€ 25,00 € 35,00
Wiedoewap Kijkplaten Wiedoewap
€ 25,00 € 35,00
• vrijdag 15 januari 2016 (Sint-Niklaas) • maandag 18 april 2016 (Leuven, zie blz. xxx) m u zis c h e
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
www.onderwijsservice.be
MUZISCHE VORMING
Kunst beschouwen en bespreken met kinderen: leren kijken en luisteren naar kunst uit alle domeinen Oetang
Kinderen in contact brengen met kunst en cultuur is een belangrijk aspect van muzische vorming. Maar … waar vind je inspirerende kunst die je bij leerlingen kunt aanbrengen? Hoe bepaal je wat interessant is om te bespreken? Hoe leid je leuke lesideeën af uit kunst en domeinen die nu niet altijd vertrouwd aanvoelen? Hoe breng je een kunstbeschouwend gesprek op gang en hoe begeleid je dat?
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je kunstbeschouwende gesprekken begeleiden. • ontdek je dat je geen kunstexpert hoeft te zijn om aan kunstbeschouwing te doen. • leer je kunst uit alle domeinen kennen en selecteren. • leer je ideeën voor verwerkingsopdrachten ‘afleiden’ uit kunst.
PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 15 april 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing
Inhoudelijk In deze sessie bekijken we gericht kunstwerken uit verschillende disciplines, om er meteen enkele praktische inzichten rond beschouwen op toe te passen. We introduceren kunstzinnige bouwstenen en werkvormen waardoor je anders naar kunst leert kijken, en de ‘woordenschat’ ontdekt die je nodig hebt om met je leerlingen over kunst te leren praten en nadenken. We gaan ook dieper in op de stappen om beschouwgesprekken of -oefeningen op te bouwen. Met de inspiratie die dit alles oplevert, maken we kort een eerste transfer naar lesideeën. Deze sessie toont ook aan dat je als leerkracht geen ‘kunstexpert’ hoeft te zijn om op een boeiende manier kunst naar je kinderen toe te brengen. Je maakt bovendien op een leuke manier kennis met ‘minder evidente’ kunst uit domeinen waar je misschien zelf minder mee vertrouwd bent.
Meer informatie via
[email protected]
53
54
MUZISCHE VORMING
www.onderwijsservice.be
Verhalen verzinnen en verwerken met Lego StoryStarter Oetang
Kinderen aanzetten tot creatief schrijven is niet zo evident. Met StoryStarter, een creatief en educatief pakket van LEGO, stimuleer je het verzinnen, schrijven en vertellen van verhalen.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je hoe je met leerlingen gericht en creatief verhalen kunt verzinnen. • ontdek je hoe de Lego StoryStarter zowel kan inzetten op spreken, luisteren, schrijven als lezen. • verken je mogelijkheden om op een didactische manier leerlingen te ondersteunen tijdens het opbouwen en uitschrijven van verhalen. • leer je hoe je de fantasie van leerlingen kunt stimuleren tijdens het werken met taal. • krijg je inspiratie om de verhalen muzisch te verwerken.
Inhoudelijk Kinderen aanzetten tot creatief schrijven is niet zo evident. Met StoryStarter, een creatief en educatief pakket van LEGO, kun je leerlingen via gevarieerde en leuke opdrachten motiveren om verhalen te creëren. Door deze aanpak krijgen de leerlingen zicht op de structuur van een verhaal en leren ze hun verbeelding gebruiken om verhalen te verzinnen. Ze krijgen zo ook zelfvertrouwen om te vertellen, goesting om aandachtig te luisteren en motivatie om te schrijven. In deze nascholing verken je een waslijst aan mogelijkheden om met StoryStarter aan de slag te gaan en ontdek je methodieken om de verhalen van de kinderen te koppelen aan muzische activiteiten (beeld, media, muziek, drama en zelfs dans). Je vertrekt met hopen inspiratie naar huis om taalvaardigheid te versterken en creatief met taal te werken.
Aansluitend bij dit thema
Zeppelin: didactiek voor muzische vorming € 43,00
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 13 april 2016 (SintNiklaas) • woensdag 11 mei 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
HOOGBEGAAFDHEID
www.onderwijsservice.be
Hoogbegaafdheid: een wonderkind? Hoogbegaafdheid op school
Tessa Kieboom directeur Exentra
Tijdens deze nascholing maak je kennis met het thema hoogbegaafdheid. We nemen je mee in de denkwereld van deze leerlingen. We bekijken welke impact intelligentie op dit totale plaatje heeft. Je krijgt praktische tips over de aanpak van sterke en hoogbegaafde leerlingen in de klas en op school.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je een volledig beeld van hoogbegaafdheid in de lagere school.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing
Inhoudelijk
• dinsdag 1 december 2015 (Leuven,
Sterke en hoogbegaafde leerlingen vallen vaak onbewust uit de boot in het zorgbeleid. Deze nascholing geeft aan wat specifiek is aan hoogbegaafdheid en geeft inzicht in hun leer- en ontwikkelingsbehoeften. Er wordt besproken hoe je sterke leerlingen in de klas een gerichte differentiatie naar boven toe kunt geven. Dit is een belangrijke peiler in het zorgbeleid. Daarnaast komen ook de doelstellingen van een kangoeroeklas naar voren zodat duidelijk wordt welke stappen nodig zijn om binnen een schoolse context een professionele aanpak voor deze leerlingen uit te bouwen.
Zeer interessant, ik ben veel wijzer geworden door de nuttige tips.
Ik sta er niet alleen voor. We hebben weer wat moed gekregen om door te zetten.
Voor het eerst sinds lang nog eens schrijfplaats te kort, zo inspirerend!
Aansluitend bij dit thema
De hoogbegaafdheid survivalgids € 11,95
DOELGROEP
Kant en Klaar Plus
€ 79,50/map
zorg
zie blz. xxx)
• donderdag 3 december 2015 (SintNiklaas) • dinsdag 15 maart 2016 (Brugge, zorg
zie blz. xxx)
Tijdstip 9u30 – 12u30 Duur 3 uur
55
56
HOOGBEGAAFDHEID
www.onderwijsservice.be
Hoogbegaafdheid: materialen voor de kleuterschool Tessa Kieboom directeur Exentra
Welke materialen bestaan er voor kleuters met een ontwikkelingsvoor sprong? Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je een volledig beeld van het werken met materialen voor kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
Inhoudelijk Ben je op zoek naar geschikte materialen voor kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong? Wat biedt de onderwijsmarkt? Hoe maak je de juiste keuze? Hoe ga je te werk tijdens binnenklasdifferentiatie? Waarom en hoe organiseer je kangoeroeklassen? Deze nascholing biedt antwoorden op deze en nog veel meer vragen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 27 januari 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Hoogbegaafdheid: materialen voor de lagere school Tessa Kieboom
Welke materialen bestaan er voor lagere schoolleerlingen met een ont wikkelingsvoorsprong? Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je een volledig beeld van het werken met materialen voor hoogbegaafde leerlingen in de lagere school.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo
Inhoudelijk Ben je op zoek naar geschikte materialen voor hoogbegaafde leerlingen? Wat biedt de onderwijsmarkt? Hoe maak je de juiste keuze? Hoe ga je te werk tijdens binnenklasdifferentiatie? Waarom en hoe organiseer je kangoeroeklassen? Deze nascholing biedt antwoorden op deze en nog veel meer vragen.
Boeiend, als mama en als juf!
PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 13 april 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Het was een leerrijke voormiddag, heel wat interessante materialen gezien, ideeën gehoord.
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Wiebelkids en frullemies Cindy Helsen
Iedereen herkent ze wel: kinderen die wiebelen, prutsen of wegdromen. Wat zit daarachter? En hoe kun je hier juist op reageren?
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je ‘wiebelgedrag’ en andere uitingsvormen van stress bij kinderen te herkennen en verklaren. • maak je kennis met ontspanningsoefeningen voor in de klas. • leer je ook voor jezelf op zoek te gaan naar voldoende energie en focus om voor de klas te staan.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 1 december 2015 (Leuven, zorg
Inhoudelijk
• dinsdag 15 maart 2016 (Brugge,
Kinderen krijgen op een dag massaal veel prikkels binnen. Veel kinderen slagen er niet in om die op een snelle en efficiënte manier te verwerken, wat tot veel spanning leidt. Dit uit zich dan soms in wiebelen, prullen, concentratieproblemen, wegdromen, lichamelijke klachten, faalangst, uitstelgedrag, onderpresteren,... Als we dat wiebelen, prullen of wegdromen afblokken zonder iets anders in de plaats te geven, blijven de spanningen zich verder opbouwen, met explosief gedrag of stress als gevolg. In deze sessie leer je hoe lichamelijke en mentale onrust (stress) bij kinderen zich opbouwen en tot uiting komen in gedrag. Vervolgens krijg je verschillende oefeningen aangereikt om tussendoor in de klas te gebruiken, als middel om op dit gedrag te reageren. Het wordt dus een actieve sessie: we gaan bewegen, dansen, zingen, kleuren, … Ten slotte krijg je een aantal praktische tips mee rond omkadering en prikkeldosering in de klas.
Aansluitend bij dit thema
Woesh
€ 65,00 per box
zie blz. xxx)
Tijd voor een break
€ 24,50
zorg
zie blz. xxx)
• maandag 21 maart 2016 (SintNiklaas) • maandag 23 mei 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
57
58
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Snoezelen: basisvorming Een wondere wereld van zintuigen Joep Derie en Ronny Vanoosthuyse
Snoezelen komt van ‘snuffelen’ (onderzoeken) en ‘doezelen’ (rustig genieten). Het is een methode die de zintuigen activeert op een warme, ontspannende manier.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je een initiatie in het snoezelen. • ontdek je de eigenheid van het snoezelen. • maak je kennis met een uitgebreide verzameling van snoezelobjecten. • ervaar je hoe sfeer scheppen een belangrijke voorwaarde is om te snoezelen.
Logo Andere: ergotherapeuten PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 23 oktober 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 11 december 2015 (Leuven,
Inhoudelijk Ga mee op een boeiende sensorische ontdekkingstocht. Tijdens deze workshop gaan we in op de wordingsgeschiedenis van het snoezelen, analyseren we de definitie, formuleren we basisvoorwaarden om te kunnen snoezelen en laten we zelfgemaakte snoezelvoorwerpen zien. We bespreken aan de hand van de vele voorbeelden en foto’s van de snoezelkermis hoe je op een doeltreffende manier snoezelvoorwerpen kunt maken. Zo geeft deze nascholing je heel wat aanknopingspunten om zelf met snoezelen te starten, of je eigen snoezelactiviteiten verder uit te breiden.
k le uter
zie blz. xxx)
• vrijdag 11 maart 2016 (Brugge, k le uter
zie blz. xxx)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing
Heel enthousiast gebracht.
Interessante, concrete sessie. Bruikbare tips die je meteen zelf kunt toepassen.
Aansluitend bij dit thema
Het grote snoezelboek
€ 29,50
Meer informatie via
[email protected]
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Sherborne bewegingspedagogiek Jo Daems
De Sherborne bewegingspedagogiek is niet meer weg te denken uit scholen, revalidatiecentra, buitengewoon onderwijs en de kinderopvang. Ervaar zelf waarom.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je een initiatie in de Sherborne bewegingspedagogiek. • krijg je de basis om de bewegingspedagogiek uit te proberen met je eigen doelpubliek. • krijg je handvatten om je verder te verdiepen in de bewegingspedagogiek.
Logo Andere: ergotherapeuten en kinesisten PRAKTISCH Individuele nascholing
Inhoudelijk
• vrijdag 29 april 2016 (Sint-Niklaas)
Sherborne is een bewegingsmethode waarbij bewegingsactiviteiten individueel, met twee of met meer worden aangeboden. De methode heeft als doel de ontwikkeling van de totale persoonlijkheid te bevorderen. De Sherborne bewegingspedagogiek beoogt niet alleen motorische en cognitieve ontwikkeling, maar ook de ontwikkeling van een positief zelfwaardegevoel en van de bekwaamheid om relaties aan te gaan. Deze initiatie geeft inspiratie tot experimenteren in de eigen werksituatie. Na een korte theoretische voorstelling, geïllustreerd met beeldmateriaal, verken je de methode vooral door zelf te bewegen en zelf te ervaren. Gemakkelijk zittende kledij is aan te raden.
Ik ben fan!
Leuk, vernieuwend, zin om er mee aan de slag te gaan.
Aansluitend bij dit thema
Sherborne bewegingspedagogiek
DOELGROEP
€ 29,50
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
59
60
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Agressie aanpakken met muziek en relaxatie Kris Flameng
Muziek en beweging hebben alles in zich om kinderen die het (even) moeilijk hebben positieve input te geven.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met een breed aanbod aan oefeningen en werkvormen rond muziek, beweging, massage en/of relaxatie. • leer je hoe je muziek en beweging kunt inzetten om agressie aan te pakken.
Logo Andere: ergotherapeuten en kinesisten PRAKTISCH
Inhoudelijk
Individuele nascholing
In deze sessie stelt Kris Flameng zeer concrete oefeningen en werkvormen voor, bruikbaar voor iedereen die met kinderen van uiteenlopende leeftijden werkt. Het uitgangspunt daarbij is zijn succesvolle ‘Twee maten rust’.
• vrijdag 4 december 2015 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur
Je leert hoe je het samenspel van muziek, beweging, massage en relaxatie kunt gebruiken om probleemgedrag op te vangen en te voorkomen. Je ontdekt hoe je er het welbevinden van kind en begeleider sterk mee kunt verbeteren. Voor deze actieve sessie breng je een ligmatje en een kussen mee.
De constante link naar de praktijk kan ik erg appreciëren.
Veel nieuwe dingen bijgeleerd en een grote uitdaging voor mezelf: altijd kalm en rustig blijven.
Aansluitend bij dit thema
Twee maten rust
€ 29,50
3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Omgaan met hoogsensitieve kinderen An Michiels
Hooggevoelig zijn, wat betekent dat voor kinderen? En hoe kunnen we hoogsensitieve kinderen helpen?
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je de kenmerken van hoogsensitiviteit herkennen. • leer je wat hooggevoelige kinderen nodig hebben. • krijg je aanknopingspunten om deze kinderen te helpen.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 1 december 2015 (Leuven,
Inhoudelijk
zorg
Hoogsensitieve kinderen hebben een fijngevoelig zenuwstelsel, waardoor de prikkels uit hun omgeving een diepe indruk op hen maken en ze meer tijd en rust nodig hebben om deze indrukken te verwerken. Vaak zijn zij zich daar zelf niet van bewust, of krijgen zij daar de kans niet toe. Als gevolg daarvan voelen zij zich geïrriteerd, worden ze prikkelbaar en overbeweeglijk of juist gesloten of somber. Maar afhankelijk van de manier waarop ermee omgegaan wordt, kan hun grote gevoeligheid ook als een mooi talent beschouwd worden, zodat ze kunnen opgroeien tot bewuste en gelukkige volwassenen.
zie blz. xxx)
• woensdag 13 januari 2016 (SintNiklaas) • dinsdag 15 maart 2016 (Brugge, zorg
zie blz. xxx)
• woensdag 1 juni 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 – 12u30 Brugge en Leuven: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Wat kunnen wij voor deze kinderen doen? Hoe kunnen we hen beter begrijpen en hen helpen om beter om te gaan met hun grote gevoeligheid? In deze workshop, die zowel voor ouders als voor leerkrachten heel interessant is, krijg je talloze voorbeelden uit de praktijk, praktische tips en adviezen voor dagelijkse toepassing.
Dit geeft een meer ‘doorleefd’ beeld van hoogsensitiviteit, anders dan een theoretische, schriftelijke bron.
Aansluitend bij dit thema
De hoogsensitiviteit survivalgids
€ 11,95
Zeer bruikbare tips om mee naar huis en school te nemen.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
61
62
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Kinderen en jongeren leren omgaan met een ontwikkelingsprobleem Marleen Rosiers
Met de Survivalgidsen kunnen kinderen met een ontwikkelingsprobleem zichzelf helpen. Maar hoe kun jij daar als begeleider bij ondersteunen? Hoe kunnen jullie er beiden zoveel mogelijk uithalen? Of hoe zet je de gidsen in binnen de integrale klaspraktijk? Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je tips om met de survivalgidsen aan de slag te gaan. • leer je uitdagingen en valkuilen opsporen. • maak je kennis met actiepunten om met individuele leerlingen te werken aan hun specifieke noden.
Inhoudelijk Op een speelse, ludieke manier begeleiden de Survivalgidsen kinderen en jongeren in het omgaan met hun specifieke probleem. Zo zetten deze boekjes de context van psycho-educatie in de praktijk om. In elke Survivalgids werken een inhoudelijk expert en een jeugdauteur samen om wetenschappelijke informatie te vertalen naar de leefwereld van de jonge lezer. Een leerkracht die hier nog de juiste begeleiding aan toevoegt, maakt het plaatje compleet. In deze sessie ontdek je hoe je aan de hand van de Survivalgidsen kinderen kunt begeleiden en ondersteunen. Het is een opstapje om écht met deze gidsen aan de slag te gaan in je klas. Deze sessie gaat overkoepelend over de hele reeks Survivalgidsen, waarin volgende thema’s aan bod komen: hoogbegaafdheid, AD(H)D, dyslexie, dyscalculie, depressie, autisme, overgewicht, DCD, hoogsensitiviteit, langdurige ziekte, gehoorstoornissen.
Aansluitend bij dit thema
Survivalgidsen
€ 11,95/stuk
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 1 december 2015 (Leuven, zorg
zie blz. xxx)
• dinsdag 15 maart 2016 (Brugge, zorg
zie blz. xxx)
• woensdag 18 mei 2016 (SintNiklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
www.onderwijsservice.be
ZORG VOOR RUST
Kinderyoga op school: een introductie voor leerkrachten Cindy Helsen
In kinderyoga komen kinderen op een speelse manier in contact met yoga, met zichzelf en met de ander.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je hoe een yoga-les is opgebouwd. • maak je kennis met de begeleidershouding tijdens een yogales binnen het klasgebeuren. • krijg je zicht op verschillende yoga-houdingen en ervaar je die zelf. • krijg je inspiratie om zelf mee aan de slag te gaan in de klas.
Inhoudelijk Kinderen krijgen vandaag de dag heel veel prikkels binnen en moeten vaak aan allerlei eisen voldoen. Dit leidt vaak tot veel spanning in het lichaam en geest. Kinderyoga kan hierop een antwoord bieden en een goede ondersteuning zijn voor het kind in zijn fysieke en emotionele groei. Het houdt het lichaam soepel, verbetert motoriek en concentratie, leert hen respectvol omgaan met de ander, draagt bij aan zelfvertrouwen en positief denken en vooral: het is gewoon superleuk! Als kinderen goed in hun vel zitten, kan er ook meer ruimte zijn om nieuwe dingen te leren en inspanningen te doen. In deze vorming gaan we heel concreet met het yoga-concept zelf aan de slag. We doen samen een yoga-les van A tot Z zoals die er concreet kan uitzien in de klas, in de turnles, op een ‘speciaal’ moment, ... We beginnen met opwarmen, doen verschillende yoga-houdingen met voldoende afwisseling tussen beweging/ontlading en ontspanning/relaxatie, gaan aan de slag met ademhalingsoefeningen, samenwerkingsoefeningen, meditatie, ... We staan ook stil bij begeleidershouding, praktische omkadering en info- en inspiratiebronnen om verder mee aan de slag te gaan. Voor deze sessie draag je gemakkelijke kledij en neem je een kussen en een deken mee.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: turnleerkrachten PRAKTISCH Individuele nascholing Voor kleuterklas en 1e leerjaar • vrijdag 11 december 2015 (SintNiklaas)
Voor 2e tot 6e leerjaar • maandag 30 mei 2016 (Sint-Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
63
64
ZORG VOOR RUST
www.onderwijsservice.be
Kijk en luister naar beelddenkers Lieve Van Beeck
Hoe ervaar je de wereld als je in beelden denkt? Wat zijn hier de sterktes en de zwaktes van? Waarom worden beelddenkende kinderen vaak niet begrepen?
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • ontdek je wat beelddenken is. • leer je hoe je kunt omgaan met beelddenkers in de klas. • maak je kennis met materialen die het lesgeven aan beelddenkers ondersteunen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 22 januari 2016 (SintNiklaas)
Inhoudelijk
Tijdstip
Een grote groep ondergewaardeerde leerlingen heeft juist een bijzondere gave: het zijn beelddenkers! Zij denken niet in woorden maar in beelden. Vaak hebben zij een leerachterstand of denkt men aan dyslexie.
Duur
Beelddenken is een andere, non-verbale manier van denken. Het plaatst zich tegenover taaldenken (of woorddenken). Terwijl een taaldenker 2 à 3 woorden per seconde verwerkt, moet een beelddenker 32 beelden per seconde verwerken, met een chaotisch hoofd tot gevolg. Beelddenkers denken primair in beelden, d.w.z. met de rechterhersenhelft. Ze kunnen echter wel leren om hun linkerhersenhelft te gebruiken, al zal het nooit hun eerste natuur worden. Net zoals een taaldenker ook kan leren om creatief te zijn en beter met beelden om te gaan. Het onderwijs sluit jammer genoeg onvoldoende aan bij alle denkwijzen omdat slechts een kleine groep (5%) visueel leert. In de klas wordt de beelddenker zoveel mogelijk als een gewone leerling beschouwd, maar kun je rekening houden met een aantal punten die zijn of haar manier van leren ten goede komt. Naast inzicht en begrip krijg je in deze vorming een heleboel leertips, te gebruiken op school en door de beelddenker zelf. Je leert ook hoe je de linker- en rechterhersenhelft beter laat samenwerken. Je maakt ook kennis met relevante materialen.
9u30 – 12u30 3 uur
www.onderwijsservice.be
VERTELATELIERS
Vertelateliers bij jou op school
Laat je leerlingen onderdompelen in een verrassende wereld boordevol verhalen! Vertelateliers zijn interactieve voorstellingen, gebaseerd op prentenboeken, leesboeken of inspirerende thema’s. Doelstellingen tijdens alle vertelateliers Tijdens alle vertelateliers • staat interactief voorlezen centraal. • wordt de taalontwikkeling van kinderen doelgericht gestimuleerd. • ligt de nadruk op de uitbreiding van de actieve woordenschat, het bevorderen van spreekdurf en het aanscherpen van de luisterhouding. • is er aandacht voor leestechnische aspecten en inhouden van begrijpend lezen. • wordt de fantasie geprikkeld en een veilig lees- en spreekklimaat geschept. • is er ruimte voor eigen meningen.
Wat zijn de vertelateliers?
Praktische informatie
Laat je school gedurende enkele uren omtoveren tot een magische en inspirerende plek boordevol verhalen en vertelling. Tijdens een vertelatelier worden kinderen en leerkrachten op school uitgedaagd en meegenomen om op ontdekking te gaan. Samen duiken jullie in de verschillende verhalen, maken jullie kennis met (nieuwe) personages en leer je je openstellen voor woord, beeld en muziek, doorspekt met de nodige fantasie.
Vertelateliers op jouw school kunnen voor een halve of hele dag aangevraagd worden. Kies je voor een halve dag, dan kun je 3 ateliers uit het aanbod selecteren. Kies je voor een hele dag, dan kun je 6 ateliers uit het aanbod selecteren. Het volledige aanbod aan ateliers vind je op p. XXXX van deze catalogus.
Een verrassend decor, geluidsinstallatie, tot de verbeelding sprekende attributen, … Alles wordt meegebracht naar jouw school om een nieuwe verhalenwereld tot leven te wekken. Tijdens de ateliers komen muzische aspecten aan bod, maar legt de verteller ook sterk de nadruk op inhoudelijke accenten van het leesproces en de leesontwikkeling van kinderen. Door die combinatie worden kinderen geprikkeld in hun nieuwsgierigheid, zodat de stap naar een boek ontdekken makkelijker wordt. Daarbij wordt de nadruk voortdurend gelegd op het interactieve karakter van het vertelatelier. Kinderen én leerkrachten mogen actief mee opdrachten uitvoeren, mee spelen en dingen uitproberen, en kunnen ook ontspannen en genieten. Op die manier kunnen ze nadien zelf gemakkelijker de stap zetten naar lezen en leesplezier. Er zijn vertelateliers voor uiteenlopende leeftijden. Alle voorstellingen zijn aangepast aan de belevingswereld van de betreffende leeftijdscategorie, en integreren ook diverse aspecten van het taalvaardigheidsonderwijs voor die doelgroep. De thema’s zijn laagdrempelig en toegankelijk voor alle ‘soorten’ lezers, met uitdagende en soms ondeugende invalshoeken, en een stevige dosis humor en fantasie. Zowel leestechnische aspecten als meer inhoudelijke elementen komen afwisselend aan bod.
• Kostprijs – 400 euro voor ½ dag (3 ateliers) – 750 euro voor 1 dag (6 ateliers) • Duur van 1 vertelatelier: 50 min. • Aantal deelnemers aan 1 vertelatelier: maximaal 2 klassen • Reservatie:
[email protected] De school hoeft enkel een lokaal te voorzien. Het decor, de geluidsinstallatie, de attributen,… worden mee naar de school gebracht.
65
66
VERTELATELIERS
www.onderwijsservice.be
Vertelatelier: Voor het eerst naar school met Wannes Doelgroep: peuters en onthaal 1e kleuterklas
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier: • associëren kinderen thematische aspecten, gevoelens en verwerkte onderwerpen in de prentenboeken met de eigen belevingswereld. • wordt een open houding t.o.v. prentenboeken, spreekkaders, … gestimuleerd. • associëren kinderen hun eigen gevoelens met de gevoelens die Wannes heeft bij het naar school gaan. • leren kinderen gelijkenissen en verschillen tussen een kinderdagverblijf/-opvang en een onthaal-/kleuterklas. • verwoorden kinderen zelf wat er allemaal verandert als je groter wordt. • durven kinderen hun eigen mening verwoorden voor de groep. • luisteren kinderen naar elkaar als iemand iets vertelt.
Inhoudelijk Wannes komt op bezoek! Hij heeft iets belangrijks te vertellen: hij gaat binnenkort naar de kleuterschool. Hij is nieuwsgierig, maar ook een beetje bang om naar het klasje te gaan. Wannes is verlegen en wil zich liever verstoppen dan zich met de kinderen bezig te houden. Na enkele ijsbrekers vanuit de toeschouwers, voelt Wannes zich veilig genoeg om de kinderen te leren kennen en samen dingen te ontdekken. Hij heeft bijvoorbeeld z’n rugzak volgepropt met zijn lievelingsspullen. De kinderen nemen samen met hem een kijkje in z’n rugzak en maken kennis met enkele lievelingsdingen van Wannes (knuffel, eten, vakantiefoto …). Ook wordt er in de grote geschenkdoos gepiept die Wannes van zijn oma heeft gekregen … Wat zou er inzitten? Boekjes!
VERTELATELIERS
www.onderwijsservice.be
67
Vertelatelier: Ritmiek en muziek Doelgroep: 1e en 2e kleuterklas
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier: • stellen kinderen zich open voor verschillende muziekgenres. • leven kinderen afspraken na omtrent muziek beluisteren en muziek maken. • durven kinderen bewegen en creëren binnen een veilig klimaat. • worden kinderen gemotiveerd om een groepsopdracht mee uit te werken. • brengen kinderen respect op voor de muziekinstrumenten die ze zullen gebruiken. • beleven kinderen plezier aan de dramaoefeningen.
Inhoudelijk Tijdens deze voorstelling worden kinderen in contact gebracht met verschillende soorten muziekinstrumenten, muziekgenres en andere ritmische aspecten. De kinderen worden omgevormd tot een dirigent maar ook tot echte muzikanten, die samen ritmische oefeningen tot een goed einde proberen te brengen. Ze mogen hun beste dansbeentjes bovenhalen en worden verzocht om ogen en oren wijd open te houden om alle muziekprikkels op te nemen. Ten slotte gaan ze de uitdaging aan om een lelijke en vervelende trol uit het bos te verjagen. Slagen ze in de opdrachten en komt de rust terug in het bos?
Vertelatelier: Gevoelens Doelgroep: 2e en 3e kleuterklas
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier: • kunnen kinderen zich inleven in de vier basisgevoelens. • tonen kinderen respect voor elkaars verhaal en mening door elkaar te laten uitpraten, niet uit te lachen, … • voeren kinderen gericht een opdracht uit na het beluisteren van een niet-talige boodschap. • leren kinderen een onderscheid te maken tussen fantasie en realiteit.
• proberen kinderen correcte zinnen te maken tijdens het vertellen. • herkennen kinderen verschillende gevoelens op prenten, in verhalen, op foto’s, … en benoemen deze ook correct. • brengen kinderen verschillende boodschappen op een correct en expressieve manier (zowel verbaal als nonverbaal). • ontdekken en (re)produceren kinderen rijmwoorden.
Inhoudelijk Tijdens deze thematische voorstelling worden kinderen mee op sleeptouw genomen doorheen verschillende gevoelens. De vier basisemoties staan centraal en bij sommige opdrachten wordt er een poging gedaan om elk gevoel wat meer te verfijnen. Er wordt gewerkt met muziek, beeldfragmenten en vertelmomenten waar kinderen kansen krijgen om zich te herkennen in deze gevoelens. Zo worden kinderen elkaars spiegel en oefe-
nen ze het bekken trekken en het uitdrukken van een gevoel door mime. Ze leren begrijpen waarom iemand blij/bang/ boos/verdrietig is. Daarna gaan ze ook leren toveren om moeilijke gevoelens een plaats te geven. Ook gerichte bewegingsoefeningen op muziek zijn onderdeel van het atelier.
68
VERTELATELIERS
www.onderwijsservice.be
Vertelatelier: Boeken, beelden en letters met eerste lezers Doelgroep: 6 – 7 jaar (beginnende lezers)
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier • wordt de actieve woordenschat uitgebreid. • associëren kinderen thematische aspecten, gevoelens en verwerkte onderwerpen uit deze reeks met de eigen belevingswereld. • voeren kinderen gerichte zoekopdrachten uit vanuit een boek of een vertelplaat (focus op illustraties, gevoelens, letterkennis). • associëren kinderen verschillende tekstgroottes en lettertypes met het achterliggend gevoel, en leren ze dit ook nabootsen.
• leren kinderen de bedoeling en betekenis van een tekstballon en soorten tekstballonnen. • stellen kinderen zich open voor verschillende soorten boeken: strips, zoek/kijkboek, kookboek, prentenboek, leesboek,…
Inhoudelijk Boris is een ondeugend zwijntje dat steeds nieuwe avonturen en gekke dingen beleeft. En voor één keer mogen de kinderen, maar ook de leerkrachten, eens even helemaal Boris zijn! Tijdens de voorstelling maken de kinderen kennis met Boris, zijn vrienden en zijn omgeving, en enkele situaties waarin het even fout lijkt af te lopen… De kinderen worden op hun niveau uitgedaagd om zelf op zoek te gaan naar de verhaallijn of details in tekeningen. Hebben zij goede raad voor Boris? Wat zouden de kinderen graag zelf eens beleven? Wat vinden ze het grappigst? Je zult zien: voorspelbaar is het nooit!
De boekjes van Boris bevatten heel eenvoudig taalgebruik en veel illustraties. Daardoor zijn deze verhalen verrassend en uitdagend voor zowel jonge lezers als kinderen die nog niet zo goed kunnen lezen. Tijdens de vertelling wordt er ook aandacht besteed aan verschillende soorten boeken (zoekboeken en kijkboeken, stripverhalen, leesboeken of prentenboeken) en verschillende tekstballonnen (spreek-, droom-, schreeuwballon,…) Kinderen gaan aan de hand van gerichte opdrachten de verschillen ontdekken en benoemen.
www.onderwijsservice.be
Vertelatelier: Magische speurtocht met De BOE!kids Doelgroep: 6 – 8 jaar (1ste graad)
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier: • leren kinderen thematische aspecten, gevoelens en verwerkte onderwerpen in deze reeks associëren met de eigen belevingswereld. • zien kinderen associaties, gelijkenissen en/of verschillen tussen de verschillende verhalen en de eigen realiteit (talige boodschappen beoordelen). • verzinnen kinderen samenstellingen en concretiseren deze in een beeldende opdracht. • spreken kinderen over voorstellingen en situaties uit de fantasie, en verwerken ze dit ook in muzisch taalgebruik en fantasieoefeningen. • vullen kinderen een verhaal of situatie verder aan. • lezen, begrijpen en verwerken kinderen een opdrachtkaart. • gaan kinderen experimenteren door zich nieuwsgierig op te stellen.
Inhoudelijk Kinderen gaan mee op verkenning op de planeet Smonster. Ze komen heel wat te weten over deze wonderlijke en magische planeet, en vooral over het dorpje Grissel. Daar wonen zes erg bijzondere monstertjes: Boe, Nes, Pier, Wolf, Mie en Pas. De zes vrienden hebben een detectiveclub opgericht in hun boomhut en beleven samen spannende en geheimzinnige avonturen. Onderwerpen zoals verliefd worden, bang zijn, jaloers worden, vriendschap en verdraagzaamheid zitten verweven in deze boeiende verhalen. Op een interactieve manier worden kinderen geprikkeld om op zoek te gaan naar de BOE!kid waar zijzelf het meeste op lijken. Dit ontdekken ze door creatief aan de slag te gaan met mopjes, proefjes, tekenopdrachten, drama-oefeningen,… Bij vertelateliers voor een eerste leerjaar wordt de voorstelling anders uitgewerkt.
VERTELATELIERS
69
70
VERTELATELIERS
www.onderwijsservice.be
Vertelatelier: Verhalen en legenden ontdekken met de Kippetjes Doelgroep: 8 – 10 jaar (2e graad)
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier: • duiden de kinderen associaties, gelijkenissen en/of verschillen aan tussen verschillende verhalen en de eigen realiteit of andere gekende verhalen. • ervaren en benoemen kinderen wat het verschil is tussen een legende, een informatieve tekst, een sprookje … • gebruiken kinderen een correcte leesstrategie door verkennend, voorspellend en/of onderzoekend te gaan werken tijdens het lezen en luisteren.
Inhoudelijk Maak kennis met de avontuurlijke Kippetjes. Zij gaan dapper op reis om de wereld te verkennen. Deze voorstelling staat bol van de fantasie en humor, maar maakt ook telkens de link met culturele aspecten en historische verhalen. De kinderen gaan op zoek naar de verwijzingen naar legendes die in de verschillende verhalen van de Kippetjes verborgen zitten. Die aanvullende verhalen en legendes worden vervolgens uitgediept en uitgewerkt. Daarnaast gaan de kinderen ook zelf op zoek naar personages, gebeurtenissen of referenties die zij herkennen uit andere verhalen.
foto 515010_406_kippetjes 1
www.onderwijsservice.be
VERTELATELIERS
Vertelatelier: Griezelige leesstrategieën met Bat Pat Doelgroep: 10 – 12 jaar (2e/3e graad)
Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier • verwerken kinderen een functionele taak binnen het thema op een creatieve manier. • leren kinderen een eigen idee vorm te geven door correcte zinnen te maken. • krijgen kinderen meer inzicht in leesstrategieën. • bedenken kinderen een logische verhaallijn door te werken met de W-vragen (wie, wat, wanneer, waarom, waar) en verschillende gebeurtenissen chronologisch te ordenen. • leven kinderen zich in en gebruiken ze dat in spannende en griezelige fantasieoefeningen.
Inhoudelijk De reeks van BatPat zit boordevol griezels, monsters en spannende momenten. Tijdens dit vertelatelier gaan de kinderen dus durf en creativiteit moeten tonen! Ze maken kennis met BatPat, een dappere vleermuis, en zijn vrienden, de Silver kids, waarmee hij op avontuur gaat. De kinderen beleven de verschillende avonturen van dichtbij en gaan via voorspellend lezen mee achterhalen hoe het verhaal telkens werd opgebouwd. Ze proberen ook zelf even de rol van de schrijver op te nemen door eigen fantasie en mogelijke verhaallijnen voor Bat Pat te bundelen.
Vertelatelier: Opgroeien en puberteit met Alien en Sander Doelgroep: 11 – 12 jaar (3e graad) Aanvullende doelstellingen Tijdens dit vertelatelier: • worden verschillende gevoelens bespreekbaar gemaakt en leren kinderen er respect voor opbrengen. • respecteren kinderen elkaars eigenheid en nemen ze een luisterhouding aan bij spreekmomenten. • zien kinderen in dat gevoelens en meningen veranderen naarmate je ouder wordt. • benaderen kinderen enkele maatschappelijke thema’s op een kritische manier: opgroeien, agressie, vandalisme, … • leren kinderen niet-talige boodschappen (mimiek, muziek,…) correct interpreteren. • achterhalen kinderen onderliggende betekenissen en boodschappen door gericht te lezen, tussen de lijnen te leren lezen, … • durven kinderen eigen gevoelens en verlangens op een persoonlijke manier uit te drukken (ontwikkelen van taalhandelingen).
Inhoudelijk Maak kennis met Alien en Sander, twee jongeren die elkaar leren kennen en smoorverliefd worden … en nog steeds zijn. De wondermooie Alien is een enthousiaste durfal die niet terugdeinst voor een avontuur. Sander is veel voorzichtiger en kalmer, en is stapelgek op energieke Alien. Tijdens de voorstelling worden onderwerpen zoals verliefdheid, onzekerheid, jaloezie, ontgoocheling,… ter sprake gebracht, aan de hand van situaties die Alien en Sander beleven. De nodige spanning wordt doorheen verschillende voorleesmomenten opgebouwd zodat kinderen nieuwsgierig zijn om de boeken verder te lezen.
71