nieuwsbrief
nieuwsbrief onderwijs
inhoud
onderwijs POOL
Voorstellen POOL Eerste antwoorden voor jonge ouders Altijd op de hoogte met de direct mail Een klacht indienen helpt Als een school vinden niet lukt Nieuws voor gebruikers van hulpmiddelen PGB en onderwijs, hoe zit dat nou? Verder zoeken, wat is waar te vinden Waar kan ik terecht voor een indicatie
1 2
doorstart project onderwijs in zelfstandig POOL 2 3 4 8 9 10 10
contactadres POOL
Mevrouw S. Seelen (ondersteuner POOL) E-mail:
[email protected] Telefoon 06 29 09 36 97 Laat bij geen gehoor uw bericht na, wij bellen u dan spoedig terug.
over de nieuwsbrief onderwijs Deze nieuwsbrief is de eerste uit een reeks. Indien u er geen prijs op stelt toekomstige nieuwsbrieven te ontvangen kunt u dit melden aan het POOL adres. Voor instellingen of ouders die de nieuwsbrief en informatie graag aan anderen willen doorgeven. U mag de nieuwsbrief vrijelijk kopiëren en verspreiden. U kunt ook de informatie digitaal ontvangen en deze op uw website plaatsen. Wij doen ons uiterste best om zelf als POOL optimaal op de hoogte te blijven en u van volledige informatie te voorzien. Wij trekken zoveel mogelijk de berichten die wij zelf ontvangen na. Wij kunnen echter niet uitsluiten dat er per abuis vergissingen of onjuistheden in de nieuwsbrief sluipen. Wilt u s.v.p. zo vriendelijk zijn dit aan ons te melden. Neem u in alle gevallen contact op met het POOL contactpunt:
[email protected] of 06-29093697.
FEDERATIE GEHANDICAPTENORGANISATIES IN LIMBURG
Wij zijn POOL en stellen ons voor ij brengen u op de eerste plaats officieel op de hoogte van de doorstart van de ouderparticipatiegroep onderwijs die aanvang 2003 is ontstaan vanuit SOL en FGL, beide Limburgse koepelorganisaties op het terrein van gehandicapten. Onder de nieuwe naam POOL (Participatiegroep Onderwijs en Onderwijsintegratie Limburg) gaan wij als zelfstandige en onafhankelijke groep verder. Voor ouders en door ouders. Ook in de nieuwe opzet werken wij samen met SOL en FGL zoals ook deze nieuwsbrief laat zien. Door een subsidie vanuit het plan Versterking Cliënten Positie (VCP) zijn wij in staat onze activiteiten tot eind 2005 voort te zetten.
W
Wij willen voor ouders die het onderwijs voor hun kinderen met een beperking vormgeven zowel op korte, als ook op lange termijn goede informatie en ondersteuning realiseren. Het is dan ook nadrukkelijk de bedoeling, dat er een goede inbedding van onze huidige taken plaats vindt, in bestaande organisaties. Het accent bij POOL ligt bij de collectieve belangenbehartiging van alle ouders, die leerplichtige kinderen hebben met een beperking. Dat wil zeggen dat we die mensen die het aangaat direct op de hoogte brengen van eventuele knelpunten die ouders ervaren. We vergeten de
dingen die al goed lopen hierbij niet te melden. We richten ons hierbij zowel op het speciale als op het reguliere onderwijs. Het basis- en het voorgezet onderwijs. Of het nu gaat om een lichamelijke of verstandelijk beperking, een auditieve of communicatieve, een gedragsbeperking of welke leerbeperking dan ook. Centraal thema hierbij is de LGF wet en aanverwante zaken. Het versterken van de positie van ouders/ cliënten staat bij ons voorop Wij zullen u van bruikbare informatie gaan voorzien en hopen dat ook u uw informatie met ons wilt delen. Want de ervaringen van ouders met onderwijs zijn voor ons van belang. Al deze ervaringskennis tezamen maakt ons sterk in onze eigen 'strijd' om het beste voor alle kinderen met een beperking te realiseren. Wij zullen deze informatie en aanbevelingen doorgeven aan andere ouders, professionals en beleidsmakers. Informatie, kennis en samenwerking, vergroot onze invloed op het beleid. We hebben de informatie dan ook nodig om de nieuwe wet met zijn kinderziektes te optimaliseren. Om voorzieningen en hulpmiddelen op een hoger peil te brengen of op zijn minst te houden. Om de politiek en beleidsmakers van de realiteit op de hoogte te houden.
2
Wat gaat POOL voor u doen Een van de activiteiten is het uitbrengen van deze nieuwsbrief. Daarnaast willen wij ouders en ouderorganisaties, maar ook professionals, volksvertegenwoordigers en de beleidsmakers/uitvoerders informeren per direct mail over de laatste ontwikkelingen met de wet, onderwijs en de ervaringen van ouders hierbij. Wij ontwikkelen een eigen web met keurmerk, geschikt voor gehandicapten en stellen al onze informatie beschikbaar voor websites van andere organisaties. Wij bieden de mogelijkheid om klachten of juist goede voorbeelden aan ons te melden en houden netwerkbijeenkomsten waar ouders elkaar kunnen treffen. Op basis van deze informatie voeren wij aanvullend onderzoek en brengen deze informatie onder de aandacht in direct en indirect contact met Tweede-Kamerleden, landelijke en regionale ouderorganisaties, regionale expertisecentra in Limburg,
n i e u w s b r i e f
o n d e r w i j s
scholen/ouderraden, en zo meer nodig is. Tenslotte spannen wij ons in om de reguliere ondersteuning en informatievoorziening voor ouders te versterken. Zodat u op een vindbare plek, adequate ondersteuning kunt krijgen, ook na afloop van ons project. Wij streven dan ook een goede samenwerking na met alle relevante organisaties. Bovenal willen we echter een goede samenwerking met de ouders. Deze nieuwsbrief is de eerste stap. Wij hopen dat wij u ermee van dienst zijn. En horen ook graag uw reactie en nieuws.
activiteitenhoek
Altijd op de hoogte van het laatste nieuws over onderwijs en de indicatie meld u aan bij het POOL-contact adres en u ontvangt voortaan onze direct mail. Namens alle leden van de POOL Dhr. Ludo Hardeman en Mw. Nicole Simons (Klankbordgroep POOL) In POOL zijn vertegenwoordigd de SDS, NVA, FOSS, FOVIG, leden van de ouderraden speciaal onderwijs, regionaal platform SOL en het gehandicapten platform. Wij hopen onze groep binnenkort nog verder te verbreden.
Eerste informatie voor jonge ouders
B
Direct mail Bijna dagelijks ontvangen wij informatie/nieuws, van onze regionale en landelijke bronnen: Handicapspecifieke en onafhankelijke ouderorganisaties, kamerleden of wetenschappelijke informatie. Toch hoeft u niet bang te zijn dat uw mailbox verstopt raakt als u zich aanmeldt voor onze direct mail. Wij selecteren het interessante nieuws voor u, vatten moeilijke notities zoveel mogelijk voor u samen of brengen u op de hoogte waar u verder kunt zoeken als u zich in specifieke zaken wilt verdiepen. Dus wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws over onderwijs en de indicatie meld u aan bij het POOL en u ontvangt voortaan onze direct mail. Wij nodigen u uiteraard ook uit om de informatie die u tegenkomt aan ons door te geven. Aanmelden direct mail bij het POOL contactpunt:
[email protected] of 06-29093697. o.v.v. direct mail POOL.
ent u een (jonge) ouder van een kind met een beperking en krijgt u voor
Informatiecentrum MEE
het eerst te maken met de voorbereiding en keuze bij onderwijs. Of met het
Wij willen u ook wijzen op de
aanvragen van een indicatie voor (ondersteuning) vanuit het speciale onderwijs.
informatiecentra van MEE. Er is er
De eerste algemene informatie kunt u tot eind 2004 vinden op: www.oudersen-
vast een bij u in de buurt. Hierin
rugzak.nl van de CG-raad. U kunt daar ook terecht voor vragen tel. 030-2970689
vindt u informatie over de nieuwe
van de Rugzak Informatielijn.
LGF wet, de indicatie en het vorm-
Daarnaast is er een speciale site van het ministerie: www.leerlinggebondenfinan-
geven van onderwijs. Het informa-
ciering.nl met duidelijke informatie.
tiecentrum in Venlo en Roermond
Voor informatie over het aanvragen van de indicatie kunt direct terecht bij de
heeft tevens een informatiefolder
REC's (regionale expertisecentra) in Limburg. Zie adressen op pagina 10 van deze
over een oudercursus en een
nieuwsbrief. Wij willen u wijzen op de mogelijkheid om bij de informatiecentra van MEE Noord/Midden Limburg een informatiepakket op te vragen met de eerste algemene informatie. Tevens wijzen wij op de cursus voor jonge ouders bij MEE Noord/Midden Limburg in het najaar van 2004. Daarover meer op bladzijde 4. Ook bestaat de mogelijkheid om contact te leggen met ouders die al meer ervaring hebben. Indien u dit wenst kunt u contact opnemen met het POOL contact adres. Tenslotte hopen wij u ook met de overige informatie uit deze nieuwsbrief van dienst te zijn.
algemeen informatiepakket over de LGFwet. Informatiecentrum in Venlo 077 3961555 Informatiecentrum in Roermond 0475 498798 Informatiecentrum in Heerlen 045 5718577 Informatiecentrum in Limbricht 046 4201444 Informatiecentrum in Maastricht 043 3545010
n i e u w s b r i e f
o n d e r w i j s
Pool legt zijn oor te luister aan de deur van …… de tweede kamer Mevrouw Eijsink (PvdA), commissie Onderwijs, stelt tot haar genoegen vast dat de voortgangsrapportages over de lgf-wet, waarin de Minister van onderwijs de leden van de tweede kamer informeert een sfeer uit-
3
activiteitenhoek
Op diverse site's, later genoemd in deze brief kunt, u informatie krijgen. Op de site www.parlement.nl kunt u vragen van 2de kamerleden terugvinden en de antwoorden van de minister daarop. De rapportages over de leerling gebonden financiering, LGF, van het ministerie OC en W, www.minocw.nl , zijn een bron van informatie over hoe de zaak ervoor
ademt van zorg en betrokkenheid.
staat wat betreft de wet en de aanpassingen daarop. Een deel van die rapporta-
Het is duidelijk dat er is geluisterd
ges bestaat uit de antwoorden van de minister op vragen van 2de kamerleden.
naar opmerkingen uit het veld. Toch
U kunt deze rapportages ook mondeling opvragen, zoals bijna alle andere rele-
is dit alles nog lang niet voldoende.
vante stukken/onderzoeken, verslagen etc. U hebt als burger van Nederland recht om deze stukken op te vragen en te ontvangen. Zelfs binnen 2 weken.
In de praktijk van alledag belanden ouders in een lawine van bureaucra-
diverse dossiers. In de overblijvende
tie. De uitgangspunten voor het
20% zien zij de kinderen. Hoe kan
beleid in de komende jaren zijn min-
dit worden omgedraaid?
der regels, meer ruimte en heldere verantwoording, maar de uitvoering
Dit luistervinkje spelen leert ons dat
is niet zo gemakkelijk. Zij haalt een
het zin heeft dat we signalen door-
voorbeeld aan waaruit blijkt dat
geven, telkens maar weer. Want de
ouders die met heel veel geduld en
wedervraag die mevr. Eijsink van
vasthoudendheid een budget heb-
de PVDA krijgt van haar collega's
ben gekregen, tot de ontdekking
van de andere partijen, is of de
komen dat de ambulante begelei-
'probleemgevallen' een uitzonderin-
ding waarop zij een beroep doen,
gen zijn of de regel. Onze krachten
niet voorhanden is. Uit een ander
bundelen als ouders en ouderorgani-
voorbeeld van een ernstig ziek meis-
saties is dan ook nodig. Mevr. Eijsink
je blijkt dat her indicatie onvermijde-
riep ouders van kinderen die met de
lijk is ook al is er geen enkel uitzicht
nieuwe wet tussen het wal en het
op beter worden. De ouders moeten
schip vallen het afgelopen half jaar
onder meer de vraag beantwoorden
op om zich te melden. Dit mondde
of hun kind gehandicapt is. Als zij
uit in een helder verslag. Maar nu
die vraag met nee beantwoorden, is
moet actie volgen en die laat nog op
er geen extra zorg meer mogelijk,
zich wachten. Het volgende commis-
maar als zij met ja antwoorden,
sie gesprek is pas in december
krijgt hun kind het stempel dat zij zo
gepland.
lang mogelijk willen vermijden. Honderden ouders, hun kinderen en
Wij houden u op de hoogte. Heeft u
scholen verkeren in vergelijkbare
interesse in een volledig verslag van
situaties. Op papier kloppen de
de knelpunten zend een mail aan
regels, maar in de praktijk kunnen ze
[email protected] o.v.v. verzoek
niet worden uitgevoerd. Veel ouders
ontvangst knelpuntenverslag PVDA.
hebben de moed al opgegeven en zien ervan af om een budget aan te
Wij moeten de verhalen onomwon-
vragen.
den vertellen van wat er (nog) mis is en wat al goed gaat. Alleen dan
Zij waardeert het dat de minister dit
kunnen er goed beleid en zinvolle
onderkent en erkent dat er iets moet
wetten worden gemaakt. Vandaar
worden gedaan aan deze bureaucra-
dat POOL start met een klachten-
tie. Die leidt er bijvoorbeeld toe dat
meldpunt.
orthopedagogen 80% van hun tijd besteden aan het invullen van de
Klachtenmeldpunt
POOL
Heeft u iets mee gemaakt met de aanvraag van uw indicatie of het vormgeven van het onderwijstraject wat niet naar wens verliep, waarbij de regels net niet leken te passen voor u of zelfs in het algemeen niet klopten. Of bent u erg teleurgesteld in organisaties die u naar uw gevoel beter hadden kunnen en moeten helpen. Meld het ons. Of misschien heeft u juist een idee, tip of positieve ervaring waarvan andere ouders en beleidsmakers iets kunnen leren. U kunt uw verhaal mailen aan
[email protected] De klachten worden door ons vertrouwelijk behandeld. En als u dat wenst zullen wij u zo goed mogelijk trachten te verwijzen. U kunt een speciaal vragenformulier, melding klacht aanvragen. Hierin stellen wij u een aantal vragen om uw verhaal in kaart te brengen. Of misschien vertelt u uw verhaal liever mondeling, dan kunt u telefonisch contact opnemen met Mevrouw Simone Seelen, telefoon 06-29 093607 of een bericht achterlaten. Zij is de ondersteuner van POOL en belt u dan terug. Het loont de moeite, is het niet direct voor u zelf, dan hopelijk toch straks voor andere ouders.
n i e u w s b r i e f
4
kort nieuws Ik hoor erbij
o n d e r w i j s
activiteitenhoek Oudercursus ouders kiezen voor jonge ouders georganiseerd door MEE Mee Noord/Midden Limburg organiseert voor het tweede jaar op rij de gratis-
‘Ik hoor erbij’ is een krant, speciaal
cursus: 'Ouders kiezen'. Deze cursus is door de CG-raad ontwikkeld in samenwerking met de ambulante begeleiding op basis van vragen van ouders. De cur-
voor kinderen met een lichamelijke
sus kan ouders helpen om een bewuste keuze te maken tussen regulier en spe-
beperking en hun klasgenoten op
ciaal onderwijs. Tevens worden ouders toegerust om de gesprekken met school
de reguliere basisschool
over de plaatsing en het handelingsplan te kunnen voeren. Het zijn in totaal 6 avonden. De cursus zal in november 2004 plaatsvinden voor ouders met kinderen uit cluster 3. In het voorjaar waarschijnlijk specifiek m.b.t. kinderen met
Vraag de juf of meester van de klas
autisme. Wij zullen u verder op de hoogte houden. Voor vragen en opgeven
om de krant te bestellen.
kunt u contact opnemen met Mw. C. Zwitserlood: tel 077-3961515.
De krant gaat over:
De onderwijsconsulent kan u helpen
Hoe is het om een handicap te hebben? Of een ziekte waarvan je nooit meer beter wordt? Wat vinden kinderen dan van jou?
In de 'Ik hoor Erbij krant' vertellen kinderen - met en zonder handicap die bij elkaar in de klas zitten daarover. Dennis: “Ik heb een rolstoel, maar ga niet meer naar een aangepaste school. Nu zit ik gewoon bij mijn eigen vriendjes in de klas, dat is veel leuker.” Zijn klasgenootje Lieneke heeft veel bewondering voor Dennis. “Hij kan heel veel trucjes met zijn rolstoel, dat vind ik best wel knap”, vertelt Lieneke.
De 'Ik hoor Erbij krant' is een initiatief van de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad en te bestellen via de bestellijn van de CG-raad: 030 2916650 (elke werkdag van 9.00 tot 13.00 uur) of per E-mail:
[email protected]. Er is ook een site waar je de krant kunt bekijken www.ikhoorerbij.nl
Help, ik vind geen school voor mijn kind? Straks zit ie thuis!
M
et de 'Rugzak' op zak, kunt u als ouder zelf een keuze maken tussen het regulier of speciaal onderwijs. Maar soms lukt het gewoon weg niet een school voor uw zoon of dochter te vinden. Sommige kinderen komen hierdoor zelfs thuis te zitten. In eerste instantie kunt u hulp vragen bij de REC's (regionale expertisecentra) in uw provincie. Voor elke aard beperking is er een eigen cluster: Cluster 1 voor kinderen met een visuele beperking Cluster 2 voor kinderen met een auditieve of communicatieve beperking Cluster 3 voor kinderen met een verstandelijke, lichamelijke of meervoudige beperking Cluster 4 voor kinderen met gedragsproblemen. Deze zijn te bereiken via een speciale school bij u in de buurt. De adressen van de coördinatiecentra staan op pagina 10 van deze nieuwsbrief. Als zij u echter ook daar niet verder kunnen helpen kunt u terecht bij de onderwijsconsulenten. De onderwijsconsulent is een professional die scholen, ouders en Regionale Expertise Centra adviseert en bemiddelt als ouders geen school voor hun gehandicapte kind kunnen vinden. Zij/hij informeert naar de concrete omstandigheden, analyseert
de situatie en brengt vervolgens advies uit hoe het plaatsingsprobleem kan worden opgelost. Voorwaarde is wel dat er sprake moet zijn van (ernstige) plaatsingsproblematiek en de inspanningen van het REC geen resultaat hebben gehad. U kunt de onderwijsconsulenten bereiken via telefoonnummer 070 3122887. Op werkdagen tussen 8.30 uur en 17.00 uur. Verloopt de hulp door REC's en onderwijsconsulenten niet naar behoren, dan hoort POOL dat graag van u. U kunt dit melden op contactadres
[email protected] of 06 29 09 36 97. Bij geen gehoor spreek een bericht in, wij bellen dan spoedig terug. U ZOEKT ONAFHANKELIJKE BEMIDDELING BIJ INTEGRATIE
www.spios.nl Deze onafhankelijke organisatie bemiddelt tussen alle partijen die van belang zijn, om kinderen te laten integreren. SPIOS (Stichting Praktische Integratie Onderwijs) helpt ouders en scholen bij het realiseren van onderwijs aan kinderen met een handicap, waarbij de kinderen worden opgenomen in een reguliere school. Op de site van SPIOS leest u over de verschillende projecten waaraan zij werken.
n i e u w s b r i e f
o n d e r w i j s
kort nieuws
Een verhaal over onderwijsintegratie
“Bas is een kind dat thuis hoort tussen de gewone kinderen”
D
at Bas naar een reguliere school zou gaan, stond al vrij snel vast. Voor het eenmaal zover was, waren Ellen en Albert Kösters - ouders van Bas - een
hele tijd, een hoop gesprekken en testen verder. Met de komst van de nieuwe wet Leerling Gebonden Financiering (de Rugzak) hebben ouders meer keuzevrijheid dan voorheen, als het gaat om een school voor hun gehandicapte zoon of dochter. Ellen en Albert hebben twee kinderen, Bas en Tom. Bas van 5 heeft het syndroom van Down. Ruim een jaar geleden stonden zij net als vele andere ouders voor de keuze: naar welke school gaat onze zoon? In een gesprek met hen vertelden Ellen en Albert openhartig over hun schoolkeuze voor Bas en hun ervaringen tot nu toe. De keuze: regulier of bijzonder onderwijs? Ellen: “De keuze voor het onderwijs was snel gemaakt. Bas is van jongs af aan naar een regulier kinderdagverblijf gegaan. Sinds twee jaar gaat hij ook nog één dag in de week naar de peuterspeelzaal. Dat gaat zo ontzettend goed, dat wij bijzonder onderwijs nooit hebben overwogen. Bas is gewoon een kind dat thuis hoort tussen de 'gewone' kinderen. Hij haalt daar heel veel uit.” Op zoek naar een reguliere basisschool De nieuwe rugzakwet verplicht reguliere scholen min of meer kinderen met een beperking toe te laten. Toch betekent het niet dat je kind zondermeer wordt toegelaten. Het vergt heel wat meer dan slechts het invullen van een inschrijfformulier. Het begint met een hele reeks van gesprekken met leerkrachten, psychologen, ambulante begeleiders, maatschappelijk werksters en de schooldirecteur. Daarna volgt een hele sessie van testen en observaties. Tussentijds is het vooral lang wachten. Als ouders moet je dan ook over een flinke dosis doorzettingsvermogen beschikken, en boven alles engelengeduld hebben. Een lange weg te gaan “We zijn nu al anderhalf jaar bezig, én nog steeds niet klaar”, vertelt Albert. “Wij hadden ons oog laten
5
vallen op de dorpsschool, de school waar onze oudste zoon Tom ook naar toe gaat. Voor de school was het wel even schrikken. Voor de directeur niet, maar voor de leerkrachten wel. Eigenlijk wilden ze niet.” Waarom? “Een stukje angst, onwetendheid en onervarenheid.” Ellen: “Voordat je mensen zover hebt dat ze er überhaupt over na willen denken en niet direct nee zeggen, ben je een hele tijd verder. De school nam dan ook ruim de tijd. Gelukkig heeft de directeur nooit nee gezegd. Dat is ons voordeel geweest.” Maar de leerkrachten moesten nog wel overtuigd worden, hoe hebben jullie dat voor elkaar gekregen? Ellen: “Via, via zijn we terecht gekomen bij iemand van de Parkschool, die veel ervaring heeft met gehandicapte kinderen in het reguliere onderwijs. Zij heeft de (toekomstige) leerkracht van Bas meegenomen naar een school - waar kinderen met Downsyndroom in een reguliere klas integreren - om te laten zien hoe het werkt. Gewoon kijken wat er gedaan wordt, luisteren en praten met die andere leerkracht. Op dat moment kwam de omschakeling. De leerkracht zag dat er ook hele leuke kanten aanzitten. Vervolgens is een tweede leerkracht gaan kijken, ook hij was positief. Het enthousiasme groeide. Alleen de angst bleef. Ze zeiden geen nee, maar een definitieve ja hadden we ook nog niet.”
Nieuwe regeling cluster 1 voortgezet onderwijs. Het voorgezet onderwijs, VO, met de VO regeling voor visueel gehandicapten en de daarbij behorende financiën, waren vorig jaar goed geregeld. Dit schooljaar kwamen er echter plots andere voorstellen, 1500 euro voor alle scholen en 2 euro per leerling. Dit voorstel werd door de ouderorganisatie Fovig afgewezen. Het Fovig wilde de gelden voor de scholen immers geoormerkt zien, om te voorkomen dat ze “verdwijnen” in de grote pot. Pas op 25 mei j.l. kwam er bericht over de nieuwe regeling. Men had eenzijdig besloten geen individuele vergoeding meer te geven. Ongeacht het type leerling, gehandicapt of niet.Door snelle actie en korte lijnen, is het echter gelukt kamerleden achter de ideeën van het Fovig te krijgen, er liep ook al een actie in Den Haag om de blindenbibliotheek te behouden. Ondanks een kamerbrede steun voor een motie die ingediend werd, wilde de minister aanvankelijk de regeling niet terugdraaien. Ondanks hun eerdere eenzijdige beslissing. Ze bleken daarbij over 1 nacht ijs te zijn gegaan en bleken ook slecht op de hoogte van de argumenten om de regeling terug te draaien. Juist die argumenten bracht de Fovig onder de aandacht en met succes. Per 1 augustus 2005 wordt het teruggedraaid en is er weer een geïndividualiseerde regeling voor kinderen met een visueel handicap. Mochten zich dit jaar individuele problemen voordoen heeft de minister toegezegd, deze op te lossen. Oudercontact adres Limburg: Rob v.d. Wiel, tel 076-5216661. E-mail:
[email protected] of
[email protected] Voor vragen landelijk of opgave als lid FOVIG, tel: 030-2343459 fax 030-2932544.
n i e u w s b r i e f
6
kort nieuws Oproep over toegang voortgezet onderwijs Bij de FVO (Federatie van Ouderorganisaties van kinderen met een verstandelijke beperking) komen de laatste tijd heel veel signalen binnen dat kinderen met een (cluster 3) indicatie geen toegang
Het rugzakje Albert: “Ondertussen moesten we ook nog het rugzakje aanvragen. We waren zo druk met school bezig geweest, dat we het bijna zouden vergeten.” Hoe gaat zo'n aanvraag eigenlijk in zijn werk? “Toen we eenmaal wisten waar we naar toe moesten, ging dat goed en ook vrij snel. We zijn begonnen bij het REC (Regionaal Expertise Centrum). In een gesprek werd uitgelegd hoe alles in zijn werk gaat en dan begint het: psychologische test, maatschappelijk werker op bezoek, noem maar op. De uitslag was positief: Bas kreeg het rugzakje!”
krijgen tot het reguliere voortgezet onderwijs. In een aantal gevallen geldt dit het Praktijkonderwijs. Dit is bijzonder omdat het praktijkonderwijs valt onder de reikwijdte van de Wet Gelijke Behandeling (in de huidige vorm). Bij de afdeling juridische dienstverlening van de FVO is men bereid om een aantal ouders te begeleiden (wellicht gecombineerd) richting de Commissie Gelijke Behandeling. Indien u informatie wenst over deze juridische ondersteuning kijk op www.juridischsteunpunt.nl en meld u bij het POOLcontact
[email protected] of telefoon 06 29 09 36 97.
Discriminatie gehandicapten strafbaar De wet is aangenomen! Heeft u hier mee te maken bel dan; 0900- 2 345 345, er is ook een site: www.belgelijk.nl
Met de nieuwe rugzakwet meer bagage? Hebben jullie het idee dat de nieuwe rugzakwet een verbetering is? Ellen: “Als je precies voldoet aan de criteria wel. Kinderen met het syndroom van Down vallen nogal eens buiten de boot, omdat Down op zich geen criterium is voor een rugzakje. Dat vinden we wel heel raar. Alle kinderen met Down hebben immers een belemmering, op wat voor gebied dan ook”. “Het is soms zo tegenstrijdig”, vult Albert aan. “Je moet het rugzakje tijdig aanvragen, anders ben je te laat of is je kind te oud. De andere procedures duren vaak zo lang, dat het rugzakje inmiddels al weer is verlopen. Dan begin je als het ware weer van voren af aan. Je weet niet zeker of je het rugzakje opnieuw krijgt toegewezen. Zonder rugzakje wil de school je kind niet. En zonder school kun je eigenlijk het rugzakje niet aanvragen. Tja, dat is soms best frustrerend.” Nog even volhouden Ellen: “Vanaf het moment dat we het rugzakje hadden en de leerkrachten - ondanks enige angst en twijfel - steeds enthousiaster werden, wisten we dat we door moesten vechten. We hadden al zoveel bereikt. We hebben toen met het hele team van leerkrachten en de directeur om tafel gezeten. Het was
o n d e r w i j s een prettig gesprek, waarin we Bas op een goede manier konden neerzetten en uitspreken wat onze verwachtingen waren. We verwachten geen Atheneum-kind. We willen alleen dat Bas gelukkig is. Uiteindelijk zijn er nog twee docenten van een andere school hun ervaringen komen vertellen. En toen was de kogel door de kerk. We kregen een JA! Bas mocht komen. Hij gaat vanaf 1 maart 2004 naar de reguliere basisschool. Hij is gestart met 2 ochtenden per week Bas staat voorop Albert: “Wij vinden het belangrijk dat Bas naar het reguliere onderwijs gaat, om hem die kans te geven. Niet omdat wij het willen, maar omdat we denken dat het voor Bas het beste is. Hij hoeft ook niet hetzelfde te kunnen als andere kinderen. Hij wil gewoon mee kunnen doen. Dat is voor Bas heel belangrijk. Hij is net zo trots als andere kinderen als hij iets heeft gemaakt. En met een klein beetje hulp krijgt hij bijna alles voor elkaar. Daarom willen we het zo graag proberen. En mocht het straks zo zijn dat Bas zich niet meer op zijn gemak voelt, dan zullen we een nieuwe weg in moeten slaan.” Tips voor andere ouders Wat zouden jullie andere ouders willen en kunnen adviseren? Ellen en Albert: “Van tevoren heb je vaak geen idee waar je moet beginnen. Door te vragen, kom je beetje bij beetje verder. Het is ook vaak een kwestie van de juiste persoon op het juiste moment tegenkomen. Alleen is het heel moeilijk. Als ouders ben je niet objectief en meestal positiever, waardoor het moeilijk is anderen te overtuigen. Een derde onafhankelijke persoon die jouw verhaal kan bevestigen is in zo'n geval zeer aan te raden. Wat bij ons goed heeft geholpen, is het zelf aandragen van tips en ideeën aan de school zoals: Ga eens een kijkje nemen op een andere school.”
n i e u w s b r i e f
o n d e r w i j s
Regulier of speciaal: hoe maakt u een goede keuze?
O
m een weloverwogen keuze te maken tussen verschillende soorten onderwijs is het belangrijk dat u over voldoende informatie beschikt. Het is aan te
raden informatie in te winnen over de verschillende mogelijkheden. U kunt van een aantal scholen schriftelijke informatie opvragen, zoals schoolplannen, brochures of de schoolgids. Verder zijn andere ouders van kinderen met een handicap vaak een bron van informatie. Vergeet vooral niet dat u ook uw handicap specifieke, onafhankelijke organisatie kunt raadplegen (voor adressen zie rubriek: waar is wat te vinden) . En tenslotte verwijzen wij naar de cursus voor jonge ouders bij MEE Noord/Midden Limburg (zie de activiteitenhoek onderwijs). Met de komst van de Rugzak-wet zijn reguliere scholen verplicht hun beleid t.a.v. de integratie van leerlingen met een handicap in de schoolgids te vermelden. Door het opvragen van de schoolgids komt u er dus al snel achter of de school mogelijkheden biedt voor kinderen met een handicap of beperking. Citaten Limburgse schoolgidsen Wij hebben voor u een aantal schoolgidsen van basisscholen in de provincie Limburg vergeleken. Conclusie is dat de meeste scholen in eerste instantie open staan voor kinderen met een handicap. Maar de meeste scholen houden wel een slag om de arm: “Onze basisschool staat in principe open voor alle kinderen. Als we moeten beslissen over toelating, houden we er uiteraard rekening mee of we wel de nodige deskundigheid in huis hebben om kinderen met een handicap een verantwoorde opvang te bieden. We willen op een goede manier bijdragen tot een optimale ontwikkeling van het kind. Factoren als deskundigheid, taakbelasting en (on)mogelijkheden worden besproken.” “Het beleid van onze school is erop gericht gehandicapte leerlingen in ons onderwijs te integreren. Als ouders een verzoek tot plaatsing aanvragen wordt in nauw overleg met ouders, IB'er (interne begeleider) en een deskundige uit het speciaal onderwijs nagegaan of tegemoet kan worden gekomen aan de specifieke behoeften van de leerling. Hierbij wordt de afweging gemaakt of de onderwijskundige draagkracht van de school in evenwicht is met de draaglast.” “Als de Commissie voor Indicatiestelling een positief besluit
heeft genomen, kunt u uw kind schriftelijk bij ons op school aanmelden. Wij zullen met u in gesprek gaan over de mogelijkheden van onze school voor uw kind. Als blijkt dat we uw kind de hulp kunnen bieden die het bij onderwijs nodig heeft, wordt er samen met de ouders een handelingsplan gemaakt met hulp van het speciaal onderwijs. Kan de school uw kind niet het onderwijs geven dat beantwoordt aan de hulpvraag, dan verwijzen we u in het belang van uw kind naar een andere school”. De informatie die u in de schoolgidsen vindt is misschien wat summier. U kunt daarom het best contact opnemen met de school. In een persoonlijk gesprek kunt u ingaan op de specifieke situatie en behoefte van uw kind. En misschien blijkt dat er wel veel meer mogelijk is dan u voor ogen had. Voor scholen is het tenslotte ook een nieuwe ervaring. Landelijk onderzoekje schoolgidsen Ook de Stichting Inclusief Onderwijs deed een onderzoek naar schoolgidsen. Voor meer informatie zie www.inclusiefonderwijs.nl, artikel. In hoeverre voldoen de schoolgidsen aan de wettelijke verplichting? Dit onderzoekje is uitgevoerd in oktober 2003 voor de schoolgidsen van 2003/2004. Conclusie scholen staan open, maar maken voorbehoud en geven meestal de nodige beperkingen aan. De
7
Stichting overweegt het onderzoek te herhalen in 2004, of anders doen, wij als POOL dat wellicht. Er loopt een succesvolle proef m.b.t. inclusief onderwijs op de school “de Archipel” in Almere. Dit is reeds op de t.v. geweest. Het onderwijs is niet diploma gericht. In met name Amerika en Scandinavie, is ook onderwijs veelal inclusief. De integratie op de school, maar met name in de wijk is een succes. Wij zullen u in een volgende nieuwsbrief nader informeren. Zie ook www.inclusiefonderwijs.nl De Stichting Inclusief onderwijs maakt zich hard voor Inclusief onderwijs, dat wil zeggen dat alle kinderen in een en dezelfde klas, op de school in hun eigen buurt. Of ze hoogbegaafd zijn of niet, een beperking hebben, het maakt niet uit.
Plussen en minnen Op een gegeven moment heeft u genoeg informatie verzameld en weet u wat de voor- en nadelen van de verschillende onderwijsmogelijkheden zijn. Maar hoe maakt u nu voor uzelf een goede afweging van de plussen en minnen? Onderstaande factoren kunt u bij uw afweging mee laten spelen: De (handicapspecifieke) mogelijkheden en beperkingen van uw kind. U kent uw kind het beste en weet wat het wel of niet aankan. Reistijd en afstand. Scholen voor speciaal onderwijs zijn vaak verder weg dan reguliere scholen. Kan uw kind een langere reistijd aan? Relatie met (niet-) gehandicapte leeftijdgenootjes. Hoe belangrijk vindt u het dat uw kind ook met niet-gehandicapte leeftijdgenootjes leert omgaan? Onderwijs, specifiek afgestemd op de handicap van de leerling. In hoeverre hecht u daar waarde aan? Therapieën onder schooltijd: zijn die mogelijk? Mogelijkheden in het voortgezet onderwijs. Wat is er mogelijk na het basisonderwijs?
n i e u w s b r i e f
8
kort nieuws
brochures
verzekeren van hulpmiddelen in bruikleen van zorgverzekeraars niet (meer) nodig bij Achmea
Verzekeren van hulpmiddelen
zie op www.achmea.nl welke zorgverzekeraars daaronder nog meer vallen Naar aanleiding van een uitspraak van de Raad van Beroep, (jurisprudentie, overigens in ons bezit) heeft Achmea ziektekostenverzekeraar laten weten dat er voor de hulpmiddelen in bruikleen geen verzekering meer afgesloten hoeft te worden. Een schriftelijk bericht van Achmea ziekenfonds en ook van hun particuliere verzekeringstak, bevestigde dat. Voor hulpmiddelen waarvoor het ziekenfonds een bijdrage heeft verstrekt geldt, dat bij verlies/diefstal of onherstelbare beschadiging, deze bijdrage opnieuw verstrekt wordt, ongeacht de termijn waarop een nieuwe aanschaf nodig is. Bij verlies of diefstal moet wel aangifte gedaan worden bij de politie. M.a.w. alleen de eigen bijdrage van de cliënt hoeft eventueel verzekerd te worden, aldus de ACHMEA woordvoerder, hij baseerde zich wederom op jurisprudentie. Daarin staat o.a. dat de cliënt recht heeft op een adequaat hulpmiddel. Volgens Achmea is deze uitspraak niet op een andere wijze te interpreteren door andere zorgverzekeraars, dan Achmea dit doet. Hun bruikleenovereenkomsten worden aangepast op dit punt. Telefonisch gesprekken met de juridische afdeling van de koepel van de zorgverzekeraars, Zorgverzekeraars Nederland, ZN, leverde een toezegging op. En wel hun bereidheid om alle verzekeraars aan te schrijven en hen te vragen een standpunt hierover in te nemen. Verder vertelde ze dat verbetering van informatie voorziening naar de cliënt toe geagendeerd wordt om eventueel op te nemen voordat de consument een verzekering afsluit. Te meer omdat men wettelijk verplicht is deze informatie te verstrekken. Als de consument specifiek (mondeling) vraagt naar informatie, zijn de verzekeraars gehouden, zie de wet openbaarheid van bestuur, WOB, om aan deze vraag te voldoen en wel binnen 2 weken. Ook het CTZ (College Toezicht Zorgverzekeraars die de ziekenfondsen achteraf controleren) is door onze vertegenwoordiger van POOL schriftelijk benaderd om een en ander uit te zoeken. M.b.t. het item, info voorziening van zorgverzekeraars, vertelde de woordvoerder van het CTZ, dat dit op hun prioriteitenlijst staat. Indien media tot uw beschikking staan, laat uw achterban/doelgroep deze ontwikkeling volgen d.m.v. publicaties. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met dhr. L. Hardeman (POOL-lid) telefoon 077 35 41 12 13 of 06 50 65 49 65.
Wist u dat een coulancebepaling u uitkomst kan bieden. De Ziekenfondswet (ZFW) geeft Zorgverzekeraars de mogelijkheid om in schrijnende gevallen van de regels af te wijken. Dit heeft de Coulancebepaling. Indien nodig kunt u uw Zorgverzekeraar hierop wijzen.
Handige sites over hulpmiddelen www.oorakel.nl www.irv.nl www.cvz.nl www.kboh.nl
www.handy-wijzer.nl www.hulpmiddeleninformatiecentrum.nl www.hethic.nl www.oorakel.nl
Tenslotte willen wij wijzen op het boekje: 'Zo zit het met voorzieningen voor mensen met een handicap'. Hierin alle voorzieningen duidelijk op een rijtje. Uitgave jan 2004. Bestellen via www.2ZW.nl Voor vragen bel 030 273 92 91.
o n d e r w i j s
Praktische informatie bij het verkrijgen van een indicatie en zoeken van school: In het kader van de nieuwe wet zijn een drietal brochures verschenen rondom de rugzak. Deze zijn te verkrijgen via de bestellijn van de FVO, (030-2363767) werkdagen van 9.00 tot 14.00 uur of via de CG-raad (0302916650) maandag, dinsdag en donderdag van 9.00 tot 13.00 uur. De brochures kosten 2.50 per stuk ( 5,- voor alle 3) Sterker in je schoenen. Rechten en plichten van ouders bij de Leerling Gebonden Financiering. Handvat voor een handelingsplan Is een heldere brochure voor ouders, die zich graag willen voorbereiden op het maken van een handelingsplan. Dit handelingsplan is een schriftelijk overeenkomst tussen ouders en school waarin het onderwijs wordt gepland en gevolgd. Recht op een rugzak? Brochure voor ouders over de indicatiestelling bij Leerling Gebonden Financiering. Ik heb wat, krijg ik ook wat? Wegwijzer bij kosten van handicap en ziekte. Gratis te bestellen bij: 0800 9051 of www.postbus51.nl Een school voor iedereen Brochure over toegankelijkheid in het onderwijs. Kosten 5,00. Telefonisch te bestellen: 030 2916650 (CG-raad maandag, dinsdag en donderdag van 9.00 tot 13.00 uur) Ruggesteun bij de Rugzak Handreiking voor ouders bij de schoolkeuze voor hun gehandicapte kind. 3,40 en 1.35 verzend en administratie. U kunt deze brochure bestellen via Ouders & COO, tel. 0343 513434. Geopend tijdens kantooruren. Vlug en veilig naar school Brochure voor ouders over leerlingenvervoer. Kosten 2.40. Te bestellen bij de CG-raad: 030-2916650. (maandag, dinsdag en donderdag van 9.00 tot 13.00 uur)
n i e u w s b r i e f
brochures Met de Rugzak naar school Leerling Gebonden Financiering voor ouders van schoolgaande kinderen met een handicap. Gratis uitgave van het Ministerie van OCW. Bereikbaar op werkdagen van 9.00 uur tot 21.00 uur. Bestellen: 0800-8051 of via www.postbus51.nl Een goed gesprek voorkomt erger Een handreiking voor ouders bij een klacht over school. Werkdagen van 9.00 uur tot 16.45 uur te bestellen bij VOO, 036 -5331500. Kosten: 1,75. Minimaal 5 stuks. Bestellen door direct overmaken op giro 538566 t.n.v. VOO bestellingen en naam brochure. Indien u lid bent kunt u de brochure ook downloaden via www.voo.nl Achtergrondinformatie over beleid en nieuwe ontwikkelingen t.a.v. de LGF wet 6 de voortgangsrapportage Regelmatig informeert de minister de tweede kamer over de voortgang bij de nieuwe LGF wet. Er worden meestal vooraf vragen gesteld door leden van de vaste Kamercommissie over vermeende knelpunten. Hierop geeft de notitie dan tevens antwoord. U kunt de rapportage per mail bestellen via:
[email protected] Laatste aanpassingen indicatiecriteria De indicatiecriteria voor de LGF wet zijn in maart 2004 voor de laatste keer bijgesteld. De beschrijving is uiteraard wat abstract, maar redelijk begrijpelijk. Indien u ze graag direct zelf wilt bekijken kunt u ze digitaal bestellen via:
[email protected].
Wij werken aan een zo volledig mogelijk overzicht van alle sites (zie een overzicht van alle sites op de laatste pagina) , boeken, tijdschriften, die u kunnen helpen met informatie over de LGF wet, onderwijs, hulpmiddelen, kosten en ondersteuningmogelijkheden. Indien u dit overzicht graag ontvangt als het gereed is. Meld dit dan even aan het POOL contactpunt. Indien u zich op geeft voor de direct mail zult u dit overzicht vanzelf ontvangen.
o n d e r w i j s
9
PGB in het onderwijs op de schop?
K
inderen die naast een Rugzak gebruik maken van een persoonsgebonden budget in het onderwijs, konden dat schooljaar 2003/2004 nog blijven doen.
Daarna was de situatie enige tijd onzeker. Inmiddels is per 1 augustus het besluit genomen. Het PGB kan in combinatie met de rugzak, onder voorwaarden en veelal met een korting.
Het Rugzakje is er om leerlingen met een indicatie voor Speciaal Onderwijs toe te kunnen laten in het regulier onderwijs. Scholen kunnen met het Rugzakje extra onderwijsondersteuning en leermiddelen aanschaffen. Ouders hebben in dit traject medezeggenschap gekregen. Praktische hulp en zorgvoorziening, bijvoorbeeld hulp bij toiletbezoek, worden betaald uit het persoonsgebonden budget.. In de richtlijn 'Afbakening en reikwijdte AWBZ en onderwijs' (van kracht met ingang van augustus 2004) staat precies omschreven welke zorg, hulp en begeleiding de school moet leveren en welke aanvullende hulp via de AWBZ (en dus ook via een persoonsgebonden budget) kan worden geregeld. De richtlijn komt in het kort hier op neer. In het speciaal onderwijs zorgt de school niet alleen voor extra onderwijs, maar ook voor een aantal zorgtaken. Per soort speciale school is precies omschreven hoeveel minuten van welke soort zorg, hulp en begeleiding de school biedt. Er geldt hierbij een uitgebreide, gedetailleerde tabel voor elke soort speciale school. Heeft uw kind meer zorg, hulp en begeleiding nodig dan de minuten per week die in deze tabel staan, dan kunt u die hulp krijgen via de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). U vraagt hiervoor een indicatie aan bij het regionaal indicatieorgaan (RIO). De extra hulp kan op school worden ingezet, maar ook thuis, in het weekend of in de vakanties. Er is één belangrijke uitzondering op deze regel. Het RIO kan geen indicatie afgeven voor activerende begeleiding voor een kind dat een indicatie heeft voor het speciaal onderwijs. Het onderwijs moet namelijk in zulke begeleiding voorzien. Hebt u een persoonsgebonden budget voor uw
kind voor een andere zorgfunctie (bijvoorbeeld persoonlijke verzorging of ondersteunende begeleiding), dan kunt u hiermee wel activerende begeleiding op school inkopen. U hebt namelijk bestedingsvrijheid. Gaat uw kind naar het regulier onderwijs met een Rugzak (en heeft het dus een indicatie voor het speciaal onderwijs), dan wordt de indicatie voor zorg, hulp en begeleiding gekort met de uren zorg die het speciaal onderwijs zou moeten leveren. Ook als de reguliere school die zorg niet kan regelen met het geld uit de Rugzak. U zult dan zelf een oplossing moeten zoeken in overleg met de school, bijvoorbeeld door de inzet van klassenassistenten. Telkens wordt dus individueel door de RIO bekeken of een kind in aanmerking komt. Alleen als de zorg niet toereikend is op school kan de aanvraag van een PGB mogelijk zijn. Meer informatie via de site van het ministerie www.minvws.nl/ www.handicap.nl Loopt u tegen problemen aan omdat de nieuwe regel voor de PGB voor u ongunstig uitpakt, dan kunt u dat melden bij ons klachtenmeldpunt: stuur een mail aan
[email protected] of bel met 06-2993697. (Indien er niemand is, laat een bericht achter, dan bellen we u spoedig terug).
n i e u w s b r i e f
o n d e r w i j s
10
aanvraag indicatie
Waar is wat te vinden?
Als uw kind (straks) naar het speciaal onderwijs gaat of als uw kind recht heeft op extra
www.oudersenrugzak.nl Op deze informatieve site vindt u alles over Leerling Gebonden Financiering. Naast de grote hoeveelheid informatie, tips en handleidingen, kunt u er ook vragen stellen, contact zoeken met andere ouders en brochures bestellen. Tevens is de Rugzak Informatie lijn telefonisch bereikbaar voor vragen van maandag, dinsdag en donderdag, vrijdag van 9.30 tot 13.30 uur. Site en informatielijn zullen eind 2004 worden gesloten. Telefoon 030 297 06 89 www.leerlinggebondenfinanciering.nl Speciale site van het Ministerie van OCW over Leerling Gebonden Financiering.
onderwijs ondersteuning in het reguliere onderwijs dient uw kind een indicatie te hebben. Deze kan worden aangevraagd via een van de onderstaande REC's. U kunt hier ook terecht voor vragen. Voor elke aard beperking is er een eigen cluster: Cluster 1 voor kinderen met een visuele beperking. Cluster 2 voor kinderen met een
www.kennisnet.nl/po/leerlingzorg Bent u op zoek naar een onderwijsinstantie, speciale materialen of iets anders? Deze site vereenvoudigt het zoeken naar instanties, achtergronden en materialen. Tevens heeft u op het forum de mogelijkheid vragen te stellen aan een deskundige. www.spios.nl SPIOS (Stichting Praktische Integratie Onderwijs) helpt ouders en scholen bij het realiseren van onderwijs aan kinderen met een handicap, waarbij de kinderen worden opgenomen in een reguliere school. Op de site van SPIOS leest u over de verschillende projecten waaraan zij werken. www.minocw.nl op deze site vindt u overheidsinformatie zoals de voortgangsrapportages LGF, het onderzoek van het NIZW: Kom op in de takken, waar mensen van de basis knelpunten en oplossingsrichtingen aan geven en vragen van volksvertegenwoordigers aan de regering. U kunt bij OCW ook vragen stellen bij tel. Lijn 0800- 5010, www.50tien.nl en bij postbus 51. Bij www.50 tien vindt u op dit moment nog niet zo veel specifieke informatie voor de LGF wet of voor kinderen met een beperking.
auditieve of communicatieve beperking. Cluster 3 voor kinderen met een verstandelijke, lichamelijke of meervoudige beperking. Cluster 4 voor kinderen met gedragsproblemen. Deze zijn te bereiken via een speciale school bij u in de buurt. Cluster 1 bestaat nog geen REC REC 2 • REC Bureau ZEON De heer. J.P.J.M Hagens Theerestraat 42 5271 GD Sint Michielsgestel
www.specialkids.nl Special Kids is een site boordevol leuke informatie voor en over kinderen met een handicap. U leest er verhalen van kinderen en ouders, maar vindt er ook gezondheidstips en informatie over activiteiten die u met uw kinderen kunt ondernemen. www.aangepast-spelmateriaal.nl Op deze site vindt u speelgoed speciaal ontworpen voor kinderen met een handicap. Het betreft speelgoed dat kinderen uitdaagt en hen stimuleert in hun ontwikkeling. U kunt direct on-line bestellen.
telefoon 073 5588231
[email protected] • www.zeon.nl Voor Limburg: Mgr. Hanssenschool, Hoensbroek Dhr. A. Haubrich telefoon 045 5636500
[email protected]
www.naarkeuze.nl Een site boordevol informatie voor ouders met een persoonsgebonden budget voor hun kind met een verstandelijke handicap.
www.mgrhanssen.nl
www.vim-online.nl VIM is de Vereniging voor een geïntegreerde opvoeding van kinderen met het syndroom van Down. Deze site biedt ook veel algemene informatie over integratie in het onderwijs.
Limburg
REC 3 Mevrouw H.M.L. Meijers-Troquet Onderstestraat 29, 6301 KA
www.handicap-studie.nl Deze onafhankelijke organisatie informeert en ondersteunt alle (toekomstige) studenten aan hogeschool en universiteit die een beperking hebben.
Valkenburg telefoon 045 5282856
[email protected] www.rec3limburg.nl
www.internetwijzer-bao.nl Een verzamel site met o.s. de film van de IKON: samen, apart, over kinderen met een beperking in het onderwijs en hoe ouders daarmee omgaan. Wilt u deze film vinden ga naar 1. handig, 2. internet orthotheek (primair leerling-zorg), 3. audio en video, 4. daar vindt u de video: samen apart. Ouderverenigingen, een kleine greep www.fvo.nl Federatie van Ouderverenigingen van kinderen met een verstandelijk handicap. www.fodok.nl FODOK is de Nederlandse Federatie van Ouders van Dove Kinderen. www.bosk.nl Vereniging van motorisch gehandicapten en hun ouders. www.nvvs.nl/foss/index2.htm Foss is een ouderorganisatie van oudergroepen, al of niet verbonden aan scholen voor slechthorende en/of kinderen met spraak taalmoeilijkheden. www.fovig.nl FOVIG is een organisatie van ouders voor ouders met een visueel gehandicapt kind. www.balansdigitaal.nl Balans is een vereniging voor ouders van kinderen met leer-, ontwikkelingen gedragsstoornissen, onder meer ADHD, dyslexie en PDD-NOS. www.downsyndroom.nl Stichting Downsyndroom is voor ouders van kinderen met Down. www.epilepsievereniging.nl www.cerebraal.nl is een vereniging voor mensen met een niet aangeboren hersenletsel www.autisme-nva.nl De NVA is de Nederlandse vereniging voor Autisme. www.jopla.nl onafhankelijke stichting voor jongeren met een gehoorbeperking. www.shjo.nl onafhankelijke organisatie voor slechthorende jongeren.
REC 4 Noord / Midden Limburg diRECt De heer Th. Goossens Postbus 342, 5900 AH Venlo telefoon 077 3970727
[email protected] Zuid-Limburg De heer A.J.W. Cremers Postbus 86, 6170 AB Stein telefoon 046 4262284
[email protected] www.rzl4.nl