Onderwerp: Zienswijze Noordvleugelprovincie en de positie van de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten

Luttenbergstraat 2 Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 499 88 99 Fax 038 425 48 88 overijssel.nl postbus@overijssel. nl RABO Zwolle 39 73 4 1 121

Aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties De heer dr. R. Plasterk Postbus 20011 2500 AE Den Haag

InSicMärag©^ b i j mw. mr.drs. W.J.M. Pol telefoon 038 499 94 13 [email protected]

Onderwerp: Zienswijze Noordvleugelprovincie en de positie van de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten

DaSum

Geachte heer Plasterk,

01.10.2013 Kenmsrk 2013/0327259

Op 14 december 2012 heeft u de herindelingsprocedure voor de beoogde samenvoeging van de provincies Flevoland, Utrecht en Noord-Holland gestart. De eerste fase van deze procedure bestond uit het voeren van open overleg met de betrokken overheden. In het kader van deze fase hebben wij met u op 17 april 2013 op uw initiatief open overleg gevoerd over de positie van de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten. Door dit open overleg werden wij ook onderdeel van de lopende Arhi-procedure.

Pagina 1

U%w brief

17.06.2013 Uw? kenmark

2013-

00003444821*

Vervolgens heeft u op 17 juni 2013 het herindelingsontwerp Samenvoeging provincies NoordHolland, Flevoland en Utrecht tot en met woensdag 16 oktober 2013 ter inzage gelegd. Gedurende deze periode bestaat er gelegenheid tot het indienen van een zienswijze. Via het indienen van deze zienswijze maken ook wij van deze mogelijkheid gebruik. Het herindelingsontwerp raakt onze provincie in twee opzichten. Allereerst schetst u in het herindelingsontwerp de vorming van landsdelen als lange termijnperspectief en ziet u de samenvoeging van de provincies Flevoland, Utrecht en Noord-Holland als eerste stap in dat proces. Onze reactie hierop staat onder punt 1. Ten tweede de positie van de Noordoostpolder, waarover u in het herindelingsontwerp aangeeft dat u over dit gebied een voorlopig besluit heeft genomen omdat de betrokken partijen (gemeenten Noordoostpolder en Urk) nog geen nadrukkelijke voorkeur hebben uitgesproken. Onder punt 2 gaan wij hier nader op in. Wij betrekken daar ook de positie van de gemeente Dronten bij. Wij sluiten onze zienswijze onder punt 3 af met onze conclusies en vragen daarbij ook aandacht voor het verdere verloop van de procedure.

1 . Maatschappelijk® opgaven centraal In de Memorie van Toelichting geeft u aan dat u de samenvoeging van de provincies Flevoland, Utrecht en Noord-Holland ziet als eerste stap binnen de lange termijn ambitie van het kabinet dat de provincies opgaan in landsdelen. Het kabinet lijkt er daarbij al bijvoorbaat van uit te gaan dat er sprake zal zijn van een opschaling van de huidige provincies naar vijf landsdelen. Wij delen deze blauwdrukbenadering niet, omdat er in onze ogen geen inhoudelijke motivering aan ten grondslag ligt. Wat wij in de voorstellen ook missen is een

-f'"*, Sijlf.CjEn

2 E&sÈum varzending

ro¥iRcse

Zienswijze Noordvleugelprovincie en de posities van de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten

visie op de veranderende positie van het Rijk in relatie tot de andere overheden en in relatie tot de steeds toenemende invloed van Europa.

Datum 01.10.2013 Kenmerk

Wij zijn van mening dat de discussie vanuit de maatschappelijke opgaven moet worden opgepakt. Maatschappelijke opgaven zijn voor alle overheden leidend. Voor provincies zijn deze opgaven vooral gekoppeld aan het ruimtelijk-economisch domein en de positie als regionaal gebiedsregisseur. Deze opgaven variëren qua schaalniveau en houden zich niet persé aan provinciegrenzen. Wij staan daarom op het standpunt dat bij elke maatschappelijke opgave, waar wij voor staan, de goede partners worden gezocht om deze opgaven tot een goed einde te brengen. Het gaat daarbij om samenwerking tussen de verschillende overheden (rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en ook om samenwerking met andere semi-publieke en/of private partners ('wisselende coalities')- In alle gevallen zal binnen de kaders van ons democratische bestel moeten worden gezocht naar de meest effectieve en efficiënte vorm van samenwerken om de beoogde doelstelling te kunnen realiseren. Uiteraard moeten hierbij ook goede onderlinge afspraken worden gemaakt over het bestuurlijke eigenaarschap en de democratische legitimering, zodat het niet leidt tot extra bestuurlijke drukte. Gezien het feit dat maatschappelijke opgaven en bestuursstructuren nooit allemaal tegelijk samen zullen vallen en dit ook in de toekomst niet zal gebeuren, zullen er bij elke wijziging in de bestuurlijke organisatie steeds opnieuw vraagstukken over (nieuwe) grenzen ontstaan zodat een ingreep als opschaling al op voorhand van weinig inhoudelijke betekenis zal zijn.

2013/0327259 2 Uw brief 17.06.2013 Uw kenmerk 2013- " 00003444821 201300003444821

Wij vinden dat, zoals hiervoor aangegeven, op basis van inhoudelijke argumenten naar de vormgeving van het openbaar bestuur moet worden gekeken. Als het gaat om provincies is dan niet uitgesloten dat er op vrijwillige basis, van onderop, met inhoudelijke argumenten en niet volgens een blauwdruk, verdergaande samenwerking wordt gezocht die mogelijk zou kunnen leiden tot voorstellen voor schaalvergroting. In ieder geval is noodzakelijke voorwaarde voor schaalvergroting dat sprake is van een consistent en breed gedragen verhaal over de manier waarop we in Nederland in de toekomst willen besturen en wat de positie van het middenbestuur is ten opzichte van het nationaal bestuur en Europa. Dat ontbreekt op dit moment.

2. Pesltis gemeerrters NoordoostpoigSer, U r k en Brorrtem Tijdens het open overleg op 17 april j l . hebben wij in relatie tot de positie van de Noordoostpolder aangegeven dat de betrokken gemeenten welkom zijn, wanneer zij daar zelf voor kiezen. Dat geldt voor de gemeenten Noordoostpolder en Urk, en ook voor de gemeente Dronten. Wij herkennen ons in hetgeen u in het herindelingsontwerp over ons standpunt heeft opgenomen. Via deze zienswijze willen wij ons standpunt bevestigen en opnieuw benadrukken dat dat wat ons betreft niet alleen voor de gemeenten Noordoostpolder en Urk geldt, maar ook voor de gemeente Dronten. Dat er sprake is van verbondenheid tussen deze gemeenten en onze provincie blijkt uit de sociaal-economische en sociaal-culturele relaties die er bestaan tussen deze gemeenten en (delen van) onze provincie. Wij noemen hier enkele voorbeelden. Voor een uitgebreider overzicht verwijzen wij naar bijlage 1 De gemeenten Noordoostpolder en Dronten participeren volop in de regio Zwolle. Samen met alle 17 gemeenten in deze regio (waaronder onder andere ook de Drentse gemeente Meppel) hebben wij in mei 2012 de overeenkomst 'Samenwerking economie provincie Overijssel en regio Zwolle' ondertekend. Een belangrijk project binnen deze samenwerking is de Agro&Food

provincie


agenda, welke bestuurlijk wordt getrokken door de gemeente Ommen en ambtelijk door de gemeente Dronten. Een ander voorbeeld van sociaal-economische verbondenheid is het cluster met hoogwaardige technologie dat is gelegen aan de rand van de Noordoostpolder (tussen de kernen Vollenhove (Overijssel) en Marknesse (Noordoostpolder)): NLR/wIndtunnel, Deltares, en Geomatica Businesspark. In het bedrijvencluster bevindt zich ook Royal Huisman Shipyard (Vollenhove). Wat betreft de havens binnen deze regio is in het kader van de uitwerking van de Havenvisie Zwolle-Kampen-Meppel vastgesteld dat er sprake is van complementariteit tussen de logistieke havens nabij de N50 en de beoogde buitendijkse onderhoudshaven nabij Urk. Een belangrijk programma in deze regio is verder de Gebiedsontwikkeling Ruimte voor de Rivier Dsseldelta, dat gedeeltelijk op het grondgebied van de gemeente Dronten wordt gerealiseerd. Deze gebiedsontwikkeling is gericht op het vergroten van de waterveiligheid rond Kampen, het ontwikkelen van 400 hectare nieuwe natuur en levert kansen op voor recreatie en toerisme (wandelen, fietsen, varen), economie (lokale middenstand), wonen (op termijn nieuwbouw in een waterrijk woonmilieu) en de agrarische sector (agrarische structuurversterking). Datum

01.10.2013 Kenmerk 2013/0327259 Pagina

3

uw Maf 17.06.2013 uw kenmerk 2013-' 00003444821 201300003444821'

Ook zijn er voorbeelden van samenhang op het terrein van natuur en landschap. Zo zijn er vanuit het Nationaal Landschap Dsseldelta, dat grenst aan de Noordoostpolder, belangrijke cultuur-historische relaties met de Noordoostpolder (o.a. Zuiderzee, Schokland, en (oud)Kraggenburg) en zijn er relaties ten aanzien van het gebied Dsseldelta/Zwarte Meer (onderdeel van het Nationaal Landschap en grenzend aan de Noordoostpolder). De verbondenheid komt ook tot uiting in de goede infrastructuele verbindingen. De verbindingen tussen Zwolle en Dronten (Hanzelijn en N307) en tussen Zwolle en de Noordoostpolder (N50 en nieuwe Ramspolbrug) zijn goed na de reeds afgesproken opwaardering, waardoor er sprake is van korte reistijden. Voor het openbaar vervoer maakt de Noordoostpolder onderdeel uit van de openbaar vervoer busconcessie IJsselmond, welke bestaat uit het gebied Noordwest-Overijssel (Kampen, Genemuiden en Steenwijk) en Flevoland (Noordoostpolder, Urk en deel Oost-Flevoland). Hierdoor is, het openbaar vervoer tussen de gemeenten NOP, Urk en Dronten en Overijssel goed georganiseerd en op elkaar afgestemd. Door de goede verbindingen qua weg en openbaar vervoer zijn veel jongeren uit Dronten, Noordoostpolder en Urk voor het beroepsonderwijs georiënteerd op Zwolle en Kampen. Een gegeven waar wij veel waarde aan hechten, is het draagvlak bij de inwoners van de betrokken gemeenten. Uit een peiling onder de inwoners van de gemeente Noordoostpolder blijkt dat 65% van de inwoners - wanneer u kiest voor samenvoeging van de drie provincies - een voorkeur heeft voor aansluiting bij de provincie Overijssel. Voor Dronten geldt dat uit onderzoek is gebleken dat - in geval Flevoland niet zelfstandig mag voortbestaan - de bevolking van Dronten met 75% kiest voor indeling bij Overijssel in plaats van bij de Noordvleugelprovincie. Tot slot gaan wij nog even terug in de geschiedenis en noemen het standpunt dat wij in 1984 in het kader van de vorming van de nieuwe provincie Flevoland innamen (statenbesluit van 10 januari 1984). Ook toen waren wij van mening dat zowel de gemeenten Noordoostpolder en Urk als de gemeente Dronten vanwege de sterke sociaal-economische verbanden bij de provincie Overijssel zouden moeten worden ingedeeld. De gemeente Urk maakte sinds 1950 deel uit van Overijssel en de gemeente NOP viel officieel droog in 1942 en werd daarna in

provincie


afwachting van besluitvorming inzake de provinciale indeling van de overige IJsselmeerpolders voorlopig ingedeeld bij Overijssel.

3« Afsluiting In onze visie moet de discussie over het openbaar bestuur vanuit de maatschappelijke opgaven worden opgepakt. Maatschappelijke opgaven zijn voor alle overheden leidend. Omdat wij leven in een netwerksamenleving is het van belang aan te kunnen sluiten op de concrete opgaven die in een gebied spelen en vanuit die opgaven partners - in wisselende coalities - te zoeken die nodig zijn om deze opgaven aan te pakken. Om te voorkomen dat deze samenwerking leidt tot extra bestuurlijke drukte moeten goede afspraken worden gemaakt over het bestuurlijk eigenaarschap en over de democratische legitimering. Maatschappelijke opgaven en bestuursstructuren vallen nooit allemaal tegelijk samen en dat zal ook in de toekomst niet gebeuren.

Datum

01.10.2013 Kenmark

2013/0327259

Wanneer de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten zich uitspreken voor indeling bij de provincie Overijssel, dan zijn ze welkom. Ook hierbij is voor ons de inhoud leidend. Zoals aangegeven liggen er gezamenlijke maatschappelijke opgaven in deze regio, welke onder andere naar voren komen in de sociaal-economische relaties met het westelijk deel van Overijssel

Pagina

4 Uw brisf

17.06.2013 Uw k s n m e r k

2013-' 00003444821 201300003444821

Tot slot vragen wij uw aandacht voor het verdere verloop van de Arhi-procedure. Wanneer u besluit tot toevoeging van de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten aan Overijssel, dan achten wij het wenselijk dat u dat voorstel in deze lopende procedure meeneemt. Volgens onze opvatting kan dat ook, omdat onze provincie al in de lopende Arhi-procedure is betrokken via het open overleg dat wij tijdens de eerste fase van de procedure met u hebben gevoerd. Gedeputeerde Staten van Overijssel,

voorzitter,

secretaris


Bijlage 1 bsj Zienswijze: Woonbeelden wan werlsoncierslieid O w e r i j s s e l en N O P / U r k / D r o n t e n 1.

Datum oi.io.20i3 Kanmsi-k 2013/0327259 pasina 5 uw brief 17.06.2013 u™kenmerk 2013- " 00003444821 201300003444821 '

Sociaal-economische oriëntatie, o.a.: » NOP en Dronten zijn deelnemers aan samenwerking i.k.v. regio Zwolle. « NOP en Dronten zijn mede-ondertekenaars Intentieverklaring samenwerking economie, die alle deelnemers van de regio Zwolle op 10 september 2011 hebben ondertekend, en waaraan de deelnemers op basis van inwonertal een financiële bijdrage leveren. Ook hebben de deelnemende gemeenten samen met de provincie op 9 mei 2012 de overeenkomst 'Samenwerking economie provincie Overijssel en regio Zwolle' ondertekend. « Hiermee samenhangend zijn ook alle deelnemende gemeenten via de wethouder Economie van de gemeente Zwolle aangesloten bij het proces de "Coalition of the Willing" resp. uitvoeringsorganisatie Kennispoort Zwolle. Hierbij gaat het om de uitvoering van een stevig proces dat het innovatief vermogen van bedrijven in de regio Zwolle moet versterken. * Verder zijn er op de Agro&Food-agenda (cluster regio Zwolle i.k.v. samenwerking

»

®

Economie) v e r d e r g a a n d e contacten m e t de Christelijke Agrarische Hogeschool (CAH) in D r o n t e n . De Agro&Food agenda w o r d t b e s t u u r l i j k g e t r o k k e n door de g e m e e n t e O m m e n , a m b t e l i j k door de g e m e e n t e D r o n t e n . Op 5 j u l i 2 0 1 3 is de agenda door de bestuurders ondertekend. Aan de r a n d v a n de Noordoostpolder (tussen k e r n e n Vollenhove (O) en Marknesse (F)) ligt een cluster m e t hoogwaardige technologie: N L R / w i n d t u n n e l , Deltarus en Geomatica Businesspark. I n dit v e r b a n d w o r d t ook gewezen op nieuwe materiaal ' c o m p o s i e t ' bij Compoworld/NLR. I n het kader v a n Kennispoort zijn er lijnen v a n u i t Polymer Science Park in Zwolle naar NLR. I n het bedrijvencluster bevindt zich ook Royal H u i s m a n Shipyard (Vollenhove). Eén v a n de projecten v a n de regio Zwolle is de u i t w e r k i n g Havenvisie Z w o l l e - K a m p e n Meppel en deze bestaat o.a. uit een haalbaarheidsscan v o o r een nieuwe haven aan de oostzijde v a n de N50 en een haalbaarheidsonderzoek betreffende een nieuwe haven aan de w e s t z i j d e v a n de N 5 0 . Vastgesteld is d a t er sprake is v a n c o m p l e m e n t a r i t e i t tussen de havens van Zwolle-Kampen-Meppel en Urk w a t betreft de logistieke havens nabij N 5 0 en de beoogde buitendijkse o n d e r h o u d s h a v e n n a b i j Urk.

2. Sociaal-culturele oriëntatie, o.a.: » »

» «

Pieter Zandt Scholengemeenschap voor reformatorisch onderwijs, met een hoofdvestiging in Kampen en nevenvestigingen in Urk, Staphorst en IJsselmuiden. Bevindingen bureau Atlas in opdracht van gemeente NOP naar functionele verbanden NOP (o.a. winkels, cultuur, horeca, beroepsonderwijs), waarbij als één van de conclusies dat NOP meer is georiënteerd op Oost dan op West en Noord. Gemeenschappelijke regeling 'Werkvoorzieningschap Kampen en Dronten' met een openbaar lichaam met als vestigingsplaats de gemeente Kampen. Middelbaar Onderwijs (MBO): oriëntatiestromen van jongeren uit NOP, Urk en Dronten op MBO-instellingen in Zwolle (zoals o.a. Deltion).

Infrastructuur en OV, o.a.: « Goede verbindingen tussen Zwolle en Dronten (Hanzelijn en N307). Door de Hanzelijn is reistijd tussen Dronten en Kampen slechts 8 minuten. Opwaardering van de N307, gepland voor de komende jaren, wordt door de provincies Overijssel en Flevoland samen opgepakt in nauw overleg met de gemeenten Kampen en Dronten. * Goede verbindingen tussen Zwolle en NOP (N50 en nieuwe Ramspolbrug).


Verbeteringen infrastructuur in goed overleg opgepakt en uitgevoerd. Vernieuwing Vollenhoverbrug tussen Vollenhove en Marknesse gezamenlijk uitgevoerd; OV: de NOP maakt onderdeel uit van de openbaar vervoer busconcessie IJsselmond. De OV Regio Ijsselmond gaat op 8 december 2013 van start. Het vervoersgebied van de regio Ijsselmond bestaat uit het streekbusvervoer in het gebied NoordwestOverijssel (Kampen, Genemuiden, en Steenwijk) en Flevoland (Noordoostpolder, Urk, en deel Oost-Flevoland).

« e

4.

»a*«™

5.

oi.io.20i3 Ksnmark 2013/0327259 pagina 6

Land- en tuinbouw, o.a.: » Glastuinbouw: in de regio zijn drie glastuinbouwlocaties: Koekoekspolder in Overijssel en Luttelgeest en Ens in Flevoland. Het is wenselijk om de ruimtelijke ontwikkeling van de drie locaties in samenhang aan te sturen. Ondernemers in de drie gebieden werken op diverse fronten samen. Versterking van de samenwerking heeft meerwaarde en kan op diverse gebieden (energie, agrologistiek, innovatie); onderzoek Rijnconsult 2009. Natuur. Landschap en Recreatie, o . a . :

«

» M brie? 17.06.2013

Nationaal Landschap IJsseldelta: Een van de vertrekpunten van het NL is 'respect voor een eeuwenoud landschap' en vandaar uit zijn er cultuur-historische relaties met de NOP (o.a. Zuiderzee, Schokland, en (oud)Kraggenburg). Een stukje grondgebied NOP valt onder het NL. Daarnaast zijn er relaties ten aanzien van het gebied Dsseldelta/Zwarte Meer (onderdeel van het NL en grenzend aan de NOP). Natura 2000 (o.a. gebied Wieden en Weerribben): meer coördinatie in de sturing op ontwikkelingsmogelijkheden voor landbouw rond Natura 2000 gebieden in het kader van PAS (Programmatische Aanpak Stikstof).

Uw ksnmark

2013-' 00003444821 201300003444821 \

6.

WaterveiliQheid. o.a.: « IJsselvecht-Delta (Deltaprogramma): Oorspronkelijke rijksplannen in 2009 waren om peil IJsselmeer met 1,5 meter te verhogen (advies commissie Veerman). Toen dat speelde is ook gekeken naar de mogelijkheden rond het Vergeten randmeer Noordoostpolder' als waterbuffer (eigenlijk waterberging en afvoer). Rijksplannen zijn nu gewijzigd (echter nog geen formele besluitvorming; pas in 2015) en plan is nu dat Ijsselmeerpeilveranderingen veel beperkter van omvang zullen worden, waardoor een randmeer voor waterberging of - afvoer in ieder geval tot 2050 niet meer nodig lijkt. Wat daarna voor langere termijn zal gebeuren, is nog niet bekend en is mede afhankelijk van klimaatontwikkeling en waterafvoeren via de rivieren. * Gebiedsontwikkeling Ruimte voor de Rivier IJsseldelta, die gedeeltelijk op het grondgebied van de gemeente Dronten wordt gerealiseerd. De gebiedsontwikkeling is gericht op het vergroten van de waterveiligheid rond Kampen, het ontwikkelen van 400 hectare nieuwe natuur en levert kansen op voor recreatie en toerisme (wandelen, fietsen, varen), economie (lokale middenstand), wonen (op termijn nieuwbouw in een waterrijk woonmilieu) en de agrarische sector (agrarische structuurversterking).

7.

Waterbeheer, o.a.: « De waterhuishouding van de regio Noordoostpolder is sterk gekoppeld aan die van Overijssel doordat land in land overgaat. Dat betekent dat watermaatregelen in deze streek altijd met Noordoostpolder en Overijssel rekening moeten houden. ® Een deel van de 'fysieke' Noordoostpolder, te weten enige honderden hectares buitendijkse gronden tussen Kuinre en Blokzijl die voor de aanleg van de NOP al bestonden, zijn Overijssels grondgebied. Deze agrarische gronden zijn


waterhuishoudkundig in beheer bij het Flevolandse waterschap Zuiderzeeland. De Balgstuw bij Ramspol ligt op Overijssels grondgebied.

Datum

01.10.2013 Kenmsrk 2013/0327259 7 Uw brief

17.06.2013 Uw kenmerk

2013- • 00003444821 201300003444821

prow§nci£

Onderwerp: Zienswijze Noordvleugelprovincie en de positie van de gemeenten Noordoostpolder, Urk en Dronten

Recommend Documents