ZUI DAFRIKAANBE LEKTUUR
Onder Redtlktie '&Ian Dr. W. J. YILJOEN
OP REIS IN HET ZUIDWESTEN
ZUIDAFRIKAANSE LEKTUUR Onder Redaklie van Dr. W. ].
VILJOBN
Dne serie lJeoogt goede en. goedkope leesslof Ie lJeso,gm 'IJOW ()Uti mjong, '0001" school en IlUis. REEDS VERSCHENEN. No. I. Ds. W. J. CONRADI£, Ondervindingen van eenjonge Predikant in NamRkwaland. Geillustreerd. pd. J. P. BOTHA, B. A., Reidaen, de Jakhals. Met 17 platen. Ds. W. CONRADIE, Op Reis in bet Zuid· westen: Brieven aan mijn N eef. Met 13 platen. l.r. JUSTUS VAN MAURIK, Jan Smees. Met inleiding en aantekeningen door K. BONsMA en W. J.
NO.2.
J.
NO.3.
No. 40
9d.
VJLJOEN.
Pertln-e nutnmws in lJewwki,lg.
PAS YERSCHENEN.
LONGMANS' KINDERVERHAALTJES Bewerkt door Adv. D. G.
CONR.ADIE,
B.A., LL. D.
Boek I.
Een verhaal van een Jakhals en de
Boek II.
Sneeuwwitje en Andere Stories.
Ratvanger. Mett 1212 IlIustraties. 48 biz. Prijs 6tJ. Illustraties. 62 bIz. Prijs 6tl.
Boek IIIr Jan en
de
Boontjeplant
Met 6
en Andere
Stories. Geba.c;eerd op de \Tezhalen van bet" Rode Fairy Boek." Met 16 I1lustraties. 80 biz. Prijs 8d.
BOSVELD JOCK. Door
SIR PERCY FITZPA'fRICK. Geillustreezd door E. CALDWELL. Verkorte Schooluitgaaf, Vertaald door GUSTAV S. PRELLllR. Schooluitgave. Prijs n.9/. Prijsuitgave, Prijs 24. 6tJ.
OU HENDRIK Z'N STORIES. A. O. VAUGHAN. Met
12
IIIustraties.
Door K. L en
121.
De Boeken oj tine LijStflijn lJij de'IJOfWnaamsle Boekluzntlelaars "an Zuid-A/rika II krijgnt. LoNGMANS, GREIDf, EN Co., 39 PATERNOSTER Row, LoN DEN, NUWW YORK BOMBAY BN CALCUTTA.
OP REIS IN HET
ZUIDWESTEN
DOOR
Ds.
w. J.
CONRADIE
Mel. 18 Jlluslralies.
LONGMANS, GREEN, EN CO. 39 PATERNOSTER ROW, LONDEN NIEUW YORK, BOMBAY, EN CALCUTTA 19 10
GBDRUKT DOOR
WILLIAM CLOWES EN ZOH.H, BPKT., l.ONDBN EN BBCCLES.
AAN
DR. W.
J.
VIL]OEN,
STICHTBR BN BREVOORZ1TTER.
EN AAN
AL DE LEDEN VAN ONS SPREEKUUR, TE STELLENBOSCH, WORDT DIT WERKJE MET DE MEESTE BESCH EIDEN HElD
EN
HOOGACHTING
QPGEDRAGEN DOOR
DE SCHRIJVER
ZUIDAFRIKAANSE LEKTUUR ONDER REDAKTIE VAN DR. W. J. VILJOEN
VOORBERICHT " WAAROM leest u dan niet?" " Wat zullen we tach lezen?" Ziedaar twee vragen zo oud als Tafe1berg I Wordt er enerzijds vragenderwijs geklaagd, dat ons yolk in 't geheel niet of veel te weinig leest, anderzijds wordt er vragenderwijs geantwoord, dat men niet weet wat te lezen, dat er voor Zuid-Afrika en door Afrikaners zo goed als niets in leesbaar Hollallds wordt geschteven, en dat wat van overzee komt, zo 't al in de smaak. van een gewoon mens valt,-wat lang niet altijd het geval is--in de regel veel te duur is I Zonder ons verder met deze kwestie in te laten, willen we slechts zeggen, dat tot de uitgave van deze reeks, waarvan het derde nummer hierbij gaat, werd besloten in de vaste verwachting, dat aIle lichamen en personen, die zich beijveren in het belang van het Hollands in Zuid-Mrika, de uitgevers hartelik en metterdaad zullen steunen in hUD eerlike en welgemeende poging om goede en goedkope zuidafrikaanse lektuur te helpen verspreiden. Mogen ze in hun goede verwachtingen niet worden te1eurgesteld, en moge dit nummer spoedig worden gevolgd door meer, als bewijs, dat het, in zake de leeslust, nog niet te laat is om zalf aan ons yolk te smeren I W. J. VILJOEN.
VOORWOORD IN de vierde jaargang van .De U'nie verscheen van de hand van ds. W. J. Conradie een reeks van brieven, gericbt aan zijn "Neef, de Redakteur," waarin treffende mededelingen worden gedaan van personen door hem ontmoet en plaatsen door hem bezocht op zijn reis door het zuidwestelik gedeelte van de Kaapkolonie. Keurig vooral is de beschrijving, die hij geeft vall de Kangogrotten. Hel Verhaal 'lJan Wind'IJogel, dat hieraan voorafgaat, behoort tot bet beste, dat bet boekske bevat. Hoofdstuk VIII is zo op z'n Windvogels gedacht en gezegd, dat men niet nalaten kan, de kunst van de schrijver, in het weergeven van de indrukken in de taal van de denkbeeldige ontdekker van deze grootse grotten, te bewonderen, en 't aIleen betreurt, dat Windvogel, die blijkbaar weI heeft gedeeld in de bekende bespraaktheid van zijn ras, zijn aardig verhaal niet ietwat langer heeft weten te rekken I We vertrouwen, dat ds. Conradie z'n boekje zijn weg zal vinden tot zeer veel buizen in het land, bijname in die gedeelten van de Koionie, waarvan hij ons zulk een boeiende en opgewekte bescbrijving geeft. Voor de vererende opdracht brengt ondergetekende, ook namens Ons SpretRUUr te Stellenbosch, de geachte schrijver zijn hartelike dank toe. W. J. VILJOEN. LoNDEN,
Desember [5, 1909·
INHOUD I. BLADZI]DB
AAN HET STRAND
I
Jukskei - W. Liebenberg - Prof. Hofmeyr- De Bergen van Hottentotsholland-Van der StelBlikkieskost. II. IN EN OM DE KAAPSTAD •
9
Prof. Marais-Johan Van Riebeeck-Jobannesburg en Kaapstad-Het Grand Hotel-Zeepunt-Ds. Briimmer - Oude Putten - Een Gezegde van Gladstone.
III. Op WEG NAAR GEORGE EN AANKOMST ALDAAR •
16
Slinger-Van Kaapstad naar Worcester-Per spoor van Worcester -- De Drakensteinbergen - Eerw. Kromberg-De Pastorie te George-Verwaandheid van sommige Reizigers.
IV. IN EN OM GEOR.GE
HoutDukiesland - George - Scbool- Kerk - Leeskamer-De oude Baken-Eerw. Meeser-Mej. Heyns.
24
INHOUD
xi
V. BLADZIJDB
31
DooR. DE MONTAGUPAS NAAR KLlPDRIFT •
Blanco-Het oude Pad-ODze Voorouders-Fraaie Tonelen - Een 8eschonkene - De Spoortrein-Te North Station-Klipdrift-Ds. Van Wijk en vrouw. VI. VAN KLIPDR.IFT NAAR OUDTSHOORN.
40
Gestrand-Mnr. Keller-Het Roken-Rijke StruiskoniDgen - Het Kerkgebouw te Oudtshoom - C. Botha-Joden-Hans Pikeur.
VII. NAAR DE DR.UIPKEJ.DERS •
Sam Hobbs-Grobbelaarsrivier - SchoemanshoekDe lange Schoemanspoort-Hollands en AfrikaansKombuis-Kango-Kango Hotel.
VIIT. DE GESCHIEDENIS VAN KANGOGROTTEN
DE
ONTDEKKING VAN
DE
S6
Boesmantekeningen-Schoorsteen door de HeuvelWindvogel.
IX. IN DE DR.UIPKELDERS
Windvogels Nest-Kleedkamer-Badkamer--KerkBruidskamer-Eetzaal- Slachthuis, Hart, Longen, enz.-Jonggehuwden-Tunnel-Nieuwe Bruidskamer Van Wassenaars Winkel-Kristallen Paleis-Salomo's Mijnen - Camera Pulchra - IJskamer - Duivels Smidswinkel.
63
xii
INHOUD
x. BLAI)ZIJDB
TERUG NAAR OVDTSHOORN
80
Van Beers en Mark Twain-Ds. George MurrayWijten Os. A. A. Louw.
XI. 86
VAN GEORGE NAAR KN r]SNA
Per Kar-Fraaic Landstreek-Karaatera-Woodville Hooikraal-Wallace-De Handzak zoek-Gelukkige Kleurlingen - Regen - Knijsna-De Pastorie - De Kerk-Hoofden-John Benn.
XII. N AAR DB HOUTBOSSEN De lieve Trein-Boomsoorten-De gevelde Geelhout· boom van Macartney-Fabrieken-Goevernements.. plantages-Rinaldo en Malcolm-WandelstokkenGeorge Rex.
97
XlIr. 104
NAAR MOSSELBAAI
Naar Mosselbaaidal-Versjes in de Trein geschreven : Van George naar Mosselbaai-Schone Plaats met een heerlike Toekomst.
XIV. RIVERSDAL
Riversdal-Ds. Truter-Nieuwe Kerk-Zaal van de C. J. V.-Besluit.
110