On line studentenbegeleiding

Black plate (133,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1 &

1

On line studentenbegeleiding

Titel : Bestaat uit : Uitgever : Contactpersoon : Productiejaar : Kostprijs :

http ://docent.hogent.be/~ep786 of de digitale campuspsycholoog een website met veel subpagina’s en een aantal externe links (geen : staat op server van Hogeschool Gent) Erik Pollet 2000-2004 maar in doorlopende ontwikkeling en verbetering gratis toegankelijk voor iedereen

Auteur van deze beschrijvende fiche : Erik Pollet

ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING

&

AFL. 6, JUNI 2004, 133 SCHOOLORGANISATIE

Black plate (134,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1

&

2

AFL. 6, JUNI 2004, 134 & ICT EN ONDERWIJSVERNIEUWING SCHOOLORGANISATIE

Black plate (135,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1 &

&

3

1. Situering van instrument of tool 1.1. Wat ?

website

Een website over studentenbegeleiding, met veel subpagina’ s en een aantal externe links. 1.2. Doelgroep

studenten in

In principe alle studenten van het hoger onderwijs, maar de website werd

moeilijkheden

vooral ontwikkeld ten dienste van de studenten van de Hogeschool Gent. Meer specifiek is de website bedoeld voor studenten met moeilijkheden bij de studies (en nevengebieden). De site bevat naast heel wat praktische informatie (meestal specifiek voor de Hogeschool Gent) heel wat informatie voor alle studenten in moeilijkheden. Er zijn een aantal zelftests en een aantal zelfhulpinstrumenten opgenomen, o.a. in de rubrieken faalangst en studie-uitstelgedrag. 1.3. Doelstellingen De doelstellingen van de site zijn driee¨rlei. 1) Informatie geven

snelle informatie-

Heel wat informatie die vroeger via folders en ad valvas verspreid werd, is

verstrekking

soms vrij snel achterhaald en dus verouderd. Het bijwerken van dergelijke informatie is tijdrovend en bijna altijd met vertraging. Door binnen de hogeschool het webadres bekend te maken (via studentenagenda, folder en affiches) en de informatie over spreekuren, cursussen en afwezigheden van de studentenpsycholoog, ... op de website te plaatsen en indien nodig zelfs dagelijks bij te werken werd het euvel van snel verouderde informatie verholpen. Ook wordt voortdurend een up-to-datelijst van studiebegeleiders en hun bereikbaarheid bijgehouden op de website. Deze functie was de eerste die op de site verscheen en heeft vanaf het begin zeer goed gewerkt. Studenten sturen e-mails met korte vragen of maken afspraken via dit medium.


&


Black plate (136,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1

&

4

tips en zelfhulp-

2) Zelfhulp stimuleren en ondersteunen Omdat een aantal studenten in moeilijkheden niet om hulp (durven) vragen

instrumenten

en niet of veel te laat op de begeleidingsdiensten verschijnen, werd aanvankelijk geopteerd om een aantal zelfhulptips op de site te plaatsen (zie bv. ‘Tips voor blok en examens’ onder punt 3.1.) met de bedoeling deze studenten een houvast te geven. De bedoeling was zeker niet om de begeleiders overbodig te maken. Na verloop van tijd werden een aantal ‘zelfhulpinstrumenten’ toegevoegd (zie bv. ‘Faalangst’ en ‘Studie-uitstelgedrag’ onder punt 3.1.). Er werden ook enkele zelftests toegevoegd waarbij de student de ernst van zijn probleem kan onderzoeken (zie ook de volgende paragraaf). 3) De drempel verlagen voor de consultaties

studenten nemen

Een aantal studenten in moeilijkheden hebben angst om met hun proble-

makkelijker contact

men naar buiten te komen omdat zij denken een grote uitzondering te zijn

op met begeleiders

die met dit specifieke probleem te kampen heeft. Door het openen van een website waar deze moeilijkheden worden aangesneden, gaan heel wat studenten beseffen dat zij niet de enige ‘uitzondering’ zijn die met een probleem te kampen hebben en nemen zij gemakkelijker contact op met de begeleiders. Door de zelftests stelden sommigen vast dat ze niet alleen uit de (ernstige) moeilijkheden kunnen geraken en komen zij er veel sneller toe om gebruik te maken van de aangeboden begeleidingsfaciliteiten. Heel wat studenten maken eerst gebruik van de zogenaamde e-mailconsultatie en komen op die manier gemakkelijker naar het spreekuur. 1.4. Huidige ‘format’

welkomstpagina

Wanneer je de URL http ://docent.hogent.be/~ep786 in Netscape Navigator of Internet Explorer intikt, kom je op de volgende welkomstpagina terecht.

links

Op deze pagina zijn twee links, nl. ‘bereikbaar’ en ‘moeilijkheden’. De eerste link geeft praktische informatie waar en wanneer de psycholoog bereikbaar is. De tweede link is eigenlijk de toegang tot alle interne en externe links die met studentenproblemen te maken hebben.


Black plate (137,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1 &

5

Scherm 1 : welkomstpagina studentenbegeleiding

1.5. Configuratievereisten Internet Explorer of Netscape Navigator (alle versies) en een internetverbin-

basisuitrusting

ding. Door de technische eenvoud is de website zelfs met zeer trage (oude) computers snel toegankelijk.

&

2. Concept en achterliggende visie 2.1. Voorgeschiedenis

buitenland

Uit onze veertien jaar ervaring als psycholoog, belast met de begeleiding van studenten in het hoger onderwijs, leerden we dat niet iedereen bereikt werd die moeilijkheden had. Aangezien het medium internet een jongerenmedium is, werd er uitgekeken hoe dit kon worden ingeschakeld om zoveel mo-


&


Black plate (138,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1

&

6

gelijk studenten in nood te bereiken en de drempel voor de consultaties nog te verlagen. In het buitenland (Nederland en de V.S.) werden al een aantal pogingen ondernomen om de studenten via websites praktische informatie te geven en hulp te bieden. De meeste Amerikaanse sites zijn niet gratis toegankelijk voor externen, in Nederland (Universiteiten van Leiden en Twente) wel. artikel

Uit een artikel in de elektronische nieuwsbrief van ‘Hulporganisaties’ bleek dat alsmaar meer mensen (jongeren ?) eerst via internet hulp zoeken voordat ze zich bij hulpverlenende instanties aanbieden. Bij sommige organisaties bedraagt dit aantal 75 %. De lezing van dit artikel versnelde de ontwikkeling van de website. In oktober 2000 werden de eerste pagina’s ontwikkeld en in november 2000 werd de eerste bescheiden website over begeleiding van studenten op het net geplaatst. Hij bestond uit een welkomstpagina en slechts twee informatieve subpagina’s en er was e´e´n enkele externe link opgenomen. Enkele weken na het bekendmaken (binnen Hogeschool Gent) waren we verwonderd over de grote respons per e-mail op deze eerste bescheiden website. Vanaf dat moment werd de site voortdurend verder uitgebouwd. 2.2. Achterliggende visie

aanbod studiebegeleiding

Binnen de Hogeschool Gent bestaat er een vrij groot aanbod van studiebegeleiding : vakinhoudelijk : monitoraat; n

n

vakoverschrijdend : mentoraat, studiemethodiek, studieplanning, uitstelgedrag, ...;

n

psychosociaal : psychologische en psychosociale begeleiding, faalangsttraining, ...;

n

sociaal : sociale dienst (sovoreg).

De twee eerste vormen van begeleiding worden departementaal georganiseerd (soms in onderlinge samenwerking), de psychosociale begeleiding wordt overwegend overkoepelend georganiseerd. De sociale dienst werkt vrij onafhankelijk en volledig buiten het onderwijsgebeuren. Tot nu toe wordt alles aangeboden aan de studenten en beslissen zijzelf of zij van het aanbod gebruikmaken. drie uitgangspunten

Vanuit de hogeschool gaan we hierbij uit van drie uitgangspunten : 1

Iedereen die hulp wenst, moet deze hulp kunnen krijgen. Daarbij moet ervoor gezorgd worden dat de drempel tot de hulpverlening zo laag mogelijk wordt gehouden en zo dicht mogelijk bij de studenten staat.


Black plate (139,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1 &

7

2

In veel gevallen is de anonimiteit (privacy) van de hulpvrager van primordiaal belang opdat hij hulp ‘durft’ te vragen.

3

Waar zelfhulp leidt tot zelfredzaamheid, is dit te verkiezen boven hulpverlening, begeleiding, ... die tot afhankelijkheid leiden. Betutteling wordt door de meeste consultanten niet aanvaard.

We denken dat we aan deze drie punten tegemoet zijn gekomen door de uitbouw van deze website. Een verdere evolutie zal er komen met de invoering van de BAMA-structuur, dan zal het gebruikmaken van de begeleiding niet meer zo vrijblijvend zijn en evolueren naar een studietrajectbegeleiding die (gedeeltelijk) geı¨ntegreerd zal zijn in het onderwijsgebeuren. Deze aanpak is nu in voorbereiding en de website werd al voor een stuk in dit project geı¨ntegreerd op de volgende locatie http ://www.hogent.be/studietrajectbegeleiding/ onder de link ‘coaching’. Het is nu evenwel nog te vroeg om hierover meer details te geven. 2.3. Huidige gebruiksfaciliteiten Toegankelijk voor iedereen die een internetverbinding heeft.

&

3. Concrete opbouw en uitwerking

links ‘bereikbaar’ en

Zoals hierboven al werd gesteld onder de rubriek 1.4. (Huidige ‘format’),

‘moeilijkheden’

bevat de welkomstpagina twee interne links, nl. ‘bereikbaar’ en ‘moeilijkheden’. Onder de link ‘bereikbaar’ is enkel praktische informatie opgenomen voor de studenten van de Hogeschool Gent. Van de tweede link ‘moeilijkheden’ geven we hierna in het deel 3.1. een uitgebreid overzicht. Daarbij werd uitvoerig geput uit de aanwezige ervaring, die werd aangevuld met vakliteratuur. 3.1. Overzicht rubrieken

allerlei moeilijkheden

Er werden een aantal pagina’s opgebouwd rond allerlei moeilijkheden die studenten bij hun studies kunnen ondervinden. In sommige gevallen werd enkel verwezen naar bestaande websites (o.a. Universiteit Leiden), omdat we van mening zijn dat bestaande zaken die goed werken, niet moeten worden overgedaan. Hierna geven we een overzicht van wat op de website beschikbaar is.


&


Black plate (140,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1

&

8

Scherm 2 : overzicht website studentenbegeleiding

studiemethode en

1) De twee links ‘studiemethode’ en ‘organisatie’ bevatten voor het ogenblik

organisatie

enkel externe links naar de website van de Universiteit Leiden. Onder de link ‘cursussen’ is enkel praktische informatie opgenomen.

oefeningen

2) De link ‘oefeningen en vraagstukken’ bevat een aantal algemene aanbevelingen en tips voor het maken van oefeningen en vraagstukken en geeft oplossingsstrategiee¨n.

studie-uitstelgedrag

3) De link ‘studie-uitstelgedrag’ omvat enkele externe links, analyseert studie-uitstelgedrag en geeft voorbeelden en hulpmiddelen om het te proberen doorbreken (met o.a. een test voor het vaststellen van problematisch uitstelgedrag).

faalangst

4) Onder de link ‘faalangst’ wordt in de eerste plaats informatie gegeven over faalangst. Hier zijn verschillende links opgenomen om faalangst te leren herkennen en te leren beheersen.


Black plate (141,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1 &

9

Scherm 3 : bespreking van faalangst

Verschillende pagina’s werden ontwikkeld om faalangst te leren bestrijden : n

n

n

tips om de (studie)stress te verminderen (externe link); bekijk ook nog eens ‘Tips voor blok en examens’; relaxatie door ademhalingstechniek;

n

relaxatie door visualisatie;

n

relaxatie door spierontspanning;

n

oefeningen in positief denken.

Onder ‘Oefeningen in positief denken’ is er een link ‘denken’. Daar voegden we een interactieve oefening op basis van de denkbeelden van Abert Ellis in. Bij het beantwoorden van een aantal vragen wordt onmiddellijk feedback gegeven op het antwoord. examenstress

5) Bij de link ‘examenstress’ wordt onmiddellijk doorgeschakeld naar ‘Tips’ voor blok en examens, zodat beide links eigenlijk dezelfde inhoud hebben.


&


Black plate (142,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1

&

10

Scherm 4 : voorbeeld van interactiviteit van de website


Black plate (143,1)

VOORBEELDEN &

HOGESCHOOL GENT 1 &

&

11

4. Varia 4.1. Bezoekers op de site

toegankelijk en

Vorig academiejaar (2002-2003) waren er gemiddeld iets meer dan 800 hits

gebruiksvriendelijk

per week. Dit academiejaar liep dit al op tot gemiddeld bijna 1200. De bezoekers met wie we over de site van gedachten wisselden, vinden de site zeer toegankelijk en gebruiksvriendelijk. Zij ervaren omzeggens geen moeilijkheden met de navigatie op de site. 4.2. Komende ontwikkelingen

verbeteringen

Voor het ogenblik worden nog een aantal verbeteringen op het gebied van eenheid in lay-out en interne links aan de bestaande pagina’s aangebracht. Dit is nodig om het doorschakelen te versnellen en de lay-out aan te passen aan de (nieuwe) stijl van de hogeschool. Voor het academiejaar 2004-2005 zullen een aantal aanpassingen nodig zijn om bepaalde rubrieken aan te passen aan de vernieuwde visie op studiebegeleiding bij het invoeren van de BAMA-structuur. 4.3. Zwakke punten

niet alle tests

Een van de zwakke punten is dat bepaalde tests, binnen de site, niet inter-

interactief

actief zijn (faalangst). Zij moeten worden afgedrukt om ze te kunnen invullen. 4.4. Sterke punten

eenvoudig taalgebruik

Hoewel de informatie die op de website aanwezig is zowel wetenschappelijk als vanuit praktijkervaringen goed onderbouwd is, is een van de sterkste punten van de site de eenvoud in taalgebruik, waardoor hij zonder problemen door iedereen kan worden geraadpleegd. De beschrijving van de zelfhulptips (zie o.a. bij faalangst en studie-uitstelgedrag) is in veel gevallen uitgeschreven in ‘gedrags’termen, waardoor ze gemakkelijker uit te proberen zijn.


&


Black plate (144,1)

VOORBEELDEN &

&

HOGESCHOOL GENT 1

&

12

5. Literatuur 5.1. Boeken en artikels Beijne, S., Over studie-uitstelgedrag, (fotokopie van een artikel waarvan herkomst onbekend), Leiden, 2000. Brosschot, J. en Olff, M., Stress, de invloed van spanning op lichaam en geest, ’s-Gravenhage, BZZToˆH, 1995. Depreeuw, E. en Lens, W., Studiemotivatie en faalangst nader bekeken, Leuven, Universitaire Pers Leuven, 1998. Pollet, E., Internet en de herkenning van faalangst, in Brochure Infodag Directies : Coaching van studenten, Hogeschool Gent, 30 april 2002, 10 p. Rossi, R., Los consejos del psico´logo para superar el estre´s, Barcelona, Editorial De Vecchi, 2001. Shepard, M., Doe-het-zelf psychotherapie, Baarn, Bigot en Van Rossum, 1989. Van Craen, W., Lessen in levenskunst, de praktijk van het positief denken en de kunst van het genieten, Leuven/Amerfoort, Acco, 1996. Van Craen, W., Relaxatie en zelfhypnose in de praktijk, Leuven/Amerfoort, Acco, 1997. Van Hout Wolters, B., Jongepier, P. en Pilot, A., Studiemethoden, Groningen, WoltersNoordhoff, 1995, Hoger onderwijs reeks. Willemyns, V., Elektronische studiebegeleiding werkt drempelverlagend, in D’haese, I. (red.), Teleducation, Gent, Hogeschool Gent, 2002, p. 68-71. Willemyns, V., Suxeswijzer, tips om te slagen in de eerste zittijd, Gent, Hogeschool Gent, 2003.

5.2. Digitale bronnen De Preeuw, E., Leniere, J. en Wels, G., Mani, Hoger onderwijs binnen handbereik, Kessel-Lo, Garant, 2002 (cd-rom). Topman, R.M., Studieondersteuning Universiteit Leiden (website met de volgende URL : http ://www.leidenuniv.nl/ics/sz/so/index.html). Willemyns, V., Studiestress, examenvrees, faalangst onder controle, Gent, Academia Press, 2001 (cd-rom).


On line studentenbegeleiding

Recommend Documents