Belijning platform
06.07
In verband met de veiligheid zijn rond een
aangegeven door diverse kleurcoderingen. Net als op taxibanen zijn gele lijnen bedoeld als richtlijnen voor het bewegen van vliegtuigen. Naast de middellijn voor het parkeren zijn vaak ook stopposities aangegeven voor het geval een marshaller het toestel begeleidt.
Ook belangrijk zijn de rode lijnen. Dit zijn veiligheidszones, waarbuiten zich geen voertuigen mogen bevinden als een vliegtuig gaat parkeren of van de parkeerpositie wordt weggeduwd. Ook worden andere zaken, zoals de aansluiting van het hydrantensysteem, aangegeven op het platform.
Voor de opstelplaatsen worden posities waar het vliegtuig naar toe geduwd moet worden aangegeven met witte, dunne lijnen. Grondpersoneel dat rond het vliegtuig werkzaam is moet een examen doen in de betekenis van al deze lijnen en de beperkingen die kunnen gelden voor bepaalde, door lijnen aangegeven gebieden.
o p d e b o k
getrokken met verschillende betekenissen,
vereniging van nederlandse verkeersvliegers
opstelplaats allerlei lijnen op het platform
bok juni 07.qxp
3-10-2007
15:13
Pagina 1
13 11 op de bok juni 2007
i n h o u d
08
18
Juni 2007 Rubrieken 04 11 15 16
Woord en wederwoord Uit de post geplukt Uit de tijd Room with a view
Columns 03 Voorwoord 21 Uitvergroot 35 Hamerslag
22 Op de hoogte 40 Mededelingen van
de ledenraad
08 ‘Spotterscollectief’ gespot Uitbreidingen die eens dé spottersplek ‘Rozenburg’ mogelijk maakten, bedreigen nu haar bestaan. Schiphol heeft grootse plannen op vrachtgebied, waarmee er na 35 jaar een einde komt aan de mooiste spottersplek van Nederland. 13 Over vliegangst en hoe je ervan
afkomt Raadsverslagen 36 KLM-raadsverslag 37 Martinair-raadsverslag 39 Transavia-raadsverslag
Dit is de titel van het derde boek voor het gewone publiek van de hand van Lucas van Gerwen. Presentatie ervan vond 22 mei jl. plaats.
bok juni 07.qxp
3-10-2007
p a u l
8
15:13
Pagina 8
r e i j n e n
op de bok juni 2007
‘Spotterscollectief’ gespot! Spottersplaatsen bewijzen al jaren effectieve infectiehaarden van het luchtvaartvirus te zijn. Veel jongelingen komen hier voor het eerst in contact met de luchtvaart en een enkeling legt er zelfs de basis voor een toekomstige vliegcarrière. Is later de weg naar de luchtvaartschool ingeslagen, dan ziet men de aspirant-vlieger nog regelmatig inspiratie opdoen naast de baan. Na bemachtigen van een mooie plek binnen het hek verwateren veelal de contacten. Toch blijft er een immer hechte gemeenschap bestaan die de vele spottersplaatsen kleur blijven geven. Foto: Peter ten Thije
bok juni 07.qxp
3-10-2007
15:13
Pagina 9
Foto: Gijs Dubbeldam
Weekendtrip Singapore Het onderscheid van een ware spotter en een doorsnee luchtvaartfan vindt men veelal in zijn specialisatie. Een spotter kent vaak een duidelijke voorkeur voor ‘militair’ of ‘civiel’. Airshows worden door beiden bezocht, maar je ziet een civiele spotter niet snel bij een doorsnee luchtmachtbasis. Dat militair spotten – vooral in het buitenland – zijn gevaren kent, werd wel duidelijk in 2001 met de arrestatie van twee Nederlandse spotters in Griekenland. Veel spotters zijn bedreven luchtvaartfotografen, die niet zomaar alle vliegtuigen op de gevoelige plaat vastleggen. Er zijn zelfs websites waarop spotters bijna meer corresponderen over de gebruikte objectief, licht-
Er is zelfs een spotter die van zijn favoriete luchtvaartmaatschappij alle registraties gezien en genoteerd wilde hebben. Helaas bleef zijn collectie onthouden van één registratie. Navraag via internet leerde dat deze registratie enkel een lijndienst uitvoerde tussen Singapore en Hong Kong. Wat deed deze spotter? Boekte een weekendtripje naar Singapore om alleen deze registratie te kunnen spotten. Stad en omgeving zijn bijzaak, als de kist maar gezien wordt. Dat spotters niet als ware paparazzi juist zitten te wachten op een primeur van een ongeval blijkt wel als je ze erover aanspreekt. Men reageert furieus, daar juist de voorspelbaarheid en herkenning bij hen centraal staan. Zij ervaren het ongrijpbare om zo’n brok metaal iedere keer weer met zoveel kracht heelhuids voorbij te zien komen als ware climax. Het aan de buitenkant kunnen aflezen wat er binnen de cockpit gebeurt blijkt een ware obsessie. Het moet ons niet verbazen dat velen van hen, dankzij Microsoft Flight Simulator, waardige virtuele collegae zijn geworden.
Einde mooiste spottersplek Schiphol kent negentien spottersplaatsen die min of meer per toeval zijn ontstaan. De meest bekende, ‘Rozenburg’, zag het licht begin jaren zeventig. Een uitbreiding van Schiphol resulteerde destijds in een parkeerplaats naast de Kaagbaan. Het spectaculaire uitzicht op het vertrekkend en aankomend verkeer, zorgde ervoor dat deze plek al snel volstroomde met luchtvaartenthousiastelingen. De tot spottersplek uitgeroe-
9 op de bok juni 2007
ije
De historie van het spotten kent een moeizame start. Vliegtuig kijken wordt in het politiek hectische Europa vaak verward met spionage. Pas na de Eerste Wereldoorlog komen er met de introductie van luchtpostdiensten en luchtvaartmaatschappijen civiele projecten van de grond die tot de verbeelding spreken van het grote publiek. Opgezweept door de enorme mediaaandacht verzamelen zich steeds meer mensen rond de luchthavens. Hoewel luchtvaart bedrijven nog jaren uiterst elitair blijft, is het bekijken ervan voor eenieder toegankelijk. Een select gezelschap wil meer weten dan de kranten melden en gaat onderzoeken wat er nu precies het luchtruim kiest. Met het bijhouden van types, kleuren en registraties, gaat de pionierspotter zich losmaken van dagjesmensen. De introductie van kleinbeeldcamera’s gaat het later zelfs mogelijk maken om het dataarsenaal uit te breiden met actuele plaatjes. In het huidige digitale tijdperk is niets te gek. Nu veel spotters hun informatie op internet delen zijn er enorme databases ontstaan. Vertrekkende vliegtuigen worden door internationale collegae bij aankomst weer gespot en de foto’s staan vaak een dag later al gebroederlijk op airliners.com of jetphotos.net.
inval en sluitertijd dan over het vliegtuig zelf. Een enkele spotter geeft toe dat hij ooit voor de fotografie voor het eerst op de spottersplaats kwam. Zijn vrienden die hem introduceerden zijn inmiddels afgehaakt, maar hij heeft voor het leven zijn hart verpand aan de luchtvaart en trekt nu zelfs de kar voor de spottersbrigade. Na een dag vliegtuigen fotograferen volgt een archiveerritueel waar men zeker zoveel plezier aan beleeft als het spotten zelf. Het bijhouden van een administratie is erg belangrijk. Het type, de maatschappij, het registratienummer, maar vooral afzonderlijke kleurenschema’s vinden hun weg in de spottersboeken. Matt Herben zei eens voor een Griekse rechtzaal: “De serienummers van vliegtuigen zijn voor spotters net zo opwindend als het shirtnummer van Johan Cruijff is voor voetbalsupporters”.
bok juni 07.qxp
3-10-2007
15:14
Pagina 10
Foto: Gijs Dubbeldam
10 op de bok juni 2007
pen ‘Rozenburg’ gaf het grote publiek voor het eerst de mogelijkheid om zonder een dure telelens de zojuist geïntroduceerde widebodies tijdens spectaculaire poses te fotograferen. De luchthaven, die niet wilde dat men maar her en der in het gras ging liggen, zag kans het spotten te reguleren. Er kwamen een speciaal hek en mobiele patatkramen om de mensen er tevreden te houden. De aanvoerweg van Rozenburg reikte destijds nog tot aan het brandstofdepot. Vooral het einde van deze weg was erg geliefd vanwege het ongehinderde uitzicht over de platformen. Met de opening van het Sierra platform in 1999 moest deze plek het veld ruimen, maar gingen de in/uit taxiënde vrachtmachines een ongekend alternatief vormen. Nergens kon men zo dicht bij een draaiende machine komen als bij ‘S2’, de oprit van het vrachtplatform. Helaas lijkt het succes van Schiphol nu het einde in te luiden voor deze spottersplaatsen. Uitbreidingen die eens Rozenburg mogelijk maakten, bedreigen nu haar bestaan. Schiphol heeft grootse plannen op vrachtgebied en met de bouw van CargoWorld Schiphol-Zuidoost komt er na 35 jaar een einde aan de mooiste spottersplek van Nederland. CargoWorld Schiphol-Zuidoost mikt op een verdere groei van de vrachtmarkt op Schiphol. Het gerucht gaat dat te zijner tijd de volledige vrachtafhandeling van de
Ill.: Peter ten Thije
KLM (± 40.000 vierkante meter) er zijn intrek inneemt. Daarnaast krijgt expediteur Panalpina er een eigen afhandelingsloods. Er is al eens door een journalist van het Nieuwsblad Transport geopperd dat het platte dak van het Cargoworld complex de ideale oplossing voor de spotters zou vormen. Helaas gooit Schiphol security roet in het eten en komt men er in de toekomst zonder pasje niet meer in. Naar verwachting wordt het nieuwe vrachtgebouw in de tweede helft van 2008 opgeleverd. Sinds de uitbreidingsplannen van Schiphol in februari 2007 openbaar werden, zijn de spotters onder leiding van Gertjan Staphorst, Gijs Dubbeldam en Bob van Pamelen druk bezig om van zich te laten horen. Binnen drie weken stonden zij met ruim 600 handtekeningen bij Schiphol Group aan de deur. Gedurende deze periode trokken zij tevens via interviews met de Telegraaf, NOS Journaal, SBS6 ‘Hart van Nederland’, RTL4 ‘4 in het land’ veel bekijks. De media-aandacht bleek een enorme steun in de rug om betrokken te worden in de Schipholplanning. Dat Schiphol de ruimte op Zuidoost nodig heeft om te groeien is voor het spottercollectief overduidelijk, maar men wordt wel graag betrokken in de zoektocht naar een passend alternatief. Een oudwethouder van de gemeente Haarlemmermeer en voormalig LPF-kamerlid Matt Herben, zelf luchtvaartfanaat, steunen de spotters met hun politieke vraagstukken. Vooralsnog heeft men erg goed contact met de luchthaven en lopen er geen bezwaarschriften. De alternatieven die uit het overleg voortkomen zullen medio juni middels een enquête, toegankelijk voor alle luchtvaartenthousiastelingen, getoetst worden op wenselijkheid. Deze enquête zal te zijner tijd te vinden zijn op de VNVwebsite.
bok juni 07.qxp
3-10-2007
15:14
Pagina 21
ga
o p
d e
h o o g t e
u i t v e r g r o o t
Interne zaken en resultaten
v a n h e t
Dat er ondanks de kritische blik op de eigen organisatie weinig mis is met de vereniging hebben de laatste weken wel aangetoond. De behaalde resultaten in de vorm van twee uitstekende cao-akkoorden spreken wat dat betreft voor zich. Misschien is het van enige afstand moeilijk te beoordelen, ik heb van dichtbij gezien dat onze onderhandelingsdelegaties bij zowel KLM als bij Martinair uitermate professioneel te werk zijn gegaan en uitstekende zaken hebben gedaan. Natuurlijk volgen achteraf nog verschillende discussies over de resultaten. De KLM publiceerde dat ze meer salarisverhoging heeft geboden dan de bonden hadden gevraagd. Voor een aantal bonden is dit inderdaad het geval. Zoals u weet heeft de VNV echter meer gevraagd dan het uiteindelijke resultaat. Het voltallige KLM-personeel heeft de overeengekomen salarisverhoging vooral te danken aan de volhardendheid van de VNV. Een aantal VNV-leden bij Martinair heeft, vanwege de enigszins misleidende informatie van een individuele vlieger, moeite het resultaat op waarde te schatten. Gezien de financiële situatie van Martinair en de huidige onduidelijkheid met betrekking tot de toekomst is het behaalde resultaat echter meer dan verwacht had mogen worden. In de ledenraadsvergadering van juli zullen we hier uitgebreid over van gedachten wisselen en de raad oproepen het resultaat van harte goed te keuren. Hoewel we nog enorm veel nastreven, constateer ik met enige trots dat er weer goede zaken zijn gedaan.
m e d e d e l i n g e n
Het traject dat heeft geleid tot de eindrapportage van het adviesbureau over de werkwijze van onze vereniging was leerzaam en op punten confronterend. De René de Groot vliegers actief in onze vereniging en ook president de vaste medewerkers hebben zich vereenzelvigd met de werkwijze, cultuur en gang van zaken. De kritische blik van buitenstaanders is zeer verhelderend en zal leiden tot een (nog) beter functionerende vereniging waarin kwaliteit en continuïteit geborgd zijn.
b e s t u u r
Vorig jaar september schreef ik in mijn column over de in 2005 afgeronde en geslaagde reorganisatie van de VNV. Ook gaf ik toen aan dat deze reorganisatie, die onder andere leidde tot nieuwe statuten, deelledenraden en meer invloed op eigen arbeidsvoorwaarden, voor de verschillende groeperingen gevolgd diende te worden door een beoordeling en aanpassing van de interne werkwijze van het bestuur en de staf. Immers, het ledental van de vereniging groeit, de wereld waarin de vereniging zich bevindt verandert sneller dan voorheen en de werkzaamheden nemen voortdurend toe. Om efficiënt, herkenbaar en met een beheersbare hoeveelheid mensen het werk te blijven doen is het van belang om de interne werkwijze tegen het licht te houden. De afgelopen maanden heeft een extern adviesbureau onze organisatie doorgelicht. Bestuursleden en medewerkers van de vereniging zijn geïnterviewd en de huidige werkwijze is beoordeeld en vergeleken met andere mogelijkheden en bestuursmodellen. De eindrapportage van het adviesbureau zal de komende weken binnen het bestuur en met de medewerkers worden besproken. Duidelijk is al wel dat onze vereniging toe is aan een volgende stap op weg naar verdere professionalisering. Onze vereniging blijft van de leden, voor de leden en bestuurd door de leden. Vliegers zullen het bestuur blijven vormen en vliegers zullen met de specifieke kennis het commissiewerk blijven doen. De interne werkwijze, de processen, de verankering van deze processen en de ondersteuning vanuit het bureau zal echter verder worden geprofessionaliseerd. De meest tastbare en herkenbare wijziging op korte termijn is de werving en selectie van een directeur voor de VNV-organisatie. De pensionering van onze algemeen secretaris is aanstaande. Op basis van de nieuwe werkwijze zal deze sleutelpositie op een andere wijze worden ingevuld door een functionaris met een functieprofiel dat past bij een verder geprofessionaliseerde vereniging. In de loop van volgende maand zult u wellicht in verschillende dagbladen de wervingscampagne opmerken.