N o . 39649. G E H E I M .
C.I.
Vergadering van P o l i t i e - V e r b i n d i n g e n van den C . I . gehouden t e U t r e c h t op 27 November 1936. Aanwezig 89 personen.
Te 10.35 u u r v.m. wordt de v e r g a d e r i n g geopend door den Voorz i t t e r met h e t u i t s p r e k e n van d e volgende rede,
?
Mijne Heeren, B i j h e t openen van deze, onze j a a r l i j k s c h e v e r g a d e r i n g , h e e t i k U a l l e n h a r t e l i j k welkom en dank i k U voor d e b e r e i d w i l l i g h e i d , om door Uwe aanwezigheid op deze p l a a t s mede t e werken t o t het wels l a g e n van d i t samenzijn. I n h e t b i j z o n d e r moge i k een woord van waardeering r i c h t e n t o t den vertegenwoordiger van Z.E. den M i n i s t e r van J u s t i t i e . De aanwezigheid van den Heer Mr. ven Angeren wordt d o o r den C e n t r a l e n I n l i c h t i n g s d i e n s t z é é r op p r i j s g e s t e l d . I
Het v o r i g j a a r heb i k , b i j mijne i n l e i d i n g , g e t r a c h t , U den t o e s t a n d van de wereld i n h e t algemeen en van o n s land i n het b i j zonder, van een n i e t a l t e ongunstigen k a n t t e doen b e k i j k e n , door U t e w i j z e n op de e v o l u t i e , walke zich om ons heen i n h e t wereldgebeuren v o l t r e k t ; en nu w i j weer e e n j a a r v e r d e r z i j n teekent z i c h h e t b e e l d d u i d e l i j k e r voor onze oogen a f . W i j z i e n dan den s t r i j d van d e om h e t zoo t e noemen "nog n i e t volwassent1, opkomende n a t i e ' s , d i e onder d i c t a t u r e n van l i n k s o f r e c h t s , d e p l a a t s t r a c h t e n t e verwerven, welke zij meenen, d a t hun toekomt e n d a a r n a a s t staan d e o u d e r e , meer bezadigde l a n d e n , welke z i c h b e h a a g l i j k gevoelen b i j h e t b e s t a a n d e en t e v r e d e n zouden kunnen z i j n m e t het' geen z i j 66k na v e e l s t r i j d e n mat z é 6 r v e e l moeite hebben v e r worven en b e r e i k t , doch d i e door d e anderen worden v e r o n t r u s t en e r z i c h voor hebben t e behoe2en, dat z i j door h e t o n t s t u i m i g gedoe van deze geen schade l i j d e n aan l i j f en z i e l ,
-
-
-
-
-
-
om 2 i . n Tot deze l a a t s t e r i j k e n behoort Nederland, met z i j n / n u c h e r h e i d bekend volk, dat wars is ven h e e t h o o f d i g h e i d en bruuske a c t i e , doch d a t daarom nog n i e t i n a l l e l a g e n onbewogen kan b l i j v e n d o o r h e t geen
5
-2-
c
h e t g e e n e l d e r s i n Europa v o o r v a l t . Hoe d e m e n t a l i t e i t van de massa van onze landgenooten i s , daarover behoeft geen t w i j f e l t e bestaan. A l s gevolg van d e g r o o t e n e t i o n a l e g e b e u r t e n i s van den l a a t s t e n t i j d : d e v e r l o v i n g ván onze P r i n s e s u i t h e t g e l i e f d e Huis van O r a n j e , i s d e ware g e e s t van h e t v o l k d u i d e l i j k a a n h e t l i c h t g e t r e d e n en d a a r u i t i s g e b l e k e n , d a t ; T i j , H o l l a n d e r s , met a l onze zoogenaamde v e r d e e l d h e i d en onze v e l e p a r t i j g e s c h i l l e n , n i e t t e m i n z i j n gebleven e e n , i n wezen, éénsgezind V o l k , d a t v66r a l l e s l i e f h e e f t de p e e s t e lijke v r i j h e i d , welke h e t z i c h door d e eeuwen heen h e e f t kunnen v e r werven met d e h u l p en onder d e l e i d i n g van de Vorsten u i t h e t Oraneen v o l k , d a t t o t onaekend enthousiasme wordt opgevoerd, jehuis a l l e e n r e e d s door de hoop op eene toekomst, i n welke de N e d e r l a n d e r s , geschaard om een t e l g u i t h e t met ons saamgegroeide g e s l a c h t van Or a n j e , de zoo d i e r b a r e g e w e t e n s v r i j h e i d en h e t r e c h t onverkort kunnen b l i j v e n handhaven.
-
i
Dezer dagen i s van de hand van den bekenden Heer Marchant, een boek verschenen, d a t t o t t i t e l d r a a g t : "Een s t a a t k u n d i g e epidemie", en waarin de oud-Minister op d e van hem bekende s c h e r p e en scherpt z i n n i g e w i j z e h e t fascisme en de N . S . B . b e s t r i j d t . Daarin komt eene opmerking v o o r , d i e i k even w i l r e l e v e e r e n , omdat z i j m . i . zoo t r e f f e n d j u i s t is. Marchant z e g t , d a t h e t Nederlandsche Volk b l i j k zou geven van doodziek t e z i j n , i n d i e n h e t a a n N.S.B.-ers en d e r g e l i j k e (of aan communisten kunnen m i j e r b i j v o e gen) d e m e r d e r h e i d zou geven. Tot zoover de Heer Marchant Inderdaad: 11doodziek41.Men zou de H o l l a n d e r s n i e t herkennen a l s I zij 266 veranderd waren - maar het i s gebleken, d a t h e i Volk i n t e ' p e n d e e l kerngezond i s , a l h e e f t de w e r e l d c r i s i s h e t ook nog a l e r g sangepakt en a l v i e l e n e r h i e r en d a a r enkelingen e n groepen t e n o f - ' f e r aan d e i n f e c t i e door "vreemde smetten" .Deze s l a c h t o f f e r s z i j n d e l i e d e n , d i e door gebrek aan s t e v i g e b e g i n s e l e n en e c h t n a t i o n a a l b e s e f , geen weerstand kunnen bicdon a a n den g e v a a r l i j k o n a a n v a l I van de b o c m e t t i n g s b a c i l h e t z i j n d i e s o o r t mcnschen, d i o w 3 l bowondering hebben voor een Duitschen majoor, maar weinig v o e l e n voor een Hollandschen m i l i c i e n of l i e d e n , d i a g r e t i g l u i s t e r e n n a a r de b r e l l e n d e en m i s l e i d e n d e taal ven een Russischen a g i t a t o r , maar h e t o o r s l u i t e n v o o r d e v e r s t a n d i g e moorden van hun e i g e n p a s t o o r of
-
-
-
predikant.
Zooals
-5-
Zooals gezegd i s h e t p r o s g e l u k k i g n i e t zoo en e r i s r e d e n , om de toekomst op d i t punt m e t g e r u s t h e i d tegemoet t e z i e n maar, z o o a l s s t e e d s i n t i j d e n van heerschende epidemische z i e k t e n , is ook t h a n s waakzaamheid geboden. De Regeering moet er z s k e r van z i j n , d a t e r met onverpoosden i j v e r g e l e t wordt op de symptomen e n d i e taak i s ons i n handen gelegd. Hoe a c t i e v e r w i j deze taak u i t v o e r e n , d e s t e b e t e r v e r v u l l e n w i j onzen p l i c h t n i e t a l l e e n , maar des t e heilzamer z i j n w i j merkzaam I n h e t ware volksbelang.
-
-..-----
Evenals t h a n s was h e t m i j t e l k e n jare vergund U, Mijne Heeren, den dank der Regeering t e b e t u i g e n voor Uwe zoo gewaardeerde hulp en Uwen betoonden i j v e r en s t e e d s deed i k een beroep op Urn v e r d e r e n steun. Nooit bleef d i t beroep onbeantwoord en voor m i j s t a a t het v a s t , d a t ik i n d i e n h e t ons gegeven moge z i j n een volgend j a a r weder samen t e verRadosen - andermaal m e t g r o o t c e r k e n t e l i j k h e i d z a l mogen gewagen van Ume k r a c h t i g e e n v r u c h t b a r e medewerking.
-
Hierna v e r l o e n t de V o o r z i t t e r h e t woord a m den Chef van den C.1, t o t h e t houden van z i j n i n l e i d i n g o v e r : a. Stand van de E c n h e i d s f r o n t p o l i t i e k in h e t b u i t e n l a n d . b . N a t i o n a a l S o c i a l i s t i s o h e Beweging. c. De s t a k i n g i n B e l g i ë o n d e door de Regeering g e t r o f f e n maatrcgelon. d . P o l i t i e k e t o e s t a n d i n I n d i ë en de I n d i s c h e inheemschen i n o n s land. Daar u i t de Vergadering v e l e stemmen opgingen, verzoekende deze i n l e i d i n g u i t v o e r i g i n h e t v e r s l a g op t e nemen zal'!- om d i t v e r slag n i e t t e g r o o t t e maken d e u i t v o e r i g e i n l e i d i n g van den Chef C.i. v e r s c h i j n e n a l s Overzicht No, 6 , hetwelk g e l i j k mat d i t v e r slag aan de Verbindingen wordt toegezonden.
-
Na h e t onder b. i n de i n l e i d i n g genoemde onderwerp neemt de V o o r z i t t e r even h e t woord t e n e i n d e aan d e Vergadering mede t e dccl e n i n zijn openingswoord t e hebben vurgcton aan de Heorcn voor t e s t e l l e n de K a p i t e i n M.P.Kokje, d i e b i j den C . I . is gedctachoerd t e r vervanging van den K a p i t e i n H.P.de Heer.
Te 12.30 u u r b e e i n d i g t de Chef C.I. z i j n i n l e i d i n g e n wordt gopauzeard.
De -
De Voorzitter heropent te 14.20 uur do vergadering en deolt mede dat inmiddels ter vergadering is gekomen de vertegenwoordiger van Z.E. den Minister van Binnenlandsche Zaken, M r . Spitzen, en
P
5
vragen. 3 Vraag I. (Gesteld door E.C. Rotterdam. "Het lijkt gcwanscht om, in verband mot de a.s. verkiezingen,. oen zoovoel mogelijk uniforme gedragslijn aan te nemen ten opzichte van vergunningen voor het houden van optochten en het verhuren van Gemeentelijke lokaliteiten aan extremistische vereenigingen, i: teneinde te voorkomen, dat de verschillende Gemeenten tegen elkaar uitgespeeld worden.It 2
i:
;.i .?
De H . C . Rotterdam licht zijn vraag toe en zegt d a t hem gebleken is dat er belangstelling voor dit punt bestaat. Hij heeft deze vraag gesteld om de mezning van anderen t e hooren en begrijpt volkomen dat men hier niet kan komen tot het vaststellen van oen gezamenlijk in te nemen standpunt, doch het 18 alleen de bedoeling t e hooren wat men er hier van denkt. Men zal het toch eens zijn dat zoo min mogelijk reden moet worden gegeven tot agitatie. In Rotterdam is het houden van vergaderingen in gemeente-lokaa c!len verboden aan voor ambtenaren verboden organisaties. Het vorige college van B.en W. verhuurde aan dergelijke organisaties ook geen gemeente-terreinen. 2 Ret nieuwe collcge van E. en W. ochtor vond dit een misdrijf ,R x ;t en noemde het zaalafdrijving, on nam een besluit om aan die orga:$, nisaties wel zalen en terreinen te verhuren. Gelukkig is het be2 sluit door den Burgomeestor niet uitgevoord on door d a Kroon verb, nietigd, Intusschen waren al vergaderingen gocdgevonden voor P . A . S . it en R . S . A . P . 41 Bet Kon. Besluit echter, waarbij do t e Rotterdam genomen bo'4 4 slissing werd vernietigd,bevatte een omsohrijving van het doel dor $ aangevraagde vergadering en daarop werd de b e s l i s s i n g vernietigd. b Dit vond spreker jammer. Indien dit doel er niet in was omschreven, 8 zou dit Kon.Besluít een veel grooter en meer algemeene werking gehad hebben. De N.S.B. maakt den laatsten tijd nogal kabaal dat h m r de Nenijto-hal is geweigerd, doch dit i6 ook alleen door het feit dat het hier een verboden vereeniging betreft. '. Spreker zegt verder dat er ook gemeenten zijn waar in de we\kan voorafgeende aan verkiezingen m66r wordt toegestaan dan in g o wone i;.
i $<
I,
1 f
y
i "
t
-
-5
I
I'
-
wone t i j d e n . Ook d i t i s oen guvolg v-in h s t v e r s c h i l i n o p v a t t i n g o v e r d e a a n s c h r i j v i n g van den Commissaris d e r Koningin. De VoorzJtter v r a e g t aan Mr. S p i t z e n (Binnenl.zaken) of deze w e l l i c h t i e t s k m mededôolon over deze k w e s t i e . Mr. S p i t z e n s t e l t op den voorgrond d a t h e t h i e r b e t r e f t een zeak van p l R a t s c l i j k b e l e i d . Hij v e r z o e k t dan ook z i j n entwoord t o mogen u i t s t e l l e n t o t ook h i j d e meening d e r v e r g a d e r i n g o v e r d i t punt h e e f t gehoord. V e l nil s p r e k e r zeggen d a t h e t Kon.Besluit bewezen h e e f t toch goed b r u i k b a a r t e z i j n , r
-
I
,
I
'4
4: v e r z o c h t de volgende mededeeling t e doen. Ten e e r s t e moot e r d e ,Y aandacht op worden g e v e s t i g d d a t de bevoegdheden v e r s c h i l l e n d z i j n . I n Utrecht b e r u s t de bevoegdheid b i j B. en W. P e r s o o n l i j k h e e f t d e Burgemeester ook h e t d o e l d e r vergaderingen i n h e t oog gehad. I n U t r e c h t wordt v e r s c h i l gemaokt t u s s c h e n v e r k i e z i n g s - en normale t i j d e n . Zoolang e r i n d e 2e Kemer vertagenmoordigers worden toegel a t e n van e x t r e m i s t i s c h e p a r t i j e n , i s h e t n i e t r e c h t v a a r d i g deze p a r t i j e n t e b e l e t t e n propsgandn t e voeren. Do Burgemeester i s mede van o o r d e e l d a t een en a n d e r moet worden g e r e g e l d door h e t C e n t r a a l gezag a i was h e t maar door het kenbaar maken van d e b e s t a a n d e voorschriften.
H . C . Groningen v e r k l a a r t d a t z i j n Burgemeester hem h e e f t ge-
machtigd de volgende v e r k l a r i n g a f t e leggen. Gemeentelijke l o k a l e n worden niet verhuurd. Voor o p t o c h t e n i s vergunning noodig van den Burgemeester ( n i e t van B. en W.). S e d e r t 1933 z i j n gedurende de t i j d voorafgaande a a n v e r k i e z i n g e n geen v e r gunningen voor h e t houden van optochten gegeven. Ook in' 1937 z a l deze g e d r a g s l i j n worden gevolgd. Z i j voldoet u i t s t e k e n d . Amsterdam v e r k l a a r t namens mededeeling t e kunnen doen, Te Amsterdam i s de t o e s t a n d wordt n o o i t vergunning vcrloend n o o i t gemeent e - l o k a l e n verhuurd nisaties.
Burgemeester e n H.C.
de volgende
g e l i j k a a n Rotterdam. P r i n c i p i e e l voor h e t houden van een o p t o c h t on aan voor amb+,enaren verboden orga-
Haarlem d e e l t mede d a t volgens b e s l i s s i n g van den Burgemeester aan de S . D . A . P . :.lie verzoeken t o t h e t houden van o p t o c h t e n voor "Het Plan van den Arbeid" z i j n geweigerd, Gemeente-lokalen d i e voor v e r huur
-
'.
:;
-6-
huur i n aanmerking komen, z i j n e r n i e t , Hoewel nog geen b e s l i s s i n g i s genomen, z a l b i j de a . s . v e r k i e z i n g s n vormoedelijk n i e t e l k e optocht kunnen worden geweigerd. Delft z e g t d a t de Burgomeester a l d a a r h e t standpunt h u l d i g t : "Geen p o l i t i e k op s t r a a t " . E r worden dan ook geen vergunningen gegeven. B i j v e r k i e z i n g e n e c h t e r en a l s de omstandigheden n i e t voranderen ook i n 1937, k r i j g e n a l l e p a r t i j e n vergunning t o t h a t voer e n van propaganda, vanaf d e datum d e r c a n d i d a a t s t e l l i n g .
-
-
M a a s t r i c h t : D e Burgemeester a l d a a r neemt een ruim standpunt i n b e t r e f f e n d e h e t vorloenen van vergunningen voor h e t houden van opt o c h t e n e n z . aoze vergunning z a l w e l nordon geoontlnuoerd voor de R.K.S.P. en de S.D.A.P. Vergunning voor h e t houden van 5-minuten speeches is geweigerd, ook door h e t f e i t d a t e r t e weinig p o l i t i u p e r s o n e e l i s om t o e z i c h t d a a r b i j u i t t e oefenen.
-
Hilversum d e e l t mede d a t - na a l l e s wat hij h i e r h e e f t gehoord Hilversum i n deze kwestie dan wel een dorado i s . Daar mag a l l e s . Optochten en vergaderingen mogen v r i j e l i j k door alle p a r t i j e n worden gehouden, Lokalen z i j n z e l f s n i e t noodig. I n t i j d e n van Verkiezingen i s z e l f s h e t houden van vergaderingen op den openbaren weg t o e g e s t a a n . I e d e r e p a r t i j neemt dan een g e d e e l t e ven de Gemeente i n beslag, Spreker a c h t deze toestand n i e t In h o t algemeen belang, v o o r a l met h e t oog op d a j e u g d , wat ook door meerdore ouders wordt gevoeld. Tot nu t o e is d e orde e c h t e r nimmer v e r s t o o r d . Verder worden i n de Gemeente bordon g e p l a a t s t waarop alle part i jen hun b i l j e t t e n mogen aanplakken, wat eon o n t s i e r & van h e t s t r a a t b e e l d tengevolge h e e f t , Ook h e t bekladden en s c h i l d e r e n v m h e t wegdek is t o e g e s t a a n , behalve voor Openbare gebouwen a l s Raadhuis, P o l i t i e b u r e a u , Kerken enz. De N.S.B. h e e f t l a a t s t een v e r f s t o f g e b r u i k t d i e z e l f s m e t brand e r s n i e t weg was t e k r i j g e n . I n o v e r l e g met d e l e i d i n g is nu bepaald d a t geen v l o e i s t o f z a l worden g e b r u i k t d i e n i e t t e verwijderen i s . Deventer. Aldaar z e l f d e t o e s t a n d a l s t e Hilversum. Kalken op s t r a a t i s e c h t e r verboden. Tot heden vond geen o r d e v e r s t o r i n g p l a a t s . Middelburg
-7Middelburg v e r k l a a r t d a t a l d a a r a l l e p a r t i j p o l i t i e k op s t r a a t i s verboden. E r z i j n geen gemeente-lokalen om t e verhuren.
a deelt
mede d a t a l l e proprtgande d o o r den Burgemeester wordt
verboden,
*
Zwolle v e r k l a a r t d a t de Burgemeester h e t houden van o p t o c h t e n t o e s t a a t . v e r g a d e r i n g e n of t o e s p r a k e n op den openbaren weg binnen d e bebouwde kom z i j n verboden, S p o r t - t e r r e i n e n worden n i e t afges t a a n , voor p o l i t i e k e p a r t i j e n . Zwijndrecht zegt d a t de Burgemeester a l d a a r geen vergunning g e e f t voor o p t o c h t e n . Zandvoort d e e l t mede d a t d e Burgemeester, n a a r a a n l e i d i n g van voorgekomen r e l l e t j e s op 28 Augustus i936 t o t nader o r d e r h e t houden van o p t o c h t e n op d e n w a r e n weg h e e f t verboden, Zandvoort i s een s e i z o e n p l a a t s en na h e t s e i z o e n komen e r meer werkloozen, d i e gemakkelijk d e s t r a a t z i j n op t e k r i j g e n . Enschede. I n normale t i j d e n wordt goen vergunning v e r l e e n d t o t h e t houden van o p t o c h t e n , I n d e n v e r k i e z i n g s t i j d e c h t e r worden opt o c h t e n en 5 minuten-speaches t o e g e s t a a n . Apeldoorn d e e l t mede d a t de Burgemeester a l d a a r z i c h houdt a a n de b e t r e f f e n d e v o o r s c h r i f t e n van den Commissaris d e r Koningin. Verzoeken o m lokalen t e huren, worden voor elk geval afzonderlijk i n overweging genomen. ,I
Henpelo v e r k l a a r t d a t aan voor ambtenaren verboden o r g a n i s a t i e s geen vergunning wordt v e r l e e n d t o t h e t houden ven optochten en geen
locallteiten worden verhuurd. In denverkiezingstijd geschiedt dit wel aan p a r t i j e n d i e c a n d i d a t e n hebben g o s t e l d . I n d o weak v o o r a f gaande aan de v e r k i e z i n g e n z i j n 5 a i i n u t e n - s p e e c h e s t o e g e s t a a n , m i t s d e inhoud daarvan is goedgekeurd. Zaandam z e g t d a t a l d a a r aan N . S . B . , C.P.N. en R . S . A . P . geen gemeente-localen worden verhuurd, en 88n hen geen f a c i l i t e i t e n worden t o e g e s t a a n . Doch er i s Ebn p r t i j d i e a l l e s mEig: d e S.D.A.P. D i e is t e beschouwen P . l c de s t o o m k e t e l , m c a r u i t nu en den stoom mout
-
I
-8-
moet ontsnappen om n i e t t e springen. Gemeente-terreinen worden verhuurd voor vergaderingen d i e n i e t i n een gebouw kunnen worden gehouden. De n i e t - r e v o l u t i o n a i - e p a r t i j e n worden coulant behandeld. Schiedam. Aldaar v e r l e e n t de Burgemeester geen f a c i l i t e i t e n aan de C.P.N., R.S.A.P. en N.S.B.. Aan geen enkele p a r t i j worden gemeente-terreinen verhuurd. Aan zaalhouders i s t e kennen gegeven d a t h e t verhuren van z a l e n aan e x t r e m i s t i s c h e p a r t i j e n niet welgev a l l i g i s . (stemmen: z a a l a f d r i j v i n g ! )
s%
z e g t d a t 6 6 , punt i s v e r g e t e n , n . 1 . d a t i n de c i r c u l a i r e van M i n i s t e r Ruys de Beerenbrouck een b e p a l i n g s t a a t d a t geen optochten mogen worden gehouden na zonsondergang I n de groote p l a a t s e n e c h t e r wordt d i t onderscheid n i e t gemaakt. Chef C . I .
De V o o r z i t t e r meent d a t h e t g r o o t e v e r s c h i l van o p v a t t i n g e n , d a t w e h i e r hebben kunnen waarnemen, h e t n i e t gemakkelijk z a l maken een algemeene r e g e l i n g t e t r e f f e n . H i j s t e l t dan ook voor h e t vraagstuk t e bestudeeren of inderdaad een r e g e l i n g mogelijk is. .__.-.c.-----*-%
-.
H.C. Rotterdam
I
s t e l t e r p r i j s op t e v e r k l a r e n d a t h e t ook zijn bedoeling was van v e r s c h i l l e n d e zijden e e n s t e vernemen hoe men e r over dacht. Naar z i j n meening is e r nu a a n l e i d i n g voor d e Overheid een r e g e l i n g t e maken.
M r . S p i t z e n (Binnenl. Zeiken) zegt d a t hetgeen h i j h i e r gehoord h e e f t op een kaleidoscoop g e l i j k t . H i j kan z i c h e c h t e r v o o r s t e l l e n d a t Utrecht een wenk w i l van h e t C e n t r a a l Gezag. Voorzichtigheid i s e c h t e r geboden. Spreker s t e l t z i c h voor d a t d e Burgefneesters geen verordeningen hebben v c s t g e s t e l d zondar d a t d a a r t o e goede gronden oenwezig waren. P l n a t s e l i j k e toestanden moeten u i t e r a a r d i n h e t oog worden gehouden. Een wenk van h e t C e n t r a a l Gezag z a l n l s t v o l l e d i g kunnen z i j n en n i e t i e d e r e e n kunnen bevredigen. Tevens zouden dan w e l l i c h t t o e standen o n t s t a a n , d i e n i e t wenschelijk z i j n , Het komt s p r e k e r voor d a t e r een tusschenweg t e vinden is. I n Maart 1935 verscheen een c i r c u l a i r e van den M i n i s t e r van Binnenlandsche Zaken aan de Commissarissen d e r Koningen. De s t r e k k i n g h i e r v a n sluit aan op h e t b e e l d van deze vergadering, De c i r c u l a i r e houdt i n een vraag aan genoemde a u t o r i t e i t e n om voor e l k Gewest de noodige 'maatregelen t e t r e f f e n en t e t r a c h t e n de noodige eenheid t e v e r k r i j -
1
Ren.
-9gen. Spreker mesnt i r _ d i t m i l i e u w e l h e t een en ander u i t deze v e r t r o u w e l i j k e c i r c u l a i r e t e kunnen medeSeelen. D i t g e s c h i e d t , waarna spyeker z e g t gebruik t e z u l l e n maken van hetgeen h i j h i e r h e e f t gehoord, De V o o r z i t t e r meent d a t hiermede h e t d o e l van de g e s t e l d e
i
1
Hilversum meent nog t e moeten opmerken dat h e t houden van opt o c h t e n n i e t zoo g e v a a r l i j k i s a l s vergaderingen op s t r a a t of aan den openbaren weg, H i j v i n d t d a t u i t den booze, v o o r a l omdat cont r 6 l e op s t r a f b a r e u i t l a t i n g e n daarop n i h i l i s . De verhuurders van l o c a l i t e i t e n hebben t e Hilversum n i e t s t e doen. Leeuwarden komt t e r u g op hetgeen gezegd i s d o o r Schiedam bet r e f f e n d e h e t geven van een " h i n t " door do p o l i t i e a a n verhuurders van z a l e n Spreker a c h t d i t eon g e v a a r l i j k t e r r e i n om z i c h daarop t e geven of om z o o i e t s t e doen, Schiedam v r a a g t of e r i e t s o n b i l l i j k s i n i s om personen d i e gunsten aan de p o l i t i e vragen een c o n t r a m p r o s t a t i e t e verzoeken. Er moet toch samenwerking z i j n . N a t u u r l i j k moet men de menschen n i e t p r e s s e n , maar een zachton drang u i t o e f e n e n . Harderwijk. IC van meening d a t een Burgemeester z i c h moet kunnen beroepen op een Wet of v o o r s c h r i f t e n . Een r e g e l i n g moet mog e l i j k z i j n en dan gelden voor h e t geheele l a n d , Velsen d e e l t mede d a t a l d a a r geen p r e s s i e wordt uitgeoefend op zaalhouders. I n d i e n e c h t e r op vergaderingen de p o l i t i e wordt gehekeld of iets dergelijks, wordt den zaalhouders gezegd d a t voortaan met h e t geven van vergunningen hiermede rekening z a l worden gehouden (stemmen: dus ongeveer a l s i n Schiedam). Alkmaar zegt d a t a l d a a r v e l e moeilijkheden t e overwinnen z i j n . A l s de p o l i t i e een vergunning weigert s t a a t d e geheele gemeenteraad op z i j n kop. Aan een verzoek van d e p o l i t i e aan een zaalhouder om een z e a l n i e t t e verhuren, milde deze n i e t voldoen, wel e c h t e r t o e n hem h e t verzoek b e r e i k t e van den Burgcmooster. De Raad h e e f t a l l e bevoegdheid overgegeven aan den Burgemeester. Nlr,v.Angcren
-10-
M r . v . Angeron ( J u s t i t i e ) meent d a t de v e r g a d e r i n g z i c h nu op g e v a a r l i j k t e r r e i n beweegt en wel d a t van b e l e i d en u i t v o e r i n g . De d i s c u s s i e o v e r de v r a a g van den H.C, Rotterdam was z e e r i n t e r e s s a n t , op deze p l a a t s e r n i e t diepor doch h e t l i j k t s p r e k e r d a t men nu op i n moet gaan. I e d e r moot deze m n t e r i e naer e i g e n i n z i c h t b e k i j ken en v e e l zal mocten worden o v e r g e l a t e n a a n h z t b e l e i d .
-
-
H.C. Rotterdam i s van meening d a t , a l s de Burgemeesters weton d a t z i j een M i n i s t e r a c h t e r z i c h hebben, d i e hen s t e u n t , d i t a l z e e r b e l a n g r i j k i s . Elke s t a d kan dan z e l f b e s l i s s e n . M r . S p i t z e n (Binnenlandsche Zaken) z e g t nog d a t i n 1935 d e M i n i s t e r z e l f i n de l e Kamer o v e r deze zaak gesproken h e e f t ( n a a r a a n l e i d i n g g e v a l S l e e n ? ) . Wat b e t r e f t h e t medegedeelde omtrent p r e s s i e op z a a l h o u d e r s komt men d i c h t b i j misbruik van macht.
I n verband met vorenstaande d i s c u s s i e z i j h i e r nog medegedeeld d a t ook e e n i g e s c h r i f t e l i j k e gegevens inkwamen, n.1,: CulemborR. Aldaar worden t i j d e n s de v e r k i e z i n g e n geen optocht e n t o e g e s t a a n , nbch toespraken op den openbaren weg. Gemeente-schol e n worden n i e t b e s c h i k b a a r g e s t e l d voor verkiezings-propaganda-vergaderingen. VlissinRen. Is van meening d a t voorstel van den H.C. Rotterdam volkomen o n d e r s t e u n i n g v e r d i e n t . Het t e g e n e l k a a r u i t s p e l e n van gemeenten werkt f u n e s t . I n h e t algemeen houdt de Burgemeester t e V l i s s i n g e n z i c h a a n de c i r c u l a i r e van den M i n i s t e r van Binnenlandsche Zaken d . d . 14.3 , '33 No. 1 6 1 Kabinet, g e r i c h t aan d e Burgemeesters, S i n d s ' 3 3 z i j n d e moeilijkheden d e r s t r a a t p r o p a g a n d a g r o o t e r geworden, De C,v,P, v r a a g t dan ook of h e t n i e t gewenscht moet worden gea c h t nieuwe s c h e r p e r e r i c h t l i j n e n t e s t e l l e n , t e n e i n d e &en uniforme g e d r a g s l i j n t e bevorderen. Z . i . i s d i t a l l 6 6 n mogelijk i n d i e n van Rooger hand h e t i n i t i a t i e f h i e r t o e wordt voorgeschreven of aangegeven. Hierna s t e l t de V o o r z i t t e r de 2e v r a a g aan d e o r d e , g e s t e l d door Almelo e n luidende: Is h e t n i e t menschelijk d a t door den C . I . of een andere d a a r voor i n aanmerking komende i n s t e l l i n g l i j s t e n van g e s c h r i f t o n of a f b e e l d i n g e n van a n t i - m i l i t a i r i s t i s c h o n en anderen gezagsondermijnenden a a r d , waarin t o t h o t plegen van s t r a f b a r e f e i t e n wordt opgeruid
-
-11-
r u i d en waarvan do v e r s p r e i d i n g volgens d e a r t i k e l e n 132 e.v. van het Wetboek van S t r a f r e c h t verboden is, worden aangelegd, b i j g e houden en aan d e verbindingen van den C.I. v e r s t r e k t , i n navolging van h e t Rijksbureau betreffende d e b e s t r i j d i n g van den h a n d e l in vrouwen en kinderen en van den handel i n o n t u c h t i g e u i t g a v e n t e n aanzien van p o r n o g r a f i s c h e g e s c h r i f t e n ? D e Chef C . 1 , is van meening d o t aan hetgeen Blmelo v r a a g t , n i e t t e beginnen i s . Het zou een enorme hoovoelheid werk geven, d a t z e e r
w a a r s c h i j n l i j k van geen loonend n u t zou z i j n , Hot Bureau C . I . is daarvoor t e zwak b e z e t . Tevens b e t r e f t h o t m e e s t a l oude brochures en h e t komt s p r e k e r voor d a t men de t e g e n p a r t i j n i e t d e p r e t moet gunnen door van oude brochures prooes-verbaal t e doen opmaken. De l i j s t zou t a m e l i j k g r o o t worden, AlmelQ is het n i e t eens met de bewering d n t de wamde van oude brochures g e r i n g is, Niet a l l e e n z i j n z i j t e v e r k r i j g e n a a n s t a l l e t j e s op d e m m k t , doch ook i n den boekhandel. Volgens spreker i s het gevcar w e l d e g e l i j k g r o o t , d a a r de jeugd met d e r g e l i j k e l e c t u u r wordt besmet. Wanneer ksn de P o l i t i e c o n s t a t e e r e n d a t een brochure n i e t v e r s p r e i d mag worden? W e l l i c h t zou de c o n t r ô l e kunnen worden opgedregen a m h e t R i j k s bureau voor b e s t r i j d i n g d e r Pornografie enz. De Voo rzi t t e r me e l i t d a t het inderdaad z e e r goed zou z i j n , doch h e t i s w e r k e l i j k n i e t mogelijk. H i j w i l e c h t e r probearen wat mogelijk i s , <
1
Amsterdam, z e g t d a t d e P o l i t i e i n een d e r g e l i j k g e v a l v e e l a l denraad v r a a g t van een officier van J u s t i t i e , d i e den meestal zegt:
"Begin maar met inbeslagnemen", B l i j k t dan e c h t e r
d a t de brochure
i n een andere p l a a t s i s gedrukt, dan i s de o f f i c i e r van J u s t i t i e a l daar soms een t e g e n o v e r g e s t e l d e meening toegedaan en h e t f e i t dus n i e t s t r a f b a a r . Er z i j n v e r s c h i l l e n d e manieren van optreden. I n Ansterdam wordt m e e s t a l k r a c h t i g opgetreden. Het i s moeilijk, maar toch wenschelijk d a t deze aangelegenheid C e n t r a a l geregeld wordt, Wellicht kan J u s t i t i e h i e r i n i e t s doen? Mr. v . AnReren ( J u s t i t i e ) i s h e t volkomen met Amsterdam eens, Men loopt d i k w i j l s a c h t e r de f e i t e n aan. E r z i j n b.v. g e s c h r i f t e n
di6
'
-12d i e een langeren duur hebben, wat d i k w i j l s ook de o f f i c i e r e n van
J u s t i t i e n i e t weten. Spreker a i l overwegen een verzameling aan t e leggen van veroordeelingen inzake "verboden g e s c h r i f t e n l t . Eenig n u t verwacht sprek e r d a a r w e l van. Wellicht kan C.I. h a a r tusschenkomst verleenen. z e g t d a t soms t o c h wordt doorgegaan met v e r s p r e i d i n g b r o c h u r e s , waarop r e e d s veroordeelingen z i j n gevallen,doch dan misleidendenomslag. Als voorbeeld noemt s p r e k e r de brochure de N . S . B . b i j de r e l l e t j e s t e Amsterdam. H i j i s h e t e r dan ook eens d a t een l i j s t wel z i j n n u t z a l hebben, Chef C.1,
van met van mee
Hierna i s aan d e orde vraag 3 , g e s t e l d door Ede en luidende: Gaarne z a l i k de meening van de leden van den C . I . vernemen, of men a m h e t gebruik van schietmaskers voorwaarden s t e l t en zoo ja, welke. DRc.r z i j n i e t onder de wapenwet v a l l e n zou h e t g e b r u i k van een d e r g e l i j k ltwapenfl door v e r z e t p l e g e r s d e noodige opschudding kunnen veroorzaken. Ede l i c h t z i j n v r a a g t o e zeggende d a t schietmaskers a l d a a r g e b r u i k t worden voor stroopen. E r kan ook mee geschoten worden. Daar men er o v e r a l m u n i t i e op kan k r i j g e n , is a l l e c o n t r 8 ï e zoek.
-
Mr.v.Angeren ( J u s t i t i e ) meent z i c h t e h e r i n n e r e n i n een v o r i ge vergadering a l e e n s over een d e r g e l i j k e kwestie t e hebben gesproken. Van v e e l g r o o t e r belang dan h e t f e i t d a t Ede h i e r h e e f t aangevoerd, a c h t s p r e k e r h e t b , v , , d a t d e hand wordt gehouden aan d e voorwaarde i n d e algemeene machtiging d a t "geen wapens met bijbehoorende munitie b i j e l k a a r mogen l i g g e n i n d e Q t a l a g e " . .I Spreker a c h t h e t n i e t gewenscht nu v e r d e r h i e r o p i n t e gaan en verzoekt Ede z i j n vraag s c h r i f t e l i j k b i j J u s t i t i e In t e dienen. Daar niemand meer h e t woord v r a a g t , is aan de orde d e : Rondvraag. Hilversum v r a a g t t e mogen vernemen of I n andere p l a a t s e n ook h e t ' v e r s c h i j n s e l i s waargenomen d a t h e t a a n t a l bezoekers van commun i s t i s c h e vergaderingen i n den l a a t s t e n t i j d i s toegenomen door deelname u i t omliggende p l a a t s e n . Wordt i n omliggende gemeenten well i c h t opgewekt t o t d i t bezoek aan communistische vergaderingen i n groot e r e p l a a t sen? De
-
a
,
-13D e Ceelnemerc komen i n groepen binnen e n onder geleide. Zij doen z i c h d u i d e l i j k v o o r als personen d i e n o o i t e e r d e r d e r g e l i j k e vergaderingen hadden bijgewoond.
Leeuwarden d e e l t mede d a t , hoewel een c e n t r a a l punt z i j n d e voor F r i e s l a n d , de vergaderingen d e r C,P.N. a c h t e r u i t gaan wat b e t r e f t h e t flantal bezoekers. Dikwijls kunnen z i j z e l f s geen z a a l h u u r meer be t a l e n , Groningen h e e f t d e z e l f d e e r v a r i n g . Deventer eveneens, doch n i e t voor Vergaderingen b e t r e f f e n d e R.S.A.P, en N . S . B . . Deze worden druk bezocht. Zwolle, Aldaar g e l i j k aan Leeuwarden e n Groningen, Zaandam z e g t d a t a l d a a r d e S.D.A.P. h e e f t t e l e u r g e s t e l d . De a f v a l l i g e n z i j n nu zoekend. H e t bezoek aan vergaderingen der C.P.N. is drukker door aanwinst werkloozen e n a c t i e A g i t a t i e Comité's. h e l o . Aldaar is het bezoek aan vergaderingen C.P.N. g r o o t e r , doch d i t i s voornamelijk t e w i j t e n aan andersdenkende werkloozen, d i e met hun t i j d geen raad weten. Volgens s p r e k e r g r o e i t d e C.P,N, i n Twente n i e t . Maestricht v e r z o e k t i n h e t v e r s l a g h e t medegedeelde omtrent de b i j de s t a k i n g i n België genomen maatregelen w e l v o l l e d i g t e w i l l e n opnemen t o t l e e r i n g van d e verbindingen. 2
1
Delft doet
'I
h e t z e l f d e verzoek. V e r d e r z e g t spreker d a t g a b l e ken is d a t snelle maatregelen v e r o i s c h t z i j n , Vraagt of den C.I. i n l i c h t i n g e n hebben b e r e i k t of ook g e b r u i k i s gemaakt van t r a a n g a s b i j d e b e z e t t i n g van f a b r i e k e n . Chef C . I .
z e g t d a t h e t hem n i e t bekend is d a t t r a a n g a s is ge-
bruikt,
Roerrrond i s van meening d a t h e t gebruik van t r a a n g a s m o e i l i J k heden geeft d a a r d i t z i c h ook kan keeren tegen d a g e b r u i k e r . B i j i n d i v i d u e e l e g e v a l l e n i s h e t w e l l i c h t t e gebruiken, doch n i e t b i j groote a c t i e s .
uit -
- 14U i t k o r t e u i t l a t i n g e n van v e r s c h i l l e n d e personen b l i j k t d a t
voor het g e b r u i k van t r a a n g a s n i e t v e e l wordt gevoeld.
*
cv
c
Niemand meer h e t woord verlangend, gaat d e V o o r z i t t e r over t o t s l u i t ing. I n d e e e r s t e p l a a t s dankt h i j d e vertegenwoordigers van Z.E. den M i n i s t e r van J u s t i t i e en Binnenlandsche Zaken voor hun tegenwoordigheid en d e b e l a n g r i j k e adviezen d i e z i j hebben gegeven, Na den1.D. U t r e c h t dank t e hebben gebracht voor a l l e moeite betoond b i j d e v o o r b e r e i d i n g voor deze Vergadering en a l l e aanwezigen voor hun b e r e i d w i l l i g h e i d om n a a r Utrecht t e komen t e r b i j woning van deze bijeenkomst, s l u i t de V o o r z i t t e r t e 4.15 u u r d e vergadering, waarbij h i j d e hoop u i t s p r e e k t a l l e n het volgend jaar weer gezond e n i n goede omstandigheden t e mogen kunnen b e g r o e t e n , -0-0-0-0-0-0-0-
n in ons l a n d .
voorkomen, d a t de v e r s o h i l l e n d e Gemeenten tegen e l k a a r u i t g e s p e e l d worden.
Is h e t n i e t wenschelijk d a t door den C4I4 i n s t e l l i n g l i j s t e n van gesohriften of afbeeldingen van anti-militairlstis+en en anderen gezageondermijnenden aard, waarin t o t h e t p l e gen van s t r a f b a r e f e i t e n wordt opgeruid en waarvan, d e v e r s p r e i d i n g volgens de a r t i k e l e n X3Z O.V. van h e t Wetbook van Strafrecht verboden i s , worden aangelogd, bijgehouden en aan de verbindingon van don C.I. v e r s t r e k t , i n navolging van h o t Rijksbureau b e t r e f f e n d e de bes t r i j d i n g van den h a n d e l in vrouwen en kinderen en van den handol i n o n t u c h t i g e u i t g a v e n t e n aanzien van pornografische g e s c h r i f t e n ? &d >
- 2 -*Ede
Gaarne z a l i k d e mooning van d e leden van den C . I . vernemen, of man aan h e t gebruik van schietmaskors voorwaarden s t o l t en zoo j a , welke. Daar z i j n i e t onder de wapenwet v a l l e n zou h o t g e b r u i k van oen d e r g e l i j k ''wapon" door v e r z e t p l e g e r s de noodigo opschudding kunnen veroorzaken,
4, Rondvraag.
8
N.B,
B i j h e t inzenden d e r d e c l a r a t i o s aan C . I . wordt verzocht zoo mogelijk h e t gironummer op t e geven,
f
