Notitie Reikwijdte en Detailniveau m.e.r. buitendijkse projecten Almere Poort, Almere

Notitie Reikwijdte en Detailniveau m.e.r. buitendijkse projecten Almere Poort, Almere

September 2013


Kenmerk R001-1216114GGV-evp-V03-NL

Verantwoording Titel

Opdrachtgever Projectleider Auteur(s) Tweede lezer Projectnummer Aantal pagina's Datum Handtekening

Notitie Reikwijdte en Detailniveau m.e.r. buitendijkse projecten Almere Poort, Almere Gemeente Almere Marlies Verspui Gosewien van Eck Marlies Verspui 1216114 24 (exclusief bijlagen) September 2013 Ontbreekt in verband met digitale verwerking. Dit rapport is aantoonbaar vrijgegeven.

Colofon Tauw bv BU Ruimtelijke Kwaliteit Handelskade 11 Postbus 133 7400 AC Deventer Telefoon +31 57 06 99 91 1 Fax +31 57 06 99 66 6

Dit document is eigendom van de opdrachtgever en mag door hem worden gebruikt voor het doel waarvoor het is vervaardigd met inachtneming van de rechten die voortvloeien uit de wetgeving op het gebied van het intellectuele eigendom. De auteursrechten van dit document blijven berusten bij Tauw. Kwaliteit en verbetering van product en proces hebben bij Tauw hoge prioriteit. Tauw hanteert daartoe een managementsysteem dat is gecertificeerd dan wel geaccrediteerd volgens: -

NEN-EN-ISO 9001


5\24


6\24



Inhoud Verantwoording en colofon .......................................................................................................... 5 1 1.1 1.2 1.3 1.4

Inleiding.......................................................................................................................... 9 Buitendijkse projecten ..................................................................................................... 9 Aanleiding m.e.r.-procedure buitendijkse projecten Almere Poort ................................ 11 Notitie Reikwijdte en Detailniveau ................................................................................. 14 Leeswijzer ..................................................................................................................... 14

2 2.1 2.2

Voorgenomen activiteit............................................................................................... 15 Het voornemen .............................................................................................................. 15 Plan- en studiegebied.................................................................................................... 19

3

Aanpak milieuonderzoek ............................................................................................ 20

3.1 3.2

Relevante beleidskaders ............................................................................................... 20 Het beoordelingskader .................................................................................................. 20

4 4.1 4.2

De m.e.r.-procedure .................................................................................................... 22 De planm.e.r.-procedure ............................................................................................... 22 Partijen betrokken bij de m.e.r.-procedure .................................................................... 23

Bijlage(n) 1 M.e.r.-procedure


7\24


8\24



1 Inleiding De gemeente Almere heeft de ambitie om van Almere Poort ‘de Strandstad van de Randstad’ te maken. Een plek met zowel de gezellige drukte van een grote jachthaven, sport- en cultuurevenementen en strandpaviljoens als de rust van het weidse, Nederlandse zandstrand en polderland. Om deze ambitie verder vorm te geven worden er diverse ontwikkelingen voorzien. Voor vier van deze ontwikkelingen gaat de gemeente Almere de procedure van milieueffectrapportage (m.e.r.) doorlopen. Voor u ligt de notitie reikwijdte en detailniveau voor het milieueffectrapport (MER1) Buitendijkse projecten Almere Poort, die het startpunt is van de m.e.r.-procedure en die het kader geeft voor het op te stellen MER.

1.1

Buitendijkse projecten

Almere Poort is een stadsdeel van Almere dat volop in ontwikkeling is. In dit stadsdeel wordt een mix van wonen, werken en recreëren gerealiseerd. Onderdeel van deze plannen zijn de woonwijk Duin, gelegen tussen het IJmeer en het centrumgebied van Almere Poort met enkele kantorenen bedrijfsterreinen.

Figuur 1.1 Ontwikkelingen in Almere Poort

1

M.e.r. = de (procedure van) milieueffectrapportage, MER = het milieueffectrapport waarin de resultaten van het onderzoek worden gepresenteerd


9\24


Centraal in deze m.e.r.-procedure staan de volgende vier buitendijkse projecten: 

Aanpassing van de haven Marina Muiderzand, herinrichten van de huidige haven en realiseren van een publieke openbare havenkom. Het totale aantal ligplaatsen blijft hierbij nagenoeg gelijk

  

Vergroting van het Almeerderstrand met circa 11 hectare, ten zuiden van de Marina Aanleg van een nieuw strand, het Meerstrand, ten noorden van de Marina, circa 6,6 hectare Zandwinning voor verbreden/realiseren van de stranden, omvang circa 1,25 mln m3

Figuur 1.2 geeft de ligging van deze projecten weer. In hoofdstuk 2 worden deze projecten nader toegelicht.

Figuur 1.2 Indicatieve ligging kustprojecten

10\24



1.2

Aanleiding m.e.r.-procedure buitendijkse projecten Almere Poort

In de Wet Milieubeheer (Wm) is in hoofdstuk 7 geregeld dat bij ruimtelijke ordeningsplannen en/of besluiten met mogelijk grote milieugevolgen het verplicht is informatie te verzamelen over de als gevolg van de ingreep optredende milieugevolgen. Het doel is het milieubelang volwaardig te laten meewegen bij dergelijke plannen en/of besluiten. Voor deze plannen en/of besluiten wordt een milieueffectrapportage (m.e.r.) procedure doorlopen. In het Besluit m.e.r. 1994 is bepaald voor welke ingrepen een m.e.r.-procedure doorlopen moet worden. De stranden zijn geen activiteit die opgenomen is in het Besluit m.e.r. De jachthaven en de zandwinning zijn dat wel. Marina Muiderzand Op grond van de bijlage bij het Besluit m.e.r. (onderdeel D, categorie 10.b) geldt de m.e.r.-beoordelingsplicht voor de aanleg, uitbreiding of wijziging van een jachthaven met 100 ligplaatsen of meer of een oppervlakte van 10 hectare of meer in gevoelig gebied. Op dit moment zijn er 950 ligplaatsen in het water in de Marina aanwezig. Als gevolg van het plan verandert het aantal ligplaatsen niet ten opzichte van het huidige aantal. Dit komt doordat de vaste ligplaatsen in de huidige jachthaven groter worden gemaakt. In totaal zijn er in de nieuwe situatie circa 750 vaste ligplaatsen. Daartegenover staat de aanleg en uitbreiding van de publieke havenkom, ten zuiden van de huidige havenkom van de Marina. De omvang van het aantal ligplaatsen in de passantenhaven bedraagt in de nieuwe situatie circa 200 plaatsen. Door de aanleg van de publieke havenkom neemt de oppervlakte van het wateroppervlak van de Marina met circa 4 ha toe. Als onderdeel van de plannen wordt ook het parkeren verplaatst. Het aantal parkeerplaatsen blijft gelijk of neemt beperkt af. Op grond van bovenstaande kan gesteld worden dat er feitelijk geen sprake is van een wijziging met 100 ligplaatsen of meer. Ook het gebruik van de havenkom en terreinen zal niet ingrijpend veranderen, verkoop en verhuur van boten, zeillessen op grote en kleine boten en kanoverhuur zullen blijven, evenals de “evenementen” op de Marina zoals zeilwedstrijden e.d. De aanpassing/uitbreiding van de jachthaven en publieke havenkom vindt plaats in / nabij gevoelig gebied2. Het totale oppervlak van de Marina Muiderzand bedraagt nu 18 ha (exclusief circa 2 ha catamaranstrand). Op de huidige dijk wordt circa 0,5 ha als parkeerruimte gebruikt voor het catatmaranstrand. De uitbreiding van de Marina vindt deels plaats in gevoelig gebied (Natura 2000 en EHS). Omdat deze uitbreiding 11,7 ha in de EHS ligt wordt de indicatieve drempelwaarde van 10 hectare in gevoelig gebied overschreden (zie figuur 1.3).

2

In dit concrete geval betreft het specifiek het Natura 2000-gebied IJmeer en Markermeer en EHS.


11\24


Figuur 1.3 Begrenzing EHS en Natura 2000 ten opzichte van uitbreiding Marina en stranden

Zandwinning Op grond van de bijlage bij het Besluit m.e.r. (onderdeel D, categorie 29.2b) geldt de m.e.r.-beoordelingsplicht voor de winning van mineralen door afbaggering van de zee-, meer- of rivierbodem dan wel de wijziging of uitbreiding daarvan in gevallen waarin de activiteit betrekking heeft op een oppervlakte van 50 hectare of meer en plaatsvindt in een gevoelig gebied. De beoogde omvang van de zandwinningsconcessie is 1,25 mln m3. Het aantal hectares oppervlak dat bij deze zandwinningsopgave hoort is afhankelijk van de laagdikte van de winning. Tabel 1.1 geeft aan welk oppervlakte hoort bij welke laagdikte.

12\24



Tabel 1.1

Benodigde zandwinning 1,25 mln m

3

Laagdikte 25 meter

Laagdikte 40 meter

5 ha

3 ha

Op grond van tabel 1.1 kan gesteld worden dat de af te graven oppervlakte ver onder de drempelwaarde van 50 ha blijft. Bij de voorgestelde winlocatie ligt het voor de hand dat een laagdikte van maximaal 25 meter wordt gehanteerd. Natuureffecten / passende beoordeling Het IJmeer en het Markermeer zijn aangewezen als Natura2000-gebied. Daarnaast maakt het IJmeer grenzend aan Almere Poort onderdeel uit van de EHS. De gemeente Almere heeft onderzocht of de voorgenomen projecten langs de kust van Almere Poort (binnen- en buitendijks langs het IJmeer) effecten zouden kunnen hebben op deze natuurwaarden (Oriënterend natuurwaardenonderzoek Almere Poort, januari 2013). Voor de Marina en de stranden blijkt dat effecten op natuurwaarden niet kunnen worden uitgesloten3. Ten behoeve van deze projecten is een passende beoordeling nodig. Plannen waarvoor een Passende Beoordeling moet worden opgesteld zijn op grond van de Wet milieubeheer planm.e.r.-plichtig. Het bestemmingsplan dat opgesteld moet worden voor de Marina, is daarmee een planm.e.r.-plichtig plan. Conclusie m.e.r.-plicht Binnen de m.e.r.-wetgeving wordt onderscheid gemaakt tussen planm.e.r. en project- / besluitm.e.r.. Omdat er een Passende Beoordeling moet worden opgesteld voor het bestemmingsplan is er in elk geval sprake van een planm.e.r.-plicht. Verder kan voor dit project geconcludeerd worden dat de voorgenomen activiteit niet leidt tot een wettelijk vereiste projectm.e.r. De in de wet genoemde drempelwaarde voor ligging in gevoelig gebied wordt wel overschreden. Daarom moet er voor de Marina ook een m.e.r.-beoordeling opgesteld worden. Gezien het feit dat er ook een planm.e.r.-plicht wordt opgesteld, levert de informatie uit dit planMER ook onderbouwing voor deze m.e.r.-beoordeling.

3

Voor de zandwinning wordt deze toetsing in het kader van het MER uitgevoerd


13\24


1.3

Notitie Reikwijdte en Detailniveau

Het doel van deze Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) is het beschrijven van de beoogde insteek van de m.e.r.-procedure. In de NRD wordt bondig ingegaan op zowel inhoudelijke als procesmatige aspecten van het MER. De NRD vormt hiermee het kader voor de verdere m.e.r.-procedure. De NRD beschrijft wat het voornemen is en welke varianten worden onderzocht. Ook geeft de notitie inzicht in de te onderzoeken milieueffecten en welke onderzoekscriteria worden gehanteerd. Daarnaast worden de belangrijkste kaders en randvoorwaarden van het project geschetst.

1.4

Leeswijzer

Hoofdstuk 2 beschrijft het voornemen, het plan- en het studiegebied en geeft een korte beschrijving van het gebied waarbinnen de ingrepen gaan plaatsvinden. De wijze van milieubeoordeling komt in hoofdstuk 3 aan de orde. Hierbij wordt ingegaan op het beoordelingskader en de wijze van beoordelen. Hoofdstuk 4 beschrijft hoe de m.e.r.-procedure voor dit project eruit ziet.

14\24



2 Voorgenomen activiteit Dit hoofdstuk gaat in op het voornemen (paragrafen 2.1) en het plan- en het studiegebied (paragraaf 2.2).

2.1

Het voornemen

Almere heeft een groeitaak voor de Randstad en zal de komende decennia met 60.000 woningen doorgroeien. Duin (voorheen bekend onder de naam Kustzone Almere Poort of Almeerderzand) is een van de nieuw te ontwikkelen woonwijken van Almere Poort. Als onderdeel van Duin wordt naast wonen, ook een impuls gegeven aan werken, recreëren, landschapsontwikkeling, et cetera. Een integrale gebiedsontwikkeling, waar de aanpassing van de Marina Muiderzand en de twee stranden een onderdeel van uitmaken. Marina Muiderzand De Marina Muiderzand gaat door aanpassing van hun havenplan een meer publiek karakter krijgen. Door de ruimtelijke indeling van de haven aan te passen en het realiseren van een openbare meer publiektoegangkelijke havenkom wordt aangesloten op het binnendijkse gebied van Duin. Het aantal ligplaatsen in het water (vast en passanten) blijft totaal circa 950. De oriëntatie van de aanlegsteigers in de “oude” haven wordt gewijzigd en de ligplaatsen worden groter. In het zuidoosten van het huidige jachthavengebied wordt de nieuwe publieke havenkom gerealiseerd. Als onderdeel van de herstructurering wordt het catamaranstrand verplaatst. Dit strand ligt nu ten noorden van de haven langs de dijk en wordt verplaatst naar de IJmeerzijde van de Marina, tegen de huidige dam van de jachthaven aan. Figuur 2.1 geeft de ligging en inrichting van Marina en het catamaranstrand in de huidige situatie en toekomstige situatie (illustratief) weer.


15\24


Figuur 2.1 Marina Muiderzand: Huidige situatie (links) en toekomstige situatie (illustratief, rechts)

Vergroting Almeerderstrand Het huidige Almeerderstrand wordt naast dag- en waterrecreatie enkele malen per jaar gebruikt voor grote evenementen, zoals de Libelle zomerweek. Tijdens deze evenementen is het strand niet publiek toegankelijk. Het vergroten van het strand heeft tot doel een splitsing te kunnen maken tussen enerzijds een gedeelte dat het hele jaar publiek toegankelijk is en een gedeelte dat bij evenementen afgesloten kan worden.

16\24



Figuur 2.2 Almeerder strand: Huidige situatie (links) en toekomstige situatie (illustratief, rechts)

Concreet betekent de vergroting van het strand dat er circa 11 hectare aan zand wordt aangebracht. Het strandgedeelte in aansluiting op de A6 en spoorlijn wordt aangewezen voor de grootschalige evenementen. Het aantal grote evenementen per jaar is gelimiteerd in de verleende vergunningen hiervoor. Figuur 2.2 geeft een weergave van de huidige situatie en een illustratie van de toekomstige situatie qua strandverbreding en ook de verandering in locatie van de evenementen. Aanleg Meerstrand Direct ten noorden van de Marina wordt over een lengte van circa 1000 meter langs de IJmeerdijk een nieuw strand aangelegd. De oppervlakte van dit strand bedraagt circa 6,6 hectare. Met deze ingreep wordt in aansluiting op de bestaande harde oever (water, steenbekleding, dijklichaam) een zachte oever (water, strand, dijlklichaam) aangelegd. Dit strand wordt openbaar toegankelijk, maar wordt minder intensief gebruikt dan het Almeerderstrand. Er worden geen evenementen toegestaan op dit strand. Ten noorden van het strand wordt ruimte gereserveerd voor natuurcompensatie.


17\24


Figuur 2.3 geeft de huidige en de toekomstige situatie voor het aan te leggen strand weer.

Figuur 2.3 Nieuw aan te leggen meerstrand: Huidige situatie (links) en toekomstige situatie (illustratief, rechts)

Zandwinning Als onderdeel van het project wordt circa 1,25 mln m3 zand gewonnen. In het IJmeer tussen Almere en Muiden liggen diverse potentiële zandwinlocaties (zandvoorkomens). Een geschikte locatie voldoet aan de volgende criteria:  Strandzand moet een korreldiameter tussen 100 mu en 400 mu hebben  Bij een afstand van maximaal circa 5 à 10 km van de zandwinlocatie is het aantrekkelijk om zand via persleidingen te transporteren  Bij voorkeur geen kruising met de vaargeul of pijpleidingen Op grond van deze criteria is het volgende zoekgebied voor de zandwinning vastgesteld. Binnen dit zoekgebied wordt de zandwinningsopgave nader onderzocht en geoptimaliseerd om de tijdelijke en permanente hinder tot een minimum te beperken.

18\24



meerstrand

zandwinning marina

almeerderstrand

Figuur 2.4 Beoogde locatie zandwinning (indicatief)

2.2

Plan- en studiegebied

Het plangebied is het gebied waarbinnen deze vier projecten worden gerealiseerd (zie figuur 1.1). Dit is het buitendijkse gebied van Almere Poort (Duin) tussen de grens met de Pampushout in het noorden en de A6 / Hollandsebrug in het zuiden. Het studiegebied is het gebied waar effecten als gevolg van de voorgenomen activiteit kunnen optreden. Het betreft het plangebied én de omgeving daarvan. De omvang van het studiegebied kan niet bij voorbaat worden aangegeven. Uit onderzoek in het kader van de MER zal blijken hoe ver de milieugevolgen van deze activiteiten zich uitstrekken. Dit kan per milieuaspect verschillen.


19\24


3 Aanpak milieuonderzoek 3.1

Relevante beleidskaders

Op rijks-, provinciaal en gemeentelijk niveau zijn er diverse beleidskaders die relevant zijn voor de realisatie van de twee stranden en de herstructurering van de Marina. In het MER worden deze beleidsmatige randvoorwaarden verder uitgewerkt.

3.2

Het beoordelingskader

Doel van het MER is om de relevante milieueffecten van de beoogde ingrepen inzichtelijk te maken. In deze paragraaf wordt ingegaan op de voor elke variant te onderzoeken aspecten, de beoordelingscriteria van deze aspecten en het detailniveau van het onderzoek. De beoordelingscriteria die voor de milieubeoordeling worden gebruikt, zijn afgeleid uit de kader- en randvoorwaardenstellende uitspraken uit relevant milieubeleid en -regelgeving. De effecten worden vergeleken met de referentiesituatie, te weten de huidige situatie en de autonome ontwikkeling. Effecten op natuur De passende beoordeling vormt de belangrijkste drager van het planMER en de te beschrijven effecten. Mogelijke effecten van de buitendijkse ontwikkelingen zullen voornamelijk optreden op gebieden aansluitend op het plangebied. Bijvoorbeeld het Natura2000-gebied “Markermeer en IJmeer” en gebieden behorend tot de Ecologische Hoofdstructuur omsluiten het plangebied. Uit de voortoets (Oriënterend Natuurwaardenonderzoek Almere Poort, Oranjewoud, 2013) is gebleken dat negatieve effecten niet uit te sluiten zijn op habitatrichtlijnsoorten (Rivierdonderpad) en vogelrichtlijnsoorten (Fuut, Aalscholver, Kuifeend, Brilduiker, Grote zaagbek en Meerkoet). In de passende beoordeling staan deze soorten centraal. De passende beoordeling wordt parallel aan het MER uitgevoerd en wordt samengevat in het MER opgenomen. Te onderzoeken aspecten Gezien aard en omvang van de ingrepen richt het MER zich verder op de feitelijke milieuaspecten, zoals water, landschap, recreatie, et cetera. Tabel 3.1 geeft aan welke aspecten op welke wijze in het MER aan de orde wordt gesteld.

20\24



Tabel 3.1 Te beschouwen milieuaspecten

Thema

Aspect/criterium

Toelichting

Natuur

Flora en fauna (soorten)

Toetsing effecten soorten

Ecologische hoofdstructuur

Toetsing effecten Ecologische Hoofdstructuur

Water

Natura 2000

Toetsing effecten Natura2000-gebieden

Oppervlaktewaterkwaliteit en

Integreren watertoets in MER-proces

-kwantiteit Geohydrologie Landschap

Visuele effecten

Effecten zandwinning op watersysteem Kwalitatief. Indien wenselijk met behulp van visualisaties de effecten inzichtelijk maken

Recreatie

Recreatieve kwaliteit

Kwalitatief. Welke bijdrage levert het plan aan de door Almere gewenste verbetering van de recreatieve kwaliteit?

Verkeer en parkeren

Verkeersaantrekkende werking

Zijn er verkeersproblemen te verwachten op de wegen van en naar het nieuwe strand (op basis van kengetallen en ervaringscijfers)?

Parkeercapaciteit

Inschatting parkeerbehoefte op basis van kengetallen, confronteren met beschikbare parkeercapaciteit

Geluid, luchtkwaliteit

Toename hinder

Kwalitatief

Scheepvaart

Veiligheid

Kwalitatief

Cultuurhistorie en archeologie

Aantasten bestaande waarden

Kwalitatief op grond van beschikbare gegevens


21\24


4 De m.e.r.-procedure 4.1

De planm.e.r.-procedure

In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de procedurestappen van de planm.e.r.-procedure. Voorfase De gemeente Almere maakt bekend dat zij een besluit voorbereidt waarvoor de m.e.r.-procedure geldt. Door middel van het opstellen en ter inzage leggen van de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) wordt de onderzoeksinsteek bekend gemaakt. Een ieder heeft vervolgens gedurende zes weken de gelegenheid om zienswijzen in te dienen. Ook de betrokken overheden en wettelijke adviseurs worden geraadpleegd. MER Het MER wordt opgesteld aan de hand van de onderzoeksopgave zoals beschreven in de NRD. Zienswijzen bij de NRD worden bij het tot stand komen van het MER betrokken. Inspraak Wanneer het MER inhoudelijk is afgerond legt de gemeente Almere het MER en het ontwerpbestemmingsplan voor de Marina Muiderzand ter inzage. Een ieder kan vervolgens zienswijzen indienen op het MER. De Commissie voor de m.e.r. brengt verplicht advies uit over het MER binnen de termijn die ook voor de zienswijzen geldt. Definitief besluit De gemeente Almere neemt het definitieve besluit door vaststelling van het bestemmingsplan. Daarvoor is het MER een onderbouwing, namelijk een bijlage van het bestemmingsplan. De inspraakreacties en de bijbehorende adviezen bij het MER worden zo veel als mogelijk in het plan verwerkt. Aangegeven wordt hoe rekening gehouden is met milieugevolgen, inspraakreacties en adviezen. Bovendien wordt vastgesteld hoe en wanneer er geëvalueerd wordt op daadwerkelijk optredende milieugevolgen. Het vormt een bijlage bij het bestemmingsplan, en gaat als zodanig mee in de (inspraak)procedure. Het MER heeft echter ook een eigen procedure. Deze twee procedures zijn aan elkaar gekoppeld. In bijlage 1 is de m.e.r.-procedure weergegeven, inclusief alle termijnen en verantwoordelijke partijen.

22\24



4.2

Partijen betrokken bij de m.e.r.-procedure

In deze paragraaf worden de partijen belicht die bij de m.e.r.-procedure zijn en/of worden betrokken. Initiatiefnemer en bevoegd gezag Het college van burgemeester en wethouders van Almere heeft de rol van initiatiefnemer en de gemeenteraad de rol van bevoegd gezag. Commissie voor de milieueffectrapportage De Commissie toetst het MER op juistheid en volledigheid. De gemeente Almere zal in de voorfase geen vrijwillig advies over reikwijdte en detailniveau voor het MER vragen. Het opgestelde MER wordt wel door de Commissie getoetst. Tijdens deze toetsing worden de relevante aandachtspunten vertaald in duidelijke aanbevelingen voor het besluitvormingstraject na het MER. Wettelijke adviseurs Het bevoegd gezag vraagt advies aan de wettelijke adviseurs. Het betreffen de Inspectie Leefomgeving en Transport, de Directie Regionale Zaken van het ministerie van EZ en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Zienswijzen Een ieder (bijvoorbeeld bewoners en organisaties) kan twee keer een zienswijze geven tijdens deze m.e.r.-procedure. De eerste keer is tijdens de ter inzage ligging van de Notitie Reikwijdte en Detailniveau. De tweede keer betreft de ter inzage ligging MER in combinatie met het uiteindelijk beoogde besluit (bestemmingsplan).


23\24


24\24


Bijlage

1

M.e.r.-procedure

Notitie Reikwijdte en Detailniveau m.e.r. buitendijkse projecten Almere Poort, Almere

Recommend Documents