Nota economisch beleid Vastgesteld door de Oosterhoutse gemeenteraad op 21 september 2004

Nota economisch beleid 2004-2009 Vastgesteld door de Oosterhoutse gemeenteraad op 21 september 2004

Inhoud

pagina

Aan het werk

5

1

Inleiding

6

2

Terugblik

7

2.1

Werkgelegenheid

7

2.2

Bedrijvigheid

7

2.2.1

Segmentering

8

2.2.2

Revitalisering en parkmanagement

9

2.3

Detailhandel, toerisme en recreatie

9

2.4

Relatie gemeente-bedrijfsleven

10

3

Trends, ontwikkelingen en uitgangspunten

11

3.1

Algemene uitgangspunten voor de lokale overheid

11

3.2

Kaderstellende uitspraken en ontwikkelingen op "aanpalende" beleidsterreinen

11

3.3

Trends en ontwikkelingen

11

4

Sterkte-zwakteanalyse

14

Onderwerp: Arbeidsmarkt

14

Onderwerp: Ruimtelijke structuur

16

Onderwerp: Infrastructuur

18

Onderwerp: Relatie overheid-bedrijfsleven

20

5

Speerpunten voor nieuw beleid

22

5.1

Het verbeteren van de aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt

22

5.2

Het creëren van voldoende ruimte voor (bestaande en toekomstige) werkgelegenheid

23

5.3

Het waarborgen van de bereikbaarheid van de in Oosterhout gevestigde bedrijven

24

5.4

Een heroriëntatie op de positie van Oosterhout in de regio en op de regionale

5.5

samenwerkingsverbanden

25

Het versterken van de relatie tussen lokale overheid en bedrijfsleven

26

Lijst van in de nota gehanteerde afkortingen

28

3

Aan het werk Wie vandaag de dag in de krant verhalen leest over economische

wil hij natuurlijk wel enige zekerheid over de toekomstige bereik-

ontwikkelingen, zal niet zelden worden geconfronteerd met termen

baarheid van zijn bedrijf of over het toekomstig woonklimaat hebben.

als globalisering en internationalisering. Steeds meer bedrijven ont-

Hij is er ook bij gebaat dat de gemeente hem snel en adequaat

wikkelen wereldwijde strategieën. Waar een paar decennia geleden

– dus liefst via één en dezelfde ambtelijk contactpersoon – helpt bij

fabrieksdirecteuren nog beslissingen namen over het al of niet aan-

het verkrijgen van de benodigde vergunningen. Als de investering

schaffen van een nieuwe productielijn, breken nu CEO’s – want ook

ook nog leidt tot extra werkgelegenheid, dan is het mooi meegeno-

de functiebenaming is aan verandering onderhevig - zich het hoofd

men dat in de directe omgeving voldoende goed opgeleid personeel

over het aanboren van nieuwe markten als India of China. En als er

te vinden is. En op al deze beleidsterreinen heeft de lokale overheid

een staking is in Nigeria, stijgt bij het pompstation om de hoek de

natuurlijk wel – en vaak heel direct – invloed.

benzineprijs met twee eurocent. Met andere woorden: economie is iets wat zich vooral op het mondiale toneel afspeelt en waar alle

Dus is het wel degelijk goed om eens in de vier, vijf jaar als gemeen-

ontwikkelingen aan elkaar geknoopt lijken te worden.

tebestuur op een rijtje te zetten welke economische ontwikkelingen op ons af lijken te komen en welk beleid de gemeente moet formule-

Tegen die achtergrond lijkt het wellicht naïef of, erger nog, getuigen

ren om de bedrijvigheid in de gemeente te (blijven) ondersteunen.

van ernstige zelfoverschatting om als bestuur van een gemeente van

Dat komt allemaal in deze nota samen. Er is dus echt sprake van

53.000 inwoners met een nota over economisch beleid te komen.

integraal beleid.

Want als er op het gebied van economie voor een overheid al te sturen zou zijn – wat je je al in gemoede kunt afvragen – dan is het toch

Maar met alleen integraliteit ben je er niet. Beleidsvoornemens

zeker de vraag of dit op lokaal niveau mogelijk is.

moeten ook nog worden uitgevoerd. En zeker bij economisch beleid, waar de directe sturingsmogelijkheden van de overheid beperkt zijn,

En inderdaad, ik ben de laatste om te ontkennen dat het Oosterhoutse

ben je hiervoor ook afhankelijk van derden. In dit geval zijn dit niet

college van b. en w. vanaf het Slotjesveld enige invloed heeft op bij-

alleen (organisaties van) ondernemers, maar ook instellingen als het

voorbeeld de ontwikkeling van grondstofprijzen. Evenmin zult u van

CWI en de Kamer van Koophandel. Het is daarom belangrijk dat dit

mij horen dat wij investeringsbeslissingen van Oosterhoutse onder-

beleid niet achter een bureau op het Oosterhoutse stadhuis is

nemers direct kunnen beïnvloeden. Maar waarop wij als overheid

bedacht, maar dat het in goede samenspraak met de direct belang-

wél enige invloed kunnen uitoefenen, is het creëren van randvoor-

hebbenden is opgesteld. Ook zij kunnen zich vinden in de lijnen die

waarden die een gunstige ontwikkeling van de lokale economie

in deze nota worden uitgezet. Er is breed draagvlak voor het in deze

– en daarmee ook de werkgelegenheid – mogelijk maken. Als een

nota vastgelegde beleid. Dus wat mij betreft, geldt nu, in meerdere

Oosterhoutse ondernemer voor een investeringsbeslissing staat,

opzichten: “Aan het werk!”.

Yves de Boer, wethouder Economische Zaken van de gemeente Oosterhout

Nota economisch beleid 2004-2009 gemeente Oosterhout

Aan het werk

5

1

Inleiding

2

Terugblik

De gemeente Oosterhout heeft sinds halverwege de jaren tachtig de

De directe sturingsmogelijkheden van de overheid zijn beperkt

Het is goed gebruik bij het formuleren van nieuw beleid te beginnen

Toch valt er bij deze op zichzelf gunstige ontwikkeling een aantal

ambitie iedere vijf jaar een nieuwe nota economisch beleid het licht

Het zijn vooral lokale ondernemers die, onder invloed van veelal

met een terugblik op de ontwikkeling van het beleid over de afge-

kanttekeningen te maken:

te doen zien. Soms gebeurt dat door een compleet nieuw beleidsplan

externe (conjuncturele) invloeden, het plaatselijk economisch kli-

lopen periode. Dit hoofdstuk beschrijft hoe de lokale economie zich

• In 1995 stond Nederland aan de vooravond van een sterke

te schrijven, een andere keer wordt met een herijking van bestaand

maat bepalen. De directe invloed van de gemeente is betrekkelijk

sinds de vaststelling van het laatste Economisch Actieplan

economische opleving, terwijl er nu juist sprake is van een

beleid volstaan. De meest actuele "overall"-nota op het gebied van

klein. Dat vraagt een op participatie en samenwerking gerichte hou-

Oosterhout (1995) heeft ontwikkeld.

teruglopende economie. Zo is in de afgelopen twee jaar de werk-

economisch beleid dateert van januari 1996 (Economisch Actieplan

ding van de lokale overheid. In het proces van de totstandkoming van

Oosterhout). In het politiek akkoord 2002-2006 is daarom ook opge-

deze concept-nota is aan deze samenwerking vorm en inhoud gege-

In de afgelopen tien jaar kende Nederland een uitzonderlijke econo-

is bereikt (zoals in 1995 het geval bleek te zijn), of dat dit nog moet

nomen dat in deze collegeperiode een nieuwe beleidsnota het licht

ven. Er zijn openbare discussiebijeenkomsten over de ontwikkeling

mische groei. Het aantal banen groeide fors en de werkloosheid

komen (zie de grafieken 1 en 2).

zal zien.

van het economisch beleid gehouden. Daarnaast is het proces bege-

daalde tot een absoluut laagterecord. Bepaalde bedrijfstakken

leid door een klankbordgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van

kampten zelfs met onvervulbare vacatures.

baan vond, groeide harder dan het aantal personen (zowel

Deze nota wil een nieuwe, integrale visie op de sociaal-economische

CWI, Federatie Detailhanden en Horeca, Kamer van Koophandel,

Ook de Oosterhoutse economie heeft zich in deze periode voorspoe-

Oosterhouters als forenzen) die hier een baan vonden.

ontwikkeling voor de periode 2004-2009 geven. Zij zal dus antwoord

MKB Oosterhout en VICO.

dig ontwikkeld (zie tabel 1).

loosheid fors gestegen. Onduidelijk is nog of nu al het dieptepunt

• Het aantal Oosterhouters dat buiten de gemeentegrenzen een

• Ook aan de onderkant van de arbeidsmarkt is sprake geweest

geven op de vraag hoe het Oosterhoutse gemeentebestuur hieraan

van banengroei, maar die is niet duurzaam gebleken. Zodra het

vorm en inhoud geeft. Bij het formuleren van dit antwoord is het ver-

Oosterhout ligt niet op een eiland

standig tevoren stil te staan bij de volgende noties:

Oosterhout is geen eiland in de regio. Dat geldt voor zeer veel

eersten weer buiten het arbeidsproces te staan. 1995

2003

2.259

2.687

21.085

25.608

1,4%

0,2%

terreinen – de Wijsterd, Everdenberg en Hoevestein – gerealiseerd,

2.151

1.406

terwijl tegelijkertijd een forse aanzet is gedaan met Weststad III.

5,2%

5,5%

In totaal is in deze periode voor 114 hectares aan bedrijvengrond uit-

beleidsontwikkelingen, maar zeer zeker voor economisch beleid. Economisch beleid "sec" bestaat niet

Datgene wat in Oosterhout gebeurt, is niet zelden het gevolg van

Aantal bedrijfsvestigingen

Economisch beleid kan nooit als losstaand beleid ontwikkeld worden.

(boven)regionale ontwikkelingen. Aan de andere kant hebben keuzes

Aantal werkzame personen

Daarvoor bestaat er een te grote verwevenheden met andere beleid-

die in Oosterhout gemaakt worden, ook effecten voor de buur-

Groei werkgelegenheid

sterreinen: er is sprake van interdependentie. Bij het opstellen van

gemeenten. Dat vraagt in de nota economisch beleid dus ook om

Aantal niet-werkende werkzoekenden

de nota is het goed hiermee rekening te houden: dat betekent de

een sterk regionaal accent.

Werkloosheidspercentage

2.2

Bedrijvigheid 7

In de periode vanaf 1996 zijn in Oosterhout drie grotere bedrijven-

gegeven (gemiddeld 14,25 hectare per jaar). Dat leverde de gemeente

keuze voor een zo integraal mogelijke aanpak, in de wetenschap dat

25,5 miljoen aan winstnemingen. Een en ander resulteerde in een

economisch beleid "alleen" geen antwoord kan geven op geconsta-

Ingrepen in de structuur zijn nodig

teerde vragen en problemen.

De algemene economische situatie is slecht. Nederland bevindt zich

2.1

Op de deelterreinen detailhandel en toerisme en recreatie zal deze

in een positie van laagconjunctuur, waarbij het opvallend is dat het

Oosterhout heeft bijzonder geprofiteerd van de economische hausse

(zie de grafieken 3 en 4).

nota verwijzen naar in het recente verleden door de gemeenteraad

economisch herstel aanzienlijk trager gaat dan in de ons omliggende

in de tweede helft van de jaren ‘90. Dat is onder andere veroorzaakt

Voor de bijzonder gunstige exploitatie van deze bedrijventerreinen

vastgestelde beleidsnotities. Overigens heeft dit college het voor-

landen en vergelijkbare economieën. De economie herstelt zich niet

door het tijdig voorradig hebben van een groot en geschakeerd aan-

is als belangrijkste reden aan te geven de toegenomen vraag (als

nemen het beleid op deze deelterreinen in de toekomst niet langer

"vanzelf", er zijn structuurwijzigingen nodig om de economische

bod aan bedrijventerreinen in onze stad. Deze "plus" werd als het

gevolg van de aantrekkende economie). Die sterk toegenomen vraag

in aparte nota’s te formuleren, maar te integreren in één allesomvat-

situatie in Nederland duurzaam te versterken. Ook op regionaal en

ware nog versterkt doordat elders in de regio – met name in Breda –

in combinatie met de schaarste aan bedrijventerreinen in de regio

tende nota economisch beleid. Temeer omdat de overheid nu juist op

lokaal niveau zijn dit soort veranderingen gewenst; op de

slechts weinig bedrijvenlocaties werden aangeboden. Vooral binnen

zorgde er bovendien voor dat de grondprijzen in de afgelopen periode

deze deelterreinen de meeste sturingsinstrumenten tot haar beschik-

Oosterhoutse schaal wil deze nota – in weerwil van de op zich

de kantorenmarkt was de schaarste groot.

fors stegen.

king heeft.

bescheiden sturingsmogelijkheden van de lokale overheid – een

Mede als gevolg hiervan was er sprake van een sterke groei van het

Daarnaast wordt het resultaat gunstig beïnvloed door het feit dat

bijdrage aan dit proces leveren.

aantal banen en daalde de werkloosheid met rasse schreden (zie

Oosterhout de afgelopen jaren erin geslaagd is een flink aantal,

grafieken 1 en 2).

soms forse, overheidssubsidies binnen te halen. De meest in het oog

Grafiek 1 procentuele groei werkgelegenheid 1994-2003

Grafiek 2 ontwikkeling werkloosheid 1992-2004

Bron SES

Bron CWI

Werkgelegenheid

forse uitbreiding van het aantal bedrijven en dus werkgelegenheid


Databewerking en grafiek afdeling AOU/O&S

werlkoosheidspercentage

Aantal werkzoekenden (NWW)

6

tij economisch tegen zit – zoals nu het geval is – komen zij als

Tabel 1 Oosterhoutse economische kengetallen 1995 versus 2003


Inleiding | Terugblik

Grafiek 3 gronduitgifte bedrijventerreinen 1994-2003

Grafiek 4 groei aantal bedrijven 1992-2004 schalige en gedifferentieerde randbebouwing; • Weststad III: het accent op multimodaliteit en een strikte scheiding van spoor- en watergebonden functies, maakindustrie en zichtlocaties.

ment. Binnen het concept van parkmanagement maken ondernemers, in samenspraak met de gemeente, afspraken over het beheer van bedrijventerreinen. Die afspraken kunnen louter betrekking heb-

Als gevolg van deze segmentering wordt het, meer dan in het ver-

ben op de fysieke inrichting (groenonderhoud, bewegwijzering), maar

leden, mogelijk bedrijventerreinen een eigen gezicht te geven en ze

kunnen ook verder strekken (gezamenlijke inkoop energie, kinderop-

meer af te stemmen op de omgeving. Zo leidde dit op Hoevestein tot

vang). Eerste aanzetten tot parkmanagement zijn inmiddels gegeven

een – architectonisch hoogwaardige – entree aan de zuidzijde van de

op de bedrijventerreinen Weststad III, Everdenberg en Hoevestein.

stad. Op De Wijsterd zorgen de woon/werkkavels voor een "natuur-

Bron SES

8


Bron SES


Detailhandel, toerisme en recreatie

lijke" overgang van het wonen in Vrachelen naar de grootschalige

2.3

bedrijvigheid op Weststad. De gedifferentieerde randzone op

Met de opening van het "nieuwe" Arendshof en de renovatie van het

Everdenberg vormt weer juist de gewenste overgang naar het land-

"oude" Arendshof, alsmede de facelift van de historische winkel

schappelijk waardevolle buitengebied. En bij Weststad III tenslotte

straten, heeft in de jaren 1997/1998 de feitelijke afronding plaats-

biedt de landschappelijke inpassing (inclusief aanleg van eco-zone)

gevonden van de kwaliteitsimpuls in de Oosterhoutse binnenstad.

springende daarbij zijn de bijdrage uit het fonds stads- en dorps-

infrastructuur hoefde aan te leggen, aangezien aan Ikea niet-bouw-

een natuurlijk tegenwicht tegen het grootschalige karakter van dit

Mede onder invloed daarvan heeft het stadscentrum zich verder kun-

vernieuwing voor de ontwikkeling van Hoevestein en de Stirea-

rijpe grond werd verkocht. De gemeente kon met deze grondverkoop

terrein. De overige vestigingscondities op dit terrein waarborgen

nen ontwikkelen tot een "koopkrachtbinder" van de eerste orde. Een

subsidie voor Weststad III.

bovendien in één klap alle voorinvesteringen in Weststad III terug-

daarnaast dat ook daadwerkelijk gebruik wordt gemaakt van de,

illustratie daarvan leveren de grafieken 5 en 6. Ook de waardering

verdienen. En tenslotte geldt dat de vestiging van Ikea ook leidde tot

tegen redelijk hoge kosten aangelegde, spoor- en havenfaciliteiten.

van de bezoekers voor het winkelcentrum is goed: de ‘binnenstad’

Voor de ontwikkeling van Weststad III zijn twee transacties – al is het

extra werkgelegenheid, met name in banen aan de onderkant van de

alleen al vanwege de omvang – van belang: de herhuisvestiging van

arbeidsmarkt.

9

scoort een ruime zeven. 2.2.2

Revitalisering en parkmanagement

De activiteiten van de gemeente hebben zich vanaf 1995 overigens

In verschillende onderzoeken in de afgelopen jaren wordt gecon-

niet alleen gericht op het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid.

stateerd dat Oosterhout beschikt over een heldere en eenduidige

Het gaat bij de uitgifte van bedrijventerreinen natuurlijk niet alleen

In de wetenschap dat bestaande bedrijventerreinen slechts hun

winkelstructuur, met een aantrekkelijk kernwinkelgebied en goede

van watergebonden functies (in milieucategorie 5) op een locatie

om het genereren van inkomsten voor de gemeente. Vanuit econo-

waarde behouden als wordt geïnvesteerd in het minimaal in stand

parkeervoorzieningen. Dit kernwinkelgebied heeft een regionale

waar ze, gezien de aard van de bedrijvigheid, ook daadwerkelijk thuis

misch oogpunt is het creëren van een goed en stabiel economisch

houden van de kwaliteit, is er ook een sterk accent komen liggen op

functie, is compact en biedt de mogelijkheid om ‘binnen’ en ‘buiten’

horen. De verhuizing heeft namelijk ook positieve gevolgen voor de

klimaat, gebaseerd op een gevarieerd aanbod aan werkgelegenheid

revitalisering en parkmanagement.

te winkelen. Daarnaast zijn er twee goed functionerende wijkwinkel-

verbetering van het woon- en leefklimaat in de woonwijk Dommel-

veel meer van belang. Die diversiteit aan werkgelegenheid heeft in

Bij revitalisering is het meest in het oog springende project het

centra, waarvan de ene (Zuiderhout) enige jaren geleden een facelift

bergen. Bovendien kan de vrijkomende locatie aan Statendam

Oosterhout de afgelopen periode vorm gekregen door segmentering.

upgraden van het, uit de midden van de jaren vijftig, daterende

heeft gekregen en de andere (Arkendonk) momenteel wordt opge-

worden heringevuld met hoogwaardiger en beduidend arbeids-

Ieder bedrijventerrein heeft zijn "eigen" identiteit:

bedrijventerrein Vijf Eiken. In samenspraak met de ondernemers

knapt. Tot slot is er nog een aantal buurtsteunpunten en solitair

intensievere werkgelegenheid.

• Hoevestein: accent op specifieke kantoorfuncties, zowel groot- als

en met aanzienlijke rijkssteun (TIPP-subsidie ad _ 4 miljoen) zal in

functionerende winkelbedrijven. In het kader van de herijking van het

totaal circa _ 10 miljoen worden geïnvesteerd in het aanpassen van

detailhandelsbeleid is in 2003 geconstateerd dat deze structuur niet

het bedrijventerrein aan de eisen die de 21e eeuw stelt.

moet worden aangetast.

de Martens-bedrijven en de nieuwe vestiging van het distributiecentrum van Ikea.

2.2.1

De herhuisvesting van Martens betekende niet alleen een clustering

Met de komst van Ikea kon allereerst de aanleg van de spoorlijn voor Weststad III worden veilig gesteld binnen het meerjareninvesterings-

Segmentering

kleinschalig; • De Wijsterd: etalagefuncties in het overgangsgebied tussen wonen

programma (MIP) van Rijkswaterstaat, zonder gemeentelijke bijdra-

en (grootschalig) werken: woon/werkkavels en kleinschalige,

Veel minder in het oog springend – maar zeker zo belangrijk – zijn

ge. Daarnaast leidde de grote ruimteclaim ertoe dat de gemeente

milieuvriendelijke werkgelegenheid;

de pogingen die onder regie van de gemeente sinds het eind van de

De in de vorige nota economisch beleid aangekondigde vestiging van

(voor eigen rekening) op het gehele bedrijventerrein minder hoofd-

• Everdenberg: grootschalige invulling als "foodpark" met klein-

jaren negentig ondernomen te komen tot invoering van parkmanage-

een woonboulevard, is inderdaad tot stand gebracht. Onder andere

Grafiek 5 koopkrachtbinding Oosterhout-stad

Grafiek 6 herkomst bezoekers Oosterhout-centrum (op een doorsnee zaterdag)

Grafiek 7 toeristische bestedingen in Oosterhout (2002)

Grafiek 8 werkgelegenheid door toerisme (2002)

Bron 1990-1994 volgens BRO-rapport Nulmeting Centrum; 1999-2002 volgens Burgerij-enquêtes

Bron volgens rapport Seinpost Advies (bezoekersenquête door studenten Florijncollege)



Bron Toeristische monitor Oosterhout 2002

Bron Toeristische monitor Oosterhout 2002




Terugblik

3


Lokaal economisch beleid staat niet op zichzelf. Zij beweegt zich op

• Stadsvisie-Plus > Vastgesteld door de gemeenteraad begin 2001.

de golven van maatschappelijke trends en (macro-)economische ont-

Deze schets een kader voor de gewenste ontwikkeling van

wikkelingen. Daarnaast wordt de gemeentelijke beleidsruimte op dit

Oosterhout in de periode 2000-2015. Belangrijkste conclusie is dat

gebied afgebakend door politiek-bestuurlijke uitgangspunten en

er van uitbreiding van het stedelijk gebied – met uitzondering van

afspraken op "aanpalende" beleidsterreinen. In dit hoofdstuk zal kort

Vrachelen – geen sprake is. Een uitzondering wordt gemaakt voor

worden ingegaan op trends op deze drie aspecten: de algemene uit-

het geval dat aan de oostzijde van de stad zich nieuwe ontwikke-

gangspunten voor de lokale overheid, kaderstellende uitspraken op

lingen op het gebied van infrastructuur voordoen. Dit betekent in

overige beleidsterreinen en trends en ontwikkelingen.

principe dat in Oosterhout zeer weinig ruimte voor nieuwe bedrijvigheid over is. • BORDT-studie > Studie naar infrastructurele oplossingen in het

spraak met de betrokken ondernemers ontwikkeld. Meest in het

bovendien in 2003 de vestigingsvoorwaarden voor deze locatie

oog springend voorbeeld is hier de revitalisering van bedrijven-

versoepeld.

terrein Vijf Eiken, maar ook het opzetten en uitvoeren van de nota

In het Meerjarenbeleidsplan 2002-2006 is een aantal uitgangspunten

tie vooral gericht op het verbeteren van de verkeersafwikkeling

toerisme en recreatie en de daaruit voortvloeiende actieplannen;

voor gemeentelijk beleid geformuleerd. Daarvan zijn de volgende van

aan de oostzijde van Oosterhout, op uitdrukkelijk verzoek van de

belang voor de verhouding tussen lokale overheid en bedrijfsleven:

gemeenteraad wordt echter ook naar de westzijde van de stad

• Regierol > Het gemeentebestuur zal nadrukkelijk de regierol op

gekeken.

De door de gemeenteraad in 2002 vastgestelde beleidsnota "toeris-

10

Algemene uitgangspunten voor de lokale overheid

met als aanleiding gewijzigde inzichten bij de rijksoverheid, zijn

• het versterken van de relatie met de Vereniging Industrieel

3.1

gebied Breda-Oosterhout-Rijen-Dongen-Tilburg. In eerste instan-

me en recreatie" positioneert het belang van de toeristisch-recrea-

Contact Oosterhout (VICO) als belangenbehartiger van en koepel-

tieve sector voor onze gemeente. De nota heeft een gevolg gekregen

organisatie voor het Oosterhoutse bedrijfsleven. Deze versterkte

zich moeten gaan nemen, vanuit de verantwoordelijkheid voor de

in concrete actieplannen, waardoor de uitvoering van de beleidsvoor-

relatie krijgt onder andere vorm door deelname aan de bedrijven-

samenleving en de omgeving. Daarbij horen het nemen van initia-

het Streekplan voor de stedelijke regio Breda-Tilburg heeft de

nemens gewaarborgd is. Eén van de concrete uitvoeringspunten is

dag en regulier overleg met zowel college (eens per jaar) als por-

tief, het zelf bepalen waar en wanneer de overheid een rol moet

provincie het gebied tussen A27, Wilhelminakanaal en Oosteind

het instellen van het platform toerisme en recreatie. Dit platform

tefeuillehouder (eens per kwartaal);

spelen en het stellen van prioriteiten en randvoorwaarden. De

aangewezen als transformatiegebied. Hier zal onder andere ruim-

overheid zal meer sturen op doelen en faciliteren op instrumenten.

te gevonden dienen te worden voor 40 hectare bedrijvigheid

fungeert als klankbord via vertegenwoordigers van het toeristische

• daarnaast is er sprake van regulier overleg met de Federatie

• Bepalen betekent niet automatisch betalen > Het gemeente-

• Uitwerking Streekplan > In het kader van de uitwerking van

(met een optie op uitbreiding tot 100 hectare na 2015). Strikt naar

bedrijfsleven en belangenorganisaties. Binnen dit platform wordt

Detailhandel en Horeca en de georganiseerde horeca, terwijl voor

momenteel gewerkt aan een gezamenlijke campagne om toeris-

de toeristisch-recreatieve sector het Platform Toerisme en

bestuur wil vanuit zijn regierol bij de ontwikkeling van plannen op

de letter wordt hier dus afgeweken van het beeld van de

Recreatie in het leven is geroepen;

de verschillende beleidsterreinen nadrukkelijk randvoorwaarden

Stadsvisie-Plus.

tisch-recreatieve aspecten van Oosterhout beter te promoten.

• per bedrijfsterrein wordt, ter stimulering van parkmanagement,

blijven bepalen. Dat betekent niet automatisch dat het gemeente-

Daarnaast is één van de resultaten dat in 2003 een externe monito-

gestreefd naar oprichting van een ondernemersvereniging. Deze

bestuur per definitie de financiering voor zijn rekening neemt. Het

3.3

ring heeft plaatsgevonden naar de economische waarde van het toe-

verenigingen, die ook verankerd zijn in de structuur van VICO,

nemen van beslissingen over uitvoering van plannen hangt meer

De werkgelegenheid staat fors onder druk door de huidige economi-

risme voor de gemeente Oosterhout. De resultaten van dat onder-

fungeren als overlegorgaan met de gemeente over zaken die zich

zoek (zie de grafieken 7 en 8) tonen aan dat toerisme een aanzien-

op het niveau van de bedrijfsterreinen afspelen;

lijke economische factor van betekenis is in Oosterhout (84 miljoen

• bij het organisatieonderdeel Economische Zaken is de één-

euro aan bestedingen in 2002) en van toenemend belang voor de

loketgedachte voor nieuwvestigers ingevuld door het aanstellen

werkgelegenheid (ruim duizend fte’s in 2002).

van één accountmanager per bedrijfsterrein. Binnen bouwen

2.4

Relatie gemeente-bedrijfsleven

Mede onder invloed van het Economisch Actieplan Oosterhout is de samenwerking van de gemeente met het lokale bedrijfsleven

Trends en ontwikkelingen

en meer af van de bijdragen die de markt/samenleving wil geven.

sche malaise, die ook aan Oosterhout allerminst voorbij is gegaan.

• Uitvoering door de markt > Het voornemen is om in de uitvoering

Volgens het Centraal Planbureau (CPB) zal het economisch herstel

van geformuleerd gemeentelijk beleid zoveel terug te treden als

zich maar tergend langzaam voltrekken. Vooral de export zal maar

maatschappelijk, financieel en/of bedrijfseconomisch verantwoord is.

heel langzaam toenemen, terwijl de werkloosheid nog tot en met

• Profijtbeginsel > Het profijtbeginsel is leidend. Dat houdt in dat

volgend jaar zal stijgen. In 2005 zal 7 procent van de beroepsbevol-

woningtoezicht is per bedrijfsterrein ook één contactpersoon aan-

partijen die profijt hebben van of bij gemeentelijk beleid, daaraan

king in Nederland werkloos zijn. De belangrijkste oorzaak is de

gesteld. Daarnaast is voor de ondernemers in de toeristische sec-

meebetalen. Kostendekkendheid wordt zoveel mogelijk na-

tegenvallende export: Nederlandse producten en diensten zijn te

tor en in de horeca/detailhandel één contactpersoon aangewezen;

gestreefd, maar mag geen maatschappelijk onaanvaardbare

duur en dat komt enerzijds door de dure euro (ten opzichte van de

gevolgen hebben.

dollar) en anderzijds door de hoge loonkosten.

• de gemeente is, vanwege de geringe meerwaarde, afgestapt van

aanzienlijk geïntensiveerd. Die intensivering heeft vorm gekregen

deelname aan de regionale bedrijvencontactdagen. In plaats daar-

op zowel ambtelijke als bestuurlijk niveau. De meest in het oog

van heeft de gemeente zich in de richting van de lokale onder-

Verder is voor de verhouding overheid-bedrijfsleven van belang de

Toch zijn er al wat tekenen die wijzen op een voorzichtig herstel van

springende ontwikkelingen daarin zijn:

nemers geprofileerd door de organisatie van het congres rondom

visie die het gemeentebestuur heeft op de gemeentelijke dienst-

de arbeidsmarkt. Het totale aantal vacatures daalt nog steeds, maar

• voor het bedrijfsleven belangrijke beleid wordt altijd in samen-

de Ondernemers Trofee Oosterhout (OTO).

verlening. Die kenmerkt zich door de begrippen klantgericht en

er zijn beroepsgroepen waar al een kentering zichtbaar wordt. Dat

extern georiënteerd. Het concept krijgt onder andere vorm in het

de daling in het aantal vacatures nog doorzet, is vooral het gevolg

Overheidsloket 2000 en de één-loket-gedachte: klanten van de

van bezuinigingen bij de overheid. In het bedrijfsleven wordt heel

gemeente kunnen met al hun vragen bij één loket terecht.

voorzichtig meer geworven, met name voor verkoop- inkoop- en marketingfuncties. Ook bij vorige recessies

3.2


Kaderstellende uitspraken en ontwikkelingen op "aanpalende" beleidsterreinen

kondigde de vraag naar verkopers het begin van het herstel aan. Een ander teken van een naderend economisch herstel is dat uit-

Naast de algemeen bestuurlijke uitgangspunten stellen ook overige

zendbureaus weer meer functies in de aanbieding hebben. Veel

(beleids)afspraken en ontwikkelingen kaders aan het te ontwikkelen

bedrijven zijn nog huiverig om nu al vast personeel in dienst te

beleid. Daarvan strekt de invloed van de volgende vier het verst:

nemen en maken daarom liever gebruik van tijdelijke krachten.


11

12

De overheid doet verwoede pogingen om de uitstroom naar de

Invoering Wet werk en bijstand

fors aan het inkrimpen (nog slechts beschikbaar in totaal 8 ha.)

Deelnemers zijn alle gemeente in de regio West-Brabant. Zij worden

arbeidsmarkt te bevorderen. Dit wordt nog versterkt door de ver-

Ten einde de niet-werkende werkzoekenden sneller toe te leiden

en op korte termijn kan slechts worden voorzien in uitbreiding van

bestuurlijk vertegenwoordigd door de wethouders van de CWI-gemeen-

scherping van het beleid inzake de WAO en de landelijke stimule-

naar de arbeidsmarkt is op 1 januari 2004 de Wet werk en bijstand

De Wijsterd (ca. 6 ha.) en de ontwikkeling van het kantorenpark

ten: Bergen op Zoom, Roosendaal, Etten-Leur, Breda en Oosterhout.

ringsmaatregelen om juist langer te blijven werken. Niet zeker is of

(Wwb) in werking getreden. De Wwb vervangt de Algemene bij-

Beneluxweg (idem 6 ha.). Maar daar staat een groeiend particulier

Verder nemen deel bestuurlijk vertegenwoordigers van: MKB, de BZW,

hierdoor de totale werkgelegenheid zal toenemen. Er is immers ook

standswet (Abw), de Wet financiering Abw, IOAW en IOAZ (Wfa),

aanbod tegenover (35 ha.), terwijl op termijn ook de stadsregionale

ZLTO, Unie Mhp, FNV, CNV, CWI (ZW-Nederland) en de UWV.

sprake van banenverlies door verplaatsing van economische acti-

de Wet inschakeling werkzoekenden (Wiw) en het besluit In- en

uitwerking van het streekplan Breda –Tilburg nieuwe mogelijkheden

viteiten naar goedkope loonlanden, maar er dreigt ook verdringing

doorstroombanen.

biedt.

Overige ontwikkelingen

van banen door een te verwachte instroom van arbeid uit de voor-

Met de invoering van de Wwb is de gemeente volledig financieel

Een duidelijke trend die zich eveneens aftekent is het toenemende

Nieuwe werkgelegenheid moet vooral komen van nieuwe bedrijvig-

malige Oostbloklanden.

verantwoordelijk geworden voor de verstrekking van bijstandsuit-

belang voor de werkgelegenheid van de toeristisch recreatieve sec-

heid, die zich van buiten de regio vestigt. Voor de acquisitie en selec-

keringen. De Wwb is een kaderwet die veel beleidsruimte laat voor

tor, mede door de vergrijzing. Oosterhout heeft daarop al ingespeeld

tie daarvan is het Rewin in samenwerking met de BOM de meest

Uit recent onderzoek van de Brabants-Zeeuwse Werkgevers (BZW),

de gemeente. De gemeente is in het kader van de Wwb verantwoor-

met de nota Recreatie en Toerisme, die in 2002 door de gemeente-

aangewezen instantie. Zo heeft Oosterhout de afgelopen jaren

het regionale netwerk van de overkoepelende werkgeversorganisatie

delijk voor het aanbieden van voorzieningen voor reïntegratie van

raad is vastgesteld.

kunnen meeprofiteren van het Beneluxeringsproces, waarbij grote

VNO-NCW, blijkt dat zo’n 40 procent van de industriële bedrijven de

uitkeringsgerechtigden en niet-uitkeringsgerechtigden en deze neer

komende zes jaar activiteiten zal verplaatsen naar landen waar

te leggen in een verordening. Deze verordening is inmiddels door de

Regionale ontwikkelingen

goedkoper kan worden geproduceerd (ondermeer in Midden- en

gemeenteraad vastgesteld.

Het Regionaal beleid inzake de arbeidsmarkt en de afstemming van

Oost-Europa). Tegelijkertijd werken er in 2010 veel mensen uit die

Op dit moment wordt beleid ontwikkeld om via zogenaamde "Work-

vraag en aanbod wordt ondersteund door de Regionale platforms

Innovatie van productieprocessen en productvernieuwing (gezamen-

landen in ons land, aldus het onderzoek onder 3.000 ondernemers.

First" projecten en het realiseren van werkstages en scholing aan-

arbeidsmarktbeleid, voor Oosterhout het RPA West-Brabant. Deze

lijke actie van provincie en Kamers van Koophandel), de verbetering

Zeventig procent van de werkgevers in de industrie verwacht dan

sluiting te zoeken bij het bedrijfsleven. Door de lijn naar regulier

platforms hebben 3 doelstellingen:

van de ICT-infrastructuur en dus het creëren van randvoorwaarden

werknemers uit Polen, Tsjechië en andere lagelonenlanden in dienst

werk zo kort mogelijk te maken vindt de werkzoekende sneller een

• Arbeidsmarktinformatie: Het RPA wil alle beschikbare arbeids-

voor het aantrekken hoogwaardiger werkgelegenheid;

te hebben. Ook bedrijven in andere sectoren gaan de komende jaren

baan en heeft de gemeente een lagere uitkeringslast. Het mes snijdt

informatie bij elkaar brengen, toegankelijk maken en inzicht geven

Lastenverlichting voor het bedrijfsleven, vooral via vermindering

werknemers uit het buitenland aantrekken. Over zes jaar heeft meer

dus aan twee kanten. De afkalvende werkgelegenheid kan deze

in de match tussen vraag en aanbod.

van de stukkenstroom voor vergunningaanvragen en verdergaande

dan veertig procent van alle bedrijven in Brabant en Zeeland mede-

inspanning door de gemeente echter bemoeilijken.

werkers uit lagelonenlanden in dienst, aldus de BZW-enquête.

Vanaf 1 januari 2004 zijn de regels die op grond van de Wwb gelden

te bevorderen brengt het RPA in kaart welke methoden en tech-

Oosterhout als een van de tien pilot-gemeenten recent landelijk

De verwachting is echter niet dat dit zal leiden tot een eindeloze

voor het verlenen van bijstand en van bedrijfskapitaal aan zelfstandi-

nieken van reïntegratie beschikbaar zijn in de regio en onderlinge

meegewerkt aan een onderzoek in opdracht van het ministerie van

stroom van nieuwe werknemers. Dat is in het verleden ook niet

gen opgenomen in het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004

afstemming hier van te bevorderen.

Financiën en Economische Zaken om een kostenreductie van in

gebeurd toen bijvoorbeeld Italië en Spanje toetraden tot de Europese

(Bbz 2004). Deze regels hebben ook betrekking op zelfstandigen die

Unie. Bovendien gaat het hier om goed gekwalificeerd personeel:

een bedrijfsstart voorbereiden, de zogenaamde prestarters.

markt kiest het RPA voor een sectorale benadering. Vanuit de

mensen met een lagere of middelbare technische opleiding. En daar

Bijstandsverlening aan zelfstandigen is een activeringsinstrument en

behoeften die leven binnen de sectoren wordt gezocht naar de

is nog steeds veel vraag naar en die zal in de toekomst alleen maar

beoogt instroom in de bijstand te voorkomen en uitstroom uit de bij-

ideale afstemming tussen vraag en aanbod. Het RPA bevordert

verder toenemen.

stand te bevorderen. Deze vorm van bijstand is alleen mogelijk als

en ondersteunt sectoroverleggen en projecten.

bedrijven hun marketing en salesactiviteiten en administratieve

• Middelencoördinatie: Om samenwerking tussen de deelnemers

• Sectoraal beleid: Bij het ontwikkelen van een evenwichtige arbeids-

processen onderbrengen op één centraal gelegen kantoorlocatie.

deregulering, dit ter verbetering van het vestigingsklimaat. Zo heeft

totaal 25% als lastenverlichting te bewerkstelligen.

alle voorliggende voorzieningen (reguliere banken e.d.) geen finanDe arbeidsmarkt is per definitie een regionale aangelegenheid. De

ciering bieden.

arbeidsmobiliteit (pendel) is in Nederland de afgelopen jaren fors gestegen en er zijn geen tekenen die wijzen dat dit in de komende

Aanbod nieuwe werklocaties

jaren anders zal zijn. Hoewel ook de inkomende pendel is gestegen,

In positieve zin staat daar tegenover dat Oosterhout zich nog altijd

is in Oosterhout met name de uitgaande pendel in de afgelopen jaren

op een aantrekkelijke ligging én multimodale infrastructuur kan

sterk gegroeid. Al met al bestaat er dan ook de nodige zorg voor een

beroepen voor vestiging van nieuwe bedrijvigheid, dit naast een

verder afkalvende werkgelegenheid en banenverlies, niet alleen

goed woon-en leefklimaat.

lokaal maar ook in de regio en zelfs daarbuiten.

Weliswaar is het gemeentelijk aanbod aan nieuwe werklocaties



13

4


In dit hoofdstuk wordt een sterkte-zwakteanalyse (inclusief kansen

het college gevoerde discussies. De SWOT-analyse is daarnaast

en bedreigingen) gegeven van de huidige stand van zaken van de

besproken binnen de klankbordgroep Nota economisch beleid,

lokale economie. De analyse kwam onder andere tot stand op basis

waarin zitting hebben vertegenwoordigers van VICO, Federatie

van een discussiebijeenkomst met ondernemers op 29 maart 2004

Detailhandel en Horeca, CWI, MKB Oosterhout en Kamer van

en op basis van een aantal binnen de gemeentelijke organisatie en

Koophandel.

Onderwerp: Arbeidsmarkt Sterk

Zwak

Kans

Bedreiging

Arbeidsmarkt, samenstelling beroepsbevolking




• Veel arbeidsplaatsen, veelzijdige werk-gelegenheid

• Moeilijk te sturen economische situatie

• Verbeteren afstemming arbeidsaanbod en vraag

• Weglekken laaggeschoolde werkgelegenheid naar lage-lonen-

• Bedrijven die behoefte hebben aan laag opgeleid personeel

• Gebrekkige afstemming vraag en aanbod

• Nieuw arbeidstoeleidingsbeleid als gevolg van de Wet werk en

(horeca, detailhandel, productie)

14

• Negatieve pendel (hoger opgeleiden)

bijstand (extra accent op reïntegratie)

• Relatief jonge beroepsbevolking

• Aantal grote bedrijven met relatief weinig werkgelegenheid

• Toegenomen participatie vrouwen

• Onvoldoende kennisinnovatieve bedrijvigheid, weinig ICT-bedrijven

invulling arbeidsplaatsen en begeleiding (jeugd)werklozen naar

• Groot arbeidsaanbod

• Regionale samenwerking ten aanzien van kennis- en proces-

het lokale bedrijfsleven.

• Oosterhouters zijn erg loyaal tegenover het bedrijf waar ze werken

innovatie • Ondanks toegenomen participatie, blijft aantal vrouwen op arbeidsmarkt nog steeds achter • Relatief groot deel uitkeringsgerechtigden moeilijk bemiddelbaar

• Intensivering samenwerking bedrijfsleven, overheid en CWI bij

• Inrichten bedrijfsverzamelgebouw als fysiek loket voor arbeid stoeleiding

landen, openen arbeidsmarkt EU (concurrentie van buiten Nederland) • Vergrijzing en ontgroening. Leidt tevens tot minder arbeids-

15

mobiliteit • Kennisverlies door vergrijzing (oudere, ervaren werknemers stromen uit) • Positie allochtonen op de arbeidsmarkt

• Regionale samenwerking (Brabantstad, Moerdijk). Ontwikkeling Moerdijksche Hoek schept mogelijk ruimte voor nieuwe werkgelegenheid in Oosterhout • Plaats voor startende ondernemers (kraamkamer) • Lokaal werkgelegenheidsaspect (gericht op doelgroepen) meenemen in gemeentelijk aanbestedingsbeleid • Allochtonen (m.n. detailhandel

Relatie met onderwijs, opleidingsniveau




• Diverse (beroeps)opleidingen op hoog niveau binnen een kleine

• Beperkt aanbod technisch hoger opgeleiden (MBO, HBO),

• Verbeteren samenwerking tussen scholen en het lokale bedrijfs-

• Grote scholengemeenschappen: zij verliezen feeling met het

straal (Breda, Tilburg)

is overigens landelijke trend

• Opleidingsniveau beroepsbevolking hoger dan gemiddeld

leven (met name Hanze College geeft hier het goede voorbeeld)

bedrijfsleven

• Inrichten van een dépendance van een MBO- of HBO-instelling, past binnen neiging tot kleinschaligheid en overige veranderingen binnen onderwijsveld

Overige factoren

Overige factoren

Overige factoren

Overige factoren

• Prettige woonomgeving (combinatie wonen en werken), veel te

• Woningbouw blijft achter (beperkt aanbod voor starters en jonge

• Versterken profiel Oosterhout als woon- en werkstad

• Oosterhoutse cultuur, interne gerichtheid ("hek om Oosterhout")

• Mobiliteit Oosterhoutse werknemer

• Verdere concentratie van voorzieningen op regionaal niveau, waar-

bieden qua woonkwaliteit, goede ligging, goede sociale structuur. Zijn allemaal te gebruiken als "verkoopargument" bij aantrekken werkgelegenheid

gezinnen) • Zwak ontwikkeld openbaar vervoer (reden voor potentiële vestigers om af te haken)

• Toerisme als bron voor werkgelegenheid

door de aantrekkelijkheid van Oosterhout afneemt

• Bouwen voor jonge gezinnen (om ontgroening tegen te gaan)

(bijv. Amphiaziekenhuis)

• Meer durf bij stedelijke ontwikkeling • Mogelijkheden die Streekplan biedt voor ontwikkelingen aan oostzijde A27


• Onvoldoende bestuurlijke vastgestelde nieuwe ruimte voor bedrijvigheid (en woningbouw) • Niet-flexibele en complexe wetgeving


Onderwerp: Ruimtelijke structuur Sterk

Zwak

Kans

Bedreiging

Geografische ligging, ordening stad




• Gunstige ligging Oosterhout

-

• Evenwichtige spreiding wonen en werken

• Ligging aan het water (ook voor watersport en watergebonden

-

toerisme, aandacht voor commerciële jachthaven

• Aantrekkelijk woon- en leefklimaat, schaal-grootte stad is prima

• Trimodaliteit bedrijventerreinen • Regionale ontwikkelingen, meeliften op de as Breda-Tilburg

16

17

• Woningbouw in Teteringen (winkelen en werken in Oosterhout)

Bedrijventerreinen

Bedrijventerreinen

Bedrijventerreinen

Bedrijventerreinen

• Goede segmentering bedrijventerreinen

• Relatief veel ruimtebeslag en weinig werk-nemers per

• In principe nog heel veel grond (en daarmee ook inkomsten)

• Tekort aan bedrijventerreinen

• Bij inrichting bedrijventerreinen ook aandacht voor groen en ecologie (inzetten als PR-instrument) • Aanleg nieuwe bedrijventerreinen (Weststad III, Everdenberg, Hoevestein, Beneluxweg)

hectare • Onevenredig aandeel betonindustrie (op watergebonden locaties) • Sterke kwaliteitsverschillen en datering bedrijventerreinen

• Revitalisering Vijf Eiken

voorradig • Verborgen potentieel aan hectares, via intensivering kan nog worden "gewonnen"

• Beperkte bestuurlijk vastgestelde capaciteit voor uitbreiding • Bedrijven komen in huidige situatie klem te zitten • Pluriform aanbod bedrijventerreinen moeilijk vast te houden

• Herstructurering, revitalisering

• Weinig aandacht en geld voor beheer bedrijventerreinen

• Actieve grondpolitiek, actief aankoopbeleid

• Verrommeling bestaande bedrijventerreinen

• Parkmanagement • Woon-werkkavels (bedrijf aan huis) als buffer tussen bedrijfsterrein en woonwijk

Binnenstad

Binnenstad

Binnenstad

Binnenstad

• Open en groen karakter binnenstad

• Ontwikkeling horeca (in relatie tot ontwikkeling

• Versterken oostzijde centrum (Santrijn)

• Filialisering van de binnenstad (eenvormigheid, verBlokkerisering)

• Upgraden aanloopstraten binnenstad

• Concurrerende ontwikkelingen op het gebied van detailhandel in

• Goed winkelaanbod/sterk winkelcentrum, zorgt voor positief imago in de regio en versterkt regiofunctie • Voldoende vierkante meters binnenstad

detailhandel) • Accent op Arendshof (in tegenstelling tot overige delen

• Versterken horeca (met name Heuvel)

de regio

binnenstad)

• Werkgelegenheidsaspect binnenstad

Overige factoren

Overige factoren

Overige factoren

Overige factoren

• Hoogwaardige kwaliteit vastgoed

• Ontbreken fatsoenlijke zalenaccommodatie

• Versterken recreatie en toerisme in Oosterhout (niet alleen bos,

• Veroudering vastgoedmarkt

• Leegstand kantoren • Overaanbod bedrijfsverzamelgebouwen

maar ook water) • Nieuwe ruimte als gevolg van ontwikkelingen in de agrarische

• Beheersproblematiek buitengebied als gevolg van ontwikkelingen in de agrarische sector

sector (bijv. voor toerisme) • Agro-toerisme • Meer dienstverlening



Onderwerp: Infrastructuur Sterk

Zwak

Kans

Bedreiging

Bereikbaarheid en regionale infrastructuur

Bereikbaarheid en regionale infrastructuur:

Bereikbaarheid, regionale infrastructuur

Bereikbaarheid, regionale infrastructuur

• Gunstige ligging Oosterhout

• Aansluitingen op het hoofdwegennet

• Uitvoering BORDT-studie (in relatie met aanpakken

• Dichtslibben A27/A59. Dichtslibben A27 leidt tot kleiner

• Ligging bij hoofdwegennet

A27-problematiek, verbreding van deze rijksweg)

• Aansluiting op goederenspoor

werkgebied

• Nog beter benutten potenties water

• Te sterke nadruk bij rijk en provincie op problematiek A16

• Bereikbaarheid via water

18

19 Binnenstedelijke infrastructuur

Binnenstedelijke infrastructuur:

Binnenstedelijke infrastructuur

Binnenstedelijke infrastructuur

• Ontsluiting bedrijventerreinen

• Sociaal onveilige voorzieningen voor langzaam vervoer (met

• Studie naar hoofdverkeersstructuur

• Bereikbaarheid centrum tijdens piekuren, verminderde

• Parkeervoorzieningen

name richting bedrijventerreinen), slechte (recreatieve) noord-

• Auto’s onder de grond

• Fysiek goed fietspadennet

zuid-fietsverbinding

• Parkeervoorzieningen aan de rand van de stad, vandaar pendel

• Bereikbaarheid bedrijventerreinen voor bepaalde doelgroepen

bereikbaarheid binnenstad

naar het centrum (indien haalbaar binnen de Oosterhoutse schaal)

• Slechte verwijzing automobilisten in binnenstad • Piekbelastingen rond binnenstad en bij bedrijventerreinen

Openbaar vervoer -

Openbaar vervoer:

Openbaar vervoer

• Ontbreken NS-station

• HOV met Breda in combinatie met HSL-shuttle

Openbaar vervoer -

• Matig ontwikkeld openbaar vervoer, bereikbaarheid van bedrijfsterreinen via OV zelfs ronduit slecht

Overige factoren -

Overige factoren:

Overige factoren

Overige factoren

• Ontbreken van visie op ICT-ontwikkelingen in de stad

• ICT-visie ontwikkelen

• Ongemakkelijke relatie met Breda als partner in het zoeken naar oplossingen voor gezamenlijke problemen • Gerichtheid rijk op grote projecten (HSL, Betuwelijn) • Bezuinigingen bij Rijkswaterstaat



Onderwerp: Relatie overheid-bedrijfsleven Sterk

Zwak

Kans

Bedreiging

Rol, positie en werkwijze lokale overheid




• Concurrerende grondprijzen

• Overheid heeft nauwelijks instrumenten om goede bedrijven

• Eén loket: vast aanspreekpunt (relatiebeheerder) bij gemeente

• Té concurrerende grondprijzen

• Gemeente moet invulling nieuwe bedrijfsterreinen niet uit handen

• Bureaucratie

• Lokale heffingen • Accountmanagement

vast te houden • Trage en complexe gemeentelijke procedures • Te weinig uitnutten van schaalvoordelen Oosterhout

20

• Aanbodgerichtheid (verkoop van bedrijven-terrein als "drive" voor gemeentelijk handelen)

geven

• Huidige financiële situatie gemeente

• Betere informatie over gemeentelijke procedures (bijvoorbeeld op

21

het gebied van aanbestedingsbeleid) • Ontwikkelingen rond OL-2000

• Kwaliteit internetsite voor ondernemers • Opvolging in de organisatie, personele bezetting EZ

Samenwerking overheid-bedrijfsleven




• Korte lijnen tussen politiek en bedrijfsleven (bestuur is

• Ontbreken visie op relatie overheid-bedrijfsleven

• Luisteren naar input vanuit bedrijfsleven

• (Ongezonde) spanning tussen overheid en bedrijfsleven

• Weinig initiatief vanuit gemeente voor kennismaking met

• Ondernemers meer betrekken bij planvorming

• Ontbreken "trekkers" bij park- en city-management

• Lidmaatschap gemeente van VICO/BZW

• Afnemende (financiële) betrokkenheid partners in park-

aanspreekbaar) • Goede informatievoorziening gemeente richting ondernemers, o.a. via internet • Samenwerking tussen bedrijfsleven en gemeente • Goede relatie tussen gemeente en de binnenstadondernemers

(nieuwe) bedrijven in Oosterhout • Niet alle ondernemers zijn even sterk bij beleidsontwikkeling

• Relatiebeheer naar hoger niveau, uitbouwen

betrokken, hetgeen gevolgen kan hebben voor de represen-

• Ontwikkelen van een visie op relatie met het bedrijfsleven

tativiteit van ondernemersorganisaties

• Ontwikkelen parkmanagement

• Onduidelijkheid over definitie en rollen parkmanagement, onvoldoende inzet van menskracht en middelen • Aanpak citymanagement is nog "smal", gaat niet om zaken als beheer en promotie

management

• Dé kans om parkmanagement goed vorm te geven • Verbeteren overlegstructuren • Beter overleg over arbeidstoedeling (gemeente, bedrijfsleven, CWI) • Aanstellen centrummanager

• In binnenstad: positie eigenaren-ondernemers vs. positie filiaalhouders

Promotie en acquisitie




• Betekenis van de binnenstad voor uitstraling van Oosterhout

• Gebrekkige profilering van Oosterhout als gunstige woon-

• Gezamenlijke PR en acquisitie

• Promotie: interne gerichtheid

• Creativiteit op het gebied van promotionele activiteiten (binnen totale Oosterhoutse gemeenschap)

én werkstad • Relatieve landelijke onbekendheid van Oosterhout

• Profileren door middel van innovatieve bedrijven • Durven investeren in promotie

• Evenementen

• Budget voor promotie

Overige factoren

Overige factoren

Overige factoren

Overige factoren

• Aantal risicobedrijven is beperkt

• Veiligheid op bedrijventerreinen

• Regionale invulling/differentiatie binnen regio Breda-Tilburg

• In zichzelf gerichtheid bedrijfsleven, oriëntatie op de

• Maatschappelijke betrokkenheid bedrijfsleven

• Beveiliging bedrijventerreinen • Transparant, reëel en geïntegreerd handhavingsbeleid

"inner circle" en traditionele netwerken • Positie Oosterhout binnen regio Breda-Tilburg: gelijkwaardige partner of slechts groene buitenwijk?




5

Mede op basis van de bevindingen uit de hoofdstukken 2, 3 en 4 en

Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten: bedrijven komen

uitkeringsgerechtigden in Oosterhout, binnen en buiten de gemeen-

medewerkers in de detailhandel en horeca met name te scholen op

discussiebijeenkomsten met vertegenwoordigers van het bedrijfs-

aan laaggeschoold personeel (inclusief de mogelijkheden tot het

telijke organisatie.

het gebied van klantgerichtheid. Inmiddels is de doelstelling van het

leven, wordt in dit hoofdstuk een aantal speerpunten van beleid voor

verkrijgen van loonkostensubsidies), terwijl uitkeringsgerechtigden een traject ingaan aan het eind waarvan een redelijke zekerheid op

5

project verbreed: deelnemers kunnen zich nu op vier niveaus – van

de periode 2005-2009 geformuleerd. Indien gekeken wordt naar de vierdeling die bij de SWOT-analyse is gemaakt, dan moet uitvoering

een betaalde baan bestaat.

teerders in de stad. Jaarlijks is hiermee een bedrag van in totaal

behalen, terwijl ook afgesproken is dat de regeling gaat gelden voor

van deze speerpunten leiden tot:

Deze nieuwe werkwijze zal onderdeel uitmaken van de hernieuwde

€ 4,5 miljoen gemoeid. Het overgrote deel van dit bedrag betreft

uitkeringsgerechtigden (met zicht op een baan in de plaatselijke

• Het verbeteren van de aansluiting van vraag en aanbod op de

aanbesteding van de reïntegratietrajecten, per januari 2005.

projecten die door de markt worden uitgevoerd. Daarnaast voeren

horeca en/of detailhandel). Het initiatief wordt actief gesteund door

2

marktpartijen ook een aantal reguliere werkzaamheden ten behoe-

het REAP, waar een verzoek om subsidie voor onder andere een

arbeidsmarkt. • Het creëren van voldoende ruimte voor (bestaande en toekomstige) werkgelegenheid. • Het waarborgen van de bereikbaarheid van de in Oosterhout gevestigde bedrijven. • Het bepalen van de positie van Oosterhout in de regio en een heroriëntatie op de regionale samenwerkingsverbanden. • Het versterken van de relatie tussen lokale overheid en bedrijfsleven.

Er moeten afspraken worden gemaakt tussen bedrijfsleven,

De gemeente Oosterhout geldt als een van de grootste inves-

ve van de gemeente uit. In de

aanbesteding1

zullen, voorzover

gemeente, Centrum voor Werk en Inkomen en uitkeringsinstanties

mogelijk, de afspraak worden dat bij de uitvoering van deze werk-

over het aan het werk krijgen van mensen in de uitkering. Daartoe

zaamheden een beroep moet worden gedaan op inwoners van

is regelmatig afstemmingsoverleg tussen al deze partijen gewenst,

Oosterhout met een bijstandsuitkering.

haalbaarheidsonderzoek in behandeling is.

5.2

Het creëren van voldoende ruimte voor (bestaande en toekomstige) werkgelegenheid

Met het vaststellen van de Stadsvisie-Plus 2000-2015 heeft de

bijvoorbeeld in een "lokale variant" van het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid. In zo’n lokaal overleg kan enerzijds worden

Evenmin onbelangrijk voor een goed functionerende arbeidsmarkt

Oosterhoutse gemeenteraad de contouren van de stad voor de

afgesproken hoe regionaal beleid op plaatselijk niveau kan worden

is een goede aansluiting van onderwijs op arbeidsmarkt. De consta-

komende periode tamelijk concreet gedefinieerd. Ruimte voor nieu-

uitgewerkt, terwijl het tevens de plaats is om puur lokale initiatie-

tering is dat de samenwerking met het lokaal beroepsonderwijs

we werkgelegenheid is er binnen de kaders van deze uitspraak nog "slechts" op relatief beperkte schaal op Weststad III en de uitbrei-

ven te ontwikkelen. Onderwerpen waarover afspraken zullen

22

logistiek medewerker tot ondernemer – bekwamen en kwalificaties

Waar het om de volgorde van uitvoering van speerpunten gaat,

worden gemaakt, zijn onder andere leerwerkplekken, Work First-

(Hanze College) goed is te noemen en dat op regionaal niveau

ding van De Wijsterd. Ruimte zal verder dienen te worden gecreëerd

worden op dit moment nog geen uitspraken gedaan. Burgemeester

projecten en (verruiming van de regeling voor) stageplaatsen.

middelbaar- en hoger beroepsonderwijs voorhanden is. De samen-

door "terreinwinst" op bestaande bedrijventerreinen, bijvoorbeeld in

en wethouders zullen hun standpunt hierover formuleren na het

Thans bestaat overigens de indruk dat relatieve onbekendheid bij

werking tussen bedrijfsleven en deze instellingen is, waarschijnlijk

het kader van revitalisering en herverkaveling. Daarnaast zijn er par-

doorlopen van de inspraakprocedure en de behandeling van de nota

werkgevers ertoe leidt dat nog te weinig van dergelijke regelingen

vanwege de fysiek grotere afstand, voor verbetering vatbaar. De

ticuliere initiatieven – herontwikkeling Statendam, herontwikkeling

in de gemeenteraad.

gebruik gemaakt wordt. Het hierboven genoemde lokaal overleg zou

vestiging van een middelbare beroepsopleiding in Oosterhout zou

Martenslocatie, in totaal circa dertig hectare – die een positieve bij-

dan ook dé plaats moeten zijn waar het bedrijfsleven gerichte infor-

aan die verbetering een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren.

drage aan de economische ontwikkeling van Oosterhout kunnen

matie kan verkrijgen over deze regelingen.

Bovendien zou het een welkome verrijking van het onderwijsaanbod

leveren.

Ook de gemeente Oosterhout zelf kan, als een van de grootste

in Oosterhout betekenen.

De besluitvorming rond het uitwerkingsplan van het ontwerp-Streekplan voor de stedelijke regio Breda-Tilburg heeft de mogelijkheden

5.1

Het verbeteren van de aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt

Onder invloed van de nieuwe Wet werk en bijstand (Wwb) neemt de

werkgevers in de stad, werk maken van het aan het werk helpen

noodzaak toe voor gemeenten zoveel mogelijk personen uit de uit-

van personen uit de doelgroepen. Voor een deel gebeurt dit al via

6

kering aan het werk te krijgen. Immers, naast de meer inhoudelijke

het inschakelen van medewerkers van !GO. Daarnaast is in de

en hoger) beroepsonderwijs is er gelijktijdig sprake van een schaal-

ten oosten van de A27 en ten zuiden van Oosteind is een programma

argumenten – mensen moeten zoveel als mogelijk in hun eigen

kadernota personeelsbeleid aangegeven dat onderzoek zal worden

verkleining op uitvoerend niveau. Dit betekent dat er zich moge-

van 40 tot 100 hectare voor bedrijvigheid opgenomen.

levensonderhoud kunnen voorzien, het hebben van werk bevordert

gedaan naar de mogelijkheid tot het voeren van een doelgroepen-

lijkerwijs kansen gaan voordoen voor de vestiging van een mbo-

in de regel de deelname aan het maatschappelijk verkeer – speelt

beleid bij werving en selectie.

dependance in de gemeente. Vestiging van een dergelijke beroeps-

8 De bedrijvigheid op het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein zal voor Oosterhout toegevoegde waarde dienen te hebben: het moet

de Wwb worden gemeenten door het rijk financieel afgerekend op

3

opleiding zal een belangrijke bijdrage kunnen leveren in het streven van het gemeentebestuur om de aanwezigheid van (kennis)innova-

gaan om bedrijvigheid die voor onze gemeente aanvullend is,

hun prestaties. Om inderdaad te bewerkstelligen dat zoveel mogelijk

behoefte bestaat te komen tot een fysiek bedrijfsverzamelgebouw

tieve bedrijvigheid in Oosterhout te stimuleren. Hoewel hier in

gericht op een evenwichtig en daardoor minder kwetsbaar aanbod

inwoners van onze gemeente vanuit de uitkering een betaalde baan

(hierna te noemen CWI-Plus), blijft de gedachte achter deze

eerste instantie vooral een verantwoordelijkheid voor het onderwijs

aan werkgelegenheid, zoveel mogelijk inspeelt op het lokale

vinden, worden de volgende beleidsvoornemens voorgesteld:

vergaande vorm van samenwerking opportuun. De samenwerking

ligt, wil het Oosterhoutse gemeentebestuur actief investeren in con-

arbeidspotentieel en bovendien "honkvast". Dit betekent dat bij de

1

binnen het verband van het CWI-Plus, tussen gemeenten, CWI, UWV,

tacten die de komst van een beroepsopleiding kunnen bevorderen.

acquisitie vooral ingestoken zal worden op innovatieve bedrijvigheid

nu ook een sterk financieel argument een rol: met de invoering van

Bij onder de verantwoordelijkheid van de gemeente uitgevoer-

Hoewel er op dit moment bij de betrokken gemeenten geen

Binnen de bestuurlijke schaalvergroting in het (middelbaar-

voor economische ontwikkeling aanzienlijk opgerekt: in het gebied

uitzendbureaus en Regionaal Platform Arbeidsmarkt, gericht op het

Ook van het lokale bedrijfsleven mag daarin overigens een bijdrage

(ook in de procesindustrie) en ondernemingen op het gebied van

de reïntegratietrajecten heeft tot op heden het accent sterk gelegen

laten uitstromen van zoveel mogelijk uitkeringsgerechtigden, zal

worden verwacht.

kenniseconomie en research & development. Met name de combi-

op de behoeften, kennis en vaardigheden van de individuele uit-

verder worden geïntensiveerd.

7

natie innovatie en procesindustrie biedt een waarborg dat hier ook

keringsgerechtigde. Daarbij is minder rekening gehouden met de

De gemeente zal initiatieven die leiden tot een betere afstem-

wordt voorzien

vraag vanuit het bedrijfsleven. Het is goed tot een kanteling in deze

4

ming tussen onderwijs en arbeidsmarkt stimuleren. Een voorbeeld

in een duurzaam aanbod aan lager geschoolde arbeidsplaatsen.

aanpak te komen. Bij werkgevers en brancheorganisaties zou aller-

van de diensten van uitzendbureaus. In het beleid dat leidt tot de

daarvan is het opleidingsproject, op initiatief van Federatie Detail-

Daarnaast wordt ingespeeld op het gegeven dat veel hooggeschool-

eerst dienen te worden geïnventariseerd aan wat voor soort werk-

aanbesteding van uitzendwerk ten behoeve van de gemeente, zal

handel en Horeca, MKB, ROC West-Brabant en de Kamer van Koop-

de inwoners van onze gemeente – vanwege het ontbreken van

nemers behoefte bestaat; daarop zouden dan vervolgens de reïnte-

worden nagegaan of ook afrekenbare afspraken kunnen worden

handel, voor personeel dat werkzaam is binnen het Oosterhoutse

voldoende aanbod op de lokale arbeidsmarkt – voor een baan zijn

gratietrajecten moeten worden afgestemd.

gemaakt over het plaatsen door het uitzendbureau van bijstands-

kernwinkelgebied. Het initiatief was oorspronkelijk bedoeld om

aangewezen op bedrijven buiten de gemeente of de regio.

De gemeente Oosterhout maakt met enige regelmaat gebruik

1 Meer in formatie over het gemeentelijk aanbestedingsbeleid is te vinden op de website van de gemeente: www.oosterhout .nl



23

In het bestemmingsplan zullen over de soort bedrijvigheid nadere

extra inspanningen nodig zijn om "verrommeling" tegen te gaan.

(vooral over weg en water). Bij de realisering van Weststad III is de

15

afspraken worden gemaakt. Daarnaast zal de gemeente de vesti-

Het invoeren van parkmanagement is hiertoe een middel; hierin zal

trimodaliteit van dit bedrijventerrein – bereikbaar over weg, water en

auto of per fiets goed bereikbaar. Dit zorgt voor een aanzienlijke

ging van dergelijke bedrijven stimuleren door het nieuwe bedrijven-

dan ook de komende periode worden geïnvesteerd. Maar daarnaast

goederenspoor – zelfs hét "unique selling point" geweest. Het is dus

automobiliteit van en naar de bedrijventerreinen. De gemeente

terrein uit te rusten met een hoogwaardige ICT-infrastructuur.

is het ook belangrijk, via de actualisatie van bestemmingsplannen,

zaak, zo is ook uit de gesprekken met ondernemers gebleken, die

treedt op als intermediair tussen de BBA en de bedrijven en werk-

Gezien de ligging van het bedrijventerrein zullen in datzelfde

bestaande gedateerde bepalingen aan te scherpen en vervolgens te

goede bereikbaarheid minstens te behouden en waar mogelijk te

nemers op deze terreinen indien belangstelling bestaat voor deel-

bestemmingsplan ook regels worden gesteld aan de fysieke inrich-

zorgen voor een adequate handhaving.

versterken. De opvattingen daarover worden in deze paragraaf aan-

name aan het door de BBA uitgevoerde experiment "Djobber". Dit is

ting. De beelden zoals geschetst in de studie "East of Oosterhout"

Daarnaast biedt het instrument van het bestemmingsplan de

gegeven, waarbij meteen de kanttekening dient te worden geplaatst

een vorm van kleinschalig collectief vervoer, speciaal gericht op het

geven daarvan een goede indicatie.

mogelijkheid de transitie te faciliteren van redelijk grootschalige

dat besluiten dan wel richtinggevende uitspraken over veel van deze

uitvoeren van woon/werkverkeer.

9

bedrijventerreinen die gelegen zijn aan de rand van woonwijken

ontwikkelingen buiten de reikwijdte van deze Nota economisch

(Statendam, Martenslocatie).

beleid vallen. Vanwege het hierboven geschetste belang voor een

16

nen te waarborgen – ook met het oog op een duurzame ontwikke-

Om de lokale overheid in staat te stellen adequaat en snel in te

goede economische ontwikkeling, zijn ze hier echter wel op hun

geld. De op Weststad III gevestigde containerterminal doet bijzonder

ling – zullen in vestigingscondities harde en controleerbare afspra-

spelen op de wensen en behoeften van het bedrijfsleven, verdient

plaats.

goede zaken. Aan dit succes zit echter één keerzijde: ook op Vijf

ken moeten gemaakt over de volgende aspecten:

het overigens aanbeveling in deze te actualiseren bestemmings-

Eiken gevestigde bedrijven maken steeds meer gebruik van deze

• het aantal arbeidsplaatsen per hectare in relatie tot de

Om de kwaliteit van alle nieuw te ontwikkelen bedrijventerrei-

De bereikbaarheid over water is in Oosterhout goed gere-

plannen een ruime wijzigingsbevoegdheid voor het college van

13

toegevoegde waarde. Aangezien het hier gaat om bedrijvigheid in

b. en w. op te nemen.

verkeersafwikkeling staat onder druk. Momenteel wordt geïnventa-

Weststad en Oosterhout-zuid. Daarom zal worden onderzocht in

een verstedelijkte regio, zal voor arbeidsextensieve bedrijvigheid

12

riseerd welke oplossingen hier mogelijk zijn. Dat gebeurt onder

hoeverre er belangstelling bestaat voor een "dependance" van de

andere in de studie naar een nieuwe hoofdverkeersstructuur

terminal – in de vorm van een eenvoudiger overslagfaciliteit, aan te leggen langs het Wilhelminakanaal ter hoogte van Vijf Eiken.

(zoals bijvoorbeeld logistiek) geen ruimte zijn;

24

De Oosterhoutse bedrijventerreinen zijn veelal slechts per

Horeca, detailhandel en recreatie en toerisme zijn voor

De bereikbaarheid van Oosterhout per auto en de regionale

Oosterhout een belangrijke inkomsten- en werkgelegenheidsbron.

(verkeersstructuurplan) en naar de studie naar de regionale

van een minimum-"floor space index", waarin de relatie tussen

Voor deze beleidsterreinen zijn in het recente verleden beleidsnota’s

verkeersafwikkeling in het gebied Breda-Oosterhout-Rijen-Dongen-

vloeroppervlak en ruimtegebruik wordt uitgedrukt. Een andere

vastgesteld, die thans in uitvoering zijn. Dit laat echter onverlet dat

Tilburg (BORDT). Vanuit het oogpunt van de lokale economie zullen

mogelijkheid is om in het bestemmingsplan naast maximum- ook

er op dit terrein toch nog een aantal uitdagingen ligt, aan de invul-

bij die onderzoeken de volgende aspecten worden betrokken:

minimum-bebouwingshoogten en –dichtheden op te nemen;

ling waarvan het gemeentebestuur graag wil meewerken. Het gaat

• de ontwikkelingen aan de oostzijde van Oosterhout, vooral

• efficiënt ruimtegebruik. Dit kan bijvoorbeeld door het opnemen

• parkeervoorzieningen, waarbij als uitgangspunt het principe van gebouwde parkeer-voorziening zal gelden; • de groenvoorziening, zowel op openbaar als op eigen terrein; • de deelname in een Vereniging van eigenaren en het beheer van het terrein (inclusief afspraken over collectieve beveiliging). Daarnaast zal in de koopcontracten een eerste recht tot terugkoop door de gemeente worden vastgelegd. Dit biedt de gemeente een instrument tot het voeren van regie in de "herbezetting" van vrijkomende industriegrond, terwijl tevens invulling wordt gegeven aan het principe van actieve grondpolitiek.

10

5.4

Een heroriëntatie op de positie van Oosterhout in de regio en op de regionale samenwerkings-verbanden

dan om:

ook gekoppeld aan de verkeersrelatie met Dongen en Tilburg

Oosterhout neemt deel in een groot aantal (economische) samen-

• het realiseren van leisureachtige voorzieningen langs de

(oostelijke randweg aan de oostzijde van de A27);

werkingsverbanden, die de regio West-Brabant (van de Schelde tot

Statendamweg;

• de dreigende congestie op de A27 en de verslechterende

Breda) als grondslag hebben. Met name de regiovisie zoals die uit

• het versterken van de horeca in de binnenstad, waarbij vooral op

verkeersafwikkeling bij de aansluitingen, zeker nu deze rijksweg

het Streekplan blijkt, plaatst Oosterhout in een heel andere context.

en rond de Markt en de Heuvel zich mogelijkheden zullen blijven

vooralsnog de voornaamste autoverbinding tussen Oosterhout en

Van een gemeente aan de periferie van de regio West-Brabant,

voordoen;

Breda is. Samen met andere gemeenten langs de A27 zal

plaatst Oosterhout zich midden in het hart van de "nieuwe" regio

Oosterhout richting rijksoverheid nadrukkelijk het belang van

Breda-Tilburg. Overigens is Oosterhout deelnemer in de werkgroep

andere tot uitdrukking komt in de uitwerking van de plannen voor

benuttingsmaatregelen op deze snelweg bepleiten. Overigens zal

"werken", waarin de consequenties van de visie voor de economi-

het Zwaaikomgebied en De Biesbosch;

in de studie naar de hoofdverkeersstructuur ook gekeken worden

sche ontwikkeling van de regio verder worden ingevuld.

naar de mogelijkheid van een alternatief in de vorm van een

17

• het verder verbeteren van watergebonden toerisme, wat onder

• het ondersteunen van activiteiten die gericht zijn op het invoeren van vormen van plattelandstoerisme (onder andere als alternatief

"Eigen" bedrijvenlocaties waarbij de gemeente nog aan het

voorziening, wat leidt tot een toename van het vrachtverkeer tussen

westelijke randweg;

Binnen de regionale samenwerking hebben SES, REAP en

• de bereikbaarheid van de binnenstad, inclusief parkeren. Bij de

Rewin een duidelijke meerwaarde. Die uit zich onder andere door

roer van de ontwikkeling staat, zijn de uitbreiding van De Wijsterd

bedrijfsvoering), overeenkomstig het gebiedsplan Wijde Bies-

discussie over de toekomst van het bezoekersparkeren dient

het binnenhalen van subsidiegelden, het afstemmen en faciliteren

en het bedrijvenpark Beneluxweg. Op De Wijsterd worden klein-

bosch en binnen de grenzen die het concept-bestemmingsplan

daarom ook nadrukkelijk aandacht te worden besteed aan het

van onderlinge samenwerking, het binnenbrengen van specifieke

schalige bedrijvigheid – inclusief etalagefuncties – en woon/werk-

Buitengebied stelt;

belang van een goed functionerend en qua prijs concurrerend

expertise en het bieden van een prima netwerk voor acquisitie.

parkeerregiem voor de aantrekkelijkheid van de Oosterhoutse

Daarnaast is met name REAP van belang voor het bevorderen van

binnenstad.

een gezond economisch klimaat in de regio.

voor de steeds meer onder druk staande "puur agrarische"

kavels ontwikkeld, de Beneluxweg is in beeld als kantoorlocatie en

• aandacht voor de versterking van de positionering van het

commerciële dienstverlening. Hoewel duidelijk mag zijn dat daad-

"product Oosterhout" op het gebied van detailhandel en

werkelijke ontwikkeling van deze laatste locatie pas opportuun is

toerisme/recreatie. Daarbij kan gedacht worden aan aspecten

als de kantorenmarkt zich aantrekt, verdient het wel aanbeveling de

van citymanagement en een in gezamenlijkheid met de onder-

14

Beneluxweg nadrukkelijk voor bedrijfsvestiging in beeld te houden.

nemers te ontwikkelen public-relationscampagne.

nationaal openbaar-vervoernet laat, mede omdat Oosterhout geen

–expertise van de deelnemende gemeenten afzonderlijk behoort.

onderdeel uitmaakt van het personenspoorwegnet, sterk te wensen

De, overigens niet altijd even eenvoudig te kwalificeren, "winst" die

over. Een hoogwaardig-openbaarvervoerverbinding (HOV) kan in

Oosterhout uit SES, REAP en Rewin haalt, is groter dan de subsidie

11

Oosterhout is in het gelukkige bezit van een aantal kleinere

bedrijvenlocaties aan de rand van woonwijken (Havenweg, Esdoorn-

5.3

Het waarborgen van de bereikbaarheid van de in Oosterhout gevestigde bedrijven

Met andere woorden: SES, REAP en Rewin bieden een aantal dienDe aansluiting van Oosterhout op het landelijk en inter-

sten en producten dat niet tot de standaardwerkzaamheden en

deze lacune voorzien. Definitieve besluitvorming hierover zal

die van gemeentewege aan beide organisaties wordt verstrekt.

laan/Meidoornlaan, Nachtegaalstraat e.o., Werkmansbeemd,

Dat de Oosterhoutse economie zich de afgelopen decennia zo krach-

plaatsvinden in samenhang met de besluitvorming over het nieuwe

Dat wil niet zeggen dat SES, REAP Rewin niet kritisch dienen te

Bredaseweg/Molenstraat, Wisselaar).

tig heeft kunnen ontwikkelen, heeft niet in de laatste plaats te

verkeersstructuurplan.

worden gevolgd. Met name het aspect van gedwongen winkelnering

De locatie in de directe omgeving van woonbebouwing maakt dat

maken met de gunstige ligging van de stad en de goede ontsluiting


– deelnemende gemeenten zijn verplicht nagenoeg alle diensten af


25

26

te nemen waartoe in gezamenlijkheid wordt besloten – biedt weinig

ondernemer zeker zo belangrijke, klantrelatie met de gemeente.

gelegenheid voor flexibiliteit en maatwerk. In navolging van andere

In deze paragraaf wordt op beide aspecten ingegaan.

gemeenschappelijke regelingen is Oosterhout voorstander van een gemeenschappelijk en verplicht basispakket, met daarna een aan-

19

vullend pakket waarin keuzemogelijkheden bestaan. Binnen het verband van SES zal actie worden ondernomen om een discussie

20

Vanuit het bedrijfsleven wordt regelmatig geklaagd over de

22

Op het gebied van promotie, acquisitie en relatiebeheer

omvang van de administratieve lastendruk. Van rijkswege worden

heeft de gemeente Oosterhout de afgelopen periode een buiten-

pogingen ondernomen om deze, door eenvoudiger wet- en regel-

gewoon terughoudend beleid gevoerd, ook in financiële zin. Het

verder worden vormgegeven conform de richtlijnen van het

geving, terug te dringen. Ook van de gemeente mag een dergelijke

gevolg hiervan is onder andere dat foldermateriaal niet voorhanden

Oosterhoutse dienstverleningsconcept. Meer concreet houdt dit het

inspanning worden verwacht. Daarom zal, in het kader van een

of achterhaald is en dat ook overigens promotionele activiteiten op

hierover op te starten.

volgende in:

afstudeerproject van een hbo-opleiding, worden onderzocht hoe de

een laag pitje hebben gestaan. Hier is dus een inhaalslag op haar

18

• voor eerste klantcontacten wordt aangesloten bij het (fysieke,

beïnvloedbare lastendruk op lokaal niveau kan worden terug-

plaats. Activiteiten die in dit kader (opnieuw) ontplooid zullen

Waar de noodzaak van regionale samenwerking volgens

De klantrelatie tussen de gemeente en ondernemers zal

27

digitale en telefonische) frontoffice van OL2000. Daarbij zullen

gebracht. De invoering van OL2000 biedt hiertoe – onder andere via

worden, zijn:

het gemeentebestuur niet ter discussie staat, is een heroriëntatie

ook afspraken worden gemaakt over de "intake" van starters die

digitalisering, het beter beschrijven van processen en een accent-

• het weer op een aanvaardbaar niveau brengen van promotie

op de geografische vormgeving van deze samenwerking wél op haar

via het instrument van de Bbz (Besluit bijstandsverlening zelf-

verschuiving naar pro-actief handelen – een aantal "natuurlijke"

plaats. In de uitwerking van het streekplan wordt namelijk sterk

standigen) een onderneming willen starten;

kansen.

ingestoken op samenwerking binnen de regio Breda-Tilburg. Voor

• om ondernemers digitaal zou goed mogelijk te kunnen infor-

Oosterhout is dit een formele "bevestiging" van een feitelijke situa-

meren, zal een digitaal bedrijvenloket worden ingericht. Daar is

tie: ondanks de deelname in tal van Westbrabantse samenwer-

niet alleen algemene informatie te vinden, maar kunnen bijvoor

kings-verbanden, bestond altijd al een natuurlijke neiging de blik ook oostwaarts te richten. Met de uitwerking van het streekplan wordt deze neiging versterkt en geformaliseerd. Deze heroriëntatie zou volgens het gemeentebestuur ook gevolgen

materiaal; • het mede organiseren – eens per twee jaar – van een congres

Bij het opzetten van dit project zal nadrukkelijk worden gekeken of

voor Oosterhoutse ondernemers;

hiervoor ook subsidie van andere overheden is te verkrijgen.

• het organiseren – eens per twee jaar – van een kennisevenement;

beeld ook aanvraagformulieren worden gedownload. Onderzocht

21

• het opzetten van het digitaal bedrijvenloket;

zal worden of hier kan worden aangesloten bij initiatieven die de

Het is daarbij zaak voor de deel-nemende ondernemers niet alleen

Kamer van Koophandel op dit gebied in de regio ontwikkelt;

het collectieve belang in beeld te brengen, maar ook aan te geven

• is er eenmaal een eerste contact gelegd, dan kunnen onder-

Parkmanagement zal zoveel mogelijk worden opgepakt.

• het organiseren – eens per jaar – van een ontmoeting tussen het gemeentebestuur en ondernemers die zich nieuw in Oosterhout hebben gevestigd.

waar de eigen "winst" te behalen is. Dit betekent dat vooral gefocust

Momenteel zijn op de begroting van economische zaken geen

moeten hebben voor bestaande economische samenwerkingsver-

nemers terecht bij hun relatiebeheerders. Per bedrijventerrein

zal worden op schaalvoordelen in de uitvoering (o.a. gezamenlijke

middelen beschikbaar voor het uitvoeren van werkzaamheden op

banden. Dat geldt bijvoorbeeld voor Rewin en SES, die zich richten

of branche zijn medewerkers van het cluster Economische Zaken

energieaankoop, gezamenlijke aanleg van ICT-voorzieningen,

het gebied van promotie, acquisitie en relatiebeheer. Om de hier-

op West-Brabant, maar ook voor de Kamers van Koophandel. Waar

het eerste aanspreekpunt voor ondernemers. Zij dragen zorg

gezamenlijke afvalinzameling).

boven vermelde voornemens ook in de praktijk te kunnen brengen,

in het Streekplan gemikt wordt op sterke samenwerking binnen de

voor de verdere interne afhandeling van verzoeken, bewaken die

De gemeente heeft bij parkmanagement vooral een faciliterende

is een structureel bedrag van € 25.000 benodigd. In het kader van

regio Breda-Tilburg, is het niet logisch dat beide stedelijke gebieden

en rapporteren daarover terug richting ondernemers. Bij sterk

en stimulerende rol. Dit betekent dat de gemeente Verenigingen van

de begrotingsvoorbereiding 2005 zal worden onderzocht hoe,

ieder hun "eigen" Kamer van Koophandel hebben. De gemeente

inhoudelijke kwesties (bijvoorbeeld op het gebied van milieu of

eigenaren – via de accountmanager – ondersteunt bij het opzetten

op budgettair neutrale wijze, hiervoor structureel geld kan worden

Oosterhout zal, zowel binnen het verband van SES/Rewin als bij de

bouwen wonintoezicht) leggen zij de contacten met de inhoude-

van een structuur voor parkmanagement. Daarnaast is ze uiteraard

vrijgemaakt.

KvK’s, aansturen op een inhoudelijke discussie over de consequen-

lijk ambtenaar. In de communicatie rondom de opening van de

verantwoordelijk voor die zaken die zich in de openbare ruimte

ties van deze heroriëntatie, waarbij vooralsnog wordt ingestoken op

nieuwe publiekshal – en het feitelijk in werking treden van

afspelen. Verder gaat de formele (financiële) verantwoordelijkheid

23

een samengaan van beide regio’s. Daarbij wordt aangesloten bij

OL2000 – zal over deze nieuwe werkwijze gecommuniceerd

van de gemeente niet, met die uitzondering dat in voorkomende

samen met de Federatie Detailhandel en Horeca, MKB Oosterhout

bewegingen die zich ook op andere beleidsterreinen voltrekken (bij-

worden in de richting van het bedrijfsleven;

gevallen de gemeente nieuwe, gewenste initiatieven financieel kan

en het Platform Toerisme en Recreatie, voor de gemeente een van

De Vereniging Industrieel Contact Oosterhout (VICO) is,

"aanjagen".

de belangrijker gesprekspartners op het gebied van economisch

belang afspraken hierover goed te beschrijven in werkprocessen

Op het gebied van beveiliging van bedrijventerreinen zal gezocht

beleid. Nu VICO binnen de eigen organisatie ook de verenigingen van

en de voortgang ervan vast te leggen. Hiervoor zal een systeem

worden naar nieuwe concepten en effectievere aanpak. De nieuwe

eigenaren van bedrijventerreinen heeft geïncorporeerd, is het

van workflowmanagement worden ingericht, aan de hand waar-

vorm van bedrijventerreinenbeveiliging zal gefaseerd en gemeente-

draagvlak van VICO nog verder versterkt. Dit past binnen het streven

Lokaal economisch beleid is nooit een taak van het gemeentebestuur

van de voortgang van procedures kan worden bijgehouden.

breed worden ingevoerd, waarbij de gemeente – overeenkomstig de

van het gemeentebestuur om met zijn partners – VICO, Federatie,

alléén. Dergelijk beleid is alleen maar uitvoerbaar in samenspraak

De relatie tussen het OL2000-loket, de accountmanagers van

hierboven geschetste verantwoordelijkheidsverdeling – participeert

MKB en Platform T&R - ook op meer strategisch niveau de

met het (georganiseerde) plaatselijke bedrijfsleven. Alleen al om die

Economische Zaken en de medewerkers van andere organisatie-

in de aanloop- en ontwikkelkosten en de uitvoering en instand-

discussie aan te gaan over het te ontwikkelen economisch beleid.

reden is het goed stil te staan bij de relatie tussen gemeente en

onderdelen zal in een (dienstverlenings)overeenkomst worden

houding voor rekening van de ondernemers is.

bedrijven. Maar daarnaast is er, in veel gevallen voor de individuele

vastgelegd.

voorbeeld politiezorg en veiligheid).

5.5

Het versterken van de relatie tussen lokale overheid en bedrijfsleven


• om een dergelijk systeem goed te laten functioneren, is het van


Lijst van in de nota gehanteerde afkortingen

28

Abw

Algemene bijstandswet

BBA

Brabantse Buurtspoorwegen en Autobusdiensten

BBZ

Besluit bijstandverlening zelfstandigen

BOM

Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij

BORDT

Breda Oosterhout Rijen Dongen Tilburg (verkeersstudie)

BZW

Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging

CNV

Christelijk Nationaal Vakverbond

CPB

Centraal Planbureau

CWI

Centrum Werk en Inkomen

EZ

Economische Zaken

EU

Europese Unie

FNV

Federatie Nederlandse Vakbeweging

HBO

Hoger Beroepsonderwijs

HOV

Hoogwaardig Openbaar Vervoer

HSL

Hogesnelheidslijn

ICT

Informatie- en communicatietechnologie

IOAW

Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers

IOAZ

Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen

ITB

Individuele trajectbegeleiding

KvK

Kamer van Koophandel

MIP

Meerjaren Investeringsplan

MKB

Midden- en kleinbedrijf

MBO

Middelbaar beroepsonderwijs

NCW

Nederlands Christelijk Werkgeversverbond

OL 2000

Overheidsloket 2000

OTO

Ondernemerstrofee Oosterhout

PR

Public relations

REAP

Regionaal Economisch Actieplan

REWIN

Regionaal Werkgelegenheidsinstituut Noord-Brabant

RPA

Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid

SES

Sociaal Economisch Samenwerkingsverband

SWOT

Sterkte zwakte-analyse (strengths, weaknesses, threats, opportunities)

TIPP

Tender Investeringsprogramma Provincies

Unie MHP

Middelbaar en hoger personeel

UWV

Uitvoeringsorganisatie werkgeversverzekeringen

VICO

Vereniging Industrieel Contact Oosterhout

VNO

Vereniging Nederlandse Ondernemers

WAO

Wet op de arbeidsongeschiktheid

WIW

Wet inschakeling werkzoekenden

Wwb

Wet werk en bijstand

ZLTO

Zuidnederlandse landen tuinbouw organisatie


Nota economisch beleid Vastgesteld door de Oosterhoutse gemeenteraad op 21 september 2004

Recommend Documents