Nieuwsbrief Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek* *Gemeenten Beek, Schinnen,

Nieuwsbrief Nieuwsbrief Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek* *Gemeenten Beek, Schinnen, Sittard-Geleen-Born, Stein

Winter 2013

Ondertekening samenwerkingsovereenkomst partners Netwerk Palliatieve Zorg

In september hebben de partners van het Netwerk, te weten Orbis Thuis, Orbis Thuiszorg, Orbis Medisch Centrum, MCC Omnes, Vivantes Zorggroep,

Stichting Thuishulpcentrale de Brug en het Toon Hermans Huis Sittard, gezamenlijk de samenwerkingsovereenskomst Netwerk Palliatieve Zorg ondertekend. Met

deze ondertekening bevestigen ze de verdergaande samenwerking tussen de partners en het bevorderen van de toegankelijkheid en continuïteit van de palliatieve zorg binnen de ketengedachte.

De partners van het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek wensen alle lezers fijne feestdagen!

Digit@@l: Wilt u op de hoogte blijven van de activiteiten en ontwikkelingen: schrijf u in voor de digitale Nieuwsbrief: [email protected]

Lustrum viering:

Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek 10 jaar! Op donderdag 7 november jl. vond de lustrum viering plaats van het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek. Het netwerk bestaat dit jaar 10 jaar. Els Knapen opende deze middag met het voorlezen van een verhaal uit het boek van Marij Schielke. Marij is palliatief consulent bij Meander en heeft twee weken geleden tijdens het symposium Palliatieve Zorg 2013 de Prijs voor de Palliatieve Zorg Limburg gekregen. Zij schreef een boek met 50 indrukwekkende praktijkverhalen. Vervolgens heette Els iedereen van harte welkom op deze middag

en bedankte locatiemanager Miranda Feijen voor de uitnodiging om in Zorgcentrum de Eghte deze middag te mogen vieren. De voorzitter van het Netwerk, Dre Knols, gaf een terugblik op 10 jaar Netwerk in de Westelijke Mijnstreek. De ontwikkelingen die er zijn doorgemaakt en de doelen die bereikt zijn in de afgelopen 10 jaar. Vervolgens hield Mw. Dr. Saskia Teunissen, directeur Academisch Hospice Demeter en Universitair hoofddocent Palliatieve Zorg UMC Utrecht, een presentatie over Palliatieve Ketenzorg.

Haar presentatie begon met een aantal stellingen waarbij we al in 2023 leefden. Aan de deelnemers werd gevraagd een antwoord te kiezen en daarbij rechts of links van de streep te gaan staan. Aan de aanwezigen werd gevraagd toe te lichten waarom zij aan de ene of de andere kant van streep stonden. Dit leverde een aantal verrassende antwoorden op. Aansluitend was er de gelegenheid om vragen te stellen en werd deze middag afgesloten met een hapje en drankje. Bij het vertrek werd het boek van Marij Schielke aan alle aanwezigen uitgereikt. L. Seip

2

Symposium Palliatieve Zorg 2013:

de praktijk centraal Waar het tweejaarlijkse symposium van de Palliatieve Zorg Limburg in het verleden vaak gewijd was aan structurele zaken ging het thema van het symposium in De Oolderhof over ‘De praktijk van de palliatieve zorg in Limburg’. Rondom dit thema werden in twaalf verschillende workshops voorbeelden

www.palliatievezorglimburg.nl

van vernieuwende palliatieve zorg uit de praktijk gepresenteerd. Driehonderd werkers in de palliatieve zorg namen met veel betrokkenheid hieraan deel. De palliatieve zorg is in Nederland georganiseerd in netwerken, waarin alle bij de palliatieve zorg betrokken hulpverleners van verschillen-

de disciplines met elkaar in contact staan. In Limburg zijn er zes regionale netwerken. Om de zorg voor de palliatieve patiënt nog beter te kunnen organiseren werken de netwerken nauw samen en werd een nieuwe website en één logo voor de hele provincie Limburg gepresenteerd: kijk op www.palliatievezorglimburg.nl.

Limburge Palliatieve Prijs De prijs van de Palliatieve Zorg Limburg 2013 is gewonnen door Marij Schielke, palliatief wijkverpleegkundige bij MeanderGroep Zuid-Limburg. De prijs werd op 31 oktober in een bomvolle Oolderhof in Roermond uitgereikt door gede-

puteerde Peter van Dijk van de Provincie Limburg. In de zaal zaten 300 professionals en vrijwilligers uit de gehele Limburgse palliatieve zorg. De prijswinnaar is een ervaren (wijk)verpleegkundige palliatieve zorg en palliatief consulent bij

MeanderGroep in Oostelijk ZuidLimburg. Ze kreeg de prijs vanwege haar uitzonderlijke bijdrage aan de ontwikkeling van de palliatieve zorg. De jury stelde haar ten voorbeeld voor iedere professional en vrijwilliger die betrokken is bij de zorg voor ongeneeslijk zieken.

elke dag. Met al haar ervaring ziet zij in een oogopslag hoe ze - vaak door kleine ingrepen - angst en pijn kan verminderen. Vijftig verhalen die ze persoonlijk heeft meegemaakt, heeft ze opgeschreven. Haar werkgever Meander liet van

die vijftig verhalen door Hein Berendsen een mooi boek maken dat aan de deelnemers aan het symposium werd aangeboden: ‘Een doodgewoon boek met 50 bijzondere verhalen’. H. Berendsen

Een dood-gewoon boek Bij de begeleiding van terminale patiënten in de thuissituatie heeft Marij heel veel meegemaakt. Waar de meeste zorgverleners misschien enkele keren per jaar terminale patiënten begeleiden doet Marij dit

3

Implementeren en evalueren van het ‘goede voorbeeld’ Informare Medio 2012 heeft ZonMw een eerste subsidieronde voor het Verbeterprogramma Palliatieve Zorg uitgeschreven. Het Netwerk Westelijke Mijnstreek heeft een projectvoorstel gehonoreerd gekregen van het goede voorbeeld ’Informare’ . Informare is een informatiedrager, waarmee de patiënt/ cliënt en zijn of haar naaste zicht kunnen krijgen op alle informatie rond de palliatieve zorg in de regio en algemene landelijke informatie. Informare is persoonlijk en wordt op vraag van de patiënt gevuld met de informatie waaraan hij/zij behoefte heeft. De Informare werd geïmplementeerd en geëvalueerd in een pilot bij huisartsenpraktijk Medisch Centrum Sittard Oost, 3 wijken van Orbis thuiszorg en de afdeling oncologie van het OMC. Er werden 22 Informare’s overhandigd aan cliënten gedurende de pilot periode

(6 maanden). Verder werd er een website .nu formare ontwikkeld www.in (www.Informare.nu), waarop de cliënten, naaste en hulpverleners alle infor- de Informare is er besloten de matie kunnen vinden op het gebied Informare in de digitale vorm te van palliatieve zorg. Een belang- verspreiden d.m.v. brochures en rijke bevinding van deze pilot is dat visitekaartjes welke hulpverleners het moment van verstrekking van uitreiken, waardoor de cliënt zelf de Informare aan de cliënt en zijn kan gaan zoeken op de website naaste niet gekoppeld kan worden voor informatie waar hij of zij beaan een bepaalde fase in het ziek- hoefte aan heeft om zo zoveel moteproces gezien ieder ziekteproces gelijk aan te sluiten bij de regie rol uniek is. De vraag of iemand nu wel van de cliënt. Het ‘omslagmapje’ behoefte heeft aan de Informare, is Informare kan hierbij gebruikt wordaarom niet te standaardiseren. den om de verstrekte informatie te Gevoelens van confrontatie, het bundelen. idee te vroeg of te laat de Informare Meer informatie betreffende de te hebben geïntroduceerd, maak- Informare en voor bestellen van ten dat de functie van de Informare eventuele brochures, visitekaartjes voor cliënten en naasten niet altijd of omslagmapjes kunt u terecht bij even duidelijk was. Els Knapen. Na een uitgebreide evaluatie van ([email protected]) J. Meijers

Onderzoek binnen het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek

Van de periode april tot augustus 2013 hebben drie studenten hun thesis onderzoek gedaan binnen het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek (NPZWM). In deze nieuwsbrief willen zij kort hun onderzoeken toelichten. Bachelor Thesis Yoka Kruitzer: Kwaliteit van Palliatieve Zorg: Betrouwbaar, valide en haalbaar meten

Er zijn verschillende meetinstrumenten om de kwaliteit van palliatieve zorg te meten. De partners van het NPZWM willen graag de kwaliteit van palliatieve zorg op een praktische, maar valide manier meten. Door middel van een literatuurstudie werd onderzocht welke meetinstrumenten bestaan om de kwaliteit van palliatieve zorg valide en haalbaar te meten. Uit de literatuurstudie zijn zes meetinstrumenten naar voren gekomen waarmee de kwaliteit van palliatieve zorg gemeten kan worden. Deze meetinstrumenten hebben verschillende elementen en de psychometrische eigenschappen. De

doelgroep, de gemeten uitkomst en de setting waarbinnen gemeten kan worden verschillen, net als de domeinen en de belasting van het invullen voor de patiënt. De CQindex PZ en de Palliative Outcome Scale (POS ) komen naar voren als meest geschikte meetinstrumenten om kwaliteit van palliatieve zorg te meten. Deze meetinstrumenten kunnen gebruikt worden in elke setting en meten de kwaliteit door de gehele zorgketen en uiteindelijk het gehele netwerk. De CQ-index PZ is echter duur en vraagt een zeker belasting van de patiënt. De POS (Bausewein, 2011) is daarom 4

het meest geschikte meetinstrument voor het NPZWM. De belasting voor de patiënt is laag en de kwaliteit kan gemeten worden onder patiënt en zorgverlener. In de toekomst zal een pilot uitgevoerd moeten worden om de POS te testen binnen het NPZWM. Bausewein, C., Le Grice, C., Simon, S. T. & Higginson, I. J. (2011) The use of two common palliative outcome measures in clinical care and research: A systematic review of POS and STAS. Palliative Medicine, 4, 304–313. Bachelor Thesis Merel Drummen: Een kwalitatief onderzoek naar het meten van bijdragen van en door de partners in het Netwerk Het hoofddoel van deze studie is het creëren van transparantie in Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek. Dit is getracht te bereiken door middel van het stellen van de volgende twee onderzoeksvragen: 1. Zijn de toetredingscriteria voor intra- en extramurale zorgaanbieders van het Netwerk volledig en SMART geformuleerd? 2. Hoe kan jaarlijks de bijdrage van de intra- en extramurale zorgaanbieders met betrekking tot deze criteria inzichtelijk gemaakt worden? Het design voor het beantwoorden van de onderzoeksvragen is een cross sectioneel design,bestaande uit een literatuuronderzoek en semigestructureerde interviews. Door middel van het literatuuronderzoek zijn geen relevante bronnen geïdentificeerd. Aan de hand van de respons van de participanten zijn aangepaste toetredingscriteria en een meetinstrument ontwikkeld. Het meetinstrument bestaat uit een invuldocument dat jaarlijks de partnerbijdrage van intra- en extramurale zorgaanbieders meet. Master Thesis Cindy Rodigas:

De visie van huisartsen op casemanagement voor palliatieve zorg in de Westelijke Mijnstreek In mei dit jaar werden 88 huisartsen benaderd voor een onderzoek naar de visie van huisartsen op de toepassing van casemanagement in de palliatieve zorg in de Westelijke Mijnstreek. Van de 88 benaderde huisartsen hebben er 24 deelgenomen (27,3% respons). Dit onderzoek laat zien dat de meeste huisartsen positieve effecten verwachten van casemanagement in de palliatieve zorg. Van de participerende huisartsen verwacht bijvoorbeeld 65% dat casemanagement de kwaliteit van palliatieve zorg kan verbeteren (positieve effecten: beter geïnformeerde patiënten, aanpassing van de zorg aan de behoeften en wensen van de patiënt en naasten, onderlinge afstemming van zorg en diensten en overdracht van patiënten tussen zorginstellingen. Echter, verwachten de huisartsen ook moeilijkheden, vooral ten gevolgen van de toevoeging van een extra zorgverlener aan het zorgproces. Verder vinden de meeste deelnemende huisartsen (80%) dat casemanagement toepasbaar is voor patiënten die complexe zorg nodig hebben en niet in staat zijn om samen met hun familie deze zorg te regelen. Wanneer toegepast, dient volgens de huisartsen de functie van casemanager vervult te worden door verpleegkundigen. De taken van de casemanager zouden volgens de huisartsen kunnen bestaan uit het fungeren als aanspreekpunt, coördinatie van zorg, bevorderen van de samenwerking tussen zorgverleners en informeren van patiënten. Voor meer informatie voor deze onderzoeken kunt u terecht bij Els Knapen en. [email protected]. J. Meijers

5

HET TRANSMURAAL PALLIATIEF ADVIESTEAM (TPA) Het is voor intra- en extramurale zorgverleners mogelijk om voor niet urgente problemen in de palliatieve fase, het TPA te raadplegen. U kunt hiervoor uw vragen digitaal aanmelden, 24 uur per dag. Een aanmeldingsformulier is te benaderen via www.mcc-omnes.nl. De adviesvrager wordt de eerstvolgende werkdag gebeld door de dienst-

doende arts-consulent palliatieve zorg. Gaat het om verpleegkundige aspecten van de zorg, dan wordt u gebeld door Evert van den Berken, verpleegkundig consulent palliatieve zorg. Natuurlijk kunt u ook telefonisch advies vragen: 0900 – 7255486 voor extramurale zorgverleners en 06 – 30152006 voor intramurale zorgverleners.

VERSLAG Multidisciplinaire Themabijeenkomst Euthanasie versus Palliatieve sedatie

Twee weken na het verschijnen van de uitnodiging werd de inschrijving bij een deelnemersaantal van 170 gestopt. Reden: ‘full house’. Het aantal van 200 zou ook zijn gehaald. Uit bovenstaande blijkt dat euthanasie en palliatieve sedatie aanspreken. Omwille van: de dilemma’s, de complexiteit, onwetendheid, interesse, de weerbarstige (beroeps) praktijk, Tuitjenhorn.

Schenking Troostkoffers door Monuta Uitvaartorganisatie Monuta heeft in november de troostkoffers uitgereikt aan de partnerorganisaties van het Netwerk. Elke organisatie in het Netwerk is nu in het bezit van een troostkoffer voor de basisschoolleeftijd en een troostkoffer voor pubers. Deze koffers kunnen

De avond werd ingeleid door Eric van Wijlick, beleidsadviseur artsenfederatie KNMG. Het accent van zijn bijdrage lag voornamelijk op het wettelijk kader van euthanasie: Zo passeerden het Wetboek van Strafrecht, de Euthanasiewet (lees: de zorgvuldigheidseisen) en de positie van verpleegkundigen en verzorgenden de revue. Verder nam van Wijlick de deelnemers mee in de basisprincipes van palliatieve sedatie. De bijdrage van Van Wijlick was de opmaat naar het vervolg van de avond. Op een betrokken en ontroerende, maar tegelijkertijd professionele wijze, schetste Constance de Vries, huisarts en SCEN arts, haar ervaringen bij de Levenseindekliniek en bracht daarmee dit

kinderen ondersteuning bieden bij het afscheid nemen en het verwerkingsproces van een dierbare. Iedere koffer is gevuld met hulpmiddelen, zoals boekjes, speelgoed en kaarten, die helpen om het afscheid nemen bespreekbaar te maken en het zo een plaats te geven. Alles wat in de koffer zit is afgestemd op de basisschoolleeftijd of voor de jongeren in het voortgezet onderwijs.

‘virtuele instituut’ in een geheel ander perspectief. Op zorgvuldige(!) wijze wordt hier euthanasie toegankelijk gemaakt voor zorgvragers die in aanmerking komen voor euthanasie of hulp bij zelfdoding maar die hulp van hun arts niet kunnen krijgen. Bovendien maakte zij de dilemma’s m.b.t. euthanasie zoals onvermogen en besluitvorming op beeldende wijze aanschouwelijk. Een indrukwekkende ervaring! Namens de werkgroep deskundigheidsbevordering van het Netwerk nodig ik jullie bij deze van harte uit voor de themabijeenkomst die wordt gehouden in het voorjaar van 2014. Evert van den Berken, verpleegkundig consulent oncologie & palliatieve zorg Orbis Medisch Centrum

6

Palliatieve zorg thuis mogelijk met ondersteuning van gespecialiseerde vrijwilligers Hoewel uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen thuis willen sterven gebeurt dit slechts bij 1 op de 3 personen die overlijden. Te weinig bekend is dat de cliënt in de laatste fase van zijn/haar leven, wanneer hij/zij het liefst in de eigen vertrouwde omgeving wilt blijven, beroep kan doen op diverse professionals maar ook op gespecialiseerde vrijwilligers. De ruim 40 vrijwilligers palliatieve

terminale zorg van De Brug worden goed opgeleid en zijn inzetbaar in de gemeenten van de Westelijke Mijnstreek en in de gemeente Echt. Zij kunnen de cliënt en familie ondersteunen in de laatste maanden van uw leven, door er gewoon te zijn voor bijv. een goed gesprek, maar ook in meer praktische zaken kunnen zij ondersteuning bieden, bijv. door aanwezigheid wanneer de mantelzorger er eens even uit

wil voor bijv. boodschappen. In de allerlaatste fase waken zij ook indien gewenst. Inzet gebeurt in overleg en kan meerdere dagdelen per week, alleen niet ’s nachts. Meer informatie over de mogelijkheden van de vrijwilligers van De Brug of heeft u interesse om vrijwilliger te worden, kijk eens op onze website www.thcdebrug.nl of neem contact op met 046-4581066, ma t/m vrij van 9.00-13.00 uur.

Een dag uit het leven van... de unitmanager van het Hospice Daniken Mijn naam is Jos Jacobs en sinds 2010 unitmanager van Hospice Daniken. Het is een bijzondere ervaring om manager te mogen zijn van een Hospice waar het leven en de dood bij elkaar komen. Dagelijks zijn er medewerkers in de weer die zorg dragen voor de cliënt die begonnen is met zijn of haar laatste stuk van het leven. Bijzonder trots ben ik dat de medewerkers en vrijwilligers druk bezig zijn om het leven van cliënten zo draagbaar mogelijk te maken. Omringd door mensen met kennis om de zorg te optimaliseren. Dinsdag 8.00 uur: Is het moment dat de dag start met even de afdelingen langs te lopen om te kijken hoe het is. Er zitten al wat mensen aan het ontbijt. Het Hospice bezoek ik op een later tijdstip, zo vroeg in de ochtend is het nog rustig. Het blijft mij nog steeds verbazen wat voor een andere wereld het is als je binnen stapt in het Hospice. De hectiek in een verpleeghuis en de rust van het Hospice. 11.00 uur: Er wordt een kamer klaargemaakt voor een nieuwe opname. De kamer is pas geverfd en ziet er keurig uit. De opname betreft een jonge vrouw die net weet dat het einde nadert en alle voorbereidingen zijn getroffen. De medewerkers zijn er klaar voor, ik ben onder de indruk hoe betrokken de medewerkers zijn, zeker als iemand nog zo jong is. Eerst wordt ervoor gezorgd dat de cliënt in alle rust het appartement kan opzoeken, op het gemak gesteld wordt en er wordt een comfortabele woonomgeving gecreëerd. De kamers hebben een douche, keuken en zit-/slaapgedeelte. Ik vind het belangrijk dat iedereen zich met eigen, dierbare spullen kan omringen. De bewoner moet het een beetje als zijn thuis zien waarbij de medewerkers hun domein betreden. 11.30 uur: De zomervakantie is een uitgelezen tijd om jaargesprekken met medewerkers te voeren. Dan is er rust om bij elkaar te zitten en aandacht voor elkaar te hebben. Ik heb een goed gesprek gehad en het was fijn te horen dat iemand zijn werk met plezier doet. 7

13.00 uur: Lunchen met collega’s managers. 13.45 uur: Op tijd aanwezig voor de vergadering. Het Hospice wil voldoen aan het keurmerk Perspect. Een keurmerk voor Hospices, mooi om te doen en we hebben nog meer dan een jaar de tijd. De voorbereidingen vragen veel werk van de medewerkers van het Hospice en van mij. Het Keurmerk geeft aan dat je als Hospice voldoet aan de kwaliteitseisen. We kijken nu kritisch naar onze werkprocessen en werken hard met z’n allen om dit tot een goed resultaat te brengen. 18.00 uur: Barbecue op het Hospice. Drie jaar geleden is er door een voormalige bewoonster een donatie gedaan voor alle mensen die in het Hospice werken en wonen, haar wens was een BBQ. Ieder jaar krijgen we een donatie om te BBQ. Een traditie is geboren. De sfeer is bijzonder. Cliënten en hun familie, medewerkers, ondersteunende diensten en vrijwilligers zijn aanwezig en in een relaxte sfeer wordt er heerlijk gegeten en een borrel gedronken.

Toon Hermans Huis Sittard Vacatures Het Toon Hermans Huis is dringend op zoek naar nieuwe collega’s. Als gastvrouw of gastheer van het Toon Hermans Huis Sittard kunt u op allerlei manieren de handen uit de mouwen steken. U zorgt dat alles in het Huis schoon en netjes is, beantwoordt de telefoon, ontvangt nieuwe gasten en leidt deze rond, biedt een luisterend oor als daar behoefte aan is. Onze vrijwilligers maken van het Huis een warm en open (t)Huis. Als gastvrouw of gastheer wordt u gevraagd één- of meerdere dagdelen per week mee te draaien. Samen met één of meerdere collega´s bent u dat dagdeel dan verantwoordelijk voor de verschillende taken. De nadruk ligt niet alleen op het contact (onderhouden) met onze gasten, maar ook op de organisatie van activiteiten of bijeenkomsten. Interesse? Neem dan contact op met Nellie Poiesz, tel. 046-4516474 Agenda Toon Hermans Huis: 30-01-2014: Lezing auteur Maria Philippens, gebaseerd op haar roman: Genoeg Geluk Inloop: 19.00 uur, start van de lezing: 19.30 uur. Plaats: Toon Hermans Huis Sittard, Paardestraat 31 te Sittard. Aanmelden is niet noodzakelijk, maar wel gewenst: tel. 046-4516474 of via e-mail: [email protected] 06-02-2014: Start cursus mindfulness. Informatie en aanmelden kan bij het Toon Hermans Huis: 046-4516474 of via de mail: [email protected]. 08-02-2014: Wereldkankerdag op 8 februari in het Toon Hermans Huis: een informatiemarkt met vele patiëntenverenigingen. Meer informatie vanaf januari op de website: www.toonhermanshuissittard.nl 8

Hospice Mariaveld Inmiddels is het Hospice Mariaveld te Susteren 8 maanden geopend. In april 2013 heeft het Hospice de deuren geopend, het is een high care Hospice en biedt ruimte aan 8 cliënten die palliatieve zorg behoeven. Iedere cliënt heeft een eigen woonruimte voorzien van douche en toilet. Ook is er een keuken-unit aanwezig waar ook naasten gebruik van kunnen maken. Warmte en huiselijkheid zijn in het hospice zeer belangrijk.

RUBRIEK

Tijdens de diverse open dagen zijn veel mensen een kijkje komen nemen in dit nieuwe Hospice, het tweede hospice van Orbis Medisch en Zorgconcern. Het Hospice heeft vele cliënten al welkom mogen heten. De cliënten worden verzorgd door een gespecialiseerd team van

verpleegkundigen en verzorgenden die allen aanvullende palliatieve scholing hebben gevolgd. Daarnaast wordt het team ondersteund door een specialist ouderengeneeskunde en groot aantal gemotiveerde vrijwilligers die ondersteunende activiteiten bieden aan zowel de cliënt als diens naasten. In hospice Mariaveld Susteren staat de wens van de cliënt in diens laatste levensfase centraal.

NIEUWS:

Mocht u vragen hebben, of wilt u ons hospice bezoeken dan kan dit na telefonisch overleg. We zijn telefonisch bereikbaar op: tel. 046-4496000 C. Wijshoff

Richtlijn Palliatieve zorg bij kinderen De richtlijn Palliatieve zorg bij kinderen biedt de professional de nieuwste inzichten in de behandeling en verzorging van kinderen in een palliatief traject. De richtlijn is essentieel voor het leveren van kwalitatief goede zorg aan een ziek kind en zijn directe omgeving. Meer informatie over de richtlijn en palliatieve zorg bij kinderen: http://www.kinderpalliatief.nl/

9

RUBRIEK

Vanaf november 2011 is de Hogeschool Zuyd gestart met twee nieuwe leergangen op het gebied van de palliatieve zorg. Deze leergangen zijn tot stand gekomen in opdracht van en in samenwerking met de Netwerken Palliatieve Zorg in de provincie Limburg. Het doel is het hanteren van één uniform opleidingsaanbod voor alle netwerken in onze provincie.

NIEUWS:

LEERGANGEN PALLIATIEVE ZORG

Leergang Palliatieve Zorg niveau 2/3 Doelgroep: helpenden, verzorgenden (IG) en SPW begeleiders (niveau 2 of 3); kortom alle zorgprofessionals die werken in instellingen, hospices of in de thuiszorg waar palliatieve patiënten verzorgd worden. Niveau: MBO Startdatum: Voorjaar: 21-02-2014. Najaar: 12-09-2014 Duur: 10 middagen. Het is ook mogelijk om losse modules te volgen. Belasting: 10 dagen Investering: € 540,00 Lesplaats: Heerlen http://www.zuyd.nl/loopbaan-en-scholing/scholingsaanbod/palliatieve-zorg-verzorgenden

Leergang Interdisciplinaire Palliatieve Zorg Doelgroep: verpleegkundigen (niveau 4/5), praktijkondersteuners, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, creatief therapeuten, diëtisten, maatschappelijk werkenden, geestelijke verzorgers en andere professionals; kortom alle disciplines die betrokken zijn bij de zorg voor palliatieve patiënten in zorginstellingen, hospices of in de eerste lijn. Niveau: HBO Startdatum: Voorjaar: 21-02-2014. Najaar: 12-09-2014 Duur: 10 hele dagen. Het is ook mogelijk om losse modules te volgen. Belasting: 20 dagen Investering: € 1800,00 Lesplaats: Heerlen http://www.zuyd.nl/loopbaan-en-scholing/scholingsaanbod/palliatieve-zorg-interdisciplinair

Rapport KWF: Mogelijkheden voor verbeteren palliatieve zorg KWF heeft een rapport gepubliceerd: ‘Mogelijkheden voor verbeteren van palliatieve zorg- Leren van bestaande multidisciplinaire samenwerking.’ Dit rapport is in opdracht van KWF Kankerbestrijding opgesteld door ZorgmarktAdvies. KWF heeft met experts gesproken om te bekijken hoe bestaande knelpunten in de palliatieve zorg opgelost kunnen worden. De meest aangedragen oplossing is een verbeterde samenwerking tussen betrokken zorgprofessionals. ZorgmarktAdvies is op zoek gegaan naar voorbeelden van dergelijke samenwerkingen in Nederland om te zien welke knelpunten hiermee opgelost worden en wat de leerpunten hieruit zijn. Het onderzoek heeft geresulteerd in onderstaand rapport. Dit rapport biedt oplossingsmogelijkheden en handvatten aan zorgverleners die zelf aan de slag willen met multidisciplinaire samenwerking in de palliatieve zorg. KWF Kankerbestrijding bekijkt momenteel op welke manier zij in de komende jaren de palliatieve zorg voor de patiënt kan optimaliseren. Website rapport: http://www.agora.nl/Portals/31/publicaties/201311-KWF-Rapport%20’Mogelijkheden%20voor%20verbeteren%20palliatieve%20zorg’.pdf 10

Aan te bevelen boeken: Wat ik je nog zeggen wilde…. Omgaan met mensen met kanker. Door Christiane Berkvens-Stevelinck. ISBN: 978 90 211 4193 0. Dit boek is geschreven door een ervaringsdeskundige: de auteur heeft twee echtgenoten aan kanker verloren en heeft zelf kanker gehad. Zij heeft aan de hand van interviews en verhalen willen laten zien hoe verschillend en hoe delicaat de omgang met mensen met kanker kan zijn. Zij probeert de redenen te achterhalen waarom de omgang met mensen met kanker zo moeizaam is. De auteur geeft ook tips die kunnen helpen bij het zoeken naar een goede benadering. Een zeer leesbaar en indrukwekkend boek, mede door de vele interviewpassages met artsen, verpleegkundigen, mensen met kanker, partners en vrienden. Met het oog op het Einde De praktijk van de laatste levensreis. Onder redactie van Doeke Post. ISBN: 978 90 211 4335 4. We leven steeds langer, we worden steeds ouder. Daarmee begint de auteur. Maar willen we dat? Denken we na over de laatste fase? Maken we al keuzes en maken we die kenbaar? De overheid wil dat we eigen regie nemen in het gezondheidsproces, maar welke beslissingen moeten worden genomen om de regie in eigen hand te houden als de laatste levensfase is aangebroken? Een zeer informatief boek met goede vraagstukken die aan de hand van diverse thema’s wordt uitgewerkt. De uitvaartplanner Van stervensbegeleiding tot bedankkaart. Door Carolien Harrems. ISBN: 978 90 215 5261 3 Dit is een heel praktisch boek. Wat kun je zelf allemaal regelen, passend bij je eigen levensstlijl. Wat moet er allemaal geregeld worden als het zover is, bij de uitvaart, na het overlijden, na de uitvaart, wat doet een executeur, welk papierwerk moet geregeld worden? Vele onderwerpen worden beschreven, diverse tips worden gegeven. Een zeer uitgebreid praktisch handboek. Pal voor u 12 september 2013 is voor de 3e maal het informatieve en openhartige magazine voor ongeneeslijk zieke mensen en hun naasten verschenen: ‘Pal voor U’. Het blad belicht op een toegankelijke manier allerlei onderwerpen waar je als patiënt of als partner, vriend of familie mee te maken krijgt. In dit nummer o.a.: * Hoe verwerk je de boodschap dat je ongeneeslijk ziek bent? In gesprek met William Yang, therapeut. * Kim en Wouter vertellen in Patiënt & Partner: ‘Soms voelen we intense liefde, daarna maken we ruzie over de stomste dingen.’ * Het dossier ‘Praten over ziekte is (niet) vanzelfsprekend’ met o.a. ‘Hoe ga je om met de veelgestelde vraag Hoe gaat het met je?’ * TV-presentatrice Anita Witzier: “Je hoeft het niet alleen te doen.“ Pal voor u geeft daarnaast antwoord op allerlei vragen over kwesties waar patiënten en naasten dagelijks mee te maken hebben, zoals: - Vermoeidheid: wat valt er aan te doen? - Pijn en pijnbestrijding: wat is er mogelijk (of niet)? - Werk en zorg combineren: wat zijn de regels? - Rouw bij mannen en vrouwen: wat zijn de verschillen volgens rouwdeskundige Manu Keirse? - Palliatieve zorg voor allochtonen: hetzelfde of toch anders? De nieuwste uitgave is verkrijgbaar op www.palvooru.nl.

11

Colofon Uitgave: Redactie: Productie/druk:

Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek, p/a Postbus 5, 6130 AA Sittard, T 06 - 22 24 48 06 Bert Bus (Vivantes), Meindert Pelkmans (Orbis Thuiszorg), Els Knapen (coördinator Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek) Orbis Medisch en Zorgconcern Sittard/Xerox

Het doel van het netwerk is het versterken van de onderlinge samenwerking tussen de verschillende voorzieningen, zodat kwaliteit, kwantiteit én toegankelijkheid van de Palliatieve Zorg (PZ) geoptimaliseerd wordt voor de cliënt, diens omgeving en professionals. Voor vragen en informatie over het netwerk en/of deze nieuwsbrief kunt u contact opnemen met Els Knapen, de coördinator van het Netwerk: GSM: 06-30625588. E: [email protected] W: www.netwerkpalliatievezorg.nl/westelijkemijnstreek Het Netwerk Palliatieve Zorg Westelijke Mijnstreek is een samenwerkingsverband van organisaties die palliatieve zorg bieden: Hospice Daniken, Hospice Mariaveld, de huisartsen in de regio, Orbis Medisch Centrum, Orbis Thuis, Orbis Thuiszorg, Toon Hermans Huis Sittard, Transmuraal Palliatief Adviesteam, Thuishulpcentrale De Brug, Vivantes Zorggroep en vertegenwoordiging van de zorgvragers. Deze nieuwsbrief wordt mede mogelijk gemaakt door MCC Omnes.