NIEUWSBRIEF
JULI 2015
NR. 8
Vanaf 2016 gaat het vernieuwde stelsel Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb2016) van start. Met een collectieve aanpak van het agrarisch natuurbeheer willen overheid, koepels en collectieven een kwaliteitsslag maken in de uitvoering. Uitgangspunten voor het vernieuwde stelsel zijn een meer effectief en efficiënt beheer, ruimte voor regionaal maatwerk en agrarisch ondernemerschap. Het ANLb2016 wordt toegepast daar waar het het meest kansrijk is vanuit ecologisch én agrarisch perspectief. Het eerste half jaar van 2015 zit erop. Een periode waarin ongelofelijk veel werk is verzet door alle collectieven. Zo zijn alle kwaliteitshandboeken ingediend (en kunnen de eerste collectieven hun certificaat tegemoet zien!). Door de collectieven in Noord-Holland is de gebiedsaanvraag al ingediend en zijn alle andere collectieven bezig met de laatste loodjes. In augustus zullen de meeste collectieven een korte adempauze inlassen, om in september tot het eind van het jaar door te gaan met alle voorbereidingen. Per 1 januari 2016 zullen de collectieven starten met de uitvoering van de gebiedsaanvraag. Heeft u vragen naar aanleiding van deze nieuwsbrief? Neem dan contact met ons op. U kunt uw vraag stellen via
[email protected] of via de projectleider van SCAN in uw regio.
TOETSING KWALITEITSHANDBOEKEN VERLOOPT VOORSPOEDIG Alle 40 collectieven hebben hun kwaliteitshandboek ingediend bij de Stichting Certificering SNL en inmiddels een beoordelingsverslag gekregen. Naar verwachting zullen alle collectieven uiterlijk begin september het certificaat in huis hebben. Een deel van de collectieven moet voor enkele onderdelen uit hun kwaliteitshandboek nog een aanvulling indienen. Voor die onderdelen uit het Programma van Eisen heeft het collectief nog niet voldoende uitgewerkt hoe zij de organisatie of administratie inrichten. De collectieven hebben daarvoor nog enige tijd. Tot 10 augustus kunnen zij de verbeterpunten aanleveren, daarna vindt de laatste certificeringsronde plaats door het bestuur van de Stichting Certificering SNL. Dit alles is erop gericht dat de certicering rond is voor 1 september: het moment waarop de beschikking er ligt voor de collectieven die de gebiedsaanvraag voor 1 juli hebben ingediend. Veel collectieven verwachten dat zij, eind dit jaar of tijdens hun eerste beheerjaar in 2016, wijzigingen zullen melden aan de Stichting Certificering SNL. Veel keuzes zijn nu gemaakt op basis van theorie en inschattingen. Tijdens de uitvoering en op basis van de interne audits zal ongetwijfeld blijken dat sommige processen in de praktijk anders uitpakken. Continu verbeteren van de organisatie, en deze wijzigingen vastleggen in het kwaliteitshandboek, hoort natuurlijk ook bij een professionele organisatie. Meer weten over de certificering van de collectieven? Lees dan ook de nieuwsbrief van ANLb2016, deze vindt u hier. Contactpersoon: Liesbeth de Haan
STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER
NIEUWSBRIEF
JULI 2015
NR. 8
2E HELFT 2015: VOORBEREIDING OP DE UITVOERING In september ontvangen alle collectieven naar verwachting hun certificaat en in oktober een beschikking voor ANLb2016. Tijd voor de collectieven om eens rustig achterover te leunen? Integendeel! De beschikking is voor de collectieven het startsein om definitieve afspraken te kunnen maken. Afspraken met hun deelnemers, maar ook met medewerkers die alle taken van het collectief straks in goede banen gaan leiden. En alle werkprocessen in het kwaliteitshandboek moeten dan daadwerkelijk geimplementeerd worden in de organisatie. Een hele klus nog tot eind december. Een van de belangrijkste taken is straks het sluiten van de beheercontracten met de deelnemers. Elk collectief zal de modelcontracten van SCAN aanpassen naar eigen voorkeuren. Daarna zullen de collectieven de contracten inhoudelijk moeten voorbereiden, zoals welke beheereenheden op welke percelen, voor welke oppervlakte en welke vergoeding, de contracten vervolgens voorleggen aan de deelnemers en de ondertekende contracten invoeren en archiveren in het ICT systeem van SCAN. Daarnaast komt de beheermonitoring aan de orde. Ook als er al een protocol ligt, zal het collectief afspraken moeten maken over de uitvoering, bijvoorbeeld met vrijwilligers(organisaties). Sommige collectieven hebben in hun kwaliteitshandboek ook aangegeven samen te willen werken met een ecologische commissie. Het samenbrengen van de juiste mensen voor een dergelijke commissie is dan ook aan de orde komend half jaar. Kortom: ook het komend half jaar is er genoeg te doen voor de collectieven en zal SCAN hen bij deze werkzaamheden blijven ondersteunen.
VELDCONTROLES VOOR AANVANG VAN DE BEHEERPERIODE Veertien beheerregisseurs van collectief Noardlike Fryske Wâlden (NFW) zijn in juni gestart met veldcontroles ten behoeve van het landschapsbeheer. Ze schouwen de, bij de voorintekening aangemelde, elementen als dykswâlen, houtwallen, elzensingels, pingo’s en dobben en beoordelen of de elementen voldoen aan de voorwaarden en kwaliteitseisen van het collectief voordat ze meegaan in de gebiedsaanvraag. Een groep beheerregisseurs landschap van collectief NFW tijdens een instructiebijeenkomst.
STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER
NIEUWSBRIEF
JULI 2015
NR. 8
Ook collectief ELAN kiest voor deze aanpak. Beide collectieven zijn daartoe opgeleid door Landschapsbeheer Friesland. De regionale collectieven in Gelderland gaan voor 1 januari de aangemelde beheereenheden ook beoordelen. De veldbezoeken vormen een belangrijke kwaliteitsslag, maar zijn tegelijk arbeidsintensief. Met deze bezoeken willen de collectieven echter voorkomen dat per 1 januari 2016 landschapselementen of percelen onder beheer vallen terwijl zij eigenlijk niet voldoen aan de pakketvoorwaarden en/of onvoldoende bijdragen aan de beoogde natuurdoelen. Dit voorkomt onnodige foutmeldingen bij controles door de NVWA en is meteen een belangrijke graadmeter voor de huidige kwaliteit, waar het beheer de komende zes jaar op kan worden toegespitst.
UPDATE SCAN-ICT Het SCAN-ICT pakket bestaat uit vier onderdelen: GIS, Office, Finance en Portal. SCAN-GIS is sinds oktober 2014 beschikbaar voor alle regionale collectieven en onder meer benut bij de voorintekening. Via SCAN-GIS kon elk collectief de belangstelling van de agrarisch grondgebruikers registreren: het gewenste beheerpakket voor een bepaalde oppervlakte op een specifiek perceel intekenen. Sinds de oplevering van SCAN-GIS zijn er regelmatig updates geweest met nieuwe functionaliteiten. Het systeem wordt verder ontwikkeld en vernieuwd op basis van ervaringen van collectieven. Momenteel zijn de eerste vier collectieven, Natuurrijk Limburg, Hollandse Venen, Achterhoek en het Drents Collectief, volledig overgegaan op SCAN-Office. Een vijfde collectief, Noardlike Fryske Wâlden, is momenteel al aan het testen en gaat eind deze maand over op dit systeem. Deze maand ontvangen alle andere collectieven de uitnodiging zich aan te melden voor SCAN-Office. Op basis van de respons wordt een planning gemaakt voor de uitrol van Office, en de bijbehorende cursus om het systeem onder de knie te krijgen. Office bevat onder meer de ledenadministratie. Hierin kunnen de beheercontracten worden aangemaakt met het logo van het collectief en de gegevens uit SCAN-GIS. Alle inkomende en uitgaande e-mails en brieven worden via Office gegenereerd en gearchiveerd. Zo is alle correspondentie met een deelnemer eenvoudig terug te vinden. SCAN-Finance wordt later dit jaar opgeleverd. Met dit systeem kunnen collectieven de financieeladministratieve taken onderhouden. Het maakt gebruik van standaard boekhoud software, waaraan een facturatie en betalingen module is gekoppeld. Deelnemers aan het ANLb en/of de leden die in SCAN-Office zitten, zijn ook aanwezig in SCAN-Finance. Tot slot wordt gewerkt aan SCAN-Portal. SCAN-Portal is een web-applicatie waar toegang tot en informatie uit GIS, Office en Finance bruikbaar en toegankelijk gepresenteerd wordt. Ook nieuwsberichten, handboeken, agenda, vacatures etc. kunnen via de Portal gedeeld worden. Contactpersoon: Gerard van Drooge
STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER
NIEUWSBRIEF
JULI 2015
NR. 8
VRIJSTELLING VAN BTW VOOR COLLECTIEVEN Eind juni heeft de Belastingdienst op verzoek van het ministerie van Financiën in een brief antwoord gegeven op het vraagstuk rond de BTW-heffing voor collectieven. Het collectief Ark en Eemlandschap heeft als casus gediend. De conclusie van de Belastingdienst is dat over het ontvangen subsidiebedrag geen BTW afgedragen hoeft te worden door het collectief en haar deelnemers. Deze uitspraak was uiteraard van belang voor alle collectieven. Zonder BTW vrijstelling zou 21% minder budget beschikbaar zijn om de doelen voor het ANLb te realiseren. Het ministerie van Financiën heeft aangegeven dat alle Belastinginspecteurs in Nederland op de hoogte worden gebracht hoe om te gaan met de subsidie ANLb2016, met de brief aan het collectief Ark en Eemlandschap als leidraad. Daarmee veronderstelt SCAN dat overal in Nederland de collectieven die ANLb2016 gaan uitvoeren, vrijgesteld zijn van omzetbelasting. Meer weten over de BTW vrijstelling? Lees verder op onze website. Contactpersoon: Wubbo de Raad
DOORLOPERS BINNEN BEGRENZING ANLB16 MOGEN OVERSTAPPEN Na diverse gesprekken in Brussel kwam er half juni goed bericht. Deelnemers van de SNL die een beheercontract hebben dat doorloopt na 1 januari 2016 én binnen de nieuwe begrenzing ANLb2016 liggen, mogen overstappen naar de gebiedsaanvraag van het collectief. Voorwaarde is dat een deelnemer die zijn SNL-contracten voortijdig opzegt, ook daadwerkelijk terugkomt in de gebiedsaanvraag en het beheerplan van het collectief vanaf 1 januari 2016. Als collectieven gebruik willen maken van deze mogelijkheid, moeten zij voor sluiting van de aanvraagperiode (dit verschilt per provincie) aangeven om hoeveel hectare het gaat en wat het budget is van de te beëindigen SNL-contracten. Provincies kunnen dan de opengestelde subsidieplafonds ophogen met het budget van deze ‘overstappers’. Provincies doen dit voordat zij de gebiedsaanvraag beschikken, De SNL-deelnemer die overgaat naar de gebiedsaanvraag van het collectief moet wel voor 1 november zijn SNL-contract opzeggen bij RvO.nl. Alleen dan kan het collectief de deelnemer daadwerkelijk opnemen in het beheerplan en de uitvoering van de gebiedsaanvraag. Het mogen overstappen van SNL naar ANLb2016 heeft diverse voordelen, voor zowel de deelnemer als het collectief en de overheid. Het overstappen biedt de gemotiveerde agrarisch natuurbeheerders de gelegenheid om samen te werken met een collectief in de regio, in plaats van met een overheid op afstand. Voor het collectief biedt het kansen om meer grip te krijgen op het beheer in een gebied. Wanneer alle contracten via het collectief lopen, kan beter worden gestuurd op samenhang en kwaliteit van het beheer. Dit is feitelijk de kern van het nieuwe stelsel! Een aantal collectieven heeft aangegeven dat zij de meerwaarde van het overstappen zeker zien, maar zo kort voor het sluiten van de aanvraagperiode het niet meer lukt om deze groep mee te nemen in de
STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER
NIEUWSBRIEF
JULI 2015
NR. 8
gebiedsaanvraag. Naar verwachting zal deze groep volgend jaar alsnog benaderd worden. Een versnelde beeindiging van SNL-contracten levert de overheid ook voordeel op. Het in de lucht moeten houden van twee stelsels brengt immers extra kosten met zich mee. Meer weten over de mogelijkheden van overstappen? Lees verder op onze website. Contactpersoon: Wouter Rozendaal
AUTOMATISCH UPDATES VAN DE WEBSITE ONTVANGEN? Op de website van SCAN vindt u op de Kennisbank alle opgeleverde producten. Daar wordt ook regelmatig nieuws geplaatst. Als u een gebruikersaccount aanmaakt op www.scan-collectieven.nl (via ‘Aanmelden als gebruiker Stichting Collectief Agrarisch Natuurbeheer’ helemaal linksonderaan de pagina) dan ontvangt u wekelijks een e-mail met daarin de link naar de nieuw geplaatste producten en nieuwsberichten. Uiteraard kunt u ook zonder account alle producten inzien op onze site!
Meer informatie? Kijk op www.scan-collectieven.nl
SCAN WENST ALLE COLLECTIEVEN EEN FIJNE ZOMER! Projectdirecteur Walter Kooy Projectsecretaris Wouter Rozendaal Regionale projectleiders Astrid Manhoudt (Veelzijdig Boerenland) Gerard van Drooge (BoerenNatuur) Harm Kossen (Natuurrijk Limburg) Liesbeth de Haan en Wubbo de Raad (LTO Noord) Wico Dieleman (ZLTO) Yvette Ruesen (Natuurlijk Platteland Oost)
STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER
