NIEUWSBRIEF 2 ZonMw akkoord met Onderzoek Binnenlandse Adoptie in Nederland Van maart tot juli 2009 hebben we een vooronderzoek uitgevoerd om een eerste indruk te krijgen over hoe het nu gaat met binnen Nederland geadopteerden en hun adoptieouders. Op basis van de bevindingen uit dit onderzoek hebben we groen licht gekregen om het onderzoek uit te breiden tot ongeveer 150 geadopteerden en hun adoptieouders. Het Adoptie Driehoek Onderzoekscentrum (ADOC) en de Universiteit Leiden (RUL) zijn daar erg tevreden over. We willen alle deelnemers aan het vooronderzoek dan ook hartelijk danken voor hun bijdrage aan dit succes. We hopen in het voorjaar van 2011 het onderzoek af te ronden.
Het Onderzoek Om er zeker van de zijn dat we een representatieve groep van Nederlands geadopteerden konden benaderen zijn we voor het onderzoek een samenwerkingsovereenkomst met het Ministerie van Justitie aangegaan. Zij beschikken namelijk over een centraal archief met Nederlandse adoptie-uitspraken. Deze dossiers zijn uiteraard niet vrij toegankelijk. Voor dit onderzoek zijn op het Ministerie van Justitie bijna 1000 dossiers onderzocht om na te gaan hoeveel binnenlandse adopties van kinderen geboren tussen 1980 en 1989 er hebben plaatsgevonden waarbij het kind en de adoptie ouders niet aan elkaar verwant zijn. Uit de zo gevonden groep van 577 geadopteerden is een op toeval gebaseerde steekproef van 266 geadopteerden getrokken. Het Ministerie van Justitie heeft de huidige adresgegevens van de adoptieouders uitgezocht en heeft vervolgens deze ouders benaderd. Er is gekozen voor het benaderen van adoptieouders omdat niet met zekerheid te zeggen valt of de geadopteerden op de hoogte zijn gebracht van hun adoptie en het niet de bedoeling is dat zij dit via een brief van het Ministerie te weten komen. Uiteindelijk hebben 97 adoptieouders en 79 geadopteerden meegewerkt aan het onderzoek.. We zijn hen heel dankbaar. De verzameling van gegevens is nu afgesloten. De gegevens worden nu geanalyseerd en zullen dit voorjaar gepubliceerd worden
Wie werken mee aan het onderzoek? ‘Dit onderzoek levert ons extra stukjes op zodat we de puzzel over Binnenlandse Adoptie beter te kunnen leggen. Dat is nodig, want momenteel is er nog geen goed beeld van hoe het met Nederlands geadopteerden en hun adoptieouders gaat. We willen iedereen bedanken die zijn of haar verhaal heeft willen vertellen Mariëlle Dekker, Psycholoog Onderzoeker
In ons onderzoek werkten we met getrainde medewerkers die (bijna) afgestudeerd zijn in de orthopedagogiek, psychologie of algemene gezinspedagogiek en die inmiddels al vele huisbezoeken hebben afgelegd.
‘Het is heel leerzaam om met allemaal verschillende adoptieouders en geadopteerden in contact te komen en hun eigen verhaal te horen. Iedereen heeft een ander verhaal en andere ervaringen en juist dat maakt het zo interessant!' Janneke Pullen Orthopedagoog Onderzoeksmedewerker
Een kind adopteren of als kind geadopteerd worden bepaalt het leven van betrokkenen. Soms levert dit grote vragen op voor mensen, vragen die ze niet alleen kunnen beantwoorden en waarvoor ze soms bij hulpverleners komen. Hulpverleners (maar ook andere professionals die bij adoptie betrokken zijn) kunnen hier alleen maar goed mee omgaan en mensen verder helpen als ze kennis hebben. Voor kennis is gedegen onderzoek nodig. Uw verhaal samen met de verhalen van andere betrokkenen helpen mij en mijn collega's in de hulpverlening om betere hulp te kunnen bieden. Anneke Vinke GZ-Psycholoog Projectleider onderzoek
Onderzoek naar Nederlands geadopteerden is er niet in Nederland. Dat is opvallend want er is in ons land wel heel veel onderzoek naar adoptie uit het buitenland gedaan. Maar dat is ook jammer wat daardoor weten we niet wat Nederlands geadopteerden en hun ouders vinden, beleven en nodig hebben. U kunt meehelpen om dat te veranderen! Prof. Dr. Femmie Juffer Bijzonder Hoogleraar Studie van Adoptie Projectleider
‘Adoptie is een emotionele zaak, iedereen heeft wel een mening. Bij berichtgeving in de media spelen gevoel en persoonlijke ervaring vaak een grote rol, maar hierdoor ontbreekt vaak het totale verhaal en nuancering. Daarom hoop ik zo op veel medewerking aan dit onderzoek, zodat op een afgewogen manier recht kan worden gedaan aan wat er allemaal speelt bij Nederlandse adopties’ Gera ter Meulen Coördinator van het ADOC Via onze webpagina (http://www.fsw.leidenuniv.nl/pedagogiek/agpd/adoc/onderzoek/ting) zullen we u informeren over de voortgang van het onderzoek.
Na het afronden van het onderzoek zullen we u ook een impressie geven van de belangrijkste resultaten.
Eerste Impressies Vervolgonderzoek Binnenlandse Adoptie in Nederland Op basis van het dossieronderzoek door het Ministerie van Justitie zijn al enkele interessante demografische gegevens over Binnenlandse Adoptie bekend geworden die tot nu toe niet voorhanden waren.
We zien dat het aantal binnen Nederland geadopteerden afneemt naarmate het geboortejaar recenter is. In totaal zijn er bij het Ministerie van Justitie 577 binnenlandse adopties van niet-bloedverwanten bekend. Binnenlandse Adoptie Nederland 120 100 80 60 40 20 0 1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
Geboortejaar
Een kleine meerderheid van deze groep binnen Nederland geadopteerden is man (55%).
Vrouw 45%
Man 55%
Binnen Nederland geadopteerden werden gemiddeld na 4,5 maand in het adoptiegezin geplaatst. Dit varieerde van direct na de geboorte tot ruim 3 jaar na de geboorte. Tussen de geboorte en de officiële adoptie-uitspraak zat gemiddeld bijna 2,5 jaar. Dit varieerde van ongeveer 1 jaar tot bijna 7 jaar. 4,5 maand
Geboorte
Plaatsing adoptiegezin
2 jaar + 1, 5 maand
Adoptie-uitspraak
Ten tijde van de adoptie woonden de meeste binnen Nederland geadopteerden in de provincies Zuid Holland, Noord Holland, Gelderland en Noord Brabant.
120
Binnenlandse Adoptie 100
80
60
40
20
0 d an ol ev Fl
he nt re D
d an el Ze d an sl ie Fr en ng ni ro G el ss rij ve O
ht ec tr rg U bu m Li id t an Zu ab Br rd oo N nd rla de el nd G la ol H
nd la ol H
rd oo N
id Zu
Echter, als we relatief kijken, dus het aantal binnenlandse adopties ten opzichte van het aantal levend geborenen per provincie, dan werden in de provincies Zuid Limburg, Zeeland en Groningen relatief de meeste Nederlandse kinderen geadopteerd.
Vooronderzoek Binnenlandse Adoptie in Nederland Deelnemers vooronderzoek Een van de redenen dat er nooit eerder onderzoek gedaan is naar Nederlandse adoptie, is dat het moeilijk is om een groep mensen te bereiken die een goede afspiegeling vormt van alle binnen Nederland geadopteerde mensen. In het vooronderzoek hebben we gekeken of we via websites, tijdschriften en persoonlijke contacten een goede steekproef konden krijgen van volwassenen die als kind in Nederland geboren en geadopteerd zijn. In totaal hebben toen 23 geadopteerden meegewerkt. Helaas deden slechts 2 mannen mee. Er was een grote spreiding in leeftijd. Acht geadopteerden waren voor 1966 geboren; negen tussen 1966-1974; en zes na 1974. Door de relatief hoge leeftijden bleken veel adoptieouders niet benaderbaar in verband met overlijden (19 ouders) of een zwakke gezondheid (5).
Op basis van onze bevindingen uit het vooronderzoek kwamen we tot de conclusie dat we met de huidige aanpak 1. niet voldoende mensen bereiken; 2. dat we zo niet een representatieve steekproef bereiken; en 3. dat we de leeftijdsgroep moeten beperken, zodat we ook genoeg adoptieouders kunnen interviewen over hun ervaringen.
Eerste impressies Dit vooronderzoek was echter wel het eerste onderzoek naar hoe het gaat met volwassenen die als kind in Nederland geadopteerd zijn. Tot nu waren er alleen persoonlijke verhalen. Het was bijzonder dat velen zo openhartig met ons hebben gesproken over hun ervaringen met adoptie en over hoe het nu met ze gaat. We hebben veel verschillende, soms zeer emotionele, verhalen mogen horen. Ook hebben we onze interviews en vragenboekjes naar aanleiding van deze eerste gesprekken verder aangepast. Op basis van de eerste bevindingen leek het dus zeker zinvol om het onderzoek voort te zetten. En daar zijn we dan ook momenteel hard mee bezig! We kunnen echter geen of hooguit heel voorzichtig conclusies verbinden aan de resultaten van dit vooronderzoek, omdat de deelnemers geen goede afspiegeling vormen van alle binnenlands geadopteerden.
© foto uit fotoboek website http://www.advantrier.nl/ikbenhaarkind