Neurologie cerebrale pathologie Pagina 1 van 5

Neurologie cerebrale pathologie Pagina 1 van 5

inhoud Algemeen CVA Cerebraal trauma Dementie Depressie Epilepsie Hoofdpijn Hersentumoren Duizeligheid Algemeen verwardheid Bewustzijn

CVA D/

Brocca CVA CVA: infarct Horner RIND TIA

Wallenberg = PICA infarct

Bloeddruk

Wernicke Cerebraal trauma barbituraten

Hersenoedeem Chronische traumatische encephalopathie bloedverdunners braken Commotio cerebri

ionen st: Na+, K+, C2+, Mg2+ DD/ DM, BD, slaapmedic

CT bloeding of infarct ? TTE transthoracaal echo: embolie bron ? TEE trans oesofagaal echo: linker hartoor beter te zien bij <50 jr telemetrie / holter ritmestoornissen =mot afasie (weinig praten wel begrijpen) 80% ischemie, 20% bloeding, eerst CT: infarct dan pas anti-coagul < 4 uur thrombolytica mogelijk, daarna hoog risico op hersenbloeding tgv necrose miosis (dicht), enoftalmie, ptose, anhydrose (zweet), oog homolat aan aandoen reversible ischemic neurol def, <14 dg Defintie transient ischemic attack, bv amaurosis fugax, <24 uur (international) Symptomen symptomen verdwijnen in bijna alle gevallen <1 uur Diagnose auscultatie carotiden Prognose 10% risico op CVA <1 wk 5% risico op CVA/jaar Behandeling asperine Oorzaak a. vertebralis probleem Symptomen 1. positionele vertigo = ncl. vestibularis (n VIII) en nystagmus (eerst naar gezond dan naar ziek) 2. Horner = afdalende ortho vezels 3. hemiplegie alternans hypoesthesie gelaat (ipsi, tr + ncl V) pinprik arm been  (contra, tr spinothal) 4. dysfagie = ncl ambiquus 5. cerebellait syndr = ataxie 6. gordijnteken gehemelte Risico hoge bloeddruk verhoogt het risico op een CVA meer dan 10 keer Na CVA hoge bloeddruk garandeert de perfusie (bij thrombus) dus hoog laten =sens afasie (veel praten, weinig begrijpen) Nut ICP Risico BD Behandeling glycerol Boksen  “punch drunk”, eerst snelheid afname, later ook motorische en spraakstoornissen  20% van de boksers heeft voor 30 jr dementie symptomen val op hoofd bij chron ascal of sintrom gebruik  CT Oorzaak vaak geen betekenis, kan teken van ICP overdruk zijn Definitie diffuse cerebrale contusie = hersenschudding = concussion Symptomen altijd tijdelijk bewusteloos, amnesie (duur = maat voor ernst trauma), nausea, braken, fotofobie, fonofobie Diagnose op CT geen afwijkingen, bij laat (>15 min) ontstaan van de symptomen altijd nazicht leesvermogen meestal verminderd (bv ondertitels volgen op TV) hoofdpijn, misselijk Graden  graad I: verwardheid, geen amnesie, geen bewustzijnverlies  graad II: ook amnesie  graad III: ook bewustzijnsverlies Behandeling rust tot symptomen weg zijn, sportherstel als symptomen weg zijn  graad I: mag na 20 min observatie weer  graad II: na verdwijnen symptomen na 1 wk geen sport  graad III: na verdwijnen symptomen na 2 wk geen sport (bij een 2e keer in 1 jaar: 4 weken symptoomvrij) Risico 1) Post-commotioneel syndroom: hoofdpijn, emotionele/concentratie/slaap st (imponeert vaak als

Sport Medisch Centrum Maasstad Robert Rozenberg © 7 januari 2014 www.smc-maasstad.nl www.rozenbergsport.nl


Contusio cerebri

CT

diazepam epiduraal hematoom (EDH)

GCS

depressie) 2) second impact (nieuw trauma)  veel meer schade dan 2 afzonderlijke letsels Prognose goed, soms milde restverschijnselen (hoofpijn, duizeligheid, nausea) Sport evt. voor sportterugkeer een coordinatietest (op 1 been staan met ogen dicht en handen vooruit) 2 weken geen competitie sport (bij 2e keer in seizoen 1 maand geen sport). Definitie lokale cerebrale contusio Symptomen zie commotio cerebri Diagnose per definitie afwijking op CT Behandeling rust tot symptomen weg zijn Risico zie commotio cerebri Sport 2 wk geen sport Indicatie 1) bloedverdunners 2) freq braken 3) blijvende amnesie 4) epilepsie Diagnose wit = bloed zwarte rand om hersenstam = nl = geen zwelling septum pellucidum (tussen 2 laterale ventrikels) > 5 mm verplaatst = significant Indicatie epilepsie (als gevolg van cerebraal trauma) Definitie bloed tussen dura en bot Oorzaak meestal tgv arterieel letsel (soms veneus) Epidemio veel zeldzamer dan SDH Symptomen lucid interval (eerst goed wakker en dan snelle achteruitgang) RX bi-convex, ligt buiten dura (dura komt moeilijk los van bot) Prognose veel beter dan SDH (dura komt moeilijk los van bot  beperktere bloeding) drainage nodig indien >5 mm veplaatsing septum pellucidum glasgow coma scale 3-15 punten coma = 8 of minder kind <4 jaar spraak: goed, troostbaar huilen, rusteloos ogen open op vraag op pijn niet

hersenschudding

hydrocephalie hyperventilatie

ICP toename

infuus

Intra-cerebraal hematoom intracraniaal letsel

spontaan 3 2 1

4

motoriek op vraag lokalisatie pijn 5 terugtrekken 4 abnl flex 3 extensie 2 geen 1

6

spraak adequaat verward losse woorden onbegrijpelijk 2 geen 1

5 4 3

oorzaak diffuse cerebrale contusie S/ tijdelijk verwrd, amnesie (duur = maat voor ernst trauma) prognose goed, soms milde restverschijnselen (hoofpijn, duizeligheid, nausea) oorzaak bloedklonter in ventriculaire afvoerweg nut hyperventilatie  cerebraal vasoconstrictie  ICP risico teveel  cerebrale ischemie dosis 25-35 mmHg pCO2 D/ septum pellucidum shift R/ >5 mm shift = craniotomie hyperventilatie (zie aldaar) mannitol (1 gr/kg IV in bolus (20% oplossing) evt + lasix) Cave geen hypotonisch vocht (hypo Na+  hersen oedeem) geen glucose dus NaCl of Ringer lactaat Na+ voorkomen D/ hoge densiteit zones in hersenen R/ BD op peil houden (anders daalt CBF, autoregulatie hersenvaten werkt meestal niet meer) type Suduraal hematoom Epiduraal hematoom Intra-cerebraal hematoon Diffuus hersen letsel hersenschudding (even verward, amnesie) commotio cerebrie (tijdelijk bewusteloos) diffuse axonale schade (coma, vaak blijvend letsel)



Intra-ventriculair hematoom mannitol

Post-traumatische E pupil

schedel #

Schedel basis #

subduraal hematoom (SDH)

wek advies Dementie vasculaire dementie Alzheimer

chorea van Huntington frontotemporale dementie Jakob-Creutzfeld

D/ CT RX enkel bij penetrerende hoofdtrauma Lab Na+  of hyperglycemie is schadelijk R/ indien cerebraal letsel  altijd snel transport naar neurochirurg GCS 14-15 geen symptomen  wekadvies amnesie, bewusteloos  CT of 24 uur opname voor observatie GCS 9-13 CT + altijd opname voor observatie| GCS 3-8 goede cardio-pulmonaire stabilisatie is erg belangrijk altijd endo-tracheale intubatie Risico ICP toename nut ICP dosis 1 gr/kg IV in bolus (20% oplossing) evt + lasix indicatie comateuze pt die achteruitgaat in pupilreflex R/ diazepam D/ unilat mydriase unilat nIII compressie (tentorium herniatie) bilat mydriase bilat nIII schade, cerebrale hypoperfusie bilat miose medicatie, metabole encephalopathie unilat misose orthosympatische schade (a carotis) lichtreflex gekruist n II letsel S/ peri-orbitaal hematoom, bloedingen, rhinorhoe, otorhoe D/ CT RX (sluiering sinus, symmetrie, CWK) R/ HK als opening in schedel of indeuking > dikte van de schedel S/ bloeding, rhinorhoe, otorhoe, retro-auriculair hematoom (teken van Battle) n VII (facialis letsel) D/ zie schedel # prognose goed als geen zenuw of oor schade definitiebloed tussen arachnoidale ruimte en dura) oorzaak meestal veneus letsel (brugvene #) epidemio veel frequenter dan EDH RX bi-concaaf (arachnoid komt makkelijk los van dura) prognose slechter dan EDH (bloeding snel hele hemisfeer: archnoid komt makkelijk los van de dura) R/ drainage nodig indien >5 mm veplaatsing septum pellucidum om 3 uur voor 24 uur co: alertheid, pupillen

recidiverend TIA’s en CVA’s, aftakeling in opstoten, progn 5-10 jr epidemiologie meest freq dementie Symptomen geheugst, persoonlijkheidsst, na 5-6 jr dood, verstoring dag/nacht ritme Behandeling donazepil 30-45 jr, chorea, dementie 2de freq dementie S/ frontaal gedrag = persoonlijkheidsst. amyloïd neerslag, myocloniën, < 1jr dood

Depressie Depressie

Oorzaak correlatie met hoge serotonine concentraties in de hersenen (zie Neuro fysio) Behandeling tri-cyclische SSRI = serotonine re-uptake inhibitor  daling serotonine

Epilepsie R/ CK (Creatine kinase) de pil epilepsie

gelegenheids insult juveniele myoclon E

postictaal syncope Hoofdpijn

alarm

analgetica/rebound hoofdpijn

Acuut Diazepam 10 mg IM uit spier, gevaar nierblokkage difantoïne en carbamacepine = pil efficiëntie glutamaat stimul, GABA inhibeert partieel 1. enkelvoudig 2. complex: bewustzijnsverandering 3. sec gegeneraliseerd (eerst partieel dan gegeneral) gegeneraliseerd 1. prim. gegeneral. 2. absence 3. myoclonie (spierschokken) DD syncope (maar bij epilepsie kom je nooit snel bij, bij syncope wel) =epilepsie aanval is niet epilepsie maar sec aanval door ionenst, alcohol deprivatie, slaaptekort, tumor enz. spierschokken arm, begin puberteit, uit te lokken (alcohol, stress enz), 80% ook ton.clon aanvallen, vaak absences R/ valproaat geen postictale verwardheid

>65 jaar voor het eerst hoofdpijn inspanningsgebonden hoofdpijn meningisme Definitie chron analgetica  hoofdpijn, bij stop 2 wk nog veel erger Behandeling Redomex



arteritis temporalis

Benigne inspanningshoofdpijn

cluster-headache (Horton)

depressie Getransformeerde migraine meningitis migraine

Post-traumatische hoofdpijn

spanningshoofdpijn

trigemiusneuralgie

Voetballers hoofdpijn

Definitie =reuscel artritis, associatie met polmyagica rheumatica Symptomen kaakclaudicatio, blind, a temp pijnlijk Diagnose biopsie, sedim Behandeling CS Oorzaak stoornis in cerebrovasculaire regeling bij inspanning Symptomen plots veel pijn (enkele seconden tot minuten) bij inspanning, dan enkele uren zeurende pijn Diagnose indien frequent dan toch CT of MRI ter uitsluiting pathologie Behandeling activiteiten aanpassen indomethacine 25 mg 3dd1 lisinopril 10 mg 1x voor inspanning Definitie in clusters van 4-8 weken, 1x/jaar, 30 min, ♀ 25-30 Symptomen erg hevig, rood tranend oog Behandeling aanval: O2, ergotamine prev: Ca-block, litium vaak en erger hoofdpijn hele dag last met opstoten Zie infectie en pediatrie Oorzaak verhoogde serotonine vrijzetting  vasodilatatie,+/- aura (zenuwuitval: spraak, oogspier) Symptomen langdurende zeurende hoofdpijn, nausea, fotofoob,♀, unilateraal neurogene uitval mogelijk, sensibel of motorisch, afasie (vaak uitval van verschillende segmenten chronologisch na elkaar: itt een TIA), aura vaak voordat de hoofdpijn begint Behandeling (aanval)  vaak alleen te behandelen tijdens aura, bij hoofdpijn al te laat  prikkels reduceren (TV/geluid/licht): liggen in donkere kamer, geen geluid  imigran (sumatriptan) = 5-HT1D receptoragonist 50 mg 3dd1 (max na 2 uur)  mazalt (rizatriptan) = 5-HT1D receptoragonist 10 mg 2dd1 (max na 1 uur)  Zomig® (zolmitriptan) = 5-HT1B/1D receptoragonist 2,5 mg 3dd1 (max na 4 uur)  Naramig® (naratriptan) = 5-HT1B/1D receptoragonist 2,5 mg 2dd1 (max na 4 uur)  Relpax® (eletriptan) = 5-HT1B/1D/1F receptoragonist 40 mg 2dd1 (max na 0,5 uur)  Almotriptan = 5-HT1B/1D receptoragonist (max 30 min)  motilium® (domperidon) = dopamine antagonist  paracetamol, NSAIDS  ergotramine, β-blok, coffeïne, maxalt, inderal Preventief  (aanval >2x/mnd): Redomex, propanolol, valproaat Inspanning meer kans op aanval bij sport op hoogte/hitte/duiken/hypoglycemie dus goed eten en drinken vooraf Voetballers hoofdpijn zie aldaar Diagnose altijd CT of MRI scan Behandeling prikkels reduceren (geen TV, weinig geluid/licht) Oorzaak chronische hoge tonus in nek/aangezichts/schedel spieren Theorie compressie vaten  reactieve vasodilatie Symptomen bandvormig, drukkend (niet kloppend), geen nausea, geen braken Behandeling relaxatie, Redomex (anti-depressivum), amitryptiline, benzodiazepine manueel therapie nek genoeg drinken (geen uitdroging) koelen nek Definitie myeline verlies = prikkel overspringing Symptomen > 65 jr, fractie van sec Behandeling anti-epilepticum, HK Definitie migraine aanval na veel klappen op het hoofd Symptomen altijd visuele symptomen Behandeling zie migraine

Hersentumoren astrocytoom gliobastoom meta

Duizeligheid

goedaardig glioom, kan overal in hersenen kwaadaardig glioom, kan overal in hersenen R/ dexamethasone 8 mg/24 uur tegen hersenoedeem



BPPV Duizeligheid

Zie KNO Diagnose  draaiduizelig vs. zwart voor ogen  aanvalsgewijs (binnenoor) vs. chronisch  acuut (CVA) vs. progressief begin  positie afhankelijk ?  bewustzijnsverandering ?  oor/oog problematiek ?


Neurologie cerebrale pathologie Pagina 1 van 5

Recommend Documents