Natuursteen: Natuursteen maakt uw tuin bijzonder; uw tuin is een unieke plek dat u inricht naar uw eigen smaak. Natuursteen past daar perfect bij. Dit natuurproduct heeft een unieke en levendig uiterlijk. Het oppervlakte kan op verschillende manieren bewerkt worden, van hoogglanzend gepolijst tot dof en ruw. Op natuursteen kan worden geleefd. Het materiaal kan tegen een stootje, is eenvoudig te onderhouden en bijzonder duurzaam. Het is in allerlei afmetingen te leveren. Natuursteen verrijkt uw tuin en is verrassend vriendelijk geprijsd. Voor een mooi resultaat zijn deskundig advies en vakmanschap vereist. De professionele verwerker en vakman beschikken hierover. Wat is natuursteen: Natuursteen is volledig gevormd door de natuur. Natuursteen vormt de aardkorst waarop wij leven. Het bestaat uit afgekoeld vloeibaar gesteente uit de kern van onze aarde (magma of lava), of uit versteende sedimenten (zand, klei, kalk) die onder druk en bij hoge temperaturen zijn versteend. Dit natuurproduct is miljoenen jaren oud en dat geeft natuursteen zijn bijzondere uitstraling. Momenteel zijn er duizenden soorten op de markt, afkomstig uit talloze landen verspreid over de wereld. Natuursteen kent vele variaties, zoals kalksteen, marmer, kwartsiet, lei, graniet etc. De kleuren variëren van natuurlijk wit, ecru, geel, oranje, rood, groen, bruin tot diepzwart en lopen van egaal tot geaderd en bont. Zo verschillend als wij zijn, zo verschillend is ook natuursteen. Onderstaand worden enkele typerende voorbeelden gegeven van de belangrijkste steengroepen: • marmer • kalksteen • graniet • gneis • kleisteen en leisteen • kwartsiet • zandsteen Marmer: Uiterlijk: Kenmerkend voor marmer zijn de attractieve kleurschakeringen en aders, maar ook kristalstructuren. Marmer komt vooral voor in de kleuren wit en grijs, maar zijn er ook in rood en roze te verkrijgen. Marmer is ontstaan door een metamorfose van klaksteen. De fossielen die in kalksteen voorkomen zijn in marmer niet meer duidelijk te herkennen. Per marmer kan het uiterlijk verschillen van regelmatig tot zeer onregelmatig. Eigenschappen: • Marmer is bestand tegen normale gebruiksbelasting. De glansgraad moet worden aangepast aan de gebruiks- en onderhoudsintensiteit. In de meeste gevallen voldoet matglans beter dan een hoogglans. • Circa 80% van de marmers is vorstbestendig. • Marmers worden meestal glanzend afgewerkt. Het effect van andere bewerkingen met een dof of ruw uiterlijk is beperkt door de lichte steenkleur. -1-
Kalksteen: Uiterlijk: Kenmerkend zijn de attractieve kleurschakeringen, aders en fossiele resten van planten en dieren. Kalksteen is in een grote diversiteit aan kleuren leverbaar. Veel voorkomende kleuren zijn crème, rood, bruin, grijs en zwart. Per kalksteen kan het uiterlijk verschillen van regelmatig tot zeer onregelmatig. Eigenschappen: • Kalksteen is bestand tegen normale gebruiksbelasting. • Circa 30% van de kalkstenen zijn vorstbestendig. • Het oppervlakte kan op allerlei manieren glanzend, dof of ruw worden afgewerkt. De bewerking heeft invloed op de kleur van de steen. Polijsten geeft de diepste kleurweergave, terwijl een ruwe bewerking de kleur fletser maakt. • Kalksteen reageert met zoutzuur. Graniet: Uiterlijk: Graniet heeft zijn bekendheid te danken aan o.a. de aanrechtbladen. Graniet is herkenbaar aan de gespikkelde en gelijkmatige structuur in alle richtingen. De tegel bestaat uit veldspaat (kristallen) die de steen zijn kleur geeft. Graniet is in vele kleuren leverbaar; rood en bruintinten komen veel voor. Eigenschappen: • Graniet is uitstekend bestand tegen hoge gebruiksbelasting. • Is vorstbestendig. • Weinig tot geen onderhoud nodig. • Het oppervlak kan op allerlei manieren worden afgewerkt; glanzend, dof en ruw. De bewerking heeft wel invloed op de kleur van de tegel. Polijsten geeft de diepste kleurweergave, terwijl een ruwe bewerking de kleur fletser maakt. • Het materiaal is zo hard dat het in principe niet krast. • Het materiaal is zo hard dat het bijzonder "slijtvast" is. • Graniet kan tegen hitte. Gneis: Uiterlijk: Gneis kan een vrij constant gespikkeld uiterlijk hebben, dat lijkt op graniet. Maar er zijn ook gneis soorten met een (on)regelmatige waaiering van kleuren. Dit vertelt iets over de herkomst van de soort. Gneis is ontstaan door een metamorfose van één of meerdere andere gesteenten, zoals graniet of zandsteen. Gneis is in een groot aantal kleuren leverbaar, vooral de rood-, bruin-, en grijstinten komen veel voor. Eigenschappen: • Bestand tegen hoge gebruiksbelasting. • Vorstbestendig. • Weinig tot geen onderhoud nodig. • Het oppervlak kan op allerlei manieren worden afgewerkt; glanzend, dof en ruw. De bewerking heeft wel invloed op de kleur van de tegel. Polijsten geeft de diepste kleurweergave, terwijl een ruwe bewerking de kleur fletser maakt.
-2-
Kleisteen en leisteen: Uiterlijk: Kleisteen en leisteen komen vooral voor in de kleuren donkergroen, donkerbruin, donkergrijs en zwart. Per soort kan het uiterlijk verschillen van regelmatig tot zeer onregelmatig. Kleisteen is gevormd uit kleilagen die zijn versteend. Leisteen is ontstaan door een metamorfose van kleisteen. Beide soorten zijn sterk gelaagd. In de groeve worden schollen steen van de rots gespleten. Het natuurlijke splijtoppervalk verschilt per soort van ruw tot vrijwel glad. De vormen van de schollen zijn onregelmatig, ze worden ook wel flagstones of scherven genoemd. Vierkante of rechthoekige tegels worden uit de schollen geknipt of gezaagd. Eigenschappen: • Bestand tegen normale gebruiksbelasting. Met name bij kleisteen kan het door gebruik wel eens een schilfer loskomen. (Bij leisteen gebeurt dat vrijwel nooit.) De mate waarin verschilt per tegel. Vanwege het splijtoppervlak valt het nauwelijks op en wordt daardoor niet als storend ervaren. Ook technisch is dat geen enkel probleem. • Circa 50% van de lei- kleistenen zijn vorstbestendig. • Meestal wordt het natuurlijke splijtoppervlak zonder verdere bewerking toegepast. Bij sommige leistenen kan het oppervlak worden geslepen of zelfs worden gezoet (matglans). Kwartsiet: Uiterlijk: Kwartsiet komt vooral voor in de kleuren (donker)grijs, crème, geel en rood. Per soort kan het uiterlijk verschillen van regelmatig tot zeer onregelmatig. Kwartsiet is ontstaan door een metamorfose (omvorming) van zandsteen en is sterk gelaagd. In de groeve worden schollen steen van de rots gespleten. Het natuurlijke splijtoppervlak verschilt per kwartsiet van ruw tot vrijwel glad. De vorm van de schollen is onregelmatig, ze worden ook wel flagstones of scherven genoemd. Vierkante- of rechthoekige tegels worden uit de schollen gezaagd of geknipt. Eigenschappen: • Bestand tegen hoge gebruiksbelasting. • Vorstbestendig. • Meestal wordt het natuurlijke splijtoppervlak zonder verdere bewerking toegepast. Bij sommige kwartsieten kan het oppervlak worden geslepen of zelfs worden voorzien van een matglans of een hoogglans. Zandsteen: Uiterlijk: Zandsteen komt vooral voor in de kleuren wit, crème, geel en rood. Per soort kan het uiterlijk verschillen van regelmatig tot onregelmatig. Zandsteen is gevormd uit zandlagen die zijn versteend. Eigenschappen: • Bestand tegen normale gebruiksbelasting. • Vorstbestendig. • Meestal wordt er een doffe afwerking gekozen, sommige zandstenen kunnen worden voorzien van een matglans.
-3-
Elke partij natuursteen is anders: Kleur en structuurverschillen zijn immers heel natuurlijk. Natuursteen wordt geïmporteerd uit bijna de gehele wereld in allerlei variaties. Juist door deze verschillen is natuursteen zo boeiend. Natuursteen past in elke tuin; de klassieke en de moderne tuinen. Natuursteen is uniek in zijn kleurnuancering en structuur. Geen twee tegels zijn hetzelfde. Daarom dienen alle tegels vóór verwerking uit verschillende verpakkingen gemengd te worden. Op deze wijze wordt de beste verdeling van kleuren en schakeringen van het gebruikte materiaal verkregen. Donkere kleuren: Tegels die donker van kleur zijn, kunnen 's zomers zeer warm worden. Houd hiermee rekening bij verwerking als u tuin op het zuiden ligt of rondom een zwembad. Wildverband: Bij Romaans of wildverbanden is het mogelijk dat de onderlinge maten in de getrommelde uitvoeringen qua bewerking en oppervlakte verschillen. Dit komt omdat de kleinere formaten machinaal getrommeld worden en de maten vanaf 40 x 40 hand getrommeld zijn Kleurvast: Natuursteen is niet altijd kleurvast. In het algemeen worden de kalkhoudende steensoorten zoals Desert Black, Natural Black, Limestone, hardsteen, Spotted Bluestone, Bluestone, marmer, travertin etc. onder invloed van UV-licht na verloop van tijd wat lichter van kleur. Kies bewust: Met natuursteen is meer mogelijk dan menigeen denkt. Naast het ruime aanbod van TUINvisie van prachtige steensoorten komen ook praktische zaken aan bod. Denkt u hierbij aan onderhoud, plaatsing, kwaliteit, leverbare afmetingen en de afwerking van de oppervlakte. Kortom zaken die van belang zijn bij het maken van de juiste keuze. Kwaliteit: Het begrip kwaliteit kan op verschillende manieren worden uitgelegd en dat leidt nogal eens tot verwarring. Hieronder volgt een toelichting op het begrip kwaliteit en hoe hiermee om te gaan bij de aankoop. Algemeen: Voor natuursteen bestaan geen algemene kwaliteitsaanduidingen, daarvoor is de diversiteit te groot aan steensoorten en toepassingen. Wel zijn er een aantal normen opgesteld voor onder meer maattoleranties en het testen van materiaal eigenschappen. Uiterlijk en duurzaamheid : Het uiterlijk wordt beïnvloed door bijvoorbeeld de regelmaat van de polijstglans en een strakke montage. Het gebruiksgemak en de duurzaamheid worden onder meer bepaald door de materiaalkeuze, de detaillering en een vakkundige montage.
-4-
Uiterlijk steen: Aan de hand van een monster of een showroom paneel wordt een zo goed mogelijke indruk geven van het materiaal. Maar natuursteen is een natuurproduct en er kunnen dus afwijkingen zijn met het te leveren materiaal. Bij verdelers van TUINvisie kunt u het te leveren materiaal beoordelen voor levering, dan weet u precies wat u krijgt. Kwaliteit aanduidingen: Voor het uiterlijk van natuursteen zijn geen algemene normen opgesteld. Wel wordt natuursteen uit één groeve soms op uiterlijk geselecteerd (bijvoorbeeld op regelmaat en kleur) en in klassen of variëteiten ingedeeld. Ter onderscheiding worden verschillende handelsnamen gebruikt, of krijgt de handelsnaam een toevoeging (A en B klasse, 1e en 2e keuze en dergelijke). Deze indeling in klassen gebeurt visueel en daardoor subjectief. De klasse met een hogere waardering wordt ‘mooier’ gevonden, omdat bijvoorbeeld het patroon, de adering of de kleur gelijkmatiger zijn. Eigenschappen steen: De eigenschappen van natuurstenen kunnen onderling sterk verschillen. De eigenschappen zijn voor een deel te bepalen door beproeving volgens een vastgelegde norm, zoals de bestandheid tegen vorst. Maar er zijn ook eigenschappen die niet goed kunnen worden getest of situaties waarin productinformatie niet voorziet. Daarom is ook de praktijkervaring van groot belang bij het maken van uw keuze. Natuursteen imitaties: Het origineel: Het siert natuursteen dat het veelvuldig wordt geïmiteerd, door kunstschilders en producenten van kunststof, keramiek en steen. Natuursteenimitaties worden bijvoorbeeld gemaakt door natuursteenkorrels aan elkaar te lijmen, in de fabriek of in het werk. Voorbeelden hiervan zijn: marmercomposiet, grindvloeren, granito en terrazzo. Hoewel er echte natuursteenkorrels worden gebruikt, is hier geen sprak van echt natuursteen. Sommige producenten van imitaties suggereren in hun productinformatie en met de productnaam, dat hun imitatie echt natuursteen is. Maar natuursteen is een puur natuurproduct. Prijs: Betaalbare luxe De prijs van natuursteen is de laatste jaren sterk gedaald, waardoor het betaalbaar is geworden voor een groot publiek. Qua prijs kan natuursteen concurreren met een groot aantal materialen, zoals hout, keramische tegels, kunststeen, metaal, tapijt en terrazzo. Prijsdaling natuursteen: Efficiëntere machines en werkmethoden zorgen ervoor dat de winning en bewerking van natuursteen goedkoper worden. Bovendien neemt de wereldwijde concurrentie toe, omdat er steeds meer landen, groeven en handelaren natuursteen aanbieden. Deze prijsdaling heeft geen invloed op de goede eigenschappen en het fraaie uiterlijk van natuursteen. Deze zijn namelijk bepaald door moeder natuur.
-5-
Prijsverschil steensoorten : Vergelijkbare natuurstenen verschillen soms aanzienlijk in prijs. Dit betekent niet automatisch een verschil in kwaliteit, hoewel dat vaak wordt gedacht. De prijs van een natuursteen wordt voor een belangrijk deel door andere factoren bepaald. Denk bijvoorbeeld aan de bereikbaarheid van bruikbare steenlagen, de loonkosten in het land van herkomst, het percentage bruikbare steen, de transportafstand, de hardheid van de steen, vraag en aanbod, enzovoorts. Daarnaast kunnen het steenuiterlijk en de afwerking de prijs beïnvloeden. De steen uit één groeve wordt soms op uiterlijk geselecteerd. Voor de selectie met bijvoorbeeld een gelijkmatige adering of kleur wordt een hogere prijs gevraagd. Een zorgvuldige afwerkingen van platen of tegels vergt tijd en aandacht en dat wordt vertaald in een hogere prijs. Denk aan een nauwkeurige maatvoering, een gelijkmatige afwerking van het oppervlak en een beschermende verpakking. Prijsverschil realisatie: Een goed resultaat vergt vakmanschap en aandacht. Zo zijn een juiste materiaalkeuze, detaillering en montage heel belangrijk. Zeker bij natuursteen geldt: goedkoop is duurkoop.
-6-