Naar een gecontroleerde verkoop van softdrugs in Nijkerk ?
Nijkerk, oktober 2002
Naar een gecontroleerde verkoop van softdrugs in Nijkerk?
blz. 1 van 5
Voorzitter, Wie de brief van de heer Van Wijnen leest kan gemakkelijk de indruk krijgen dat politici een beetje domme mensen zijn die hun ogen sluiten voor de realiteit en die geen of nauwelijks weet hebben van softdrugs. Daarom biedt de heer Van Wijnen aan een verkooppunt voor softdrugs te starten om daarmee gecontroleerd vat te krijgen op de problematiek. Heeft de heer Van Wijnen gelijk en moet de gemeenteraad van Nijkerk het reeds bekende standpunt van géén verkooppunten van softdrugs in Nijkerk heroverwegen? De briefschrijver wekt immers de indruk dat het beter is zowel voor de softdrugsgebruiker als voor Nijkerk wanneer er een gecontroleerd verkooppunt voor softdrugs komt. Namens mijn fractie wil ik graag dieper op de materie ingaan en ik laat u het volgende weten.
Algemeen Het gaat langzaam, maar in Nederland kan eindelijk weer eens gezegd worden dat cannabis, “softdrugs”, niet zo soft zijn. Zelfs zonder dat degene die dit zegt direct als fatsoensrakker in de hoek wordt gezet. Een recent opzienbarend Nederlands onderzoek wijst er op dat cannabis op z’n zachtst gezegd niet bevorderlijk is voor je geestelijke gezondheid. Ik kom daar later nog op terug. Maar waar hebben we het over, als het gaat om softdrugs? Het gebruik van hasjiesj en marihuana door jongeren heeft met name de laatste tien jaar in Nederland een grote vlucht genomen. “Softdrugs”, zoals deze producten worden genoemd, worden door jongeren gezien als relatief onschuldige, “softe” genotmiddelen. Het drinken van alcohol is schadelijker, zo stellen zij vaak. En is cannabis immers geen natuurproduct? Dus waar zouden we ons druk over maken. De jongeren worden in deze denkwijze nog wel eens bijgevallen door bepaalde deskundigen die pleiten voor een veel vrijere omgang met softdrugs. Maar dààr kunnen wel wat kanttekeningen bij gemaakt worden.
Effecten De werking van cannabis is per persoon verschillend. De effecten zijn namelijk niet alleen afhankelijk van de eigenschappen van het middel zelf (hier: cannabis), maar ook met de eigenschappen van de gebruiker en de omgeving waarin het wordt gebruikt. Hasjiesj en marihuana zijn drugs en we definiëren drugs als middelen die een invloed hebben op het bewustzijn en dáárom gebruikt worden. Dat geldt onverkort ook voor cannabis. Bij roken werkt cannabis binnen enkele minuten. Na twee tot vier uur verdwijnt langzamerhand de roes. Cannabis heeft een licht kalmerend effect. Muziek wordt intenser ervaren en in kunstvoorwerpen worden dingen gezien die anders nooit zouden zijn waargenomen. Situaties die in zichzelf heel normaal zijn, worden zeer grappig gevonden. Zo'n giechel- of lachaanval wordt lachkick genoemd. Omdat de hoeveelheid suiker in het bloed daalt, krijgt de cannabisgebruiker behoefte aan eten, vooral zoetigheid. Deze zucht naar eten wordt wel
Naar een gecontroleerde verkoop van softdrugs in Nijkerk?
blz. 2 van 5
vreetkick genoemd. Verder worden de ogen rood en gaan ze een beetje tranen. De mond wordt droog. De benen voelen zwaar aan. Dit zijn grofweg geschetst de gevolgen van het gebruik bij de gunstige voorwaarden dat de gebruiker evenwichtig is en geen problemen heeft. De omgeving moet ideaal zijn en niet bedreigend. Als mensen echter cannabis gebruiken om aan de werkelijkheid en de problemen te ontsnappen werkt het óf niet óf zelfs tegengesteld. Onderliggende problemen kunnen vergroot aan de oppervlakte komen, angsten kunnen onbeheersbaar worden en onzekerheid kan omslaan in ziekelijke achterdocht.
Gevaren Men heeft in Nederland heel lang gedacht dat hasjiesj en marihuana relatief ongevaarlijke genotmiddelen waren. Het tij lijkt echter een klein beetje te keren. Als iemand vandaag de dag beweert dat cannabis ook (zeer) negatieve kanten heeft, wordt dit niet direct als moraliserend aan de kant geschoven. De praktijk leert namelijk dat hasjiesj en marihuana eveneens schadelijk zijn voor de gezondheid en bovendien tot geestelijke afhankelijkheid kunnen leiden, net als bij harddrugs. Het langdurig roken van hasjiesj en marihuana veroorzaakt opeenhoping van fijn afvalmateriaal in de bovenste luchtwegen wat tot een chronische bronchitis kan leiden. De zogenaamde vitale capaciteit van de longen (de hoeveelheid lucht die kan worden ingeademd) wordt kleiner. Na een joint neemt de vitale capaciteit van de longen net zo veel af als na het roken van zestien sigaretten! Verder zijn in de rook van cannabis, net als in de rook van tabak, kankerverwekkende stoffen maar wel in hogere mate. Onderzoekers schatten dat bij de verbranding van cannabis ongeveer vier tot zes keer zoveel kankerverwekkende stoffen vrij komen. De afweersystemen in de longen tegen bacteriën zijn na het roken van cannabis minder werkzaam. Ook blijkt uit onderzoek dat lichaamscellen van rokers van marihuana ernstige beperkingen hebben waar het gaat om hun vermogen bacteriën en tumoren te doden. Overigens, de hoeveelheid teer en het niveau van carbonmonoxide bij rokers van marihuana is drie tot vijf keer zo groot als bij tabak-rokers. Dit kan te maken hebben met het feit dat marihuana-gebruikers veel dieper inhaleren en de rook langer vasthouden in hun longen. Frequent cannabisgebruik kan ook de hormoonhuishouding van zowel mannen als vrouwen negatief aantasten. Cannabis kan het bewustzijn zodanig veranderen zodat de gebruiker waandenkbeelden krijgt. Het gebruik van hasjiesj en marihuana kan onderliggende psychiatrische problemen vergroten, waardoor zogenaamde psychosen kunnen ontstaan. Bij een psychose wordt de lijder angstig en haalt hij zich allerlei dingen in het hoofd die niet in overeenstemming zijn met de (door anderen ervaren) realiteit. Sommige jongeren experimenteren een of twee keer met cannabis en houden het daarna voor gezien. Ook komt het voor dat iemand zo nu en dan een stickie rookt. De laatste jaren echter zien we een duidelijke toename van het aantal jongeren dat met cannabis experimenteert en er daarna mee dóórgaat. Is dat al verontrustend, nog verontrustender is het dat de gemiddelde leeftijd waarop door jongeren wordt begonnen met het gebruik van cannabis steeds lager wordt. Juist in de cruciale leeftijdsfase van de pubertijd, de groei van kind naar volwassene, is het gebruik van bewustzijnsveranderende middelen niet vrijblijvend!
Naar een gecontroleerde verkoop van softdrugs in Nijkerk?
blz. 3 van 5
Langdurig gebruik van cannabis kan de persoonlijkheid van de gebruiker nadelig beïnvloeden. De persoonsverandering kan soms dramatisch zijn. Sommige jongeren veranderen in veeleisende dwarsliggers die graag anderen de schuld geven van hun onvrede en onder invloed van cannabis in alle toonaarden ontkennen dat ze een probleem hebben. Anderen kruipen weg in hun eigen wereldje en worden neerslachtig, lusteloos en vooral onbereikbaar. Cannabis kan overigens ook de agressie versterken. Het is bekend dat sommige vandalen onder de voetbalsupporters voor de wedstrijd een blowtje roken en een pilsje drinken om in de juiste stemming te komen voor de confrontatie met de supporters van de tegenpartij, die zich ongetwijfeld op dezelfde manier voorbereiden. Hierbij moet worden opgemerkt dat cannabis en alcohol elkaar onderling versterken wat hun werking betreft.
Verslaafd aan cannabis? Dat je verslaafd zou kunnen raken aan cannabis, wordt nog altijd door velen (niet in de laatste plaats de gebruikers zelf) hartgrondig ontkend. Maar de feiten wijzen anders uit. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat de progressie van het eerste cannabisgebruik naar regelmatig cannabisgebruik net zo snel ging als bij tabakgebruik en zelfs veel sneller dan alcoholgebruik. De verslavingshulpverlening heeft in toenemende mate te maken met personen, vooral jongeren, die om hulp aankloppen puur en alleen vanwege hun cannabisgebruik. Ze klagen over ontwenningsverschijnselen bij het stoppen met marihuanagebruik zoals geïrriteerdheid, angst en onzekerheid over hun gezondheid en over relaties. Ook geven ze aan dat het gebruik van marihuana een negatieve invloed heeft op hun rijgedrag, schoolprestaties, werk en het gezinsleven.
Van soft naar hard? Het is niet zo dat cannabisgebruik automatisch leidt tot harddrugsgebruik, zoals de door velen verguisde steppingstonetheorie beweert. Wel blijkt dat meer dan negentig procent van de harddruggebruikers zijn begonnen met softdrugs. Ook blijkt uit recent internationaal onderzoek door Spaanse en Amerikaanse wetenschappers dat cannabis dezelfde afkickverschijnselen kan veroorzaken als bij gebruik van heroïne, alcohol of nicotine. De onderzoekers stellen dat de middelen dezelfde reactie in de hersenen teweegbrengen als harddrugs. Zij schrijven dit toe aan het actieve ingrediënt van marihuana, THC, dat verdovend, kalmerend en hallucinerend werkt. Bij proefdieren veroorzaakte marihuana dezelfde dopaminegolf (genoegdoening, roes) als bij heroïne. Tevens werden grote hoeveelheden van de stof CRF aangetroffen, veroorzaker van de ontwenningsverschijnselen. Italiaanse wetenschappers schrijven bovendien op grond van een ander onderzoek, dat de overeenkomsten tussen THC en heroïne een biologische basis bieden voor de theorie dat het gebruik van marihuana soms een voorstation van heroïneverslaving is. De hersenen zouden wel eens, zo stellen zij, al vast “lekker gemaakt” door de marihuana, naar echte heroïne kunnen “verlangen”. Degenen die de steppingstonetheorie verguizen, vergeten bovendien vaak dat cannabisgebruik wel degelijk de drempel naar gebruik van andere (soms veel zwaardere) drugs verlaagt. In het huidige uitgaansleven blijken jongeren zich in hun middelengebruik niet meer te beperken tot cannabis. Op het menu staan inmiddels ook XTC, speed, cocaïne en paddo’s. Naar een gecontroleerde verkoop van softdrugs in Nijkerk?
blz. 4 van 5
Onderzoeksresultaten Ik heb aan het begin van mijn betoog aangegeven dat ik nog terug zou komen op een recent opzienbarend Nederlands onderzoek . In één van de grootste onderzoeken ooit naar de langetermijneffecten van cannabis, tonen onderzoekers van de Universiteit van Maastricht aan dat consumptie van marihuana gevaarlijk is én ernstige psychotische stoornissen kan veroorzaken, óók bij mensen die géén historie hebben van geestelijke ziekten. Mensen die cannabis roken hebben een drie keer zo grote kans op psychotische stoornissen als hallucinaties, paranoia, manische depressiviteit en schizofrenie. Het risico wordt groter naarmate de hoeveelheden cannabis die gerookt worden, groter zijn. De uitkomsten van dit driejarige onderzoek, gepubliceerd in de augustuseditie van de American Journal of Epidemiology, contrasteren nogal met de opvattingen van hen die juist de zegeningen van de marihuana bezingen en vinden dat de drug helemaal niet zo schadelijk is. Deskundigen in Nederland hebben er nogal een handje van de gevaren van cannabis wat te bagatelliseren. En niet alleen in Nederland. Echter, de slotconclusie van het Cannabis 2002 Report is overduideliijk: “dat cannabis verantwoordelijk kan zijn voor het te weeg brengen van een acute psychotische reactie, die voornamelijk bestaat uit wanen en/of hallucinaties in mensen die daarvóór, tenminste schijnbaar, geestelijk gezond waren”.
Standpunt ChristenUnie-SGP Voor de ChristenUnie-SGP is het toestaan van een verkooppunt om uitvoerig genoemde redenen volstrekt onaanvaardbaar. Naar de stellige overtuiging van de fractie zijn mensen geschapen naar het beeld van God. Doel van het leven is Hem te dienen. Mensen zijn daarbij verantwoordelijk voor hun eigen daden. Dit heeft als consequentie dat mensen zich ‘niet buiten zichzelf’ mogen brengen. Er is geen ‘recht op een roes’. In de Bijbel zijn veel passages te vinden waar genoten wordt van het goede van wat de aarde geeft, ook van wijn. Maar daar waar mensen dronken worden, niet meer verantwoordelijk kunnen zijn voor hun eigen daden, wordt dat negatief geduid.
Voorzitter, Ik ben alleen nog maar ingegaan op inhoudelijke aspecten. Los hiervan zijn er nog zaken als overlast en openbare orde en veiligheid. Op deze zaken zal ik nu niet meer nader ingaan. Het lijkt mij dat ik voldoende duidelijk ben geweest. Ten slotte: de heer Van Wijnen eindigt zijn brief met “… als het helemaal niks wordt ……… ik zal dan ook niet schromen die strijd aan te gaan …….”. Ook mijn fractie is klaar voor die strijd. Wij wensen het college alle sterkte en wijsheid uitvoering te blijven geven aan het bestaande beleid.
Naar een gecontroleerde verkoop van softdrugs in Nijkerk?
blz. 5 van 5
