Naar gespreid leiderschap in een professionele ruimte
Vragen: Professionele ruimte: autonomie en sturing -‐ Wat mo4veert docenten om ‘in the lead’ zijn? -‐ Het Na4onaal-‐Onderwijsakkoord -‐ De Lerarenagenda -‐ Het Lerarenregister -‐ Welke rol kan de BVMBO spelen?
Achtergrond De tekst van de presenta4e volgt in grote lijnen het ar4kel: Leiderschapsprak4jken in een professionele ruimte op JosephKessels.com (Kessels, 2012, 30 maart)
Toelich4ng in Kessels (2012) -‐> JK 2012 p. 7 in: hVp://josephkessels.com/bibliotheek/2012/ kessels-‐jwm-‐2012-‐leiderschapsprak4jken-‐een-‐professionele-‐ruimte-‐ ora4e-‐30-‐maart
Na4onaal Onderwijsakkoord 2013 Professioneel statuut: zeggenschap van teams Regulering van de werkdruk Bekwaamheid en bevoegdheid van docenten Bevoegde MBO-‐leraren leiden teams van docenten, instructuers en assistenten. • Professionalisering, (her-‐)registra4e bekwaamheid, lerarenregister • Meer aandacht voor jonge leraren • • • •
Versterking van het onderwijs: Kwaliteit van de leraren • Zorg dat de besten de volgende genera4e gaan opleiden • Een professional word je door van elkaar te leren – met de deur open • Schoolleiders werken minimaal 40% van hun 4jd samen met leraren aan onderwijskwaliteit McKinsey (2012)
Lerarenagenda 2013-‐2020 • Versterking instroom en kwaliteit lerarenopleiding • Meer aandacht en ondersteuning voor de beginnende leraar • Scholen als lerende organisa4es • Alle leraren bekwaam en bevoegd • Sterke beroepsorganisa4e • Financiële ondersteuning
Dilemma: De grenzen van het organiseren • Kennisontwikkeling vereist: • Performance verbetering nieuwsgierigheid betekenisvol werk vertrouwen passie autonomie, vrijheid en zelfsturing • zin in leren en onderzoek • geloof in eigen kunnen • • • • •
• • • • • • •
vereist: presta4eafspraken administra4eve regels, procedures centrale sturing gehoorzaamheid kwaliteitscontrole, toezicht verantwoording accredita4e
Leiderschap: invloed uitoefenen op de rich4ng en de inrich4ng van het werk
De Wit, B. (2012) Loyale leiders. Proefschric (-‐> JK 2012, p.7-‐8) Posi4oneel Leiderschap: Dierenmetaforen: kippen, olifanten, leeuwen (-‐> JK 2012, p. 8-‐9) The ten commandments Cecile B. De Mille (JK 2012, 9-‐10) Masterclass Valery Gergiev Gespreid Leiderschap: Dierenmetaforen: vissen, vogels, mieren (-‐> JK 2012, p. 12-‐13) Orpheus Chamber Orchestra, without conductor. Spillane, Gron, Harris Invloed uitoefenen op basis van exper4se en ervaring: Leiderschap claimen, gunnen en toekennen (-‐> JK 2012, p. 18-‐19)
Dienend Verbindend
Samenwerkend
Leiderschap Collegiaal
Gedeeld Transforma
Gespreid Leiderschap • Invloed uitoefenen in een specifieke werksitua4e, op basis van exper4se en ervaring • Leiderschap claimen en gunnen • Nieuwe sociale bekwaamheden voor dynamisch leiden en volgen
Professionele ruimte: Bevlogenheid en Sociaal Kapitaal • VS: No child lec behind Adequate Yearly Progress • Finnish Lessons • (-‐> JK 2012, p. 24-‐25)
Mo4va4e voor werk en leren intrinsieke mo4va4e Behoece aan: • de ontwikkeling van bekwaamheid • het vergroten van autonomie • het versterken van verbinding (Ryan & Deci, 2000: Self Determina4on Theory) (-‐> JK 2012, p. 20-‐21)
Bevlogenheid in het werk Engagement • Toewijding (Dedica(on): betekenisvol, enthousiasme, inspira4e, trots
• Opgaan in het werk (Absorp(on): flow, jezelf vergeten
• Uitdaging (Challenge): uitdagende, complexe taken
• Plezier (Enjoyment): nieuwsgierigheid en zelfexpressie
(Schaufeli & Bakker, 2004) (-‐> JK 2012, p. 24-‐25)
Formele vormen • Opleiding • Cursus • Studiedag • Conferen4e • Workshop
Informele vormen • Georganiseerde reflec4e: – Coaching, supervisie, intervisie, collegiale consulta4e
• Vormen van prak4jkonderzoek • Ontwikkelprojecten • Teamdagen, (leer)netwerken, communi4es • Zelfstudie, werkbezoeken • Bijdragen aan de ontwikkeling van het vak
• Een verplich4ng met controle en afvinken? • Kwan4ficerering van Register Uren (RU) Naar een professionele leercultuur? • Uitwisseling van voorbeelden van professionalisering • Een plaqorm voor ontmoe4ng? • Samen bespreken van las4ge vraagstukken? • Erkenning en waardering: een bijzonder vak? • Informeren over nieuwe ontwikkelingen?
Waar liggen mogelijkheden voor de beroepsvereniging?
De professionele ruimte vraagt om gespreid leiderschap
